NO IORG
Twitter

حه‌مزه‌ ره‌زيكى به‌رپرسێ راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا ساخله‌ميا پارێزگه‌ها دهۆكێ

ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:

به‌رپرسێ راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا ساخله‌ميا پارێزگه‌ها دهۆكێ راگه‌هاند كو وه‌كو هاريكارى بۆ بريندارێن ته‌قينا دوهى يا باژێرێ حه‌سه‌كه‌، ساخله‌ميا دهۆكێ پێنج ته‌نێن ده‌رمانان ره‌وانه‌ى رۆژئاڤا كرن.

دوهى رۆژا دوشه‌مبى رێكه‌فتى 4ى چريا ئێكێ يا 2016ێ ب شه‌ڤ د ناڤ ئاهه‌نگه‌كێ دا ل حه‌سه‌كه‌، كه‌سه‌كى خوه‌ ته‌قاند و ژ ئه‌نجامێ وێ چه‌ندێ 25 كه‌سان گيانێ خوه‌ ژ ده‌ست دا و ب ده‌هان كه‌س ژى بريندار بوون.

حه‌مزه‌ر ره‌زيكى به‌رپرسێ راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا ساخله‌ميا پارێزگه‌ها دهۆكێ د داخۆيانيه‌كێ دا بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “وه‌كو هاريكارى بۆ بريندارێن رۆژئاڤا ل حه‌سه‌كه‌، رێڤه‌به‌ريا گشتيا ساخله‌ميا پارێزگه‌ها دهۆكێ پێنج ته‌نێن ده‌رمانان ره‌وانه‌ى رۆژئاڤا كرن”.

زێده‌تر گۆت: “ژماره‌كا بريندارێن وێ ته‌خينا خۆكوژى ژى ره‌وانه‌ى نه‌خۆشخانێن دهۆك و زاخۆ كرينه‌ ب مه‌ره‌ما چاره‌سه‌ريێ و ژ به‌ر دژواريا برينا ئێك ژ برينداران ل دهۆكێ گيانێ خوه‌ ژ ده‌ست دايه‌”.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌رێ خالا سنورى يا پێشابۆرێ د داخۆيانيه‌كا رۆژنامه‌ڤانى دا راگه‌هاند كو چار ژ بريندارێن ته‌قينا حه‌سه‌كێ ره‌وانه‌ى دهۆك كرينه‌ بۆ مه‌ره‌ما چاره‌سه‌ريێ و دو ژى يێ ل زاخۆ چاره‌سه‌ريێ وه‌ردگرن.

دوهى ب شه‌ڤ د ناڤ ئاهه‌نگه‌كێ دا ل حه‌سه‌كه‌ كه‌سه‌كى خوه‌ ته‌قاند و ژ ئه‌نجامێ وێ چه‌ندێ 25 كه‌سان گيانێ خوه‌ ژ ده‌ست دا و ب ده‌هان كه‌س ژى بريندار بوون.

شه‌وكه‌ت به‌ربهارى، رێڤه‌به‌رێ خالا سنورى يا پێشابۆرێ، گۆت: “نوكه‌ ژماره‌كا زۆرا ئه‌مبۆلانسان ل خالا سنورى يا پێشابۆرێ نه‌ د خزمه‌تا بريندارێن حه‌سه‌كێ دايه‌”,

به‌ربهارى دا زانين ژى كو هه‌تا نوكه‌ چار بريندارێن ته‌قينا شڤێدى يا حه‌سه‌كێ ره‌وانه‌ى نه‌خۆشخانا دهۆك كرينه‌ و دو ژى ل قه‌زا زاخۆ چاره‌سه‌ريا خوه‌ وه‌ردگرن.

