ئه‌ڤرۆ نيوز:
ستيڤان دى ميستۆرا هنارتيێ نێڤده‌وله‌تى بۆ سوريا راگه‌هاند، هه‌لبژارتنێن سه‌رۆكاتيێ ل سوريا دێ د ماوێ 18 هه‌يڤان دا هێنه ئه‌نجام دان.
ئاژانسا رۆيترز ل زارێ دى ميستۆرا هنارتيێ نێڤده‌وله‌تى بۆ سوريا به‌لاڤكر كو هه‌لبژارتنێن سه‌رۆكاتيێ ل سوريا دێ د ماوێ 18 هه‌يڤێن بهێت دا هێنه ئه‌نجام دان.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل دهۆكێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى رۆژا شه‌مبى رێكه‌فتى 12ى ئادارا 2016ێ ئه‌سمان دێ ساهى بيت.
پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ د نڤيساره‌كێ دا كو دانه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز ره‌وانه كرينه راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ ئێكگرتنا كارتێكرنا فشارێن بلندێن وه‌لاتێ توركيا بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دهێته پێشبينيكرن ئه‌سمان ساهى بيت.
پشكا پێشبينيان دايه زايه زانين كو دێ ئاراستێ باى ژى دێ باشوورێ رۆژئاڤا بيت ب ره‌نگه‌كى د ناڤبه‌را 10 هه‌تا 20كم دا و هنده‌ك و ماوێ ديتنێ ژى دێ 8 بۆ 10 كم بيت، پلێن گه‌رمێ ژى دێ د ناڤبه‌را (9 بۆ 24) پلان دا بيت.
ئەڤرۆ نیوز:
رێڤەبەرێ رێکخستنا پلێتێن ئاھێن خوارنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ راگەھاند، ل گۆرەی بەرنامێ ئەو کەسێن ئیقاما عیراقی ھەی و ئاھێن خوارنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ وەردگرن، دێ ئاھێن خوارنێ ژێ ھێنە بڕین، چونکو قەیرانا دارایی کارتێکرنا خوە ل سەر ڤێ چەندێ کریە و گۆت ژی: ل پارێزگەھا دھۆکێ ملیۆنەک و 80 ھزار کەس ئاھێن خوارنێ وەردگرن، ھەروەسا ملیۆنەک 200 ھزار ئاوارە ئاھێن خوارنێ وەردگرن و نێزیکی 5600 کەسێن تورکی ژی کو ئیقامە ھەیە ئاھێن خوارنێ وەردرگرن، بەلێ دێ ژ وان ھێتە برین، چونکو رەگەزناما عیراقی نینە.
حسێن سەبری، رێڤەبەرێ رێکخستنا پلێتێن ئاھێن خوارنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، نھا ل پارێزگەھا دھۆکێ ملیۆنەک و 80 ھزار کەس ھاتینە تۆمارکرن و پلێتێن ئاھێن خوارنێ بۆ وان ھاتینە چێکرن و نێزیکی ملیۆنەک 200 ھزار کەسان ھاتینە تۆمارکرن کو ئەو ھەموو ئاوارەنە و ھەروەسا ل دەڤەرێن نوو رزگارکری دئاکنجی نە و گۆت ژی: ژ ڤی سەرجەمی نێزیکی 700 ھزار ئاوارەنە و نھا دو ملیۆن و 300 ھزار ل پارێزگەھا دھۆکێ ھەنە و ئاھێن خوارنێ وەردگرن.
ناڤبری دیار کر کو ل گۆرەی رێنمایان، ھەردو سالان جارەکێ پلێتێن نوو یێن ئاھێن خوارنێ دھێنە چاپکرن و نھا پلێتا سالا 2014 و 2015 وەختێ وێ نەمایە و نھا حوکمەتا بەغدا دەست ب چاپکرنا پلێتا ژمارە 2016 و 2017 کریە و ھەتا نوکە پلێتێن سێ پارێزگەھا ھاتینە چاپکرن و یێن دی ژی ل بن چاپێ نە.
رێڤەبەرێ رێکخستنا پلێتێن ئاھێن خوارنێ ئاشکرا کر، ل گۆرەی بەرنامێ چاکسازیێ، حوکمەتا عیراقێ بریار دایە ھەر کەسەکێ رەگەزناما عیراقی نەبیت ئێدی ئاھێن خوارنێ بۆ وان ناھێنە دان و نھا ل بەغدا نێزیکی 200 فلستینی ھاتینە لادان ژ پلێتا ئاھێن خوارنێ و گەلەک ئیرانی و پاکستانی ژی ھاتینە دەرخستن و گۆت ژی: ل ھەرێما کوردستانێ ژی نێزیکی شەش ھزار کەسان ھەنە کو ژ وەلاتێ تورکیا ھاتینە و ئیقاما عیراقی ھەیە و ئاھێن خوارنێ وەردگرتن، بەلێ ئێدی دێ ئاھێن خوارنێ ژ وان ھەر شەش ھزار خێزانان ھێتە بڕین.
