ئهڤرۆ نیوز:
ل دووڤ راپورتهكا كهشناسیا ههرێمێ ئهڤرۆ ل دهڤهرێن جودا جودا یێن چیایى یێن كوردستانێ رێژهكا زور یا بهفرێ باریه و ل ڤان جهان ئهڤ رێژه باریه:
1-میرگهسوور 20سم
2-شیروان مهزن 15سم
3-حاجى ئۆمهران 10سم
ئهڤرۆ نیوز: زنار توڤى
فلمێ رهشهبا ژ دهرهێنانا كورێ باژێرێ دهۆكێ حسێن حهسهن دوهى خهلاتێ مهزنترین فلمێ درێژ ل فیستهڤالا نێڤدهولهتى یا فلمان ل دوبهى بدهستڤه ئینا.
فلمێ رهشهبا ئهڤه خهلاتێ سیێ یه ل فێستهڤالێن نێڤدهولهتى یێن فلمان دا وهردگریت، پشتى كو ل فهستهڤالا مانهایم – هایدلیێرگ ل ئهلمانیا خهلاتێ Grand Newcomer Award وهرگرتى و ههروهسا خهلاتێ یونسكو ل ئاسیا پاسڤیك وهرگرتى.
فیستهڤالا نێڤدهولهتى یا فلمان ل دوبهى ل سهر ئاستێ جیهانێ 156 فلم ل 55 وهلاتان پشكدارببوون و بۆ جارا ئێكێ 73 فلم ل سهر ئاستێ رۆژههلاتا ناڤهراست هاتنه نیشادان.
فلمێ رهشهبا، بهرههمهكێ كوردی یه، بهحسێ روودانێن هێرشكرن و داگیركرنا شنگال ژ ئالیێ داعش و كوشتنا وهلاتیێن ئێزدى و رهڤاندن و رهفتارا وان ل گهل ژنان دكهت.
ئهڤرۆ نیوز ،بارزان مزوورى
شهعبان خهلیل،رێڤهبهرێ ناحیا دینارته بو ئهڤرو نیوز ئاشكرا كر كو ل دهمژمێر 7 شهڤ 14/12/2016 رێكا سهرهكیا ئاكرێ بو دهڤهرا بارزان ل چیایێ پێرس هات داخستن ژبهر پێلا بهێز یا بهفرێ ل چیایێ پێرس ئامیرێن راكرنا بهفرێ ڤێرا نهدگههشتن و رێك هات گرتن.
ناڤبرى دیار كر كو ل شهڤا بورى ئهڤ رێیه دهێته پاقژكرن و هاتنوچون ب ئاسانى دهات كرن و دنها دا پێلا بارینا بهفرێ بهێزتر لێ هاتیه و ئهو رێك هات گرتن .
ئهڤرۆ نيوز:
بهروڤاژى پهرلهمانتارێن ئێكهتيى و كومهل و يهكگرتووى ئيسلامى ، وهزيرێن ههر چار حزبان يێن پشكدار د حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دا، (پارتى دیموكراتى كوردستان، یهكێتیى نیشتمانیى كوردستان، یهکگرتووى ئیسلامیى كوردستان و كۆمهلا ئیسلامیى كوردستان) دلتهنگيا خوه سهبارهت بودجا گشتى يا عيراقێ يا 2017 دياركرن و ههموويان دووپات كرن كو ئهو قانوون ب چ رهنگان د بهرژهوهندا ههرێما كوردستانێ دا نينه.
ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا چاڤدێريا بازرگانى راگههاند كو ئهڤرۆ رێكهفتى 14ى كانوونا ئێكێ 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگهها دهۆكێ ب ڤى رهنگێ ل خوارێ يه:
1 دولارێ ئهمريكى | 1311 |
1 يۆرۆيێ ئهورۆپى | 1400 |
1 ليرێ توركى | 370 |
بۆ وهرگرتنا نووترين پێزانينان ل سهر رهوشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب رهنگهكێ بهردهوام سهرهدانا مالپهرێ ئهڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
ئهڤرۆ نيوز:
ئهڤرو سپێدێ 14-12-2016 ل گورهپانا روژ ئاڤا یێ سهروكاتیا باژێرڤانیا دهوكێ ب ئامادهبونا اسماعیل محمد احمد هاریكارێ پارێزگهری بو كاروبارێن مروڤایهتی وئهندازیار احسان یهحیا سهروكێ باژێرڤانیا دهوكێ ، بهرپرسا رێكخراوا (UNDP) ل كوردستانێ ترومبێلهكا پێشكهفتی بو پاقژكرنا ئاڤ رێژ وسولینا رادهستی سهروكاتیا باژێرڤانیا دهوك كر .
