ئەڤرۆ نیوز:
ب پشتەڤانیا نێڤدەولەتی دەستھەلاتدارێن ھەرێما کوردستانێ کار ژ بۆ بنەجھکرنا پێگەھێ دەولەتا کوردی دکەن، وەکو بەرھەڤیەک بۆ سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ د سالا نوو دا و دست ب کارێ نەخشەدانانا سنۆران کریە، زێدەباری ئازادکرنا وان دەڤەرێن ھێشتا ددەستێن داعشێ دا ماین کو جارەکا دی ڤەگەرینن دناڤ دەولەتا چاڤەڕێکری دا، ھەروەکی رۆژناما (العربی الجدید) ئاماژە پێ کری..
رۆژناما ناڤبری ژ زارێ ژێدەرەکی کوردی راگەھاندیە، (پرۆسا نەخشەکێشانا سنۆرێن دەولەتا کوردی نوکە دھێتە بجھئینان و تیمەکا تایبەت ب سەرپەرشتیا ئەندازیارێن بریتانی و فرەنسی و ئەمریکی، دەست ب کارێ کولانا خەندەکان بۆ دەستنیشانکرنا سنۆرێن کوردستانێ کریە، کو ھەتا نھا ب درێژاھیا پتر ژ 100 کیلۆمەتران ھەر ژ سنۆرێ قەزا خانەقین کو ب دووریا 175 کیلۆمەتران ل باشورێ بەغدایە و ھەتا ناحیا رەبیعە ل باشورێ مووسلێ 520 کیلومەتران ژ بەغدا دوورە، کو نێزیکی سنۆرێن سووریێ دبیت و ئەوخەندەکا سنۆری، ل گۆڕ ژێدەرێ کوردی، ب کووراتیا 3 مەتران و فرەھیا 3 مەتران و دێ ل بن کونترۆلا سیستەمێ چاڤدیریا ئەلکترونی دا بیت.
ژ لایەکێ دی ڤە، ئەندامێ سەرکرداتیا پارتی دیموکراتی کوردستانی (عەلی عەونی ) گۆت” ھەرێما کوردستانێ دێ ڕیفراندۆمەکا جەماوەری بۆ سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ د سالا 2016 ئەنجامدەت، ھەروەسا ئاماژەدا، سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ (مەسعود بارزانی) د کۆمبوونەکێ دا، پارتی دیموکراتی کوردستانی ب ڤی کاری راسپاردیە و پێدڤیە ل سەر حوکمەتێ رەوشێ ئارام بکەت و بەرھەڤیان بۆ ڕیفراندۆمێ بکەت”.
عەلی عەونی ھەروەسا خوەیاکر، سەرۆک بارزانی، دکۆمبوونا سەرکرداتیا پارتی دا ل 21 کانوونا ئێکێ یا بۆری، ئەو راسپاردینە بۆ بەرھەڤیان ل دۆر ئەنجامدانا ڕیفراندۆمێ و دانوستاندنێ ل گەل پارتێن دی یێن بڤێن بھێنە دناڤ پرۆژەی دا و گوت ژی ژی کو د ھەر ڕەوشەکێ دا، پرۆسا ڕیفراندۆمی دێ ھێتە ب رێڤە برن و سەرەدانا سەرۆک بارزانی بۆ وەلاتێن ئەوروپا و ئەمریکا ئارمانج ژێ ب دەستڤەئینانا بابەتێ پشتەڤانیا سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ بوویە.
سەبارەت سنۆرێن دەولەتێ ژی، ڤی ئەندامێ سەرکردایەتیا پارتی گۆت” نوکە ئەم مژوولی بابەتێ سنۆراینە، دەڤەرێن ھاتینە ئازادکرن دەست ژێ ناھێتە بەردان، چونکی مە قوربانی و خووینەکا زۆر ژبۆ دایە”.
سیاسەتمەدارێن کوردان و سەرکردێن ھێزا پێشمەرگەی دبێژن، وان سنۆرێن دەولەتا کوردی بخوینێ دیارکرینە ددەمێ شەڕێ دژی تیرۆرستێن داعشێ دا، ھەر ل گۆڕ ھندەک راپۆرت و پێزانینان، ھێزا پێشمەرگەی نێزیکی 90% ژ ئاخا کوردستانێ یا کو ئەو دخوازن بھێتە سەر ب ھەرێما کوردستانێ ڤە ددەستێن پێشمەرگەی دایە و تنێ 10 % ژ ئاخا کوردستانێ ل بن کونترۆلا چەکدارێن تیرۆرستێن داعشێ دا مایە.
سەبارەت ئاستەنگێن درێیا سەربخوەیا کوردستانێ دا، عەلی عەونی دیارکر کو قەیرانا ئابۆری و شەڕێ داعشێ، زێدەبارێ گڤاشتنێن دەرەکی و ھەرێمی، بەلێ دەلیڤە یا بەرھەڤە و یا گرنگە دڤێ ڕەوشا ئالۆز دا و پێدڤیە بھێتە بکارئینان.
