ئەڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ:
سەرێ سپێدا ئەڤرۆ لباژێڕێ ھەولێرێ گەنجەکی لسەر جادێ گوللەیەک ل خوەدا و دوماھی ب ژیانا خوە ئینا.
موقەدەم کاروان خۆشناو، پەیڤدارێ پۆلیسێن ھەولێرێ بۆ ئەڤرۆ نیۆز راگەھاند” دەمژمێر ٤ی سپێدەھیا ئەڤرۆ ھێزێن پۆلیسان ھاتینە ئاگەھدارکرن ژ ھەبوونا روویدانەکا کوشتنێ ل شارێ ئایندە و پشتی گەھشتنە جھێ بۆیەرێ دەرکەفت گەنجەکێ ٢١ سالی لسەر جادێ خوە کوشتیە.
کاروانی گۆتژی” ئەڤی گەنجی ب چەکی گوللەیەک ل خوە دایە و ئەگەرێ خوە کوشتناوی ناھێتە زانین، بەلێ ڤەکۆلین د بەردەوامن ل دۆر ئەگەرێ خوە کوشتناوی و تەرمێ ھاتیە ڤەگوھاستن بۆ نۆشداریا داد”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
مالپه‌ره‌كێ ئۆپۆسيۆنا سۆرى داخوازێ ژ وه‌لاتيێن عه‌ره‌ب دكه‌ت، پشكدارى راپرسيا مالپه‌رێ جه‌زيره‌ت نێت بكه و ده‌نگێ ب “نه‌خێر” بۆ ده‌وله‌تا كوردى بده‌ن.
مالپه‌رێ كه‌نالێ جه‌زيره يێ ب ناڤێ “الجزيرة نيت” راپرسيه‌ك به‌لاڤكريه ب ناڤێ “هل تؤيد قيام دولة مستقلة للأكراد؟” ئانكو تو ل گه‌ل ده‌وله‌ته‌كا سه‌ربه‌خۆ يا كوردانى؟، ل ده‌سپێكا ڤێ كه‌مپينا عه‌ره‌بان راگه‌هاندى، زێده‌ترى 95% ل گه‌ل ده‌وله‌تا سه‌ربه‌خۆيا كوردستانێ بوون، به‌لێ نوكه ده‌نگێن وێ كێم بووينه بوويه 81%ێ كێمبوويه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
باراك ئۆباما يێ سه‌رۆك كۆمارێ ئه‌مريكا ژمارا هێرشێن ئه‌سمانى يێن هێزێن هه‌ڤپه‌يمانان بۆ سه‌ر چه‌كدارێن داعش ئه‌ڤرۆ رۆژا چارشه‌مبى راگه‌هاند.
باراك ئۆباما د ديداره‌كێ دا ل گه‌ل شه‌ركه‌رێن ئه‌مريكا يێن كه‌ڤن ل ويلايه‌تا په‌نسلڤينيا راگه‌هاند كو ئه‌و جاره‌كا دى هێرشێن ئه‌ردى ناكه‌نه سه‌ر رۆژهه‌لاتا ناڤين و ئه‌ڤه ژى مه‌ترسيه ل سه‌ر وه‌لاتى و ئاسايشا وى.
باراك ئۆباما راگه‌هاند ژى كو ژ ده‌سپێكا پرۆسا شه‌رێ دژى داعش و هه‌تا نها زێده‌ترى پێنج هزار هێرشێن ئه‌سمانى كرينه سه‌ر باره‌گا و كۆگه‌هێن چه‌كى يێن چه‌كدارێن داعش.
ئەڤرۆ نیوز:
شیرەتکارێ ئاسایشا ئابوورێ ھەرێمێ دیارکر بریارا فرۆشتنا نەفتا ھەرێمێ ب شێوەیەکێ سەربەخو ژ نەچاری دا ھاتە دان، چونکو رۆژ پشتی رۆژێ پەیوەندێن ھەرێمێ ل گەل بەغدا ئالوز دبن و رێگری بو دھاتنە درۆستکرن.
