NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

ئه‌ڤرۆ:

مه‌زلوم عه‌بدی فه‌رماندارێ گشتی یێ هێزێن سووریا دیموكرات راگه‌هاند كو له‌شكرێ سووریێ دێ ل ده‌ڤه‌رێن سنۆری یێن ل گه‌ل توركیا بجه بن و نها هێزێن سووریێ ل كۆبانێ و ده‌ڤه‌رێن دی بجه بووینه‌ ئارمانجا سه‌ره‌كی یا رێككه‌فتنا مه‌ و شامێ ژی بۆ هندێ یه‌ دا رێ نه‌ده‌ین توركیا ئاخا سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ داگیر بكه‌ت.

پشتی ئاخڤتنا مه‌زلوم عه‌بدی هاته‌ زانین كو هێزێن رژێما سووریێ‌ ل كۆبانێ، تل رفعه‌تی، منبجێ و گه‌له‌ك ده‌ڤه‌رێن دی یێن سنۆری ل گه‌ل توركیا بجه بووینه‌ و هێزێن رژێما سووریێ ب چه‌كێن گران ل ده‌ڤه‌رێن ستراتیژی بجه بووینه‌ دا رێگریێ ل ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو یا توركیا بۆ سه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ن.

ل ئالیێ دی ئاژانسا سپوتینگ یا رۆسیا ژی راگه‌هاند كو چه‌ند رۆژن رۆسیا هێزێن خوه‌ ل قامشلۆ، كۆبانی و چه‌ندین ده‌ڤه‌رێن دی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه كرینه‌ و ب تایبه‌تی ژی به‌ری دو رۆژان رۆسیا هێزه‌كا زێده‌ ل گه‌ل چه‌كێن گران بریه‌ باژێرێ كۆبانێ و ئه‌و یه‌ك ژی ئاماژه‌كه‌ بۆ توركیا كو ئه‌و رێ ناده‌ن توركیا ئێرشی وان ده‌ڤه‌ران بكه‌ت.

ئه‌و گوهۆرینێن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ و باكورێ سووریێ د ده‌مه‌كێ دا روو دده‌ن كو به‌ری جه‌ژنا قوربانێ ب سه‌رپه‌رشتیا رۆسیا رێككه‌فتنه‌ك د ناڤبه‌را رژێما سووریێ، هێزێن سووریا دیموكرات و هێزێن سه‌ر ب ئیرانێ ل سووریێ هاته‌ ئیمزاكرن و ل گۆر رێككه‌فتنێ ژی هه‌موو ئالی دێ ل گه‌ل رۆسیا پێكڤه‌ كار كه‌ن دا رێ نه‌ده‌ن توركیا ده‌ست ب چو ئۆپه‌راسیۆنێن نوو بكه‌ت و هه‌روه‌سا رژێما سووریێ سۆز دابوو هێزێن سووریا دیموكرات كو دێ هاریكاریا وان كه‌ت دا بشێن ل هه‌مبه‌ر هه‌ر ئێرشه‌كێ ژ ئالیێ توركیا ڤه‌ به‌رگریێ بكه‌ن.

عه‌لی كوچووك چاڤدێرێ سیاسی راگه‌هاند كو هاتنا هێزێن رژێما سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ پێنگاڤه‌ك گه‌له‌ك خرابه‌ و دێ پاشی ئه‌نجامێن خوه‌ یێن گه‌له‌ك خراب بۆ كوردان ل سووریێ هه‌بیت، چونكی ئه‌و هێزێن رژێما سووریێ كو نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه بووینه‌ پاشی ناچن و دێ وی ده‌می ئالۆزیێن مه‌زن روو ده‌ن، رۆسیا دێ پشته‌ڤانیێ ل مانا وان كه‌ت و كورد ژی نه‌شێن هێزێن سووریێ ژ ده‌ڤه‌رێن خوه‌ ده‌رخینن، ئه‌و یه‌ك ژی دێ بیته‌ مه‌ترسیه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن بۆ پاشه‌رۆژا رۆژئاڤایێ كوردستانێ.

ناڤهاتی هه‌روه‌سا دیار دكه‌ت كو هاتنا هێزێن رژێما سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دێ كارتێكرنه‌كا خوه‌ یا خراب ل خه‌لكی ژی كه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی ب جهێ هێزێن رژێما سووریێ پێدڤی بوو كو هێزێن سووریا دیموكرات و یه‌په‌گێ ل گه‌ل پێشمه‌رگێن رۆژ رێككه‌فتن كربا، چونكی پێشمه‌رگێن رۆژ هه‌موو خه‌لكێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ نه‌ و پێشمه‌رگه‌ كوردن و برایێ وانن، باشتر بوو ب جهێ رژێما سووریێ پێشمه‌رگێن رۆژ ل وان ده‌ڤه‌ران هاتبانه‌ بجه كرن، لێ مخابن یا نها روو دای دێ پاشی ئه‌نجامێن خوه‌ یێن گه‌له‌ك خراب بۆ كوردان ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌بیت.

