ئەڤرۆ نیوز، سالار دۆسکی:
رێڤەبەرێ پەروەردا دھۆک یا رۆژھەلات ئاشکراکر کو سنورێ پەروەردا وی پێدڤی ب مامۆستا ھەیە، چوونا مامۆستا بۆ دەرڤە وەرگرتنا دەستیردانێن مامۆستایێن ژن کارتێکرن کریە و گەلەک قوتابخانە ڤالاماینە.
سەمیر عەبدولعەیز رێڤەبەرێ پەروەردا دھۆک یا رۆژھەلات زێدەتر بۆ ئەڤرۆ نیۆز ئاشکراکر کو ل قوناغا ئامادەیی ل سنورێ پەروەردا رۆژھەلات پێدڤی ب پتر ژ 320 مامۆستانە، قوناغا بنەرەت مامۆستا دروستن و ھەر مامۆستایەک 18 وانان د حەفتیێ دا دبێژێت، سالا بوری کێمتر وبووینە ،لێ ئەڤ سالە چونکە گەلەک مامۆستا بۆ پەروەردا رۆژئاڤا ھاتنە ڤەگوھاستن، رێژا گۆتنا وانا ل سەر مامۆستا زێدەبووینە، دیسان پتر ژ 80 مامۆستا ل سنورێ پەروەردا مە چووینە دەرڤە، کێشا ھەرە مەزن و کارتێکرنێ ل پرۆسێسا خواندنێ دکەت وەرگرتنا دەستیردانێن دایکینی یە، ل ڤێ ھەیڤێ ل قوتابخانا (سەرەرم) بتنێ (29) مامۆستان دەستیردانێن دایکنیێ وەرگرتینە، (12) مامۆستا ژی ل ھەمان قوتابخانە چووینە پەروەردا رۆژئاڤا، ئانکو (41) مامۆستا چوون، جھێ وان ما ڤالا نەچاربووینە مامۆستایێن کێم وانە دگۆتن ل قوتابخانێن دەوروبەر ڤەگوھێزینە قوتابخانا ناڤبری و مامۆستایە دێ بێژیت حەزدکەم جھێ خوە بم لێ دڤێت بەرژوەندیا گشتی و قوتابیان بەری ھەر تشتەکی بیت و بەرچاڤ بھێتە وەرگرتن، راستە مامۆستا ژی جھێ رێزێ یە و یا مە پێ چ بیت دێ بۆ کەین.
رێڤەبەرێ پەروەردا رۆژھەلات گۆت: بۆ ڤەگوھاستنا مامۆستان و پرکرنا قوتابخانێن پێدڤی ب مامۆستان مە شەشە لژنە پێک ئینابوون و قەبوول ناکەین مامۆستا ل قوتابخانەکێ بن و کێم وانا بێژن و قوتابخانەکێ مامۆستا نەبن، رێنما ھەنە و دووماھی ڤەگوھاستن کیە ھاتیە وێ قوتابخانێ ئەو دێ ھێتە ڤەگوھاستن و ھەکە ئێکی دڤێت بچیت دێ رێ بۆ ھێتەدان.
گۆتژی: کێشا پەروەردێ ھەموو میلاکە و ئەگەر میلاک تەمام بوو کێشە نەبن، ئەگەر مامۆستا تەمام نەبوون دڤێت ب وانەبێژان قوتابخانە بھێتە پرکرن، رێڤەبەرێ چالاک ئەوە یێ ب زووترین دەم ڤالاھیێن قوتابخانا خوە ب وانەبێژان پر بکەت و تایبەت پۆلێن حەفتێ ھەتا دوازدێ.
ل دووماھیێ سەمیر گۆت: ئەگەر مامۆستا بھێنەدامەزراندن دێ مامۆستا ھەیڤا نەە بەلاڤ کەین و ناھێلین بگەھیتە ھەیڤا دەە و دێ کێشە چارەسەربن.
