ئه‌ڤرۆ نيوز، زنار تۆڤى:
پشتى ل به‌ر سينگێ دادگه‌هێ ئاماده نه‌بوويى، دادگه‌هێ بڕيارا ده‌سته‌سه‌ركرنێ بۆ نه‌وشيروان مسته‌فا رێكخه‌رێ گشتيێ بزاڤا گۆڕان ده‌ركر.
ب گۆره‌ى پێزانينێن K24 به‌لاڤكرين، ئه‌گه‌رێ ده‌ركرنا ڤێ بڕيارا دادگه‌ها هه‌ولێر بۆ وێ چه‌ندێ دڤه‌گه‌ريت كو به‌رى نوكه ژ لايێ دادگه‌ها ڤه‌كولينێ ل باژێرێ هه‌ولێرێ گازى كربوو بۆ ڤه‌كۆلينێ، به‌لێ ئاماده نه‌بوويه بچيته دادگه‌هێ، ده‌سپێكا هه‌يڤا خزيرانا ئه‌ڤ ساله دادگه‌ها ڤه‌كولينا هه‌ولێرێ بڕيار دابوو كو نه‌وشيروان مسته‌فا ژ به‌ر وان تۆمارێن ده‌نگى ئاماده‌ى به‌ر دادگه‌هێ ببيت.
د وێ ده‌ربارێ دا، حاكم سامح عوسمان سه‌رۆكێ دادگه‌ها تێهه‌لچوونێ ل هه‌ولێرێ راگه‌هاند كو داواكارێ گشتى سكالا ل سه‌ر نه‌وشيروان مسته‌فاى تۆماركريه ده‌رباره‌ى تۆمارێن ده‌نگى كو تێدا به‌حسێ گه‌فێن كوشتنێ ل قونسول ره‌ڤاندنا هنارتيێن بيانى و ئه‌نده‌زيارێن بيانى ل هه‌ولێرێ دكه‌ت ئه‌و تۆمارا ده‌نگى به‌رى نوكه ژ لايێ چه‌ند ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ ڤه هاتيه به‌لاڤكرن.
راگه‌هانديه ژى كو دادوه‌رێ دادگه‌ها ڤه‌كولينێ ل هه‌ولێرێ بڕيارا ئاماده‌كرنا وى ده‌ركربوو، ژ لايێ خوه ژى ڤه نه‌وشيروان مسته‌فا هاتبوو ئاگه‌هداركرن كو ل سه‌ر سينگێ دادگه‌هێ ئاماده بيت و بابه‌ت ل بن ڤه‌كولينێ يه و دڤێت ل ده‌سپێكێ ل به‌ر دادگه‌هێ ئاماده بيت و ئيفادێن خوه بده‌ت، هه‌كه ئاماده نه‌بيت، دادوه‌ر دێ بڕيارا خوه د وێ ده‌ربارێ دا ده‌ت.
چه‌ند ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا پارتى ديموكراتى كوردستان تۆمارا ده‌نگى يا نه‌وشيروان مسته‌فا رێكخه‌رێ گشتيێ بزاڤا گۆڕان به‌لاڤكربوون كو د وان تۆماران دا ناڤبرى گه‌فێن كوشتنێ ل قونسلێن وه‌لاتان و ئه‌نده‌زيارێن بيانى ل هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ت.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نێچيرڤان بارزانى، سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ، ل گه‌ل سێرگى لاڤرۆڤ وه‌زيرێ ده‌رڤه يێ رۆسيا سان بۆترسبۆرگ كۆمبوو.
د ديدارێ دا هه‌ر ئێك ژ نورى شاويش و نه‌جمه‌دين كه‌ريم و ئاشتى هه‌ورامى د پشكدار بوون.
ئه‌ڤرۆ رۆژا پێنجشه‌مبى 16ى خزيرانا 2016ێ ل باژێرێ سانپترسبۆرگ ل رۆسا ل ده‌مژمێر 9:00 ب ره‌نگه‌كێ فه‌رمى ده‌ست كۆربه‌ندێ نێڤده‌وله‌تى ده‌ست ب كارێن خوه كر و د رۆژا ئێكێ يا كۆربه‌ندى دا ژماره‌كا ديداران دهێنه ئه‌نجام دان و رۆژا دويێ ب گۆپيتكا كۆربه‌ندى دهێته ب ناڤكرن.
