NO IORG
Twitter

164

ئه‌ڤرۆ نیوز:

رێڤه‌به‌رێ تۆرا پاراستنا جڤاكى ئاشكرا كر، هه‌تا نوكه‌ 189 هزار دانعه‌مر و كه‌سانێن بێ دایك و باب و ژنێن به‌رداى و بیژن مۆچێ چاڤدێریا خێزانێ وه‌ردگرن و ئه‌گه‌ر مۆچه‌یه‌كێ دى وه‌ربگریت ل جهه‌كى دى و ئه‌م ئاگه‌هدارنه‌كربین، ئه‌و پارێ وى زێده‌ وه‌رگرتى هه‌موویێ ل سه‌ر ئێك ژێ وه‌ردگرین و گۆت: هه‌تا نوكه‌ نێزیكى چار ملیار دیناران مه‌ بۆ گه‌نجینا پارێزگه‌ها دهۆكێ زڤراندینه‌.
رزا نایف عه‌بدولقادر، رێڤه‌به‌رێ تۆرا پاراستنا جڤاكى بۆ ئه‌ڤرۆ ئاشكرا كر، سالانه‌ ئاماره‌ك دهێته‌كرن و بۆ دیتنا وان كه‌سا یێن مۆچه‌یێ 150 هزارى وه‌ردگرن و پشت راست دكه‌ین ئه‌ڤ كه‌سه‌ یێ ئاماده‌یه‌ و مه‌رجێن مه‌ هێشتا ل ده‌ڤ ماینه‌ و ئه‌و كۆژمێ ئه‌م دده‌ینه‌ وان سودمه‌ندان وه‌كو هاریكاریه‌كێ نه‌كو مۆچه‌كێ فه‌رمیه‌ و ل گه‌ل نه‌مانا وى كه‌سى ئه‌ڤ مۆچه‌ ناهێته‌ خه‌رج كرن، ئانكو دهێته‌ برین و گۆت: هه‌تا نوكه‌ به‌لگه‌نامێن سه‌خته‌ نه‌ بووینه‌ و مه‌ د رێنمایان دا دیاركرینه‌ و ئه‌گه‌ر مه‌رج ل ده‌ڤ مفادارى نه‌بن، پێدڤیه‌ ئاگه‌هدریا رێڤه‌به‌ریا مه‌ بكه‌ت، چونكو ئه‌و (حاله‌ت) چێ بوویه‌ مفادار چوویه‌ به‌ر دلوڤانیا خودێ و كه‌سه‌كێ دى مۆچه‌ ژ پێش وى كه‌سێ مرى ڤه‌ وه‌رگرتیه‌ یان مه‌رج ل ده‌ڤ نه‌بووینه‌ و ئه‌م ئاگه‌هدار نه‌كرینه‌ و پاشان ئه‌م ب وێ چه‌ندێ یێن ئاگه‌هدار بووین.
ناڤبرى هه‌روه‌سا گۆت: دبیت گه‌له‌ك كه‌سان بۆ ماوێ ساله‌كێ مۆچه‌ وه‌رگرتبیت بێ ئاگه‌هداریا مه‌ و مه‌رج ل ده‌ڤ وى كه‌سى نه‌ماینه‌، ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ مه‌ دووڤچوون كرینه‌ و ئه‌و كۆژمێ ل دووڤ وان كه‌سان چووى مه‌ زڤراندیه‌ ڤه‌ و ئه‌و كۆژمه‌ چوویه‌ وه‌زاره‌تا دارایى و گه‌نجینا پارێزگه‌ها دهۆكێ، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ مه‌ چو كێشه‌ نه‌بووینه‌ بچنه‌ دادگه‌هێ، ب تنێ كێشه‌ هه‌بووینه‌ ل دادگه‌هێ د ناڤبه‌را خێزانێ و وه‌رگرێ مۆچه‌ى د مال دا و ئه‌و كێشه‌ ل دادگه‌هێ چاره‌سه‌ربووینه‌.
