NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

ئه‌ڤرۆ:

به‌ربژارێ سه‌ركه‌فتی د هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ قه‌زا شنگالێ، مه‌حما خه‌لیل راگه‌هاند، حوكمه‌تا ئیراقێ پاره‌ بۆ ئه‌نجامدانا پرۆژان ل شنگالێ ته‌رخانكریه‌، به‌لێ بزاڤ دهێته‌ كرن ل شوینا ئاڤه‌دانكرنا شنگالێ، تنێ ده‌ڤه‌رێن ئه‌ره‌بنشین و گه‌له‌ك دكێمن، پێ ئاڤه‌دان بكه‌ت ب مه‌به‌ستا ب ئه‌ره‌بكرنێ، ئه‌م ژی وێ چه‌ندێ ب توندی ره‌ت دكه‌ین، چونكه‌ 90% ژ خه‌لكێ شنگالێ كوردێن ئێزدی و موسلمانن و هه‌ژماره‌كا كێم یا ئه‌ره‌بان لێ هه‌یه‌.

مه‌حما خه‌لیل، گۆت” ل سالا بۆری حوكمه‌تا ئیراقێ هیچ پرۆژه‌ك بۆ شنگالێ ئه‌نجام نه‌دایه‌ و نوكه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ 28 ملیار دینار بۆ شنگالێ یێن ته‌رخان كرین، كو لژنه‌ك ل مووسلێ یا هاتیه‌ پێكئینان بۆ خه‌رجكرنا پاره‌ی، به‌لێ ئه‌م ژێ د رازی نینین، چونكه‌ ئه‌و پاره‌ زێده‌تر بۆ گوندێن ئه‌ره‌ب هاتیه‌ ته‌رخانكرن، ئه‌ڤه‌ بۆ وێ ئێكێ یه‌ شنگال بهێته‌ ب ئه‌ره‌بكرن و ده‌ڤه‌رێن ئێزدی ژی یێن هاتینه‌ پشت گوه هاڤێتن”.

مه‌حمای گۆت ژی” مه‌ ب توندی مه‌رازیبوونا خوه‌ دیاركریه‌، چونكه‌ سته‌مه‌كا مه‌زنه‌ ل شنگالێ دهێته‌ كرن، كو سه‌ره‌رای وێ چه‌ندێ هیچ بۆ ناهێته‌ كرن، دخوازن ئه‌ره‌با هاورده‌ بكه‌ن و ده‌ڤه‌رێن وان ئاڤه‌دان بكه‌ن ب مه‌ره‌ما ب ئه‌ره‌بكرنێ، د ده‌مه‌كی دا شنگال یا وێران بووی و پاره‌ ژی ب ناڤێ شنگالێ یێن هاتینه‌ مه‌زاختن، له‌وما ب هیچ شێوه‌كی رازی نابین و وێ چه‌ندێ ره‌ت دكه‌ین”.

ئه‌ڤرۆ:

په‌رله‌مانتارێ ئاكپارتیێ یێ باژێرێ باتمانێ ل باكورێ كوردستانێ راگه‌هاند كو ئاكپارتی ل باكورێ كوردستانێ پتر ژ هه‌موو پارتێن دی كورسیێن په‌رله‌مانی هه‌نه‌ و چه‌ندین سالن ئاكپارتی نوونه‌راتیا كوردان ل توركیا دكه‌ت و كورد دێ دیسان ده‌نگێن خوه‌ ده‌نه‌ ئاكپارتیێ.

زیوه‌ر ئۆزده‌میر ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ توركیا سه‌ر ب فراكسیۆنا ئاكپارتیێ راگه‌هاند كو نها پرانیا كورسیێن باكورێ كوردستانێ ل په‌رله‌مانێ توركیا یێ ئاكپارتیێ نه‌ و د هه‌لبژارتنێن هه‌ری دووماهیێ یێ باژێرڤانیان دا ژی ئاكپارتیێ ل باژێرێن كوردی ده‌نگێن خوه‌ زێده‌ كرینه‌ و گۆت: (د راستی دا نها ئاكپارتی نوونه‌راتیا كوردان ل توركیا دكه‌ت، ئه‌و یه‌ك به‌رچاڤانه‌، چونكو ئاكپارتی پتر ژ هه‌ده‌پێ ل باژێرێن كوردی ئه‌ندامێن په‌رله‌مانی هه‌نه‌ و ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌ز دبێژم كو ئاكپارتی نوونه‌راتیا كوردان ل توركیا دكه‌ت و هه‌ده‌په‌ تنێ هه‌ڤڕكیا ئاكپارتیێ دكه‌ت و نه‌شیایه‌ ببیته‌ نوونه‌را هه‌موو كوردان ل توركیا).

