NO IORG
نووترين نووچه
Twitter

ئەڤرۆ نیوز:
ئەندامەکا پەرلەمانێ دیار دکەت کو کورد ئێک ژ گەلێ ھەر کەڤن یێ دەڤەرێ نە و نھا ژی شەری بۆ مافێ خوە یێ رەوا دکەن و ھەتا کورد نەگەھنە مافێن خوە پرسێن رۆژھەلاتا ناڤین چارە نابن و ھەبوونا دەولەتەکا کوردی بۆ ئیسرائیلێ ژی گەلەک یا گرنگە.
کسینیا سڤیتلوڤا ئەنداما پەرلەمانێ ئیسرائیلێ ل باژارێ ئستەنبولێ د کۆنفرانسەکێ دا سەبارەت ب پەیوەندیێن تورکیا و ئیسرائیلێ و پاشەرۆژا رۆژھەلاتا ناڤین ئاخڤتنەک پێشکێش کر و راگەھاند کو رۆژھەلاتا ناڤین بەر ب گوھۆرینێن دیرۆکی ڤە دچیت و ئەڤرۆکە ئالۆزیێن گەلەک مەزن ل دەڤەرێ ھەنە و شەرێ نھا دھێتە کرن ژی د راستی دا شەرێ دروست کرنا نەخشێ نوو یێ دەڤەرێ یە و گۆت: (ئیسرائیلێ پێ باشە کو پەیوەندیێن خوە ل گەل ھەموو ئالیەکێ ئاسایی بکەت، لێ د ھەمان دەمی دا گەلەک ھێز ھەنە کو مەترسیێ بۆ مە دروست دکەن و ئەم ژی نەچارین ل ھەمبەر وان بەرەڤانیێ ل خوە بکەین).
ئەنداما پەرلەمانێ ئیسرائیلێ ئەو یەک ژی دیار کر کو ئیسرائیلێ پێ باشە دەولەتا کوردی ل دەڤەرێ بھێتە ئاڤاکرن، چونکو پرسا کوردان ئێکە ژ پرسێن سەرەکی ل رۆژھەلاتا ناڤین و ھەتا کورد ژی نەگەھنە مافێن خوە پرسێن دەڤەرا مە چارە نابن و گۆت: (ئاڤابوونا دەولەتەکا کوردی ل رۆژھەلاتا ناڤین د بەرژەوەندیا مە دایە، چونکو ئیسرائیل ل ھەڤالبەندێن نوو دگەریت و ھەرێما کوردستانێ دشێت بۆ ئیسرائیلێ رۆلەک وەسا ببینیت).
ئەو داخۆیانیێن ئەنداما پەرلەمانێ ئیسرائیلێ د دەمەکێ دایە کو بەری نھا ژی گەلەک سەرکردە و بەرپرسێن ئیسرائیلی ب رەنگەکێ ئاشکرا پشتەڤانیا خوە بۆ دەولەتا کوردی دیار کرینە.
د ڤێ دەربارێ دا یوسف ئەسلانی چاڤدێرێ سیاسی یێ رۆژھەلاتێ کوردستانێ ژی دیار دکەت کو دڤێت کورد پەیوەندیێن خوە ل گەل ئیسرائیلێ باشتر بکەن، چونکو گەلەک خالێن ھەڤپشک د ناڤبەرا ھەر دو گەلان دا ھەنە و چارەنڤیسێ وان وەکو ئێکە و ھەکە ئیسرائیل و کورد بنە دو وەلاتێن ھەڤپەیمان دێ گەلەک مەترس ل سەر کوردستانێ ژی کێم ببن، ژ بەر ھندێ ژی دڤێت سەرکردێن کورد ل ھەرێما کوردستانێ مفایێ ژ پشتەڤانیا ئیسرائیلێ و پێگەھێ وێ ببینن و دەولەتا کوردی رابگەھینن، چونکو ھەکە نھا دەولەتا کوردی نەھێتە راگەھاندن رەنگە ئەزموونا سەدسالا بۆری دوبارە ببیت و دیسان کورد نەگەھنە مافێن خوە یێن رەوا.

2786

ئامێدیێ، مه‌حمود نهێلى
ژ ئه‌نجامێ فشاره‌كا زۆرا ل سه‌ر كاره‌با نیشتیمانى نیزیكى شه‌ش ده‌مژمێرایه‌ كاره‌با نیشتیمانى ل قه‌زا ئامێدیێ هاتیه‌ برین و ڤه‌گه‌ریانێ تا نها دیار نینه‌.
برقى دیره‌لۆكى به‌رپرسێ وێستگه‌ها كاره‌با دێره‌لۆك دیار كر، كو ئه‌ڤه‌ ل ده‌مژمێر 5 و نیڤێ ئیڤارى ڤولتیا كاره‌بێ نه‌گه‌هشتیه‌ چ وێسته‌گه‌هێن سه‌ر ب قه‌زا ئامێدیێ ڤه‌ و گۆت: ( مه‌ چه‌ندین جاران په‌یوه‌ندى ب كونترولى كریه‌ ل دهوكێ لێ تا نها چ ئه‌گه‌ره‌كى ئاشكرا بۆ مه‌ دیارنه‌ كریه‌ بتنێ دبێژن ژ ئه‌نجامێ فشاره‌كا زۆر ل سه‌ر وێستگه‌هان سیسته‌م ل كارى ده‌ركه‌فتیه‌).
ئه‌ڤ یه‌كه‌ ژى بوویه‌ ئه‌گه‌رێ دلگرانیا وه‌لاتیێن ده‌ڤه‌رێ ژ به‌ر كو دنها دا هه‌ژماره‌كا موه‌لیده‌یێن كاره‌بى ژ كار كه‌ڤتینه‌.
ئه‌میر نێروه‌ى بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز دیاركر، كو ئه‌ڤه‌ چه‌ند رۆژه‌ موه‌لیده‌یا تاخێ وان ل دێره‌لۆك ژ كار كه‌فتیه‌ و ل گه‌ل هندێ كاره‌با نیشتمانى ژى گه‌له‌ك یا بێ سه‌روبه‌ره‌ و ئه‌ڤه‌ ده‌مه‌كى دا یه‌ كو ئه‌ڤه‌ چه‌ند رۆژه‌ سه‌قایێ دنیایێ گه‌له‌ك یێ گه‌رمه‌.
ناڤبرى داخاز كر كو كاره‌ب بۆ وه‌لاتیان بهێته‌ دابینكرن ژ به‌ر كو ئه‌ڤه‌ هه‌یڤا ره‌مه‌زانێ یه‌ و وه‌لاتى گه‌له‌ك پێدڤى ب كاره‌بێ نه‌.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

