ئەڤرۆ نیوز:
رێڤەبەرێ گشتیێ ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ دیارکر، دۆھی 19ى شوباتا 2017ێ روونشتنەکا ڤەکری دگەل ئەندامێن پەرلەمانێ عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ و جڤاتا پارێزگەھا دھۆکێ ھاتە ئەنجامدان ل سەر پەیام و ئارمانجێن ستراتیجی و ژێدەر و خزمەت و خالێن گڤاشتنێ و پێدڤیێن ساخلەمیێ ل دھۆکێ سەرەرایی نەبوونا ھاریکاریێ ژلایێ بەغدا ڤە بەردەوام ل بەرۆکێن شەری و نەخۆشخانان خزمەتا پێشمەرگەی ھاتە کرن ھەروەسا ژی بەردەوام ساخلەمیێ خزمەتێن پێشکیشی ئاواران و پەنابەران و ئاکنجیێن دھۆکێ کرین.
د. نزار عسمەت تەیب، رێڤەبەرێ گشتیی ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر، ب مەرەما زێدەتر دان و ستاندنێ ل سەر رەوشا ساخلەمیا نوکە ئەم تێدا دەرباز دبن ئەو ئاریشێن دکەڤنە رێیا ساخلەمیێ دا ئەم نەشێین وەکو پێدڤی خزمەتا خەلکێ خوە بکەن، ساخلەمیا دھۆکێ پلان دانابوو بۆ ئاڤاکرنا نەخۆشخانا تەنگاڤیان و نەخۆشخانا زارۆبوونی و پەنچەشێری و نەخۆشخانەکێ ل شێلادزی و ئێک ژی ل بەردەرەش دگەل سەنتەرێ چاندنا ھەستی و مێشکی و سەرۆکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ئەڤ پرۆژە پەسەند کربوون دەست ب کاری ژی ھاتبوو کرن، لێ قەیرانا دارایی و شەرێ رێکخراوا تیرۆرستێ داعش پرۆژە راگرتن.
رێڤەبەرێ گشتیی ساخلەمیا دھۆکێ گۆت: مە گەلەک ھەولدان کرینە سیستەمی تەندروستی پێشڤە ببەن د ھەموو وارەکی دا و چەندین نەخشە رێ ھاتنە دانان بۆ پێشڤەبرنا سیستەمێ ساخلەمیێ وەکو جۆداکرنا کەرتی تایبەت و گشتی و بیما ساخلەمیێ و ئەلکترونیکرنا سیستەمێ ساخلەمیێ و سیستەمێ پێشکیشکرنا خزمەتان و ئەم یێ بەردەوام تێدا کاردکەین.
د. نزار عسمەت تەیب گۆت ھەر دەە ھزار کەسان چار نوشدار بەردکەڤن، سالین بۆری ئەڤ رێژا زێدەتر بوویە ھەروەسا ژی ھەر دەە ھزار کەسان 10 پەرستار بەردکەڤن، ئەڤ ھەژمارا نوشدار و پەرستاران زۆر دکیمن بەرامبەر رێژا ئاکنجین دھۆکێ و ھاتنا ئاوارە و پەنابەران.
رێڤەبەرێ گشتیی ساخلەمیێ ئاشکرا کر کو خەرجێن دارایی سالا 2016 ل دھۆکێ 255 ملیار و 894 ملیون دینار بوون ئەڤ خەرجیە بۆ ھاتنا ڤێ ژمارا زۆر ئاواران و پەنابەران زور کێمە و خەرجیێن دەرمانان زۆرن، ھەروەسا ژی رێژا تەختێن نەخۆشخانان یا کێمە.
ئاماژە دا وی چەندی کو ھیچ بۆدجەک بۆ ئاوارە و پەنابەران نەھاتیە دابینکرن بۆ خزمەتێن ساخلەمیێ و ھژمارا کەمپا گەھشتە 27 کەمپێن ئاوارە و پەنابەران، ڤان ھەموو کەمپا خزمەتێن ساخلەمیێ د پێدڤیە بھێنە کارکرن 24 دەمژمێران زور زەحمەتە ھەکە نەھێنە کرن دێ نەخۆشی پەیدابن وەکو کولێرا و نەخۆشیا سورکا و فالنجا زارۆیان، لێ تیمێن ساخلەمیێ دھۆکێ بەردەوام کارکرینە ھەر ژ دەستپێکا ھاتنا ئاواران ھەتا نوکە ژی نەھێلاینە چو نەخۆشی پەیدابن ببن و ھاریکاری وەکو پێدڤی بۆ ساخلەمیێ بھێتەکرن.