ناڤهاتی د به‌رده‌وامیا ئاخڤتنا خوه‌ دا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو نها هه‌موو پارتێن ئۆپۆزسیۆنێ داخوازا برێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت ل توركیا دكه‌ن، ئه‌و وه‌سا دبینن هه‌كه‌ هه‌لبژارتن بهێنه‌ كرن دێ شێن ده‌نگێن خوه‌ زێده‌ كه‌ن، لێ وه‌سا نینه‌ و گۆت: (د هه‌لبژارتنێن بهێت یێن په‌رله‌مانێ توركیا دا كورد دێ دیسان ده‌نگێن خوه‌ ده‌نه‌ ئاكپارتیێ، چونكو ئاكپارتیێ د ماوه‌یێ چه‌ندین سالێن بۆری دا گه‌له‌ك خزمه‌ت پێشكێشی ده‌ڤه‌رێن كوردی كرینه‌، به‌ری ئاكپارتیێ چو ده‌ستهه‌لاته‌ك وه‌سا خزمه‌تا كوردان نه‌كریه‌ و ژ به‌ر هندێ ژی وه‌كو ئاكپارتی ئه‌م پشتراستین دێ دیسان كورد ده‌نگێن خوه‌ ده‌نه‌ پارتا مه‌).

په‌رله‌مانتارێ ئاكپارتیێ یێ باژێرێ باتمانێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو نها گه‌له‌ك كه‌س دبێژن دێ كورد ڤێجارێ ده‌نگێن خوه‌ ده‌نه‌ پارتا كۆماریا گه‌ل، چو راستی بۆ هندێ نینن، چونكو كورد باش دزانن كا به‌ری نها پارتا كۆماریا گه‌ل چه‌ند زۆلم ل وان كریه‌، هه‌تا نها ژی پارتا كۆماریا گه‌ل ل دژی په‌روه‌ردا ب زمانێ كوردی یه‌، ئاكپارتیێ د بیاڤێ زمانێ كوردی دا گه‌له‌ك كارێن باش كرینه‌، كورد ژی ڤێ یه‌كێ باش دبینن و گۆت: (هه‌تا نها پارتا كۆماری چو پرۆژه‌یه‌ك باش بۆ پرسا كوردی پێشكێش نه‌كریه‌ و ده‌مێ ئاكپارتیێ كار بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی دكر وی ده‌می پارتا كۆماری ئاسته‌نگی ژی دروست دكرن، پارتا كۆماری دڤێت بابه‌تێ پرسا كوردی بۆ كۆمكرنا ده‌نگێن وه‌لاتیێن كورد ل توركیا بكار بینیت و وێ پارتێ چو پرۆژه‌یه‌ك بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی هه‌تا نها پێشكێش نه‌كریه‌ و د بنه‌مایێ خوه‌ دا پارتا كۆماری ل دژی مافێن كوردانه‌).

ناڤهاتی د دووماهیا ئاخڤتنا خوه‌ دا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ئاكپارتیێ دڤێت ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی بكه‌ت لێ ئاشكرایه‌ كو گه‌له‌ك ئاسته‌نگی ژی هه‌نه‌، لێ هه‌كه‌ دیسان پێدڤی بیت ئاكپارتی دێ ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو كه‌ت و گۆت: (پارتا كۆماری و هه‌ده‌په‌ تنێ ل سه‌ر بنه‌مایێ دژبه‌ریا ئاكپارتیێ پێكڤه‌ كار دكه‌ن، د هه‌لبژارتنێن هه‌ری دووماهیێ یێ باژێرڤانیان دا ژی هه‌ده‌پێ ل چه‌ندین باژێران ل دژی ئاكپارتیێ ده‌نگێ خوه‌ دا پارتا كۆماری، لێ ئه‌و یه‌ك چو ئه‌نجامه‌كا خوه‌ یا باش بۆ كوردان ژی نه‌بوو، چونكو پارتا كۆماری دڤێت پرسا كوردی بۆ كۆمكرنا ده‌نگان بكار بینیت و وێ پارتێ هه‌تا نها چو پرۆژه‌یه‌ك ژی بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی پێشكێش نه‌كریه‌).

ئه‌ڤرۆ:

ئالیێن سیاسی ل هه‌رێما كوردستانێ بۆ ئێكلاكرنا پرسا كۆمسیۆنا هه‌لبژارتن و راپرسی ل هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ د ژڤانێ خوه‌ دا.

د. وه‌عدی مزوری، شیره‌تكارێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ، راگه‌هاند” ده‌مێ دو سالایه‌ قانوونا هه‌ژمار 4 یا كۆمسیۆنا هه‌لبژارتن و راپرسی ل هه‌رێمێ یا ب سه‌رڤه‌چووی و پێدڤی بوو پێشتر كێشا قانوونا كۆمسیۆنێ هاتبا چاره‌سه‌ركرن، نوكه‌ په‌رله‌مانێ كوردستانێ دخوازیت پێداچوونێ بكه‌ت و پرسا كۆمسیۆنێ ئێكلا بكه‌ت ئه‌وژی ب رێیا گوهۆرینا قانوونا هه‌لبژارتنان، یان ژی پركرنا وان پۆستێن نوكه‌ د به‌تال ل كۆمسیۆنێ”.

شیره‌تكارێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت ژی” ده‌مه‌كێ زۆر نه‌مایه‌ بۆ هه‌لبژارتنێن خۆلا شه‌شێ یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ، ژبه‌ر وێ چه‌ندێ ژی فراكسیۆنێن د ناڤ په‌رله‌مانێ كوردستانێ دا د به‌رده‌وامن بۆ چاره‌سه‌ركرنا بابه‌تێ كۆمسیۆنێ و دیاركرنا ژڤانێ هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ، چونكه‌ پێدڤیه‌ شه‌ش هه‌یڤان پێشتر كۆمسیۆن به‌رهه‌ڤیان بۆ ب رێڤه‌چوونا پرۆسا هه‌لبژارتنان بكه‌ت”.