ل ئالیێ دی دوهی به‌رپرسه‌كێ ئه‌مریكا ژی راگه‌هاند كو د زیندانێن رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر دا نێزیكی ده‌ه هزار چه‌كێن داعشێ هه‌نه‌ و هه‌ر ئۆپه‌راسیۆنه‌كا توركیا دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ ئالۆزیێن نوو و ئه‌و یه‌ك د به‌رژه‌وه‌ندیا توركیا دا نینه‌ و دڤێت توركیا ده‌ست ب چو ئۆپه‌راسیۆنان نه‌كه‌ت.

دێره‌لۆك، نه‌وزاد هلۆری:

ب مه‌ره‌ما زێده‌تر خزمه‌تكرنا كه‌رتێ‌ گه‌شتیاری و دابینكرنا ده‌لیڤێن كاری بۆ خه‌لكێ‌ ده‌ڤه‌رێ‌، ب گوژمێ‌ پتری دو ملیار دیناران پرۆژه‌كێ‌ وه‌به‌رهێنانێ‌ د وارێ‌ گه‌شتیاری دا ل ناوچه‌داریا دێره‌لۆكێ‌ دهێته‌ دروستكرن.

هه‌رمان سدقی، وه‌به‌رهێنه‌ر و خودانێ‌ پڕۆژه‌ی بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: (ب مه‌ره‌ما پێشڤه‌برنا كه‌رتێ‌ گه‌شتیاری ل ده‌ڤه‌رێ‌، مه‌ قووناغا ئێكێ‌ یا پڕۆژه‌كێ‌ نوو یێ‌ وه‌به‌رهێنانێ‌ د وارێ‌ گه‌شتیاری دا ل ناوچه‌داریا دێره‌لۆكێ‌ ب دووماهی ئینا و كه‌فته‌ د خزمه‌تا گه‌شتاران دا).

زێده‌تر گۆت: (ئه‌و كۆمه‌لگه‌ها گه‌شتیاری ژ چه‌ندین ئۆتێل و مۆتێل و ئاكوا پارك و یاریێن ئاڤێ‌ و یاریا رافینك و خوارنگه‌ه و كافیتریا و چه‌ندین خزمه‌تگوزاریێن دی پێك دهێت و ب گوژمێ‌ دو ملیار و 134 ملین دیناران دهێته‌ بجهئینان، كو دێ‌ خزمه‌ته‌كا باش بۆ كه‌رتێ‌ گه‌شتیاری ل ده‌ڤه‌رێ‌ كه‌ت، دیسا دێ‌ 93 ده‌لیڤێن كاری یێن به‌رده‌وام بۆ گه‌نج و خه‌لكێ‌ ده‌ڤه‌رێ‌ دابین كه‌ت).

گۆتژی: (حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ پشته‌ڤانه‌ بۆ چێكرنا پڕۆژه‌یێن گه‌شتیاری، دیسا مه‌ چه‌ندین پڕۆژه‌ و خزمه‌تگوزاریێن نوو یێن گه‌شتیاری ل گه‌لیێ‌ شێرانه‌ دروستكرینه‌).

ئه‌ڤرۆ:

رێڤه‌به‌رێ پۆلیسێن ده‌ڤه‌رداریا ئاكرێ دیار كر، چو دكانێن قومارێ ل ده‌ڤه‌رداریا ئاكرێ نینن و دبێژیت: ئه‌و كافتیریایێن بێ موهله‌ت یێن كو سیسته‌مێ قومارێ لێ دهێته‌ كرن، مه‌ ئه‌و جهـ داخستینه‌.

عه‌مید ره‌شید محه‌مه‌د، رێڤه‌به‌رێ پۆلیسێن ده‌ڤه‌رداریا ئاكرێ بۆ دهۆك تیڤی گۆت: “ئه‌و جهه‌ دێ هه‌ر داخستی مینن، هه‌تا ئه‌و موهله‌تێ ژ حوكمه‌تێ وه‌ردگرن، هه‌روه‌سا مه‌زنكرنا ئه‌ڤی بابه‌تی ب تنێ ل سوشال میدیایێ كارڤه‌دان هه‌بووینه‌ و چو راستی بۆ هه‌بوونا جهێن قومارێ ل ئاكرێ نینن”.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل دۆر هێرشێن تیرۆرستی ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌رێما كوردستانێ په‌یامه‌ك به‌لاڤكر و تێدا هاتیه‌، وه‌كو وه‌لاتیێن سه‌رانسه‌ری كوردستانێ، گه‌له‌ك یێ نیگه‌رانم ژ دووباره‌بوونا هێرشێن تیرۆرستی بۆ سه‌ر خه‌لك و ژێرخانا گشتی یا كوردستانێ ل چه‌ند هه‌یڤێن بۆریدا. ئه‌و ترسنۆكێن ل پشت ئه‌نجامدانا وان هێرشان له‌وما په‌نایێ بۆ وان كاران دبه‌ن، چونكه‌ ده‌نگێ رایا گشتی ل ئیراقێ یا ژده‌ستدای،ل شوینا وێ ئێكێ هزر د پاشه‌رۆژێدا بكه‌ن و كاری بۆ پێشخستنا ئابووری و پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و په‌یداكرنا ده‌لیڤێن كاری بۆ گه‌نجان بكه‌ن، گرۆپێن ژ ده‌رڤه‌ی قانوونێ، گوندێن مه‌ مووشه‌ك باران دكه‌ن و خه‌لكێ سڤیل دكه‌نه‌ ئارمانج.

