ئەڤرۆ نیوز:
مامۆستایا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھوک دکتورە سۆزان ئیبراھیم د ھەڤینەکا تایبەت دا، بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر، دۆژمنێن کوردان ب تایبەتی ل عیراقێ دژاتیا کوردان ل سەر بنامایێ گوتنەکێ دکەن، (ما بنی علی الباگل فھو باگل) ئانکو، وانا دڤێت بێژنە کوردان ب درێژاھیا خزمەت و خەباتا دیرۆکی کو پارتی سەرکێش بوویە، شەنگست و بناغێ خزمەت و شۆرەشا ھەوە یا شاش بوویە، ئانکو دژاتیا دیرۆکا کوردان بەرامبەری پارتی دیموکراتی کوردستان، دەما وانا دڤێت پارتی بشکێنن، ئانکو دیرۆکا شۆرەشێن کوردی بشکێنن، چونکی ھەموو حزبێن دیتر ڤەرێژا سیاسەت و شۆرەشێن پارتی بوویە، سەرەکانیا شۆرەشێن کوردایە و پێگەھێ کوردان یێ سیاسی ژ پارتی دەستپێکریە.

ل دۆر پرسا بەرژوەندیێن وەلاتێن زلھێزێن جیھانی ل گەل کوردان و کارتێکرنا وانا لسەر دەولەتا کوردی؟
مامۆستایا زانکۆیا دھوک و شوڕڤەکارا سیاسی گۆت: دڤێت بزانین حەزا دەولەتبوونا کوردستانێ نە حەزەکا نوکە، بەلکی بەری سەدەھان سالایە، و ھەرێما کوردستانێ ھەمی دەلوەتێن جیھانێ، باش دزانن کو مللەتەک بناڤێ مللەتێ کورد یێ ھەی و ئەو داخوازا ببنە دەولەت و ئازادیا خوە ژ وان وەلاتان وەربگرن یێن ب بڕیارێن نەتوەیێن ئێکگرتی ل سەر ھاتینە پارچەکرن، وەک ھەر چار وەلاتێن دەڤەرێ سوریا و ئیران و تورکیا و عیراق.
مامۆستایا زانستێن سیاسی دیارکر، ب درێژاھیا دیرۆکا کوردان چو وەلاتەکی پشتەڤانیا کوردان نەکریە ھەکە بەرژوەندیا خوە ل ھەمبەری وێ پشتەڤانیێ نە پاراست بیت، ئەڤ چەندە ھەتا نوکە ژی یا بوویە وەک دەنگۆیەکێ پاشڤەمایی لنک مللەتێ کورد و حزب و ئالیێن کوردی، چونکی ھەموو دەولەتێن جیھانی خوە ئەوێن بمافێ مرۆڤی ژی دروشمان بلند دکەن پشتەڤانیا کوردان ناکەن ھەکە بەرژوەندیا وانا تێدا نەبیت، لێ یا گرنگ ئەوە کورد باش بزانن دێ چەوا بەرژوەندیا خوە ل گەل وەلاتێن زلھزێن جیھانێ برێڤەبەن.

سەبارەت بەرچاڤگرتنا وێ پێنگاڤا پێتڤی بۆ پاراستنا بەرژوەندیێن کوردان ل گەل وەلاتێن جیھانی ژی، دکتورە سۆزان ئامێدی ئاماژەدا ھندێ، کو گەلەک پێنگاڤ ژ ئالیێ سەرکرداتیا کوردان بۆ ڤی بابەتی ھاتینە ھاڤێتن، ھەر بگرە ژ ئێکەمین شۆرەشا کوردی و ھەتا نوکە ژی ئەم ب پێنگاڤا پێدڤی دھەژمێرین، پێنگاڤ ھاتینە ھاڤێتن لێ ئاستەنک ژی بۆ دھێتنە دانان و لاوازیا کوردان ژی لڤێ دەڤەرێ و ھەبوونا مللەتێ کورد ژ ئالیێ جوگرافی ڤە کو دناڤبەرا ھندەک وەلاتان بیت ب ھەموو ھێزا خوە ئاستەنگان بۆ کوردان بدانن و دەلیڤێ نەدەنە کوردان بێھنا خوە ھەلکێشن.

لاوازیا کوردان لڤێ دەڤەرێ، ب چو ئالی ڤە کورد لڤێ دەڤەرێ دلاوازن؟
شرۆڤەکارا سیاسی بڤی رەنگی بەرسڤا رۆژناما ئەڤرۆ ددەت و دبێژیت، کوردان چو لاوازی نینە، بتنێ لاوازیا ناڤمالا کوردی نەبیت، ئەڤە ژی ل ھەموو وەلاتێن جیھانێ یا ھەی و دیاردەکا سرۆشتی یە، ئانکو ب دروستی من بەحسێ لاۆازیا وان ئاستەنگایە یێن وەلاتێن ھەرێمی و دەوروبەر بۆ کوردان دروست دکەن.