حسێن سەبری ئاماژە ب وێ یەکێ کر، ل گۆرەی قانوونێ مافێ وان خێزانایە ئاھێن خوارنێ وەربگرن، بەلێ ژ بەر قەیرانا دارایی ئاھێن خوارنێ ژێ دھێنە بڕین و گۆت ژی: حوکمەتا عیراقێ دیارکریە کو ل شوونا ئاھێن خوارنێ دێ بزاڤ ھێنە کرن ب رێیا رێکخراوێن نێڤدەولەتی ھاریکاریا وان ھێتە کرن و ئەڤ خێزانە ھەموو ل پارێزگەھا دھۆکێ دژین.
خویاژی کر، ئەڤ کەسێن ئیقامە ھەین مافێ وانە پشتی پێنچ سالان رەگەزناما عیراقی وەربگرن، بەلێ ژ بەر باردوخێ ئەمنی ئەو خێزانە نەشیاینە سەرەدانا بەغدا بکەن بۆ وەرگرتنا رازەمەندیێ ل سەر رەگەزناما عیراقی و گۆت ژی: حوکمەتا بەغدا خواستیە ئەو کەسێن ژیێ وان ژ 80 سالیێ پتر ھووربینی ل سەر بھێتە کرن، ب تایبەت ل پارێزگەھا سلێمانیێ و ناسریە.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەندامەکێ جڤاتا سەرکردایەتیا پارتی دیموکراتی کوردستان ئاشکراکر، کۆمبوونا داھاتی د ناڤپەرا مەکتەبێن سیاسی یێن پارتی دیموکراتی کوردستان و ئێکەتی نیشتمانی کوردستان، دێ کۆمبوونەکا چارەنڤیساز بیت و دێ پرسا کاراکرنا پەرلەمان و حوکمەتێ ھێتە ئێکلاکرن، ھەروەسا دیارکر، دێ گۆھۆڕین د سەرۆکایەتیا پەرلەمانێ کوردستانێ دا ھێتەکرن و حوکمەت ژی دێ ھێتە ڕاستڤەکرن و حوکمەتەکا بێی گۆڕان و کۆمەلا ئیسلامی دێ ھێتە پێکئینان.
عەلی تەتەر، ئەندامێ جڤاتا سەرکردایەتیا پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ ڕۆژناما ئەڤرۆ گۆت” دکۆمبوونا د ناڤبەرا مەکتەبا سیاسی یا پارتی و ئێکەتیێ، ئەو کەسێن پێدڤی بەرھەڤببن بەرھەڤی کۆمبوونێ بوون، چاڤەڕێ دھێتەکرن کۆمبوونا ڤێ جارێ و یا بھێت ژی کۆمبوونێن چارەنڤیسسازبن، ل دۆر ھەموو پرسەکێ دێ دانوستاندن ھێنەکرن، ڕێککەفتنا ستراتیژی یا د ناڤبەرا پارتی و ئێکەتیێ دا ب شێوەیەکێ فەرمی نەھاتیە ھەلوەشاندن، ھەتا ڕادەیەکی کار ل سەر ڕێککەفتنا ستراتیژی نەھاتیەکرن، بێگومان کۆمبوون پتر دێ گرنگیێ دەتە ڕەوشا سیاسی، ب تایبەتی ل سەر روودانێن ڤێ دووماھیێ ئەوێن ل پارێزگەھا سلێمانیێ چێبووین، شوونوارێن ون روودانێن سلێمانیێ کاریگەری ل سەر ڕەوشا ھەرێما کوردستانێ ھەبوویە، ئەو ڕوودان ژی ژلایێ بزاڤا گۆڕانێ چێبووی نە، ئەڤە بابەتەک بیت جارەکادی پەرلەمانێ کوردستانێ و حوکمەت بھێنە کاڕاکرن، پارتی ل گەل وێ چەندێ نینە جارەکادی سەرۆکایەتیا پەرلەمانی بدەنە بزاڤا گۆڕان، چونکی دەرکەفت بزاڤا گۆڕان نەشێت ب ڕێڤە ببەت، ئەم دڕژدین کو ئێدی جارەکادی سەرۆکایەتیا پەرلەمانی بۆ یوسف محەمەد و گۆڕانێ نەبیت، گۆڕان دشێت بۆ خوە ببیتە ئۆپۆزسیۆن و کارێ خوە ل پەرلەمانی بکەت.
