NO IORG
نووترين نووچه
Twitter

230

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤەبەریا گشتیا کەشناسیێ ل ھەرێما کوردستانێ راگەھاند کو سوبه‌هى ئه‌سمان دێ ساهى بيت و ئه‌ورێن كێم هه‌بن و هنده‌ك جاران ئه‌و ئه‌ور دێ پيچه‌كێ زێده‌ بن.

پشکا پێشبینیان ل رێڤەبەریا گشتیا کەشنایا ھەرێمێ راگەھاند کو به‌رده‌واميا فشارێن نزمێن گزيرتا عه‌ره‌بى و هاتنا فشارێن بلندێن وه‌لاتێ توركيا بۆ سەر ھەرێما کوردستانێ ئەو پێشبینی دکەن کو سوبه‌هى رێكه‌فتى 15ى گۆلانا 2015ێ ئه‌سمان دێ ساهى بيت و ئه‌ورێن كێم هه‌بن و هنده‌ك جاران ئه‌و ئه‌ور دێ پيچه‌كێ زێده‌ بن.

رێڤەبەریا گشتیا کەشناسیێ ل ھەرێما کوردستانێ ئاشکەرا ژی کریە کو پلا گەرماتیێ دێهێته‌ خوار وه‌كو هه‌ڤبه‌ركىل گه‌ل رۆژێن به‌رى نوكه‌ ب رەنگەکی د ناڤبەرا 15 بۆ 24 دا.

ل دۆر پێشبینیا رێژا ھەوایی و مەودایێ دیتنێ ژی دایە زانین کو دێ ئاراستەیێ وی دێ د گوهۆڕينێ دا بیت ب رەنگەکی دێ ل سه‌ر خوه‌ و ناڤه‌ندى بیت د ناڤبەرا 10 بۆ 15 کلم د دەمژمێرەکێ دا هنده‌ك جاران ژى دێ گه‌هيته‌ 30 بۆ 40 كلم و ماوێ دیتنێ ژی دێ 10 کلم دا بیت.

لۆگۆيێ وه‌زاره‌تا كار و كاروبارێن جڤاكى

ئه‌ڤرۆ نيوز:

وه‌زيرێ كار و كاروبارێن جڤاكى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دا زانين ژى كو پشتى دانوستاندن ل گه‌ل وه‌زيرێ دارايى هاتيه‌ كرن، مووچێ كێم ئه‌ندامان ژ دو هه‌يڤان بۆ هه‌يڤێ جاره‌كێ.

محه‌مه‌د هاوديانى، وه‌زيرێ كار و كاروبارێن جڤاكى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د راگه‌هاندنه‌كێ دا كو ئه‌ڤرۆ نيوز دانه‌ك ب ده‌ست خوه‌ خستيه‌ رادگه‌هينيت: “پشتى ل گه‌ل وه‌زيرێ دارايى دانوستاندن كرى، بڕيار هاته‌ دان ژ نوكه‌ و پێڤه‌ مووچێ هه‌يڤان يێ خودانپێدڤيێن تايبه‌ت ل شوونا دو هه‌يڤان جاره‌كێ بهێته‌ به‌لاڤكرن، هه‌يڤانه‌ بهێته‌ به‌لاڤكرن”.

هاتيه‌ ژى: “ئه‌ڤه‌ ژى د چارچۆڤێ وان بزاڤ و كاران دايه‌ يێن مه‌ بۆ خزمه‌تكرنا خودان پێدڤيێن تايبه‌ت ده‌سپێكرى و دێ ب رژدى ژى كار كه‌ين دا مووچێ وان زێده‌ كه‌ين”.
وه‌زيرێ كار د ڤێ راگه‌هاندنێ دا ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ ژى دكه‌ت كو ژبلى بۆردێ قانوونى يێ وه‌زاره‌تا، نوكه‌ مژوولى راستڤه‌كرنا قانوونا خودانپێدڤيێن تايبه‌تن و دبێژيت: “ئه‌و كێم و كاسيێن د قانوونێ دا هه‌ين دێ هێنه‌ چاره‌ كرن”.

