پتریا كوردان موسلمانن و باوه‌ریێ ب وه‌لی و شێخیان دئینن، لێ پێگیریا وان ب ئاینی ڤه‌، ب دلێ وان و رازیبوونا وانه‌ بێی هه‌ر توندره‌ویه‌كێ یه‌، واته‌ كو جڤاكێ كوردی یێ خوه‌پارێزه‌ره‌ و پێگیره‌ ب بیروباروه‌ین ئایینی لێ ئایین دهێت پشتی وه‌لاتی ژ لایێ گرنگێی ڤه‌. ل سالێن نۆتان دا ژ چه‌رخێ بووری گه‌له‌ك پێلێن ئایینی وه‌راربوون به‌ره‌ڤاژی ڤێ زنجیرێ و پێگیریه‌كا ئاینی هاتنه‌ دانان به‌ری یا نشتیمانی ب وێ چه‌ندێ كو ئه‌ڤ ئاراسته‌یه‌ دێ مفای گه‌هینته‌ دۆزا كوردی ل گۆر هزركرنا وان، كو ژبیرا خوه‌ بری كو كورد هاتینه‌ ده‌رده‌سه‌ركرن به‌ر نه‌ته‌واتیا وان و نه‌ك ژ به‌ر ئاینێ وان، ل داویێ ژی ئه‌ڤ ئاراسته‌ چو ژینگه‌كا گونجای به‌رهه‌ڤ ناكه‌ت و خزمه‌تا دانانا ده‌وله‌ته‌كا نه‌ته‌وی یا كوردی ناكه‌ت، چونكو هێشتا گشتیا كوردان به‌رپرسیاریا خه‌مساركری و په‌راوێزكرنا دۆزا كوردی دئێخنه‌ سه‌ر ناڤێ سه‌لاحه‌دیێ ئه‌یۆبی، ب گرۆڤا تشتێ د فه‌رمۆدا پێغه‌مبه‌ری یا پیرۆز دا هاتی (لا فرق بین عربی او اعجمی الا بالتقوی) واته‌ چو جوادهی نینه‌ د ناڤبه‌را عه‌ره‌به‌كی بان بیانه‌كی دا ب تنێ ب ته‌قواداریێ، لێ ده‌سهه‌لاتدار و سولتانان جوداهی كریه‌ د ناڤبه‌را نه‌ته‌وان دا و دیرۆكا كوردان دیده‌ڤاینێ ب وان دكه‌ت، له‌ورا بوویه‌ ئه‌رك ل سه‌ر كوردان كو نه‌ته‌وا خوه‌ بپارێزن و به‌رگریێ ژێ بكه‌ن. هه‌ر دیسا ئه‌گه‌رێ به‌رده‌وامبوونا ڤان حزبێن ئیسلامی و رۆلێ وان د پشته‌ڤانكرنا مرۆڤاتیێ دا، ئه‌وه‌ كو ئه‌وان چه‌ندین چالاكی هه‌نه‌ د ناڤ جڤاكێ كوردی دا، هه‌كه‌ حزبه‌كا دیتر چه‌نده‌كێ خزمه‌ته‌كا پتر پێشكێشكرن ژ ئه‌وا ئه‌ڤ حزبێن ئیسلامی دكه‌ن، لێ وه‌لاتیێ كورد بێَی گیرۆبوون په‌سنا خوه‌ دێ بجه هێلیت و خوه‌ ڤه‌گوهێزیته‌ حزبێن دیتر یێن خوه‌دی خزمه‌تێن پتر، ب رامانه‌كا دیتر دووماهی په‌سنینا ئاقلداریێ یه‌ د هه‌لبژارتنێ دا. ئه‌ڤ چه‌نده‌ وی بابه‌تێ كانسل ناكه‌ت كو ئایینی باندۆرا دلۆڤانیێ ل سه‌ر هه‌ر مرۆڤه‌كێ هه‌بیت نه‌ مه‌رجه‌ كا كورد بیت یان نه‌، هه‌ر دیسا رێخراوا ئه‌لقاعیده‌ بزاڤ كرینه‌كو قه‌ستا كوردستانێ بكه‌ت، وه‌كو گرۆپا مه‌لا كرێكاری لێ ئه‌و پرسێ سه‌رنه‌كه‌فتن بده‌ستڤه‌نه‌ئینا، چونكو جڤاكێ كوردی یێ دووره‌ ژ توندره‌ویا ئاینی و ئسۆلیه‌ت و سه‌له‌فی زێده‌ی سنۆرێ خوه‌. ئه‌ڤه‌ ژی وێ رامانێ نا