دکتۆر عەلی تەتەری گۆت ژی” ئەو ھێزێن کو بڕیارە ھەرێما کوردستانێ ب ڕێڤەببەن پێکھاتینە ژ پارتی و ئێکەتی و ئێکگرتوو ل گەل لایەنێن دی یێن کو نموونەیا باش نیشاندای، دێ حوکمەتێ ب ڕێڤەبەن و حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ژی دێ ھێتە ڕاستڤەکرن، ئەو وەزارەتێن دێ ڤالا مینن، دێ ھێنە تژیکرن، د ھەموو جیھانێ دا و ل وەلاتێن دگۆپیتکا دیموکراسیێ دا چو حوکمەتێن بنکەفراوان نینن، مەرج نینە ھەموو لایەن پشکداریێ دئاڤاکرنا حوکمەتێ دا بکەن، ل ھەموو جیھانێ ھندەک لایەنێن سەرکەفتی حوکمەتێ پێک دئینن و ھندەک لایەن دبنە ئۆپۆزسیۆن، مخابن د ئاریشەیێن بۆری دا کۆمەلا ئیسلامی ژی ڕەگەزێ خێرە نەبوویە و ھەلویستێ کۆمەلا ئیسلامی ژ ھەلویستێ گۆڕان دژوارتر بووینە دتێکدانا ڕەوشا ھەرێما کوردستانێ، ھەکە کۆمەلا ئیسلامی نیەتا چاکیێ نینە، بلا ئەوژی ببیتە ئۆپۆزسیۆن، پێدڤی بوو کۆمەلا ئیسلامی پشکداری دکۆمبوونا سەرۆک بارزانی دا کربایە و پشتی پشکدارنەبوونا کۆمەلێ د کۆمبوونا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ دا نیەتا وان دیاربوو.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ب گۆره‌ى راگه‌هاندنه‌كێ كو نڤيسينگه‌ها سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ، حه‌يده‌ر عه‌بادى، ئه‌ڤرۆ رۆژا چارشه‌مبى رێكه‌فتى 9ى به‌لاڤكريه، ئاماژه ب وێ چه‌ندێ كريه كو حه‌يده‌ر عه‌بادى ره‌زامه‌ندى ده‌ربڕيه ل سه‌ر پێدانا قه‌رزێن ئاكنجيبوونێ ب كۆژمێ 50 مليۆن ديناران.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كريه كو پێدانا ڤان قه‌رزان دێ ب رێيا به‌نكا ناڤه‌ندى بيت و كوژمێ 50 ترليۆن ديناران بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ ته‌رخان كرينه و بڕياره د ماوێ 10 سالان دا ڤه‌گه‌رينن.
هه‌ر ب گۆره‌ى وێ راگه‌هاندنێ ژى ميكانزما دانا وان قه‌رزان دێ ب گۆره‌ى رێژا ئاكنجيبوونێ ل پارێزگه‌هان بيت و پشت ب پيڤه‌رێ 80% يێ ژمارا وه‌لاتيان و 20% رێژا هه‌ژاريێ دبه‌ستيت.
دايه زانين كو مه‌ره‌م ب ڤان قه‌رزان بۆ وێ چه‌ندێ يه وه‌لاتى بۆ مه‌ره‌ما ئاكنجيبوونێ بۆ خوه وه‌رگرن، دا كو يه‌كه‌كا ئاكنجيبوونێ د پرۆژه‌كێ ئاكنجيبوونێ دا وه‌رگرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پشتى کو ناسناما ٢٢ هزار چەکدارێن داعش ئاشکرابوو کو کو ل ٥١ وەڵاتێن جودا یێت چووینە ناڤ رێزێن داعشێ، ئێک ژ چەکداران کوردە و ب ناڤێ ئەبو ئەمین کوردى ناڤێ وى یێ هاتى و د فۆرمەکا ٢٣ خالیدا تەڤاهیا زانیاریێن پرۆفایلا وى یێت هاتینە تۆمارکرن.
