ئه‌ڤرۆ نيوز:
ڤەبرینا ھەناسێ ل دەمێ نڤستنێ دا دبیتە ئەگەرێ وێ چەندێ نەخۆش ھشیارببیت بێی کو ئاریشا خوە بزانیت، کافایین ھاریکارە بۆ باشکرنا بیردانکا مرۆڤی و لەشی چالاک دکەت ھەکە مرۆڤی ب شێوەیەکێ ھەڤسەنگ خوار و زێدە خوارنا وی دبیتە ئەگەرێ زێدەلێدانا دلی و بلندبوونا فشارا خوینێ.
گەلەک کەس ھەست ب وەستیان و دامابوونا دومدرێژ دکەن ھەتا ھەکە گەلەک کار ژی نەکەن، بەلێ گەلەک کەس ژ وان نزانن ئەگەر چیە، ل ڤێرێ دێ ئەگەرێن وێ دیارکەین.
1- دەمێ مرۆڤ تێرخەو نەبیت، کارتێکرن ل بیردانکا مرۆڤی دبیت، لەورا دڤێت مرۆڤ رۆژانە 7-8 دەمژمێرا بنڤیت.
2- ڤەبرینا ھەناسێ ل دەمێ نڤستنێ دا دبیتە ئەگەرێ وێ چەندێ نەخۆش ھشیارببیت بێی کو ئاریشا خوە بزانیت، ھەر ل وی دەمی ھزر دکەت ئەو تێرخەو بوویە، ئەڤە تشتەکێ راست نینە، بۆ چارەکرنا ڤێ ئاریشێ پێدڤیە سەنگێ خوە کێم بکەن ھەکە یێ قەلەو بیت، جگارا بھێلیت و ھندەک رێکێن چارەسەریێ وەربگریت ل دووڤ مەترسیا حالەتی.
3- برسیبوون مرۆڤی دوەستینیت، خوارن ب رێیەکا نەرێکخستی دیسا مرۆڤی ماندی دکەت، لەورا پێدڤیە خوارنەکا ھەڤسەنگ ھەبیت داکو رێژا شەکرێ کێم نەبیت و مرۆڤ ھەست ب وەستیانێ نەکەت، لەورا یا گرنگە مرۆڤ تێشتێ بخووت و ھەموو دانێ، خوارنێ پرۆتین و شەکرێن پێدڤی دناڤدا ھەبن.
4- کێمخوینی، ئەنیمیا ئێک ژ ئەگەرێن وەستیانێ یە، ب تایبەت ل دەڤ ژنان، ھاتنا عادەیا ھەیڤانە رەنگە ببیتە ئەگەرێ کێمبوونا ئاسنی و رێگربیت بۆ ڤەگوھاستنا خوینێ بۆ پشکێن دی یێن لەشی، ئەنیمیا دھێتە چارەسەرکرن ب خوارنا خوارنێن پێکھاتێن ئاسنی وەکو گوشت و مێلاک و ھندەک دەرمانان.
5- خەموکی نە ب تنێ کارتێکرنێ ل دەروونیا مرۆڤی دکەت، بەلکو گەلەک نیشانێن لەشی ژی پەیدادکەت، وەکو وەستیان و سەرئێشان و کێمخوارن، چارەکرنا وێ ئەوە قەستا نوشداری بکەی ھەکە ھات و بۆ دەمێ چەند حەفتیا ڤەکێشا و باش نەبوو، نەخوش مفای ژێ وەردگریت ھەکە چارەسەریا دەروونی و دەرمانێن دژی خەموکیێ ب کاربینیت.
6- پەریزادە کونترولا نوونەراتیا خوارنێ دناڤ لەشیدا دکەت، ئانکو لەزاتیا کو لەش خوارنێ بۆ ھێزێ ڤەدگوھێزیت، دەمێ چالاکیا وێ کێم دبیت مرۆڤ قەلەو دبیت و ھەست ب وەستیانێ دکەت، ل وی دەمی یا پێدڤیە نەخوش پشکنینا خوینێ بکەت، ھەکە دیاربوو رێژا ڤی ھورمونی یا کێمە، خوارنا حەبێن ھورمونی دێ ھاریکاربیت بو ڤەگەراندنا وی.
7- کافایین ھاریکارە بۆ باشکرنا بیردانکا مرۆڤی و لەشی چالاک دکەت ھەکە مرۆڤی ب شێوەیەکێ ھەڤسەنگ خوار و زێدە خوارنا وی دبیتە ئەگەرێ زێدەلێدانا دلی و بلندبوونا فشارا خوینێ.
8- ل گەلەک دەمان وەستیان نیشانا ھەبوونا نەخوشیەکا مێزەرۆیێ یە.
9- نەخۆشێ شەکرێ ئاریشا خوە ژ وێ چەندێ دبینیت کو ئاستێ گلوکوزی دناڤ خوینێ دا بلند دمینیت ل شوونا کو ببیتە ھێز، ئانکو لەش مفای ژێ نابینیت، ھەکە تو بەردەوام د وەستیێی گەلەک یا گرنگە پشکنینەکا شەکرێ بکەی.
10- وەستیان نیشانەکە کو لەشێ مرۆڤی ھشک ببیت، لەشی بەردەوام پێدڤی ب ئاڤێ و شلەمەنیا ھەیە و پێدڤی یە مرۆڤ ل دووڤ پێدڤیا خوە وەربگریت.
11- ھەکە تو ب ئەنجامدانا کارێ، خوە یێ، رۆژانە ڤە ماندی دبی، ئەڤە نیشانا وێ چەندێ یە کو دلێ تە ب شێوەیەکێ دروست ب کارێ خوە رانابیت، ھەکە تە تێبینی کر یا ب زەحمەتە ب کارێن خوە وەکو بەرێ راببی، شیرەتا ژ نوشدارەکی وەربگرە.
12- کارکرنا ب شەڤێ و گەشتیاری و جوداھیا دەمی دناڤبەرا وەلاتەکی بو ئێکێ دیتر وەستیانێ پەیدادکەن.
13- ھەکە بۆ دەمێ پتری شەش ھەیڤا تە ھەست ب وەستیانێ کرن، ب شێوەیەکی کو کارتێکرن ل بزاڤێن تە یێن رۆژانە ھاتە کرن، دبیت ئیشانا زەڤلەکا ئەگەرێ وێ چەندێ بیت