ئه‌ڤرۆ نيوز:

ئەندامەکا پەرلەمانێ کوردستانێ راگەھاند، نھا وان پرۆژە قانوونەک بەرھەڤکریە کو (لەشکڕ) ژی، ئانکو ئەو زەلامێن لەشفرۆشان ژی دکرن وەکو ژنێ بھێنە سزادان و سزایێ وان وەکو یێ ژنێ یێ تۆند بیت و گۆت: ل گۆرەی قانوونا عیراقێ یا ھژمارە ھەشت یا سالا ١٩٨٨، ئەو ژنێن کارێ لەشفرۆشیێ دکەن ل گەل سەرۆک باندێن وان دھێنە سزادان، بەلێ لەشکڕ ناھێنە سزادان، بەلێ پەرلەمانێ کوردستانێ ل بەرە بێی عیراقێ ڤێ قانوونێ بجھبینیت کو ئێدی لەشکڕێ لەشفرۆشان ژی بھێتە سزادان.

تەلار لەتیف، ئەنداما لیژنا قانوونی و کاروبارێن جڤاکی ل پەرلەمانێ کوردستانێ دیار کر، ل دووڤ قانوونا عیراقێ یا ھژمارە ھەشت یا سالا ١٩٨٨، ئەو ژنێن کارێ لەشفرۆشیێ دکەن ل گەل سەرۆک باندێن وان دھێنە سزادان، بەلێ ئەوێن بازرگانیێ پێ کەن و لەشکڕ ژی ناھێنە سزادان و گۆت: نھا وان پرۆژە قانوونەک بەرھەڤکریە بۆ ھندێ ئەو کەسێن بازرگانیێ ب ژنان دکەن و ئەو کەسێن لەشێ وان ژی بۆ خۆشیا خوە دکرن بھێنە سزادان و گۆت: ھژمارەکا پەرلەمانتاران ل گەل ڤێ قانوونێ نینن.
تەلار ئاماژە دا وێ چەندێ، ھندەک پەرلەمانتار ل گەل ھندێ نینن کو زەلامێن لەشفرۆشان دکرن ب توندی بھێنە سزادان و رازی نابن پەیڤا لەشکڕ د ناڤ قانوونێ دا بھێتە زێدەکرن، بەلێ پتریا پەرلەمانتاران ل گەل ھندێ نە لەشکڕ ژی وەکو ژنێن لەشفرۆش ب توندی بھێتە سزادان و گۆت: دو قانوونێن لەشفرۆشیێ جودا ژ قانوونا عیراقێ بۆ پەرلەمانی ھاتینە پێشکێشکرن، بەلێ پەرلەمانتاران پێ باشە قانوونا سزادانا عیراقێ بھێتە راستڤەکرن و چو قانوونێن نوو نەھێنە دانان.
ناڤبریێ ئەو یەک ژی دیار کر، ل ھندەک وەلاتێن ئورۆپی ل شوونا لەشفرۆشان لەشکر دھێتە سزادان، چونکو لەشفرۆش ژ ناچاریا خوە ڤی کاری دکەت و پێدڤیە زەلام رێ بۆ وان خۆش نەکەن و پشتەڤانیا وان نەکەن کو ل سەر کارێ خوە بەردەوام بن، لەوما لەشکر ل شوونا وان دھێنە سزادان و گۆت: ھەتا نوکە ل ھەرێما کوردستانێ لەشفرۆشی ب تاوان دھێتە ھژمارتن و ب ئاشکرایی ناھێتە کرن و دێ ھەموو بزاڤ ھێنە کرن کو د قانوونا نوو دا سزایێ لەشفرۆشێ و لەشکری وەکو ئێک بیت و ب توندی بھێنە سزادان.
د ھەموو شەریعەت و د قانوونان دا، لەشفرۆشی ھاتیە قەدەغەکرن و ب کارەکی نە دروست ھاتیە ل قەلەمدان، ھزر بۆ وێ چەندێ ھاتیەکرن خێزان دروست ببن و ھەڤژیناتی پەیداببیت. لێ جھێ داخەکێ یە د جڤاکێن نوکە دا کار بۆ وێ چەندێ دھێتە کرن بۆ دروست کرنا جھێن لەشفرۆشیێ یێ و پەیداکرنا خانیا بۆ ئەنجام دانا ڤی کاری.
ل سالا ١٨٧٥ ل ئورۆپا ئەڤ دیاردە ھاتە پێش، لێ ھەر ل وی دەمی دەنگ بلند بوون بۆ نەھێلانا ڤی کاری، ھەر وەکی ئەنجوومەنێ گشتیێ بریتانیا بەرسینکگرتنا ڤێ چەندێ کری، ھەروەسا ل لەندەن ژی ل سالا ١٩١٣ کونفرانسەک ھاتە گرێدان و بریارەک دەرچوو بۆ قەدەغەکرنا ھەبوونا خانیێن لەشفرۆشیێ. ھەروەسان ل سالا ١٩٢٧ ئەنجوومەنێ گشتی یێ عێبە الامم گازی کر بۆ نەھێلانا جھێن لەشفرۆشیێ.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤەبەریا گشتیا بەرەنگاربوونا توندوتیژیا دژی ژنان راگەھاند، ڤان سالێن دوماھیێ رێژەیا تەلاقێ ل ھەرێما کوردستانێ بشێوەیەکێ بەرچاڤ بلندبوویە و د ئەڤسالەدا ژی رێژەیا تەلاقێ ل دادگەھێن ھەرێما کوردستانێ ھژمارەک پتر لسالا بۆری تۆمارکریە، شیرەتکارەکێ رێڤەبەرایەتیێ ژی دبێژیت، ئەگەرێن زۆربوونا تەلاقێ بۆ ئینانا ژنێن ئاوارە و ئالۆدەبوونا زەلاما بۆ تەکنەلۆژیێ ڤەدگەڕیت.