رزا نایف زێده‌تر دبێژیت: ئینا ده‌رێ یا ناڤا ئانكو ره‌ش كرن یا به‌رده‌وامه‌ و ئه‌و كه‌سن یێ مه‌رج ژ وان نه‌گرن، هه‌یڤ هه‌یه‌ دگه‌هیته‌ نێزیكى 300 ناڤا ره‌ش دكه‌ین و گه‌له‌ك حاله‌ت هه‌نه‌ كه‌سه‌كى مۆچه‌ یێ هه‌ى و ڤى مۆچه‌ى ژى وه‌ردگریت، ب تایبه‌تى یێن كێم ئه‌ندامانه‌، چونكو د وى ده‌مى دا سۆزنامه‌ك ژ وى كه‌سى هاتیه‌ وه‌رگرتن و دووڤچوونه‌كا باش ل سه‌رنه‌هاتیه‌ كرن و مۆچێن كێم ئه‌ندامان رێڤه‌به‌ریه‌كا دى نه‌ و ده‌مێ مۆچێ چاڤدێریا خێزانێ چێ دكه‌ین، ئه‌م فرێ دكه‌ینه‌ رێڤه‌به‌ریا باجا ده‌رامه‌تى و رێڤه‌به‌ریا خانه‌نشینێ، هینگێ پشت راست بین مۆچه‌كى بۆ دابین دكه‌ین.
خویاژى كر، هنده‌ك حاله‌تێن دى هه‌نه‌ كه‌سه‌ك فه‌رمانبه‌ره‌ ل جهه‌كى دى و ئه‌م ئاگه‌هدارنه‌كرینه‌ و د سۆزنامێ دا دیاركریه‌ ئه‌و نه‌ فه‌رمانبه‌ره‌ و ده‌مێ ئه‌م ب ڤێ چه‌ندێ دزانین ئه‌و پارێ وى زێده‌ وه‌رگرتى هه‌موویێ ل سه‌ر ئێك ژێ وه‌ردگرین و ره‌وانه‌ى گه‌نجینێ دكه‌ین و هه‌تا نوكه‌ نێزیكى چار ملیار دیناران مه‌ زڤراندینه‌ بۆ گه‌نجینا پارێزگه‌ها دهۆكێ و هه‌یڤانه‌ نێزكى 30 ملیون دیناران بۆ گه‌نجینا دهۆكێ دزڤرینین.
هێشتا ژى گۆت: نێزیكى پێنچ هزار كه‌سان ل ده‌وروبه‌رێن شنگالێ مۆچێ 150 هزارى وه‌ردگرن ل دووڤ رێنمایێن رێڤه‌به‌ریا مه‌ و هه‌تا نو كه‌189 هزار و 45 دانعه‌مر و كه‌سانێن بێ دایك و باب و ژنێن به‌رداى و بیژن مۆچێ چاڤدێریا خێزانێ وه‌ردگرن، هه‌روه‌سا 3228 كێم ئه‌ندامن، به‌لێ ل جهه‌كى دى مۆچه‌كى وه‌رگرن و 21838 كه‌س د بێ مۆچه‌نه‌، مۆچێ 150 هزارى وه‌ردگرن و گۆت: ل ده‌وروبه‌رێن هه‌شت ملیار دیناران هه‌یڤانه‌ وه‌ردگرین و سالانه‌ رێڤه‌به‌ریا مه‌ بۆ دابیكرنا موچه‌یان پێدڤى ب 100 ملیارا دینارانه‌.
رێڤه‌به‌رێ تۆرا پاراستنا جڤاكى دیار كر ژى، پترى 14 هزار مامه‌لا دراگرتینه‌ و وه‌زاره‌تا دارایى رازه‌مه‌ندى ل سه‌ر مفاداربوونا وان نه‌دایه‌ ل سه‌ر نه‌كریه‌ و ئه‌و كه‌سێن نه‌شیاین مۆچه‌ى ب ده‌ست خوه‌ ڤه‌ بینت، وه‌ دیاره‌ ئه‌و مه‌رجێن مه‌ ل ده‌ڤ وى كه‌سى نه‌بووینه‌ و ئه‌و كه‌سه‌ یێ هاتیه‌ ده‌رێ خستن و كه‌سه‌كێ دى ل شوونا وان نه‌دانایه‌.

