NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

مامۆستایەکێ زانکۆیێ ل وەلاتێ فرەنسا دیار دکەت دڤێت نها داخوازیا سەرەکی یا کوردان ل تورکیا بابەتێ پەروەردا ب زمانێ کوردی بیت، چونکی ل تورکیا مەترسی ل سەر زمانێ کوردی هەیە و رێژەیا ئاخڤتنا ب کوردی د ناڤ گەنجان دا کێم بوویە، ئەو یەک ژی مەترسیەکا گەلەک مەزنە.

پرۆفیسۆر مستەفا ئاکین مامۆستایێ زانکۆیێ ل وەلاتێ فرەنسا دیار کر، نها ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ مەترسیێن گەلەک مەزن ل سەر زمانێ کوردی هەنە، ب تایبەتی ژی ل باژێرێن باکورێ کوردستانێ رێژەیا ئاخڤتنا ب زمانێ کوردی هەر یا کێم دبیت، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی گەلەک گرنگە کو نها ئێک ژ داخوازیێن سەرەکی یێن کوردان ل تورکیا بابەتێ پەروەردا ب زمانێ کوردی بیت و گۆت: (دڤێت هەموو سازی و رێکخستنێن کوردی ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ دەست ب کەمپینێن مەزن بۆ پەروەردا ب زمانێ کوردی بکەن، نها دەمەک گونجایە و دڤێت ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی کار بهێتە کرن، دڤێت سیستەمێ نها یێ پەروەردێ ل تورکیا بهێتە گوهۆڕین و وەکو چارەسەری ژی دڤێت زمانێ کوردی ببیتە زمانێ فەرمی یێ پەروەردێ ل تورکیا، ئانکۆ ل گەل زمانێ تورکی دڤێت زمانێ کوردی ژی ببیتە زمانێ فەرمی یێ پەروەردێ).
مامۆستایێ زانکۆیێ ئەو یەک ژی دیار کر، هەردەم مەترسی ل سەر زمانێ کوردی هەبووینە، لێ نها ژ بەر پێشڤەچوونا میدیا جڤاکی رۆژانە خەلک زمانێ کوردی بکار دئینن، لێ ئەو یەک گەلەک کێمە و دڤێت زمانێ کوردی ببیتە زمانێ فەرمی یێ پەروەردێ و هەروەسا گەلەک گرنگە سازی و رێکخستنێن کوردی ل باکورێ کوردستانێ ب رێیا چالاکیێن جودا جودا داخواز ژ خەلکی بکەن، هەم ل میدیا جڤاکی و هەم ژی ل مالێ و جهێن کاری ب کوردی بئاخڤن، ل میدیا جڤاکی هەموو نێرینێن خوە ب کوردی بنڤیسن، ئەو یەک دێ بیتە ئەگەرێ پێشڤەچوونا زمانێ کوردی و گۆت: (نها ل هەرێما کوردستانێ چەندین زانکۆ هەنە، ب هزاران قۆتابخانە ب زمانێ کوردی هەنە و هەروەسا ب سەدان تی ڤی هەنە، ئەو یەک گەلەک گرنگە و دڤێت ل باکورێ کوردستانێ ژی کار بۆ پێشڤەبرنا زمانێ کوردی بهێتە کرن، پێشڤەچوونا زمانێ کوردی دێ بیتە ئەگەرێ پێشڤەچوونا گەلەک بیاڤێن دی بۆ گەلێ کورد، ڤێجا گرنگە پارتێن سیاسی، سازی و رێکخستنێن کوردی نها ب رەنگەکێ جدی کار بۆ ڤێ یەکێ بکەن دا کو زمانێ کوردی ل گەل زمانێ تورکی ل تورکیا ببیتە زمانێ فەرمی یێ پەروەردێ).
پرۆفیسۆر مستەفا ئاکین د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، زمانێ کوردی ئێکە ژ زمانێن هەری دەولەمەند ل جیهانێ، سەرەرای زۆرداریێ و قەدەغەکرنێ، لێ زمانێ کوردی ژناڤ نەچوویە و ئەڤرۆکە ژی دڤێت هەم ب هەموو شیانێن خوە کار بۆ پێشڤەبرنا زمانێ کوردی بکەین.

سەرۆك مەسعود بارزانی دوهی ل سەلاحەدین پێشوازی ل محەمەد جەمیل ئەلمیاحی پارێزگارێ‌ واست و شاندەكێ‌ هەڤپەیمانیا واست ئەجمەل كر.
د دیدارەكێ‌ دا، رەوشا سیاسی و ئاستەنگێن پێشبەری سەقامگیری و گەشەپێدانا پارێزگەهێن ئیراقێ‌ گەنگەشە كر.
هەر د ڤێ‌ دیدارێ‌ دا، دوپاتی ل هەماهەنگی و كارێ‌ هەڤپشك د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ‌ و پارێزگەها واست و پارێزگەهێن دی یێن ئیراقێ‌ دا كر، ئەو ژی ژ پێخەمەت خزمەتكرنا وەلاتیان و ئاڤەدانی و مسۆگەربوونا سەقامگیری و گەشەكرنێ‌ د وارێن جودا جودا دا.