حاجی عزەدین، شیرەتکارێ رێڤەبەرایەتیا گشتیا بەرەنگاربوونا توندوتیژیان دژی ژنان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئەشکەرا کر، ڤان سالێن دوماھیێ رێژەیا تەلاقێ ل ھەرێما کوردستانێ بەر ب زێدەبوونێ ڤە چوویە و لسالا ٢٠١٠ێ پێڤە سال بۆ سالێ رێژە پترە، ئەڤێ چەندێ ژی چەند ئەگەرەک ھەنە، ژ وانا پشتی ھاتنا ئاوارەیان بۆ ھەرێما کوردستانێ رێژەیا تەلاقێ پتر بوویە، ژبەرکو خەلکێ ھەرێما کوردستانێ بۆ ژنا دویێ زۆر جارا ژنێن عەرەب و ئاوارە دئینن، ھەروەسا ئاوارە ژبۆی خوە دەربازکرنێ ژ مەزاختیێن کچێن خوە و پەیداکرنا جھێ ژیانێ بۆڤانا کچێن خوە د تەمەنکێ بچووک دا دھنێرنە ناڤا پڕۆسا ھەڤژینیێ و گۆت: ئەگەرەکێ دی یێ تەلاقێ بلندبوونا داخوازێن ماددی یێن ژنانە ھەمبەر زەلاما ئەڤەژی ئەگەرەکە بۆ تەلاقێ، ئالۆدە بوونا زەلاما ب تەکنەلۆژیا سەردەم ئەڤەژی بۆیە ئەگەرێ پەیداکرنا ئاریشەیان دناڤا خێزانێ دا، زۆر ئەگەرێن دی ھەنە، وەکی دەستوەردانا کەس و کارێن ھەڤژینان و نەبوونا مالا سەربخوە و بچووکیا تەمەنی ئەڤە ھەموو ئەگەرێن سەرەکینە بۆ زێدەبوونا رێژەیا تەلاقێ.
شیرەتکارێ توندوتیژیا ژنان گۆتژی: گورەی ئامارێن ل دادگەھێن ھەرێما کوردستانێ ھاتینە تۆمارکرن و ئاریشە ئێکلابوویە و تەلاق ھاتیە تۆمارکرن، تنێ د سالا بۆری دا ٢٠١٤ێ لسەرانسەری ھەرێما کوردستانێ ٨٧٧٧ حالەتێن تەلاقێ ھەبووینە، لڤان ھەیڤێن بۆری یێن ئەڤسالە رێژەیا تەلاقێ لچاڤ سالا بۆری ھێشتا زێدەتر بوویە، بەلێ جڤاتا بلندا دادوەریێ شەش ھەیڤا جارەکێ ئەڤان ئاماران بەلاڤ دکەت، لەوڕا ب دروستی ناھێتە زانین چەندە، بەلێ بێگومان زێدەکریە و ئەڤ زێدەکرنە ژی جھێ مەترسیێ یە بۆ سەر خەلکێ ھەرێما کوردستانێ.
حاجی عزەدینی دیارکر، نوکە زەلام فێر بووینە پتر ژنێن عەرەب دئینن، ڤێ دوماھیێ دیاردەک پەیدابوویە ئەڤژی ئینانا ژنێن عەرەبە، سالێن بۆری حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ چەند قانوونەک بۆ پاراستنا مافێن ژنا دەرکرن و ئێک ژ وانا مەرجدارکرنا ھەڤژینا دویێ و پتر، ئەڤەژی بۆ ئەگەر خەلکەک بچیت ژنێن عەرەب بنیت و ل دادگەھێن دەرڤەی ئیدارەیا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ گرێبەستا ھەڤژینیێ بکەت، نێزیکە خەبات و رەنجا ژنا کورد ب تەمامی بھێتە ژناڤبرن و گۆت: ژبەرکو کلتوورێ مە دگەل عەرەب و نەتەوێن دیکە جۆدایە، پتریا کەسێن ژنا دویێ تینن ژنێن عەرەب دئینن و تووشی ئاریشا دبن، ھەروەسا دیاردەیەکا زۆرا نەشاز یا ئینانا ژنێن عەرەب ئەڤەیە، یان زەلامێن تێر عەمر ڤان ژنا دئینن یانژی عەرەب ژنێن تەمەنێ وان بچووک دەنە شوی، ئەڤەژی دێ بیتە ئەگەرێ پەیداکرنا ئاریشەیێن خێزانی و داخواز دکەین بەسە بلا زەلام دەست ژ ئینانا ژنێن عەرەب بەردەن.