ئەڤرۆ نیوز:
راوێژکارێ بەرێ یێ وەزارەتا سامانێن سروشتی یێن حوکمەتا ەەرێما کوردستانێ راگەەاند، کو پێشبینی دەێتە کرن د ماوێ ەەیڤەکێ دا بوەایێ بەرمیلەکا پەترۆلێ بگەەیتە 60 دولاران.
د. عەلی بەلو، راوێژکارێ بەرێ یێ وەزارەتا سامانێن سروشتی یێن حوکمەتا ەەرێما کوردستانێ بۆ باسنیوز دیارکر کو پشتی رێککەفتنا ئوپێک بوەایێ پەترۆلێ دێ پتر بلند بیت ل گەل وێ ژی ئەگەر سعودیێ و ئیران بگەەنە رێککەفتنەکێ و دیسان رووسیا ژی کو ل دەرڤەی ئوپێک رێک بکەڤیت ل بوەایێ پەترۆلێ دێ زێدەتر بلند بیت ەەتا کو بگەەیتە ئاستێ د سەر 60 دولاران دا.
ناڤبری گۆتژی ” ئەگەر ئوپێک پشت بەستنێ ب ڤێ رێککەفتنێ بکەن دێ بوەایێ پەترۆلێ بلند بیت و د ماوێ ئێک ەەیڤ دا بوەایێ ەەر بەرمیلەکا پەترۆلێ دێ گەەیتە 60 دولاران و بوریت ژی”.
راوێژکارێ بەرێ یێ وەزارەتا سامانێن سروشتی یێن حوکمەتا ەەرێما کوردستانێ دیارکر ژی کو بلند بوونا بوەایێ پەترۆلێ دێ بیتە ئەگەر کو حوکمەتا ەەرێما کوردستانێ بشێت وێ پاشەکەوتا ل سە مووچان راکەت و وەکو بەرێ د ماوێ خوە یێ دیار کری دا مووچان پارڤەکەت بێ پاشەکەوت، ەەروەسا زێدەبوونا بوەایێ پەترۆلێ و ب دووماەی ەاتنا داعش ل مووسل دێ وێ بارگرانیێ ل سەر حوکمەتێ سڤک کەت و داەات دێ زێدەتر بیت و رەوشا ئابووری ژی باش بیت.
پشتی رێککەفتنا وەلاتێن ئەندام د رێکخراوا ئوپێک دا، بۆ سنووردارکرنا بەرەەمئینانا پەترۆلێ کو د کومبوونا چوار شەمبا چوویی دا ل جەزائر ب رێڤە چوو بۆ، بوەایێ پەترۆلێ ب شێوەکێ بەرچاڤ بلند بۆ گەەشتە وێ رادێ کو بوەایێ ەەر بەرمیلەکا پەترۆلێ 50 دولار دەرباز کرن.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

