ئهڤرۆ نيوز، بيستێر دهۆكى:
دوهى 31ى گۆلانا 2015ێ ههلبژارتيێ عيراقێ ل باژێرێ زاخۆ يهكا خوه يا مهشقكرنا ئێكێ د ياريگهها زاخۆ يا نوو دا كر، ئهوا بڕياره تێدا ل رۆژا چارشهمبى ياريهكا ههڤالينى ل گهل يانا زاخۆ بكهت.
ئهڤرۆ نيوز:
بڕياره ئهڤرۆ رۆژا دوشهمبى رێكهفتى 1ى خزيرانا 2015ێ بۆ جارا سيێ لژنا ئامادهكرنا دستوورى كۆم بيت و پارتى ديموكراتى كوردستان سهرۆكێ لژنێ دياركر.
فهرسهت سوفى راگههاند كو ئهڤرۆ بڕياره لژنا ئامادهكرنا دستوورى بۆ جارا سيێ كۆم ببيت و پارتى ديموكراتى كوردستان سيروان زههاوى شارهزايێ وارێ دستوورى وهكو سهرۆكێ لژنێ دهستنيشانكر.
سهرۆكاتيا لژنا دستوورى دێ ب رهنگهكى بيت ههر 11 رۆژان دێ سێ كهس وهكو سهرۆك و جێگر و بڕياردهرێن لژنێ هێنه ههلبژارتن ژ ناڤ وان 21 كهسێن بۆ ئامادهكرنا دستوورى هاتينه ههلبژارتن و پێدڤيه د ماوێ 90 رۆژان دا دستوورى بهرههڤ كهن دا ل پهرلهمانى دانوستاندن ل سهر بهێته كرن و ههكه نهشيان د ماوێ دهستنيشانكرى دا بهرههڤ كهن، پهرلهمانى مافێ ههيى ماوێ وان زێده كهت.
ئەڤرۆ نيوز:
ئەندامەکێ پەرلەمانێ عیراقێ ل سەر لیستا پارتی دیارکر کو کار یێ ل سەر پرۆژە قانوونەکێ دھێـتەکرن بۆ پێکئینانا زێرەڤانێن نشتیمانی ژ ھەر پارێزگەھەکێ بۆ بەرگریێ ژ وێ پارێزگەھێ، ل دووڤ گۆتنێن ڤی پەرلەمانتاری ئەڤە دبیتە پێنگاڤا ئێکێ کو ب قانوون عیراق بھێتە پارچەکرن.
حاکم سەرحان سلێڤانەی، بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” قانوونا نوکە کار ل سەر دھێتەکرن، پێکئینانا زێرەڤانێن نشتیمانی یە و ھەر پارێزگەھەکێ ماف ھەیە ژ پێھکاتێن خوە ب خوە زێرەڤانان بۆ بەرگریێ ژدەڤەرێن پارێزگەھا خوە پێک بینیت و ئەڤە تنێ بۆ پارێزگەھانە و ژ ھەرێما کوردستانێ ناگریت، ئەڤ لەشکرە دێ بەرگریێ ژ وێ پارێزگەھێ کەت و ئەڤ پرۆژە قانوونە دێ دبەرژوەندا لایەنێ سوونی دا بیت”.
ل دۆر کەرکووکێ و دەڤەرێن مادێ ١٤٠ ، حاکم سەرحانی گۆت” ھەر لەشکرەکێ وان دەڤەران و کەرکووکێ بھێتە پێکئینان دڤێت چو پێنگاڤان نەھاڤێژیت بێ ئاگەھدارکرنا وەزارەتا پێشمەرگەی، چونکی دەڤەرێن شنگالێ و زمارێ نوو ھاتینە ئازادکرن و ھەتا نوکە ب دەستێن پێشمەرگەی ھاتینە پاراستن و کوردان گەلەک شەھید داینە و کورد قەبوول ناکەن مایتێکرن ل ئەڤان دەڤەران بھێتەکرن”.
ئەو چەندە ژی گۆت” دەڤەرێن سوونە نشین دێ مفاداربن ژ ڤێ پرۆژە قانوونێ و ھەر ئەو ب خوە دێ دەستھەلاتا لەشکری ل دەڤەرێن خوە وەرگرن، ئێک ژ ئەگەرێن ژ دەست دانا مووسلێ ئەو بوو کو لەشکرێ عیراقێ ئەوێ ل مووسلێ نە خەلکێ وی باژێری بوون و د بەرھەڤ نەبوون خوە بۆ مووسلێ بدەنە کوشتن، بەرۆڤاژی ھەکە خەلکێ وی باژێری بیت دێ بەرگریێ ژێ کەت”.
