ئهڤرۆ نيوز، فاتما مزوورى:
ئادار ئێكه ژ ئهكتهرێ زنجيرا توركى يا بهرنياس “كهراگۆل” گۆلا رهش كو نوكه ل سهر كهنالێ كورد ماكس يێ كوردى دهێته پهخشكرن.
ئەڤرۆ نیوز ، نەوزاد زادە ھلۆری:
حەیدەر عەبادی سەروک وەزیرێن عیراقێ رەزامەندی دەربری لسەر رەوشا سیاسی یا عراقێ و ڤەگەراندنا پەرلەمانتارێن کورد بو بەغدا و ل گەل سەروکێن فراکسوونێن کوردی دێ کوم بیت و سەرۆکێن فراکسوونێن کوردی ل پەرلەمانی َعیراقێ دبێژن کومبوون دی َکەڤیتە دوماھیا حەفتیا داھاتی.
ئەحمەد حاجی رەشید سەرۆکێ فراکسوونا کومەلا ئیسلامی یا کوردستانێ ل پەرلەمانێ عیراقێ بو تورا میدیایی یا رووداو دیارکر کو حەیدەر عەبادی سەروک وەزیرێن عیراقێ رەزامەندی دەربری ل گەل سەروکێن فراکسوونێن کورد کو کومبوونەکێ بکەت و رەنگە کومبوون ژی بکەڤیتە رۆژا چوارشەمبی یا داھاتی.
ئەگەرا پاشئێخستنا کومبوونێ بو دوماھیا حەفتیا داھاتی وەکو سەرۆکێ فراکسوونا ناڤبری بەحسکری پەیوەندی ب لایەنێ کوردی ڤە ھەیە ژبەرکو ل رۆژانێن شەمبی و ئێکشەمبی یا حەفتیا داھاتی ئێکگرتوویا ئیسلامی دێ کونگرەیێ خوە گرێدەت و موسەنا ئەمین سەرۆکێ فراکسوونا ناڤبری نکاریت بەرھەڤ بیت ، و پشتی رۆژا سێشەمبی ھەلکەفتا دامەزراندنا ئێکەتی یە و ئالا تالەبانی سەرۆکا فراکسوونا ئێکەتی نکاریت بەرھەڤ بیت ژبەرڤێ وەک ئەحمەد حاجی گوتی کومبوون دێ ھەر کەفتیە دوماھیا حەفتیا داھاتی.
پشتی ئالوزیێن 30 نیسانا بوری و ئێرشا خوەنیشاندەر و لایەنگیرێن رەوتا سەدر بو سەر پەرەمانێ عیراقێ بریارە رۆژا ئێکشەمبی یا داھاتی 29ئایارا 2016پەرلەمانێ عیراقێ کۆمببیت بەلێ پەرلەمانتارێن کورد بریار نەدایە بو بەشداریکرنا د وێ کومبوونێ دا.
ئەڤرۆ، رۆندک زەکی:
نڤیسەرێ ئەلمانی (ئەوفە کنوب) د پرتووکا خوە یا نوو دا بەحس ل وان دیناتیا کریە ئەوێن خەلک ل سەر خوارنا د بێژن و خەلکی پێ سەردا دبەن وەکو خوێ کو دبێژن یا خرابە بۆ ساخلەمیێ و فێقی و زەرزەوات زۆر باشن و خوارنا گوشتی دبیتە ئەگەر کو نەخوشیا دلی چێبیت، ئەڤ چەندە ل سەر ھەموو مرۆڤان پەسەند نابن ئەڤان شیرەتان دێ شروڤەکەین دا کو ھەموو وێنەکێ دروست ل سەر خوارنا وەربگرن.