به‌رى سه‌رهاتییێ: به‌رى سووره‌تا (الأعراف) سه‌رهاتییا ڤى زانایى بۆ مه‌ ڤه‌گێڕت، د چه‌ند ئایه‌ته‌كان به‌حسێ چاكێن ملله‌تێ مووساى دكه‌ت، ودبێژت: پشتى ڤان مرۆڤان هنده‌ك كه‌سێن دى یێن خراب هاتن و ل شوینا وان بوونه‌ ميراتگرێن كيتابێ.. وان كيتاب خواند وتێ گه‌هشتن، به‌لێ كار پێ نه‌كر، هه‌ر تشته‌كێ ژ دنيايێ كه‌فتبا به‌ر سنگێ وان ئه‌و تێ نه‌دبۆرین، وهه‌ر چه‌نده‌ وان دزانى كو ئه‌ڤ كاره‌ یێ دورست نینه‌ ژى، به‌لێ وان ئه‌و دكر ودگۆت: چو نینه‌! خودێ ‌گونه‌هێن مه‌ دێ بۆ مه‌ ژێ به‌ت! وئه‌گه‌ر تشته‌كێ دى یێ بێ خێر ژ دنیایێ جاره‌كا دى كه‌فتبا به‌را وان، دیسا ئه‌و ژێ ده‌رباس نه‌دبوون، ودا ب ناڤ دا چن، وى بۆ خۆ حه‌لال كه‌ن..

ئه‌ڤه‌ ده‌سته‌كه‌كا مرۆڤان بوو ژ ئسرائیلییان پشتى مووساى ودویكه‌فتییێن وى هاتبوون، ئه‌و دنه‌زان نه‌بوون، وان ئه‌و كیتاب دخواند یا خودێ بۆ پێغه‌مبه‌رێ وان هنارتى، وتێ دگه‌هشتن، به‌لێ ژ به‌ر حه‌ژێكرنا وان بۆ دنیایێ وخۆشییێن وێ، وان كار ب ئه‌حكامێن كیتابێ نه‌كر؛ چونكى ئه‌و گه‌له‌ك جاران نه‌ ل دویڤ شه‌هوه‌ت ودلچوونێن وان بوو‌..

مه‌عنا: ئێك ژ مه‌زنترین ئه‌گه‌رێن سه‌ردابرنا مرۆڤى حه‌ژێكرنا دنیایێ ودویكه‌فتنا شـه‌هـوه‌تـانـه‌، ب تایبه‌تى ئه‌گه‌ر د سه‌ر (شه‌هوه‌تێ) ڕا (شوبهه‌ت) ژى ل نك وى هـه‌بـن، وه‌كــى ڤـان ئه‌وێن دویكه‌فتنا دنیایێ دكر ودگۆت: خودێ یێ ب ره‌حمه‌، ئه‌م دێ تۆبه‌ كه‌ین وئه‌و دێ تۆبا مه‌ قه‌بویل كه‌ت.

وئه‌و كه‌سێن ب ڤى ڕه‌نگى بن، (شه‌هوه‌ت) به‌رێ وان دێ ده‌ته‌ زێده‌گاڤى وسه‌رداچوونێ، و(شوبهه‌ت) دێ به‌رێ وان ده‌ته‌ گوهۆڕینا د دینى دا، وپه‌یداكرنا بیدعه‌ وكارێن نه‌دورست.. وئه‌ڤه‌ ئه‌و ئاتافه‌ یا ژ هه‌مى كه‌سان پتر دگه‌هته‌ دو ڕه‌نگێن مرۆڤان: زانایێن دینى، وعیباده‌تكه‌رێن نه‌زان!

وپشتى سووره‌تێ ئیشاره‌ت دایه‌ ڤێ ده‌سته‌كێ ژ ئسرائیلییان، نموونه‌یه‌كا ده‌سنیشانكرى، كو د واقعى دا ل به‌رچاڤ چێبووى، بۆ مه‌ ڤه‌گێڕا، دا بۆ مه‌ ئاشكه‌را بكه‌ت كانێ چاوایه‌ ده‌مێ مرۆڤه‌كێ زانا كارى ب زانینا خۆ نه‌كه‌ت، وخۆ به‌ر ب دنیایێ وشه‌هه‌واتێن وێ ڤه‌ نزم دكه‌ت، ڤێجا د ئه‌حكام وفه‌توایێن خۆ دا ژ حه‌قییێ دویر دكه‌ڤت، ئه‌و نموونه‌ چ بوو؟ و چ ده‌رس وعیبره‌ت ژێ دئێنه‌ وه‌رگرتن؟

دا به‌رێ خۆ بده‌ینێ..

