ئەڤرۆ نیوز،زنار تۆڤی:
پشتی ئەڤرۆ خۆپیشاندانەک ل ئامەدێ هاتیەکرن لدووڤ دا گرژی و ئالۆزی دناڤ وێ خۆپیشاندانێ درۆست بوون،ئەڤ چەندە بۆ ئەگەرێ پەیدابوونا شەری و نوکە شەری دناڤ کۆلانێن ئامەدێ دەستپێکریە،هەروەسا د وان شەر و ئالۆزیان دا سەرۆکێ سەندیکا پارێزەرێن ئامەدێ تاهر ئەلچی هاتیە کوشتن و چەندین کەسێن دی ژ وەلاتیان هاتینە کوشتن و بریندارکرن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
رێڤه‌به‌رییا گشتییا كاروبارێن ئێزدییان داخوازیێن ئێزدییان گه‌هاندنه نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى ل جنێفێ، رێڤه‌به‌رێ گشتیێ كاروبارێن ئێزدییان ل وه‌زاره‌تا ئه‌وقاف و كاروبارێن ئاینى راگه‌هاند، وان داخوازیێن ئێزدییان راده‌ستى نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى كرینه و تێدا خواستییه، هاریكارییا ئاواره‌یان بهێته‌كرن، ژ هه‌موو ئالییه‌كى ڤه و بزاڤێن رزگاركرنا كه‌سێن دده‌ستێن داعشێ دا بهێته‌كرن و هه‌روه‌سا كاربهێته‌كرن، تاوانا دژى ئێزدییان ب جینۆساید بهێته ناساندن.
خێرى بۆزانى دبێژیت: تیرۆرستێن داعشێ ل سالا ده‌ربازبووى هێرشى شنگالێ كرن و پشتى به‌رخودانه‌كا درێژ، لێ داعشێ ب چه‌كێ خوه یێ پێشكه‌فتى شنگال كۆنترۆلكر، پشتى داعشێ شنگال كۆنترۆلكرى هزاران زارۆ و ژن و پیر و كال كه‌ڤتنه ده‌ستێن وێ رێكخستیێ، هه‌روه‌سا ب ده‌هان كۆمكوژى ل سنۆرێ وێ ده‌ڤه‌رداریێ چێكرن، كو تا نها لگۆرى داوى داتا هزار و 280 ژ خه‌لكێ شنگالێ شه‌هید كه‌ڤتینه و نێزیكى 5 هزار و 838 زارۆ و ژن كه‌ڤتینه ده‌ستێن داعشێ و ل بازارێن مووسل و رقه هاتینه فرۆتن، هه‌روه‌سا نێزیكى 340 هزار كه‌س ژ شنگالێ و 60 هزار كه‌س ژى ژ باشیك و به‌حزانێ ئاواره‌یى هه‌رێما كوردستانێ و توركیا و سووریا بوون، داعشێ 42 مه‌زارێن ئاینى ل شنگالێ په‌قاندن، پترییا مال و ملكێ هه‌موو گوندێن ئێزدییان برییه.
بۆزانى دیاركر، تا نها 2 هزار و 271 كو ژ وان 850 ژن و 313 زه‌لام و 535 كچێن زارۆ و 574 كورێن زارۆ هاتینه رزگاركرن و نها نێزیكى 3 هزار و 566 كه‌سێن ئێزدى دده‌ستێن داعشێ دا ماینه.
هه‌روه‌سا دیاركر، روودانێن شنگالێ بووینه ئه‌گه‌ر 960 زارۆ سێوى بمینن و تا نها 21 گۆرێن بكۆم هاتینه دیتن، كو دناڤا هه‌ر ئێكى دا زێده‌ترى 35 كه‌سان هه‌بووینه، هه‌روه‌سا ده‌هان حاله‌تێن بریندارى و په‌ككه‌ڤتنێ دناڤا ئاواره‌یاندا دروستبووینه كو هه‌ر ژ ئه‌گه‌را هێرشان بوویه، هه‌روه‌سا دیاركر، بنه‌مایێن ئاڤه‌دانكرنێ ل شنگالێ هاتینه ژ ناڤبرن و مال و ئاڤاهى هاتینه وێرانكرن.