135

ئەڤرۆ:
پەرلەمانتارەکا ئێزدی یا پەرلەمانێ عیراقێ دیار کر کو ژ وان ھاریکاریێن دەولەتێن بیانی ب رێکا بەغدا بۆ پەنابەرێن کوردستانێ فرێکرین ٧٠% نەگەھشتینە کوردستانێ و گەندەلی ژلایێ حکومەتا بەغدا ڤە ھاتیەکرن.
ڤیان دەخیل پەرلەمانتارا ئێزدی کو سەرەدانا لقێ 20 پارتی دیمۆکراتی کوردستان کر و باشی سەرەدانا کەمپێن پەناران کری بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ل پارێزگەھا دھۆک سەرەدانا ھەمی کەمپێن پەنابەرێن ئێزدی کریە و دووماھی سەرەدان کەمپێن دەڤەرا شێخانن و گۆت “دیار بوویە کو حوکمەتا بەغدا چ بۆ وان نەکریە و ئەو ھاریکاریێن دەولەتێن بیانی ب رێکا بەغدا بۆ پەنابەرێن کوردستانێ فرێکرین 70% نەگەھشتینە کوردستانێ”.
پەرلەمانا ئێزدی گۆت ژی “ل مەھا شەش ئەزا ھاتیمە داخوازکرن کو د مەزنترین کۆنگرە دا ل باژێرێ ڤییەنا پشکدار بم ژبۆ گەھاندنا دەنگێ ئافرەتا ئێزدی تایبەت ئەوێن ئەڤ کارەساتە ب سەری ھاتی بۆ ھەمی جیھانێ و نھا مژوولی دانانا سەنتەرانم کو د ڤان کەمپێن پەنابەران دا ڤەکەین ب سەرپەرشتیا نوشدارێن شارەزا د ھەمی واران دا بۆ وان کچێن ژ دەستێن تیرۆرستێن داعش رزگار بووین کو ھاریکاریا وان بکەین و رۆژانە تەندروستیا وان ب پرسین”.

104

ئەڤرۆ:
رێڤەبەرێ گشتی یێ چاندنێ ل پارێزکەھا دھۆکێ و سەرۆکێ لیژنەیا زێدەگاڤیێن ئەردێن چاندنێ،د.لەزگین حەجی عەساف بو ئەڤرۆ دیارکر ھەر ئەردەکێ ژلایێ وەلاتیان ڤە ھات بیتە پەرژینکرن بێ چ ھبەلگە، ئەڤە ئەو ب زێدەگاڤی دھێتە دانان و نھا رێک ل زێدەبونا ئەڤێ دیاردەیێ ھاتیە گرتن ئەوێن ھاتینە سیمەکرن ژی دڤێت بھێنە راکرن و ئەگەر نە دێ توشی لێپێچینێن یاسایی بن و بۆ ئەڤ سالە کو ٢٠١٥ و ٢٧٣ کەیس مە بو دادگەھێ رەوانەکرن.
سەرۆکێ لیژنەیا زێدەگاڤیێن ئەردێن چاندنێ ئەو چەندەژی گوت:پشتی ل گەل پارێزگارێ دھۆکێ و دانانا لیژنەیا زێدەگاڤیێن ل سەر ئەردێ چاندنێ ل پارێزگەھێ و چاڤدێریا ھەمو ئەوان ئەردێن چاندنێ دکەت ئەوێ زێدەگاڤی ل سەر ھاتینە کرن پشتی دوڤچونێ دێ دەینە دادگەھێ .
د.لەزگین حەجی ئەو چەندە ژی دیارکر لیژنەیا مە ب سێ کارێن گرنگ را دبیت ئێک چێکرنا خانیێن دناڤ ئەردێن چاندنێ و گرێبەستێن ئەردێن چاندنێ بو جوتیاران ھێتەکرن و بەرفرەھکرنا نوخیبێن گوندان و ئەڤە ب ئەرکێ سەرەکیێ لێژنەیێ دھێتە دانان .
دەربارێ چێکرنا ئاڤاھیان د.لەزگین گوت:چێکرنان خانیان دناڤ بیستانان دا لگوری ئەوان رێنمایێن مە دەست نیشانکرین و بو وەزارەتێ ھنارتین ھەردەما رەزامەندی ل سەر ھاتە دان دێ کەڤیتە بیاڤێ بجھکرنێ دا و ھەروەسا گرێدانا گرێبەستێن ئەردێن چاندنێ و بەرفرەھکرنا توخیبێن گوندان و کەسێ گرێبەست ھەبیت یان ملکێ سرف بیت و بو دونەمەک و نیڤا دشێت ئاڤاھیەکێ ٢٠٠ مەتری ئاڤا بکەت و کێمتر نابیت و زێدەتر لگوری ئەردی دشێت مەزن چێ کەت ئەو ئەردێن کەڤر یان یێن مالیێ نابیت خانی لێ بھێنە ئاڤاکرن و حکومەت نە یا ملزەمە بۆ برنا ئاڤ و کارەبێ و رێکێ.
سەرۆکێ لیژنەیێ دازانین دەرگەھێ گرێبەستێن ئەردێن چاندنێ ھێتەڤەکرن بو ئەوان کەسێن خودان ئەرد و ل گەل تایبەتیمەندیا باژێرێ دھۆکێ و دڤێت رێڤەبەراتیا شونواران و باژێرڤانیێ و رێک پرا و رێڤەبەراتیێن پەیوەندیدار ب ئەڤێ پرسێ دا رەزامەند بن ھەتا گرێبەست بو بھێتە درۆستکرن.