ده‌ت كو كورد ئینكارا ئیسلاما خوه‌ دكه‌ن یان به‌رگریێ ژێ ناكه‌ن، لێ ئه‌و دبینن كو حوكمه‌تێن ئیسلامی و بتایبه‌ت ژی ئه‌وێن ب ناڤێ ئیسلامێ حوكمی دكه‌ن هه‌ر ژ سه‌رده‌مێ كه‌ڤنار و هه‌تا نها ل گه‌ل كوردان رانه‌وه‌ستاینه‌ و هاریكاری و پشته‌ڤانی پێشكێش نه‌كرینه‌ د نه‌خۆشترین بارودۆخان دا. هه‌ر دیسا ئیسلام بخوه‌ ژی شێوازه‌كه‌ د ده‌ستێن حوكمه‌تان دا بۆ بنده‌ستكرنا نه‌ته‌وا كوردی بۆ كریارێن بۆهۆژاندنا نه‌ته‌وی و حه‌لاندنا ناسناما خوه‌ یا نه‌ته‌وی د بۆته‌قه‌یا ئیسلامی دا، له‌ورا ئیسلام دبیته‌ رێگر ل به‌رامبه‌ر پێشڤه‌چوونا پرسا كوردی داـ ئه‌ڤه‌ ژی وێ رامانێ دده‌ت كو كورد دهێنه‌ ڤه‌گوهاستن ژ نه‌ته‌وێ به‌ر ب تائیفه‌كا دینی دا كو مافێ كوردی هه‌رده‌م بهێته‌ به‌رزه‌كرن. هه‌ر وه‌كو كورد ڤان مه‌ترسیان دزانن، له‌ورا چووینه‌ د قووناغه‌كا نوودا ل گه‌ل ده‌سپێكرنا گوهارتنێن نێڤده‌ولی یێن سه‌رده‌ری ب توندێ ل گه‌ل كرین و ئه‌و پشكه‌ك و پارچه‌كا كاریگه‌ر بوون تێدا، له‌ورا كوردستان ئه‌ڤرۆ تووشی دژوارترین هه‌وا تیرۆری بوویه‌ ل جیهانێ و ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ: ژ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دخوازین كو لێپرسینا زه‌لامێن ئاینی و گرۆپێن ئیسلامی بكه‌ت ل سه‌ر هه‌ر هه‌لویسته‌كی یان پێشنیازه‌كا ئاینی یا رادیكالی و توندره‌و.
و: ئه‌ڤرۆ

رۆماننڤیس و چیرۆكنڤیسێ به‌رازیلی یێ ناڤدار پاولۆ كویلو (ریودیجانیرو 1947) ئه‌وێ ب رۆمانا خیمیائی ناڤدار بۆیی و پاشتر هه‌ر رۆمانه‌كا وی دایه‌ چاپێ ل سه‌ر به‌رگێ وێ نڤیسی خودانێ رۆمانا خیمیائی ل ڤان هه‌یامێن بۆری نووترین رۆمانا خوه‌ ب ناڤێ (زانیه‌) دایه‌ چاپێ و هه‌ر زوی كۆمپانیا چاپ و به‌لاڤكرن و وه‌شانێ ل به‌یرۆتێ پاچڤه‌كره‌ زمانێ عه‌ره‌بی و نۆكه‌ ل پتریا په‌رتووكخانێن هه‌رێما كوردستانێ ل به‌ر ده‌سته‌ و پشكه‌كا هه‌ره‌ مه‌زنا رۆمانێ گرێدایی بابه‌تێن رۆژنامه‌ڤانی و میدیایێ یه‌ ژ به‌ر كو ئێك ژ قاره‌مانێن رۆمانێ (لیندا) كارێ رۆژنامه‌ڤانیێ ل ئێك ژ رۆژنامێن ناڤدار و پڕفروشتن یێن سویسری ل ژنێڤ دكه‌ت و تێدا وان ئاسته‌نگ و گرفتاریان به‌رچاڤ دكه‌ت یێن ئه‌ڤ خانما رۆژنامه‌ڤان ل گه‌ل ته‌خا بلندا جڤاكی و سیاسه‌تڤان و ده‌وله‌مه‌ند و خودان كارێن جڤاكێ سویسری د رۆژانێن كارێخوه‌دا دكه‌ڤیتێ.