سه‌رهاتى وه‌كى د قورئانێ دا هاتى:

د ســووره‌تــا (الأعـــراف) دا، ئایــه‌تێن (175-176)ێدا، قورئان سه‌رهاتییا ڤى زانایى ب ڤى ڕه‌نگى ڤه‌دگێڕت: (وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِي آَتَيْنَاهُ آَيَاتِنَا فَانْسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ (175) وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَثْ ذَلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآَيَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (176))

ومه‌عنا ڤان ئایه‌تان ب كورتى ئه‌ڤه‌یه‌، خودێ دبێژته‌ پێغه‌مبه‌رێ خۆ -سلاڤ لێ بن-: تو ئه‌ى موحه‌ممه‌د، بۆ ئوممه‌تا خۆ به‌حسێ وى مرۆڤى بكه‌ يێ مه‌ ئايه‌ت وده‌ليلێن خۆ داينێ، ڤێجا وى خۆ فێرى وان كر، پاشى كوفر پێ كر، وئه‌و هاڤێتنه‌ پشت خۆ، ئينا شه‌يتانى ئه‌و ژێرده‌ستى خۆ كر، ڤێجا ئه‌و بوو ژ وان به‌رزه‌بوويێن تێچووى. وئه‌گه‌ر مه‌ ڤيابا كو بهايێ وى بلند كه‌ين ژ به‌ر وان ئايه‌تێن مه‌ داينێ، ئه‌م دا وه‌ كه‌ين، به‌لێ وى ده‌ست دا دنيايێ ودويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ كر. ڤێجا مه‌ته‌لا ڤى زه‌لامى وه‌كى مه‌ته‌لا صه‌يه‌، ئه‌گه‌ر تو ڕاهێلییێ يان بهێلى هــه‌ر دێ حـلـكـه‌حـلـكـێ كــه‌ت، ئــه‌ڤــه‌ سالۆخه‌ت ومه‌ته‌لا وى ملله‌تییه‌ يێ دره‌و ب ئایه‌تێنمه‌ كرى، ڤێجا تو -ئه‌ى موحه‌ممه‌د- سه‌رهاتى وچيرۆكێن ملله‌تێن به‌رێ ڤــه‌گـــێــڕه‌، چونكى د ڤه‌گێڕانا وان دا موعجزه‌يه‌كا مه‌زن هه‌يه‌؛ دا به‌لكى ملله‌تێ ته‌ هزرا خۆ د وێ چه‌ندێ دا بكه‌ن.

ئه‌و زانایێ هه‌ كى بوو؟

وه‌كى ل ده‌سپێكێ ژى مه‌ گۆتى قورئانێ گه‌له‌ك سه‌رهاتى بۆ مه‌ ڤه‌گێڕاینه‌ بێى ناڤێن وان كه‌سان بۆ مه‌ ده‌سنیشان بكه‌ت یێن ڕویدانێن سه‌رهاتییێ ل سه‌ر ملى ڕاده‌وستن؛ چونكى عیبره‌ت د سه‌رهاتییێ ب خۆ دا هه‌یه‌، وزانینا ناڤان چویێ ل مه‌سه‌لێ زێده‌ ناكه‌ت.. به‌لێ مرۆڤ ب تبیعه‌تێ خۆ یێ (فضوولیه‌) وده‌مێ گوهـ ل سه‌رهاتییه‌كێ دبت حه‌ز دكه‌ت بزانت كانێ ئه‌و سه‌رهاتى كه‌نگى و ل كیڤه‌ چێبوویه‌، و ب سه‌رێ كێ هاتییه‌؟

وزانایێن ته‌فسیرێ ژى، پێخه‌مه‌ت ئاشكه‌راكرنا مـه‌عـنـایـا ئایه‌تێن قورئانێ  ب ڕه‌نگه‌كێ تــمــامــتر، دویچوونا (ئه‌خبار) و(ریوایه‌تێن) جودا جودا كرییه‌؛ دا ئه‌صلێ هـه‌ر سه‌رهاتییه‌كێ ب به‌رفره‌هى بۆ مه‌ ئاشكه‌را بكه‌ن، وهنده‌ك جاران پتر ژ ریوایه‌ته‌كێ ب ده‌ست وان كه‌فتییه‌، ووان ئه‌و هه‌مى بۆ مه‌ تۆماركرینه‌، بێى (جـه‌زم) بكه‌ن كانێ كـیـژ ریوایه‌ت ژ كیژكێ دورستتره‌ ئه‌گه‌ر چو ده‌لیلێن ب هێز د ده‌ست وان دا نه‌بن.

و د ده‌ر حه‌قا ده‌سنیشانكرنا كه‌سینییا ڤى زانایى دا، وكانێ ئه‌و یێ ژ كى بوو، وكه‌نگى ژیایه‌؟ ته‌فسیرزانان پتر ژ گۆتنه‌كێ هه‌نه‌، ژ وان گۆتنان:

1- ژ عه‌بدللاهێ كوڕێ مه‌سعوودى دئێته‌ ڤه‌گوهاستن، دبێژت: ل سه‌ر ده‌مێ مووسا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن-، و د ناڤ هه‌ڤالێن وى دا زانایه‌كێ زیره‌ك وتێگه‌هشتى هه‌بوو، ناڤێ وى (به‌لعام) بوو، و ژ خه‌لكێ مه‌دین بوو، مووساى ئه‌و هنارته‌ نك مه‌لكێ مه‌دیه‌نێ؛ دا به‌رێ وى بده‌ته‌ دینێ دورست، ئینا وى مه‌لكى ئه‌و زانا به‌رتیل كر، وقانع كر كو دینێ خۆ بهێلت، وبچته‌ سه‌ر دینێ مه‌لكى، و ب ڤێ چه‌ندێ ئه‌و د سه‌ر دا چوو وخه‌لك ژى د گه‌ل خۆ د سه‌ر دا برن.