وێنه‌: ئه‌رشيف

ئەڤرۆ:
مامۆستایێن وانەبێژ گازندان ژ ھندێ دکەن کو دەرمالەیێن وان زوو ژلایێ وەزارەتا پەروەردێ ڤە ناھێنە مەزاختن و گەلەک گیرۆ دبن، چونکی گەلەک ژ وان ب ھیڤیا وان دەرمالەیان ڤەنە و چو داھاتیێن دی نینن کو بۆ خوە ب مەزێخن و ڤێ چەندێ کارتێکرنەکا نەرێنی ل سەر ژیانا وان کریە و ئەڤە پێنج ھەیڤە وان دەرمالە وەرنەگرتینە.

مامۆستایێن وانەبێژ ماندیبوونەکا زۆر دبینن

سەربەست تاھا سەلام مامۆستایەکە دبێژیت: سالانە دەرمالێن وانەبێژان دھێنە گیرۆکرن، لێ ئەڤ سالە گەلەک ھاتنە گیرۆکرن و ئەڤە ماوێ پێنج ھەیڤانە دەرمالە بۆ وان نەھاتینە دان و ڤێ چەندێ کارتێکرنەکا نەرێنی ل سەر رەوشا وان مامۆستایێن وانەبێژ کریە، ھەروەسا کارگێریێن قوتابخانان ھەست ب کێماسیێ دکەن بەرامبەر گیرۆبوونا دەرمالێن وان وانە بێژان و گۆت: لەورا مامۆستایێن وانەبێژ ماندیبوونەکا زۆر دبینن خزمەتا قوتابیان دکەن و ناھێلن وانەیێن وان ژێ بچن، لێ کەمتەر خەمی بەرامبەر وان دھێتە کرن، ژلایێ جھێن شولەژێ ڤە،لەورا دخوازین چارەیەک بۆ ڤێ دیاردێ بھێتە دیتن و ھەر چو نەبیت دەمێ مووچێ مامۆستایان دھێتە دان ، دەرمالەیێن وانەبێژان ژی ل گەل بھێنە دان.
ناڤھاتی خویاکر ژی: چونکی گەلەک ژ وانەبێژان ب ھیڤیا وان دەرمالەیان ڤەنە و چو داھاتیێن دی نینن بۆ خوە ب مەزێخن و گیرۆبوونا دەرمالەیێن وان ئەو ئێخستینە د رەوشەکا بەرتەنگا ژیانێ دا.

داھاتیێ مە یێ ھەیڤانە ب تنێ ئەو دەرمالەنە

حسێن عارف وانەبێژەکە دبێژیت: ئەڤە ژ ھەیڤا ١٢ وەرە ل سالا بۆری ھەتا نوکە مە دەرمالە وەرنەگرتین و ب تنێ داھاتیێ مە یێ ھەیڤانە ئەو دەرمالەنە، لەورا گیرۆکرنا وان دەرمالان رەوشا مە یا دارایی نەباش بوویە و ب زۆری مرۆڤ دقەتینیت، ھەروەسا گەلەک مامۆستایێن وانەبێژ ھەنە خودان خێزانن و ب تنێ ب ھیڤیا وی دەرمالەی ڤەنە و ئەڤە پێنج ھەیڤە وان دەرمالە وەرنەگرتین و ڤێ چەندێ راستەوخوە کارتێکرن ل سەر رەوشاوان یا دارایی کریە و دیارکر ژی: چونکی وانەبێژێن ل دووری باژێران دەوامێ دکەن و پتریا روژێ دەمێ خوە ب وانەگۆتنێ ڤە دبورینن و نەشێن چو کارێن دی بۆ خوە دبەر را بکەن، لەورا ئەم دخوازین دەرمالەیێن مە ل گەل مووچێ ماموستایان بھێنە مەزاختن، ناڤھاتی ئەو چەندە ژی دیارکر: وانەبێژ داخواز دکەن کو ھەیڤانە نە ل دووف وی خشتێ کو کارگێریا قوتابخانێ بۆ داناین دەرمالە بۆ بھێنە مەزاختن، چونکی ھندەک ھەیڤ ھەنە گەلەک بھێنڤەدان تێدا ھەنە و ئەو رۆژێن بھێنڤەدانان بوومە ناھێنە مەزاختن و ب ڤی رەنگی خزمەت و ماندیبوونا مە ناھێتە ھژمارتن و زیان دگەھیتە مە، لەورا دخوازین جھێن شولەژێ خەمەکی ژ ڤی بابەتی بخون و چاڤ خشاندنەکێ لێ بکەن، کو خزمەتا مامۆستایێن وانەبێژ بکەن، چونکی ئەم ب دەوامێ ڤە ھاتینە گرێدان و خزمەتا قوتابیان دکەین و دڤێت ھاریکاریا مە بەرامبەر ڤێ خزمەتێ بھێتە کرن.

