ئه‌ڤرۆ نيوز:

- گەردەنا زەرافێ: ھندەک ژنێن ھوزا بورما حەز دکەن گەردەنێن وان درێژ ببن، ئەو بنگەھێ جوانیێ یە ل دەف وان و چ تشت ل ژوێ جوانتر نینە، داکو ستوویێن وان درێژتر لێ بھێن ئەو ھندەک خەلەکان ب کاردئینن و فشار ل ستوویێ وان دھێتە کرن و بۆ سەری دھێنە پالدان و درێژ دبن ، ھندی دشیان دابیت ژی ئەو گەردەنێن خو درێژ دکەن و یێن ھندەک ژوان دگەھنە 40سەنتیمتران، یا گرنگتر ژوێ چەندێ ئەوە کو ئەو ژن نەشێن دەست ژ خەلەکان بەردەن ژبەرکو ئەگەر ھاتنە راکرن دێ مورکێن ستوویێ وان بێ ھێز بن و ستوویێ وان دێ خوار مینیت و نەدوورە ژیانا وێ ب دووماھی بھێت.
- گوھێن مەتاتی: ژ تیتالێن ھوزا کابان ئەوێن ل یورنیو دژین ئەوە کو ھندی دشیان دابیت ئەو دێ گوھارکان کەنە گوھێن وان و ھندەک جاران گوھێن وان دگەھنە ل سەر مللێ وان و ھندی پتر گوھارێن زێری و زیڤی ل گوھێن وان بن کچ جوانترن و ئەگەر گوھارکێن وان ژ زێری بن ئەو ھزر دکەن ئەڤە سامانەکە ددەست وان دا.
- سەدەھان گوھارکێن زێری: ژنێن ھوزا حارۆ یا ھندی گەلەک گوھارکێن زێری دکەنە گوھێن خو و ل دووڤ ھزرا وان ئەوە کو ھندی گوھارک پتر ل گوھا بن، رۆژا قیامەتێ مرۆڤێن خراب دێ خو ب گوھارکێن وان مژوول کەن و ئەو دێ چنە بەھەشتێ.
- دەوروبەرێن چاڤی و ویراتی: کچێن ھوزا ھوتنتون یا ئەفریقی ھندەک تشتان ژ پرچێ خو ھەتا ناڤ چاڤێن خوە دئینن و بەردەوام چاڤێن خو دئینن و دبەن بو دیتنا وان تشتان ھەتا چاڤێن وان ویر دبن، ب ھزرا وان ویراتی بنیاتێ جوانیێ یە.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