77

ئه‌ڤرۆ نیوز:

په‌یڤدارێ ئێكه‌تیا وه‌به‌رهێنه‌رێن كوردستانێ راگه‌هاند، د ماوێ سێ سالێن بۆرى دا رێژا وه‌رگرتنا به‌رتیلان ل دام و ده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ به‌ر ب زێده‌بوونێ یه‌ و گه‌له‌ك ئاریشه‌ ژ وه‌رگرتنا وان به‌رتیلان په‌یدابووینه‌ و گۆت: به‌رى نها رێژا وه‌رگرتنا به‌رتیلان ل هه‌رێما كوردستانێ ب تنێ 3% بوو، به‌لێ نها ئه‌و رێژه‌ بۆ 15% زێده‌بوویه‌.

مه‌لا یاسین مه‌حموود، په‌یڤدارێ ئێكه‌تیا وه‌به‌رهێنه‌رێن كوردستانێ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر، هه‌تا سالا 2013 ژى، رێژا وه‌رگرتنا به‌رتیلان ل هه‌رێما كوردستانێ نه‌ دگه‌هشته‌ رێژا 3%، به‌لێ نها ه‌ئو رێژه‌ به‌ر ب زێده‌بوونێ چوویه‌ و هه‌تا 15% چوویه‌ و گۆت: ل هنده‌ك ده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ رێژا وه‌رگرتنا به‌رتیلان زێده‌بوویه‌ و ل هنده‌ك دام و ده‌زگه‌هان ژى كێمتر لێ هاتیه‌.
ناڤبرى دیار كر كو وان پلانه‌ك دارشتیه‌ بۆ هندێ ب به‌لگه‌ڤه‌ بۆ سه‌رۆكاتیا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و هه‌موو وه‌لاتیان ئاشكرا بكه‌ن كو رێژا وه‌رگرتنا به‌رتیلان زێده‌بوویه‌ و به‌رده‌وام ژى به‌ر زێده‌بوونێ یه‌، ب تایبه‌ت ل وان رێڤه‌به‌ریێن خزمه‌تگۆزارى و به‌لێنده‌رایه‌تى و پرۆژه‌ لێ دهێنه‌ ئه‌نجامدان، رێژا وه‌رگرتنا به‌رتیلان سێ قات زێده‌تر لێ هاتیه‌ و ئه‌ڤه‌ ب تنێ ئه‌وا پێشچاڤه‌، چونكو ره‌نگه‌ هێشتا زێده‌تر بیت و چو به‌لگه‌ ب ده‌ست مه‌ نه‌ كه‌فتبن.
مه‌لا یاسین ئاماژه‌ دا وێ چه‌ندێ، هه‌تا نها هژماره‌كا مه‌زن یا كێشه‌ و سكالایێن به‌رتیل وه‌رگرتنێ ل سه‌رۆكاتیا ده‌سته‌یا ده‌ستپاكیا هه‌رێما كوردستانێ هاتینه‌ تۆماركرن و گه‌له‌ك فه‌رمانبه‌رێن حوكمه‌تێ مالێ حوكمه‌تێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ بكارئینایه‌ و گه‌له‌كان ژى به‌رتیل وه‌رگرتینه‌ بۆ رێخۆشكرنێ ل پرۆژه‌كێ سه‌رپێچى و گۆت ژى: رێژا به‌رتیل وه‌رگرتنێ ل هه‌رێما كوردستانێ گه‌له‌ك ژ باژێرێن دى یێن عیراقێ كێمتره‌.
ل گۆره‌ى قانوونا هژماره‌ 111 یا سزایێن عیراقى، هه‌ر كارمه‌نده‌كێ حوكمه‌تێ به‌رتیلان وه‌ربگریت، سزایێ وى زیندانكرنه‌ ژ 10 سالان پتر نه‌بیت و سزایێ پاران ژى د ناڤ دا هه‌یه‌ و فه‌رمانبه‌ر ئێكسه‌ر دهێته‌ لادان و نابیت ب چو ره‌نگان جاره‌كا دى ڤه‌گه‌ریته‌ فه‌رمانبه‌ریا حوكمه‌تێ و بهێته‌ دامه‌زراندن.
هه‌روه‌سا پێغه‌مبه‌ر سلاڤێن خودێ ل سه‌ر بن د فه‌رمووده‌كا خوه‌ دا دبێژیت: (لعن الله الراشی والمرتشی والرائش).. ئانكو خودێ له‌عنه‌ت ل وان كه‌سان كرینه‌ یێن به‌رتیلان وه‌ردگرن و یێن به‌رتیلان دده‌ن و یێن واسته‌كاریێ دناڤبه‌را وان هه‌ردویان دا دكه‌ن.

293

ئەڤرۆ نیوز، سالار دۆسکی:
پارێزەرێن کوردستانێ نەرازی نە ھەمبەر رەفتارێن حوکمەتا تورکیا ھەمبەر پارێزێن باکورێ کوردستانێ، دلگران ھەمبەر تیرۆکرنا بەرپرسێ پارێزەرێن ئامەدێ.
بەختیار حەیدەر نەقیبێ پارێزەرێن کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ نیۆز ئاشکراکر کو پارێزەرێن کوردستانێ پەیوەندیەکا خورت ھەیە ل گەل پارێزەرێن ئامەدێ، دلگرانیا خوە نیشادا ھەمبەر تیرۆرکرنا سەرۆکێ پارێ.ەرێن ئامەدێ ل پێش چاڤێن مەدیایێ.
بەختاری گۆتژی: ئەڤە دەمەکی دھێتە تیرۆرکرن کو حوکمەتا تورکیا بەردەوام بەحسێ ئاشتیێ دکەت و دبینین ئەڤە رەفتارە چ مفایی ناگەھینتە ڤێ پرۆسێسێ و دیسان ب ڤێ ھەلکەفتا دلتەزین وەک پارێزەرێن کوردستانێ مە بەیان نامەک دەکریە.
جھێ ئاماژەکرنێ یە ژڤان ئەڤرۆ بەری نیڤرۆ پارێزەرێن پارێزگەھا دھۆکَ ژی وەک ھەلویست بەرامبەر رەفتارا دوھی ل ئامەدێ بەرامبەر سەرۆکێ سەندیکا پارێزەرێن وی باژێری ھاتیە ئەنجامدان و ھاتیە تیرۆرکرن، بەیان نامەکێ دەربکەن و نەرازیبوونا خوە دیاربکەن.

157

ئه‌ڤرۆ نیوز:

ئه‌نفلاوه‌نزا نه‌خوشیه‌كا ڤایروسییه‌ و به‌هرا پتر ل وه‌رزێ زڤستانێ به‌ربه‌لاڤ دبیت و دهێته‌ ڤه‌گوهاستن ژ كه‌سه‌كى بۆ ئێكێ دیتر، ژبه‌ركو سه‌رما كارتێكرنێ ل سه‌ر له‌شێ مروڤى دكه‌ت، ئه‌ڤ ڤایروسه‌ جهێ خوه‌ د له‌شێ مروڤى دا دكه‌ت و به‌رگریا له‌شى لاواز دكه‌ت وڤایرۆسه‌كێ نه‌هه‌ر سال ب هه‌مان شێوه‌ دهێت، به‌لكو هه‌ر سال خوه‌ دگوهۆریت و دبیت ساله‌كێ بهێته‌ كه‌سه‌كى ود سالا دووڤ دا ژى بهێتێ و دیسا ئه‌ڤ نه‌خۆشى یه‌ دهێته‌ ڤه‌گوهاستن، و نیشانێن وێ پێكهاتینه‌ ژ بلندبونا بله‌ز یا پلێن گه‌رما له‌شى پتر ژ 37.8 پلا و سه‌رئێشان و بێ هێزبوون و كوخك و وه‌ستیانه‌كا زور یا ماسولكا و ئه‌ڤ جورێ ڤایروسى دل رابوون و زكچوونێ په‌یدادكه‌ت پتر ژ ئه‌نفلاوه‌نزا نورمال.
تشتێ ژ هه‌میا گرنگتر ئه‌وه‌ مروڤ به‌رده‌وام ده‌ستێت خو ب سابوونێ بشۆت , ده‌مێ كه‌سه‌كێ ئه‌نفلونزا هه‌بیت و كوخیت و بێهنوشیت ئه‌و ڤایروس به‌لاڤه‌ دبیته‌ ل ده‌وروبه‌رێن وى كه‌سى ئه‌ڤجا دمال یان ده‌رڤه‌ بیت ئه‌ڤه‌ ژى دێ كارتێكرنێ ل كه‌سانێن ده‌وروبه‌رێن خوه‌ كه‌ت.
له‌ورا پێدڤییه‌ مروڤ خوه‌ ل جهێن قه‌له‌بالغ دوور بێخیت ، ئه‌گه‌ر كه‌سه‌كێ كوخك هه‌بیت پێدڤییه‌ كلینیسه‌كێ بكار بینیت، یان ل ده‌مێ جهه‌كێ گرتى بیت پێدڤیه‌ كه‌ش و هه‌واى وى جهى بهێته‌ گوهۆرین داكو ئه‌و ڤایروس كارتێكرنێ ل وى جهى نه‌كه‌ت.
ئه‌نفلاوه‌نزا نه‌خوشییه‌كا ڤایروسیه‌ پرانیا جاران ل 5روژان زێده‌تر نامینیت، ئه‌گه‌ر كه‌سه‌كێ ل 5 روژان زێده‌تر بمینیته‌ ل ده‌ڤ ئه‌ڤه‌ دبیته‌ سه‌ربارك ل ده‌ڤ وى كه‌سى په‌یدادبیت یان ئه‌گه‌ر كوخك هاتێ و سینگێ وى كه‌سى ئێشا و بلغه‌م په‌یداكر ئه‌ڤ نه‌خوشیه‌ دبیته‌ هه‌ودانێن دژوار ، له‌ورا یا پێدڤیه‌ ب زووترین ده‌م ئه‌ ڤ نه‌خوشه‌ سه‌ره‌دانا نوشدارى بكه‌ت بو وه‌رگرتنا چاره‌سه‌ریێ. و یا گرنگ ئه‌م بزانین كو چاره‌سه‌رى د قۆناغێن ده‌ستپێكێ دا ژ ڤێ نه‌خوشێ نه‌تشته‌كێ مه‌حاله‌ و هه‌كه‌ نه‌خوشى قه‌ستا مال كر، تشته‌كێ نورماله‌ و دێ ژیانا خۆ ب ئاسایى پشتى نه‌خوشیێ بورینیت و پێدڤى ناكه‌ت خه‌لك وێ مه‌ترسیێ دناڤا خۆ دا بهێلیت و تانوكه‌ چ ڤاكسین نه‌ په‌یدابویه‌ ژبه‌ر راوه‌ستاندنا ڤێ ڤایروسى و ده‌رمان هه‌نه‌ ژبو چاره‌سه‌ركرنا ئه‌نفلاوه‌نزایێ مفایه‌كێ باش ژێ هاتیه‌ وه‌رگرتن و رێژا ڤه‌گوهاستنا ئه‌نفلاوه‌نزایێ كێم دكه‌ت دناڤ به‌را مرڤان و ژبو وه‌رگرتنا مفایه‌كێ باش ژ ده‌رمانا پێدڤیه‌ بهیته‌ بكارئینان هه‌ر ژ روژا دووێ ژ په‌یدابونا نیشانا.