2- و ژ عه‌بدللاهێ كوڕێ عه‌بباسى دئێته‌ ڤه‌گوهاستن كو ئه‌ڤ زه‌لامه‌ ل سه‌ر ده‌مـێ مووساى بوو، به‌لێ ئه‌و ژ ملله‌تێ مووساى نه‌بوو، به‌لكى ژ وان بوو یێن ل باژێڕێ (به‌یتولمه‌قدسێ) دژیان، گاڤا مووساى سه‌ركێشییا ملله‌تێ خۆ كرى وبه‌ر ب باژێڕێ پیرۆز ڤه‌ چووی دا وى ژ ده‌ستێ (جه‌ببارینان) بینته‌ ده‌ر، خه‌لكێ باژێڕى هاتنه‌ نك ڤى زانایى، ودبێژن: هه‌ر دوعایه‌كا وى كربا قه‌بویل دبوو، وگۆتنێ: دوعایه‌كێ بۆ مه‌ بكه‌ كو به‌لایا مووساى وملله‌تێ وى ژ مه‌ ڤه‌ببت، وى گۆت: ئه‌گه‌ر ئه‌ز دوعایه‌كا ب ڤى ڕه‌نگى بكه‌م، دین ودنیایا من دێ چت.. به‌لێ ئه‌و مانه‌ پێڤه‌ وبه‌رتیل كر حه‌تا وى دوعا كرى، وئه‌و ب سه‌رێ مووساى وملله‌تێ وى هاتى یا ب سه‌رى هاتى، كو چل سالان ژ باژێڕێ پیرۆز هاتینه‌ دویركرن.

3- وهنده‌ك زانایێن دى دبێژن: ئه‌و زانایه‌كێ ئسرائیلى بوو، ل سه‌ر ده‌مێ یووشه‌ع پێغه‌مبه‌رى هاتبوو ئه‌وێ پشتى مووساى -سلاڤ لێ بن- سه‌ركێشییا ئسرائیلییان كرى، و(بیه‌تولمه‌قدس) ل سه‌ر ده‌ستێ وى هاتییه‌ ڤه‌كرن، ده‌مێ یووشه‌عى وهه‌ڤالێن خۆ ڤیاى جیهادێ بكه‌ن، وقه‌ستا باژێڕێ پــیــرۆز بـكــه‌ن؛ دا كافـــران ژێ ده‌ربێخــن، ڤـــى زانایــى خـۆ ژ پێغه‌مبه‌ر وخودان باوه‌ران ڤه‌ده‌ر كر، وقه‌ستا چه‌په‌رێ كوفرێ كر، وخۆ دا دگه‌ل وان، وته‌شجیعا وان كر دا ئه‌و شه‌ڕێ خودان باوه‌ران بكه‌ن.

4- و ژ سه‌عیدێ كوڕێ موسه‌ییه‌بى دئێنه‌ ڤه‌گوهاستن دبێژت: د جاهلیه‌تێ دا ل مه‌دینێ زه‌لامــه‌كــێ زانا هه‌بوو دگۆتنێ: بابێ عامرێ راهب، ته‌ورات وئنجیل خواندبوو ودگۆت: ئه‌زێ ل سه‌ر دینێ ئیبراهیمى، گاڤا پێغه‌مبه‌ر -سلاڤ لێ بن- هـاتى، وى بـاوه‌رى پێ نه‌ئینا، و ژ مه‌دینێ ده‌ركه‌فت وقه‌ستا مه‌كه‌هێ كر، وقوره‌یشى پالدان دا شه‌ڕێ خودان باوه‌ران بكه‌ن، وده‌مـــێ مــوسلمان ب سه‌ركه‌فتین ئه‌و ژ حیجازێ ڕه‌ڤى وقه‌ستا شامێ كر وما ل وێرێ حه‌تا ل سه‌ر كوفرێ مرى.

5- و ژ عه‌بدللاهێ كوڕێ عه‌مرى دئێته‌ ڤه‌گوهاستن كو ئه‌ڤ زه‌لامه‌ (أمیة بن أبی الصلت)ێ ثه‌قه‌فى یێ شاعر بوو، د جاهلیه‌تێ دا ئه‌و چووبوو سه‌ر دینێ عیساى، وئنجیل وته‌ورات خواندبوون، ودگۆت: ئه‌وێ ل سه‌ر دینێ ئیبراهیمى، عیباده‌تێ صه‌نه‌مان قه‌بویل نه‌دكر، وڤه‌خوارن حه‌رام دكر، وگه‌له‌ك شعر ب ڤێ چه‌ندێ ڤه‌هاندبوون.. گــاڤـــا پــێــغــه‌مـبـه‌ر -سلاڤ لێ بن- ب ئیسلامێ هاتییه‌ هنارتن، وى حه‌سویدى ب پێغه‌مبه‌رى بر وباوه‌رى پێ نه‌ئینا، وخۆ دا د گه‌ل چه‌په‌رێ كوفرێ، هه‌ر چه‌نده‌ وى دزانى كو ئه‌و د نه‌حه‌قن ژى.

ودل پتر ب هندێ رحه‌ت دبت كو ئه‌و زه‌لامێ زانا ئێك ژ زانایێن ئسرائیلییان بت یێن پشتى مووسا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- هاتین؛ چونكى سیاقێ ئایه‌تان به‌حسێ ئسرائیلییان ل سه‌ر ده‌مێ مووساى دكه‌ت، ودبێژت: پشتى وان هنده‌ك هاتن ڕێیا خۆ گوهاڕت ودویكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ خۆ نه‌كر، له‌و ئه‌م بۆچوونا سیێ دورستتر دزانین، وخودێ چێتر دزانت.

ڤى زانایى چ كربوو؟

قورئان بۆ مه‌ ئاشكه‌را دكه‌ت كو ئه‌ڤ زه‌لامێ به‌ختڕه‌ش یێ ژ به‌ر كارێ خۆ یێ خراب خۆ هێژاى هندێ كرى خودێ وى د كیتابا خۆ دا بكه‌ته‌ نموونه‌یێ خرابیێ، مرۆڤه‌كێ نه‌زان نه‌بوو: (وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِي آَتَيْنَاهُ آَيَاتِنَا) ئه‌ڤ مرۆڤه‌ یێ فه‌رمان ل پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- دئێته‌ كرن كو سه‌رهاتییا وى ڤه‌گێڕت، یێ چاوا بوو؟ خودێ دبێژت: مه‌ ئایه‌تێن خۆ دابوونێ.. یه‌عنى: ئه‌و مرۆڤه‌كێ زانابوو ب وان ئایه‌تان یێن خودێ بۆ پێغه‌مبه‌رێ خۆ هنارتین، وحه‌تا ئه‌م بزانین كانێ مسته‌وایێ زانین وگرێدانا وى ب ئایه‌تێن خودێ ڤه‌ چه‌ند بوو، به‌رێ خۆ بــده‌نــه‌ تــه‌عــبـیرا قورئانێ چ گۆت: (فَانْسَلَخَ مِنْهَا) وسه‌لخاندن (یان: گوراندن) ئه‌وه‌ چه‌رم ژ گۆشتى بێته‌ ڤه‌كرن، یه‌عنى: دین وئایه‌تێن خودێ هند ب وى ڤه‌ دنویسای بوون وه‌كى پێڤه‌ نویسیانا چه‌رمى ب گۆشتى ڤه‌، به‌لێ وى چ كر؟ وى ئه‌و ژ خۆ ڤه‌كر، ژێڤه‌كرنه‌كا وه‌سا یا زڤڕین د دویڤ دا نه‌بت.