دێ بزاڤێ دکەین زوو بۆ بھێنە مەزاختن

ل دۆر ڤی بابەتی (ناسر محەمەد سەعید) رێڤەبەرێ پەروەردا قەزا ئامێدیێ بۆ ئەڤرۆ گۆت: پێدڤیە ل دووماھیا ھەر ھەیڤەکێ خشتێ وانەگۆتنا مامۆستایێن وانەبێژ ل وان قوتابخانان یێن ئەو وانەیان لێ دبێژن بھێتە بەرھەڤکرن و پاشی بۆ پەروەردێ بھێتە رەوانەکرن و پاشی ئەو خشتە دێ ھێتە ھووربینکرن، دووفدا دێ ھێتە رەوانەکرن بۆ خزینێ ژبۆ مەزاختنا دەرمالەیێن وان و گوت ژی: زۆر جاران کارگێریێن قوتابخانان وان لیستەیان زوو نا گەھیننە پەروەردێ و رێڤەبەرێن ھندەک قوتابخانان کەمتەرخەمیێ دکەن و ھەر چەندە مە چەندین جاران ل سەر ڤێ چەندێ ھایدار کرینە کو وان خشتەیان زوو بگەھیننە مە، ژبەرکو ھەردەمێ ئەو خشتە زوو گەھشتنە مە ئەم ژی دێ زوو دەرمالەیێن وان بۆ ھنێرین و ژبەر ڤان ئەگەران دەرمالەیێن وان گیرۆ دبن، ل ێ ئەم بزاڤێ دکەین کو ھەردەم دەرمالەیێن وان زوو بۆ بھێنە مەزاختن.