پێنج ئاموژگاری ل سەر فێقی و زەرزەواتی کو ژیێ مروڤی درێژ دکەن و دوور دکەن ژ نەخوشیا پەنجەشێر و نەخوشیا دلی:
(کنوب)ی دپرتووکا خوە دا بیر ل وێ یەکێ کریە کو خواندنا نوو ئەو چەند ئاشکەرا نەکریە، بەلکو خواندنا سەنتەرێ ئوروپی یێ لێ گەریانا داھاتی (ئیبیک) ئەوێ کو پتر ژ نیڤ ملیۆن کەسان تەماشە دکەنێ، ئەو چەند دیار نەکریە کو د ناڤبەرا خوارنا فێقی و زەرزەواتی و ناڤبەرا نەخوشیا پەنجەشێرێ دا پەیوەندیەک ھەبیت.
فێقی و زەرزەوات د ساخلەمن :
ئەڤ چەندە ل سەر ھەموو کەسان ناھێتە سەپاندن ژبەر کو ھندەک کەس ھەنە نەشێن زەرزەوات و کەسکاتیان بخوون ژ بەر کو بو وان دبیتە ئەگەرێ نەخوشیان، پشتی ئەڤێ چەندێ ل سەرانسەری جیھانێ کەمپینەک ھاتە ئەنجامدان کو رۆژانە ل پێنج دانا فێقی و زەرزەوات بھێتە خوارن رێژا نەخوشیێن گەدێ و ریڤیکا پتر لێھاتن ھەتا 80%ێ.
خوارنا گوشتی نەخوشیێن دلی و جەلتێ زێدە دکەتن :
زانا ل سەر ئەڤی زاراڤی نە د ئێک گرتی بوون ژ بەر کو چ ئەگەرێن زانستی یێن دروست نینن کو بێژن گەلەک پروتین و ترشاتێن دوھنی د ناڤا گوشتی دا یێن ھەین کو ببنە ئەگەر بۆ نەخوشیان.
خوارنا بژارتیان دبیتە ئەگەرێ پەنچەشێرێ :
ھندەک کەرەستە د ناڤا گوشتی دا ھەنە راستە دبینە ئەگەر کو نەخوشیان پەیدا بکەن ئەڤە ژی ل دۆر وێ خواندنێن زانستی، بەلێ خوارنا بژارتیان بۆ چەند جاران ب تنێ د سالێ دا وەکو د وەرزێ ھاڤینێ دا نا بیتە ئەگەر کو نەخوشیا پەنجەشێرێ پەیدا ببیت.
کەسانێن گیاخۆر ساخلەمترین ژ یێن گوشتخۆر:
ھندەک خواندن وێ چەندێ پشت راست دکەن، و ھندەکێن دی ژی دبێژن چ بۆ نینە، ژ بەرھندێ خواندنا زانکۆیا مانشێستەر ئەڤ چەندە روونکر کو ئەو کەسانێن گوشتی دخوون و ھەموو جورێن خوارنا ھەڤبەرکیا وان ھاتیە کرن د گەل کەسانێن رووەک گیا ب تنێ ھندەک تشت ل دەف زێدە دبن و خوارنا چ رۆلێن سەرەکی ژ بوو ڤان نەخوشیان نینن، د خواندنەکا دی دا ھاتیە ل زانکۆیا گراتس یا نەمسا کەسانێن گوشت خور خوشیەکا پتر یا ساخلەمی ژ لاشێ خوە دبینن و مێشکێ وان بەرفرەھترە ژ یێن گیایی.
