ئەڤرۆ ، زنار تۆڤی:

د. نەوزاد ھێتۆتی شارەزا د سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریکا ل رۆژھەلاتا ناڤین و پرسا کوردان د دیدارەکێ دا بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر: دەمێ ھێزێن ئەمریکا ل سالا 2015 چووینە دناڤا ئاخا سووریێ دان وان سێ مەرەمێن سەرەکی ھەبوون، ئەو ژی بەرسنگ گرتنا ئیرانێ و شکاندنا داعشێ ب تەمامی و پەیداکرنا سەقامگیریێ و ئاڤەدانکرنێ ل سووریێ، داکو پرۆسا سیاسی ل وی وەلاتی سەر بگریت و شەرێ نافخۆیی ب دووماھی بھێت، کو ڤان خالان گەلەک گرنگیا ھەبوویە د ستراتیجیەتا ترامپی دا، ژ پێخەمەت ھندێ کو ئەمریکا رۆل ھەبیت د چارەسەرکرنا کێشێن سووریێ دا، کو وان کێشان چارەسەر بکەت و دووماھیێ ب شەرێ نافخۆیێ سووریێ بینیت، لێ پرسیار ئەوە کیژ ژ ڤان ئارمانجا بجە ھاتیەن ئەرێ شەرێ داعش ب دووماھی ھاتیە، ئەرێ ئەمریکا بەرسنگێ ئیرانێ گرتیە، ئەرێ شەرێ نافخۆ ل سووریێ ب دووماھی ھاتیە، ئەرێ ڤەکێشانا ھێزێن وێ دێ سەقامگیریەکێ ل سووریێ پەیدا کەت، ھەر چەندە ئەمریکا ئێک ئارمانج ژی ل سووریێ ب دەستڤە نەئینایە، ھەروەسا دەمێ ئەمریکا چوویە سووریێ ب چو رەنگان نەگۆتیە، ئەم دێ کیانەکێ کوردی و ھەرێمەکا فیدرالی چێکەین، نە چوو بۆ وێرێ کو پالپشتیێ ل دۆزا کوردی بکەت، ب تنێ کوردان بۆ خوە وە دگۆت، کو دێ ئەمریکا ھەرێمەکا فیدرالی بۆ کوردان دروست کەت ل رۆژئاڤا، لەوما ب تنێ ئەمریکا ل رۆژئاڤا ھندەک بەرژەوەندی ھەبوون، لێ نوکە پشتا خوە دا کوردان و ژ رۆژئاڤا دەرکەفت، ناڤھاتی گۆت ژی: ڤێ چەندێ گەلەک ھوکار ھەنە، چونکی ترامپ کەسەکێ ” میزاجیە” و نە سیاسیەکێ خودان شیانە، دیسا د کێشێن رۆژھەلاتا ناڤین ناگەھیت، دیسا دیارکریە کو وی پتری 8 ترلیۆن دۆلاران مەزاختینە، لێ کەسێ بەرمبەر ڤێ چەندێ چو نەدایە مە، لەوما ئەو نە یێ مەجبورە ئێدی پارەی بۆ شەری ب مەزێخیت، ل ڤێ دەڤەرێ، نە یێ بەرھەڤە خەلکێ ئەمریکا بدەتە کوشتن، ھەروەسا ئەمریکا چو گرنگیێ ب دیموکراسیێ و مافێ مرۆڤی نادەت، ھەر چەندە بەرپرسێن ئەمریکی ل دژی ڤەکێشانا ھێزێن ئەمریکا نە ژ رۆژئاڤایێ کوردستانێ، دیسا بەرپرسێن ئەمریکا دیارکرینە، کو ڤەکێشانا ژ نشکەکێڤە بێی ئارمانجێن ە بجە بھێن، دێ کارەساتێن مەزن لدووڤ خوە دا ئینیت، لێ ترامپی ئەڤ بریارە ل دەرڤەی ئیدارە و شیرەتکارێن خوە دایە، ب تنێ ئەو ژ ڤێ بریارێ یێ بەرپرسیارە، ھەروەسا ل سەر ئاستێ نافخۆ ژی ئەو گەنگەشا ل سەر ئیدارا ترامپی و چێکرنا دیواری و ئەو کێشێن ل گەل دیموکراتیا ھەین، وی دڤێت پیچەک بوچوونا گشتی ب گوھۆریت بۆ سیاسەتا ژ دەرڤە، دیسا ئەو سۆزێن وی د کەمپینا ھەلبژارتنان داین، ھەموویان جێبەجێ بکەت، ئێک ژی ئەو بوو، کو ھێزێن خوە ژ رۆژھەلاتا ناڤین ڤەکێشیت و خوە تۆشی ژو شەران نەکەت، ھەروەسا ئەو پەیوەندیا دناڤبەرا ترامپی و سەرۆکێ تورکیا دا ل حەفیتا بوری ھاتیە ئەنجامدان، کارتێکرن ل سەر ڤێ بریارێ ھەبوویە، ژ پێخەمەت ئەمریکا بشێت تورکیا ژ بەرەیێ و ئیرانێ و سووریێ دووربێخیت، بەرامبەری ھندێ ژی ئێدی ئەمریکا پالپشتیا پەیەدێ نەکەت، لێ ئەڤ بریارە بەرژەوەندیێن ئەمریکا ناپارێزیت.