1001

ئه‌ڤرۆ نیوز:
مرۆڤێن دانعه‌مر و زارۆیێن ژ چوار سالیێ كێمتر ب كارتێكرن دكه‌ڤن ل وه‌رزێ زڤستانێ ئه‌وژى ژبه‌ر گوهۆرینا پلێن گه‌رماتیێ و ژبه‌ركو كۆئه‌ندامێ وان یێ به‌رگریێ یێ بێ هێزه‌، ره‌نگه‌ پیلێن سه‌رمایێ ل وه‌رزێ زڤستانێ وان تووشى نه‌خۆشیان بكه‌ن و كارتێكرن ل لاشێ وان ببیت، له‌ورا یا گرنگه‌ پێگیرى ب هنده‌ك شیره‌ت و رێنما ل وه‌رزێ زڤستانێ بهێته‌ كرن ژوانژى:
– یا گرنگ ژ هه‌میان ئه‌وه‌ كو پلا گه‌رماتیا ژوورێ دناڤبه‌را 21-24 پله‌یان یا جێگیركرى بیت.
– دو قاتێن جلكا بكه‌نه‌ ل به‌رخوه‌ و یا باشتر ئه‌وه‌ قاتێ ئێكێ ئێكسه‌ر ب له‌شى ڤه‌ ب نووسیێت داكو له‌ش ژ هه‌واى ب ئێكجارى بهێته‌ گرتن.
– هه‌تا ل مالژى باشتره‌ سه‌رێ وان یێ پێچاى بیت، ژبه‌ركو ڤه‌كولین دیاردكه‌ن كو 30% ژ گه‌رماتیا له‌شى ژ سه‌رى دهێت.
– یا باشتر ئه‌وه‌ رۆژانه‌ 5-6 دانێن خوارنا سڤك بهێنه‌ خوارن و 8 كوپێن ئاڤێ بهێنه‌ ڤه‌خوارن.
– باشتره‌ هه‌وایه‌كێ پاقژ د ژوورڤه‌ هه‌بیت ئه‌وژى ژبۆ نه‌هێلانا هشكاتیێ.
– گه‌له‌ك یا باشه‌ وه‌ ئاگه‌ه ژ ئامیرێ گه‌رمكرنێ هه‌بیت و جهه‌كێ بچووك یێ ژوورێ ڤه‌كرى بهێلن بۆ ته‌هویا مالێ.
– پێدڤیه‌ هوون د هشیاربن ل سه‌ر هه‌ر نیشانه‌كا به‌رسه‌رمابوونێ ل ده‌ڤ زاروكان و تێبینیا حاله‌تێن بێهته‌نگیێ و گریا به‌رده‌وام و گوهۆرینا ره‌نگێ پیستى ل ده‌ست و پێیان بكه‌ن، ره‌نگه‌ نه‌هوشدارى ژى ل ده‌ڤ وان په‌یداببیت، نه‌شێن كارێ خوه‌ ب دروستى ئه‌نجام بده‌ن، گێژبوون و نه‌مانا حه‌زا خوارنێ یان شیردانێ ژى ل ده‌ڤ هه‌بن، به‌لێ ده‌رباره‌ى دانعه‌مران هه‌ست ب سه‌رمایه‌كا دژوار دكه‌ن و نه‌شێن ب دروستى كارێ خوه‌ ئه‌نجام بده‌ن و هزرا وان تێك بچیت و بكه‌ڤنه‌ د حاله‌تێن گێژبوونێ دا، ب په‌یدابوونا هه‌ر ئێك ژڤان حاله‌تان پێدڤیه‌ هزر ل برنا نه‌خوشخانێ بهێته‌ كرن.

167

ئه‌ڤرۆ نیوز:
ئه‌و نه‌خوشیێن كو دبنه‌ ئه‌گه‌رێ ئێشانا به‌لاعیما و گه‌وریێ گه‌له‌كن، مه‌ترسیا وان یا جودایه‌، هنده‌ك ژێ دخوازن ئێكسه‌ر مرۆڤ په‌یوه‌ندیێ ب نوشدارێ خوه‌ بكه‌ت بۆ نوموونه‌ ( هه‌ودانا باهیڤكان و نه‌خۆشیا ئێك هێڤێنى و هه‌ودانا به‌لاعیمان یا په‌یوه‌ندیدار ب دفنێ ڤه‌ و ره‌نگه‌ ژى نیشانا هه‌بوونا وه‌ره‌مه‌كێ بیت چ یا باش یان په‌نجه‌شێر بیت، ژ ئه‌گه‌رێن دى یێن ئێشانا به‌لاعیمان توشبوون ب هه‌ستداریێ یه‌، ب تایبه‌ت ل ده‌مێ ده‌ركه‌تنا گول و كلیلك و گیایان ب تایبه‌ت ل وه‌رزێ بوهارێ، ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ ژى جگاره‌كێشان و ڤه‌خوارنا كحولى ژى دبنه‌ ئه‌گه‌رێ ئێشانا به‌لاعیمان و گه‌وریێ، ل وى ده‌مى پێدڤى ب وه‌رگرتنا شیره‌تێن نوشداره‌كێ تایبه‌تمه‌ند نابى، به‌لكو یا پێدڤیه‌ خوه‌ ب ئێكجارى ژ جگاره‌كێشانێ و مه‌ى ڤه‌خوارنێ دوور بكه‌ى، هه‌روه‌سان پێدڤیه‌ ئه‌م ئه‌گه‌رێن میكانیكى یێن ئێشانا به‌لاعیمان ژى بزانین، بۆ نموونه‌ ئێشانا وان ب گه‌له‌ك ئاخفتنێ و قه‌ره‌بالغێ یان هه‌تا داعوورانا شله‌مه‌نیه‌كى ئه‌و هه‌موو كارتێكرنێن میكانیكى دكه‌نه‌ ل سه‌ر گه‌وریێ و مرۆڤ هه‌ست ب ئێشانا گه‌وریێ و به‌لاعیما و باهیفكان دكه‌ت.
ژ دیاروكێن پێشكه‌فتنا ته‌كنیكێن ده‌ستنیشانكرن و دیاركرنێ، نوشدارێن ئه‌ڤرۆ دشێن پشكنینه‌كا هوور بۆ نه‌خوشى بكه‌ن و ئه‌نجامێن وێ ب له‌ز دیاردبن، پشكنین نه‌ ب تنێ به‌كتریایان دیاردكه‌ت، به‌لكو دژواریا نه‌خوشیێ ل گه‌ل گرۆپ و جورێ وێ دیاردكه‌ت و ئه‌ڤه‌ژى ده‌لیڤێ بۆ نوشدارى ڤه‌دكه‌ت كو ده‌رمانه‌كێ دروست بده‌ته‌ نه‌خوشى و رۆژێن پێدڤى بۆ خوارنا ده‌رمانى ده‌ستنیشان بكه‌ت، هه‌كه‌ ئه‌نجامێ پشكنینێ نێگه‌تیف بوو نوشدار ب تنێ ده‌رمانێن ئێشكێمكرنێ و كێمكرنا تایێ دێ ده‌ته‌ نه‌خوشى.