د. بێوار خنسی شیرەتکارێ ئاسایشا ئابوورێ ھەرێما کوردستانێ دیارکر ل سەر بنەمایێ رێکەتنا ھەرێمێ و بەغدا ھاتیە کرن بویە کو بنەماسیەکێ سەرەکی بو تەخمینکرنا بودجەیا عیراقێ سالا ٢٠١٥، ٣ ملیۆن ٣٠٠ ھەزار بەرمیلان د رۆژێ دا بفرۆشن ،ل سەر بھایێ ٥٦ دۆلاران ،١١٩ تریلیۆن دینار دبن،ھەرێما کوردستانێ ٢٥٠ ھەزار بەرمیلێن نەفتێ ژ ھەرێمێ و ٣٠٠ ھەزار بەرمیل ژ کەرکووکێ کو تێکرایا وان دبیتە ٥٥٠ بەرمیل د رۆژێ دا رەوانە بکەت ھەمبەر دابینکرنا بودجا ھەرێمێ ژلایێ حوکمەتا عیراقێ،بەغدا ژی دڤیا ٢ ملیۆن و ٧٥٠ ھەزار بەرمیلان بفرۆشیت،لێ ھەتا نھا ئەڤێ رێکەتنێ جھێ خو نەگرتی یە .
ناڤبری ئەو چەندە ژی دیارکر ئەگەر حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ٥٥٠ ھەزار بەرمیلێن نەفتێ رۆژانە بفرۆشیت ل سەر بھایێ نھا ٦٠ دۆلاران،٣٣ ملیۆن دۆلار دکەڤن، ٢٠% بدەیتە کۆمپانیێن وەبەرئینانا نەفتێ ، ٧٥٠ ملیۆن دۆلار ھەیڤانە دگەھنە ھەرێما کوردستانێ،پێدڤیا مووچێ ھەرێمێ کو ھەیڤانە ب ٧٥٠ ملیار دینارانە و دێ شێت دابین کەت، ب رەنگەکی و بیتە قوناغەکا دی بۆ ھەرێما کوردستانێ ژ بن ئەوێ فشارا بەغدا درۆست کری ل سەر ھەرێمێ،رەوشا نە یا درۆست نێزیکی سال و نیڤە دومکێشایە و زێدەتر نەشێت ھەدارێ بکێشیت ،بەغدا بخو بەرەڤ رەوشەکا نەدیار و ئالوز دا دەرباز دبیت و ئەوا دگەھتە وان تێرا پێدڤیێن عیراقێ ناکەت.
شیرەتکارێ ئاسایشا ئابوورێ ھەرێمێ ئەو چەندە ژی دیارکر ئەگەر ھەرێم ب شێت ب رێ یا قونسلخانەیێن وەلاتان رێکەتنەکێ ئیمزا بکەت بۆ فرۆشتنا نەفتێ، میناک ئەگەر ب شیێن چینێ بتنێ رازی بکەین و نەفتا مە بکریت بەسە نەفتا مە تنێ تێرا وێ ناکەت،ب ڤێ رێکێ ھەیڤانە ٧٥٠ ملیۆن دۆلاران ب دەست خوە ڤە بینین.
د. بێوار خنسی ئەو ئێکە ژی گۆت: کارکرنا بیاڤێ نەفتێ ب برێکا رێکخستن و میکانزمەکرنا زانستی ،لێ ئاریشەیا سەرەکی یا مە وەک ھەرێم نەبونا کۆمپانیێن خو بخویە،بەحسێ فرۆتنا نەفتێ دکەین ھێشتا مە کۆمپانیا کۆمۆ نەدانایە کۆمۆ بەرپرسیارەکێ سەرەکی یە بۆ فرۆشتنا نەفتێ ،گازندەیا وەلاتیان و حوکمەتێ دھێتەکرن بوچی تورکیا نەفتێ بفرۆشیت بو ئەم نافرۆشین،مە ئاریشەیا پەنزینێ ھەیە مە کومپانیا کۆدۆ نینە کو کو بەرپرسیارە ژ نەبونا پەنزینێ و نە دابینکرنا وێ بو وەلاتیان،کو ئەرکێ وێ برێڤەبرنا ھەمو پارزینگەھێن نەفتا ھەرێمێ یە،