* دەمێ تو یا د خەو بی و ھەڤژینێ تە ڤیا تێشتێ بو دروست بکەی، خوە باش د خەو ببە و ھندی ئەو تە ھشیار بکەت نەرابیەڤە، و ئەگەر ڤیا بەتەنیێ ل سەر تە بھاڤێژیت رێکێ نەدێ و خو نەخوش بکە و بێژێ ئەز یا وەستیای مە ھەتا بێ ھیڤی دبیت و ئەو ب خوە دێ دەرکەڤیت.
* ئەگەر بەری دەمی گوتە تە دەمژمێرێ بار بکە( توقیت)بکە، ل شوونا دەمژمێر 7 تو دەمژمێر 9 بار بکە و ئەگەر سپێدێ رابو و گوتی تە بوچی وەکریە، بێژێ ئەڤە دو سعەتە ئەز گازی تە دکەم و تو ھشیارنابی و ل دەستپێکێ باوەریا وی ناھێت، بەلێ تو یا رژد بە ل سەر وێ چەندێ کو کێماسی ژ وی بوویە و تە چ گونەھا خو نینە.
* ھەر جارەکا مرۆڤێن وی یان مالبابا وی ھوین مەعزومکرن، تو نەچە و ئەگەر مرۆڤێن تە تو مەعزوم کری و ئەوی گوت ئەز ناھێم، دونیایێ ب سەرێ وی دا بینە خوارێ و ھشیاربی تەنازولێ بو نەکەی.
* دەمێ ژ کاری ڤەدگەریت و یێ وەستیای و برسی بیت، بەری تو بزانی دێ ھێتە مال ھەرە مالا جیرانان و پشتی بورینا دەمژمێرەکێ ژنوی بزڤرە، پشتی ئەو ل ھەموو مالان ل تە دگەریت و بێ ھیڤی دبیت و دچیتە د لێنانگەھێ ڤە و چ نەبینیت، ھەلبەت دێ تورە بیت و دگەل تورەبوونێ تو ھەرە ژوور و داخازا لێبورینێ ژێ بکە و بێژێ ئەز یان کورێ جیرانەکی یێ نەساخ بو، یانژی روودانەک ب سەرێ وان ھاتبوو.
* دەمێ سەرێ ھەیڤێ مۆچەی وەردگریت، ھەرە بازاری و تشتێ دلێ تە حەز دکەت بکڕە و جلکا بو خو و زارۆیێن خو بکڕە، ئەگەر گوتە تە ئەڤە چیە؟ بێژێ خودێ ژتە رازی ئەڤە دایکا من یێت کرین و ئەگەر دایکا من نەبایە تو دزانی ئەم دا د رویس و برسی بین و ھندی دشیان دابیت پشتەڤانیا دایکا خو بکە.
* رۆژێن بێھنڤەدانێ سپێدێ زوی ھشیارببە و قەستا مالا دایکا خو بکە دا ل وێرێ بمینی و درەنگ ژی ھەرە مال و بێژێ تو یێ دخەو بووی و من زانی تو تێشتێ ژی ناخوی لەورا من تو ھشیار نەکری و ئەگەر خو تورە کر، بێژێ چیە تە دڤێت ئەز چ جارا نەچمە مالا دایکا خو؟
* جیرانێن خوە داخواز بکە ب عەیال ڤە بھێنە مالا ھەوە و رێکێ بو زاروکێن جیرانا ڤەکە بچنە ژورا وی یا نڤستنێ و ئەگەر ھوین د روونشتی بن و ئەوی ڤیا ببەتە دەنگ و باسان، رێکێ لێ بگرە و بێژێ جیران حەز دکەن بەرێ خو بدەنە زنجیرەکا بیانی ما ژ خوە ھەر رۆژ دەنگ و باس نابن.
* ئەگەر زەلامێ تە ھاتە مال و ھەڤالەکێ وی یێ خوشتڤی دگەل بوو، تو ژ مال بدەرکەڤە و پشتی چەند دەمژمێران بزڤرەڤە پشتی تو دزانی کو زەلامێ تە چا و ئاڤ یێت داینە ھەڤالێ خو و ئەگەر تە زانی نەداینێ ژی خو شِر بکە و ئەگەر وی گوتە تە تشتەکی چێکە تو چێنەکە و بێژێ تو دزانی قەھوە و چا و شەکر دمالا مەدا نینن دا شەرم ژ خوە بکەت.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

دبیت ھندەک نەشێن دەمێ گونجای بۆ سەرشووشتنێ دیار بکەن، کا بەری نڤستنێ یان سپێدێ سەرێ خوە بشۆن.
ل گۆری ڤەکۆلینەکا زانکۆیا ھارفارد، ھەلبژارتنا دەمێ گونجای بۆ سەرشووشتنێ کارەکێ گرنگە، پێدڤیە بکەڤیتە ناڤ سیستەمێ ژیانێ.
سایتێ Good House یێ رۆسی ساخلەتێن ھەموو دەمێن سەرشووشتنێ دیار کرینە، بۆ وێ یەکێ ھاریکاریا خەلکی بکەن دەمێ گونجای دیار بکەن.
سەرشووشتنا سپێدێ:
پێدڤیە تو سپێدێ سەرێ خوە بشۆی ھەکە تو:
1- گەلەک کار ل بەرسینگێ تە ھەبیت.
2- گەلەک ئاریشە ل بەرسینگێ تە ھەبن و پێدڤی ب چارەکرنێ بن.
3- تو پێدڤی ب ھاندانا ناخێ خوە بی دا داھێنانێ د کاری دا بکەی.
سەرشووشتنا سپێدێ مێشکی ھانددەت و بەرھەڤ دکەت بەرسینگێ ئاریشان بگریت. ھەروەسا زەپلەکان تەنا دکەت و ھەستێن خۆش بۆ مرۆڤی چێدکەت. لێ ھندەک جاران ژی سەرشووشتنا سپێدێ خەوا مرۆڤی دئینیت.
سەرشووشتنا ئێڤاری:
پێدڤیە تو ئێڤاری سەرێ خوە بشۆی ھەکە تو:
1- تو نەشێی ئاریشە و ئاستەنگێن رۆژێ چارە بکەی
2- بێھنڤەدان و نڤستنێن تە بزەحمەت بن.
سەرشووشتنا ئێڤاری پلەیێن گەرما لەشی رێکدئێخیت و نەئارامیێ و دودلیێ سڤک دکەت، ھەروەسا ھەکە تە بڤێت ب ئاوایەکێ سروشتی بنڤی، سەرێ خوە بشۆ.