ئەڤرۆ نیوز، سالار دۆسکی:
چاڤدێرەکێ سیاسی دیارکر کو پشتی چێبوونا حوکمەتا عەبادی سەنگا کوردان ل بەغدا لاواز بوویە و ڤێ چەندێ دێ ئەنجامێن نەباش ھەبن، چونکە ھەرێم پارچە ژ عیراقێ باشترە پەیوەندی بھێنە خورتکرن و مافێن مللەتێ کورد بھێنە دابینکرن.
دیندار نەجمان دۆسکی، چاڤدێرێ سیاسی بۆ ئەڤرۆ نیۆز گۆت: پەیوەندیێن ھەرێمێ ل گەل بەغدا نەدباشن و ئەگەر ژی بۆ کێشێن ھەلاویستی وەکی پێشمەرگەی و مادێ 140 و پەترۆلێ دزڤریت و چەندین سالە دگرێداینە و نەھاتینە چارەسەکرن، ئەڤە ترسا بەغدا ژ پووتەپێدانا جیھانێ ب سەرکەفتێن پێشمەرگێ کوردستانێ بەرامبەر داعش، ترس ژ جودابوونا کوردان ل عیراقێ.
ھەمان چاڤدێرێ سیاسی گۆت: داعش مادێ 140 ب دووماھی ئینا وەکی وەکی دی فاکتو لێ دڤێت ل گەل بەغدا رێکەفتن ھەبیت بۆ یاسایکا رەوشا نوو و پاراستنا دەسکەفتنان.
ئه‌ڤرۆ نیوز، ره‌وان نهێلى
سوپاسالارێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ى راگه‌هاند كو وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیا عیراقێ بۆ مه‌ره‌ما پیرۆزباهیكرن ژ هێزا پێشمه‌رگه‌ى رۆژا ئه‌ینى سه‌ره‌دانا شنگال كربوو و رزگاربوونا شنگال ب كلیلا رزگاركرنا مووسل دایه زانین.
سوپاسالارێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ى فه‌ریق جه‌مال محه‌مه‌د بۆ ئه‌ڤرۆنيوز گوت: سه‌ردانا خالد عوبێدى وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیا عیراقێ بۆ شنگالێ بۆ مه‌ره‌ما پیرۆزباهیكرنێ بوویه ل سه‌ركه‌فتنێن پێشمه‌رگه‌ى ل شنگال كو شیاى كێمتر ژ 48 ده‌مژمێران شنگال رزگار بكه‌ن، سه‌ركه‌فتنا شنگالێ ب تنێ بۆ كوردستانێ نه‌هژمارت، به‌لكو ئه‌ڤ سه‌ركه‌فته بۆ هه‌موو گه‌لێ عیراقێ دازانین ژبه‌ر كو دوژمنێ عیراقێ ئێكه”.
سه‌باره‌ت وێ یه‌كێ كانێ وان داخوازیا چ هاریكاریه‌ك ژ وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیا عیراقێ كرن، سوپاسالارێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ى فه‌ریق جه‌مال محه‌مه‌د گوت” مه چ داخوازى ژێ نه‌كرن، ژبه‌ر كو به‌رى نوكه ب نڤیسارێن فه‌رمى ب رێیا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ى مه داخوازى و پێدڤیێن هێزا پێشمه‌رگه‌ى گه‌هاندینه وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانیا عیراقێ و هه‌ڤپه‌یمانێن مه”.
سوپاسالارێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ى ئاماژه ب وێ یه‌كێ كر كو وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیا عیراقێ رزگاركرنا شنگال ب كلیلا ده‌ستپێكرنا پرۆسا ئازادكرنا مووسل دا زانین ژبه‌ر كو شنگال هێله‌كا ستراتیژى یه د ناڤبه‌را سووریا و مووسل دا و ئێدى داعش نه‌شێت وه‌كو پێدڤى هاریكاریان ژ سووریا وه‌ربگریت، به‌لێ هه‌تانوكه ژناڤێ ئازادكرنا مووسل نه‌هاتیه دانان.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
به‌رپرسه‌كێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ی د داخۆیانیه‌كێ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند، هه‌تا نوكه هنده‌ك كۆمه‌لگه‌هێن سه‌ر ب قه‌زا شنگالێ ڤه یێن دده‌ستێ داعشێ دا ماین و نه‌هایتنه ئازادكرن و پلان یا هه‌ی بۆ ئازادكرنا وان، ئاشكراكر ژی كو هه‌تا نوكه ژی مه‌ترسیا هێرشێن راجیمان و تۆپان ژلایێ داعشێ ڤه یا ل سه‌ر شنگالێ مای.
فه‌ریق (جه‌بار یاوه‌ر) ئه‌میندارێ گشتیێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گوت”هنده‌ك كومه‌لگه‌هێن سه‌ر ب شنگالێ ڤه ماین (سێ یان چار كۆمه‌لگه‌ه) كو هه‌تا نوكه نه‌هاتینه ئازادكرن و د پلانا مه دا یا هه‌ی ل ده‌مێ گونجای هه‌موو ئه‌و ده‌ڤه‌رێن ماینه دده‌ستێ داعشێ دا ل قه‌زا شنگالێ بهێنه ئازادكرن”.
ل دۆر رووبه‌رێ ئاخا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌وا هه‌تا نوكه مایه دبن ده‌ستێ داعشێ دا، فه‌ریق جه‌بار یاوه‌ر گوت” تنێ 3% ژ ئاخا كوردستانێ یا مایه دبن كونترۆلا داعشێ دا”.
ئه‌میندارێ گشتیێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ی دیاركر ژی كو هه‌رێما كوردستانێ هێله‌كا به‌رگریێ كو ژ شنگالێ ده‌ستپێ دكه‌ت هه‌تاكو دگه‌هیته خانه‌قینێ ب درێژیا پتر ژ هزار كیلومه‌تران ل گه‌ل داعشێ یا هه‌ی، ل هنده‌ك جهان ل سه‌ر وێ هێلێ تنێ پێنج كیلۆمه‌تر د ناڤبه‌را پێشمه‌رگه‌ی و تیرۆرستێن داعشێ دا یێن هه‌ین و ل هنده‌ك جهان 10 كیلۆمه‌تر و 20 كیلۆمه‌ترن.
فه‌ریق (جه‌بار یاوه‌ر) دیاركر كو چو مه‌ترسی ل سه‌ر شنگالێ ژ روویێ هێرشێن ئه‌ردی ڤه نینن، به‌لێ هه‌تا نوكه ژی ب درێژیا وێ هێلێ هێشتا مه‌ترسی یێن ماین كو تیرۆرستێن داعشێ راجیمان، یان ژی تۆپێن دوور هاڤێژ بكاربینن.
خویاكر ژی” هه‌موو ڕێیێن دچنه شنگالێ د پاراستی نه ژروویێ ئه‌منی ڤه و به‌رده‌وام خه‌لك هاتنوچوونا شنگالێ ب ره‌نگه‌كێ ئاسایی دكه‌ت و باره‌گا ل شنگالێ یێن هه‌ین و قایمقامی ژی جهێ خوه ل شنگالێ هه‌یه و رێكخراوێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتی و رێكخراوێن تایبه‌تمه‌ند ب دیتنا گۆرێن ب كۆم ژی دچنه شنگالێ”.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
میر حازم ته‌حسین به‌گ میرێ ئێزدیان ل كوردستان و جیهانێ ب وه‌كاله‌ت راگه‌هاند، ژ بلی پێشمه‌رگه‌ى و ب سه‌رپه‌رشتیا سه‌رۆك بارزانی چو هێزه‌كا دی پشكداری د ئازادكرنا شنگالێ دا نه‌كریه و گۆت:(داخوازێ ژ هێزێن په‌كه‌كێ دكه‌ین ب خۆشی ئاڤاهیێن حوكمه‌تێ یێن شنگالێ ڤالا بكه‌ن، داكو حوكمه‌ت ژى كارێ خوه بكه‌ت).