ئاماژه‌ كر ژی” بزاڤ د به‌رده‌وامن و چه‌ند بژارده‌یه‌ك بۆ ئالیێن سیاسی یێن هاتینه‌ به‌رچاڤكرن كو ل سه‌ر وان بگه‌هنه‌ رێككه‌فتنێ، ب دیتنا من د ڤێ هه‌یڤێ دا پرسا كۆمسیۆنا هه‌لبژارتنان بهێته‌ ئێكلاكرن، هه‌كه‌ كێشه‌ هاته‌ چاره‌سه‌ركرن، دێ ژڤانێ هه‌لبژارتنێن داهاتی هێته‌ دیاركرن كو پێدڤیه‌ هه‌تا 30 ئیلۆنا ئه‌ڤ ساله‌ هه‌لبژارتن بهێنه‌ ئه‌نجامدان”.

ئه‌ڤرۆ:

بۆ پركرنا ڤالاهیێن ئه‌منی، بریارا جهگیركرنا دو لیوایێن هه‌ڤپشك یێن هێزێن پێشمه‌رگه‌ی و هێزێن ئیراقی هاتیه‌ دان، ئه‌میندارێ گشتیێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دبێژیت، پێدڤیه‌ به‌ری نوكه‌ ئه‌ركێ وان ده‌ست پێ كربا.

جه‌بار یاوه‌ر، ئه‌میندارێ گشتیێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ گۆت” بریار بوو ئه‌و دو لیوایێن هه‌ڤپشك یێن بریار ل سه‌ر هاتیه‌ دان ل هه‌یڤا ته‌مووزا 2021 بكه‌ڤنه‌ د ئه‌ركی دا، به‌لێ گه‌له‌ك جاران بریار د ده‌مێ خوه‌ دا ناچنه‌ وارێ بجهئینانێ دا”.

یاوه‌ری گۆت ژی” ب گۆره‌ی دانوستاندنان، بریاره‌ ل ڤێ هه‌یڤێ هه‌ردو لیوا بچنه‌ مه‌شقا هه‌ڤپشك یا له‌شكرێ ئیراقێ، به‌لێ گه‌له‌ك جاران بریار د ده‌مێ خوه‌ دا ناچنه‌ وارێ بجهئینانێ”.

ل دووڤ ئاماره‌كا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌، د ناڤبه‌را هێزێن پێشمه‌رگه‌ و هێزێن ئیراقی دا 560 كیلۆمه‌تر ڤالاهیا ئه‌منی یا هه‌ی و ئه‌و هه‌ردو لیوایێن هه‌ڤپشك دێ پشكه‌كی ژ وان جهێن بریار ل سه‌ر هاتیه‌ دان و هه‌ر لیوایه‌ك پێك دهێت ژ سێ هزار و 500 كه‌سان”.

جه‌بار یاوه‌ر ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ت كو لیوایه‌ك ژ پێشمه‌رگه‌یه‌ یا به‌رهه‌ڤه‌ و لیوایا دی ژی ژ له‌شكرێ ئیراقێ یه‌، د ڤی ده‌می دا لیوایا پێشمه‌رگه‌ی ل بنگه‌هێن مه‌شقێ یێن وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ هاتیه‌ مه‌شقدان، لیوایا له‌شكرێ ئیراقێ ژی ل بنگه‌هێن ئیراقی هایته‌ مه‌شقدان، ئه‌و دو لیوایه‌ دێ هێنه‌ تێكهه‌لكرن و دێ چنه‌ بنگه‌هێن حوكمه‌تا ئیراقێ و پاشی دێ رێككه‌فتن هێته‌ كرن ل سه‌ر وان جهێن تێدا هێنه‌ جهگیركرن”.

ژبلی وان هه‌ردو لیوایێن بریاره‌ ل ڤالاهیێن ئه‌منی بهێنه‌ جهگیركرن، ل دووڤ داخۆیانیه‌كا ته‌حسین خه‌فاجی په‌یڤدارێ فه‌رمانده‌یا ئۆپه‌راسیۆنێن هه‌ڤپشك ل ئیراقێ، شه‌ش ناڤه‌ندێن هه‌ڤپشك دناڤبه‌را ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ یێن هه‌ین ژوان ژی ناڤه‌ندێن نه‌ینه‌وا، مه‌خموور، كه‌ركووك و خانه‌قین.

هێرشێن تیرۆرستێن داعشێ بۆ سه‌ر هێزێن پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئیراقێ دزڤریت بۆ هه‌بوونا ڤالاهیا ئه‌منی، ب گۆره‌ی ئاماره‌كا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌، ل ده‌ستپێكا سالا 2021 وهه‌تا 31/11/2021 چه‌كدارێن داعشێ 229 هێرش ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌نجامداینه‌ و د ئه‌نجامدا 356 كه‌سان گیانێ خوه‌ ژده‌ستدایه‌ و 480 كه‌س ی بریندار بووینه‌ و 33 كه‌س ژی هاتینه‌ ره‌ڤاندن.