خودانێ رۆمانێ ئه‌وێ شیایی بلندترین رێژا فرۆشتنا رۆمانێن خوه‌ ل جیهانێ تۆماركه‌ت كو ژماره‌ ئاماژێ دده‌ن 150 ملیۆن دانه‌ ژ هه‌ر (19) رۆمانێن وی یێن به‌رێ هاتینه‌ فرۆشتن. وی ده‌مه‌كێ ژیانا خوه‌یا ده‌ستپێكێ دگه‌ل وارێ میدیایێ ل وه‌لاتێ خوه‌ به‌رازیلێ ته‌رخانكریه‌ و ده‌سته‌كێ باشێ نڤیسینێ ل گه‌ل ئه‌ده‌بیات و هه‌لبه‌ستێ و هه‌تا ژه‌نینا میووزیكێ ژی هه‌بۆیه‌ ئاماژێ دده‌ته‌ ته‌كتیكێن میدیایێ نه‌خاسم ل جڤاكه‌كێ ڤه‌كری یێ وه‌ك سویسرا كو ب جهێ به‌نكێن جیهانی و بازرگانی و پیشه‌سازیا ئه‌لیكترۆنی و گه‌شت و گۆزارێ دهێته‌ نیاسین و ژ زارده‌ڤێ سه‌رنڤیسه‌رێ وێ رۆژناما ناڤدار و پڕفروشتن یا سویسری ل ژنێڤ (كو ئه‌و ژی كه‌سایه‌تییه‌كێ رۆمانێ یه‌) ڤه‌دگۆهێزیت ده‌مێ ئه‌و وێ رۆژنامه‌ڤانێ (لیندا) هاندده‌ت نهینی یێن وان بازرگان و خودان كۆمپانی و سیاسه‌تڤان و ده‌وله‌مه‌ند و خودان كارێن جڤاكێ سویسری بزانیت ل باژێرێ ژنێڤ و رێكێن هه‌ره‌ سه‌رده‌م یێن زانستێ میدیایێ تێدا دیاردكه‌ت ب كاربینیت و بزاڤكرن بۆ نیاسینا پترا كه‌سان د ڤان واراندا و گۆتنه‌كا هێژا د ڤی بیاڤیدا به‌رچاڤ دكه‌ت ده‌مێ ل سه‌ر زارێ وی سه‌رنڤیسه‌ری دبێژیت “هندی ژێده‌رێن میدیاكاری زێده‌ببن ئاستێ وی دێ به‌رزتربیت ” بیگۆمان ئه‌و ژی ئێك ژ شیره‌تێن وی بوو بۆ وێ میدیاكارێ.