ئه‌ڤرۆ نیوز:
شیره‌تكارێ جڤاتا ئاسایشا هه‌رێما كوردستانێ دوهى پێشوازى ل خالد عوبێدى وه‌زیرێ به‌ڕه‌ڤانیا عیراقێ و فه‌ریق ئه‌نوه‌ر حه‌مه‌ده‌مین فه‌رماندێ هێزا ئه‌سمانى یا عیراقێ كر.
د دیداره‌كێ دا، رۆناهى به‌ردانه سه‌ر بابه‌تێ رزگاركرنا مووسل و وه‌زیرێ به‌ڕه‌ڤانیا عیراقێ ئۆپه‌راسیۆنا رزگاركرنا شنگالێ ب سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زن ل قه‌له‌م دا، كو دێ كاریگه‌ریه‌كا مه‌زن ل سه‌ر پرۆسا رزگاركرنا مووسل هه‌بیت.
مه‌سرور بارزانى راگه‌هاند، كو هه‌رێم ب تنێ سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل هێزێن فه‌رمى و دستوورى یێن عیراقێ دكه‌ت و گۆت:(پێشمه‌رگه هێزه‌كا كاریگه‌ره ل سه‌ر ئه‌ردى بۆ روو ب رووبوونا تیرۆرستان، له‌ورا دێ هاریكار بیت بۆ ژناڤبرا تیرۆرستان ل هه‌ر ده‌ڤه‌ره‌كا پێدڤى بیت).
شیره‌تكارێ جڤاتا ئاسایشا هه‌رێما كوردستانێ دیا ژى كر، كو قوناغا پشتى رزگاركرنا مووسل بۆ هه‌رێمێ یا گرنگه و دڤێت ل ده‌ستپێكێ یا رۆهن بیت و رێككه‌فتن هه‌بیت كا پێشمه‌رگه دێ ل چ ده‌ڤه‌ر و هێله‌كێ بنه‌جه بیت و چاوا ئیداره‌كا هه‌ڤسه‌نگ بۆ ڤێ پارێزگه‌هێ دێ هێته دانان، ب ره‌نگه‌كى كو شاشیێن بۆرى ل هه‌مبه‌ر پێكهاتێن جودا یێن ڤێ پارێزگه‌هێ دوباره نه‌بنه‌ڤه.
وه‌زیرێ به‌ڕه‌ڤانیا عیراقێ شیان و قاره‌مانیا پێشمه‌رگه‌ى بلند هه‌لسه‌نگاند و ئاماژه ب وێ یه‌كێ دا كو هاریكاریا به‌غدا بۆ پێشمه‌رگه‌ى ل ئاستێ پێدڤى نه‌بوویه و هیڤى خواست ئاسته‌نگێن سیاسى یێن ل هه‌مبه‌ر هاریكاریا پێشمه‌رگه‌ى بهێنه راكرن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سەرۆكاتیا زانكۆیا دهۆك، د رێورەسمەكی دا مێڤانداریا ڤەكۆلەر و نڤیسەرێ ناڤدارێ تورك ئیسماعیل بێشكچی كر و سەنتەرەك ب ناڤێ (سەنتەرێ بێشكچی یێ ڤەكۆلینێن جڤاكی و نەتەوەی) ل زانكۆیا دهۆك دامەزراند.
د ڤان رێورەسمان دا كو ل سەنتەرێ رەوشەنبیری و جڤاكی یێ زانكۆیا دهۆك ب رێڤەچووی، سەرۆكێ زانكۆیا دهۆك پرۆفیسۆر د. مسلح دهۆكی د پەیڤەكی دا بخێرهاتنا بێشكچی كر و دیاركر كو ئەم وەكو ئەرك دزانین ڤێ پێشوازیێ ل ناڤدارەكێ وەكو بێشكچی بكەین، چونكو مە دڤێت خەلكێ مە ئاگەهداری بۆچوون و هزرێن وی ببن، چونكو زانكۆ نە بتنێ جهێ خواندن و وانە گۆتنێ یە بەلكو ناڤەندێن دیاركرن و ل هەڤگەهەشتنایە و گۆت ژی وەكو رێزگرتن بێشكچی مە ل زانكۆیا دهۆك ئەڤ سەنتەرە ب ناڤێ وی راگەهاند.