بەعسیێن عێراقێ دخوازن ب رێیا قانوونا لێپرسین و دادپەروەریێ ڤەگەڕن سەر دەستھەلاتێ و کچا سەدام حسێن چەندین جارا داخویانی دایە، کو دێ قانوون رێکێ دەت ڤەگەڕیت عێراقێ و خوە بەربژێربکەت، ئەندامەکا لیژنا مافێ مرۆڤی لپەرلەمانێ عێراقێ خویاکر ھێشتا بەعسی ل عێراقێ یێ کارێ خوە دکەن و دبێژیت، چو کەسەک رازینابیت ب ڤەگەڕاندنا کچا سەرۆکێ دیکتاتۆر و جارەکادی دیکتاتۆریەت ناھێتە قەبوولکرن.
دکتۆر ئەشواق جاف، ئەنداما کورد یا لیژنا مافێ مرۆڤی لپەرلەمانێ عێراقێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” پڕۆژە قانوونا لێپرسین و دادپەروەریێ خواندنا دویێ ژی بۆھاتیەکرن و چاڤەڕێ دھێتەکرن بکەڤیتە ناڤا کارناما کۆمبوونەکا پەرلەمانی ھەتا دەنگ لسەر بھێتەدان و بھێتە پەسەندکرن، ئەف قانوون یا تایبەتە ب کەسێن بەعسی و بەرپرس و ئەندامێن حزبا بەعسا ژناڤچویی، مخابن ناھێتە ڤەشارتن ئەف قانوونا لێپرسین و دادپەروەریێ لسالێن بۆری وەکی پێدڤی نەھاتیە بجە ئینان، ھەرکەسەکێ بدلێ ڤان بیت ھاتیە دەرکرن ژ قانوونێ و ھەتا لسالا 2010 رێکەفتنەکا سیاسی ھاتەکرن بۆڤێ چەندێ ھژمارەک زەلامێن سەردەمێ رژێما بەعس بھێنە دەرئینان ژ قانوونێ، نوکەژی خەلکەک ھەیە بەعسیە و لسەر دەستھەلاتێ یە، یان چێترە بێژم پۆستەک ھەیە، بۆنموونە چەندین ئەفسەرێن پلە بلند ھەنە یێن سەردەمێ بەعسیان و دەست ھەبوویە ل کوشتنا وەلاتیێن عێراقێ نوکە د کارێ خوەدا ماینە، نەعەدالەتیەکا مەزن ھەبو ل بجە ئینانا ئەڤێ قانوونێدا و پێدڤیە وەک ھەڤیەک ھەبیت، چونکە قانوون بۆ ھەموو کەسا وەکی ئێکە نابیت چو کەس بھێتە دەرکرن ژ قانوونێ.
دکتۆر ئەشواقێ گۆتژی” ھەرکەسەکێ پلەکا سەربازی یان مەدەنی ھەبیت ل سەردەمێ بەعسیا نابیت ئەڤرۆ پشکداربیت د پڕۆسا سیاسیا عێراقێ دا، ژبەرکو دێ رۆلەکێ خراپ ھەبیت، لێبۆرینا گشتی ژی ئەڤان کەسێن بەعسی ڤەناگریت، نوکە دانوستان یێ دھێنەکرن بۆ پەسەندکرنا پڕۆژە قانوونا لێپرسینێ ھێشتاژی نە عەدالەتی تێدا ھەیە، گورەی پڕۆژێ نوکە بیت تێدا ھاتیە دڤێت ئەف کەسێن زەروربن بھێنە دەرکرن ژ قانوونێ و نابیت قانوونێ و نابیت قانوون ئەڤان کەسێن پێدڤی پێھەبیت ڤەگریت، باشە بۆچی ھندەک کەسا زەرورەت ھەیە، یان دڤێت قانوونا لێپرسینێ ھەموویان ڤەگریت یان نابیت لسەر چو کەسەکی بھێتە بجە ئینان.
لدۆر ڤەگەڕیانا کەس وکارو کچا سەدام حسێن بۆ عێراقێ دکتۆر ئەشواقێ دیارکر، لسالێن بۆری کچا سەدام حسێن سەرۆکێ بەرێ یێ رژێما ژناڤچوویا عێراقێ رۆلەکێ تێکدەر دیتیە ل عێراقێ و ئەز باوەرناکەم چو کەسەک رازیبیت ئەف کچا سەدامی ڤەگەڕیت عێراقێ و پشکداریێ د پڕۆسا سیاسی دا بکەت، چەندین جارا داخوانی دژی پڕۆسا سیاسیا عێراقێ داینە و ھەرکەسەکێ بەری ئازادکرنا عێراقێ رۆلەکێ خراپ ھەبیت ئەڤە ناڤەگەڕیت سەر پۆستێ خوە و جارەکادی رێک ب دیکاتۆریەت ناھێتەدان جھێ خوە ڤەکەت، نوکەژی بەعسی ل عێراقێ لڤینان دکەن، بەلێ بشێوەیەکێ ڤەشارتی و لبن پەردەکێ دیکە کارێ خوە دکەن، ئەم ب چو شێوەیەکی دەنگی بۆڤێ پڕۆژە قانوونێ نادەین ئەگەر ھندەک کەس بھێنە دەرکرن ژ قانوونێ.