ئەڤرۆ:
پشتی ل حەفتیا بۆری کۆنگرێ پێنجێ یێ پەروەردێ ب چاڤدێری و ئامادەبوونا (نێچیرڤان بارزانی) سەۆرکێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ل ھەولێرا پایتەخت دەست ب کارێن خوە کری و دناڤا کۆنگرەیی دا چەندین لژنە ل سەر ئاستێ پەروەردێن گشتی ھاتینە پێکئینان و دیسان چەندین تەوەرێن گرنگ کو دبنە ستوونێن پەروەرێ ھاتنە گەنگەشەکرن و بەحسکرن، ئەندامێن کۆنگرێ ناڤبری کۆنگرەی ب سەرکەڤتی دبینن و ئاماژە دکەنە وێ چەندێ کو پشتی ڤی کۆنگرەی دێ گوھۆرینێن بەرچاڤ پەیدابن ل کەرتێ پەروەردێ.
سەرۆکا لژنا پەروەردێ ل جڤاتا پارێزگەھا دھۆکێ کو ئەندامەکا کۆنگرێ پەروەردێ بوو، ل ھەمبەر ئەنجامێن کۆنگرێ پێنجێ یێ پەروەردێ بۆ ئەڤرۆ گۆت: گەلەک گوھۆرین ھاتینەکرن و ئەڤە ھەموو پشتی کۆنگرەی دێ بنە بریار و لژنە بۆ ڤێ مەبەستێ ھاتینە پێکئینان.
جۆمبەد شوکری سەرۆکا لژنا پەروەردێ ل جڤاتا پارێزگەھا دھۆکێ، ئەوچەندە ژی گۆت: بەحسێ گەلەک قانوونان ھاتیەکرن چونکۆ کۆنگرێ ٢٠٠٧ گەلەک شاشی تێدا ھەبوون و گەلەک گرفت ما بوونە ھەلاویستی و چارەسەری بوو نەھاتبوو دیتن، ئەز ل سێ تەوەران پشکداری کۆنگرەی بووم، تەوەرێن سەرپەرشتیار و تەوەرێ خواندنێن ئەھلی و کارگێری ل سازیێن پەروەردێ، دناڤا ئەڤان ھەرسێ تەوەران دا گەلەک تشتێ باش ھاتەکرن و گەلەک پێنگاڤێن باش پشتی کۆنگرەی دێ ھێنە ھاڤێتن و دێ خزمەتا وەلاتیێن دەڤەرێ کەن و تایبەت ئەڤێن دناڤا کەرتێ پەروەردێ دا کار دکەن.
ناڤھاتیێ ئاشکرا کر کو قوتابخانێن ئەھلی ل ھەرێما کوردستانێ پێشتر چو قانوونێن ب وی رەنگی نەبووینە کو کار پێ بھێتەکرن و ڕەنگە دو قانوون ھەبووینە ل سالێن ٢٠٠٩ و ٢٠١٢ و کۆنگرە ل سەر گەلەک خالان راوەستیا، ژوانا ھەکە قوتابخانا بنەرەتی بیت پێدڤیە رۆبەرێ وێ ژ ٦٠٠ مەتران کێمتر نەبیت و ھەکە ئامادەیی بیت رۆبەرێ وێ ژ ١٠٠٠ مەتران کێمتر نەبیت و ئەگەر پەیمانگەە بیت ژ ١٥٠٠ مەتران کێمتر نەبیت، یان ژ ل دووڤ ستاندارێن رێکخراوێن یونسێف و یونسکۆ بیت، دیسان ھەر ل سەر قوتابخانێن ئەھلی کو مە سێ جور ھەنە، نێڤ دەولەتی و ناڤخوە یی و قوتابخانێن بیانی و ھاتنە دابەشکرن و ھەر ئێکێ رێنمایێن خوەیێن تایبەت ھەنە و نابیت جۆرە پرۆپاکندە بۆ ئەڤان قوتابخانان بھێنەکرن ھەتا دەستیردانێ ژ وەزارەتا پەروەردێ یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ وەربگرن و دەستیردان بۆ دھێتە دان ل نیڤا ھەیڤا شەش ھەتا ھەیڤا حەفت، سەرۆکا لژنا پەروەردێ ل جڤاتا پارێزگەھا دھۆکێ ئاشکراکر کو ئارمانج ژ ھەبوونا قوتابخانێن ئەھلی ھاتە بەحسکرن، ئایا ب تنێ دێ وەرگرتنا پارەی بیت و دیسان سەرپەرشتیکرنا ئەڤان قوتابخانان ب چو ڕەنگ و شێوابیت.
جۆمبەدێ ئاشکراکر کو دناڤا کۆنگرەیی دا بریار ھاتەدان قوتابیێن قوتابخانَن ئەھلی ژی پشکداری ئەزموونێن نشتیمانی ببن، دیسان گەلەگ جاران سەرپەرشتێن بابەتان سەرەدانا ئەڤان قوتابخانا ناکەن و ھەلسنگاندنا بابەتان ناکەن، کۆنگرەی دا بریار ھاتە سەرپەرشتیار سەرەدانا ئەڤان قوتابخان بکەن.
دلایەکێ دا ئەنداما کۆنگرێ پێنجێ ئاشکراکر ژی کو ل دووڤ بریارێن کۆنگرەی ئێدی (عبۆر) دەرباز بوون ل پۆلێن ئامادەیی نەما و ھەکە نمرا قوتابی (٤٠) بیت ھەر ئێکسەر دێ بیتە پێنجی و دێ دەربازبیت.
سەرۆکا لژنا پەروەردێ گۆت: پشتی دەرخستنا چەندین بریار و راسپاردان ژ کۆنگرێ پێنجێ یێ پەروەردێ، چەندین لژنە ھاتنە پیکئینان بۆ دووڤچوون و دانانا رێنمایێن ھاتینەدەکرن و ب ھیڤی نە ئەڤان رۆژان ئەڤ بریارە دێ بنە پرۆژە قانوون و دێ بۆ پەرلەمانێ کوردستانێ ھێنە بلندکرن کو ببنە قانوون.
جۆمبەد شوکری دیارکر ژی کو دناڤا کۆنگرەی دا ئەوێ وەزیرێ پەروەردێ دیتی یە و ئەو کاودانێن پارێزگەھا دھۆکێ کەفتیێ و ھاتنا ئاواران بۆ قوتابخانان گەھاندینێ و ناڤبری رازی بوویە کو کۆمبۆنەکا بەرفرەە و گرێدایی بابەتی ل گەل لژنا پەروەردێ ل ئەنجوومەنێ پارێزگەھا دھۆکێ بھێتەکرن، ئاشکراکر ژی کو ھەر د تەوەرێ باسکرنێ دا ل گەل وەزیرێ پەروەردێ گۆتیێ بۆچی پرۆژێ ئاڤاکرنا یەکیێن ئاکنجیبوونێ بۆ مامۆستان ھاتیە راوستاندن و ھەر دو پارێزگەھێن دی ھەیە، بۆچی میلاکات ل پارێزگەھا دھۆکێ کێم بووینە بەراورد ل گەل سالێن بۆری، گۆت: ھەر دەمێ کومبوون ل گەل ھاتەکرن دێ ئەنجامان دیارکەین و راگەھینین، دیسان مە خواستیە سوپاسی بۆ مامۆستا و رێڤەبەر قوتابخان بھێنە دان ژبەر ماندیبوون و ھاریکاریا وان بۆ ئاواران و پێشمەرگێ کوردستانێ و رۆلێ وانێ نەتەوەیی و پەروەردەیی د ئەڤان کاودانان دا.