سەرۆك وەزیرێن هندستانێ بەرسڤا پیرۆزباهییا سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ددەت كو ب هەلكەفتا سەركەفتنا وی د هەلبژارتنێن هندستانێدا ئاراسەی وی كربوو و دبێژیت: سوپاسییا سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دكەین، دۆستایەتییا مە بلند د هەلسەنگینین و چاڤێ مە ل زێدەتر ب هێزكرنا وێیە.
ل حەفتییا بۆری، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پەیامەكا پیرۆزباهیێ ب رێكا تۆرا جڤاكییا ئێكس (تویتەرا بەرێ) ئاراستەی ناریندا مۆدی، سەرۆك وەزیرێن هندستانێ كربوو و تێدا گۆتبوو» ب ناڤێ هەرێما كوردستانێ پیرۆزباهیێ ل سەرۆك وەزیران ناریندا مۆدی دكەم ب هەلكەفتا دوبارە هەلبژارتنا وی وەكو سەرۆك وەزیرێن هندستانێ». هەروەسا راگەهاندبوو» چاڤەڕێی بەردەوامییا پێشكەفتنا پەیوەندیێن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ و وەلاتێ هندستانێدا دكەین».

مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێشوازی ل شاندەكێ كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ب سەرۆكایەتییا محەمەد سادق موعتەمدیان، پارێزگارێ ئۆرمیێ كر.
ب گۆڕەی بەیاننامەیەكا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، د كۆمبوونەكێدا كو ئیسماعیل زارعی كوشا، پارێزگارێ كوردستانێ و محەمەد تەیب سەحرایی، پارێزگارێ كرماشان و هەژمارەكا دی ژ بەرپرسێن ئیرانی بەرهەڤبووین، گەنگەشە ل دۆر پێشڤەبرنا پەیوەندیێن دوقۆلی و هاریكاری و هەماهەنگی د بوارێن لێكگوهارتنا بازرگانی و ئاسانكاری بۆ هاتنوچوونێ و گەشتیاران د ناڤبەرا هەردو ئالییان هاتە كرن، ب تایبەتی بەرهەڤیێن پێشوازیێ ل زیارەتكارێن ئیرانی بۆ جهێن پیرۆز ل باشوورێ ئیراقێ.
د پشكەكا دی یا بەیاننامەیا حوكمەتا هەرێما كوردستانێدا هاتییە» هەردو ئالی د هەڤڕا بوون ل سەر پێدڤییا ب هێزكرن و پێشئێخستنا پەیوەندییان ل سەر بنەمایێ بەرژەوەندییا هەڤپشك».

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پێشوازی ل شاندەكێ كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ كر كو پێكهاتبوو ژ پارێزگەرێن هەڤسنورێن هەرێما كوردستانێ و هەژمارەكا نوونەرێن دەڤەرێ ل پەرلەمانێ ئیرانی.
د كۆمبوونەكێدا هەردو ئالییان خوەشحالییا خوە ب ئاستێ پەیوەندیێن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ دەربڕی و دوپاتی ل بەرفرەهكرنا لڤینا بازرگانی و هاتنوچوونێ و ڤەگوهاستنێ ل دەرگەهێن سنووری كر، هەروەسا چەند پێشنیازەك بۆ زێدەكرنا گەشتێن راستەوخوەیێن ئەسمانی و بەرفرەهكرنا زێدەتر یا هاریكاریێ د بوارێن نوژداری و گەشتیاریدا، ل گەل ڤەكرنا دەڤەرا بازرگانییا ئازاد د ناڤبەرا واندا، گەنگەشەكر.
هەردو ئالی د هەڤڕا بوون ل سەر ئەوێ چەندێ كو هەڤپشكیێن هەرێما كوردستانێ و كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ گەلەكن و خواستا هەردو ئالییان بۆ پێشڤەبرنا هەموو بوارێن پەیوەندی و هاریكارییا هەڤپشك دوپاتكر. شاندێ مێهڤان سوپاسی و پێزانین بۆ ئاسانكارییا دەربازبوونا زیارەتكارێن كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ بۆ مەزارێن ئایینی ل باشوورێ ئیراقێ، ب هەرێما كوردستانێدا نیشاندا.

سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین پێشوازی ل ستیڤن هیچن، بالیۆزێ بریتانیا ل ئیراقێ كر.
دیدارەكێدا باس ل رەوشا سیاسی و ئەمنی ل دەڤەرێ و ئیراقێ و دوماهی پێشهات و گوهۆڕینان و هەروەسا تێكگەهشتنا ئەرێنی د ناڤبەرا هەرێمێ و بەغدا هاتییە پێش ژ پێخەمەت چارەسەركرنا بنەڕەتییا كێشەیێن هەلاویستی د ناڤبەرا هەردو ئالییان دا هاتە كرن.
هەر د ئەوێ دیدارێدا باس ل رەوشا دەڤەرێن كێشە ل سەر یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێمێ و ئەو ئاستەنگ و كێشەیێن ئەمنی و سیاسی كو ل ئەوان دەڤەران بۆ ئامنجیێن رەسەن یێن دەڤەرێ دروست دبن، هەردو ئالی د هەڤڕا بوون كو پێدڤییە رێچارەیەكا گونجای بۆ چارەسەركرنا ئەوان كێشەیان بهێتە دیتن.

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی ل گەل ستڤین هیچن، بالیۆزێ بریتانیا ل ئیراقێ كۆمبوو و د دیدارەكێدا هەردو ئالییان دوپاتی ل بەردەوامییا دانوستاندنان بۆ چارەسەركرنا كێشەیێن هەولێر – بەغدا ل سەر بنەمایێ دستووری كر. ل دۆر ئەڤێ چەندێ نێچیرڤان بارزانی دوپاتكر كو كلیلا سەقامگیرییا ئیراقێ، تێكگەهشتنا هەڤپشك یا هەولێرێ و بەغدایە بۆ چارەسەركرنا بنەڕەتییا كێشەیان و بجهئینانا دستووری. هەروەسا هەردو ئالی دهەڤڕا بوون ل سەر گرنگییا ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پەرلەمانێن كوردستانێ ب پشكدارییا هەموو ئالی و پێكهاتەیان د دەمەكێ گەنجایدا د ئەڤ سالەدا و بالیۆزێ بریتانیا بزاڤێن سەرۆكێ هەرێمێ ژ پێخەمەت ئەنجامدانا هەلبژارتنان بلند هەلسەنگاندن.

سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، مەسرور بارزانی ل گەل ستپیڤن هیچن، بالیۆزێ بریتانیا ل ئیراقێ كۆمبوو و د دیدارەكێدا سەرەدنا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ یا ئەڤێ دوماهیێ بۆ بەغدا ب پێنگاڤەكا گرنگ هاتە هەژمارتن بۆ چارەسەركرنا كێشەیان ب تایبەت ماف و شایستەیێن دارایی یێن هەرێمێ، ب شێوەیەكێ بنەڕەتی ل سەر بنەمایێ دستووری وكارنامەیا حوكمەتا فیدرال. هەروەسا هەردو ئالییان گەنگەشە ل دۆر پڕۆژەیێ رێكا گەشەپێدانێ و گرێدانا وەلاتێن كەنداڤی ب رێكا هێلا ئاسنی یا ئیراقێ ب توركیا و وەلاتێن ئۆرۆپا كر و دوپاتی ل پێدڤییا پشكداربوون و دەربازبوونا وێ د هەرێمێ را و مفا وەرگرتنا هەموو پێكهاتە و دەڤەرێن ئیراقێ ژ ئەڤی پڕۆژەیێ ستراتیژی هاتە كرن.