د. نزار عسمەت تەیب، رێڤەبەرێ گشتیێ ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ دیارکرکو دو ملیون ئاواران سەرەدانا نەخۆشخانێن دھۆکێ کرینە و نشتەرگەری بۆ پتر ژ 13 ھزار کەسان یێن ھاتینە کرن و گەلەک ئاوارە و پەنابەر ل نەخۆشخانەیان یێن ھاتینە نڤاندن، ئەڤە ھەموو بارگرانییە ل سەر دەزگەھێن ساخلەمیێ، سەرەرایی نەبوونا بۆدجەکا تایبەت ئەم بەردەوام خزمەتا ئاواران و پەنابەران دکەین.
زێدەتر گۆت: سەرەرایی کیمیا دەرمان و پێدڤیێن نوشداری و تاقیگەە بەردەوام ل ساخلەمیێ کار دھێتە کرن بارگرانیەکا زۆر مەزن ل سەر دەزگەھێن ساخلەمیێ ھەیە، مەترسیا داخستنا نەخۆشخانا و بنگەھێن ساخلەمیێ و بێ بەشبوونا وان ژ نوشدار و کارمەندێن ساخلەمیێ راستی ژێ پێدڤیە دامەزراندن ل ساخلەمیێ نەھێتە راوەستاندن، چونکو راوەستاندنا دامەزراندنێ زیان دگەھیتە کەرتی ساخلەمیێ.
رێڤەبەرێ گشتیی ساخلەمیا دھۆکێ خۆیا ژی کر کو تەمامکرنا نەخۆشخانێن دھۆکێ وەکو نەخۆشخانا تەنگاڤیا و زارۆبوونی و پەنجەشێری و نەخۆشخانا قەزا ئامیدیی و نەخۆشخانا بەردەرەش زۆر یا گرنگە زێدەباری تاقیگەھا پیشکنینا کەرەستێن خوارنی ئەڤە پێدڤیێن زۆر گرنگن، زێدەباری تەرخانکرنا بۆدجەکا تایبەت بۆ ئاواران و پەنابەران بۆ خزمەتێن ساخلەمیێ، ھەروەسا دامەزراندن یا بەردەوام بیت ب مەرەما خوە پاراستنی ژ پەککەڤتنا سیستەمی ساخلەمیێ.
د. فارس بریفکانی، سەرۆکێ لیژنا ساخلەمیێ ل پەرلەمانێ عیراقێ دیارکر کو حکومەتا عیراقێ د دوسەیا ئاواران دا فەشل ئینایە و نەشیا خزمەتێن ساخلەمیێ بگەھینتە ئاواران، ئەڤ بەرپرساتیا ھاتە دان بۆ لیژنا کوچ و کوچبەران، لێ وان ژی نەشیا د ڤێ دوسەیێ دا سەرکەڤتنی بینن بۆ خزمەتکرنا ڤێ ھەژمارا زۆر ئاواران ل ھەرێما کوردستانێ.
د. فارس ئاماژە دا وی چەندی کو سالا 2013 و 2014 حکومەتا عیراقێ ئێک تریلیون دینار بۆ دەرمان و پێدڤین نوشداری دابین کرن لێ موازنا سالا 2017ێ دا ئەڤ کۆژمێ پارەی بوو دو ملیار 200 ملیون دینار ئەو ژی رازیبوون ل سەر نەھاتە کرن و جڤاتا وەزیران کرنە 600 ملیون دینار ئەڤە دێ ئاریشێن مەزن یێن ساخلەمیێ ل عیراقێ دروست کەت.
سەرۆکێ لیژنا ساخلەمیێ ل پەرلەمانێ عیراقێ دیارکر کو مە گەلەک ھەولدانکرن رێژا دەرمانێن مووسل و ئەنبار و سەلاحەدین بۆ دھۆکێ ڤرێکەن، ژبەر ئاواران مە شیا رێژا 80% دەرمانێن مووسل بۆ ئاواران ڤریکەت و 20% دەرمانێن ئەنبار و سەلاحەدین ژی، لێ حوکمەتا عیراقێ ئاستەنگ دروستکرن و ئەڤ رێژا دەرمانان وەکو پێدڤی بۆ ئاواران نەھاتنە دابینکرن.
بریفکانێ گۆت ژی: ئەندامێن کورد ل بەغدا زۆر کارکرینە بۆ زێدەکرنا خزمەتێن ساخلەمیێ بۆ ھەرێما کوردستانێ، ب تایبەتی ژی بۆ پارێزگەھا دھۆکێ حوکمەتا عیراقێ ئێک کەسێ کورد رەوانەی دەرڤەی وەلاتی نەدکر ب مەرەما چارەسەریێ، لێ پشتی مە گەلەک ھەولدان کرین مە شیا 97 کەسان بۆ نشتەرگەریێن زەحمەت رەوانەی دەرڤەی وەلاتی بکەن.
خۆیا ژی کر بۆ دەڤەرێن رزگارکری ژی مە ھەولدان کرینە پرۆژێن ستراتیجی بھێنە دروستکرن ژ سندوقا ئاڤەدانیا عیراقێ، چونکو ھەکە ب ھیڤیا بەغدا ڤە بیت یا زەحمەت بۆ دەڤەرێن کوردستانێ پرۆژەکی دروست بکەن.