من ب رێیا ته‌له‌فۆنێ ل گه‌ل هه‌ڤپشكێن سیاسی یێن سه‌ره‌كی یێن هه‌رێما كوردستانێ و ئیراقێ وهه‌روه‌سا دۆستێن مه‌ ل ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی ئاخڤتیه‌، د په‌یوه‌ندیا خوه‌ دا ل گه‌ل مسته‌فا كازمی سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ، من دووپاتی ل سه‌ر پێدڤی و گرنگیا پێكئینانا هێزه‌كا هه‌ڤپشك یا پێشمه‌رگه‌ی و هێزێن ئه‌منی یێن ئیراقی كر بۆ پركرنا هه‌ر ڤالاهیه‌كا ئه‌منی كو ل ده‌ڤه‌رێن ناكۆكی ل سه‌ر هه‌بیت كو گرۆپێن ژ ده‌رڤه‌ی قانوونێ بكاردئینن بۆ تێكدانا سه‌قامگیریا هه‌موو ئیراقێ، من بۆ كازمی رۆهنكر كو ئه‌و هێرشه‌ مه‌ترسیێ ل سه‌ر سه‌قامگیری و ره‌وشا وه‌به‌رئێنانێ ل ئیراقێ ب گشتی دروست دكه‌ن و من داخواز ژێ كر رێكارێن رژد و كریاری بگریته‌ به‌ر بۆ كونترۆلكرنا وان گرۆپان.

هه‌روه‌سا وه‌زیرێن كاروبارێن پێشمه‌رگه‌ و ناڤخوه‌یی من راسپاردن هه‌موو رێكارێن پێدڤی ئه‌نجام بده‌ن بۆ پاراستنا ژێرخانا گشتی و ده‌زگه‌هێن په‌ترۆل و غازێ، د چارچۆڤێ پلانێدا، رێككه‌فتین ل سه‌ر هنارتنا هێزێن زێده‌تر بۆ ده‌ڤه‌رێ، ل رۆژێن داهاتی ژی دا دێ رێكارێن زێده‌تر ئه‌نجامده‌ین.

هه‌روه‌سا ل گه‌ل بریت مه‌كگۆرك رێكخه‌رێ كۆچكا سپی بۆ رۆژهه‌لاتا ناڤین و باكوورێ ئه‌فریقیا ئاخڤتن، هه‌ڤالێن مه‌ یێن ئه‌مریكی و هه‌موو وه‌به‌رئێنه‌ره‌كی، دڤێت پێگیریێ به‌رچاڤ بكه‌ین، نه‌شێین ملكه‌چی بۆ ترسێ و توپاندنێ بده‌ین، ل چه‌ند رۆژێن داهاتیدا، دێ داخوازێ ژ دۆست و هه‌ڤپشكێن نێڤده‌وله‌تی یێن مه‌ كه‌م و پێدڤیه‌ جڤاتا ئاسایشا نێڤده‌وله‌تی ژی د په‌یوه‌ندی و بزاڤێن خوه‌ دا ل گه‌ل هه‌ولێرێ و به‌غدا به‌رده‌وامبیت بۆ وێ ئێكێ پێكڤه‌ زێده‌تر رێ ل هێرشێن تیرۆرستی بگرین.

حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ب پێزانین ڤه‌ دنێریته‌ رۆلێ وه‌به‌رئێنانێ د كه‌رتێ په‌ترۆل و غازێ و سه‌رجه‌م ژێرخانا گشتی و به‌رگریێ ژی لێ دكه‌ت، گه‌له‌ك ب راشكاوی دبێژین، هێرشكرن ل سه‌ر هه‌ر جهه‌كی ل كوردستانێ، هێرشكرنه‌ بۆ سه‌ر هه‌موو كوردستانێ و خه‌لكێ كوردستانێ ب گشتی.

داخوازێ ژ خه‌لكێ كوردستانێ دكه‌م ئیرادا وان یا ب هێز بیت. ئه‌ڤه‌ هێرشه‌كا ئاشكرایه‌ بۆ سه‌ر ژێرخانا مه‌ و پشكه‌كه‌ ژ بزاڤه‌كا تێكده‌رانه‌ بۆ راوه‌ستاندنا مه‌ ژ پلانێن ستراتیژی و كارناما مه‌ یا چاكسازیێ، به‌لێ د پشتراست بن دێ د خۆراگر بین.

 

 

 

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان رادگه‌هینیت، بێ مه‌رج پارتی ناچیته‌ دناڤ هیچ پرۆسه‌كا سیاسی دا و ئاماژه‌كر كو ل ده‌ف پارتی رێزگرتن ل دستووری و پاراستنا سازانێ و هه‌ڤپشكیێ و هه‌ڤسه‌نگیێ بنه‌مایێن سه‌ره‌كی نه‌ بۆ پێكئینانا حوكمه‌تێ.

جه‌عفه‌ر ئێمینكی، ئه‌ندامێ مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی گوت” پارتی یا ڤه‌كریه‌ ل سه‌ر پرۆسا سیاسی ل ئیراقێ و بایكۆت ناكه‌ین و خوه‌ ژی پشت گوه ناهاڤێژین و چاره‌نڤیسێ مه‌ ل ڤی وه‌لاتی ب ڤی شێوه‌یه‌ و دڤێت به‌رده‌وام بین”.