ئه‌ڤرۆ:

کەمپینەک ل زاخۆ دھێتە دانان، ژبەر ئەدائا دامودەزگەھێن حوکمەتێ ل دەڤەرێ و پارێزگەهـ و جڤاتێ ب لاواز دزانن، ئەندام پەرلەمانە ژی بەربلاڤبوونا ھەلمەتا ل تۆرێن جڤاکی دا بەلاڤبووی ل سەر پارێزگەھبوونا زاخۆ ل گەل دانە، دبێژن ھەکە سەرنەگریت دێ کارتێن فشارێ ھێنە دروستکرن.

چیا حەمید شەریف رێکخەرێ کەمپینێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کەمپینەک ھاتیە پێکئینان بۆ داخوازا پارێزگەھبوونا زاخۆ گۆت: ژبەر گرنگی ب دەڤەرێ ناھێتە دان، پارێزگاری و ئەندامێن جڤاتا پارێزگەھێ ب چو گرنگی ب زاخۆ نەداینە، ئەدائا نوونەرێن دامودەزگەھێن حوکمەتێ لاوازن.

عەلی ھالۆ ئەندامێ پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر ئەڤە ھەلمەتا نھو ل تۆرێن جڤاکی بەلاڤبووی دگەل داینە، مە پێ باشە، داخوازا مە ئەوە ھەکە پارێزگەھبوون سەر نەگریت، رێکێن قانوونی و مەدەنی بگەرینە بەڕ گۆت: بەری چەند رۆژەکان ل گەل سەرۆکێ پەرلەمانی روونشتین چ گریک نەدیتن، ھەلویستێ وی ژی ل گەل ھندێ دابوو زاخۆ بیتە پارێزگەهـ، لێ ھندەک رێکارێن قانوونی ھەنە، ل دووڤدا ژی حوکمەت پێگیرە پشتی بریار ژ پەرلەمانی دەردچیت پارێزگەھبوونا زاخۆ بجھبینت.

زاخۆ باژێرەکێ ھەڤسنوورە ل گەل وەلاتێن تورکیا و سووریا عێراقێ دا دو دەستکەفتێن گرنگێن بازرگانی و ئابووری ل زاخۆ ھەنە، ئەو ژی پارزینگەھا نەفتا تاوکێ، خالا سنووریا ئیبراھیم خەلیل تێدایە، ژمارا خەلکێ باژیری نێزیکی ٣٠٠ ھزار کەسایە، ل دووڤ ئامارێن دەزگەھێ شەھیدان نێزیکی سێ ھزار کەسان ل زاخۆ شەھید ھەنە، د شەڕێ دژی تیرۆرستێن داعش دا دەڤەرێ ٧٤ شەھید داینە.

شرین عەبدۆلرەحمان دینۆ ئەنداما لژنەیا ھەرێم و پارێزگەھا ل جڤاتا نوونەرێن عێراقێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر ھەتا نھا حوکمەتا ھەرێمێ ب فەرمی ھەلویستێ خوە د جڤاتا نوونەرێن عێراقێ دا ل سەر پارێزگەھبوونا زاخۆ نیشا نەدایە، لەورا ھێشتا د ناڤ بەرنامەیێ پەرلەمانی دا نینە کار بۆ بکەن گۆت: ھەکە سەرۆکێ حەکمەتێ پشتەڤان بیت مینا یا حەلەبچە کار ل سەر بھێتە کرن، دێ مینن فشارێ دروست بکەین.

خەلیل مەحموود قائیمەقامێ قەزا زاخۆ دیارکر پێنگاڤێن دھێنە ھاڤێتن، دووماھی جڤینا مە ل گەل سەرۆکێ حوکمەتێ و ئەنجوومەنی دۆپاتی ھاتبوو کرن دامودەزگەھێن زاخۆ ببنە رێڤەبەری و د ھەمان دەم دا لژنەیەک بھێتە دروستکرن بۆ چاوانیا برێڤەبرنا وان گۆت: دیارە ھەتا نھا چ قانوون پێ دەرنەکەفتینە، لەورا نھا ژی وەکو قەزا ماینە.

عەلی ھالۆ ئاشکرا ژی کر پشتی سەرەدانا سەرۆکێ حوکمەتێ بۆ سەرۆکاتیا پەرلەمانی، لژنەیەک بۆ دووڤچوونا وان پرۆژە و بریار و پێشنیازان ھاتیە دانان، بو ھندێ چ ئیلتزاماتێن مەزن ل سەر حوکمەتێ دروست نەکەین ھالۆ گۆت: ب گۆتنا سەرۆکێ پەرلەمانی و حوکمەتێ چ رێگری نینن زاخۆ بیتە پارێزگەە و چاڤەرێ نە خواندنا دووێ بۆ بھێتە کرن، لێ ژڤانێ خواندنا دووێ ئاشکرا نەبوویە.