163

ئه‌ڤرۆ نیوز:
ل هه‌موو وه‌رزێن سالێ و ب تایبه‌ت ژى ل زڤستانێ خه‌لكه‌ك هه‌یه‌ ژماره‌كا زور یا ده‌رمانا و ب تایبه‌ت یێن دژى هه‌ودانان ب كاردئینیت و هه‌ست ب ساخله‌مبوونێ ناكه‌ن، ب راستى ژى ده‌رمانێن ئه‌نتى بایوتیك شیان هه‌نه‌ ژیانا مرۆڤى ب پارێزن، به‌لێ هنده‌ك میكروبان هێزه‌كا تایبه‌ت هه‌یه‌ و دشێن به‌رگریا ڤان ده‌رمانان بكه‌ن و ل وى ده‌مى ده‌رمان ب شێوازه‌ك دروست ب كارێ خۆ رانابن،هه‌روه‌ها ئه‌و میكروب دشێن به‌رگریا خۆ بده‌نه‌ هنده‌ك میكروبێن دى.
ده‌رمانێن ئه‌نتى بایوتیك كاردكه‌ن ژبو كوشتنا به‌كتریا و رێكگرتنێ ل وه‌رارا وان،به‌لێ دبیت ئه‌ڤ چه‌نده‌ په‌یدانه‌بیت و به‌كتریایێن ب هێز هه‌ر شیانێن وه‌رار و به‌ربه‌ڤبوونێ ل ده‌ڤ بمینن و جاره‌ك دى مرۆڤ نه‌خوش ببیته‌ڤه‌ و ل وى ده‌مى كونترولكرنا نه‌خوشیێ دێ یا ب زه‌حمه‌ت بیت.
ئه‌و كه‌سێن ده‌رمانێن ئه‌نتى بایوتیك ب به‌رده‌وامى و ب شێوه‌یێن دووباره‌كرى ب كاردئینن پتر به‌رئاتافى به‌رگریا به‌كتریا دبن و ئه‌ڤه‌ دبیته‌ ئه‌گه‌ر ب زه‌حمه‌ت كونترول ل سه‌ر هنده‌ك نه‌خوشیان بهێته‌ كرن یان نه‌خوش پێدڤى ب پتر ده‌رمانان و سه‌ره‌دانێن نوشدارى ببیت.
میكروب دهێنه‌ دابه‌شكرن بو دو پشكێن سه‌ره‌كى ئه‌وژى به‌كتریا و ڤایروسن و ئه‌ڤه‌ هه‌ردو ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كى یێن پتریا نه‌خوشیانه‌ و ده‌رمانێن ئه‌نتى بایوتیك كونترولێ ل سه‌ر به‌كتریا دكه‌ن به‌لێ چ كارتێكرنێ ل سه‌ر ڤایروسان ناكه‌ن و ڤایروس كومه‌كا نه‌خوشیان په‌یدادكه‌ن ژوانژى ( په‌رسیڤ و كوخك و ئه‌نفلاوه‌نزا و ئاریشه‌یێن دفنێ و هه‌ناسێ و هه‌ودانا گوهى).
به‌كتریا دژین دناڤ ئاڤێ و خوارنێ و ئاخێ و دیسا دناڤ رووه‌ك و ئاژه‌ل و مرۆڤان دا هه‌نه‌ و پتریا وان گه‌له‌ك ب زیان نینن ل سه‌ر ساخله‌میا مرۆڤان به‌لكو هنده‌ك هاریكاریێ دگه‌ل مرۆڤان دكه‌ن د هه‌رسكرنا خوارنێ دا و هنده‌كێن دى نه‌خوشیێن ب مه‌ترسى په‌یدادكه‌ن وه‌ك نه‌خوشیا ئێشا زراڤ.
ئه‌گه‌ر تو تووشى نه‌خوشیه‌كا ڤایروسى ببى هه‌لبه‌ت ب كارئینانا ده‌رمانێن ئه‌نتى بایوتیك هزره‌كا گه‌له‌ك باش نینه‌، ژبه‌ركو چ كارتێكرنێ ل ڤایروسان ناكه‌ن و چ زیان و چ مفا ژى تێدا نینن,هه‌ر جاره‌كا تو ڤان ده‌رمانان ب كاردئینى تو ده‌لیڤێ ڤه‌دكه‌ى كو به‌رهنگاریا ڤان ده‌رمانان نوو ببیته‌ڤه‌ و ئه‌ڤه‌ژى ل پاشه‌رۆژێ بوته‌ خرابه‌.
گرنگترین خه‌له‌تى ئه‌وه‌ ل ده‌مێ نه‌خوش ڤان ده‌رمانان داخواز دكه‌ت و چ پێدڤى ژێرا نه‌بیت بو نموونه‌ ل ده‌مێ تووشى په‌رسیڤى دبیت و ڤان جوره‌ ده‌رمانان دخوت، یانژى ل ده‌مێ ل دووڤ شیره‌تێن نوشدارى ب كارنه‌ئینیت، ب كارئینانا خه‌له‌ت یا ده‌رمانان بوارێ ئابورى ژى گران دكه‌ت و نه‌خوش دێ نه‌چاربیت ده‌رمانێن بهاگرانتر ب كاربینیت داكو ژنه‌خوشیێ قورتال ببیت.
یانژى ل ده‌مێ نه‌خوشه‌ك ده‌رمانى ب هه‌لگریت و پشتى بورینا ده‌مه‌كى وى ده‌رمانى دووباره‌ ب كاربینیته‌ڤه‌ و بێى شیره‌تا ژ نوشدارێ تایبه‌تمه‌ند وه‌ربگریت.
له‌ورا یا پێدڤى یه‌ ل سه‌ر ته‌ چ جاران ده‌رمانێن ئه‌نتى بایوتیك ب كارنه‌ئینى ل ده‌مێ نوشدار دبێژیته‌ ته‌ نه‌خۆ،یانژى ل ده‌مێ تو تووشى نه‌خوشیێن ڤایروسى دبى وه‌ك ( ئه‌نفللاوه‌نزایێ) ده‌رمانێن خو ل دووڤ رێنمایێن نوشدارى ب كاربینه‌ و ل ده‌مێن پێدڤى و ده‌مێ تو هه‌ست دكه‌ى تو یێ ساخله‌م بوى، ل ده‌ڤ خو ده‌رمانى نه‌راوه‌ستینه‌ و ده‌رمانێن چ كه‌سێن دى بو نه‌خوشیا خو ب كارنه‌ئینه‌.