سەرحانی گۆت” ئەڤ پرۆژە قانوونە حوکمەتا عیراقێ یێ بەرھەڤکری و پێشکێشی پەرلەمانێ عیراقێ کری و ھەموو کار بۆ ھاتیەکرن و تنێ مایە بکەڤیتە بەر دەنگدانێ و ھەر دەمێ ھاتە پەسەندکرن، دێ کەڤیتە د وارێ بجھئینانێ دا، بەلێ ھەتا نوکە دیارنەبوویە کا دێ ھژمارا ڤی لەشکری بۆ ھەر پارێزگەھەکێ چەند بیت”.
ئهڤرۆ نيوز:
بەرپرسێ ھۆپا پەلەوەرا ل رێڤەبەریا گشتی یا چاندنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیارکر، بڕیار ھاتە دان پارێزگەھا دھۆکێ پێدڤیا خۆە ژ بەرھەمێ گوشتی دیار بکەت کا ھەیڤانە پێدڤی ب چەندێ یە داکو زێدەتر ژ وێ پێدڤیاتیێ نەھێتە د ناڤ بازاری دا وچاڤەرێیە ئەڤرۆ 1ى خزيرانێ لیستەک بھێتە بەرھەڤکرن بۆ دیارکرنا بەرھەمێ خۆمالی ل دھۆکێ و دێ ھێتە بلندکرن بۆ وەزارەتێ و لایەنێن شولەژی ب مەرەما وێ چەندێ ل دووڤ پێدڤیا خەلکێ پارێزگەھا دھۆکێ گۆشت و ھێک بھێنە دناف بازاری دا.
ئەندازیارێ چاندنێ رێدیر ێدقی شەریف بەرپرسێ ھۆپا پەلەوەرا ل رێڤەبەریا گشتی یا چاندنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیارکرکو پرۆژێ بازارکرنا مریشکێن دھۆکێ ھاتە دانان و کوژمێ ملیارەک و پێنج سەد ملیۆن دینار ژی ھاتیە تەرخانکرن بۆ بازارکرنا مریشکێن دھۆکێ، ئەم چاڤەرێینە پارە بھێت و دەست ب بازارکرنا مریشکێن دھۆکێ بھێتەکرن و سەربرخانەک ژی بھێتە دروستکرن، ئەم یێ بزاڤێ دکەین رازەمەندیێ وەربگرین داکو ئاسانکاریان بۆ وەبەرھێنەران دابین بکەین داکو سەربرخانەکێ ل دھۆکێ دانین.
ئەندازیارێ چاندنێ رێدیر ێدقی گۆت ژی گرتنا رێیا بەغدا ژی کارتێکرن ل بازارکرنا مریشکێن دھۆکێ کریە، لێ نوکە جارەکا دی بازاری ھاتیە لڤاندن و بەرھەمێ مریشکێن دھۆکێ زێدەتر ژ 95% د چیتە پارێزگەھێن دی و بەرھەمێ نافخۆ یێ پرۆژێن پارێزگەھا دھۆکێ ل ناف بازاری دھۆکێ ناھێتە دیتن ژبەر گەلەک ئەگەران ژوانا ژی نەبوونا سەربرخانەیان و ریکلامکرنێ بۆ بازارێ نافخۆیی ژلایێ خۆدانێن مریشکان ڤە و بھایێ مریشکا نافخۆیی ژی پیچەکێ گرانترە ژ مریشکا ژ دەرڤە دھێت، لەورا ھەتا نوکە ب دروستاھی د ناڤ بازاری دا مریشکا خۆمالی ناھێتە فرۆتن و دیتن.
بەرپرسێ ھۆپا پەلەوەرا ل رێڤەبەریا گشتیی یا چاندنێ ئەوژی دیارکرکو ل پارێزگەھا دھۆکێ 228 پرۆژێن خودانکرنا مریشکان ھەنە و بەرھەمێ وان دگەھیتە دو ھزار و 400 تەنێن گوشتێ مریشکێ و ھندەک پرۆژە ژێ کار ناکەن ژبەرکو بازارکرنا مریشکا خۆمالێ یا لاوازە دناڤ بازاری دا و پتر مریشکا دھۆکێ بۆ پارێزگەھێن دی دچیت و گۆتژی: ھەتا نوکە چو پرۆژێن خودانکرنا مریشکان ل دھۆکێ تووشی نەخوشیا ئەنفلونزا یان پەرسیڤا بالندان نەبووینە و بەردەوام تیمێن دوڤچوونێ سەرا پرۆژان د دەن و ھەتا نوکە ھەموو پرۆژە ب باشی د کونترولکرینە.