ئه‌ڤرۆ:

چاره‌نڤیسێ گرۆپێن حه‌شدا شه‌عبی و پرسا پشكداریا بالێ سیاسی یا حه‌شدێ د حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ دا ئێك ژ بابه‌تێن سه‌ره‌كی یێن نوكه‌ یه‌ ل مه‌یدانا سیاسی ل ئیراقێ، هه‌ڤپه‌یمانیا فه‌تح كو بالێ سیاسی یێ حه‌شدێ یه‌ د هه‌لبژارتنان دا 17 كورسی بده‌ستڤه‌ئیناینه‌، د ده‌مه‌كی دا د هه‌لبژارتنێن 2018 دا 47 كورسی هه‌بوون.

د. محه‌مه‌د حه‌یانی، شرۆڤه‌كارێ سیاسی دبێژیت” پرۆسا پشكداریا گرۆپێن حه‌شدێ ب هه‌ر شێوه‌كی بیت د حوكمه‌تێ دا، ناگونجیت ل گه‌ل دستووری و قانوونا هه‌لبژارتنان، چاوان مامه‌له‌ ل گه‌ل حزبه‌كا سیاسی دێ هێته‌ كرن كو بالێ له‌شكری هه‌بیت؟ مه‌ دیت كو هنده‌ك حزبێن سیاسی ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان ره‌تكرن، گرۆپێن حه‌شدێ ترس ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن سیاسی و حزبی یێن خوه‌ هه‌بوون، هنده‌ك جاران مه‌ گوه ل گه‌فێن سه‌ركردێن وان گرۆپان دبیت كو گه‌فێن بكارئینانا چه‌كی دكه‌ن، هه‌كه‌ بهێت و پشكپشكانی یا تایفگه‌ری ب دووماهی بهێت كو ب درێژاهیا ده‌مێن بۆری ل سه‌ر وێ چه‌ندێ ژیاینه‌”.

ره‌وتێ سه‌دری سه‌ركه‌فتیێ ئێكێ یێ هه‌لبژارتنایه‌ و رێبه‌رێ وی ره‌وتی به‌رده‌وام دووپاتیێ ل پێكئینانا حوكمه‌تا زۆرینه‌یا نیشتمانی و نه‌هێلانا كه‌سێن نه‌ رێكخستی دناڤ حه‌شدێ دا دكه‌ت.

موقته‌دا سه‌در ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ت كو پێدڤیه‌ گرۆپێن چه‌كدار یێن نه‌ رێكخستی بهێنه‌ هه‌لوه‌شاندن و چه‌كێن وان ب ئاگه‌هداریا فه‌رمانده‌یا گشتی یا هێزێن چه‌كدار راده‌ستی حه‌شدا شه‌عبی بهێنه‌ كرن.

هادی عامری، سه‌رۆكێ هه‌ڤپه‌یمانیا فه‌تح ژی دبێژیت” حه‌شد دێ هه‌ر به‌رگریكار مینیت و هه‌رچه‌ند پێلانگیریان دژی وێ بكه‌ن، دێ هه‌ر ب هێز مینیت و ب هیچ شێوه‌كی ژی داگیرانێ ل سه‌ر ناكه‌ین، ئه‌ڤجا قوربانیا وێ چه‌ندێ چ بیت ژی”.

ئه‌ڤرۆ:

به‌رپرسه‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا رۆژئاڤایێ كوردستانێ راگه‌هاند كو رۆسیا ل دژی هندێ یه‌ كو توركیا پێگه‌هێ خوه‌ ل باكورێ سووریێ بهێز بكه‌ت و ل ئالیێ دی ئه‌مریكا ژی هۆشداری دا توركیا و ژ به‌ر هندێ ژی توركیا هه‌تا نها نه‌شیایه‌ ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت.

به‌دران چیا ئێك ژ به‌رپرسێن رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا رۆژئاڤایێ كوردستانێ بۆ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ دیار كر كو به‌ری سه‌رێ سالێ شانده‌ك ژ وه‌زاره‌تا ده‌رڤه‌ یا رۆسیا ل باژێرێ قامشلۆ ل گه‌ل شانده‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر كۆمبوون و د كۆمبوونێ دا شاندێ رۆسیا دیار كر كو ئه‌و ل دژی هندێ نه‌ توركیا ئێرشی باكورێ سووریێ بكه‌ت، چونكو توركیا دڤێت ئاریشان بۆ رۆسیا و شامێ دروست بكه‌ت و ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌و رێ ناده‌ن توركیا ده‌ست ب چو ئۆپه‌راسیۆنێن نوو ل باكورێ سووریێ بكه‌ت و گۆت: (ل ئالیێ دی فه‌رماندارێن ئه‌مریكا یێن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژی هه‌رده‌م دیار دكه‌ن كو ئه‌و ب چو ره‌نگه‌كێ رێ ناده‌ن توركیا ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل دژی كوردان بكه‌ت، چونكو توركیا پشته‌ڤانیێ ل گرۆپێن هشكباوه‌ر ل سووریێ دكه‌ت و ژ به‌ر سیاسه‌تا شاش یا توركیا ل سووریێ ره‌وشا وی وه‌لاتی هه‌تا نها ئارام نه‌بوویه‌).