درێ ورسمێن رادهستكرنا وێ ترومبێلێ دا هاریكارێ پارێزگهری بو كاروبارێن مروڤایهتی سوپاسیا رێكخراوا (UNDP) كر بو دابینكرنا وێ ترومبێلا پێشكهفتی بو سهروكاتیا باژێرڤانیا دهوكێ وگوت ئهڤ ئامیرهته دێ خزمهتهكا باش بو خهلكێ دهوكێ وئاوارهیان كهت وتهكهزكر كو ههڤكاریهكا باش دناڤبهرا پارێزگهها دهوكێ ورێكخراوێن مروڤایهتی دا ههیه ول دهمهكێ نێزیك رێكخراوا (UNHCR) ژی دێ ترومبێلهكا پێشكهفتی بو باژێرڤانیێن پارێزگههێ دابینكهت بو خزمهتكرنا ئاڤ وجوكا ل دهرڤهی باژێرێ دهوكێ ولناڤ كهمپان.
ههر بڤێ ههلكهفتێ سهروكێ باژێرڤانیا دهوكێ سوپاسیا بوردێ كاروبارێن مروڤایهتی ورێكخراوا (UNDP)كر بو ههولێن وان ودابینكرنا وێ ترومبێلا پێشكهفتی بو پاقژكرنا سولینێن ئاڤ رێژ وژرێكخراوا ناڤبری خواست كو هندهك پێدڤیێن دی وئامیرهتان وهكو مهكینێن مهزن یێن گیادروینێ وئامیرهتێن داگرتن وراستكرنا تهسێن قێری دابینكهن .
ههژی گوتنێ یه ترومبێلا پێشكهفتی كو دبێژنێ (موشهك )بكوژمێ پتر ژ(2255) هزار $دولاران ژلایێ رێكخراوا (UNDP) هاتیه دابینكرن وشیان ههنه ههتا دورتیا پتر 100م ئاڤ رێژ وسولینێن گرتی ڤهكهت.
ئهڤرۆ نيوز:
کچەکا 22 سالی دلێ خوە بۆ ئەڤرۆ ڤەدکەت و دبێژیت: ئەڤە 4 سالە ئەز و گەنجەکێ 27 سالی حەز ژ ئێکدو دکەین، ئەو یێ بێ دایک و بابە و ل دەڤ برایێ خوە یێ مەزن دژیت و خەلکێ ھەولێرێ یە، بەری نھا خووشکا من یا شوو ب برایێ وی یێ ناڤێ کری و ب رێیا وێ من ئەو نیاسی، من ھەتا قوناغا 9 ناوەندی خواندیە و ئەو پارێزەرە، لێ ژبەرکو بەری چەندەکێ کێشەیەک دناڤبەرا خووشکا من و مالا وان دا چێبوو، لەوا برایێ وی یێ مەزن حەز ناکەت کو ئەو کورە من بۆ خوە بخوازیت و ئەوژی نەشێت نەشێت ئاخفتنا برایێ خوە ل ئەردی بدەت و ھندی دھێتێ رازی نابیت و ئەڤە ماوەیەکە جورە بێ ھیڤیبونەک یا لنک مە ھەردویا پەیدا بووی، ئەڤجا ھوون چ دبێژن و رێیە چارە چیە؟
کچا ھێژا:
چارەسەریا ڤێ ئاریشێ ل سەر بریارا ھەوە ھەردویان دمینت, مەرج نینەخووشکا تە وان ئاریشە ھەبن و ھەوە ژی ئاریشە ھەبن. مادەم ئەڤ کەسە پاریزەرە دڤێت وی ژی بریارا خوە ھەبیت و یان دڤێت بەردوام بیت ل سەر ئەڤینا خوە وتە بیھیڤی نەکەت و ھەموو ھەولان بدەت، بتایبەت ب رێیا ھندەک کەسا بشێن کارتێکرنێ ل بریارا وی بکەن. یان ژی ھەکە زانی چ رێ فایدە ناکەن ھوون ھەردو نەمیننە ھەلاویستی و ژیێ ھەوە بلا بەلاش نەبووریت و ھەر ئێک ژ ھەوە بچیەت سەر ئاڤ و رزقێ خوە . مادەم ئەو خەلکێ ھەولیرێ یە و گەلەک ئاریشە نینە دبیت تا رادەیەکی کێم جوداھیێن کولتوری ھەبن, وەک ژیێ ھەوە ھەردویا و ئاستێ خواندنێ ئەز دبینم گونجایە …بەلێ بوچوونا ھەردو بنەمالا ژی گرنگە، چونکی دو بنەمال دێ گەھن ئێک…ئاخفتنا دوماھیێ ماوەیەکێ دی ژی خوە بگرە و پاشی بریارا خوە یا دووماھیێ بدە.