بەرپرسێ ھۆپا پەلەوەران گۆتژی دۆھێ 31ى گۆلانێ ل کۆچکا قائیمقامیا پارێزگەھا دھۆکێ رەوشا پەلەوەران ھاتە ھەلەسنگاندن و ئاریشێن کەفتینە ل بەرامبەر بازارکرنا مریشکێن خۆمالی ھەموو ھاتنە بەحسکرن ب مەرەما دیتنا ریێن چارەسەریێ و داخواز ژێ ھاتەکرن سەربرخانەک ل
دھۆکێ بھێتە دروستکرن بۆ سەرژێکرنا مریشکێن خۆمالی.
ئهڤرۆ نيوز:
کۆمپانیا DNO یا پترۆلێ کو ل ھەرێما کوردستانێ کاردکەت دوماھیک راپۆرتا خوە ل سەر کار و چالاکێن پترۆلێ ل ھەرێمێ بەلاڤکر.
ل گۆری راپۆرتا کۆمپانیا ناڤبری، ئاستێ بەرھەمئینانا پترۆلێ کو کۆمپانیا دی ئێن ئو ل زەڤیێن تاوکێ ھژمارەیا پیڤانەیی تورمارکر،کو رۆژانە گەھاندیە ١٧٠ ھەزار بەرمیان ، ژ وێ رێژەیی رۆژانە ٣٠ ھەزار بەرمیل ل بازارێ ناڤخو دھێنە فرۆتن.
راپۆرتێ ئەو چەندە ژی دیارکر ل چارێکا سالا ٢٠١٥ کۆمانیا DNO شیایە رۆژانە ١٠٤ ھەزار و ٩٢٥ بەرمیلێن پترۆلێ بەرھەم بینیت، کو رۆژانە ٨ ھەزار و ٦٧٩ بەرمل ل بازارێن ناڤخو دا فروتینە، لێ ل چارێکا دوێ یا ئیسال تەڤایا بەرھەم ئینانا پترۆلا کۆمپانیا ناڤبری بلند بویە کو رۆژانە ١٤٦ ھەزار و ٣٠٩ بەرمیل ،کو ژ وی بکوژمی رۆژانە ٢٦ ھەزار و ٢٧ بەرمیلان ل بازارێ ناڤخو دفرۆتن.
بیژەن موسەوەر رەحمانی رێڤەبەرێ بجھکرنێ ل کۆمپانیا DNO راگەھاند پشتی بجھکرنا پلانا پەرەپێدانا بەرھەم ئینانێ ل زەڤیێن تاوکێ ئاستێ بەرھەم ئینانێ و فروتنا ناڤخو بلند بویە،کۆمپانیێ بریار دایە وەبەرئینانا زێدەتر بکەت پشتی داھاتێ وێ بەردەوام ل بلندبونێ دایە.
ناڤبری ئەو چەندە ژی دیارکر DNO پلانا پەرەپێدانێ ل زەڤیێن تاوکێ ب دوماھیک ئینایە کو ئارمانج ژێ بلندکرنا ئاستێ بەرھەم ئینانا زەڤیێن تاوکێ بۆ ٢٠٠ ھەزار بەرمیلن د رۆژێ دا و دامەزراندنا ٤٤ کیلومەترێن بوریێ بو ھنارتنا پترۆلا خام.
ئهڤرۆنیۆز ،سالار دۆسكى:
بسپورهكێ ئستراتجیهت و پلاندانانێ و ژێدهرێن ئاڤێ، كو بهرههڤبوویهكێ كونفرانسهكێ ناڤ دهولهتى بوو ل وهلاتێ مسرێ ل سهر بابهتێ ژێدهرێن ئاڤێ، بۆ مالپهرێ ئهڤرۆ نیۆز ئاشكراكر كو بابهتهكێ نوو ل كونفرانسى هاته بهحسكرن و هاته دیاركرن كو پتریا ژێدهرێن ئاڤا عیراقێ وكوردستانێ بن كونترولا وهلاتێن ئیران و توركیانه، ئهڤه پاشهرۆژێ مهترسیێن مهزن ل دووڤ دا دێ ههبن.