ناڤبری ئەو چەندە ژی دا زانین ئەگەر بشیێن ٥ ھەیڤێن ماین ژ ئەڤ سالە ل گەل بەغدا بین ژبویی پشکەکا پارەیێ دی بۆ ھەرێمێ فرێ کەت، داکو ببیتە ھاریکارەک بۆ برێڤەبرنا کارێن حوکمەتێ،ھەتا داھاتێ ھەرێما کوردستانێ یێ نەفتێ گەھشتبا ١ ملیۆن بەرمیل د رۆژێ دا کو بریارە ل دوماھیکا ئەڤ سالە، ب بیتە ١.٥ ملیۆن بەرمیل ئەڤە پالدەرەک باش دبیت بۆ دابینکرنا پارێ کۆمپانیا و مووچەیێ فەرمانبەران، نھا شەرەکێ نو سەرھلدایە کێمکرنا بھایێ نەفتێ و دوبەراکیا دەولەتان و زەرەر گەھاندنا ئێک و دوو، دبیت د رۆژھەلاتا ناڤین،عیراق ژی پارچەیەکە و ھەرێم ژی دور نینە ژ زیانێن ئەوێ شەر و یاریا کێمکرنا بھایی و ھەرێم دڤیچت ستراتیژیەتەکا باش ھەبیت بو ئەڤی شەری ژی،
د. بێوار خنسی ئەو چەندە ژی دیارکر دوماھیک چارە و ژ بێ ریێ رێکا فرۆشتنا نەفتێ گرتە بەر،دەما بریار ھاتە دان ب ئارمانجا ئەوێ چەندێ کو بەغدا ب کێم دانا پارەی بو ھەرێمێ داکو ئەو کۆمپانیێن ل ھەرێمێ کار دکەن دبیاڤێ نەفتێ و دەستا ژ دەرئینانێ بەردەن،بچنە ناڤەراست و باشورێ عیراقێ کار بکەن ،ئەڤەژی ب فشارەکێ دھاتە دزانین بۆ راوەستاندنا ئەوان کومپانیا،ھەتا ئەو ئاریشەیێن ناڤ پەرلەمانێ کوردستانێ دا پەیدا دبن گرێدایی ئەڤان بابەتان ڤە ھەیە.
ئەڤرۆ نيوز:
پەیڤدارێ وەزارەتا ساخلەمیێ دیار کر کو د ئەڤسالە دا ل سەرانسەری ھەرێما کوردستانێ ١٣ حالەتێن نەخۆشیا ئایدزێ ھاتینە تۆمارکرن و کەسێن تۆشبووی پتریا وان بیانینە و ھاتینە ڤەگەڕاندن بۆ وەلاتێن وان.
دکتۆر خالس قادر، پەیڤدارێ وەزارەتا ساخلەمیا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت “ل دەستپێکا ئەڤسالە ھەتا نوکە ل سەرانسەری ھەرێما کوردستانێ ١٣ حالەتێن نەخۆشیا ئایدزێ ھاتینە تۆمارکرن، کو چار ژ وان کەسێن تۆشبووی خەلکێ ھەرێما کوردستانێ نە و یێن دی ژی بیانینە، پشتی پشکنین بۆ ڤان وەلاتیان ھاتینەکرن و پشتڕاست بووین نەخۆشیا ئایدزێ وەرگرتیە، وەلاتیێن بیانی یێن تۆشبووی ب نەخۆشیا ئایدزێ ھاتینە ھنارتن بۆ وەلاتێن وان و تۆشبوویێن ناڤخۆیی ژی ئێخستینە بن چاڤدێریا نۆشداری و پشتی وەرگرتنا چارەسەریێ ھاتینە ھنارتن بۆ مالێن وان”.
دکتۆر خالسی گۆت ژی “ئەگەرێن تۆشبوونێ زۆرن، بەلێ ھەرێما کوردستانێ ئەڤ رێژا ھاتیە تۆمارکرن زۆر کێمە، ژبەرکو وەلاتیێن مە ھشیاریەکا تمام ھەیە ژلایێ ساخلەمی و ئاینی و کێمیا بکارئینانا مادێن ھوشبەر و جھێن لەشفرۆشیێ، ژبەرکو پتریا وان کەسێن تۆشبووی ئەون یێن مادێن ھوشبەر بکار دئینن و سالا بۆری ژی چەندین حالەت ھاتبوونە تۆمارکرن، کو ل سەرانسەری ھەرێما کوردستانێ ژ سالا بۆری ١٤ وەلاتی تۆشی نەخۆشیا ئایدزێ ببوون”.