له‌وا ژ نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى خواستینه، كو نها ئێزدى دنڤا 21 خیڤه‌تگه‌هاندا د ره‌وشه‌كا خراب دا دژین و پێدڤى ب هاریكاریێن ساخله‌مى و فێركرن و كه‌لوپه‌لێن خوارنێ هه‌نه، دڤێت جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى ب گرنگ به‌رێ خوه بده‌تێ.
هه‌روه‌سا ئه‌و كه‌سێن نها دده‌ستێن داعشێ دا بزاڤێن مه‌زن بهێنه‌كرن بهێنه رزگاركرن، ب هه‌ر شێوه‌یه‌كى بیت.
هه‌روه‌سا خواستییه ژى ئه‌و تاوانا دژى ئێزدییان هاتییه‌كرن، ب كۆمكوژى (جینۆساید) بهێته هه‌ژمارتن و نها ئه‌و چاڤه‌ڕێى دادگه‌ها نێڤده‌وله‌تى نه بۆ ڤێ یه‌كێ.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
ژ ئه‌گه‌رێ ئالوزبوونا ره‌وشا ده‌ڤه‌رێ، ب تایبه‌ت پشتى كه‌تنا فرۆكا رووسى ژ ئالیێ توركیا ڤه، ده‌زگه‌هێ ڤه‌گوهاستنا سوێد بریاردا هه‌موو گه‌شتێن خوه یێن د ناڤبه‌را كوردستان و سوێد راگریت.
ده‌زگه‌هێ ڤه‌گوهاستنا سوێد ژ زارێ سیمون پوسلووك به‌رپرسێ پشكا فرۆكه‌ڤانى یا ده‌زگه‌هێ راگه‌هاندیه” ژبه‌ر زوربوونا ڤه‌لڤینێن سه‌ربازى ل ده‌ڤه‌رێ، مه بریاردا گه‌شتێن خوه یێن راسته‌خو یێن سوێد بۆ كوردستانێ رابگرین.
ئه‌ڤرۆنیۆز، ئه‌یاد به‌رواری
ئه‌لمانیا ب دوور نابینیت له‌شكرێ وێ ژی شه‌ڕێ رێكخستیا داعش یا تیرۆرستی ل سووریێ بكه‌ت د چارچۆڤێ بزاڤێن نیڤده‌وله‌تی بۆ ژناڤبرنا هه‌موو جۆریچن تیرۆرێ ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ.
گۆڤارا (دیر شبێگل) یا ئه‌لمانی ژ چه‌ند ژێده‌رێن وه‌زاره‌تا به‌رگریا ئه‌لمانی ڤه‌گۆهاست كو حوكمه‌تا ئه‌لمانی هزر د پشكداریا له‌شكرێ ئه‌لمانی د ئۆپه‌راسیۆنێن ل سووریێ دژی داعشێ دهێنه ئه‌نجامدان دكه‌ت.
ل دووڤ وان ژێده‌ران، مه‌رجێ ئه‌لمانیا یێ پێدڤی بۆ پشكداریێ د وی شه‌ڕی دا، ده‌ركه‌فتنا بریاره‌كا نێڤده‌وله‌تی یه.
گوڤارا ئه‌لمانی خویا دكه‌ت كو ئه‌ڤه جارا ئێكێ یه د دیرۆكا ئه‌لمانیا فیدرال دا كو ب دوور نه‌هێته دیتن هێزێن خوه بهنێریته ئێك ژ وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤین.
ل دووڤ وێ رۆژنامێ ژی، حوكمه‌تا ئه‌لمانی هزر د وێ چه‌ندێ دا دكه‌ت كو رۆلێ ئه‌لمانی د بزاڤێن نێڤده‌وله‌تی دا د شه‌ڕێ داعشێ دا دێ پتر ل سه‌ر وێ چه‌ندێ بیت، پشتی جڤاتا ئاسایشا نێڤده‌وله‌تی بریاره‌كێ ل دۆر وێ چه‌ندێ بده‌ت، د مه‌شقدانا هێزێن به‌هنگاریا سووری، یان ژی پشته‌ڤانیا لۆژستی بۆ فره‌نسیان د ئۆپه‌راسیۆنێن واندا.
