ئه‌ڤرۆ نيوز:

پیڤاز تانجەکا زێرینە بۆ ب ھێزکرنا ساخلەمیێ گەلەک خوارنا پیڤازان، رەنگە ببیتە ئەگەرێ ھندەک ئاریشەیێن سڤک وەکو بێھنتەنگی و تەنگەزاریێن گەدەی.
سەرەرای بێھنا وێ یا نەخۆش کو گەلەک کەس نەخۆشیا خۆ ژێ دبینن، بەلێ پیڤاز کلیلا زێرینە بۆ ساخلەمیێ و رێکەکا ب ساناھی یە کو لەشێ مرۆڤی ھەست ب ھێزێ و ڤەژاندنێ بکەت. گەلەک رەنگێن پیڤازان ھەنە بۆ نموونە پیڤازێن زەر و سۆر و کەسک و سپی و ھەر ئێکێ تاما خۆ یا تایبەت ھەیە کو ھندەک ژێ گەلەک د دژوارن و ھندەک ژی د شرینن، دشیاندایە پیڤاز ب خاڤی و بژارتی بھێتە خوارن یان بھێتە کەلاندن، ھەروەسان دشیاندایە ل سەر زەلاتە و گەلەک جورێن خوارنێ بھێتە زێدەکرن.
گەلەک ژێدەرێن خوارنێ دناڤ پیڤازێ دا ھەنە کو ئەم دشێین بێژین پتریا ڤیتامینان وەکو ( ڤیتامین B و C و کالسیوم و فسفور و پوتاسیوم و کاربوھیدر و پرۆتین) دناڤدا ھەنە.
مفایێن ب کارئینان و خوارنا پیڤازێ بۆ ساخلەمیا مرۆڤی گەلەکن و بۆ چارەسەریا گەلەک نەخۆشیێن بەربەلاڤ دھێتە ب کارئینان بێی کو کارتێکرنێن لاوەکی ل دووڤ خۆ بھێلیت و ژوان نەخۆشیان ژی ( بەرسەرمابوون، کوخک، رەبۆ، نەخۆشیێن بەکتری، ئێشێن دلی، ئاریشەیێن ھەناسێ، کێم خوری، رەقبوونا دەمارێن خوینێ، ھەودانێن ھەناسێ، ھەستداری) دیسان ھاریکارە بۆ ب وەرارئێخستنا بەکتریایێن باش و کوشتنا بەکتریایێن ب زیان ئەوێن دناڤ قولونێ دا ھەین.
پیڤاز ب پێکھاتێن خۆ یێن بھێزڤە دھێتە نیاسین ب ھێزترین ژێدەرێن خوارنێ ئەوێن بەرھنگاریا پەنجەشێرێ و وەرارا وەرەمان دناڤ لەشیدا دکەن، و ئەو وەلاتێن گەلەک پیڤاز لێ دھێنە چاندن ژوان وەلاتانە ئەوێن پەنجەشێر دناڤدا یا کێم بیت، بۆ نموونە ل وەلاتێ جورجیا کو گەلەک پیڤاز لێ دھێنە چاندن رێژا پەنجەشێرا گەدەی ل وێرێ ناگەھیتە 1,5% ژی.
راستە ل سەر ئاستێ جیھانێ گەلەک ڤەکولین ل سەر پیڤازێ یێن ھاتینە کرن، بەلێ پێدڤیە ب شێوەیەکێ ھەڤسەنگی بھێتە خوارن، ژبەرکو گەلەک ب کارئینانا وێ رەنگە ببیتە ئەگەرێ ھندەک ئاریشەیێن ساخلەمیێ یێن سڤک وەکو بێھنتەنگیێ و تەنگەزاریێن گەدەی.

ئەڤرۆ نیوز:
پتریا وەلاتیێن رۆژانێن جەژنان سەرا نەخۆشخانەیان ددەن ئەون یێن نەخۆشین دومدرێژ ھەین و بەری بێھنڤەدان دەست پێ بکەت پشکنینێنن خوە ناکەن لەورا ل رۆژانێن جەژنێ تەنگاڤ دبن و سەرا نەخۆشخانەیان ددەن.