کەسانێن زەرزەواتی ب تنێ دخوون گەلەک ساخلەمیەکا باش یا ھەی:
زانایان ل سەر ئەڤێ یەکێ گەلەک بۆچوون ھەنە و نە د ئێکگرتی نە و گەلەک خواندن و بووچوونێن جودا ھاتینە نڤیسین، کەسانێن زەرزەوات خور گەلەک ئاریشێن ساخلەمی یێن ھەین و ژ گەلەک ڤیتامینا یێ بێ بەھرە تایبەت ڤیتامین B12 و ئەڤ چەندە ژی دبیتە ئەگەرێ کو ئالاڤێ دهمارا بھێتە ژ دەستدان، زێدەکرن بۆ ڤێ یەکێ ژی (ئوفە کنوب) د پرتووکا خوە یا نوو یا ب نافێ دیناتیا خوارنا کو ئەڤ خالا زەرزەواتی ب چ رێیا ناچێبیت ژ بۆ کەسانێن دان عەمر و زارۆیان و ژنێن ب دوگیان کو ب تنێ زەرزەوات خور بن، دیارکریە ژی کو 70 ژ سەدێ ژ کەسانێن زەرزەوات خور و 80 ژ سەدێ کەسانێن رووەک خور پشتی ماوەیەکی ل دووماھیێ ھەر دزڤرنەڤە بۆ خوارنا گوشتی و خوارنێن دی.
خوێ دبیتە ئەگەرێ فشارا خوینێ و نەخوشیێن دلی:
چ خواندنێن زانستی یێن تایبەتمەند ئەڤ خالە پشت راست نەکریە کو فشارا خوینێ و نەخوشیا دلی ژ خوێ پەیدا دبیت، بۆچوونەکا زانستی ھەیە دبێژیت ئەگەر تو رێژەکا گەلەک زۆر یا خویێ بخوی وی دەمی دبیتە ئەگەرێ مەترسیێ بۆ نەخوشیان.
ڤەخوارنا شیری ژیێ مرۆڤی کێم دکەت:
ب چ رێیان ئەڤ خالە یا زانستی نینە و ئەو خواندنا ئەڤ چەندە بەلاڤکری نەخواندنەکا لێگەریانێ بوویە ب تنێ خواندنەکا چاڤدێر بوویە، خواندنێن چاڤدێر گەلەک جاران کارێن نە دروست و دوور ژ زانستێ بەلاڤ دکەن ژ بەر کو لێگەریان نینە ب تنێ وان پێزانینا وەردگرن یێن دبینن و گەلەک جاران ئەو کارێن ژ لایێ وان ڤە دھێنە نڤیسین ژ نیشکەکێ ڤە بوویە.
بلندبوونا دوھنی د لاشێ مرۆڤی دا:
ھندەک خواندنا ل سەر ڤێ یەکێ بەروڤاژی یا ئاخفتتی و بلند بوونا دوھنی د لاشێ مرۆڤی دا مانا وێ بلند بوونا ھندەک نەخوشیانە.
ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا چاڤدێريا بازرگانى راگههاند كو ئهڤرۆ رێكهفتى 25ى گۆلانا 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگهها دهۆكێ ب ڤى رهنگێ ل خوارێ يه:
1 دولارێ ئهمريكى | 1302 |
1 يۆرۆيێ ئهورۆپى | 1450 |
1 ليرێ توركى | 430 |
بۆ وهرگرتنا نووترين پێزانينان ل سهر رهوشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب رهنگهكێ بهردهوام سهرهدانا مالپهرێ ئهڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
ئەڤرۆنیۆز، سالار دۆسکی:
بریاردەرا لژنا دارایی و ئابووری ل پەرلەمانێ کوردستانێ بەحسێ گیربوونا مووچان دکەت و ژڤانێ دروست بوونا مووچان ژی ئاشکرا دکەت.
ھێڤا میرخان بریاردەرا لژنا دارایی و ئابووری ل پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ نیۆز گۆت: ئەگەرێ گیربوونا مووچێن فەرمانبەرێن ھەرێما کوردستانێ ژئهگهرێ کێمبوونا ھنارتنا پەترۆلێ یە بۆ دەرڤە 150 ھزار بەرمیل رۆژانە ژلایێ بەغدا ڤە ھاتینە برین کو پەترۆلا کەرکووکێ بوویە، دیسا ھەیڤا بوری بۆ ماوێ 26 رۆژا پەترۆلا ھەرێما کوردستانێ د بوریێن تورکیا را ھاتبوو راوستین و ئەڤە ئەرێ سەرەکی بوویە داھات کێم بیت و مووچە گیرووببن”.