ب گۆره‌ى ئه‌و پلانا هاتيه دانان، شاندێ هه‌رێمێ پشتى نيڤرۆ دێ پشكدارى كۆربه‌ندى بيت و ل وێرێ دێ ژماره‌كا ديداران ئه‌نجام ده‌ن و ژ وان ژى ئێك دێ ل گه‌ل سێرگى لاڤرۆڤ وه‌زيرێ ژ ده‌رڤه يێ رۆسا بيت.
سامى ئه‌رگۆشى، سكرتێرێ رۆژنامه‌ڤانى يێ سه‌رۆك وه‌زيرێ هه‌رێما كوردستانێ ل سانپترسبۆرگ ل رۆسيا پێشتر راگه‌هاند بوو د چارچۆڤێ كۆربه‌ندى دا، بڕياره نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ رۆسيا و وه‌زيرێ ژ ده‌رڤه و په‌ترۆل و سه‌رۆكێ كۆمپانيا گازپرۆم كۆم بيت”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نه‌ته‌وێن ئێكگرتى كۆمكوژيا ئێزديان ژ لايێ داعش ڤه ب جينوسايد ناساند و داخوازا رزگاركرنا سێ هزار و 200 كچ و ژنێن ئێزدى دكه‌ت.
نه‌ته‌وێن ئێكگرتى د كۆمبوونا ئه‌ڤرۆ دا راگه‌هاند: به‌لگێن تمام ل سه‌ر وێ تاوانا داعش ل به‌ر ده‌ستێ مه نه و ڤێ تاوانێ ب جينوسايد د نياسين و داخوازا ئازادكرنا سێ هزار و 200 ژن و كچێن گرتى و دكه‌ين.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب مه‌ره‌ما پشكداريكرن د كۆربه‌ندێ 20ى يێ نێڤده‌وله‌تى يێ ئابوورى ل سانپترسبۆرگ دا گه‌هشته چو وه‌لاتێ رۆسيا.
ئه‌ڤرۆ رۆژا پێنجشه‌مبى 16ى خزيرانا 2016ێ ل باژێرێ سانپترسبۆرگ ل رۆسا ل ده‌مژمێر 9:00 ب ره‌نگه‌كێ فه‌رمى ده‌ست كۆربه‌ندێ نێڤده‌وله‌تى ده‌ست ب كارێن خوه كر و د رۆژا ئێكێ يا كۆربه‌ندى دا ژماره‌كا ديداران دهێنه ئه‌نجام دان و رۆژا دويێ ب گۆپيتكا كۆربه‌ندى دهێته ب ناڤكرن.
ب گۆره‌ى ئه‌و پلانا هاتيه دانان، شاندێ هه‌رێمێ پشتى نيڤرۆ دێ پشكدارى كۆربه‌ندى بيت و ل وێرێ دێ ژماره‌كا ديداران ئه‌نجام ده‌ن و ژ وان ژى ئێك دێ ل گه‌ل سێرگى لاڤرۆڤ وه‌زيرێ ژ ده‌رڤه يێ رۆسا بيت.
سامى ئه‌رگۆشى، سكرتێرێ رۆژنامه‌ڤانى يێ سه‌رۆك وه‌زيرێ هه‌رێما كوردستانێ ل سانپترسبۆرگ ل رۆسيا بۆ رووداو گۆت: “د چارچۆڤێ كۆربه‌ندى دا، بڕياره نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ رۆسيا و وه‌زيرێ ژ ده‌رڤه و په‌ترۆل و سه‌رۆكێ كۆمپانيا گازپرۆم كۆم بيت”.
ئەڤرۆ نيوز:
وەزارەتا کار و کاروبارێن جڤاکی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دیار کر کو بڕیارە پشتی جەژنا رەمەزانا پیرۆز دوبارە پشکنین بۆ ھەموو خودان پێدڤیێن تایبەت ل سەرانسەری ھەرێما کوردستانێ بھێنە کرن.