هه‌مان به‌رپرسێ كورد ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ئه‌مریكا هێزێن سووریا دیموكرات وه‌كو هه‌ڤپه‌یمانێ خوه‌ یێ سه‌ره‌كی ل سووریێ دبینیت و هه‌تا نها ژی ئه‌مریكا به‌رده‌وام هاریكاریا هێزێن سووریا دیموكرات دكه‌ت، ئه‌و یه‌ك ژی بۆ كوردان ل سووریێ گه‌له‌ك گرنگه‌ و گۆت: (به‌ری چه‌ند رۆژان وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ رژێما به‌شاری دیار كربوو كو ئه‌مریكا ناهێلیت شام و كوردێن سووریێ ئاریشێن خوه‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چو راستی بۆ هندێ نینه‌، چونكو هه‌تا نها ژی رژێما به‌شاری هه‌بوونا كوردان ل سووریێ قه‌بوول نه‌كریه‌ و شامێ دڤێت وه‌كو به‌ری سالا ٢٠١١ حوكمێ ل هه‌موو سووریێ بكه‌ت، شامێ دڤێت كورد هه‌موو ئاخا كو ب خوونێ ژ ده‌ستێ داعشێ رزگار كری راده‌ستی وان بكه‌ن، ئه‌و یه‌ك ب چو ره‌نگه‌كێ ناهێته‌ قه‌بوولكرن، چونكو كوردان ب هزاران قوربانی ل سووریێ داینه‌ و ئێدی دڤێت كورد بگه‌هنه‌ مافێن خوه‌ یێن ره‌وا، لێ مخابن هه‌تا نها ئه‌و یه‌ك ژ ئالیێ شامێ ڤه‌ نه‌هاتیه‌ قه‌بوولكرن).

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو به‌ری نها مسته‌فا جومعه‌ ئه‌ندامێ مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان/ سووریێ ژی د دیداره‌كێ دا ل گه‌ل رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كربوو كو ئه‌مریكا و رۆسیا ژ بهێزبوونا توركیا ل سووریێ دلگرانن و ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌و ب چو ره‌نگه‌كێ رێ ناده‌ن توركیا ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل باكورێ سووریێ ئانكۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت، به‌ری نها ره‌وشه‌ك جودا هه‌بوو و توركیا ژی شیا مفای ژ هنده‌ك هه‌لوه‌ستێ لاواز یێ رۆسیا و ئه‌مریكا وه‌ربگریت و هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ داگیر بكه‌ت، لێ نها ره‌وش ب ته‌مامی هاتیه‌ گوهۆرین.

چاڤدێرێن سیاسی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژی دیار دكه‌ن كو دڤێت هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئاریشێن د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن و هه‌روه‌سا په‌یوه‌ندیێن خوه‌ ل گه‌ل ئه‌مریكا و رۆسیا ژی باشتر لێ بكه‌ن، چونكو قه‌یرانا سووریێ ئێدی بوویه‌ قه‌یرانه‌كا نێڤده‌وله‌تی و بێی رۆسیا و ئه‌مریكا قه‌یرانا نها ل سووریێ و ب تایبه‌تی ژی پرسا كوردی ل وی وه‌لاتی ناهێته‌ چاره‌سه‌ركرن.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆك بارزانی په‌یامه‌كا پیرۆزباهیێ ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا نوو 2022 به‌لاڤكر و راگه‌هاند، هه‌لبژارتنێن ئۆكتۆبه‌را بۆری یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ هه‌لبژارتنێن باش بوون و ئه‌نجامێن وان ژی خواست و ئیرادا وه‌لاتیان بوو.

ده‌قێ په‌یاما سه‌رۆك بارزانی..

ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا زایینی یا نوو پیرۆزباهیێ ل خه‌لكێ كوردستانێ ومالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان و پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان دكه‌م، هیڤیدارم سالا نوو ده‌ستپێكا قۆناغه‌كا نوو بیت بۆ باشتربوونا ره‌وشا خه‌لكی و بده‌ستڤه‌ئینانا سه‌قامگیریێ و پێشكه‌فتنا زێده‌تر بۆ گه‌لێ مه‌.

ب پێدڤی دزانم سوپاسیێن خوه‌ ئاراسته‌ی هێزا پێشمه‌رگه‌ی و ده‌زگه‌هێن ئه‌منی و هه‌موو خه‌لكێ كوردستانێ بكه‌م كو هه‌رده‌م ب قوربانیدان و خۆراگریا خوه‌، ل به‌رانبه‌ر گه‌ف و تیرۆرێ و ئابلۆقدانێ راوه‌ستیاینه‌ و كوردستان پاراستیه‌، ئه‌ركێ سه‌ر ملێ هه‌موو داموده‌زگا وئالیێن سیاسی یه‌ د ئاستێ قوربانیدانا گه‌لێ مه‌ دابن و پێكڤه‌ و ب هیمه‌تا هه‌موو ئالیه‌كی ده‌ستكه‌فت و مافێن خه‌لكێ كوردستانێ بپارێزن.

هه‌لبژارتنێن ئۆكتۆبه‌را بۆری یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، هه‌لبژارتنێن باش بوون و ئه‌نجامێن وان ژی خواست و ئیرادا وه‌لاتیان بوو.