د. عەبدوللا ئیبراھیم رێڤەبەرێ نەخۆشخانا تەنگاڤیا ل دھۆکێ دیارکر ل رۆژانێن جەژنان پتریا وەلاتیێن سەرا نەخۆشخانەیا تەنگاڤیان ددەن ئەو کەسن یێن بەری جەژنێ سەرا نوشدارێن خوە یێن تایبەتمەند نەکرین بۆ پشکنینا نەخۆشیا شەکری و فشارا خۆینی وھەموو جۆرین دی نەخۆشیان ل جەژنێ تەنگاڤ دبن لەورا دێ سەرا نەخۆشخانێ دەن پێدڤیە وەلاتیێن ھەلگرێن نەخۆشیێن دومدرێژ بەری جەژنێ سەرا نۆشدارێ خوە بدەن بۆ وێ چەندێ ل رۆژانێن جەژنێ نەساخ نەبن.
زێدەتر گۆت:” گەلەک وەلاتی تووشی روودانێن ھاتن وچوونی و یاریێن ئاگری دبن رێژا وانژی ل رۆژانێن جەژنان زێدە دبیت پێدڤیە شوفێر رێنمایێن ھاتن وچوونێ بجە بینن ب تایبەتی ژی ل جادەیان لەز ھاژووتنا ترۆمبیلێ نەکەن و دایک و باب ژی چاڤدێریا زارۆیێن خوە بکەن ودوور بکەن ژ یاریێن ئاگری”.
د. عەبدوللا ئیبراھیم ئاماژە دا وێ چەندێ کر شریناھی مروڤی قەلەو دکەن و پێدڤیە وەلاتی خوە ژ بپارێزن و زێدە نەخۆن تایبەتی ژی قەلەوی گەلەک یا زێدەبووی دبیتە ئەگەر وەلاتی تووشی نەخۆشیا جەلتێ بن و گیانێ خوە ژ دەست بدەن تایبەتی ژی مروڤێن قەلەو پێدڤیە خوە دوور بکەن ژ خوارنا شریناھیان بۆ پاراستنا ساخلەمیا خوە د رۆژانێن جەژنێ دا.
د. نزار بەکر رێڤەبەرێ نەخۆشخانا ھیڤی یا زارۆیان دیارکر پتریا زارۆیان ل رۆژانێن جەژنێ تووشی زکچوونێ و دل رابوونێ دبن ژبەر خوارنا زێدە یا شریناھیان و نابیت زارۆک رۆژی ژ دوو یان سێ چکلێتان زێدەتر بخوە و ھەکە نەخۆت ھێشتا باشترە، چونکو ئەو خۆارنێن نوکە ئەم دخووین رێژا 50% شریناھیا دناڤدایە لەورا ژی زکچوون و دل رابوون ل دەڤ زارۆیان ل رۆژانێن جەژنێ گەلەک زێدە دبیت و پێدڤیە دایک وباب ل زارۆیێن خوە دھشیاربن و نەھێلن گەلەک شریناھیان بخۆت.
د. تەلال رەشید تایبەتمەندێ نەخۆشین پیستی وجوانکاری ل دھۆکێ دیارکر حەساسی ب رێژەکا زۆر کێم ل شریناھیان چێدبیت ئەڤە دۆرین دەە سالانە ھەتا نوکە حالەتەک رەنگە پەیدا ببیت ژبەر شریناھیان تووشی حەساسی ببیت لێ پرسکێن گەنجاتیێ ژبەر خۆارنا شریناھیان گەلەک زێدە دبن و گەلەک برسک ل سەروچاڤ و لەشی مروڤ دروست دبن ژبەر شریناھیان وەکو جکیت و پەقلاوە و…..ھتد.
د. تەلال رەشید خۆیا ژی کر کو پتریا کەسین تووشی حەساسی دبن ل رۆژانێن جەژنا ژبەر خۆارنا ترشی و بوھاراتین ھەمە جۆر ئەڤە گەلەک حەساسی زێدە دبن بۆ مروڤێ پێدڤیە وەلاتی خوە ژ خۆارنا بھارات و ترشی و فراوەلە و بندق دوور بکە نبۆ وی چەندی تووشی حەساسی نەبن چونکو ھەکە مروڤ تووشی حەساسی بیت وچارەسەری نە وەرگریت رەنگە مەترسیی ل سەر ژیانا وی دروست ببیت و حالەت ھەنە ژی ژبەر حەساسی مروڤ گیانێ خوە ژ دەست دەت تایبەتی ئەو جۆرین حەساسی یێن مەترسیدار یێن دەرمان و خۆارنا دروست دبن پێدڤیە وەلاتی چارەسەری وەربگریت.