ئــه‌و مـــرۆڤه‌كێ زانا بوو، به‌لێ وى خۆ ژ ئیمان وباوه‌ریێ ڤه‌كر، ئایه‌تێن خودێ هاڤێتن، (فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ)، (أتبعه) یه‌عنى: خۆ ڤێڕا گه‌هاند، ونه‌گۆت: (تبعه) یه‌عنى: ب دویڤ كه‌ت؛ دا باش بێته‌ زانین كو ده‌مێ وى خۆ ژ ئایه‌تێن خودێ ڤه‌كرى، وپشت دایه‌ ڕێكا وى، شه‌یطان ڤێڕا گه‌هشت وه‌كى حه‌یوانه‌كێ دوڕنده‌ ده‌مێ خۆ ب (فه‌ریسه‌یا) خۆ ڕا دگه‌هینت، ودده‌ته‌ به‌ر په‌نج وكێلبان!

ئه‌نجام چ بوو؟

- (فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ)و(غیوایه‌ت) ئه‌وه‌ مرۆڤ د ئنیه‌ت وكارێ خۆ هه‌ر دووان دا یێ به‌رزه‌ بت، مه‌عنا: ده‌مێ شه‌یطان ڤێڕا گه‌هشتى ئێكا هند ژ وى چێكر ئنیه‌تا وى ژى خراب ببت، وكارێ ئه‌و دكه‌ت ژى یێ دورست نه‌بت.. به‌لكى مرۆڤه‌ك هبت كارێ وى یێ خراب بت به‌لێ ئنیه‌تا وى یا باش بت، یان ئنیه‌تا وى یا خراب بت به‌لێ كارێ وى یێ باش بت، وهنگى به‌لكى خێره‌ك د وى هه‌بت بۆ وى یان بۆ خه‌لكى، به‌لێ ئه‌ڤى نه‌ چو خێر بۆ وى نه‌ بۆ خه‌لكى تێ هه‌یه‌؛ چونكى نه‌ ئنیه‌ت نه‌ كارێ وى یێ دورست نینه‌.

وعلم خودانێ خۆ بلند دكه‌ت وقه‌در وقیمه‌تێ وى د ناڤ خه‌لكى دا مه‌زن دكه‌ت، به‌لێ عـــلـــمــێ ڤى كه‌سى ئه‌ڤ فایده‌ ل وى نه‌كر، به‌لكى بوو به‌لا سه‌رێ وى وئه‌و ل نك خودێ و ل نك به‌نییان ژى پتر ڕوى ڕه‌ش وشه‌رمزار كر، وئه‌گه‌ر ئه‌و یێ زانا نه‌با وجاهله‌ك با بۆ وى باشتر بوو؛ چونكى بارێ وى دا یێ سڤكتر بت، (وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا) خودێ حه‌ز نه‌كر وى ب عــلمێ وى بلند بكه‌ت، به‌لكى ئه‌و نزم كر، بۆچى؟ چونكى هممه‌ته‌كا بێ خێر وى هه‌بوو، ل شوینا كو ئه‌و علمێ خۆ بكه‌ت ڕێك بۆ چوونا به‌ر ب سه‌رئه‌ڤرازیێ ڤه‌، وى نزمى پێ خواست، پشتى وى ب هه‌مى ڤه‌ مه‌یل بۆ دنیایێ كرى، ودا ئایه‌ت نزمیا وى پتر بۆ مه‌ به‌رچاڤ بكه‌ت، ل شوینا بێژت: مه‌یلا وى بۆ دنیایێ بوو، گۆت: (وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ) په‌یڤا (عه‌رد) بۆ دنیایێ ب كارئینا.. عه‌رد ئه‌وێ نزم، یێ مرۆڤ پێ لێ ددانت!

و ژ بلى هیممه‌تا وى یا نزم ومه‌یلا وى به‌ر ب ئاخێ ڤه‌، ئه‌گه‌را سه‌ره‌كى یا دى یا ئه‌و بریه‌ هیلاكێ ئه‌و بوو: (وَاتَّبَعَ هَوَاهُ) یه‌عنى: وى ئه‌و هیدایه‌ت هێلا یا پێغه‌مبه‌ر پێ هاتى، ودویكــه‌فــتــنــا هــه‌وایــێ نه‌فسا خۆ كر، دلچوونێن خۆ بۆ خۆ كرنه‌ ئیمام وپێشه‌وا، وئه‌ڤه‌ دو ژ مه‌زنترین وان ئه‌گه‌رانه‌ یێن زانا پێ د سه‌ر دا دچن: هلبژارتنا دنیایێ، ودویكه‌فتنا هه‌وایێ نه‌فسێ..