108

ئه‌ڤرۆ نیوز:
برینداره‌كێ دی یێ كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ گیانێ خوه‌ ژده‌ستدا و سه‌رۆكێ كۆمه‌لا قوربانیێن كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ ژى ئاشكرا كر كو بیست بریندارێن دی یێن كیمیابارانا ناڤبرى برینێن وان د دژوارن و هه‌كه‌ زوو نه‌هێنه‌ چاره‌كرن دێ گیانێ خوه‌ ژده‌ستده‌ن.
لوقمان عه‌بدولقادر، سه‌رۆكێ كۆمه‌لا قوربانیێن كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر كو ب مخابنیڤه‌ پشتی بۆرینا 27 سالان ژ نالینان ژبه‌ر برینا خوه‌ یا دژوار ل ئه‌ینیا بۆرى 27/11/2015 برینداره‌كێ دی یێ كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ ژبه‌ر دژواریا برینا خوه‌ گیانێ خوه‌ ژده‌ستدا و شه‌هیدبوو و گۆت: “پشتی كۆمه‌لا مه‌ ل سالا 2003ێ هاتیه‌ دامه‌زراندن هه‌تا نوكه‌ 88 بریندارێن چه‌كێ كیمیایی شه‌هیدبووینه‌ و نه‌هاتینه‌ چاره‌كرن”.
ناڤهاتى ئاماژه‌ دا وێ چه‌ندێ كو نوكه‌ 100 بریندارێن دی یێن كیمیابارانێ ل پارێزگه‌ها هه‌له‌بجه‌ هه‌نه‌ و برینا وان یا دژواره‌ و 20 ژوان برینداران برینێن وان مه‌ترسینه‌ بۆ سه‌ر ژیانا وان و هه‌كه‌ زوو نه‌هێنه‌ چاره‌كرن دێ گیانێ خوه‌ ژده‌ستده‌ن.
ل دووماهیێ سه‌رۆكێ كۆمه‌لا قوربانیێن كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ گۆت: “پتریا بریندارێن كاره‌ساتا كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ چاره‌كرنا وان بتنێ ل ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی هه‌یه‌ و هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ چه‌ندین جاران بریندارێن كیمیابارانا ناڤهاتى بۆ چاره‌كرنێ هنارتینه‌ ده‌رڤه‌ى، به‌لێ ئه‌ڤان برینداران پێدڤی یا ب چاره‌كرنا به‌رده‌وام هه‌ى ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ پشتی هاتنا قه‌یرانا دارایی مه‌زاختیێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ چاره‌كرنا ئه‌ڤان برینداران كێمبوویه‌ و حوكمه‌ت نه‌شێت چاره‌ بكه‌ت”.