ئەڤرۆ:
ھێلا ئاسمانی یا تورکی (تورکیش ئایەرلاینس) دەست ب ئەنجامدانا گەشتان د ناڤبەرا فڕۆکخانا سەبیحە گۆکچەن و فڕۆکخانا ھەولێرێ یا نیڤدەولەتی دا کریە و گەشت د ناڤبەرا وان دا دێ ل ھەموو رۆژێن حەفتیێ ھەبن.
دەستەیا شیرەتکاریا ھێلا ئاسمانی یا تورکی ئاشکرا کر، نھا ل فڕوکخانا (سەبیحە گۆکچەن) خەلک دشێت گەشتان بۆ ھەولێرا پایتەختێ ھەرێما کوردستانێ بکەت و گۆت:”د قووناغێن بەری نھا دا گەشتێن ھێلا ئاسمانی ژ فڕۆکخانا (سەبیحە گۆکچەن) بۆ فڕۆکخانا ھەولێرێ یا نیڤدەولەتی ب تنێ ل رۆژێن (شەمبی، دوشەمبی، چارشەمبی و پێجشەمبی) ھەبوون، بەلێ ژ ١٦ ی مەھا ئیلۆنا ئەڤ سالە ھەموو رۆژێن حەفتیێ دێ گەشت ھێنە ئەنجامدان”.
دەستەیا شیرەتکاری دیار ژی کریە، نھا بھایێ چوون و ھاتنێ ژ ستەنبۆلێ بۆ ھەولێرێ ژ ٣٨٦ دۆلاران دەست پێدکەت و ھەڤدەم ئەندامێن مایلس و سمایلس دشێن ب تکێتا ٢٥% داشکاندن ژ ھێلا فرۆکخانا (سەبیحە گۆکچەن) گەشتان بکەن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
حسام دەست پیش مامۆستا زانستێن سیاسی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ راگەھاند کو پشتی رێککەڤتنا ئیرانێ ل گەل وەلاتێن ٥+١ دەلیڤە ھێرشا سەربازی ژ ئالیێ ئەمریکا بۆ سەر ئیرانێ جارێ نەما، چونکو ل گۆر رێککەڤتنێ و مەرجێن ھەر دو ئالیان دەلیڤە بۆ ئیرانێ ھاتیە پێش ھەتا چەند سالەکێ بشێت خوە ب ھێز ژی بکەت و وەلاتێن زلھێز ب تایبەتی ئەمریکا ژی د رەوشەکێ دا کو ئیران پێگیریێ ب رێککەڤتنێ بکەت نەشێن ھێرشی وی وەلاتی بکەن و گۆت: (ئۆپۆزسیۆنا ئیرانێ پارتێن کوردی ژی د ناڤ دا ھەتا نھا چاڤەرێ بوون کو ئەمریکا چاوا سالا ٢٠٠٣ ھێرشی عیراقێ کر تشتەکا وەسا ل ئیرانێ ژی بکەت دا دەلیڤە بۆ وان بھێتە پێش و ئەو بشێن چالاکیێن خوە بەرفرەھتر بکەن، لێ نھا ئەو یەک نەمایە و ژ بەر ھندێ ژی نھا پارتێن بەرھنگار ل رێیێن نوو دگەرن دا بشێن خەباتا خوە ل ئیرانێ بەرفرەە بکەن).
ناڤھاتی د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر کو ئیسرائیل و گەلەک وەلاتێن عەرەبی دژی رێککەڤتنا ئیران و وەلاتێن ٥+١ دەردکەڤن و ژ بەر ھندێ ژی نھا پارتێن بەرھنگاریا ئیرانێ بزاڤێ دکەن کو بشێن پشتەڤانیا وان وەلاتان بۆ خوە زێدەتر بکەن دا بشێن ل ئیرانێ خەباتا خوە بەرفرەە بکەن و ئەوە ژی دێ رەوشا ئیرانێ و دەڤەرێ ب گشتی بەر ب قۆناغەکا دیتر ڤە ببەت و گۆت: (ئیسرائیل و گەلەک وەلاتێن عەرەبی باش دزانن کو ئەو دەلیڤێن پشتی رێککەڤتنێ دێ بکەڤنە دەستێ ئیرانێ ئەو وەلاتە دێ ل دەڤەرێ گەلەک ب ھێز کەڤیت و دێ بشێت پتر ژ جاران دەستێوەردانێ د ناڤ کاروبارێ وەلاتێن رۆژھەلاتا ناڤین بکەت و ئەو یەک مەترسیا خوە بۆ ئیسرائیل، سعوودیە و گەلەک وەلاتێن دی ھەنە و د رەوشەکا وەسا دا ئەو دێ ھاریکاریا بەرھنگاریا ئیرانێ بکەن).