به‌ری نوكه ئه‌لمانیا ب شێوه‌كێ ڤه‌بڕ ره‌تكربوو هێزێن وێ پشكداریێ د شه‌ڕێ دژی داعشێ دا بكه‌ن، به‌لێ هێرشێن پاریس ئه‌و پالدا كو هه‌لویستێ خوه ل دۆر وی بابه‌تی نه‌رمتر بكه‌ت.
ئه‌ڤرۆنیۆز، ئه‌یاد به‌رواری
ده‌ستهه‌لاتێن ئه‌منی ل ئیتالیا دوهی ئه‌ینیێ 27/11/2015 ێ وه‌لاتیه‌كێ تورك ل به‌نده‌رێ باژێرێ تریستی یێ ئیتالی ده‌سته‌سه‌ركر ل گه‌ل 800 پارچێن چه‌كێ توركی كو بزاڤا برنا وی چه‌كی ب قه‌چاخی بۆ ئورۆپا دكر.
ل دووڤ سایتێ (مه‌علومه)، ده‌زگه‌هێن ئه‌منی یێن ئیتالی خویاكر كو وان ئه‌و وه‌لاتیێ تورك ده‌سته‌سه‌ركر كو تڤه‌نك و ده‌بانجه ب ڕێیا سندووقێن گرتی ڤه‌دگوهاستن بێ كو چو به‌لگه‌نامه ل گه‌ل بن كو ڕێ بۆ ڤێ چه‌ندێ بده‌نێ.
ده‌زگه‌هێن ئه‌منی یێن ئیتالی دیاركرن ژی كو وی وه‌لاتیێ تورك ئه‌و چه‌كه ژ توركیا و چه‌ندین ده‌وله‌تێن ئورۆپی ده‌ربازكر و گه‌هانده ئیتالیا كو ل وێرێ ب چه‌كڤه هاته ده‌سته‌سه‌ركرن.
ئه‌ڤرو نیوز، نه‌وزاد زاده هلورى:
ده‌مه‌ك به‌ریا نها كارگێرێ لقێ 20ێ پارتى دیموكراتى كوردستان ل شێخان مه‌لا یونس وه‌غه‌را داویێ كر.
دڤى واریدا عه‌بدوللا شكاك پسمامێ ناڤبرى بو ئه‌ڤرۆ نیوز گۆت : ( ژبه‌ر سه‌ده‌ما نه‌خوشیه‌كا درێژخایه‌ن ئه‌ڤ شه‌ڤه پێشمه‌رگه و كارگێرێ لقێ 20ێ پارتى دیموكراتى كوردستان مه‌لا یونس چوبه‌ر دلوڤانیا خودێ )
زێده‌تر گۆت : ( ناڤبرى ئێك بوویه ژ رهسپیێن عه‌شیره‌تا شكاك و ل سالا 1952 ل موسل ژ دایك بویه و پشتى دامه‌زراندنا پارتى ئێكسه‌ر په‌یوه‌ندى ب رێزێن وێ كریه و ل سالا 1966 بوویه ئه‌ندامێ ئێكه‌تیا قوتابیێن كوردستانێ ل موسل و دیڤدا ل سالا 1974 بوویه به‌رپرسێ لیژنا ناوچا پارتى دیموكراتى كوردستان ل قه‌زا ئاكرێ و پاشان دبیته كارگێرێ لقێ 20ێ شێخان ، و ئه‌و ده‌ما كو ل موسل بوو بوو ده‌ما 7 سالان كه‌فتیه دزیندانێن موسل دا)
هه‌ر ئه‌ڤ شه‌ڤه ب به‌رهه‌ڤبوونا به‌رپرسێن لقا 20 پارتى و چه‌ند ئه‌ندام په‌رله‌مان و جه‌ماوه‌ره‌كێ زورێ ده‌ڤه‌رێ ته‌رمێ ناڤبرى ل گوندێ زیناڤا یا سه‌ر ب ناحیا كه‌له‌كچى ڤه هاته ڤه‌شارتن.
ئه‌ڤرۆ نیوز: ڤه‌ده‌ر ره‌شاڤایی:
به‌ربژێرێ ره‌شپیست یێ سه‌رۆكاتییا ئه‌مریكا ژ پارتا كۆماری زانیاریێن وی و هزرێن وی لسه‌ر سیاسه‌تا ده‌رڤه تا راده‌كی د لاوازن كو هه‌تا هزردكه‌ت كورد جۆره‌كێ په‌نیری یه.