د فۆرمێدا ئاماژە یا ب وێ ئێکێ هاتیە کرن کو ئەبو ئەمین کوردى د ناڤەڕاستا هەیڤا ١٢ یا ساڵا ٢٠١٣ پەیوەندیا ب چەکدارێن داعشێ کرى و خەلکێ کوردستانا عیراقێ یە و خودانێ باوەرناما زانینگەهێ یە، هەڤدەم ژ دایکبوویێ ساڵا ١٩٩٠ێ یە و پلا شەڕکەرى یا هەى و ژیان هەڤژینیێ پێکنەئینایە.
ئەڤەژى پشتى وێ چەندێ هات کوناسناما ٢٢ هزار چەکدارێن داعش هاتە ئاشکراکرن ژلایێ مالپەرێ سکاى نیوز ڤە کو ژلایێ کەسەکى کو د ناڤ داعشێ دا بوو پشترە ئەو رێکخراو هێلا و ئەڤ زانیاریە بەڵاڤکرن.
هەر لگۆرى زانیاریان ئەو فۆرم و پرۆفایلێت کو ئاشکرابووین ژ سەدێ ٧٢ ژێ ب ڕەگەز عەرەبن.
ئەوى مالپەرى یێ بەڵاڤکری وان بەلگەنامان زانیاریێن هورێن وەکى هژمارا تێلەفونێ و ناڤنیشان و زانیاری لسەر مالباتێن چەکدارێن داعش تێدا هاتیە تۆمارکرن کو ل دەمێ پەیوەندیکرنا وان ب داعشێ ڤە د بەرسڤا ٢٣ پرسیاراندا زانینارى یێت هاتینە وەرگرتن.
مالپەرێ ناڤبرى یێ ڕاگەهاندی پشکەک ژ وان ناڤان د دەمێ پەیوندیکرنا وان ب چەکدارێن داعشێ ڤە یێت هاتینە هەلبژاردن کو کەسێن بەرنیاسن.
د بەلگەناماندا ئاماژە ب وێ ئێکێ هاتیە کرن گەلەک ژ چەکدارێن داعش بەرێ چەند جارەکان سەرەدانا یەمەن و تونس و سودان و لیبیا و پاکستان و ئەفغانستانێ یا کرى و پشترە یێت چوینە سوریا و بەشداریا شەڕان یا کرى و هند ژ وان یێت ڤەگەڕیایە وەڵاتێن خو بێى هەبوونا چاڤدێریێ لسەر وان.
ئێک ژ بەلگەنامان کو د بن ناڤنیشانێ “شەهیدان” هاتیە نڤیسین زانیاریێن لسەر چەکدارێن داعش تێدابووى کو یێ لبەر بووی هێرشێن خوکوژى ئەنجامدەن لسەر ئەڤێ چەندێ ژى مەشق و راهێنانا پێ هاتیە کرن.
د پشکەکا دى یا بەلگەناماندا هژمارا تێلەفونا وان چەکداران یا هەى و هەتا نهاژى کاردکەن و ژلایێ چەکدارێن داعشێ و مالباتێن وان دهێتە بکارئینان.
مالپەرێ یێ ئاشکرا کرى کەسەکى ب ناڤێ ئەبو حەمید ب رێکا میمۆریەکێ بەلگەنامێن خۆ یێت گەهاندیە مالپەرێ کو ژ رێڤەبەرێ ئاسایشا ناڤخۆ یێ چەکدارێن داعشێ یێ دزى.
ئەبو حەمید د بەرێدا سەر ب لەشکرێ ئازادێ سوریا بوو هەتا پاشى چوویە ناڤ چەکدارێن داعش کو وەکى ب خۆ ڕاگەهاندبوو “ب سەدەمێ تێکشکاندنا یاسایێن داعشێ بریارا داى وێ رێکخراوێ بهێلیت”.
ناڤبرى ئاماژە ب وێ چەندێ ژى کر د نهادا سەربازەکێ حزبا بەعسا بەرێ وێ رێکخراوێ برێڤە دبەت.
ئەوى کەسى ئاشکراکر، هێزێن یەپەگێ و ڕژێما بەشار ئەسەدى ل دژى هێزێن ئۆپزسیۆنان هەڤئاهەنگیێ دکەن.
گۆت ژى “چەکدارێن داعشێ پشتا وانا ل ڕەقە ساربووى وان دڤێت بەرەف بیابانێن ناڤەندا سوریا و پشترە ل عیراقێ پێشڤە بچن”.
هەوەسا گۆت ژى “هیڤیدارم ب رێکا ئاشکرا کرنا بەلگەنامان چەکدارێن داعش ژ ناڤ بچن”.
ئەڤێن خارێ فایلا هژمارەک ژ چەکدارێن بیانی یێن ناڤ داعشێیە:
نيشاندان