رهمهزان حهمزه مامۆستایێ زانكۆیا دهۆكێ بۆ مالپهرێ ئهڤرۆ نیۆز ئاشكراكر كو رۆژ بۆ رۆژێ وهلاتێ توركیا یا بهنداڤ و پرۆژێن ئاڤێ زێده دكهت ل سهر كیستێ ئاڤا كوردستانێ و عیراقێ و دیسان ئیرانێ ژى ههموو ژێدهرێن ئاڤێَ ڤهگوهاستنه ناڤ سنور و توخیبێن خوه، پشتى چار ههتا پێنج سالێن دى ، رووبارێ دیجله جهێ 350 مهترسێن سێجایێن ئاڤێ، بتنێ دێ (60) مهتر موكعهب بهردهته رووبارێ دیجله، چونكه بهنداڤا (الیسز) ل سالا 2016 دێ ب دووماهى هێت و شیانێن كومكرنا (11) مهتر موكعهبا ههنه عومبار كهت، دیسان (30) كم ل بن دا توركیا یا بهنداڤهكى ل جزیرا بوتان چێدكهت، ئهڤه مهزنترین مهترسیه ل سهر ئاڤا كوردستانێ و عیراقێ، ههتا نوكه توركیا حهفت بهنداڤ چێكرینه و یا بهردهوامه ل سهر چێكرنا بهنداڤێن ئاڤێ ل سهر زابێ مهزن و گهلهگ ڤێ چهندێ نوزانن چونكه تهركیزا ههموویان یا ل سهر رووبارێ دیجله بهلكو ئاڤا دیجله 33% یا زابێ مهزنه، دیسان توركیا پتر ژ (10) وێزگههێن چێكرنا كارهبێ ل دهڤهرێن (جولهمێرگێ، گهڤهرێ) دروستكرینه، دیسان ئیرانێ 80% ئاڤ ڤهگۆهاسته سنورێن خوه.
ئهڤرۆ نیوز:
ئهڤرۆ ب بهرههڤبوونا مام جهلال سكرتێرێ گشتى یێ ئێكهتیا نیشتمانیا كوردستانێ و كوسرهت رهسول عهلى و د.بهرههم سالح جێگرێن سكرتێرێ گشتى ل مهكتهبا سیاسى یا ئێكهتیێ ل سلێمانیێ كومبوونا جڤاڤا سهركردایهتی و جڤاتا ناوهندى یا ئێكهتیێ و وهزیر و پهرلهمانتارێن ئێكهتیێ ل كوردستان و بهغدا برێڤهچوو.
ئهڤرو نیوز ،بارزان مزوورى
ئهڤرۆ سهروكێ جڤاتا پارێزگهها مووسل بشار كیكى دگهل جێگرێ پارێزگههێ مووسل عهبدولقادر شهنگالى سهرهدانا لقا 14 ل مووسل كر و ژلایێ عصمت رهجهب ل چیایێ باشیك كومبونهكا بهرفره ئهنجام دا لدور كهفتنا پارێزگههێ مووسل .
شێخ محیهدین مزوورى ، كارگێرێ لقا 14 ل مووسل بو مالپهرێ ئهڤرو نیوز ئاشكرا كر كو مهرهم ژ ڤێ كومبونێ ئهوه كو تهكهز ل سهر وێ چهندێ هاته كرن كو نها د بهرژهوهند دا نینه پارێزگهرێ نهینهوا ئهسێل نوجێفى بهێته لادان ژبهر كو رهوش یا ئالوزه.
ناڤبرى دیار كر كو 24 ئهندامێن جڤاتا پارێزگهها مووسل ئیمزا كریه ژبهر نهرازیبونا وان كو پارێزگههـ هاتیه لادان و ئهو واژوو بو پهرلهمانێ عێراقێ دهێنه رهوانهكرن.
ئهڤرۆ نیوز:
د كۆنگرێ كومهلا ئیسلامیا كوردستانێ، ئهمیرێ وێ حزبێ هاته ههلبژارتن و چ ههڤرك نهبوون.
بهرى چهندهكێ ب پرانیا دهنگان، كۆنگرێ سیێ یێ كومهلا ئیسلامى، جارهكادى عهلى باپیر ب ئهمیرێ وێ كومهلێ ههلبژارت بێى كو كهس خوه بۆ وى پۆستى بهربژێر بكهت.
ههڤدهم بریاره پشتى ههلبژارتا ئهمیرێ كومهلێ، ههرسێ ئهرگانێن حزبى ( ئهنجومهنێ چاڤدێرى،ئهنجومهنى سیاسى و سهركردایهتى ) بهێنه ههلبژارتن.