بەرسڤدان، ڤەکولەرێ جڤاکی: عەبدولجەبار عەبدولرەحمان
ئەڤرۆ نیوز:
سالا 2016 ب شرینی و تەعلیێن خوەڤە، ب راستی و درەوێن خوەڤە، ب خۆشی و نەخۆشیێن ڤە نێزیکە ب دوماھی بھێت، ھزر د سالا چوویی دا نەکە، سالەکا نوو ب جوانی و نووچەیێن خۆش و پەیوەندیێن جۆرا و جۆر دێ د سەر مەدا ھێت، بەلکو مووچە ژی چێبن، ھندەک تشتێن ھەین پێدڤیە ل سالا 2017 ل دووڤ بچی دا ھندەک پەیوەندیێن جۆرا و جۆر و ژیرتر و خۆشتر پێک بینی.
1- ناخێ خوە ڤالا بکە: دەلیڤێ بدە خوە و دگەل خوە دا روونە و دوور ژ فشارێن ژیانێ، سەرەرای پێدڤیا تە بۆ ھەمبێژکرنا خۆشتڤی، تە پێدڤی دەم بۆ دەمی خوە ژی ھەمبێژ بکەی، و د گەل ناخێ خوە یێ راستگۆ بە و دەیڤێ بدە خوە کا تە چ ژ خوە دڤێت. پشتی سەعەت 10 شەڤێ تەلەفۆن و کومپیۆتەرێن خوە دائێخە و ژ ھەموو دەنگان دوور بکەڤە، دەمەکی بێدەنگ بمینە.
2- بۆ ئەزمان خۆشیێ ێی قەلس نەبە: ئەزمان خۆشی گاڤا ئێکێ یە بۆ پەیوەندیێن دۆمدرێژ، پەیڤا خۆش دەم بۆ دەمی وەکو گۆلاڤێ یە بێھنا خۆش ژ مرۆڤی دئینیت.
3- درەوێن سپی: دبیت گەلەک کەس د گەل ڤێ چەندێ نینن، بەلێ دلینیێ و درەوێن سپی تێکھەل بکە، ئەو دو رێ نە ل ھمبەری تە، ژبەرکو پتریا دەمان، درەو ژ راستیێن تەعل و بریندارکرنا کەسێن دی خۆشترن.
بلا ژیانا تە ل سەر چو کەسان نەراوەستیت، بلا پەیوەندیێن تە ژی د ناڤبەرا ھەڤال و کەس و کاران دا دۆرپێ کری نەبن، بلا تە گەلەک پەیوەندی ھەبن، بەلێ بلا ل بیرا تە بیت ھەر ئێکی مافێ وی بدێ.
4- بەڤلاتیا کەسێ نەکە: گۆتنا چاڤ ب چاڤی ژبیر بکە، سیاسەتا خوە بگوھۆرە و نەڤیانێ بھێلە، بەردەوام ل کەسێن دی ببیۆرە، ژیان یا کورتە و ب بەر وێ رکمانیێ ناکەڤیت.
ئەڤرۆ نیوز:
ژیێ بێ ھیڤیبوونێ ل دەڤ زەلامان نە ژ ئەنجامێ نزمبوون و بلندبوونا گوھۆرینێن ھورمونی پەیدادبیت، پرچ وەریان و قەلەوی، خاڤبوونا زەڤلەکان و نەمانا ھێزا وان رەنگە دبەرزە بن و زەلام ھەست پێ نەکەت، بەلێ ھەڤژینا وی دێ ھەست بکەت، ھندەک زەلام ھەول ددەن خۆ وەکو گەنجان لێ بکەن ژلایێ جلکا و تیتالان، ئەگەرێ 80% یێ بێھێزیا سێکسی یا زەلامان بۆ ئاریشەیێن دەروونی ڤەدگەرن.