78

ئه‌ڤرۆ نیوز:
رێڤه‌به‌ریا كاروبارێن خوه‌پاراستنا ساخله‌میێ یا سه‌ر ب رێڤه‌به‌ریا گشتیى یا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهۆكێ ڤه‌ ب هه‌ڤكارى ل گه‌ل رێكخراوا یونیسێف ده‌ست ب هه‌وا هشیاركرنێ ژ نه‌خۆشیا كۆلێرایێ ل ناڤ هه‌موو كه‌مپێن ئاواره‌ و پانه‌به‌ران كر و دێ بۆ ده‌مێ حه‌فتیه‌كێ یا به‌رده‌وام بیت.
حه‌مزه‌ ره‌زیكى، به‌پرسێ پشكا راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ریا گشتى یا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهۆكێ دیار كر كو هه‌وا خوه‌ پاراستنێ ژ نه‌خۆشیا كۆلێرایێ د ناڤ قوتابخانێن بنه‌ره‌ت دا ل كه‌مپێن ئاواره‌ و پانه‌به‌ران ده‌ستپێكر و گۆت: “ئه‌ڤ جاره‌ ب نیشادانا شانۆگه‌ریان و به‌لاڤكرنا پوسته‌ران رێنمایێن خوه‌ پاراستنێ دێ گه‌هنه‌ قوتابیان”.
ناڤهاتى ئاماژه‌ دا وێ چه‌ندێ ژى كو مه‌ترسیا نه‌خۆشیا كۆلێرایێ ل سه‌رانسه‌رى پارێزگه‌ها دهۆكێ نه‌مایه‌ و چو حاله‌تێن ڤێ نه‌خۆشیێ ل پارێزگه‌هێ په‌یدانه‌بووینه‌ و گۆت: “ئه‌ڤ هه‌وا خوه‌پاراستنێ به‌رده‌وامى دانه‌ ب گه‌هاندنا رێنمایێن پاقژیێ بۆ ئاواره‌ و په‌نابه‌ران، چونكى پاقژى مرۆڤى ژ هه‌مووو نه‌خۆشیان دپارێزیت”.
مامۆستا محسن یوسف، رێڤه‌به‌رێ قوتابخانا عه‌فرین یا بنه‌ره‌ت ل كه‌مپا دۆمیز دیار كر كو گه‌هاندنا رێنمایێن ساخله‌میێ ب ڤى شێوێ سه‌رده‌مانه‌ و ب رێیا نیشادانا شانۆگه‌ریان قوتابى زێده‌تر مفای ژێ وه‌ردگرن.

55

ئه‌ڤرۆ نیوز:
نوونه‌رێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل ئێكه‌تیا ئورۆپا داخوازێ ژ ئێكه‌تیا ئورۆپا دكه‌ت كو پتر هاریكاریا هێزێن پێشمه‌رگه‌ى بكه‌ت و رۆله‌كێ باش د دوباره‌ ئاڤه‌دانكرنا شنگالێ دا بگێریت و سه‌ركێشا وى كاروانێ ئاڤه‌دانكرنێ بیت و گۆت: “ئه‌م داخوازێ ژ ئێكه‌تیا ئورۆپا دكه‌ین ب پرۆژه‌ بڕیاره‌كێ كاره‌ساتا شنگالێ ب جینۆساید بده‌ته‌ نیاسین”.
وه‌كو خوه‌ به‌رهه‌ڤكرن بۆ كۆمبوونا سالانه‌ یا د ناڤبه‌را په‌رله‌مانێ عیراقێ و په‌رله‌مانێ ئێكه‌تیا ئورۆپا دا كو بڕیاره‌ ل رۆژا 3/12/2015 ل باژێرێ برۆكسل یێ پایته‌ختێ به‌لژیكا ب به‌رهه‌ڤبوونا شانده‌كێ په‌رله‌مانێ عیراقێ بهێته‌ ئه‌نجام دان، لژنا په‌یوه‌ندیێن عیراقێ ل په‌رله‌مانێ ئورۆپا كۆمبوونه‌ك د ناڤ په‌رله‌مانێ ئورۆپا دا ب به‌رهه‌ڤبوونا دلاوه‌ر خالد ئاژگه‌یى، نوونه‌رێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل ئێكه‌تیا ئورۆپا رێكخست.
دلاوه‌ر خالد ئاژگه‌یى، نوونه‌رێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل ئێكه‌تیا ئورۆپا د كۆمبوونێ دا ئاشكرا كر، هه‌رێما كوردستانێ نوكه‌ پێگه‌هه‌كێ گرنگ ل سه‌ر ئاستێ ناڤخۆ و نێڤده‌وله‌تى دا هه‌یه‌ و گۆت: “ئه‌م دخوازین د كۆمبوونێن سالانه‌ یێن بهێن دا د ناڤبه‌را په‌رله‌مانێ عیراقێ و په‌رله‌مانێ ئورۆپا دا، شاندێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ژى به‌رهه‌ڤى وان كۆمبوونان ببیت”.
ده‌رباره‌ى ئالۆزیێن د ناڤبه‌را هه‌ولێر و به‌غدا ژى دا ئاژگه‌یى گۆت: “دڤێت ئێكه‌تیا ئورۆپا و ب تایبه‌ت په‌رله‌مانێ ئورۆپا رۆل د چاره‌كرنا ئالۆزیێن د ناڤبه‌را هه‌ولێر و به‌غدا دا هه‌بیت”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com