ئەڤرۆ نیوز:
قائیمقامێ قەزا شنگال دیارکر ھەکە رێز ل بریارا خەلکێ شنگالێ نەھێتە گرتن و ھەموو ھێزێن نەقانوونی شنگال چوول نەکەن د کیمترین وەختدا دێ ل دادگەھا نێڤدەولەتی سکالایێ تۆمارکەن دووڤ داخوازیا خەلکێ شنگال پێدڤیە رێز ئاخا و سەروەریا ئێزدیان ل شنگال بھێتە گرتن.
مەحما خەلیل قائیمقامێ قەزا شنگال دیارکر دیارکر بیان نامەیا خەلکێ شنگال بۆ ھەموو بالیوز و قونسلێن وەلاتان ل عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ ھێتە رەوانەکرن دێ دانەک ژێ بۆ نەتەوەیێن ئێکگرتی وھەموو وەلاتێن زلھیز جیھانێ ھێتە بلندکرن ل دەستپێکی دێ کار ھێتە کرن ب دان وستاندنی ھەموو لایەنێن نە قانوونی شنگال چوول بکەن ھەکە ئاشتیی نەچوون دێ ریێن قانوونی داینە بەر مە نەڤیت ئێدی خۆین ل شنگال ب رژیت ئێدی دەمی ھاتیە شنگالێ ڤەگەرینە سەر وارگەھی خوە وپێدڤیە رێز ل بریارا خەلکی شنگال بھێتە گرتن سەروەریا ئاخا شنگال بھێتە پاراستن.
ناڤبری ئەو ژی خۆیا کر خەلکێ شنگال دگەل دایە ھەموو لایەن شەری تیرۆرستێن داعش بکەن نە بھێن بارەگایێن خوە ل شنگال و چیایی شنگال بدانن و ئاریشەیان بۆ خەلکێ سڤیل دروست بکەن.
مەحما خەلیل گۆتژی ئێزدیان ل بەر مەزارگەھی شەرفەدین بریار دان سکالایی ل سەر ھەموو لایەنێن نە قانوونی تۆمار بکەن، شنگال کوردستانی یە و سەر ھەرێما کوردستانێ ڤە یە ئەم خوە ل ھیڤیا چوو بریارێن حوکمەتا عیراقێ ناگرن دێ بریارا خەلکێ شنگال بجە ھینن.
قاسم شەشو فەرماندی فەرماندیا شنگال یا پێشمەرگەی کوردستانی دیارکر ھەکە پەکەکە ل شنگال نه‌ڤه‌كێشيت نەبیت دێ تورکیا دەستیوەردانی کەت نە دوور شنگال بھێتە توپبارانکرن مەترسیی ھەیە جارەکا دێ شنگال ببیتە گروپانا شەری، چونکو ئەو رۆلەکێ نەرینی ل چیای شنگال دگێرن پێشبینی دھێتە کرن جارەکا دێ شنگال ببیتە گروپانا شەری تورکیا دەستیوەردانی بکەت، پرانیا ئێزدیان داخوازی دکەن پەکەکە ل شنگال نەمینت خەلکی شنگال ئێدارا شنگال بکەن ھەموو ئالیەکی ڤە.

قەوال بەھزاد سلیمان سەرۆکێ قەولێن ئێزدیان و ئەندامێ جڤاتا روحانیا ئێزدیان دیارکر ئێزدی باش زانن ژبلی مالا بارزان ئێزدیان کەسەکێ دێ نینە ئەڤە ل چیایی شنگال روودەن دێ ئێزدی بریاری ل سەر دەن خەلکێ شنگال رێ نادەن کەسێن فتنەیان دکەن ل دەڤەری بمینن و پێدڤیە رێز ل بریارا خەلکێ شنگال بھێتە گرتن ئەم پشتەڤانیی ل بریارا خەلکێ خوە دکەن مە نەڤیت جارەکا دێ خۆین ل شنگال بھێتە ریتن.

خۆیا ژی کرکو کەسێن فتنەیان ناڤبەرا پێکھاتێن شنگالێ دا دروست دکەن جھی وان ل شنگال نێنە دێ خەلکێ شنگال وان کەسان دووری خوە کەت چونکو دەمێ ل شنگال قەومایێ خەلکێ ھەرێما کوردستانێ و تایبەتی خەلکێ دھۆکێ دەرگەھێن مالێن خوە بۆ ئێزدیان ڤەکرن ونان دانە لیقەوماین شنگال دێ چەوا ئیرو رۆژ ئێزدی ژبیر کەن چوو جاران ئێزدی قەنجی ژبیر ناکەت دێ خەلک شنگال چارەنڤیسی خوە دیارکەن ئەو باش زانن ژبلێ ھەرێما کوردستانێ و سەرۆک بارزانی چوو ریێن دێ ل بەر ئێزدیان نینن.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ئه‌ڤرۆ جڤاتا وه‌زيرێن توركيا ب سه‌رۆكايه‌تيا ره‌جه‌ب ته‌يب ئه‌ردوگان سه‌رۆك كومارێ وى وه‌لاتى كومبوو و پشتى ب دووماهى هاتنا كومبوونێ نوعمان كورتولموش هاريكارێ سه‌رۆك وه‌زيران و په‌يڤدارێ حوكمه‌تا توركيا راگه‌هاند: د كومبوونێ دا بريار هاته‌ دان بارێ نه‌ئاسايى بۆ 90 رۆژێن دى بهێته‌ درێژكرن.