زەلام ژی وەکو ژنان تووشی ژیێ بێھیڤیبوونێ دبن و ھەکە ژیێ زەلامی گەھشتە چل سالیێ و ل دووڤ شێوازەکێ ساخلەم ژیانا خۆ نەبوراند دێ تووشی بێ ھیڤی بوونێ بیت، بەلێ ھەکە زانی دێ چاوان پاراستنێ ل سەر ساخلەمیا خۆ یا لەشی و دەروونی کەت ل وی دەمی ئەڤ چەندە ل دەڤ روونادەت.
ڤەکولینێن نوشداری وەسان دیاردکەن ژیێ بێ ھیڤیبوونێ ل دەڤ زەلامان نە ژ ئەنجامێ نزمبوون و بلندبوونا ھندەک گوھورینێن ھورمونی پەیدادبیت، وەکو یێ ژنان. بەلکو یا دروست ئەوە بێژنە ڤێ قوناغا ژیانێ قوناغا قەیرانا ناڤین یا ژیانێ، و ژ کاروبارێن دی ئەوێن زەلامی دگەھینن ڤێ قەیرانێ، تیتالێن نەساخلەم ئەوێن زەلام د گەنجاتیا خۆ دا ل دووڤ چووی و فاکتەرێن دژواریێ و فشارێن دەروونی یێن کو دژیانا خۆ دا تووش بوویێ.
پێکھاتیێن تووتنێ ژ نیکوتینی و دووەم ئوکسیدێ کاربوونی و کەرستەیێن دی یێن کو کارتێکرنێ ل شیانێن لەشی و دەروونی و سێکسی یێن زەلامی دکەن، ھەکە ئەم بزانین کو نیکوتینێ جگارەیان دبیتە ئەگەرێ راوەستاندنا خوینێ بۆ مودەمارێن خوینێ ئەوێن دگەھنە ئەندامێ سێکسی یێ زەلامی. ل وی دەمی دێ زانین کا چەند کارتێکرنێ ل ژیێ زەلامی دکەن.
چەند گوھۆرین ل دەڤ ھندەک زەلامان پەیدادبن دەمێ دچنە دژیێ بێ ھیڤیبوونێ دا ژوانژی ( پرچ وەریان و قەلەوی، خاڤبوون و نەمانا ھێزا زەڤلەکان و ئەڤ گوھۆرینە رەنگە دبەرزە بن و زەلام ھەست پێ نەکەت، بەلێ ھەڤژینا وی دێ ھەست بکەت وەکو نەبوون یان نەمانا حەزا سێکسی و تێکچوونا زەوقێ وی و ھەستکرن ب وەستیان و ئالوزیێ، ھەر ل سالێن سیھان ژ چەرخێ بیستێ زانایان بەحسێ وێ چەندێ کریە کو ئەڤ چەندە خالەکا نەخوش بۆ زەلامان، ل پرتووکێن خۆ زانایان گۆتیە دەمێ زەلام دگەھنە ژیێ خۆ یێ ناڤنجی ئەو خۆ دەست ب تەنگەزاریێن دلینیێ بەرنادەن کو پتریا وان تووشی ڤێ چەندێ دبن.
ل گەل ڤێ قوناغێ بێھێزیا سێکسی پەیدادبیت و زەلام حەز ژ سێکسی ناکەن و ھەست ب خەموکیێ دکەن و ل دەمێ گەلەک یا ب ھێز بیت حەزا وی بۆ رۆژێن گەنجاتیێ ڤەدگەریتەڤە و ھندەک زەلام ھەول ددەن خۆ وەکو گەنجان لێ بکەن ژلایێ جلکا و تیتالان ڤە. ھورمۆنان چو رۆلێ خۆ دقوناغا بێ ھیڤیبوونێ دا نینە و نەشێن زەلامی بھێزبێخن ھەکە پەیوەندی ب ژیێ ویڤە ھەبیت، ئانکو زەلام نەوەکو ژنانە، ژن دژیێ بێھیڤیبوونێ دا ژ ڤەرێژا وێ دەردکەڤیت، بەلێ ل دەڤ زەلامان بتنێ ئاستێن ھورموونی سالانە ب نیڤی دبیت ل دەڤ وی ل دەمێ ژیێ وی دگەھیتە چل سالیێ و کێم جارا ئەڤ رێژە ژ سنوورێن خۆ یێن نەساخلەم دەردکەڤیت. بەلێ پتریا زەلامان دڤی ژی دا ماندی دبن ب تیتالێن ژیانێ یێن نەباش لەورا ھەر زوو نیشان لێ دیاردکەن و کارتێکرنێ لێ دکەن.