هه‌روه‌سا گوت” ئه‌م بێ مه‌رج د ناچینه‌ دناڤ هیچ پرۆسه‌كا سیاسی دا، و ل ده‌ف مه‌ پێدڤیه‌ رێز ل دستووری بهێته‌ گرتن و سازان و هه‌ڤپشكی و هه‌ڤسه‌نگی د پاراستی بن، وی ده‌می هه‌ر ئالیه‌كێ سووننی، شیعی و كوردی هه‌ڤپشكێ مه‌یه‌ د پرۆسا سیاسی دا و دانوستاندنان دێ دگه‌لدا كه‌ین و دێ بزاڤێ كه‌ین ل گه‌ل رێكه‌ڤین”.

ئێمینكی دووپاتكر ژی” بێ هه‌بوونا حوكمه‌ته‌كا ب هێز ئه‌ڤ وه‌لاته‌ ناهێته‌ ب رێڤه‌برن و هه‌كه‌ ب ڤی شێوه‌یێ نوكه‌ به‌رده‌وام بیت، دێ هه‌رێما كوردستانێ زیاندارا ئێكێ بیت، مووشه‌ك دهێنه‌ ئاراسته‌كرن و درۆنان دهنێرنه‌ مه‌، بودجا گشتی یا ئیراقێ كو ب گۆره‌ی رێژه‌یا ئاكنجیان دهێته‌ دابه‌شكرن، تێرا هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو پێدڤی نینه‌، له‌وما ئه‌رك و مافه‌كێ مه‌یه‌، كو به‌رهه‌ڤبوونا ل به‌غدا یا ب هێز بیت”.

ناڤبری دیاركر” بێ مه‌رج ناچینه‌ دناڤ هیچ پرۆسه‌كا سیاسی دا، به‌لكو ل ده‌ف پارتی رێزگرتن ل دستووری و پاراستنا سازانێ و هه‌ڤپشكیێ و هه‌ڤسه‌نگیێ بنه‌مایێن سه‌ره‌كی نه‌ و بێ وان حوكمه‌ته‌كا ب هێز ناهێته‌ پێكئینان و ب رێڤه‌برن”.

ئه‌ڤرۆ:

كۆمپانیا دانا غاز د به‌یاننامه‌كێدا رادگه‌هینیت، هێرشا مووشه‌كی یا به‌ری چه‌ند رۆژان هیچ زیانه‌ك په‌یدا نه‌كریه‌ و بێ راوه‌ستیان دێ د به‌رده‌وام بین د پرۆسێن وه‌به‌رئێنانێدا.

د به‌یانناما داناغاز دا هاتیه‌” هێرشا مووشه‌كی یا به‌ری چه‌ند رۆژان چ زیان بۆ نه‌بوون و دێ د به‌رده‌وام بین د پرۆسێن وه‌به‌رئێنانێدا، د ده‌مه‌كی دار ێكارێن ئه‌منی یێن پێدڤی دێ ب هێزتر بن تنێ ب شێوه‌كێ ده‌مكی كاركرن د پرۆژێ به‌رفره‌هكرنا كۆرمۆر KM250 هاتیه‌ راگرتن”.

ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژی هاتیه‌ كرن كۆمپانی راسته‌وخوه‌ دێ هه‌ماهه‌نگیێ ل گه‌ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كه‌ت كو ل گه‌ل حوكمه‌تا ئیراقێ پشته‌ڤانیه‌كا تمام بۆ دیاركریه‌.

داناغاز دیاركر ژی” بۆ به‌رسڤدانا ڤان ده‌ستدرێژیان، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌موو رێكارێن ئه‌منی یێن پێدڤی ل گۆرمۆر وه‌رگرتینه‌، د وی چارچۆڤه‌ی دا ژی هه‌ژماره‌كا زێده‌تر یا هێزێن ئه‌منی ئیناینه‌ ده‌ڤه‌رێ ب مه‌به‌ستا پاراستنا وێ”.

سه‌رجه‌مێ گشتیێ وه‌به‌رئێنانێ د پرۆژێ به‌رفره‌هكرنا KM250 دبیته‌ 630 ملیۆن دۆلار كو رێژه‌یا به‌رهه‌مئینانا غازێ زێده‌ دكه‌ت، ل دووڤ رێككه‌فتنه‌كا فرۆتنا غازێ كو ل ئادارا 2019 ل گه‌ل وه‌زاره‌تا سامانێن سروشتی هاتبوو ئیمزاكرن، كۆمپانیا پیرل پترۆلیۆم ئه‌و رێژا زێده‌ یا غازێ دێ فرۆشیت بۆ دابینكرنا سوته‌مه‌نیا گونجای و پاقژتر بۆ ویستگه‌هێن كاره‌با ناڤخوه‌یی، هه‌روه‌سا زێده‌تر بلندكرنا پێدانا كاره‌بێ ل هه‌رێمێ.

پرۆژێ به‌رفره‌هكرنا KM250  ل ده‌ستپێكا سالا 2020 ژ ئه‌گه‌رێ ڤایرۆسێ كۆرۆنا بۆ ده‌مه‌كێ سال و نیڤان هاته‌ راگرتن و ل هه‌یڤا نیسانا بۆری كاركرن تێدا ده‌ستپێكربوو.