 

ئەڤرۆ نیوز:
مالپەرێن ھەڤگەھشتنا جڤاکی ژ مەزنترین ھوویێن ھەڤگەھشتنێ نە د ناڤبەرا مرۆڤان دا، لێ ھەمان دەم مەزنترین ترسە بۆ ھەرفاندنا ھەر ھەڤبەندیەکێ و ب تایبەت ھەڤیەندیا ھەڤژینیێ.
دبیت ئێک ژ ھەڤینان ئونقەسد رەفتارەکێ ل سەر فەیسبووکی بکەت و رەوشا ژیانا خوە یا ھەڤژینیێ ھەتا ھەتایێ تێک بدەت، لەورا یا باشتر ئەوە ھەردو ھەڤژین خوە راگرن و وان رەفتاران ل سەر تۆرێن جڤاکی نەکەن دا ھەڤبەندیا وان نە ھەرفیت. ئەڤە سێ ژ وان رەفتارانە یێن پێدڤی ھەڤژین خوە ژێ دوور بکەن:

1- ب ئاوایەکێ ئاشکرا رەخنێ ل ھەڤپشکێ ژیانا خوە نەکە:
ئەرکێ تەیە ھەڤپشکێ ژیانا خوە بپارێزی و ناڤودەنگێ وی نە شکێنی خو ھەکە ھندەک رەفتارێن وی گەلەک ب دلێ تە ژی نەبن. لەورا دەمێ تو تۆرە دبی چو تشتان ل سەر فەیسبووکی بەلاڤ نەکەی باندۆرێ ل ناڤودەنگێ ھەڤژینێ تە بکەن، ژ بەرکو ئەو دێ ئاریشەیەکا مەزن د ناڤبەرا ھەوە دا دروست کەت و دبیت ببیتە سەدەمێ ھەرفاندناە ەڤبەندیا ھەوە یا ھەڤژینی.

2- دەمێ تو یێ تۆرە بی چو تشتان ل سەر فەیسبووکی بەلاڤ نەکە:
دبیت تۆرەبوون بەرێ تە بدەتە ھندەک تشتان تو ل سەر پەشیمان بی. لەورا دەمێ تویێ تۆرە بی چو حوکمانل سەر ھەڤپشکێ ژیانا خوە نەدە و چو تشتان ل دۆر وی ل سەر قەیسبووکی بەلاڤ نەکە، دبیت ئەو چەندە بێھنا تە پیچەک فرەە بکەت، لێ بێگۆمانە دێ وێ چەندێ رەنگڤەدانا خوە یا نەرێنی ژ ئالیێ ھەڤژینێ تە ڤە ھەبیت و دێ ھەڤژینیا ھەوە ھەرفینیت.

3- ژ بھایێ بۆچوونێن وی نە ئینە خار:
دبیت بۆچوونەکا وی ب دلێ تە نەبیت یا وی ل سەر فەیسبووکی بەلاڤ کری، لێ بزاڤێ نەکە ب رێیا کۆمێنتەکا نەرێنی ژ بھایێ بۆچونا وی بینیە خار، ژ بەرکو دبیت ببیتە شەرەدەڤ د ناڤبەرا ھەوە دا و باندۆرەکا نەرێنی ل ھەڤبەندیا ھەوە کەت.

ئەڤرۆ نیوز:
1- سروشتییە ھوین ھەموو دەمان رێککەفتی نەبن:
تە دڤێت دیکۆرێ مالێ بگوھۆری و ب دلێ وی نینە؟ ل نک وی نە گرنگە گوھۆرین د مالێ دا بھێنە کرن؟ تە پلانەک بۆ زارۆیان ھەیە و ئەو د گەل تە رێک ناکەڤیت؟ تە دڤێت ھندەک جلکان بکەیە بەرخوە و ب دلێ وی نینە؟ و گەلەک تشتێن دی. ئەڤە رامان وێ ئەو نینە گونجاندن و رێکەفتن د ناڤبەرا ھەوە دا نینە، ھەر ئێک ژ ھەوە کەساتیا خوە یا جودا یا ھەی و نە یا پێدڤییە ھەردو کەساتی درێکەفتی بن. دەمێ بۆچوون د جودا بن بزاڤێ بکە چارەیەکا ناڤنجی ببینە ھەوە ھەردویان رازی بکەت و بێی دلمانی و دودلی.