پشتی په‌سه‌ندكرنا ئه‌نجامان ژئالیێ دادگه‌ها فیدرالی یا بلند ڤه‌ پێدڤیه‌ گاڤ و نه‌ریتێن دستووری بۆ پێكئینانا كابینا نوو یا حوكمه‌تێ و ده‌زگه‌هێن دی بله‌زتر بهێنه‌ بجهئینان و ڤه‌ژاندن و خزمه‌تگوزاری و ماف و خواستێن وه‌لاتیان و سه‌رجه‌م پێكهاتێن ئیراقێ ببیته‌ كارێن سه‌ره‌كی یێن به‌رنامێن حوكمه‌تا داهاتی ئه‌وژی د چارچۆڤێ بجهئینانا هه‌رسێ پره‌نسیبێن هه‌ڤپشكی و سازان و هه‌ڤسه‌نگی د حوكمرانیێ دا.هه‌ڤده‌م نابیت ئێدی بزاڤا پشت گوه هاڤێتنا هیچ پێكهاته‌كێ ئیراقی د حوكمرانیێ دا بهێته‌ كرن.

ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا زایینی 2022 جاره‌كادی دووپاتیێ ل په‌یاما ئاشتیانه‌ و فه‌رهه‌نگا پێكڤه‌ژیانا گه‌لێ كوردستانێ دكه‌ین و پێدڤیه‌ هه‌موو ئالیه‌ك ب باشی د وێ چه‌ندێ بگه‌هیت كو ئیراق و ده‌ڤه‌را مه‌ ئێدی نه‌شێت خوه‌ ل به‌ر كێشه‌ و توندوتیژیێ و تیرۆرێ و توندره‌ویێ و نه‌سه‌قامگیریێ بگریت. ئه‌ركێ جڤاتا نێڤده‌وله‌تی ژی یه‌ بۆ پاراستنا ئاشتیێ و دادپه‌روه‌ریێ و ته‌ناهیێ هۆكاره‌كێ هاریكار بیت بۆ وێ چه‌ندێ ئێدی زێده‌تر گه‌لێن ده‌ڤه‌رێ و خه‌لكێ بێتاوان تووشی نه‌هامه‌تیێ و وێرانكاریێ نه‌بن.

ل سالا نوو ب ئومێدا وێ چه‌ندێ نه‌ كو ئاشتی و پێكڤه‌ ژیان ل ده‌ڤه‌را مه‌ په‌یدابیت و ئومێدا خێر و خوه‌شیێ بۆ گه‌لێ كوردستانێ دخوازم، ژ خودێ مه‌زن دخوازم گه‌لێ مه‌ ژ هه‌موو جۆره‌ په‌تا و نه‌خوه‌شی و نه‌هامه‌تی و كاره‌ساته‌كێ یێ دوور بیت.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌لكه‌فتا هاتنا سالا نوو په‌یامه‌كا پیرۆزباهی به‌لاڤكر و تێدا دبێژیت” ب گه‌شبینی دنێرینه‌ ژیانێ و پاشه‌رۆژێ” و داخواز ژ ئیراقێ كر به‌رپه‌ره‌كێ نوو بهێته‌ ڤه‌كرن بۆ باشتركرنا ژیان و ره‌وشا خه‌لكی.

 

ده‌قێ په‌یاما سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ..

 

سالا زایینی یا نوو ل هه‌موو گه‌لێ كوردستانێ، ب تایبه‌تی ل مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان، ل پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان، هێزێن ئه‌منی، گه‌نجان و ل كوردستانیێن ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی، ل گه‌لێن ئیراقێ و ل جیهانێ پیرۆز دكه‌م، هیڤیدارم سالا خوه‌شیێ و سه‌ركه‌فتنێ ل سه‌ر كێشه‌ و قه‌یرانان بیت و ب دووماهی هاتنا په‌تا و نه‌خوه‌شیێ بیت. ئومێد، ئاسوده‌یی، سه‌قامگیری و پێشكه‌فتنێ بۆ مرۆڤایه‌تیێ ل گه‌ل خوه‌ بینیت.

مه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل جیهانێ ژ ئه‌گه‌رێ په‌تایا كۆڤید _19 و ئه‌نجامێن وێ، دو سالێن دژوار ده‌ربازكرن، د به‌رهنگاریا تیرۆرێ دا د به‌رده‌وام بووین، روودانێن دلته‌زین یێن كۆچكرنێ و كاریگه‌ریا خراب یا گوهۆرینا سه‌قای و له‌هی مه‌ دیتن، هه‌ڤسۆز و هه‌ڤخه‌مێن مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان و هه‌موو وان یێن ئه‌زیزێن خوه‌ ژ ده‌ست داین و ب رێز ل بیر دئینین، سوپاسیا گه‌لێ كوردستانێ دكه‌م كو خوه‌ ل به‌ر قه‌یران و كێشان گرتی.

ده‌ربازكرنا دژواری و ئاسته‌نگان، پاراستنا ماف و ده‌ستكه‌فتێن دستووری و قه‌وارێ فیدرالی یێ هه‌رێما كوردستانێ، نوكه‌ و پاشه‌رۆژه‌كا باشتر بۆ گه‌لێ مه‌، كار و به‌رپرسیاره‌تیا هه‌ڤپشك و ئێكرێزی و ته‌بایی و پێكڤه‌ كاركرن ژ هه‌موو هێز و ئالی و پێكهاتێن كوردستانێ دخوازیت.