 

هه‌ولێر: سولین سلێمان

د. یه‌ریڤان ئه‌دهه‌م ڤه‌كوله‌ر د پیاڤێ په‌ترۆلێ و وزه‌ و ئاسایشێ دا ل په‌یمانگه‌ها وه‌لاتێن كه‌نداڤی ل واشنتون د دیداره‌كێدا بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ )دیاركر، پێدڤیه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ پتر گرنگیێ ب كه‌رتێ په‌ترۆلێ بده‌ت و ده‌زگه‌هێ نشتیمانی یێ په‌ترۆلێ دابمه‌زرینیت.

د. یه‌ریڤان گۆت” ل سالا ٢٠٠٧ پشتی ده‌ركرنا قانوونا په‌ترۆل و غازێ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ پروسا په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ یا كه‌فتیه‌ سه‌ر رێیا خوه‌ و حوكمه‌تا هه‌رێمێ ژی ب شێوه‌كێ باش شیایه‌ د ده‌مه‌كێ كورتدا ٥٠ گرێبه‌ستان دگه‌ل كۆمپانیایێن تایبه‌ت ب په‌ترۆلێ ڤه‌ گرێده‌ت ،دیسا ل سالا ٢٠١٣ ژی شیا پتر گه‌شێ ب كه‌رتێ په‌ترۆلێ بده‌ت و ب رێیا توركیێ په‌ترۆلێ بفرۆشیت كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ ب خوه‌ژی پێشكه‌فتنه‌كا مه‌زن بوو”.

ئاماژه‌ كر”د ده‌زگه‌هێن كه‌رتێ په‌ترۆلێ دا هنده‌ك ئاریشه‌ هه‌نه‌ ئه‌وژی پێدڤی بوو سندوقا داهاتێن نشتیمانی هاتبا دروستكرن ژ بۆ كه‌رتێ په‌ترۆلێ چونكی وه‌زاره‌تا سامانێن سرۆشتی تنێ به‌س نینه‌ ژ بۆ ئیداره‌كرنا ڤێ پرۆسێ”.

ئاشكراژی كر”د نوكه‌ دا  پاره‌كێ زه‌به‌لاح ژ په‌ترۆلێ دهێته‌ ده‌ستخستن و ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ كوردستان ژی وه‌كی وه‌لاتێن دی خودان په‌ترۆله‌ وپێدڤیه‌ هزر د دروستكرنا سندوقێن نشتیمانی دا بكه‌ت ژ بۆ داهاتیێن په‌ترۆلێ وزۆر ب هشیاری ره‌فتارێ دگه‌ل پارێن په‌ترۆلێ  بكه‌ت داكو ب ساناهی بهێته‌ كونترۆل كرن”.

گۆت ژی”تا نۆوكه‌ هه‌رێما كوردستانێ كونترۆلا پلانێن تایبه‌ت ب خوه‌ڤه‌ نینه‌ ژ بۆ فرۆشتنا په‌ترۆلێ هه‌ر ژ ده‌سپێكێ پشت ب توركیێ گرێدایه‌ ژ بۆ رێكرنا په‌ترۆلا خوه‌ كو ئه‌ڤه‌ژی یا شاشیه‌ك بۆیه‌ چونكی توركیێ وه‌لاته‌كێ مه‌زنه‌ ب به‌راوردێ دگه‌ل هه‌رێما كوردستانێ ئه‌و چه‌نده‌ژی دبیته‌ ئه‌گه‌را وێ كو توركیێ مه‌رجێن خوه‌ ب سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دا زال بكه‌ت، ژ به‌ر كو پشتبه‌ستن ب ئێك وه‌لاتی گرفتێن ئابووری دروست دكه‌ت وه‌كی ل سالا ٢٠١٧ كوردستان به‌ر بسه‌ربخوه‌یێ دچو، توركیێ راسته‌ راست گه‌فا بوریا په‌ترۆلێ ل هه‌رێما كوردستانێ دكر ژ به‌ر وێ ئێكێ هیڤیدارم هزر د ژێده‌رێن پتر بهێنه‌ كرن ژ بۆ پتر هێزكرنا پێگه‌هێ هه‌رێما كوردستانێ هه‌ر چه‌ند توركیێ وه‌لاته‌كێ گرنگه‌ ژ بۆ هه‌رێما كوردستانێ د ده‌مێن بۆریدا زۆر گرنگی ب كه‌رتێ په‌ترۆل و غازا هه‌رێمێ دایه‌”.