ھێشتا گۆت: “پێشبینی دکەین چەند بشێن پتر پترۆلێ رهوانەی دەر ڤە بکەین و بھایێ بەرمیلا پترۆلێ بەر ب گران بوونێ بچیت دێ مووچە ھێنەدان و گوھورین دێ تێدا ھێنەکرن”.
بریاردەرا لژنا دارایی و ئابووری ل پەرلەمانێ کوردستانێ دا زانين ژى كو حوکمەتێ بەرنامە ھەبوو کو دانا ئەڤی سیستەمی بۆ چەند ھەیڤان بیت “ب مخابنی ڤە چەندین ئاریشە ھاتنە پێش”.
ئەڤرۆ:
پرانیا مە ئەو خوارنێن ئەم بکار دئینین، د ناڤ بەفرگرنێ دا ( سەلاجێ) مەرەما مە ئەوە کو پارێزگاریێ لێبکەین و نەھێلین تێکبچین.
چەندین ڤەکولینێن جودا ئاماژە ب وێ یەکێ دکەن کو ھندەک خوارن نابیت د ناڤ سەلاجێ دا بھێنە ھەلگرتن، ژبەر کو مانا وان د سەلاجێ دا دێ بیتە ئەگەرێ ژ دەستدانا بھایێ وێ یێ خوارنێ و تاما وێ.
مالپەرێ diply ناڤێ وان خارنان بەلاڤ کریە کو نابیت د سەلاجێ دا بھێنە ھەلگرتن.
1- نان
2- سیر
3- پتات
4- باجانک سور
5-پیڤاز
6-ھنگڤین
7- رحان
8- گندور
9- بھارات
10- سێڤ
11- خوارنێن ژ ھەڤیری دھێنە دروستکرن ( وەکو سەموون، کادە، کێک..ھتد)
ئەڤرۆ نيوز:
حوسام رەسام ھونەرمەندێ عیراقی سترانەک ب زمانێ کوردی و عەرەبی ب ناڤێ سورگول تومار دکەت، عەلی رەسام برایێ ھونەرمەند حوسام رەسام دیارکریە کو سترانا سورگۆل سترانەکا کوردی و عەرەبی یە ژ تێکستا زیا مەیالی و حوسام رەسامە، ئاواز و میلودی ژی یا حەموودی مەیالی و حوسامی ب خویە و دابەشکرنا میوزیکێ ژ ئالیێ ئەحمەد جوزی ڤە بۆ ھاتیە کرن.
عەلی ئاماژە ب وێ یەکێ ژی کر کو د ئەلبووما نوو یا حوسام دا کو بریارە پشتی جەژنا رەمەزانا پیروز بەلاڤ بکەت، دو سترانێن کوردی تێدانە و بریارە حوسام رەسام سترانا سورگول ب جلێن کوردی ل گەل ئەکتەرەکێ کورد ل کوردستانێ وێنە بکەت.
ئهڤرۆ نيوز:
پشتى رۆژا دوشهمبى ئۆپهراسيۆنێن ئازادكرنا قهزا فهلۆجه ل رۆژههلاتێ پارێزگهها ئهنبار دهسپێكرى، سۆپايێ عيراقێ پێنگاڤێن دهسپێكى يێن پرۆسا رزگاركرنا چهند دهڤهران هاڤێت و كونترۆلكرنا ب دههان كيلۆمهتران ل بن دهستێ داعش راگههاند.
نهسير نورى ئاخفتنكهرێ ب ناڤێ وهزارهتا بهرهڤانيا عيراقێ گۆت: “دهمژمێر 9:30 دهقيقه يا سپێدههيا ئهڤرۆ رۆژا چارشهمبى هێزێن سۆپاى و حهشهد شهعبى گههشتنه دهرازينكا قهزا فهلۆجه و د نوكه پرۆسه هاتيه راگرتن و چاڤهرێ پێنگاڤێن داهاتى نه بۆ چوونا ناڤ قهزايێ”.
