ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 15ى كانوونا دويێ 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه:
| 1 دولارێ ئه‌مريكى | 1304 |
| 1 يۆرۆيێ ئه‌ورۆپى | 1375 |
| 1 ليرێ توركى | 340 |
بۆ وه‌رگرتنا نووترين پێزانينان ل سه‌ر ره‌وشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ب گۆره‌ى گۆتنێن په‌رله‌مانتاره‌كێ كورد، عه‌بادى ره‌ت كريه كو مووچێ پێشمه‌رگه‌ى بده‌ت و گۆتيه كو ئه‌وان داخواز ژ په‌كه‌كێ كريه كو شنگال چۆل بكه‌ن و ئه‌وان ژى به‌رسڤێن ئه‌رێنى هه‌بووينه و دايه زانين ژى كو هه‌كه هه‌رێمێ هه‌موو په‌ترۆلا خوه ره‌وانه بكه‌ت ژى به‌غدا ب تنێ دێ به‌هرا 650 هزار فه‌رمانبه‌ران مووچه‌ى ره‌وانه كه‌ت.
ئێڤاريا دوهى رۆژا شه‌مبى 14ى كانوونا دويێ 2017 حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ و ئه‌ندامێن لژنا ئاسايش و به‌ره‌ڤانيێ ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ و ژماره‌كا زۆر ژ به‌رپرسێن له‌شكرى و هه‌والگه‌رى و فالح فه‌ياز شيره‌تكارێ ئاسايشا نشتيمانى كۆمبوو.
شاخه‌وان عه‌بدولا ئه‌ندامێ لژنا ئه‌منى ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ راگه‌هاند كو كۆمبوون يا ئه‌منى بوو و چه‌ندين بابه‌تێن ئه‌منى هاتنه گه‌نگه‌شه‌كرن و ژ وان ژى شه‌رێ داعش و چاوانيا پاراستنا به‌غدا و “تێدا بڕيار هاته دان كو راپۆرته‌كێ ل سه‌ر ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ و پاراستنا هه‌ولێرا پايته‌خت ئاماده بكه‌م”.
دا زانين ژى كو ده‌رباره‌ى كوردستانێ و مووچێ پێشمه‌رگه‌ى ژى داخواز ژ عه‌بادى كريه كو هه‌كه مووچێ هه‌موو پێشمه‌رگه‌ى نه‌ده‌ت ژى بلا مووچێ وى پێشمه‌رگه‌ى بده‌ت ئه‌وێ ده‌ڤه‌رێن كوردستانى يێن ده‌رڤه‌ى ئيدارا هه‌رێما كوردستانێ د پارێزن بده‌ت، به‌لێ ره‌تكر و گۆت هه‌رێم يا په‌ترۆلا خوه دفرۆشيت و بلا ژ وى پاره‌ى مووچێ پێشمه‌رگه‌ى بده‌ت.
عه‌بادى د كۆمبوونێ دا ل دۆر هه‌بوونا په‌كه‌كێ ل چيايێ شنگال ژى گۆت كو ئه‌وان داخواز ژ په‌كه‌كێ كريه كو شنگال چوول بكه‌ن و ئه‌و وه‌لاتيێن توركن و ب تنێ وان مافێ بنه‌جهبوونێ ل سه‌ر ئاخا عيراقێ يێ هه‌ى و په‌كه‌كێ ژى به‌رسڤێن باش داينێ و گۆت: “سۆپايێ توركيا ژى دێ خوه ژ باشيك ڤه‌كێشيت”.
شاخه‌وان عه‌بدولا ئه‌نجامێن ڤێ كۆمبوونێ ب خراب وه‌سفكرن و گۆت: “پشتى شه‌رێ رزگاركرنا مووسل ئه‌و هه‌ماهه‌نگيا د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و عيراقێ دا نامينيت و ب قه‌ناعه‌تا من مالكى و عه‌بادى ب تنێ ناڤێن وان ژێك د جودانه”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ژ ئه‌گه‌رێ سێداره‌دانا سێ گه‌نجێن شيعه ژ لايێ به‌رپرسێن به‌حرێنێ ل چه‌ند باژێرێن وى وه‌لاتى خوه‌نيشاندان ده‌سپێكرن.
سپێده‌هيا رۆژا ئێكشه‌مبى 15ى كانوونا دويێ 2017 حوكمه‌تا به‌حرێن سێ گه‌نجێن شيعه سێداره‌دان و داخوازكه‌رێ گشتى يێ به‌حرێن ژى ئه‌ڤ نووچه پشت راستكر و راگه‌هاند ئه‌وان سێ كه‌سان تۆمه‌تا تيرۆرێ ب سه‌ر دا ساخ بوويه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى رۆژا دوكشه‌مبى رێكه‌فتى 16ى كانوونا دويێ 2017 ئه‌سمانێ دهۆكێ دێ ئه‌وره‌كێ ته‌مام بيت و پاشان هێته گوهۆڕين بۆ ئه‌وره‌كێ ناڤه‌ندى.
پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ د نڤيساره‌كێ دا كو دانه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز ره‌وانه كرينه راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ كارتێكرنا فشارێن بلندێن وه‌لاتێ توركيا دهێته پێشبينيكرن ئه‌سمانێ دهۆكێ ئه‌وره‌كێ ته‌مام بيت و پاشان هێته گوهۆڕين بۆ ئه‌وره‌كێ ناڤه‌ندى.
پشكا پێشبينيان دايه زايه زانين كو دێ ئاراستێ باى ژى دێ باكوورێ رۆژهه‌لات بيت ب ره‌نگه‌كى د ناڤبه‌را 5 هه‌تا 10كم دا و ماوێ ديتنێ ژى دێ د ناڤبه‌را 9 بۆ 10كم دا بيت، پلێن گه‌رمێ ژى دێ د ناڤبه‌را 3 بۆ 12 پلان دا بن.
ئەڤرۆ نيوز:
بەرپرسێ پشکا راگەھاندنا رێڤەبەریا بەرنگاربوونا توندوتیژیا دژی ئافرەتان ل قەزا سۆران بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو د سالا بۆری دا 264 کێشێن تایبەت ب ئافرەتان ڤە ل رێڤەبەریا وان ھاتینە تۆمارکرن و دبێژت: 103 کێشە ژ وان ھاتینە داخستن و 161 کێشە ژی ھێژ د ژێر ڤەکۆلینێ دانە.
شێروان خالد، بەرپرسێ پشکا راگەھاندنا رێڤەبەریا بەرنگاربوونا توندوتیژیا دژی ئافرەتان ل قەزا سۆران ئاشکرا کر، د سالا بۆری دا 31 حالەتێن سۆتنا ئافرەتان ل رێڤەبەریا وان ھاتینە تۆمارکرن و گۆت: “ژوانا نەە ئافرەتا ب خوە خوە سۆتیە و 22 ژی ب قەزا و قەدەرێ ھاتینە سۆتن، دیسا 19 ژ وان ئافرەتان گیانێ خوە ژ دەست دایە و 12 ژی ھێژ د ژیانێ دا یێن ماین”.
ناڤبری گۆت ژی: “د سالا بۆری دا چار ئافرەتان خوە ب دەستێ خوە خوە کوشتیە و دو ئافرەت ژی ھاتینە کوشتن، ئافرەتەک ژی ب قەزا و قەدەرێ ھاتیە کوشتن، دیسا دو ئافرەتان ژی خوە خەندقاندیە”.
شێروان ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر، ل ھەمبەر سالا 2015 ڕێژا سۆتنا ئافرەتان ل سنوورێ قەزا سۆران بەر ب ڕێژەکا مەترسی چوویە، چونکو د سالا 2015 دا 18 حالەت ھاتبوونە تۆمارکرن، لێ د سالا 2016 دا بووینە 31 حالەت و ڕێژا خوە کوشتنێ ژی بەر ب زێدەبوونێ چوویە.
بەرپرسێ پشکا راگەھاندنا رێڤەبەریا بەرنگاربوونا توندوتیژیا دژی ئافرەتان ل قەزا سۆران خویا ژی کر، ژ بەر ھاتنا ھژمارەکا زۆر یا ئاواران بۆ سنووری وان خرابیا ڕەوشا وان و قەیرانا ئابووری؛ ڕێژا ئاریشان بەر ب زێدەبوونێ چوویە.
شارەزایەکێ ئاگەھدار ل بڕیارێن حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ئیماژە ب ڤێ چەندێ دکەت، ھەیڤا ئادارای داھاتی دو قووناغ ھاتینە دانان بۆ پێداچوونێ ب مووچێ فەرمانبەران و رێژەیا پێداچوونا پاشەکەفتا مووچەی 20%ێ نابۆریت، ھەروەسا دیار کر، فەرمانبەر دشێن ب مووچێ پاشە کەفتکری قەڕێن حوکمەتێ ڤەگەڕینن.
دکتۆر ئاراس قادر، بەرپرسێ سەنتەرێ زانیاریی و ڤەکۆلینا کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت “پلانا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ئەڤە ل ھەیڤا ئادارا داھاتی ب دو قووناغا دەستکاریێ د کێمکرنا پاشەکفتا مووچێ فەرمانبەران دا بکەت، رێژەیا کێمکرنا پاشەکەفتێ ژی 10 ھەتا 20% نابۆریت، چونکە ھەتا وی دەمی دێ حوکمەت شێت قەڕێن کۆمپانیا کێم بکەت و پێداچوونێ ب خشتێ مووچێ فەرمانبەران دا بکەت قووناغا دویێ دێ کەڤیتە پشتی تەمامبوونا سیستەمێ بایۆمەتری و بۆ ھەر فەرمانبەرەکی دێ ھژمارا حسابی ھێتە ڤەکرن و مووچێ وان کەڤیتە سەر ئەڤێ ھژمارا بانکی”.