هێشتا گوت”سیاسه‌تا سه‌ربخوه‌ییا په‌ترۆلێ هه‌ر ژ ده‌سپێكێ هزره‌كا باش بوو وه‌لاتی پێ كه‌یف خوه‌ش بوون چونكی باوه‌رییه‌ك هه‌بوو كو سه‌ربخوه‌ییا ئابووری به‌ر ب سه‌ربخوه‌ییا سیاسی دێ گاڤێ هاڤێت چونكی وه‌ك یا دیاربوو ل سالا ٢٠٠٧ پاره‌كێ باش و داهاته‌كێ زۆر  ل كوردستانێ دا هه‌بوو كو ژ ئالیێ حوكمه‌تا فیدرال ڤه‌ دهات و دگه‌ل وان گرێبه‌ستێن په‌ترۆلی ب شێوازه‌كی باش به‌ر ب پێش دچوو لێ ئاریشه‌ ئه‌و بوو داهاتێن په‌ترۆلێ بكار نه‌دهاتن ب شێوه‌كێ ستراتیژی ژ بۆ پێشخستنا كه‌رتێ گشتوكالێ و پیشه‌سازیێ و ژبه‌ر جهگیرنه‌بوونا بهایێ په‌ترۆلێ سالانه‌ نه‌شیایه‌ بودجه‌كا دلنیایێ ژ بۆ بهێته‌ جێبه‌جێ كرن چونكی هه‌كه‌ بهایێ په‌ترۆلێ بهێیته‌ خار هه‌می به‌رنامه‌ دێ تێكچن و ئه‌گه‌ر بهایێ وێ بلند ببیت ئه‌و كه‌سێن كو بریار ب ده‌ستن دێ ل خوبایی بن قه‌رزێن پتر دێ كه‌ن ژ بۆ پێشڤه‌چونا پروژێن خوه‌”.

ئاشكراژی كر”كۆمپانیایا دیلۆیت كۆ ئێكه‌ ژ وان كۆمپانیایێن مه‌زنێن ئه‌مریكی هووربینیێ ژ بۆ وان هه‌ژمارا و داتایا دكه‌ت كو ژئالیێ  حوكمه‌تێ ڤه‌ دهێته‌ دان هه‌رچه‌نده‌ نه‌ مه‌رجه‌ كو ئه‌و داتا و هه‌ژمار زۆر راست بن لێ ئه‌و كۆمپانی ب خوه‌ژی تووشی سكالایێن مه‌زن بوویه‌ ب ئه‌گه‌رێن گه‌نده‌لیان لێ ده‌سپێكه‌كا باشه‌ ژ بۆ پرۆسا زه‌لالیا هه‌رێمێ”.

باس ژی كر”كه‌رتێ په‌ترۆل و غازێ پێدڤی ب ده‌زگه‌هان هه‌یه‌ و دبیت هه‌ر چ زوویه‌ ئه‌و ده‌زگه‌ بهێنه‌ دامه‌زراندن چونكی پێدڤیه‌ زێده‌تر گرنگی پێ بهێته‌ دان ژ به‌ر كو د نوكه‌دا په‌ترۆل و غاز ل ده‌ف خه‌لكی ئێكسان بوویه‌ ب گه‌نده‌لیێ و خه‌لك ژی ب ڤێ چه‌ندێ یێ خوه‌شحال نینه‌ له‌وما پێدڤیه‌ حوكمه‌ت هه‌ر چه‌ند ب له‌زتر بریارێ لسه‌ر دامه‌زراندا وان ده‌زگه‌هان  بده‌ت كو باشترین چه‌كێ به‌رگریێ یه‌ ژ بۆ ڤی كه‌رتی”.

گوت ژی”ل سالا ٢٠٠٩ هه‌رێمێ ده‌ست ب هنارتنا په‌ترۆلێ كریه‌ ب رێیا توركیێ ڤه‌ كو په‌ترۆلا وێ دچیته‌ به‌نده‌رێن جیهانی ژ بۆ فرۆتنێ لێ ئاریشه‌ ئه‌وه‌ په‌ترۆلا هه‌رێمێ ب ریسكه‌كا داراییا مه‌زن دهێته‌ دیتن ل ده‌ف كریاران چونكی به‌رده‌وام هزر ژ وێ چه‌ندێ دكه‌ن كو به‌لكی حوكمه‌تا ئێراقێ سكالایێ ل دادگه‌هێن نیڤده‌وله‌تی بكه‌ت و زیانێ بكه‌ن ژ به‌ر وێ به‌رده‌وام په‌ترۆلا هه‌رێمێ هه‌ر جار ب ١٠ دۆلاران كێمتر دهێته‌ فرۆتن ژ به‌ر وێ ئه‌گه‌رێ كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ دده‌ستهه‌لاتا حوكمه‌تا هه‌رێمێدا نینه‌ راستی ئه‌وه‌ كو ب ڤی شێوازی په‌ترۆلێ بفرۆشن وه‌كی كو     د نوكه‌دا رووسیا هه‌ر به‌رمیله‌كێ ب ٤٠ دۆلاران كێمتر ب هنده‌ك كریاران دفرۆشیت ب ئه‌گه‌را شه‌رێ وێ دگه‌ل ئوكراینا”.

ئاماژه‌ كر”د نوكه‌دا پتریا گرێبه‌ستێن حوكمه‌تا هه‌رێمێ د دیار و زه‌لالن و لسه‌ر پێگه‌هێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ هاتینه‌ دانان لێ ئه‌ڤه‌ تنێ به‌س نینه‌ ژ بۆ لێپرسینا چاوانیا كارئینانا داهاتێ په‌ترۆلێ، پێدڤیه‌ په‌رله‌مان و رێكخراوێن كومه‌لگه‌هێن مه‌ده‌نی ووه‌لاتی ژی پشكه‌ك بن د ڤێ پروسێدا داكو پتر مفا ژێ بهێته‌ وه‌رگرتن”.