2- ھزرا خوە بکە بەری باخڤی:
بەلێ ئەم ھەمی دکەڤینە وێ ئاریشێ. ئاخفتن نە ئاریشەیە بەلێ نە ھزرکرن بەری ئاخفتنێ دبیت مە پەشیمان بکەت، ئەو تشتێ ل سەر ئەزمانێ خوە نەبێژە ھەتا دارێتنەکا جوان بۆ دروست دکەی و دەمەکێ گونجای بۆ گۆتنا خوە ببینە دا ھەڤپشکێ تە گوھێ خوە بدەتێ و د تە بگەھیت.

3- گرنگیدان:
گرنگیێ بدە ھەڤژینیا خوە، دەمێ تەمام بۆ گرنگیدانا ب ھەڤژینێ ببینە و بارێ وی سڤک بکە و ھەلبەت دێ ھەمان گرنگیێ ددەتە تە.

4- ھندەک ئارەزوویان بکە:
ب بەر ناکەڤیت ھەمی تشتان د گەل ھەڤژینێ خوە ئەنجام بدەی، بلا تە ھندەک ئارەزوو ھەبن و تو ب تنێ بکەی یان دگەل ھەڤالان. ئەو کارەکێ پێدڤیە دا ئەو ھەست ب سەرخوەبوونا خوە بکەت، ھەر تشتێ تو بکەی ژی بۆ وی بێژە دا خۆشیێ و تەناھیێ بدەتە ژیانا ھەوە.

5- ھەر تشتێ تە بڤێت تو دشێی چارە بکەی:
ھەڤبەندی وەکو خانیە، دەمێ تشتەک ل مالێ خراب دبیت تو ناچی خانیەکێ دی بکڕی، بەلکو دێ وی جھی نووژەن و چارە کەی، وەسا دەمێ ئاستەنگەک دکەڤیتە رێیا ھەوە، بزاڤێ بکە د ئاریشێ بگەھی و چارەیەکا گونجای بۆ ببینە بێی رەنگڤەدانێ ل سەر تشتێ مایی د ژیانا ھەوە دا بکەت.

6- یا ژ ھەژی ئەڤینیێ بە:
بەردەوام ئەم دھێینە گوھۆرین، پێدڤیە ھەموو دەمان ئەم ل تشتێ باشتر بگەرین، بزاڤێ بکە تو ئەو کەس بی ئەوا ھەڤژینێ تە حەز ژێ دکەت، ئەو ژن بە یا ئەو خەریبێ دیتنا وێ، حەز بکەت تە ماچی بکەت و تە ھەمبێز بکەت و خوە نێزیکی تە بکەت، ببە پشتەڤانا وی و ھەرو بێژێ کا تو چەند حەز ژێ دکەی، ھەمان دەم یا نێزیکی ھەڤال و کەس و کارێن خوە و یێن وی بە، دەمێ ھەست ب ئەڤینا تە دکەت دێ ھەست ب گرنگیدانا تە ژی کەت.

7- مایێ خوە د ئاریشێن وی و مالباتا وی نەکە:
ھەکە ھەڤژینێ تە داخواز ھاریکاریێ ژ تە نەکەت ب چاۆەکۆنا ئاریشەکێ، یان ھەکە تە دیت تشتەکێ د سەرێ وی دا و نەڤێت بێژیت یان یێ خەمگینە، بزاڤێ بکە بارێ وی سڤک بکەی بێی رژدیی َلێبکەی بۆ تە باخڤیت. وە بکە ئەو بزانیت تو یا ھەی و تو دێ گوھداریا وی کەی ھەکە بڤێت، بێی چو فشاران لێ بکەی، سەقایەکێ خۆش ل ناڤ مالێ بۆ دروست بکە.
ھەمان دەم گەلەک ئاریشە ل مال پەیدا دبن ژ ئەگەرێ مایتێکرنێن دەرڤە، چ ژ مالا تە بن یان یا وی، بزاڤێ بکە رێ نەدەیە کەسێ مایێ خوە د یانا ھەوە بکەت، ھەروەسا تو ژی مایێ خوە د ئاریشێن مالباتا وی نەکە، بلا بۆچوونا تە ل سەر بنەمالا وی یا ئەرێنی بیت.