دکتۆر ئاراسی گۆت ژی “ئەڤ پلانە ھاتیە دانان ھەتا فەرمانبەر بشێن ھندەک قەڕێن حوکمەتێ ب ڤی مووچێ پاشەکەفتکری بدەن، بەلێ دڤێت میکانزمەک بۆ وان فەرمانبەران ژی بھێتە دیتن یێن قەڕداری حوکمەتێ نینن، دا کو بزانن دێ ب چ شێوە سەرەدەری دگەل ھێتەکرن، ھەروەسا دێ میکانزم ھێتە دانان ب چ شێوەیەکی فەرمابنەرەکێ قەڕدار نەبیت مووچێ پاشەکەفتکری بۆ بھێتە ڤەگەڕاندن، ئەڤە ل سەر بڕیارا حوکمەتێ دمینیت دێ چاوا بیت”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ژ ئەگەرێ قەیرانا ئابووری یا نھا ھەرێم تێدا دەرباز دبیت و لاوزایا رەوشا دارایی یا خەلکی دەڤەرێ کارتێکرن ل رێژەیا گرێبەستێن ھەڤژینێی و مارە برینان کریە و تا رادەیەکی ژی رێژەیا بەردانی ژی ل سنوورێ ناحیا دێرەلۆک کێم بوویە.
ل گۆر وێ ئامارا ل دادگەھا بەرایی ل دێرەلۆکی ب دەست مە کەفتی رێژەیا گرێبەستێن ھەڤژینیآ ژ 40% کێم بوویە و ھەروەسا رێژەیا بەردانێ ژی 25% کێم کریە کو ل دووڤ ئامارا سالا 2016 ب تنێ 321 بووینە و بەرامبەری سالا 2015 ھژمارا گرێبەستێن ھەڤژینیآ 404 حالەت بووینە لێ بەرامبەری ڤێ یەکی ژی ل سالا 2014 پتر ژ 520 حالەت ھەبووینە.
ھەر ل دووڤ وێ ئامارێ ھژمارا حالەتێن بەردانێ ژی ل سالا 2014 گەھشتبوونە 20 حالەتان لێ ل سالا 2015 ئەڤێ رێژەیێ ژی کێم کریە و بووینە 15 حالەت و ل سالا 2016 بتنێ 11 حالەت ھەبووینە.
ل گۆر شارەزایێن وارێ جڤاکی ژی ئەگەرێن کێمبوونا ڤێ رێژەیێ ژی ڤەدگەریت بۆ قەیرانا ئابووری یا ھەرێمێ و لاوازیا رەوشا خەلکێ دەڤەرێ ژلایێ دارایێ ڤە.
ھەروەسا دەربارێ ئەگەرێ کێمبوونا رێژا بەردانێ ژی ژێدەرەکی ژ دادگەھێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، کو ژ ئەگەرێ نیاسینێ و شەرمێ بارا پترێ حالەتێن بەردانێ دچنە دادگەھا دھۆکێ و ل دادگەھا مە پێشکێش ناکەن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى رۆژا ئێكشه‌مبى رێكه‌فتى 15ى كانوونا دويێ 2017 ئه‌سمانێ دهۆكێ دێ د ناڤبه‌را ئه‌وره‌كێ ناڤه‌ندى و ئه‌ورێن ته‌مام دا بيت.
پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ د نڤيساره‌كێ دا كو دانه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز ره‌وانه كرينه راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ فشارێن بلندێن رۆژهه‌لاتێ توركيا دهێته پێشبينيكرن ئه‌سمانێ دهۆكێ د ناڤبه‌را ئه‌وره‌كێ ناڤه‌ندى و ئه‌ورێن ته‌مام دا بيت..
پشكا پێشبينيان دايه زايه زانين كو دێ ئاراستێ باى ژى دێ باكوورێ رۆژهه‌لات بيت ب ره‌نگه‌كى د ناڤبه‌را 5 هه‌تا 10كم دا و ماوێ ديتنێ ژى دێ د ناڤبه‌را 9 بۆ 10كم دا بيت، پلێن گه‌رمێ ژى دێ د ناڤبه‌را -1 بۆ 9 پلان دا بن.
ئه‌ڤرۆ نیوز; ڤه‌ده‌ر ره‌شاڤایی:
هاككه‌ره‌كێ نه‌ناسیار شیا پێلا رادیۆیا داعشێ هاك بكه‌ت و په‌یامه‌كئ بۆ رێكخستنا تیرۆرستییا داعشێ و سه‌ركرده‌یێ وێ ئه‌بوبه‌كر به‌غدادی بهنێریت بۆ دلئێشاندن و بێزاركرنا وان.
هاككه‌ره‌كی د ده‌مێ هاككرنێ دا گۆت كو مووسل دێ هێته رزگاركرن، ئه‌ڤه ژی وه‌ك شه‌رمزاریه‌كا دییه بۆ خه‌لافه‌تا داعشێ راگه‌هاندی.
ئێكه‌م جاره رادیۆیا داعشێ ل رۆژئاڤایێ مووسلێ بهێته هاككرن، ڤێ یه‌كێ بۆ ده‌مه‌كی ئالۆزی بۆ داعشێ چێكر.
داعش سیسته‌مێ په‌یوه‌ندیێن وایرلێس بۆ كرنا هێرشان و فه‌رمانان بۆ تیرۆرستێن خوه بكاردئینیت.
نيشاندان