ئه‌ڤرۆ، شاكر ئه‌تروشی:

پشكا ره‌وشه‌نبیری ل ناڤه‌ندا خانی یا ره‌وشه‌نبیری و راگه‌هاندنێ‌، ب هه‌ڤكاری ل گه‌ل (نۆبارا جه‌عفه‌ر مایی) دوهی ئێڤاری27/6/2022 د رێ‌ و رسمه‌كێ‌ ژ هه‌ژی دا ل هولا نالبه‌ند ل پانۆرما ئازادی، ئه‌نجامێن به‌ریكانا چیرۆكێ‌ یا گه‌نجان راگه‌هاندن و هه‌رسێ‌ سه‌ركه‌فتیێن به‌راهیێ‌ هاتنه‌ خه‌لاتكرن، كو ئه‌و ژی ئه‌ڤه‌ بوون: دلبرین عه‌بدولفه‌تاح بۆتانی سه‌ركه‌فتیا ئێكێ‌ و عادل حسێن     سه‌ركه‌فتیێ‌ دویێ‌ و رزگار سالح عه‌جاج سه‌ركه‌فتیێ‌ سێیێ‌.

نڤیسه‌ر و رۆژنامه‌ڤان (ئیسماعیل بادی) ب نووراتیا ناڤه‌ندا خانی یا ره‌وشه‌نبیری و راگه‌هاندنێ‌، د په‌یڤه‌كێ‌ دا گۆت: هزرا ئه‌نجامدانا ڤێ‌ به‌ریكانێ‌ یا خودێ‌ ژێ‌ رازی جه‌عفه‌ر مایی بوو، ناڤه‌ندا خانی خوه‌ لێ‌ كره‌ خودان و مه‌ ده‌ست ب ئه‌نجامدانا ڤێ‌ به‌ریكانێ‌ كر و مه‌ره‌م پێ‌ ئه‌و بوو ئه‌م وه‌كو ناڤه‌ند خوه‌ ل به‌رهه‌مێن گه‌نجان، ب تایبه‌ت ژی چیرۆكنڤیسێن گه‌نج بكه‌ینه‌ خودان، هه‌روه‌سا پشته‌ڤانیێ‌ لێ‌ بكه‌ین، له‌ورا ئه‌ڤ بزاڤه‌ دێ‌ دبه‌رده‌وام بن و بۆ ده‌مێ‌ بهێت دێ‌ مه‌ پرۆژه‌كێ‌ دی ژی هه‌بیت، بۆ زانین  وه‌ك ناڤه‌ندا حانی هه‌تا نوكه‌ مه‌ پتری چل پرتووكان چاپكرینه‌ و نوكه‌ ژی هنده‌ك ل ژێر چاپێ‌ نه‌.

دووڤدا هه‌لبه‌ستڤان مه‌حفۆز مایی، برایێ‌ خودێ‌ ژێ‌ رازی جه‌عفه‌ر مایی د په‌یڤه‌كێ‌ دا به‌حسێ‌ رۆلێ‌ ره‌حمه‌تی كر د پێشخستنا بزاڤا ره‌وشه‌نبیری ب تایبه‌ت گه‌نجان و هیڤی خواستن كو ئه‌و ژی لڤێ‌ چالاكیێ‌ یێ‌ به‌رهه‌ڤبا لێ‌ ژبه‌ركو وه‌غه‌ركریه‌ ئه‌و وه‌كو برایێ‌ وی هاتیه‌.

موسه‌ده‌ق تۆڤی، به‌رپرسێ‌ پشكا ره‌وشه‌نبیری ل ناڤه‌ندا خانی یا ره‌وشه‌نبیری و راگه‌هاندنێ‌ د په‌یڤا خوه‌ دا گۆت: پشتی مه‌ راگه‌هاندنی كو دێ‌ ئه‌ڤ به‌ریكانه‌ هه‌بیت (16) گه‌نجان چیرۆكێن خوه‌ بۆمه‌ هنارتن و ژلایێ‌ سێ‌ چیرۆكنڤیسێن به‌رێز ڤه‌، كو ئه‌و ژی ( ئه‌نور محه‌مه‌د تاهر و حه‌كیم عه‌بدوللا و عسمه‌ت محه‌مه‌د به‌ده‌ل) بوون هاتینه‌ هه‌لسه‌نگاندن، د ئه‌نجامدا دلبرین عه‌بدولفه‌تاح بۆتانی بۆ سه‌ركه‌فتیا ئێكێ‌ و عادل حسێن بۆ سه‌ركه‌فتیێ‌ دویێ‌ و رزگار سالح حه‌جاج بۆ سه‌ركه‌فتیێ‌ سێێ‌، دووڤدا چیرۆكێن وان هه‌رسێ‌ سه‌ركه‌فتیان ل گه‌ل چیرۆكێن حه‌فت پشكدارێن دی كو هه‌موو دبنه‌ ده‌ه چیرۆك كرنه‌ پرتووكه‌ك ب ناڤێ‌ ( ژبه‌رهه‌مێن گه‌نجان، سه‌ركه‌فتیێن به‌ریكانه‌یا چیرۆكنڤیسێن گه‌نج) چاپكر و ئه‌ڤرۆ به‌لاڤكر و سوپاس بۆ لژنا هه‌لسه‌نگاندنێ‌ كو ب دلسۆزانه‌ كارێ‌ خوه‌ ئه‌نجام دان.