ل ئیراقێ ژی ب مفا وه‌رگرتنێ ژ شاشیێن بۆری، ڤه‌كرنا به‌رپه‌ره‌كێ نوو، تێگه‌هشتنا واقعی و ئیرادا جدی بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشان، هه‌ڤدوقه‌بوولكرن و هه‌ڤپشكیا راسته‌قینه‌ یا هه‌موویان د پرۆسا سیاسی و ب رێڤه‌برنا وه‌لاتی دا ل سه‌ر بنه‌مایێ دروست یا پێدڤیه‌، كو باوه‌ری و ئارامی و سه‌قامگیری بهێته‌ زڤراندن و ب ژیان و گوزه‌رانه‌كا باشتر بۆ هه‌موویان كو ژ نوكه‌ و پاشه‌رۆژا خوه‌ پشت راست بن.

سوپاسیا هه‌ڤپه‌یمانان و جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و دۆستان دكه‌ین كو د به‌رهنگاریا تیرۆرێ دا پشته‌ڤانی و هاریكاریا مه‌ كری، چه‌مك و بهایێن هه‌ڤپشك مه‌ كۆم دكه‌ت، وه‌كو به‌رده‌وام د ئاماده‌ینه‌ بۆ ئه‌رك و به‌رپرسیاره‌تیا هه‌ڤپشك ووه‌كو ئه‌ندامه‌كێ كارا یێ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و فاكته‌رێ ئارامیێ و سه‌قامگیریێ ل ئیراقێ و ده‌ڤه‌رێ دێ مینین و هه‌رێما كوردستانێ ژی دێ جهێ پێكڤه‌ژیانێ و لێبورینێ بیت.

ب ئومید و گه‌شبینی ڤه‌ دنێرینه‌ ژیانێ و سالا نوو و پاشه‌رۆژێ و سالا نوو ل هه‌موویان پیرۆز بیت.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی، ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا زایینی یا نوو په‌یامه‌كا پیرۆزباهیێ به‌لاڤكر و تێدا راگه‌هاند، ل سالا بۆری سه‌ره‌رای چه‌ندین گرفتێن دارایی و ئاسته‌نگێن دروستكری، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌موو بزاڤكرن ژ پێخه‌مه‌ت زالبوون ل سه‌ر ئاسته‌نگ و به‌ربه‌ستان و درێژه‌دان ب پرۆسا چاكسازیێ.

ده‌قێ په‌یاما سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ..

ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا زایینی 2022، گه‌رمترین پیرۆزباهیان ئاراسته‌ی سه‌رۆك بارزانی و هه‌موو هه‌ڤنیشتمانیێن كوردستانێ و پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و هێزێن ئاسایشا ناڤخوه‌ و كه‌سوكار و مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان دكه‌م، هیڤیدارم سالا نوو، هه‌لگرا خێر و خوه‌شیێ و سالا خوه‌شگوه‌زه‌رانیێ و ب دووماهی هاتنا هه‌موو نه‌خوه‌شی و قه‌یران و نه‌هامه‌تیه‌كێ بیت.

سالا بۆری، سه‌ره‌رای چه‌ندین گرفتێن دارایی و ئاسته‌نگێن دروستكری، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌موو بزاڤكرن ژ پێخه‌مه‌ت زالبوون ل سه‌ر ئاسته‌نگ و به‌ربه‌ستان و درێژه‌پێدان ب پرۆسا چاكسازیێ، هه‌روه‌سا ب هه‌ماهه‌نگی و هاریكاری ل گه‌ل كه‌رتێ تایبه‌ت ژی، چه‌ندین پرۆژێن گرنگ د بوارێ ب هێزكرنا ژێرخانا ئابووری ل سه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ هاتنه‌ ئه‌نجامدان. هیڤیدارین ب هاریكاریا هه‌موو ئالیه‌كی، ل سالا نوو ژی دا، بشێین ب شێوه‌كێ باشتر، خزمه‌تا وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ین و پرۆژێن نوو ئه‌نجام بده‌ین، ل ڤێرێ ب پێدڤی دزانم سوپاسیا خه‌لكێ خۆراگرێ هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ مكو تێگه‌هشتن بۆ ره‌وشا ئابووری یا دژوار هه‌بوو، هیڤیدارین سالا نوو، سالا ب دووماهی هاتنا رۆژێن دژوار و به‌رده‌وامبوونا كاروانێ پێشكه‌فتنا كوردستانێ بیت.

مخابن ل سالا بۆری، چه‌ندین كاره‌ساتێن سروشتی و روودانێن نه‌چاڤه‌رێكری ژی په‌یدابوون كو زیانێن گیانی و مادی ل دووڤ خوه‌ دا ئینان، چه‌ندین پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان ژی، د شه‌رێ به‌رهنگاریا تیرۆرستێن داعشێ و به‌رگریكرنێ ژ ئاخا كوردستانێ شه‌هید بوون. ب ڤێ هه‌لكه‌فتێ ب رێز و پێزانینه‌كا مه‌زن، بیرا خوه‌ ل وان هه‌موویان دئینین و به‌رده‌وام ژی دێ ل بیرا مه‌ بن.

ئه‌ڤرۆ، هۆشه‌نگ تاجر:

مامۆستایه‌كێ كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ دیار كر كو وان ب ره‌نگه‌كێ خوه‌به‌خش ده‌ست ب گۆتنا وانه‌یان ب زمانێ كوردی كرینه‌ و مال ب مال دگه‌رن دا زارۆیان فێری زمانێ كوردی بكه‌ن و ئه‌و یه‌ك ژی بوویه‌ جهێ دلگرانیا به‌رپرسێن ئیرانێ.