ھەروەسا ئاشکراکر، نوکە گەلەک دەلیڤە پترە ژ سەرەدەمێ رژێما سەدام حسێن کو کود خوە دیار بکەن، یان پێنگاڤێن مەزنتر سەبارەت سەربخوەیێ بھاڤێژن، چونکی نوکە ئەم یێت ھاتینە نیاسین وەک حوکمەت وەک لەشکر وەک پێشمەرگە و ھەرێم، زێدەباری وان ئارمانج و بووچون مللەتێ مە دخوازن ھەموو باش دزانن مە چو دڤێت، لڤێرێ رۆلێ راگەھاندنێ بۆ دیارکرنا وان ھەموو پێدڤیان باش ھاتیە گێران.
ھەبوونا پێگەھێن دەولەتێ و سەقامگیریا وێ کو پاشەرۆژێ ئەم بشێین بەرڤانیێ ژ وێ دەولەتێ بکەین و خوەراگیرن ددەستێن مەدا ھەنە یان نە ؟.
مامۆستایا زانکۆیا دھوکێ گۆت: وەک مللەت و ئاخ و زمان سێ پێگەھێن سەرەکی ینە، زێدەباری دامودەزگەھێن میری ، حزب و ئایێن سیاسی و پەرلەمان ، ئابوور کو پێگەھێ ھەرە بھێزێ دەولەتێ یە، ھەر چەندە ھەتا نوکە سنۆرێن کوردستانێ ب دروستێ نەھاتینە دەستنیشانکرن لێ یا دیار و ئاشکرایە سنۆرێن ھەرێما کوردستانێ ھەتا کێرێ نە، ب تایبەتی ھەکە ئەم بتنێ بەحسێ ھەرێما کوردستانێ بکەین، کو ئەڤە ھوموو پێگەھێن دەولەتێ نە بێ گۆمان.

ھەکە مە پێگەھێن دەولەتبوونێ ھەنە، بوچی ھەتا نوکە ھندەک ئالی چو حزب یان ھەتا تاکە کەس ژی، دبێژن ھێشتا زوویە بۆ دەولەتا کوردستانێ ؟.
دکتورە سۆزانێ خوەیاکر، ئەڤ ترسە یان دودلیە ژ سێ خالان دھێتن، یا ئێکێ یا گرێدایێ بیت ب بەرژوەندیێن حزبی ، دو یا گرێدایە ب ئابورێ ڤە، یا سیێ پەیوەندنی ب وەلاتێن دوروبەرێن مە ڤە ھەیە و کارتێکرنا وانا ل سەر وان ئالیان.

یا ئێکی کو بەرژوەندیێن حزباتی نە، پشتی رەوشا کوردستانێ گەھشتیە ڤێ پێشڤەچوون، جھێ داخێ یە کو جورە چاڤپێنەرابوونەک دناڤبەرا وانا دا پەیدابوویە، و ھەر حزبەکێ دڤێت پێنگاڤا دەولەتبوونێ ببیتە مولکێ وێ و بناڤێ وێ بھێتە ب بلندکرن، لڤێرە خالەکا ھەرە گرنگ یا ھەی دڤێت باشی ئەم ل سەر راوەستین، ئەوژی ئەڤەیە، ب درێژاھیا دیرۆکێ ھاتیە خوەیاکرن کو حزب یا ھەی یان ئالیەک یێ ھەی خوە بخودانێ کێشا کوردان زانیە و لێ بوویە خودان ئەو ژی پارتی دیموکراتی کوردستانە، چو ب درێژاھیا شۆرەشێن بارزانیێ نەمر یان ژی شۆرەشێن بەری بارزانیێ نەمر و ھەتا گەھشتیە وی، و ھەتا ئەڤرۆکە وێ بنەمالێ ئەو پێنگاڤێن دروست ھاڤێتینە و بەرھەڤکرینە، و ھەموو حزب و ئالیێن دیتر پشکەکەن ژ وی پرۆژی پارتی دانای چونکی پارتی ب حزبا سەرەکی دھێتە نیاسین و ئالیێن دیتر ژ پارتی جودا بووینە، لەورا تورکیا ئیران و عیراق، ب ھەموو ھێزا خوە کاری ژ بۆ شکاندنا پارتی یدموکراتی کوردستان دکەن، نە بتنێ ژەبر ھندێ کو ھەرسێ وەلاتان کێشە و ئاریشە ل گەل پارتی ھەنە، بەلکی وانا پارتی کریە ئارمانج بۆ ھندەگ مرەمێن مەزنتر و ب بھاتر، ئەو ژی وانا دڤێت بۆ مللەتێ کورد دیار بکەن، کو ئەو پارتا سەرەکی یا ھەموو حزب و ئالیێن دیتر ژێ پەیدابووین و دەرکەفتێن ئەو بناغە و بنیات نەمینیت، ھەکە ئەو نەما ئێدی ھەموو حزب و ئالیێن دیتر ژ ناڤچویی نە، چونکی بناغێ وانا ھاتە شکاندن.