عەلی عەونی دبێژیت” مە باوەریەکا تمام یا ھەی کو ھندەک لایەنێن ناڤخوەیی دژی پرۆژێ سەربخوەیێ نە” و ئاماژە دا بزاڤا گۆڕان ب سەرکێشیا نەوشیروان مستەفای، جێگرێ بەرێ یێ جەلال تالەبانی، ھەروەسا خوەیاکر، بزاڤا گۆڕان پشتەڤانیا سەربخوەیێ و دەولەتا کوردی ناکەت، لەوما ئەم دێ کاری ل گەل پارتێن باوەری ب سەربخوەیا کوردستانێ ھەی کەین، ھەروەسا دەزگەھێن حوکمەتێ ژی ھاتینە راسپاردن بۆ خووشکرنا ڕەوشا گونجای یا ئەنجامدانا ڕیفراندۆمێ.
دیسا سەرکردەکێ حزبا زەحمەکێشان (سەعەد خالد) پێشبینی کرن، دانوستاندنێن ناڤخوەیی د ناڤبەرا حزب و ئالیێن کوردستانی بھێنە کرن و گوت” ئەز باوەرم سەرۆک بارزانی دێ ل گەل ھەموو حزب و ئالیێن سیاسی کۆمبیت، کو ھەموو قەیرانێن نوکە ھەین نەمینن، چونکی دەلیڤە ھەمبەری مللەتێ کورد یا دیرۆکی یە و پێدڤیە مفا ژێ بھێتە وەرگرتن و بارزانی یێ رژدە ل سەر ئێکگرتن و ئێک رێزیا مللەتێ کورد”.
سەیاسەتمەدار و چاڤدێرێن سیاسی یێن کوردان گرێدانەکێ د ناڤبەرا راگەھاندنا دەولەتا کوردی و ھەلوەشاندنا ڕێککەفتنا (سایکس بیکۆ) یا بەریتانی و فرەنسی دا دکەن د بۆرینا 100 سالان ل سەر ژیێ وێ ڕێککەفتنێ.

ئەڤرۆ نیوز:
قایمقامێ قەزا شنگالێ بۆ ئەڤرۆ ئاشکرا کر کو بڕیارە کۆنفرانسێ ئێکێ یێ دەڤەرێن وێرانکری ئەڤرۆ 10/1/2016 ل پایتەختێ ھەرێما کوردستانێ دەست ب کارێن خوە بکەت و گۆت: “د ڤی کۆنفرانسی دا خەلکێ دەڤەرا شنگالێ دێ بێدەنگیا حوکمەتا عیراقێ ھەمبەر شنگالێ دیارکەت و داخوازێ ژ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ کەن پارێزگەھبوونا شنگالێ بھێتە ڕاگەھاندن و ب سەر عیراقێ ڤە نەمینیت”.
مەحما خەلیل، قایمقامێ قەزا شنگالێ دیار کر، مەرەما وان ژ گێرانا ڤی کۆنفرانسی ئەوە، پێدڤیێن دەڤەرێن وێرانکری بھێنە بەرچاڤکرن، چونکو خەلکێ دەڤەرا شنگالێ چەندین جاران داخوازا ھاریکاریێ ژ حوکمەتا عیراقێ کریە، بەلێ ھەتا نوکە چو داخوازیێن وان ب جە نەئیناینە و گۆت: “ھەر سێ پارێزگەھێن وێرانکری یێن عیراقێ (سەلاحەدین، ئەنبار، نەینەوا) و نوونەرێن ھەموو دام و دەزگەھێن حکومی دێ د کۆنفرانسی دا ئامادە بن و دێ دانوستاندن ژ لایێ وان ڤە ل دۆر ئاڤەدانکرن و خزمەتێن پێدڤی بۆ دەڤەرێن وێرانکری ھێتەکرن”.
خویا ژی کر، ئەو ژ نوکە وێڤە د وێ باوەرێ دا نینن کو حوکمەتا عیراقێ کارەکی بۆ قەزا شنگالێ بکەت، چونکو دەمێ کارەساتا شنگالێ روودای و ھەتا نوکە پەرلەمانێ عیراقێ ئیدانا کارەساتا شنگالێ نەکریە و گۆت: “د ڤی کۆنفرانسی دا ئەو دەردەسەری یا ب سەر خەلکێ دەڤەرا شنگالێ دا ھاتی ھەموو دێ ھێتە دیارکرن، دیسا داخواز ژ پەرلەمان و حوکمەتا عیراقێ ھێتە کرن کو ژ نوکە وێڤە ل سەر کارەساتا شنگالێ بێدەگ نەمینیت و داخواز ژ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ژی ھێتەکرن کو پارێزگەھبوونا قەزا شنگالێ ڕابگەھینیت و ئیدی شنگال ب سەر عیراقێ ڤە نەمینیت و داخواز ھێتەکرن کو کارێن باشتر بۆ رزگارکرنا کچ و ژن و زارۆیێن رەڤاندنی یێن ھەتا نوکە ماینە د ناڤ دەستێن تیرۆرستان دا بھێنە کرن”.