ئه‌ندامه‌كێ كۆنگریسێ ئه‌مریكی ژ ویلایه‌تا ئایوا ژ پارتا هه‌مان به‌ربژێر ئاشكرا كر كو چانسێ سه‌ركه‌فتنا به‌ربژێر كارسۆن د مه‌ترسیێ دایه، ژبه‌ركو دیاربوویه ئه‌و نه‌یێ زیره‌كه د سیاسه‌تا ده‌رڤه دا و یا ژ وی ڤه “كورد” جۆره‌كێ په‌نیرێ “ویسكۆنسن”ه (كو ده‌ڤه‌ره‌كا ئه‌مریكیه گه‌له‌ك جۆرێن په‌نیران به‌رهه‌م دئینیت و جۆرێ ژ هه‌میان ناڤدارتر ناڤێ وی وه‌ك په‌یڤا “كوردان” “curds” دهێـه خواندن) .
ژ ئالیێ خوه‌ڤه پشته‌ڤانه‌كێ كارسۆن گۆت كو ئه‌ڤ یه‌كه وه‌ك لێكتێنه‌گه‌هشتنه‌كێ یه چێبووی و هه‌ڤركێن وی مه‌زن كرییه، هه‌كه‌ر كارسۆن كوردان دنیاسیت و چه‌ندین جاران كورد ب خه‌لكه‌كێ قاره‌مان وه‌سف كريه .
ئه‌ڤرۆ نیوز: ڤه‌ده‌ر ره‌شاڤایی:
لدووڤ زانیاریێن وه‌زاره‌تا چاندنێ یا هه‌رێما كوردستانێ به‌لاڤكرین، هه‌رێما كوردستانێ پتری 90% ژ به‌رهه‌مێ خارنێ بۆ خوه ژ ده‌رڤه‌ی كوردستانێ دابین دكه‌ت و دئینیت.
ئه‌نوه‌ر عۆمه‌ر رێڤه‌به‌رێ گشتی ل وه‌زاره‌تا چاندنێ دبێژیت: هه‌ژمارا ئاكنجییان یا زێده‌بووی لێ هه‌ژمارا به‌رهه‌مێ مه وه‌كی خوه مایه”
ناڤهاتی دیاركر كو ل سالا 2020 پشتی هه‌ژمارا ئاكنجییان ژ 5.4 ملیۆنان دبیته 6 ملیۆن، پێدڤییا هه‌رێمێ ب خارنێ دێ گه‌له‌ك زێده‌تر بیت.
هه‌روه‌سا گۆت ” پرانیا وه‌لاتێن جیهانێ سه‌رجه‌مێ 10 سه‌دێ ژ بۆدجێ خوه بۆ گه‌شه‌پێدانا كه‌رتێ چاننێ ته‌رخان دكه‌ن، لێ هه‌رێما كوردستانێ بتنێ 2 سه‌دێ ژ بودجا خوه بۆ چاندنێ ته‌رخان دكه‌ت، ئه‌ڤ یه‌كه ژی كاره‌ساته.”
هه‌رێما كوردستانێ تێرا خوه به‌رهه‌مێ خارنێ ژ (گه‌نم، پتات، هێك و سیر)ان هه‌یه و دشیان دایه بۆ ده‌رڤه‌ی هه‌رێمێ ژی بهێته هنارتن، هه‌روه‌سا به‌رهه‌مێن هه‌رێمێ یێن خارنێ ژ (گوشتێ مریشكێ، خیار و باجان)ان پێدڤیێن هه‌رێمێ پێ دهێنه پركرن.
وه‌زاره‌تا چاندنێ ئه‌و یه‌ك ژی ئینا زمان كو 9 سه‌دێ یا ئاكنجیێن هه‌رێمێ ژیارا وان لسه‌ر چاندنێ یه و 10 سه‌دێ یا سه‌رجه‌مێ داهاتێ ناڤخۆیێ هه‌رێمێ ژ به‌رهه‌مێن چاندنێ یه.
نيشاندان