مه‌نسور حسامی مامۆستایێ كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر كو دستوورێ ئیرانێ ئه‌و مافه‌ دایه‌ كو زمانێ كوردی ژی ببیته‌ زمانێ فه‌رمی یێ په‌روه‌ردێ ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ، لێ مخابن به‌رپرسێن ئیرانێ ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر په‌روه‌ردا ب زمانێ كوردی دروست دكه‌ن و گۆت: (مه‌ وه‌كو كۆمه‌ك ژ مامۆستایێن كورد ل باژێرێن سنه‌، مه‌ریوان، بۆكان، بانه‌ و چه‌ندین باژێرێن دی یێن رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ده‌ست ب بزاڤه‌كا نوو كریه‌، ئه‌م مال ب مال دگه‌رین و وانێن كوردی بۆ زارۆیان دبێژین و مه‌ دڤێت زارۆیێن كوردان ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ فێرێ زمانێ كوردی ببن، چونكو براستی ژی نها مه‌ترسیه‌كا مه‌زن ل سه‌ر زمانێ كوردی هه‌یه‌ و دڤێت ئه‌م هه‌موو پێكڤه‌ كار بۆ پێشڤه‌برنا زمانێ كوردی بكه‌ین).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ئه‌و وه‌كو مامۆستا ب ره‌نگه‌كێ خوه‌به‌خش ڤی كاری دكه‌ن و ئارمانجا وان ژی پێشڤه‌برنا زمانێ كوردی یه‌ و گۆت: (مه‌ دڤێت ئه‌ڤرۆكه‌ زمانێ كوردی ژی وه‌كو هه‌موو زمانێن دی یێن جیهانێ ببیته‌ زمانێ ته‌كنولوجیایێ، چونكو براستی ژی ئه‌ڤرۆكه‌ جیهان گه‌له‌ك هاتیه‌ گوهۆرین و هه‌موو كه‌س ته‌كنولوجیایێ بكار دئینیت و هه‌كه‌ ئه‌م زمانێ كوردی نه‌كه‌ینه‌ زمانێ رۆژانه‌ یێ ژیانێ و د هه‌موو كارێن رۆژانه‌ دا بكار نه‌ئینین بێگومان زمانێ كوردی پێش ناكه‌ڤیت و ژ به‌ر هندێ ژی مه‌ ده‌ست ب كه‌مپینه‌كا مه‌زن ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ كریه‌ و جهێ دلخوه‌شیێ یه‌ كو كه‌سایه‌تیێن ناڤدار یێن رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ژی پشته‌ڤانیێ ل كارێ مه‌ دكه‌ن).

مێهناز تاهیری مامۆستایا دیرۆكێ ژی راگه‌هاند كو براستی ژی دڤێت ئه‌م هه‌موو كه‌س ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ خوه‌دان ژ زمانێ كوردی ده‌ركه‌ڤین، ده‌وله‌تا ئیرانێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ت دا ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر پێشڤه‌چوونا زمانێ كوردی دروست بكه‌ت، ئه‌ڤرۆكه‌ ل ته‌هرانێ نێزیكی دو ملیۆن كورد دژین، لێ مخابن زارۆیان گه‌له‌ك ژ وان كوردی نزانن و ئه‌و یه‌ك ژی كاره‌ساته‌ك مه‌زنه‌ و دڤێت ئه‌م نه‌هێلین كو زارۆیێن كوردان ب جهێ زمانێ كوردی فێری فارسی یان ژی زمانه‌كێ دی ببن، دڤێت ده‌ستپێكێ فێری زمانێ كوردی ببن و بلا پاشی زمانێن دی ژی بزانن لێ زمانێ دایكێ بۆ مه‌ گه‌له‌ك گرنگه‌ و گۆت: (كه‌مپینا كو مامۆستایێن كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ده‌ستپێكرینه‌ جهێ دلخوه‌شیێ یه‌ و دڤێت هه‌موو كه‌س ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ پشته‌ڤانیێ ل وی كارێ پیرۆز یێ مامۆستایێن كورد بكه‌ن، چونكو فێربوونا زمانێ كوردی و پێشڤه‌برنا وێ ئه‌ڤرۆكه‌ كاره‌ك گه‌له‌ك مه‌زن و پیرۆزه‌ و دڤێت ئه‌م ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار بۆ پێشڤه‌برنا زمانێ كوردی بكه‌ین).

ل گۆر زانیاریێن ئه‌ڤرۆ هێزێن ئێمناهیێ هه‌تا نها چه‌ندین جاران گه‌ف ل مامۆستایان كرینه‌ كو ده‌ست ژ وی كاری به‌رده‌ن، چونكو ئه‌و یه‌ك دێ بیته‌ مه‌ترسی بۆ سه‌ر ئاسایشا ئیرانێ، لێ سه‌ره‌رای گه‌فێن هێزێن ئێمناهیێ ژی هه‌تا نها مامۆستا ب ره‌نگه‌كێ خوه‌به‌خش ده‌ست ب گۆتنا وانه‌یێن ب زمانێ كوردی دكه‌ن و رۆژ ب رۆژێ ژی پتر خه‌لك پشته‌ڤانیێ ل كارێ پیرۆز یێ وان مامۆستایان دكه‌ن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com