جڤاتا رۆحانییا ئێزدییان بزاڤێن هندەك ئالییان بۆ گوهۆڕینا ناسنامەیا ئێزدیان رەت دكەت و دوپاتیێ ل ئەوێ چەندێ دكەت ئێزدی پشكەكن ژ گەلێ كورد و داب و نەریتێن وان ل گەل كەلتوورێ گشتیێ كوردان د گونجیت.
دوهی شەمبیێ 8/6/2024، جڤاتا رۆحانییا ئێزدییان بەیاننامەیەك ل دۆر بزاڤا هەژمارەكا ئالییان بۆ گوهۆڕینا ناسنامەیا ئێزدییان ژ كورد بۆ نەتەوەیەكێ سەربخوە، ب رێكا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بەلاڤكر.
د بەیاننامەیا جڤاتا رۆحانییا ئێزدییان دا هاتییە» جڤاتا رۆحانییا ئێزدییان ب توندی بزاڤێن گوهۆڕینا ناسنامەیا ئێزدییان ژ كورد بۆ هەر نەتەوەیەكێ دی رەت دكەت. ئێزدی پشكەكا نە ڤەقەتیاینە ژ گەلێ كورد و ریشالێن دیرۆكی و رەوشەنبیری یێن وان ب هێز د ناڤ ئاخا كوردان دا یێن هاتینە چەسپاندن».
د بەیاننامەیێدا دوپاتی هاتییە كرن كو» ئایینێ ئێزدی ئایینەكێ كەڤنە و دیرۆكا وی بۆ هزاران سالان دزڤریت و پشكەكە ژ میراتێ كەڤن یێ گەلێ كورد. ئێزدی ب زمانێ كوردی د ئاخڤن، داب و نەریتێن ئەوان ژی ل گەل كەلتوورێ گشتیێ كوردی دا د گونجیت. ئێزدییان ب درێژییا چەرخان سەرەرای ئەو تەحەددایێن روو ب روویێ وان بووین، ناسنامەیا ئایینی و نەتەوەییا خوە یا پاراستی».
جڤاتا رۆحانییا ئێزدییان دوپاتی ل سەر پێدڤییا رێزگرتنێ ل ناسنامەیا كوردی یا ئێزدییان و بزاڤنەكرن بۆ گوهۆڕین و ساختەكرنا وی كر و دیاركر» پاراستنا ئەڤێ ناسنامەیێ مافەكێ سروشتییە و ئەركەكێ و پشكەكا نە ڤەقەتیایە ژ پاراستنا میراتێ كەلتووری و ئایینی یێ گەلێ ئێزدی و گەلێ كورد ب گشتی»

ئەندامەكا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ راگەهاند: پێشتر ئەمریكا داخوازا چارەسەركرنا كێشەیا دۆسێیا پەترۆلێ د ناڤبەرا بەغدا و هەرێما كوردستانێدا ژ محەمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ كربوو.
كاڤین شیخ سەعید، ئەنداما جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا گوت» دەمێ محەمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ سەرەدانا واشنتۆن كری، ئەمریكا داخواز چارەسەركرنا كێشەیا دۆسێیا پەترۆلێ د ناڤبەرا بەغدا و هەرێما كوردستانێدا كربوو».
كاڤینێ ئاماژە ب ئەوێ چەندێ ژی كر» دەمێ سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ سەرەدانا بەغدا كری و ل گەل هەموو ئالییان كۆمبووی، كو سەرەدنا وی یا ئەرێنی و باش بوو، رێككەفتن ل سەر هەموو دۆسێییان هاتبوو كرن، بەلێ دیارە كو دۆسێییا پەترۆلێ دۆسێییەكا سیاسییە، ژ بەر كو سودانی داخوازكرییە ئەو دۆسێییە بهێتە چارەسەركرن».
رۆهنكر ژی» هندەك وەزارەت ل ئیراقێ یێن هەین ناخوازن دۆسێییا پەترۆلێ بهێتە چارەسەركرن، هەروەسا هەرێما كوردستانێ هەموو پێگیریێن خوە یێن بجهئیناین، بڕیار ژی بوو حەفتییا بۆری كۆمبوونا وەزارەتا سامانێن سروشتی یا هەرێما كوردستانێ و وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ بهێتە ئەنجامدان، بەلێ داخوازكر بهێتە پاشئێخستن بۆ ئەڤێ حەفتیێ، بەلێ ب دیتنا من ل ئەڤێ حەفتیێ ژی ئەو كۆمبوون ناهێتە ئەنجامدان، چونكە پترییا وان دێ چنە وەلاتێ سعودیێ بۆ ئەنجامدانا فەرێزەیا حەجی».
ل رۆژا 28/5/2024 وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ د بەیاننامەیەكێدا داخواز ژ وەزارەتا سامانێن سروشتی ل هەرێما كوردستانێ و كۆمپانیێن كارا ل هەرێما كوردستانێ كربوو، ب لەز ل بەغدا ل گەل وان كۆمبیت.
وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ دوپاتی ل ئەوێ چەندێ كربوو، كۆمبوون ب ئارمانجا دانوستاندنێیە ل دۆر هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، هەدەك دیاركربوو كو هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب گۆڕەی رێككەفتنێ دێ ب رێكا بەندەرێ جەیهان بیت.
ژ 25/3/2024 هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب رێكا بەندەرێ جەیهان یێ توركی هاتییە راگرتن، بەغدا و هەولێر و ئەنقەرە مژوولی دانوستاندنانە بۆ دوبارە هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب رێكا ئەوی بەندەری، راگرتنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ژی ژ بلی ئەوێ چەندێ زیان گەهاندییە بودجە و ژێرخانەیا ئابۆرییا ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ، هەڤدەم بوویە ئەگەرێ كێمبوونا نێزیكی نیڤ ملیۆن بەرمیلێن پەترۆلێ ل بازارێ وزەیا جیهانیدا

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com