وەزارەتێ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کریە، مەرەم ژ دوبارە پشکنینا کێم ئەندامان ئەوە، رێژا کێم ئەندامبوونا وان بھێتە دیارکرن، ئەڤە ژی د دەمەکی دایە ئەڤە نێزیکی سالەکێ یە خودان پێدڤیێن تایبەت ل ھەرێما کوردستانێ مووچێ خوە وەرنەگرتی.
بەری نوکە ژی وەزارەتا کار و کاروبارێن جڤاکی دیارکر بوو، ئەو کێم ئەندامێن رێژا کێم ئەندامیا وان ژ 65% کێمتر بیت مووچێ وان ناھێتە دان.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەندامەکا لژنا دارایی و ئابووری ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ئاشکرا کر کو گرۆپێ بانکا نیڤدەولەتی ل گەل ھەر دو حوکمەتێن عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ یێ کار دکەت بۆ دانانا ستراتیژیەکا نوو ل سەر کێمکرنا رێژا ھەژاریێ ل عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ.
نەجیبا نەجیب، ئەنداما جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ژ فراکسیۆنا پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکرا کر، دوھی 15/6/2016 گرۆپێ بانکا نیڤدەولەتی ل گەل ھەر دو حوکمەتێن ھەرێما کوردستانێ و حوکمەتا عیراقێ و ئەندامێن لژنا ئابووری و بەرھێنانێ یێ بزاڤێن خورت دکەت بۆ دانانا ستراتیژیەکا نوو، و گۆت: “مەرەم ژ وێ ستراتیژیا نوو کێمکرنا رێژا ھەژاریێ یە ل عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ”.
نەجیبا خانێ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر کو نوکە رێژا ھەژاریێ ل ھەرێما کوردستانێ پێنج جارکی ھەمبەر سالێن بۆری زێدەبوویە و گەھشتیە 15% و گۆت: “بەری سالا 2014 رێژا ھەژاریێ ل ھەرێما کوردستانێ 3.4% و ل عیراقێ ژی 13% بوو، لێ نوکە ل عیراقێ ژی بوویە 15%”.
وێ ئەنداما لژنا ئابووری ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ئاشکرا کر کو ئەو ب ھیڤی نە ئەو ستراتیژیا دھێتە دانان تەمام بیت و ل دەستپێکا سالا بھێت 2017 بکەڤیتە دبیاڤێ ب جھئینانێ دا و کار بۆ کێمکرنا رێژا ھەژاریێ ل ھەرێما کوردستانێ بھێتەکرن.
ئەڤرۆ نیوز:
ئاژانسا رویتەز یا نووچەیان د راپۆرتەکێ دا دیار دکەت کو ب ھێزبوونا کوردان ل سووریێ وەسا کریە کو تورکیا گەلەک تەنگاڤ بیت و ژ بەر ھندێ ژی پشتی کو ئەردۆگانی دیت جارێ چو نیەتا ئەمریکا و ھێزێن جیھانی نینە بەشاری ژ دەستھەلاتێ دوور کەن، ژ بەر ھندێ ژی رەنگە ل دژی کوردان تورکیا خوە نێزیکی بەشاری بکەت.
ئاژانسا رویتەرز یا نووچەیان د راپۆرتەکێ دا دیار دکەت کو کورد ل سووریێ رۆژ رۆژێ ب ھێزتر دبن و پشتی کو ئەمریکا سەربازێن خوە رەوانەی رۆژئاڤایێ کوردستانێ کری و چەندین بنگەھێ سەربازی ل ئاڤا کری نھا فرەنسا ژی سەربازێن خوە دەربازی رۆژئاڤایێ کوردستانێ کرینە و رەنگە ئەلمانیا ژی سەربازێن خوە رەوانەی وێ دەڤەرێ کەت، ئەو یەک ژی نیشا ددەت کو پشتەڤانیەکا گەلەک مەزن بۆ ھێزێن کوردی ل سووریێ ھەیە ب تایبەتی ژی د دەمەکێ دا کو کوردان شیان ل سووریێ دربێن مەزن ل داعشێ بدەن و نھا ژی بەرھەڤیان بۆ ئازادکرنا منبیجێ دکەن، پشتی منبیجێ ژی دێ ئۆپەراسیۆنا ئازادکرنا جەرابلۆسێ دەستپێ کەت و بێگومان د دووماھیێ دا ژی دێ رەققە ھێتە ئازادکرن، ژ بەر رۆلێ کوردان ژی ئەمریکا و ھێزێن دی یێن جیھانی پشتەڤانیێ ل وان دکەن.