وحه‌تا ئایه‌ت دیمه‌نێ كرێتێ ڤى زانایى پتر بۆ مه‌ به‌رچاڤ بكه‌ت، ته‌شبیها حاله‌تێ وى ده‌مێ ئه‌و ب دویڤ دنیایێ دا دكه‌ته‌ غار، وپێ ل حه‌قییێ ددانت دا مه‌زنێن دنیایێ وخه‌لكێ عامى ژێ رازى ببن، ب حه‌یوانه‌كێ بێ هممه‌ت ڤه‌ دكه‌ت، كو صه‌یه‌، ئه‌گه‌ر تو ڕاهێلیێ دێ بته‌ حلكه‌حلكا وى حه‌تا ئه‌زمان د ده‌ڤى دا دئێت، وئه‌گه‌ر تو وى بهێلى ژى هه‌ر حلكه‌حلكا وییه‌، حالێ ڤى زانایێ خراب ژى ئه‌وه‌، ئه‌گه‌ر تو وى ل خه‌له‌تییا وى هشیار بكه‌ى، و ژ خرابیێ بده‌یه‌ پاش، وى ئاگه‌هـ ژ وه‌عظ ونصیحه‌تێن ته‌ نابت، چونكى حلكه‌حلكا وییه‌ ب دویڤ دنیایێ ڤه‌، وئه‌گه‌ر تو وى بهێلى ژى حالێ وى ب دویڤ دنیایێ ڤه‌ هه‌ر ئه‌وه‌.

هه‌ر حه‌یوانه‌كێ ئه‌زمان د ده‌ڤى دا دئێت به‌رێ خۆ بدێ یان ئه‌وێ وه‌ستییایه‌ یان ژى یێ تێنییه‌، صه‌ تێ نه‌بت، وهه‌ر زانایه‌كێ خراب یێ تو ببینى گاڤا ژ ڕێكا خودێ ده‌ركه‌فت ودینێ خۆ دا ب دنیایێ دێ بینى ب دویڤ مه‌زنێن دنیایێ ڤه‌ ئه‌زمان د ده‌ڤى دا دئێت، ئه‌و دویڤه‌لانكیێ ژێ بخوازن یان نه‌!!

(وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَثْ ذَلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآَيَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ) ئه‌ڤه‌ مه‌ته‌لا وانه‌ یــێــن دره‌و ب ئایــه‌تــێـــن خـودێ كرى، پشتى وان ئه‌و ئایه‌ت زانین وتێ گه‌هشتین، وداینه‌ ب بهایه‌كێ كێم ژ دنیایێ.. ئه‌ى موحه‌ممه‌د، ڤێ سه‌رهاتییێ تو بۆ وان ڤه‌گێڕه‌؛ دا به‌لكى ئه‌و هزرێن خۆ تێدا بكه‌ن، ومفایى بۆ خۆ ژێ وه‌رگرن، ئه‌گه‌ر ئه‌و ئه‌و بن یێن هزره‌ك د سه‌رى دا هه‌بت.

1220

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 27ى خزيرانا 2016ێ بهايێ زێر و زيڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه‌:

1 گرام زێرێ (ع) 18 41500
1 گرام زێرێ  (ع) 21 47500
1 گرام زێرێ  (ع) 22 49500
1 گرام زيڤ 3000

ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:

سه‌رۆكێ جڤاتا گۆندێ به‌رئاشێ راگه‌هاند كو ئه‌و وه‌كو جڤاتا گۆندێ به‌رئاشێ روونشتينه‌ و چه‌ند بڕياره‌ك د ده‌ربارێ خێزانا بكوژێ مينا يا 18 هه‌يڤى دا ده‌ركرينه‌.

سه‌لاح غه‌فۆر سه‌رۆكێ جڤاتا گۆندێ به‌رئاشێ تايبه‌ت بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “پشتى دياربوونا بكوژێن مينايێ و دانپێدانا وان ب وێ تاوانا نه‌مرۆڤاتى يا هاتيه‌ كرن، مه‌ وه‌كو جڤاتا گۆندێ به‌رئاشێ روونشتنه‌ك ئه‌نجام دا و تێدا چه‌ندين بڕيار ده‌ركرن، ژ به‌ر كو ئه‌ڤه‌ كاره‌كێ گه‌له‌ك هۆڤانه‌يه‌ و دووره‌ ژ هه‌موو ره‌وشتێن مرۆڤاتيێ و چو جاران ژى ل ناڤ به‌رئاشێ و ژ لايێ به‌رئاشيان ڤه‌ ئه‌ڤ ره‌نگه‌ تاوانه‌ نه‌هاتينه‌ ئه‌نجام دان”.

زێده‌تر گۆت: “جڤاتا گۆندێ به‌رئاشتێ بڕيار دا كو جهێ شوونوارێن روودانێ ب چو ره‌نگان نه‌هێلن، ئه‌و ژى خرابكرنا خانيێ تاوان لێ هاتيه‌ ئه‌نجام دا و هاڤێتنا به‌رمايكێن وێ بۆ وێ گۆما ئاڤێ يا كو ئه‌و زارۆ تێدا هاتيه‌ خه‌ندقاندن، ديسا وه‌كو بێ گونه‌هى يا خه‌لكێ به‌رئاشيا ژ ڤێ تاوانێ بڕيار هاتيه‌ دان كو ب چو ره‌نگان خه‌لكێ به‌رئاشى تێكه‌ليا ڤێ بنه‌مالێ نه‌كه‌ن و ب به‌رئاشى نه‌هێنه‌ هه‌ژمارتن”.

سه‌رۆكێ جڤاتا گۆندێ به‌رئاشێ دا زانين ژى كو ئه‌ڤه‌ ژ لايه‌كى ڤه‌ بۆ وێ چه‌ندێ بوو دا كو چو جاران ئه‌ڤ ره‌نگه‌ تاوانه‌ نه‌هێنه‌ دووباره‌ كرن و ژ لايه‌كێ دى ڤه‌ پشتى وێ چه‌ندێ هات ده‌ما كو هاتيه‌ زانين بابێ كوڕى هاريكار بوويه‌ د تاوانێ دا.