گۆتژى: “قووناغا ئێكێ يا پرۆسا رزگاركرنا فهلۆجه نوكهب دووماهى هاتيه و د قووناغا دويێ دا هێزێن ئهمنى يێن عيراقێ و پرۆسا كونترۆبكرنا سهنتهرێ باژێرێ فهلۆجه دهست پێ دكهين و ب هيڤى نه ب كورتترين دهم، بشێين ڤى باژێرى ژ بن دهستێ چهكدارێن داعش پاقژ بكهين”.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەلمانیا چەند رێنمایێن تایبەت ب رێیا حوکمەتێ د دەتە وەلاتیێن ھەرێما کوردستانێ و فەرمانگەھا پەیوەندیێن دەرڤە یا حوکمەتا ھەرێمی و ڕادگەھینیت کو ئێدی پێدڤی ناکەت وەلاتیێن ھەرێمی ب مەرەما وەرگرتنا ڤیزا ئەلمانیا سەرەدانا ئەنقەرە بکەن.
ل دووڤ نڤێسارەکا فەرمانگەھا پەیوەندیێن دەرڤە یا ھەرێما کوردستانێ کو 26 ێ ھەیڤا چارا ئەڤ سالە دەرکەفتیە کو ئەلمانیا بۆ دانا ڤیزێ بۆ وەلاتیێن ھەرێمێ چەند رێنما دەرکرینە.
قۆنسولخانا گشتیا ئەلمانیا ل ھەولێرێ نڤێسارەک ل 23 ێ ھەیڤا چارا ئەڤ سالە ئاراستەی فەرمانگەھا پەیوەندیێن دەرڤە یا حوکمەتا ھەرێمێ کریە و تێدا بەحسی رێنمایێن دانا ڤیزێ بۆ وەلاتیێن ھەرێمێ دکەت کو ژ ئێکی ھەیڤا پێنجا ئەڤ سالە ھەموو داخوازیێن وەرگرتنا ڤیزا ئەلمانیا دان ب مەرەما بازرگانیێ و گەشتێن تایبەت و دەربازبوونێ و چارەسەریێ.
د نڤێسارێ دا ھاتیە: “قۆنسالخانا ئەلمانیا ب تنێ کاری ل سەر داخوازیێن دومدرێژ دکەت یێن تایبەت ب خواندنێ ڤە و کارکرنێ و ئێکگرتنا خێزانان، د ھەمان دەم دا ئاسانکاریێن سنووردار و تایبەت دکەت بۆ کەسایەتیێن گرنگ مینا سەروکێ وەلاتی و حوکمەتێ و کاربەدەستێن حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ و ھەڤژینێن وان و شاندێن فەرمی کو ژ لایێ حوکمەتا ئەلمانیاڤە یان رێکخراوێن نێڤدەولەتی ب کارێ فەرمی بھێنە داخوازکرن، دیسا ھەلگرێن پاسپورتێن دبلوماسی ژی دشێن ڤیزێ وەرگرن، بەرپرسێن ھەرێمێ ژی ھەکە حوکمەتا ئەلمانیا وان داخواز بکەت ڤیزە دێ بۆ ھێتەدان.
ئاماژە دا وێ چەندێ ژی کو وەختێ چاڤپێکەفتنێ دێ ژ حەفتیەکێ زێدەتر بیت، ھەروەسا ئەلمانیا وەلاتێ ئێکێ یێ شنگنە نوکە ل ھەرێما کوردستانێ ھەموو جۆرێن داخوازیێن ڤیزا وەردگریت، ئەڤە ژی ڤەدگەریت بۆ ئەو پەیوەندیێن ب ھێز یێن د ناڤبەرا ئەلمانیا و ھەرێما کوردستانێ دا.
ھەژی گۆتنێیە کو ڤیزا شنگن ل ھەر 27 وەلاتێن پشکدار د ئێکەتیا ئورۆپا دا ڤەدگریت.