هەر د ڤان رێورەسمان دا ئیسماعیل بێشكچی د پەیڤەكی دا بەحسێ هندەك گوهۆرینێن دیرۆكی و هندەك قووناغێن د ڤان گوهۆرینان دا ب سەر مللەتێ كورد داهاتین كر و دیاركر كو ل سالێن بیستان گوهۆرینێن مەزن ل جیهانێ و رۆژهەلاتا ناڤین ژی روودان بەلێ مخابن بۆ گەلێ كورد چ پێكهاتە تێدا نەبوو.
ئیسماعیل بێشكچی دیسا بەحسێ حكومەتا هەرێما كوردستانێ كر و گۆت نوكە ل ناڤەندێن ناڤنەتەوەی سەنگ و جهێ خۆ یێ هەی، و د ڤێ پێگەها خۆ دا حكومەتا هەرێمێ قووناغەك بەر ب دەولەتێ هاڤێتیە، د ڤێ قووناغێ دا دڤێت كارێن ڤەكۆلین و زانستی بهێنە كرن، هەروەسا دیاركر كو خەباتێن رەوشەنبیری و شوونواری هەر بەر ب پێشڤە دچن كو ئەڤە جهێ شانازیێ یە.
بێشكچی ئەو ژی دیاركر كو دێ ئوفیسەكا دەزگەهێ خێرخوازی یێ ئیسماعیل بێشكچی ل هەولێرێ ڤەكەن بۆ هندێ رۆلەكێ ئەرێنی ل هەرێمێ ببینن.
د ڤان رێورەسمان دا هەروەسا بەرپرسێ دەزگەهێ خێرخوازی یێ ئیسماعیل بێشكچی د پەیڤەكی دا گۆت دەزگەهێ بێشكچی یێ خێرخوازی ل سالا 2012 هاتیە دامەزراندن بۆ پێشكێش كرنا كارێن خێرخوازی، چونكو بێشكچی بالیوزێ راستیێ یە و ل سەر گۆتێن خۆ یێن راست بەرامبەر گەلێ كورد چوویە د زیندانێ ڤە و حەزەكا مەزن یا هەی بەرامبەر گەلێ كورد و ب سمبولا ئازادیێ دهێتە نیاسین.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
رێڤه‌به‌ريا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل دهۆكێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى رۆژا دوشه‌مبى رێكه‌فتى 29ى چريا دويێ 2015 ئه‌سمانێ دهۆكێ دێ د ناڤبه‌را ساهى و ئه‌وره‌كێ كێم دابيت و پاشان بۆ ئه‌وره‌كێ ناڤه‌ندى هێته گوهۆڕين.
پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ د نڤيساره‌كێ دا كو دانه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز ره‌وانه كرينه راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ فشارێن بلندێن وه‌لاتێ توركيا بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دهێته پێشبينيكرن ئه‌سمانێ دهۆكێ د ناڤبه‌را ساهى و ئه‌وره‌كێ كێم دابيت و پاشان بۆ ئه‌وره‌كێ ناڤه‌ندى هێته گوهۆڕين.
پشكا پێشبينيان دايه زايه زانين كو دێ ئاراستێ باى ژى دێ باشوورێ رۆژئاڤا بيت ب ره‌نگه‌كى د ناڤبه‌را 5 هه‌تا 10 كم دا و ماوێ ديتنێ ژى 8 بۆ 10 كم بيت و پلێن گه‌رمێ ژى دێ د ناڤبه‌را 8 بۆ 20 پلان دا بيت.
نيشاندان