مامۆستایێ زانستێن سیاسی ئەو یەک ژی نەڤەشارت کو دڤێت ھێزێن کوردی گوھۆرینێ د ستراتیژیا خوە یا خەباتێ ل رۆژھەلاتێ کوردستانێ بکەن و دڤێت ل گۆر رەوشا نوو خەباتێ بکەن و ھەکە دیسان وەک بەرێ تنێ چاڤێ وان ل پشتەڤانیا دەرڤە بیت ئەو نەشێن چو مفایەکێ ژ وان گوھۆرینان ببینن، چونکو نھا کوردێن رۆژھەلات چاڤەرێی بزاڤەکا مەزن ژ پارتێن رۆژھەلات دکەن و گۆت: (پشتی رێککەڤتنێ چ تشتەک وەک بەرێ نامینیت و ھەموو تشت دێ ھێنە گوھۆرین و ھەکە پارتێن کوردی ل رۆھەلات ستراتیژیەکا راست بۆ خوە دانێن و ل سەر وێ یەکێ کار بکەن دێ بشێن ژ رەوشا نوو مفایەک باش وەربگرن و ھەکە بەرۆڤاژی وێ ژی کار بکەن دێ ئەو یەک زیانەکا مەزن گەھینتە بزاڤا کوردی ل رۆژھەلاتێ کوردستانێ).
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وەزیرەکێ بەرێ یێ حوکمەتا عیراقێ راگەھاند، خەلکێ بەسرا ھەست ب ستەم و پشت گوە ھاڤێتنێ دکەن ژ بەر نە یەکسانیێ د بەلاڤکرنا داھاتی دا و وەرنەگرتنا خەلکێ بەسرا بۆ پۆستێن بلند ل عیراقێ.
وائیل عەبدوللەتیف وەزیرێ بەرێ یێ کاروبارێن ھەرێم و پارێزگەھان ل عیراقێ بۆ (روسیا الیوم) گوت” پارێزگەھا بەسرا گەلەک پەترۆل یێ ھەی، بەلێ خەلکێ وێ ھەست دکەن کو وەکو پێدڤی وفای ژ وی پەترۆلی نابینن”.
گوت ژی” خەلکێ بەسرا کێمترین پۆستێن بلند د حوکمەتا عیراقێ دا یێن ھەین، ئەڤە نە یەکسانیە و پشتگوە ھاڤێتنا خەلکێ بەسرایە”.
گوتنێن ڤی وەزیرێ عیراقی یێ بەرێ د دەمەکی دایە کو پشکەکا مەزن یا ئەندمێن جڤاتا پارێزگەھا بەسرا داخوازا ھەرێمەکا سەربخوە دکەن و دبێژن نابیت وەکو پارێزگەھێن دی رەفتار ل گەل بەسرا بھێتە کرن”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
قایمقامێ قەزا شنگالێ ئاشکراکر کو د چارچۆڤێ پێکئینانا فەرماندەیا ھێزا شنگالێ، فەوجەک بۆ ژنێن شنگالێ دێ ھێتە دروستکرن و ناڤێ ١٢٣ ژنان یێ ھاتی و مووچە ژی یێ وەرگرتی و یا مای چەک پێ بھێت دان و ئەرک ژی پێ بھێنە سپاردن.
میەسەر حاجی سالح قایمقامێ قەزا شنگالێ بۆ مالپەرێ فەرمیێ پارتی گوت” زێدەتر ژ ٣٠٠ ژنێن دی ژی ناڤێن خوە یێن تۆمارکرین و ھێشتا گەلەک ژی یێن ھەین کو د بەرھەڤن ناڤێن خوە تۆمار بکەن، بەلێ نوکە چاڤەرێی وێ چەندێ دکەن نناڤێن وان بھێن و چەک پێ بھێتە دان و دەوامێ بکەن”.
ل دۆر چاوانی و وەرگرتنا ژنان، گوت” پێدڤیە ژیێ وان د ناڤبەرا ١٨ ھەتا ٣٠ سالیێ دا بیت و د شووکری نەبن”.
نيشاندان