خالا دویێ کو یا گرێدایە ب ئابووری ڤە، ھەکە رەوشا ئابووری یا کوردستانێ بەر ب باشی ڤە نەچیت و سامانەکێ مەزن ل بەنکان و رەوسا ژیان و ژیارا وەلاتیان خوەش نەبیت، ئەڤ خالە ژی گەلەکا گرنگە بۆ دەولەتبوونێ، لێ نوکە رەوشا نالابارا ئابووری ژ بەر شەرێ داعشێ و ئاستەنگ وبڕیانا بودجا کوردستانێ ژ ئالیێ بەغدا ڤە کارتێکرنەکا مەزن ھەبوویە، شەرێ ل گەل داعشێ بتنێ ھەکە ئەم بەحسێ وەلاتەکێ وەکی ئیرانێ بکەین، دەمێ بەحسێ شەرێ ل گەل داعشێ یان تیرۆرێ دکەت، دبێژین ب ملیۆنەھا دولاران مە مەزاختینە، ئەرێ وی دەمی ھەرێمەکا وەکی کوردستانێ یا بێ بودجە و بێ پارە و بێ پشتەڤانی چەوا ھەتا نوکە دڤێ شەرەی دا خوە راگرتیە و سەرکەفتنان ژی ل سەر تیرورێ تۆمار دکەن و تۆمار کرینە؟.

خلا دووماھیێ جھێ داخیە دەمێ ئەم بەحسێ ناڤمالیا کوردی دکەین، ھەموو حزب و ئالی چاڤێن خوە دگرن دا راستیان نەبینن، کا بوچی ئەو وەلاتێن دەوروبەرێن مە بۆچی بکارێ شاکاندنا حزبەکا سەرەکی رادبن کو حزبەکە پرت دەنگ و پتر درۆک و پتر قوربانی ھەی دھێتە کرن؟، بۆچی ئەم دژاتی یە بۆ دھێتە کرن؟، زێدەباری وان ئاستەنگان ژ ئالیێ ھەرسێ وەلاتێن دەوروبەرێن ھەرێما کوردستانێ بۆ کوردان دروست دکەن، چونکی ئەو ژ سەقامگیریا وەلاتێن خوە دترسن و انا نەڤێت دەولەتەک بناڤێ ھەرێما کوردستانێ ھەبیت و کارتێکرنێ ل سەر کوردێن وان وەلاتان بکەت، وەلاتێن وانا ژی پارچە پارچە ببن.

سەبارەت راگەھاندنا دەولەتا کوردستانێ و دەستنیشانکرنا دەمێ وێ یێ گەنجایی ژی مامۆستایا زانکۆیا دھوکێ گۆت: مللەتێ کورد ژ مێژە چاڤەرێ راگەھاندنا دەولەتا کوردی، ھەردەم ھێڤیا خەلکێ و چاڤێ وانا ل ھەلکەفتێن نەرورۆز ئادارێ بوون، بۆ راگەھاندنا دەولەتێ، بەلێ دەولەتبوونا کوردی یا ھەی و دێ ھەر ھەبیت، چو شرۆڤەکارێن سیاسی ژی نەشێن دەمەکێ دیارکری بۆ راگەھاندنا دەولەتا کوردی دیار بکەت، لێ ل گۆڕ رەوشا نوکە یا سیاسی، ب دیتنا مە پشتی نەمانا داعشێ، چو ئەگەرێن دی نامینن ئەم دەولەتا کوردی رانەگھینین، وەکی دی ئەم دێ چاڤەرێ ھندەک سپرایزان ژی کەین، وەکی وەلاتێ تورکیا دێ چو ھەبیت یا سوریا چو روودان دێ ھەبن، لێ یا ژھەمیان گرنگتر ئەوە ، ئەم ھەموو پێکڤە ئێک دەنگ و ئێک ھەلویست دناڤمالیا خوەدا پەیدا بکەین، بۆ راگەھاندنا دەولەتێ، و ل ھێڤیا دەرڤە نەبین بھێن بۆ مە دەولەتێ راگەھینین، بۆ نموونە دۆنالد ترامپ ناھێت و دەولەتا کوردی راگەھانینت.

ئەڤرۆ نيوز:
بڕیارە ئەڤرۆ جڤاتا پارێزگەھا کەرکووکێ ل سەر ریفراندۆما وێ پارێزگەھێ کۆم ببیت.
جڤاتا پارێزگەھا کەرکووکێ دێ دەنگی ل سەر ئەنجامدانا ریفراندۆمێ ل سنۆرێ پارێزگەھا کەرکووکێ دەت، داکو خەلکێ وێ بریارا خوە بدەن کا ل گەل عیراقێ یان ژی ھەرێما کوردستانێ بن.
دھێتە چاڤەرێکرن کو نوونەرێن تورکمان و عەرەب د ڤێ کۆمبوونێ دا بەرھەڤ نەبن.