525

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ل دووڤ ڤەکولینەکێ کو 29 ھزار کەس ب خوەڤەگرتبوون و ب سەرپەرشتیا ئاژانسا ساخلەمیێ ل باژێرێ بەرشەلونا ھاتبوو ئەنجامدان دیارکریە کو نەساخی ل دەڤ ژنان پتر ڤەدکێشن و ژن پتر تووشی نەخۆشیێن دومدرێژ دبن و ھەکە تووشی نەخۆشیان دبن پێ نزانن ھەتا دگەھیتە قۆناغێن پێشکەفتی و ئەو نەساخیێن پتر تووشی ژنان دبن پێکھاتینە ژڤان نەخۆشیان:
1- شقە سەر: ھەر سێ ژن ل ھەمبەر زەلامەکی تووش دبنێ و نەخوشیەکا زکماکی یە و ل ھەر قۆناغەکا عەمری رەنگە مرۆڤ تووش ببیتێ و ژن پتر ژ گەنجاتی یان پشتی ژیێ بێھیڤیبوونێ تووش دبنێ و ھندەک جارا ئێشانا وێ ب رۆژان ڤەدکێشیت.
2- پێتیبوونا ھەستیان: نەخۆشیەکا بێ دەنگە ھەتا دبیتە ئەگەر ھەستیان بشکێنیت، ھەر ژنەکێ ژ سێ ژنان ئەڤ نەخۆشیە ھەیە و ئاریشەکا مەزنە بۆ ساخلەمیێ چونکو شکەشتن و ئێشان و کەتنا ددانان ل دووڤ ھەنە.
3- ھندەک سەربارکێن دەگمەن: ھژمار دیاردکە ژن ب سێ جارکی پتر تووشی ھەودانا گەھان دبن و ب تایبەت ل چوکێ، ئەوژی ژبەر بەرفرەھیا کوسکێ وێ کو فشارێ ل چوکێ دکەت و دیسا بێھێزیا زەڤلەکێن وێ ل ھەمبەر یێن زەلامان و ب کارئینانا پێلاڤێن چمک بلند.
4- ئێشانێن پشتێ: زەلام و ژن ھندی ئێک تووش دبنێ، بەلێ پێکھاتا بایولوجی یا لەشێ ژنێ و دوگیانی و عادەیت ھەیڤانە ھەموو ئەگەرن پتریا ژنان تووش ببن.
5- ئیدز: ژن پتر تووشی نەخۆشیا ئیدزێ دبن، ژبەر فاکتەرێن ژینگەھێ و جڤاکی و رەوشنبیری کو ھاریکارن زووتر کارتێکرن لێ ببیت. بۆ نموونە ژن ب رێژا 61% نە ژ توووشبووێن ئیدزێ ل بیابانا ئەفریقیا.
6- تەنگەزاریێن ھۆرمونی: ھۆرمون ھندەک کەرستێن کیمیاوینە ب رێیا گلاندێن لەشی دھێنە رژاندن داکو کارتێکرنێ ل کارێ ئەندامێن دی یێن لەشی بکەن، چ کێماتی یان زێدەھی بکەڤیتە ھورمونان کارتێکرنێن خراب دێ ھەبن ب تایبەت ل سەر ئەندامێن زانێ، ل دەڤ ژنان دبیتە ئەگەرێ وەستیانێ و زێدەبوونا سەنگی و خەموکیێ و قەبزبوونێ و ھشکبوونا پیستی و وەرمینا دورماندور چاڤان و نەرێکخستنا عادەیا ھەیڤانە.
7- پەنجەشێرا پەریزادی: ژن ب دوجارکی و سێ جارکی ژی پتر زەلامان تووش دبنێ و ھەتا نوکە ئەگەرێن وێ چەندێ دیارنینن، پتریا جارانژی ژن ل ژیێ 20-60 سالیێ تووش دبنێ و گەلەک فاکتەر ھەنە دبنە ئەگەرێ نەخۆشیێ ژوانژی: بەرئاتافبوون ب تیشکێ و چارەسەریێن نوشداری بۆ سەری و ستووی.
8- بزمارێن پێیا: ژ گرنگترین ئاریشەیانە کو بەرئاتافی ژنان دبن، پێلاڤێن نەباش ژگرنگترین ئەگەرێن تووشبوونێ نە و بزمارێن پێی دەرکەتنا زێدەگوشتەکی یە ل ئالیێن پێی یان تلا پەیدادبن و ئێشانەکا مەزن پەیدادکەن بتایبەت ل دەمێ برێڤەچوونێ و ژن ب چارجارکی ھندی زەلامان تووش دبنێ.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com