سەرۆکێ ھەرێمێ مەسعود بارزانی ل سالا ٢٠١١ ب نڤیسار داخواز ژ پەرلەمانی کوردستانێ کریە کو کار بو زاخۆ بکەن بیتە ئیدارەیا سەربخوە، گەھشتە وی ئاستی سەرۆکێ ئیتالیا پیرۆزبایی سەرخوەبوونێ ل زاخۆ کرن، لێ پشتی ھینگێ وەسا دەرنەچوو، نھۆ ئاخفتن ل سەر پارێزگەھبوونێ یە، خواندنا ئێکێ ژی بۆ ھاتیە کرن چیا حەمید شەریف گۆت: دێ چاڤەرێ سەرکردایەتیا کوردی کەین وێ مزگینیێ بدەنەمە، پاشی ژی حوکمەت ژی ریکارێن جێبەجێکرنێ رابیت.

ھەروەسا ھالۆ تەکەز ژی کر پشتی حەلەبچە زاخۆ باژێرێ ئێکێ یە ببیتە پارێزگەهـ، هه‌تا نھۆ چ باژێر وەکی زاخۆ ل بار نینن، ب ئەرد و ستراتیژی و رووبەرێ وێ ئیدارەکرنا وێ دێ بیتە پالپشت بۆ وەلاتێن دیتر، ژبەر ل سەر سنوورێ سێ وەلاتانە گۆت: چ رێگرێن قانوونی و جۆگرافی نینن، ھەموو مەرج ل خواندنا ئێکێ تێپەراندی یە، سەردەمێ ھۆشیاریێ یە لەورا دێ ب رێکێن قانوونی و مەدەنی کارتێن فشارێ ھێنە بکارئینان.

ئه‌ڤرۆ:

جێگرێ سەرۆکێ پەرلەمانێ ھنگاریا کۆمبوونەک بۆ رۆژنامەڤانێن وەلاتێ خوە سازکر و راگەھاند کو وەلاتێ وان دەستێوەردانێ د کاروبارێن چو وەلاتەکی دا نەکریە و گۆت: (ئەم رێزێ ل سەروەریا ھەر وەلاتەکی دگرن و ھەتا نھا مە ل سەر کاروبارێن ناڤخوە یێ چو وەلاتەکی ئاخڤتن نەکریە لێ دەمێ ئەم بەحسێ چارەنڤیسێ کوردان ژی دکەین ئەم ژ چو کەسەکی دەستوریێ وەرناگرین چونکو دێ کورد بخوە بریارێ ل سەر پاشەرۆا خوە بدەن و کورد بۆ پاشەرۆژا خوە چو بریارەکێ بدەن ئەم دێ پشتەڤانیێ لێ کەین).

تاماس شنایدەر جێگرێ سەرۆکێ پەرلەمانێ ھنگاریا پشتی کو ھندەک بەرپرسێن وەلاتێن عیراق، ئیران و بالیۆزێ تورکیا ل باژێرێ بوداپێست یێ پایتەختا ھنگاریا نەرازیبوونا ل سەر پشتەڤانیکرنا حوکمەتا وان بۆ ئاڤاکرنا دەولەتا سەربخۆ یا کوردستانێ ل عیراقێ نیشادان پرێس کۆنفرانسەک ل ئاڤاھیا پەرلەمانی سازکر و راگەھاند کو حوکمەت و گەلێ ھنگاریا ھەردەم پشتەڤانیێ ل مافێن گەلێن بندەست کرینە و گۆت: (ئەز جارەکا دی دوپات دکەم ھەر دەمێ کو گەلێ کورد بریارێ ل سەر پاشەرۆژا خوە بدەت و بریارا وان چ دبیت بلا ببیت ئەم دێ پشتەڤانیا وان بکەین و بۆ ڤێ چەندێ ژی بۆ مە نە گرنگە کی ژ ھەلویستێ مە نەرازی دبیت ژ بەر کو داخۆیانی و ھەلویستێ مە نە ل دژی چو وەلاتەکییە و نە ژی دەستێوەردانە د ناڤ کاروبارێن وەلاتەکی دی و پشتەڤانیا مە بۆ چارەنڤیسێ کوردان پەیوەندیا خوە ب کوردان ڤە ھەیە).