د. فارس بریفکانێ ئاماژە دا وێ چەندێ کو حکومەتا عیراقێ کاردکەت بۆ بێ بەھرکرنا ھەرێما کوردستانێ ژ دەرمان و پێدڤیێن نوشداری، ئەڤە راستیەکا پێدڤیە ھەر ژ نوکە حکومەتا ھەرێما کوردستانێ بژاردەکا دی دێ دەست نیشان کەت و ئەم خوە ب ھیڤیا بەغدا ڤە نەھێلین.
بریفکانی تەکەست کر، ھەکە ل نەخۆشخانەیان و بنگەھێن ساخلەمیێ خزمەتێن ساخلەمیێ بەرامبەر پارەکێ کێم بۆ وەلاتیان بھێنە کرن بۆ نموونە پلێتا نوشداری ژ 500 دیناران ببیتە ھزار دینار ل دەرمانخانێ دەمێ دەرمان ھێتە دان و دو ھزار ژ نەخۆشی بھێنە وەرگرتن، ئەڤە دێ بیتە داھاتیەک بۆ ساخلەمیێ و کرینا دەرمان و پێدڤیێن نوشداری دێ باشتر خزمەتا وەلاتیان ھێتە کرن، ئەڤە ل بەغدا دھێتە پەیرەوکرن و پێدڤیە ل کوردستانێ ژی ھزر ل ڤێ چەندێ بھێتە کرن.
د. عەبدوللا جاسم، ئەندامێ لیژنا ساخلەمیێ ل پەرلەمانێ کوردستانێ دیارکر مە گەلەک پرۆژێن باش پێشکیشی پەرلەمانێ کرینە، ھندەک پرۆژان خواندنا ئێکی ژی بۆ یا ھاتیە کرن، وەکو پرۆژێ جۆداکرنا کەرتێ گشتی ژ کەرتێ تایبەت و بیما ساخلەمیێ و پاراستنا مافێ نەخوشی و نوشداری و کارمەندێن ساخلەمیێ ئەم بەردەوامن ل سەر پرۆژەیێن خوە ھەر دەمێ پەرلەمان دەستبکاربیت ئەڤە پرۆژەیێن گرنگ دێ ھێنە گەنگەشەکرن بۆ پێشڤەبرنا کەرتێ ساخلەمیێ ل کوردستانێ.
نەجیبا نەجیب، ئەنداما جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیارکر کو حکومەتا عیراقێ 800 ملیار دینار بۆ ژێرخانەیا ساخلەمیێ دابین کرن مە گەلەک ھەولدان کرن ڤی کوژمێ پارەیێ نەخۆشخانەکا تەنگاڤیا ل دھۆکێ دروست بکەن، لێ بەغدا ھەڤکاری نەکر، ب راستی ژی ھەکە ئەم ب ھیفیا بەغدا ڤەبین دێ زۆر یا زەحمەت بیت.
د. نزار عسمەت تەیب، رێڤەبەرێ گشتیی ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ دیارکر کێماسی د ھەژمارا ئەمبولانسا و ژ کارکەڤتنا زێدەتر ژ 55 ئەمبولانسا و لاوازیا پشتەڤانیا حکومەتا عیراقێ ھەروەسا ژی لاوازیا شیانێن حکومەتا خوجھی یا پارێزگەھا مووسل و نەبوونا ھەماھەنگی و پشتەڤانیا پێدڤی یا دارایی و دابینکرنا ستاف و دەرمان و پێدڤیێن نوشداری ..ھتد بۆ دەزگەھێن ساخلەمیێ ل سەرانسەرێ پارێزگەھا دھۆکێ و نەبوونا پشتەڤانیێ بۆ دابینکرنا خزمەتێن ساخلەمیێ ل دەڤەرێن رزگارکری، بەردەوامیدان ب پێشکێشکرنا خزمەتێن ساخلەمیێ بەرامبەر داخازیێن خەلکێ یێن بلند.
ئاشکرا کر کو کێماسیا زور دەرمان و پێدڤین نوشداری و تاقیگەە ب تایبەتی ژی دەرمانێن نەخۆشێن پەنجەشێری و نەخۆشێن دومدریژ وەکو شەکر و دلی و بلندبوونا فشارا خوینێ و دەرمانێن سرکردنێ بەری نشتەگەریان و دەرمانێن نەخۆشێن گولجیسکا و کەرەستێن قەستەرا دلی ب درێژی ھەموو ھاتنە بەحسکرن دگەل ئەندام پەرلەمانتاران ب مەرەما وێ چەندێ پەرلەمانتار پتر کاربکەن بۆ باشکرنا رەوشا ساخلەمیێ.