بۆ زانينا هه‌ر تشتى ده‌رباره‌ى كوشتنا مينايێ ڤێره‌ كليك بكه

ئه‌ڤرۆ نيوز:

وه‌زاره‌تا داراى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى رۆژا شه‌مبى رێكه‌فتى 28ى خزيرانا 2016ێ دێ مووچێ ڤان جهان هێته‌ به‌لاڤكرن:

1-وه‌زاره‌تا كاره‌بێ
2-وه‌زاره‌تا ئه‌وقاف و كاوبارێت ئاینی
3-وه‌زاره‌تا ڕه‌ۆشنبیری و لاوان
4-وه‌زاره‌تا داد
5-جڤاتا دادوه‌ری

ئەڤرۆ نيوز:
بەرپرسێ پەیوەندی و پێکڤەژیانێ ل وەزارەتا ئەوقاف و کاروبارێن ئایینی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکرا کر کو بڕیارە ئەڤ سالە سێ ھزار و 656 کەس ژ ھەر چار پارێزگەھێن ھەرێمێ بچنە حەجێ، بەلێ ژ وی سەرجەمی 600 کەسێن ناڤێ وان بۆ چوونا حەجێ دەرکەفتی نەشێن بچن و ل جھێ وان دێ ھندەک کەسێن دی ھێنە دانان.
مەریوان نەقشەبەندی، بەرپرسێ پەیوەندی و پێکڤەژیانێ ل وەزارەتا ئەوقاف و کاروبارێن ئایینی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ خویا کر کو ژ ئەگەرێ قەیرانا دارایی 600 کەسێن ناڤێن وان بۆ چونا حەجێ دەرکەفتی ئەڤ سالە نەشێن بچنە حەجێ، چونکی ھەر کەسەکێ ناڤێ وی بۆ حەجێ دەرکەفتی دێ سێ ھزار و 500 دولار ژێ ھێنە وەرگرتن و گۆت: “ھندەک خەلک ھەیە ناڤێ وان یەدەک بۆ چوونا حەجێ دەرکەفتیە دێ ل جھێ ڤان کەسان ھێنە دانان”.

ئەڤرۆ نیوز:
ل دووڤ ئامارەکا ئێکەتیا زەلامێن کوردستانێ دیار دبیت کو کێشێن خوە کوشتن و کوشتنا زەلامان ل ھەرێما کوردستانێ د زێدەبوونێ دایە، ئەڤ چەندە بوویە جھێ دلگرانیا ڤی رێکخراوێ لەوما داخوازێ ژ وەلاتیان دکەن پەنایێ بەنە بەر قانوونێ بۆ تۆلڤەکرنێ.
بورھان عەلی فەرەج، سکرتێرێ زەلامێن کوردستانێ راگەھاند، ئەڤ سالە 307 حالەتێن جوراوجور یێن توندتیژیا زەلامان تومارکرینە، 31 ژ وانا حالەتێن خوە کوشتنا زەلامان بووینە، سێ زەلام ژی ژ لایێ ژنان ھاتینە کوشتن ب ھاریکاریا چەند کەسەکان.
گۆتژی: “ھەموو قوربانی کوردن و د ڤان چەند رۆژان دا گەلەک زێدەبووینە ل ھەرێمێ، پتریا سکالا ل سەر زەلامان ل پارێزگەھا سلێمانیێ تومارکرینە و حالەتێن کوشتنێ ژی ل پارێزگەھا ھەولێرێ و دەوروبەرێن وێ تومارکرینە”.
سکرتێرێ زەلامێن کوردستانێ بۆ NNA دیارکر ژی کو پتریا کێشێن توندوتیژیێ ژ بەر قەیرانێ بووینە کو پشکەکا زەلامان شیانێن دابینکرنا پێدڤیێن مال و زارۆیێن خوە نینە، ھەروەسا مایتێکرنا کەس و کارا د ژیانا ھەڤژینی دا رێژا سکالا زێدەتر لێ کریە، دیسان کێمیا ئاستێ ھووشیاریا جڤاکی لنک خێزانان پشکەکە ژ کێشان.
بورھانی گۆتژی: “گەلەک زەلام ژ لایێ ھەڤژینێن وان ژ مال یێن ھاتینە دەرێخستن چۆنکو دانعەمرن، ژمارەکا زەلامان ژی ھەڤژینێن خوە بەرداینە و رێ نەداینە وان زارۆیێن خوە ببینن، ل پەرلەمانێ کورستانێ بریارەک دەرکەت بۆ کو دەمژمێرێن دیتنا زارۆی زێدەتر لێ بھێن کو د حەفتیێ دا دو رۆژان ببینن، بەری نوکە دو حەفتیا جارەکێ بۆ و ب تنێ دو دەمژمێرا زارۆ ژ لایێ بابێ خوە دھاتە دیتن، ئەڤە پێنگاڤەکا گونجای بۆ چارەسەرکرنا کێشان”.