دووڤدا چیرۆكنڤیس عسمه‌ت محه‌مه‌د به‌ده‌ل، ئه‌ندامێ‌ لژنا هه‌لسه‌نگاندنا چیرۆكێن وێ‌ به‌ریكانی ب روونی به‌حسێ‌ چاوانیا وه‌رگرتن و هه‌لسه‌نگاندنا وان چیرۆكان كر و گۆت ژبلی هه‌ر سێ‌ سه‌ركه‌فتیێن به‌راهیێ‌ شه‌ش كه‌سێن دی ژی چیرۆكێن وان دباش بوون.

ل دووماهیێ‌ خه‌لاتێ‌ ناڤه‌ندا خانی ل سه‌ر سه‌ركه‌فتی و پشكدار و لژنا هه‌لسه‌نگاندنێ‌ هاتنه‌ به‌لاڤكرن و كه‌نالێ‌ دهۆك تیڤی ب شێوه‌كی زیندی ئه‌ڤ چالاكیه‌ د ڤه‌گوهاست.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان راگه‌هاند، مووشه‌كبارانكرنا كێلگێن په‌ترۆلی، فشاره‌كه‌ بۆ وێ چه‌ندێ هه‌رێما كوردستانێ ته‌سلیم ببیت.

هشیار زێباری، ئه‌ندامێ مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان د پێگه‌هێ خوه‌ یێ تایبه‌ت ل سه‌ر تۆرا جڤاكی یا تویته‌ری به‌لاڤكر” مووشه‌بارانكرنا كێلگێن په‌ترۆلی یێن هه‌رێما كوردستانێ ل هه‌ولێرێ، ناحیا خه‌بات و كومه‌لگه‌ها كۆرمۆر ل ناحیا قادر كه‌ره‌م ل سنوورێ پارێزگه‌ها سلێمانیێ، دووپاتی ل وێ چه‌ندێ دكه‌ تكو هێزێن میلیشیێن به‌غدا جوداهیێ د ناڤبه‌را پارێزگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ دا ناكه‌ن.

زێباری گۆت ژی” ئارمانج ژ مووشه‌كبارانكرنا هه‌رێما كوردستانێ، بۆ وێ ئێكێ یه‌ ته‌سلیم ببین”.

ده‌مه‌كه‌ كیلگێن په‌ترۆلی یێن هه‌رێما كوردستانێ ل پارێزگه‌ها سلێمانیێ و هه‌ولێرێ ب مووشه‌كان دبنه‌ ئارمانج، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب رێیا به‌یاننامێن فه‌رمی داخواز ژ به‌غدا دكه‌ت رێگریێ ل وان هێرشان بكه‌ت.

ئه‌ڤرۆ:

بابه‌كر زێباری، شیره‌تكارێ له‌شكریێ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند، داعشێ ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی چالاكیێن خوه‌ گه‌له‌ك به‌رفره‌هكرینه‌ و ل هه‌ر جهه‌كی ده‌لیڤا خوه‌ ببینن گورزێ خوه‌ ددانن، به‌لێ ئه‌وا گرنگ پێشمه‌رگه‌ی سه‌نگه‌ریچن خوه‌ یێن ب هێزكرین، هه‌روه‌سا دبێژیت، حوكمه‌تا ئیراقێ چه‌ندین ساله‌ رێككه‌فتنان ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ ئه‌نجام دده‌ت، به‌لێ بجهنائینیت.

بابه‌كر زێباری گۆت” لڤینێن داعشێ ب شێوه‌كێ به‌رفرهه‌ ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن هه‌ین و ل هه‌ر جهه‌كی ده‌لیڤه‌ بۆ هه‌بیت گورزێ خوه‌ ددانن، ئه‌گه‌ر نه‌ نه‌راوه‌ستیاینه‌ و گه‌له‌ك د چالاكن ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ، به‌لێ سه‌نگه‌رێن پێشمه‌رگه‌ی باش یێن هاتینه‌ ب هێزكرن”.

شیره‌تكارێ له‌شكریێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ گۆتژی” حوكمه‌تا ئیراقێ پێگیری رێككه‌فتنان نابیت و چه‌ندین رێككه‌فتن ل سالا 2016 هاتینه‌ كرن و چه‌ندین كۆمبوون ژی هاتینه‌ ئه‌نجامدان، به‌لێ به‌غدا پێگیر نابیت و هه‌ر جاره‌كێ بیانوویه‌كێ دبینن، چونكه‌ دو لیوایێن هه‌ڤپشك یێن هاتینه‌ به‌رهه‌ڤكرن و هه‌ر سۆزێ دده‌ن بهێنه‌ جهگیركرن، به‌لێ سۆزا خوه‌ بجهنائینن”.

رۆهنكر ژی” هه‌كه‌ ب وی شێوه‌ی ده‌لیڤه‌ ب داعشێ بهێته‌ دان دێ ب هێز بیت و یا گرنگ ئه‌وه‌ ئه‌م ئاگه‌هداری خوه‌ بین و سه‌نگه‌رێن خوه‌ باش ب هێزبكه‌ین و خوه‌ بپارێزین”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com