ھێشتا دبێژیت: ئەمریکا ئەزموونەکا خراب ل گەل ڤەکێشانا ھێزێن سەربازی ھەیە، چونکی دەمێ ل سالا 2011 ئۆبامای ھێزێن ئەمریکا ژ عیراقێ ڤەکێشاین، عیراق تۆشی شەرێ نافخۆیی بوو، ھەروەسا داعش ل عیراقێ دروست بوو، لەوما ئەمریکا نەچاربوو، جارەکادی ڤەگەریتە عیراقێ، چونکی ڤەکێشانا بێ بەرنامە، دێ ئالۆزیان و نەسەقامگیریێ پەیدا کەت، لەوما ئەڤ ڤەکێشانا ھێزێن ئەمریکا ژ رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژ یا ئۆبامای خرابترە، چونکی دێ بیتە ئەگەر کو بەشار ئەسەد و ھەڤالبەندێن وی سووریێ کونترۆل بکەن، ئەو دەڤەرێن دبن کونترۆلا کوردان ژی، ژ کوردان وەربگرن، دێ پێگەھێ رووسیا و بەشار ئەسەدی بھێزتر کەڤیت، دێ ھەژموونا ئیرانێ بەرفرەھتر بیت ل ڤێ دەڤەرێ، ھەروەسا ھەر دەمێ ھێزێن ئەمریکا دەرکەفتن، دێ سۆپایێ تورکی ھێرشێ کەتە مونبج و کۆبانێ و گرێ سپی، کو ئەڤ ھەرسێ دەڤەرە ئارمانجا تورکیا نە، دێ دۆخێ کوردان ل ڤان دەڤەران کەڤیتە د مەترسیێ دا.

ئەو ژی دیارکر: باشترە کورد خوە ژ ھەموو دەڤەرێن عەرەبان ڤەکێشن ل سووریێ و بتنێ ب میننە ل دەڤەرێن کوردان و بلا داعش بھێنە وان دەڤەرێن عەرەبان، دیسا دڤێت کورد د نافخۆدا د ئێکگرتی بن و کێشێن خوە چارەسەر بکەن، دیسا دڤێت د ئاستێ دبلۆماسی و نافخۆ و دەرڤە ژی دا ب تایبەتی ل ئورۆپا و ئەمریکا کورد خوەنیشاندانان بکەن، ژ پێخەمەت کورد بھێنە پاراستن، ھەروەسا دڤێت ھەر نوکە کورد لۆبیەکێ مەزن دروست بکەن، کو ئەمریکا و فرەنسا کوردان بپارێزن، ژ رژێما ئەسەدی، ھەر چەندە نوکە حالەتێ خراب و خرابتر ژی ھەیە، چونکی ھەکە سیناریۆیا عەفرینێ دووبارە بیت، پێدڤیە کورد ل گەل رووسیا و ئەسەدی ژی دانیشن و دشێن بگەھنە رێککەفتنەکێ، داکو بشێن دەڤەرێن کوردان ژ ھێرش و وێرانکاریا بپارێزن، لەوما نوکە کوردان چو پێگوھۆرێن باش ل رۆژئاڤا نینن، چونکی چوونا ئەمریکا ژ سووریێ وێ چەندێ دگەھینیت، کو ئەمریکا پشتا خوە دا کوردان، ھەروەسا ئەڤ چەندە دێ مەترسیێ ل سەر عیراقێ ژی دروست کەت، کو جارەکادی داعش ڤەگەریتە عیراقێ.

د. نەوزادی گۆت ژی: پشتی چوونا ئەمریکا ژ سووریێ دێ بیتە ھەڤرکی دناڤبەرا سۆپایێ تورکی و بەشار ئەسەدی، کو بھێن وان دەڤەرێن کوردان کونترۆل بکەنەڤە، ئەڤ چەندە دێ مینیتە ل سەر ھندێ کانێ دێ کیژ ئالی بەری یێ دی ھێرشێ دەست پێکەت، ھەر چەندە تورکیا نەشێت شەرێ سووریێ رووسی بکەت، خوە توشی وی شەری ژی ناکەت، ھەروەسا ھەکە ھەر ھێزەکا کوردی ل رۆژئاڤا ھەبا ئەمریکا دا ڤێ بریارێ دەت، لەوما ھەکە کورد د ئالیێ ژ دەرڤە و دبلۆماسی دا چو نەکەن، ئێدی چو دەڤەر ب ناڤێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ نامینیت.

سەرۆک بارزانی ل دۆر رەوشا ڤێ دووماهیێ ل سووریێ پەیامەکێ بەلاڤ دکەت.

 ب ناڤێ خودێ مەزن و دلۆڤان

روودانێن ڤێ دووماهیێ ل سووریێ و ب تایبەتی ژی رەوشا گەلێ کورد جهێ نیگەرانیێ یە، بەری نها ژی ژ بەر رەوشا ل سووریێ و پێشهاتێن ل رۆژئاڤا مە تێبینی و دلگرانیا خوە دیار کربوو، پێدڤی بوو رەوش وەسا لێ نەهاتبا. ژ بەر شەرێ داعشێ و هێرشێن تیرۆرستان گەلەک خەلکێ کورد یێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ ئاوارە بووینە و د رەوشەکا خراب دا دژین، خەلکێ سووریێ گەلەک ئازار دیتنە و هەتا نها شەرێ داعشێ ژی ب دووماهی نەهاتیە.

هێڤیدارم کو گوهۆرینێن ڤێ دووماهیێ نەبیتە ئەگەرێ توندوتیژی و زێدەبوونا شەری، دا گەلێ کورد ل سووریێ تووشی ئازار و نەخوەشیێن زێدەتر نەبن.

 مەسعود بارزانی       ٢٠١٨-١٢-٢٠