ئەڤرۆ نیوز:
رێڤەبەرێ کاروبارێن ئێزدیان ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر، ژ دەستپێکا ئۆپەراسیونا رزگارکرنا فەللوجە ھەتا نوکە ب تنێ دو کچێن ئێزدی ژ دەستێن داعشێ ل وی باژێری ھاتینە رزگارکرن و دبێژیت: تیرۆرستێن داعش خێزانێن خوە و رەڤاندیێن ئێزدی ژی ژ فەللوجە بەر ب سووریا ڤەگوھاستینە ب تایبەتی باژێری رەقە.
ھادی دوبانی، رێڤەبەرێ کاروبارێن ئێزدیان ل پارێزگەھا دھۆکێ ئاشکرا ژی کر، ل دووڤ پێشبینیا رێڤەبەریا کاروبارێن ئێزدیان 150 کچ، ژن و زارۆیێن ئێزدی ل فەللوجە بوون و بۆ ئەڤرۆ گۆت: “ئەڤە سێ چارێکێن باژێری ھاتنە رزگارکرن، لێ ھەتا نوکە چو دیارنینە و چارەنڤیسێ کەسێن رەڤاندی د ناڤ فەللوجە دا ھێشتا ئاشکرا نەبوویە”.
دوبانی ئەو ژی دیار کر، پشتی نووچەیێ رزگارکرنا 354 کچێن ئێزدی ل فەللوجە ھاتیە بەلاڤکرن، مە دەست ب ڤەکۆلینان کر و گەلەک دووڤچوون ھاتنە کرن، لێ دیاربوو چو راستی بۆ رزگارکرنا 354 کچین ئێزدی ل فەلووجە ژ لایێ حەشدا شەعبی ڤە نینە و گۆت: “ئەم داخوازێ ژ ھەموو لایەکی دکەین ھەستێ خەلکێ مە ژ لایێ حەشدا شەعبی و تۆرێن جڤاکی ڤە نەھێتە بریندارکرن”.
خویا ژی کر، ل دووڤ ھندەک ژێدەران سەرکردێن تیرۆرستێن داعشێ خیزانین خوە ل فەللوجە بەر ب وەلاتێ سووریا دبەن و گۆت: “تیرۆرستێن داعشێ رەڤاندیێن ئێزدی ژی ل گەل خوە بۆ سووریا و ب تایبەتی باژێری رەقە برینە، ئەم داخوازێ ژ ھێزین ھەڤپەیمان و ھەموو ھێزین پشکدار د رزگارکرنا فەللوجە دا دکەین گیانێ رەڤاندیان ب پارێزن”.
رێڤەبەری کاروبارین ئێزدیان ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر، ل ھەر دەڤەرەکا تیرۆرستێن داعش ھەبن بێ گۆمان رەڤاندیێن ئێزدی ژی دێ لێ ھەبن و گۆت: “ئەو سەرکردێن داعش یێن بەر ب سووریا رەڤین، وان رەڤاندیێن ئێزدی ل گەل خوە بۆ وی وەلاتی و باژێرێ رەقە برینە”.

ئەڤرۆ نیوز:
ب ئەگەرێ ھەبوونا بنکە و بارەگایێن پەکەکە و ئاریشەیێن سنۆری پتری سەت گوندێن ناحیا سیدەکان نەھاتینە ئاڤاکرن، و دوھی ژی ب ئەگەرێ ھەبوونا چەکدارێن حزبا دیموکراتا ئیرانێ، کۆمارا ئیسلامیا ئیرانێ دەڤەرێن ناحیا سیدەکان و حاجی ئومەران تۆپبارانکرن، د ئەنجامێ تۆپبارانێ پێنج وەلاتیێن سڤیلێن ھەرێما کوردستانێ برینداربوون و زیانێن مەزن ژی بەر ب رەزو باغێن گوندیان کەفتن.
کاروان کەریمخان، رێڤەبەرێ ناحیا سیدەکان یا سەر ب قەزا سۆران بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” پشتی سەرھەلدانێ وەرە نێزیکی 110 گوندێن سەر ب ناحیا سیدەکن ئاریشەیێن سنۆری ھەنە و ئێک ژوان ئاریشەیان ھەبوونا بنکە و بارەگایێن پەکەکێ نە ل دەڤەرێ و بۆیە ئەگەرێ ئاڤا نەبوونا ئەڤان گوندێن ھەرێما کوردستانێ، پشتی دەستپێکرنا پڕۆسا ئاڤاکرنا گوندان ھەموو ئاریشەیێن ھەین بۆنە رێگر ئەف گوندە نەھێنە ئاڤاکرن و ڤان سالێن دووماھیێ ژی پێلەکا ئاڤاکرنێ ھەرێما کوردستانێ ڤەگرت و مخابن ھەبوونا بنکە و بارەگایێن پارتا کرێکارێن کوردستانێ رێگربوون ل ئاڤا نەکرنا گوندێن دەڤەرێ، چونکی ھەبوونا بارەگایێن سەربازی بۆیە ئەگەرێ ڤێ چەندێ، بەردەوام دەڤەرا سیدەکان ژلایێ وەلاتێن تورکیا و ئیرانێ ڤە بھێنە تۆپبارانکرن و بۆمبە بارانکرن، ژبلی گوندێن نەھاتینە ئاڤاکرن، مەترسی ھەیە ھژمارەک گوندێن ئاڤاکری بھێنە ڤالاکرن و ئاکنجیێن وان ژبەر رەوشا سنۆری نەشێن بەردەوام زارۆیێن بەر تۆپبارانێ بھێلن و مەترسی بۆسەر گیانێ وان ھەیە، ئەڤە بۆدەمێ سالەکێ یە بوردۆمانا سەر ناحیا سیدەکان یا بەردەوامە و زیانێن زۆرێن ماددی گەھاندینە خەلکێ دەڤەرێ و ھژمارەک وەلاتی ئاوارەبووینە.
کاروانی گۆتژی” مە وەکی حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ چو دانوستانێن راستەوخۆ دگەل چەکدارێن پەکەکێ نینە، بەلێ زۆرجارا ب رێیا خەلکێ گوندان و بەرنیاس مە ئەف داخواز ل پارتا کرێکارێن کوردستانێ ھەبوویە بنکە و بارەگایێن خوە ڤەکێشن ل دەڤەرێ و ھەر چ نەبیت وەک ھەلویستەکی نەتەوەیی چەکدارێن خوە ل سنورێ ناڤا گوندان ببنە دەر ھەتا نەبیتە ئارمانجا بوردۆمانێن وەلاتێن ئیران و تورکیا، بەلێ پەکەکێ ب ھەموو شێوەیەکی ئەف چەندە رەتکریە و رازینەبوویە ب چۆلکرنا گوندان، مە پێخۆش نینە چو جار مە ئاریشە دگەل پەکەکێ ھەبن، چونکە ھەرچ نەبیت کوردن و ژ نەتەوا مەنە، بەلێ چەکدارێن پەکەکێ رازینینە بڤێ داخوازامە، ھەرچەندە چەکدارێن حزبا دیموکراتا ئیرانێژی ل دەڤەرێن سنوری ھەنە، بەلێ ئەف زێدەتر رەوشا ھەرێما کوردستانێ بەرچاڤ دگرن و دزانن چالاکیێن وان ناف خاکا ھەرێما کوردستانێ چو زیان ھەنە.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com