د بەردەوامیا راپۆرتا ئاژانسا رویتەرز دا ھاتیە دیار کرن کو تورکیا ب سەرۆکاتیا رەجەب تەیب ئەردۆگانی گەلەک بزاڤ کرن کو ئەمریکا و ئورۆپا پشتەڤانیێ ل کوردێن سووریێ نەکەن، لێ ژ بەر ب ھێزبوونا پێگەھێ کوردان ب تایبەتی ژی ل شەرێ ل دژی داعشێ ئەمریکا پشتەڤانیێ ل وان دکەت و رەنگە گەلەک وەلاتێن دی یێن ئورۆپا ژی ب رەنگەکێ ئاشکرا پشتەڤانیا خوە بۆ کوردان دیار بکەن و ڤێ یەکێ وەسا کر پێگەھێ کوردان ل سووریێ گەلەک ب ھێز بیت و نھا ئەردۆگان تەنگاڤ بوویە و رەنگە گوھۆرینان د ھەلویستێ خوە ل سووریێ بکەت.
د دووماھیا راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کر کو تورکیا دخوازیت ل دژی کوردان ل گەل سووریێ بیت، واتە ھەلویستێ گشتی یێ تورکیا ل ھەمبەر بەشاری و سووریێ ناھێتە گوھۆرین، لێ تنێ وان دڤێت رێ ل ب ھێزبوونا کوردان بگرن و ژ بەر ھندێ ژی پێشبینی دھێتە کرن تورکیا گۆتارا خوە ل ھەمبەر بەشاری و دەستھەلاتا وی نەرم کەت، لێ ھەکە تشتەک وەسا روو بدەت رەنگە ئەمریکا و وەلاتێن ئورۆپا پتر ژ تورکیا دوور کەڤن و پشتەڤانیێ ل کوردان بکەن، چونکو بەری نھا ژی گەلەک جاران ئەمریکا و وەلاتێن ئورۆپی دیار کرینە کو دڤێت تورکیا ھەلویستێ خوە ل ھەمبەر داعشێ ئاشکرا کەت و ھەتا ئەو یەک نەھێتە کرن ئەو نەشێن وەک بەرێ ھەڤکاریا تورکیا بکەن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش هه‌ڤسه‌رۆكێ هه‌ده‌پێ راگه‌هاند دێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ به‌ره‌ڤانیێ ژ خوه كه‌ن و ناچنه هه‌مبه‌ر دادگه‌هێ ئه‌گه‌ر پارێزبه‌ندى ل سه‌ر وان بهێته راكرن.
ده‌میرتاش دیاركر ژى ئه‌گه‌ر وان ب زۆرى ببه‌نه هه‌مبه‌ر دادگه‌هێ ئه‌و دێ ب ئێك هه‌لویست به‌ره‌ڤانیێ ژ خوه كه‌ن و گۆت” مه نڤیسینه‌ك به‌رهه‌ڤكریه و ب رێیا وێ نڤیسینێ هه‌ر په‌رله‌مانتاره‌كێ هه‌ده‌پێ دێ به‌ره‌ڤانیێ ژ خوه كه‌ت”.
ئەڤرۆ نیوز:
گەلەک وەلاتی پسیار دکەن کا فشارا خۆینی چ کارتێکرن ل سەر ساخلەمیا وان ھەیە د ھەیڤا رەمەزانێ دا و نڤستنا ب رۆژ ژی گەلەک مەترسیە ل سەر ساخلەمیا وەلاتیان ونابیت مروڤی خۆارنی بخوت ل سەر بنڤیت، نەخۆشێن دلی و رەبوویێ ژی پتریا جارا پێدڤی ب چارەسەریا دەملدەست دبن و رۆژانە چەندین جارا دەرمانا ب کاردئینن، ل رەمەزانێ داکو ساخلەمیا مرۆڤی یا باش بیت پێدڤیە کێم خوارنێ بخووت و زێدە لڤینێ بکەت.