جێگرێ سەرۆکێ پەرلەمانێ ھنگاریا د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ژی ل سەر پەیوەندیێن ل گەل ھەرێما کوردستانێ راگەھاند کو پەیوەندیێن وان ل گەل حوکمەتا کوردان د ئاستەکی بلند دایە و گۆت: (ئەڤ جارا دویێیە بەرێز بارزانی سەرەدانا وەلاتێ مە دکەت و ئەم ژ سەرەدانا وی کەیفخوش بووین و ب ئاشکرا ژی دبێژم ئەم دێ د وارێن سەربازی، ئابووری و وەبەرھینانێ دا ھەڤکاریا کوردان بکەین و ھەر داخوازیەکا کو ژ ئالیێ کوردان ڤە بھێت دێ ژ ئالیێ مە ڤە ب گرنگی بھێتە پێشوازی کرن، ژ بەر کو ئەو ملەتێ وێرەک و پێشمەرگەیێن وان یێن قارەمان د جھێ ھەموو جیھانێ دا شەرێ تیرۆرێ دکەن و د رەوشەکی وەسا دا نابیت ئەم کوردان ب تنێ بھێلین).
جێگرێ سەرۆکێ پەرلەمانێ ھنگاریا ھەروەسا دیار ژی کر کو گەلێ کورد نەتەوەکا ئاشتیخواز و دلسۆزێن دیمۆکراسیێ و پێکڤەژیانێ نە و گۆت: (ھەکە نەتەوا کورد بریارا دەولەتبوونێ وەربگریت بۆ مە و ھەر وەلاتەکی دی رێزگرتن و پشتەڤانی دمینیت و نابیت ئەم ڤی ملەتی د شەرێ ل دژی تیرۆرێ دا ب تنێ بھێلین و ئەم دێ وەک حوکمەتا ھنگاریا بەردەوامیێ بدەینە ھەڤکاریا بۆ کوردان و دڤێت ئەو وەلات و ئالیێن کو ژ ھەلویستێ مە نەرازینە دەستپێکێ بەرێ خوە بدەنە رۆژھەلاتا ناڤین و ھەم دیرۆکا نێزیک و ھەم ژی دیرۆکا دوور باش بینن و پاشی ھەلویستێ خوە رابگەھینن).
تاماس شنایدەر د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا راگەھاند ژی د رەوشا نھا دا ب دەھان کۆمپانیێن وان ل ھەرێما کوردستانێ کار دکەن و گۆت: (ژ کۆمپانیێن پەترۆلێ بگرن ھەتا کۆمپانیێن بازرگانی ب دەھان کۆمپانیێن مە ل ھەرێما کوردستانێ کار دکەن و رۆژ ب رۆژێ ژی پەیوەندیێن مە یێن سیاسی، ئابووری و سەربازی دێ ب ھێزتر ببن و ئەو یەک د بەرژەوەندا ھەردو ئالیان دایە و ئەز باوەر دکەم پشتی نەمانا تیرۆرستێن داغشێ ل دەڤەرێن نێزیکی ھەرێما کوردستانێ دێ ب دەھان کۆمپانیێن دی ژی بەرێ خوە بدەنە وێرێ و کار و چالاکیێن ئابووری و بازرگانی ئەنجام بدەن).
د دووماھیا ئاخڤتنا خوە دا ژی جێگرێ سەرۆکێ پەرلەمانێ ھنگاریا بێی کو ناڤێ چو وەلاتەکی ئانکۆ بەرپرسەکی بدەت دیار کر کو وان نە ل گەل کوردان و نە ژی ل گەل چو وەلاتەکی دی پەیمانەکی ڤەشارتی ئیمزا نەکرینە و گۆت: (ھەموو کریارێن حوکمەتا مە ئاشکرانە و ھەتا نھا مە ل گەل چو وەلاتەکی پەیمانەک ل دژی چ وەلاتەکی دی ئیمزا نەکریە، لێَ ئەم ئازادین د دروستکرنا ھەر پەیوەندیەکی دا و ل گەل ھەموو وەلاتێن جیھانێ ئەو پەیوەندی و پەیمان و ھەڤکاریێن مە یێن ل گەل کوردان ژی د ڤێ چارچۆڤێ داینە و دڤێت ھەرکەس و ئالیەک رێزێ ل بریار و ھەلویستێ مە بگریت و ئەم رژدین د پشتەڤانیا بریارا گەلێ کورد دا یا کۆ ل سەر چارەنڤیسێ خوە بدەن، ھەکە ئەو بریار بریارا دەولەتبوونێ یان ژی ھەر بریارەکا دی بیت).

ئه‌ڤرۆ نیوز:

سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا به‌لێنده‌رێن كوردستانێ رادگه‌هینیت كو ژ سه‌رجه‌مێ دو هزار و 930 پرۆژان ل هه‌رێما كوردستانێ، نوكه‌ ژ ئه‌گه‌رێ قه‌یرانا دارایى ب تنێ 200 پرۆژه‌ كار تێدا دهێته‌ كرن و یێن دى یێن هاتیه‌ راگرتن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com