حەزژێکرنا جگارەیان و پێدانا رەئیان ل ھەمبەر تێلەفزیوونێ بۆ دەمێن درێژ، و حەزژێکرنا خوارنێن گران و ب روین ھەموو ئاریشەیان د خوینگرێن زەلامی دا پەیدادکەن و رەنگە ئاریشەیێن سێکسی و ژ دەستدانا ھێزا زەڤلەکان ژی بۆ پەیدابکەن و ئەڤان ئاریشەیان کارتێکرنێن خۆ ژلایێ دەروونی ژی ھەنە و گەلەک نیشانان ل پاش خۆ دھێلن، ژبەرکو ژناڤسالڤەچوون یان دەمێ زەلام ھەست دکەت ژیێ وی گەھشتە چل سالیێ دێ ھەستکرنا وی ب خودیارکرنێ زێدەتر لێ ھێت و دێ زانیت کو ژیێ مرۆڤان یێ دەست نیشانکریە و ھەر تشتەک بەرەف نەمانێ دچیت و ھەست دکەت کو ھندەک تشت وی ژدەست داینە و وی پێدڤی ب چارەسەریێ ھەیە.
ژن تووشی باھوزێن گەرم دبیت دەمێ ھەست دکەت کو ژیێ وێ گەھشتیە ڤێ قوناغێ و نیشانێ ب وێ چەندێ ددەت کو ئەو یا د ژیێ بێ ھیڤیبوونێ دا، بەلێ زەلام ھەست دکەت کو وی ھندەک ژ خالێن ژیانا خۆ ژدەست داینە و ب تایبەت دەمێ ئەو دزانیت کو وی ھێزا گەنجاتیێ نەمایە و نەشێت ب کارێن گەنجاتیێ راببیت، نەخوشترین تشت کو ژن ھزر ژێ دکەت دڤی کاودانی دا ئەوە کو ئەو سستیا زەلامێ وێ گرتی بۆ نە مێیاتیا وێ ڤەدگەریت و بۆ زانین کو ڤان ھەردو تشتان چو پەیوەندی پێکڤە نینە و ئەو گوھۆرینا د رێکێ دا کو چ تشت نەشێن ببنە رێگرێن وێ و ل گەل وێ چەندێ دەمێ ژن مێیاتیا خۆ تومەتبار دکەت ئەڤە وەکو رەدکرنەکێ یە ژلایێ وان ڤە. ھەر چاوان بیت ئەگەرێ 80% یێ بێھێزیا سێکسی یا زەلامان بۆ ئاریشەیێن دەروونی ڤەدگەریت و ب تنێ 20% بۆ نەخۆشیان ڤەدگەرن و چارەسەرکرنا وان تشتەکێ ب ساناھی یە ھەکە شێوازێ ژیانا خۆ ب گوھۆریت.
گەلەک رێک ھەنە و چارەسەریا نیشانێن ژیێ بێھیڤیبوونێ پێکھاتینە ژ ( نەکێشانا جگارەیان یان ھێلانا جگارەیان، خوارنا زادێن کێم روین، ب کارنەئینانا دەرمانێن سێکسی بێی نوشداری و ئەنجامدنا وەرزشێ ب ھەموو شێوازان ڤە وەکو مەلەڤانیان و ھاژووتنا پایسکلان و راھێنانێن سوێدی کو ھەموو کاردکەن بۆ زێدەھاڤێتنا خوینێ د خوینگێران دا و ئەنجامدانا راھێنانێن وەرزشی حەزا مرۆڤی بۆ ئەنجامدانا کریارێن سێکسی زێدەدکەت.
ژ پێخەمەت دەستنیشانکرنا نەخوشیێن کو ل دەڤ زەلامان دیاردبن د ژیێ بێ ھیڤیبوونێ دا یان پشتی ژیێ چل سالیێ و ژ پێخەمەت دەستنیشانکرنا وان ب رەنگەکێ پێشوەخت داکو چارەسەری ژی ب ساناھی بکەڤیت، نوشدار وەسان دبینن کو ئەنجامدانا ڤان جورە پشکنینان گەلەک یا گرنگە ژوانژی ( پیڤانا فشارا خوینێ، تیشککێشان بۆ سینگی ھەکە زەلام جگارەیان بکێشیت، پشکنینا کولیسترۆلی د خوینێ دا، نەخشەکێشانا دلی ھەر پێنج سالان جارەکێ و پشکنینەکا دەوری بۆ پرۆستاتان و پشکنینا خوینێ.