د. مەردان خەلیل ھدایەت، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن دل و ھناڤا دیارکر کو ھەر وەلاتیەکێ نەخۆشیا دلی ھەی رۆژی گرتن دبیتە بارگرانی ل سەر لەشێ وی مروڤی ب تایبەتی ژی ھەکە گەلەک تێھنی و برسی ببیت و فشارەک ل سەر ئەندامێن لەشێ وی دروست ببیت و گۆت: پێدڤیە وەلاتیێ نەساخ قەستا نوشدارێن خوە بکەن بۆ ھندێ ھەکە نوشدار ببینیت ساخلەمیا وی یا باشە و گەلەک پێدڤی ب خۆارنا دەرمانان نننە نوشدار دشێت بڕیارێ بدەت کا نەساخ چ بکەت بۆ ھندی ساخلەمیا نەساخی باشتر ببیت، کو شەریعەتی رێک یا دایێ و پێدڤیە مروڤ مفایی ژ وێ رێکێ ببیینت.
د. مەردان خەلیل ھدایەت گۆتژی: گەلەک جاران نەساخێن فشارا خۆینێ پسیارا دکەن کا فشارا خۆینی چ کارتێکرن ھەیە کو ھەکە فشارا خۆینێ یا نۆرمال بیت، چو کارتێکرن نینە لێ فشارا خۆینێ یا مەترسیدار ئەوە کو ببیتە 20 و22 ل سەر 12 و13 و11.5 ئەڤ فشارا خۆینی یا ب مەترسیە دەمێ بلند دبیت، ئەڤە ژی پێدڤیە نەساخ بۆ ماوەیێ چەند رۆژان رۆژیا خوە بخوت ھەتا جارەکا دی فشارا وی یا خۆینی نورمال دبیت و پاشی دەست بگرتنا رۆژیێن خوە بکەتەڤە کو ئەو کەسێ فشارا خۆینێ ھەی ب تایبەتی ژی ئەوێن فشارا وان دبیتە 22 ل سەر 12 یان ل سەر 13 ئەڤ وەلاتینە پێدڤی ب خۆارنا دەرمانان ھەنە و پێدڤیە رۆژێ زێدەتر ژ سێ جاران و چار جاران حەبکێن خوە بخوت و پێدڤی ب چاڤدێریا نوشداری دبن.
تایبەتمەندێ نەخۆشیێن دل و ھناڤا زێدەتر گۆت: نەخۆشیێن رەبویێ کو بێھنا وان تەنگ دبیت، ئەوژی بەخاخێ ب کاردئینن و گۆت: ھەکە شیان ھەبن دەرمانێن خوە بخوت و بەخاخێ بکاربینت، دەمێ پاشیڤێ، دشێت رۆژیێن خوە بگرت، لێ ھەکە ھات و نەخۆشیا بێھن تەنگیێ ھەبیت و بێھنا وی تەنگ ببیت و پێدڤی ب نەخۆشخانێ و ئوکسجینی ببیت ئەم دبینین ھەکە رۆژیا خوە بخوت باشترە، چونکو بێھن تەنگی یا باش نینە.
د. مەردان خولیل، ئاشکرا کر کو نڤستنا ب رۆژێ ژی گەلەک یا شاشە و پێدڤیە مروڤ لڤینێ بکەت نە خۆارنێ بخوت و ل سەر بنڤیت، و گۆت: ئەڤە گەلەک نەیا دروستە بەری ھزارەھا سالان خەلک نە روونیشتە خارێ و بەردەوام کاردکرن و ھینگی نەخۆشی دکێم بوون، لێ نوکە چونکو لڤینا مروڤان یا کێمە و خۆارنی دخوون و ل سەر دنڤن کو دکەڤیتە سەر میلاکێ یان رووڤیکێن وی ل سەر دلێ ئەو خارنا دمینت دئەنجامدا سەنگا وی زێدەبیت، ئەو مروڤ دێ تووشی نەساخیان بیت، باشترە مروڤ گەلەک خوارنی نەخووت و زێدە لڤینێ بکەت دھەیڤا رەمەزانێ دا داکو ساخلەمیا وی باش بیت.
نيشاندان