ئه‌و سیاسه‌تڤانێ (لیندا) یێ دنیاسی و دڤیا ب رێیا وی هنده‌ك نهینییان بزانیت پێشتر و ل قووناغێن خواندنێ هه‌ڤالێ وێ بوو، خودانێ رۆژنامێ ئه‌و هانددا نهینی یێن گه‌نده‌لی و گڤاشتنێن سكسی بێخیته‌ سه‌ر بۆ هندێ ئه‌و پێزانین ببنه‌ به‌لگه‌ دا ل رۆژناما وان به‌لاڤ ببن و د ئه‌نجامدا رۆژنامه‌ پتر گه‌شه‌كرنێ بكه‌ت و پتر ژمارێن وێ بهێنه‌ فرۆتن و ئه‌ڤه‌ ئه‌ركێ هه‌ر سه‌رنڤیسه‌ره‌كی یه‌، و ژ بوو هندێ چار خالان به‌رچاڤ دكه‌ت بۆ بجهـ ئینانا ڤێ ئارمانجێ كو پرسیارێ ژ مێڤانێ خوه‌ بكه‌ت كا وی چ دڤێت ب ئاشكرایی بهێته‌ گه‌نگه‌شه‌كرن دا پاش بهێته‌ دارشتن و به‌لاڤكرن، دیسان رێكێ ب ده‌ینه‌ وی كه‌سێ ئارماتجبه‌ر ب به‌رفره‌هی ب ئاخفتنێدا بچیت و یا وی دڤێت بێژیت ئه‌و دێ هزركه‌ت میدیاكاری دڤێت به‌رفره‌هترین بیاڤ بده‌تێ بۆ ئاخفتنێ و دێ به‌رفره‌هترین بیاڤێ رۆژنامێ ژی بۆ ته‌رخانكه‌ت.
و ده‌مێ هه‌ڤدیتن ب دووماهی دهێت و یا وی ڤیایی بێژیت ئه‌م دێ پرسیارا بۆ مه‌ گرنگ ژێ كه‌ین. وی ده‌می ئه‌و دێ گه‌هیته‌ باوه‌ریێ كو وی به‌رسڤ نه‌دایه‌ و دێ هه‌ست كه‌ت كو ئه‌م بیاڤه‌كێ مه‌زن ناده‌ینێ و دێ زانیت وی ده‌مێ خوه‌ هه‌موو ب هه‌روه‌ بۆراند و بیاڤێ وی هزر تێدا دكر وه‌رناگریت و ئه‌گه‌ر یاری ب په‌یڤان كر و به‌رسڤه‌كا روون و ئاشكرا نه‌دا وی ده‌می دێ پێدڤی بی دووباره‌ هه‌مان وێ پرسیارێ ژێ كه‌یی و دیسا هه‌كه‌ خۆیاكر كو بابه‌ت هند یێ گرنگ نینه‌ دێ به‌رۆڤاژی یان ب شێوازه‌كێ دی هه‌مان داخواز ئاراسته‌كه‌یی، وی ده‌می نۆت و نه‌هـ ژ سه‌دێ دێ گه‌هیه‌ ئارمانجا خوه‌، ئه‌ها وی ده‌می یا ته‌ ئارمانج پێهه‌یی دێ وه‌رگری. ئه‌وا دی تۆ دشێی پشتگوهڤه‌ بهاڤێژی، ئه‌و داخۆیانیا گرنگ دشیاندایه‌ ببیته‌ نووچه‌ك خوه‌ بلا په‌یوه‌ندی ژی ب وی یان كارێ وی ڤه‌ نه‌بیت.
ب ڤی شێوه‌یی پاولۆ كویلو وه‌ك خامه‌كێ وێره‌ك و زانایه‌كێ میدیاكار شیایه‌ هنده‌ك پره‌نسیپێن بنه‌جهـ د وارێ میدیا جیهانییا سه‌رده‌مدا ب رێكا رۆمانه‌كا تۆره‌یی و مشت ژ وێنه‌ و هه‌ڤدژان به‌رچاڤی مه‌ بكه‌ت كا چاوا میدیا دشێت مفایی ژ یاسایێن ل كار بكه‌ت بۆ به‌رڤانیكرنێ ژ مافێن گشتی و ب بیته‌ رێك و فشار ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتا كارگێری و لایێ بجهـ ئینانێ ل هه‌ر وه‌لاته‌كی (ل سویسرا و یێن وه‌كی وێ هه‌ر چ نه‌بیت) و ب بیته‌ ئه‌و خۆدیكا پیشه‌یی یا پێدڤیه‌ میدیا ببیتێ و وی رۆلی بگێریت یێ پێدڤی یه‌ بگێریت بۆ رۆنكرنا هه‌موو تشتێ ڤه‌شارتی دناڤا جڤاكیدا و هه‌مان ده‌م ژی ببیته‌ ده‌نگێ زه‌لالێ جڤاكی ل همبه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ،و هه‌موو رێیان ل همبه‌ر میدیاكاری ئاسان بكه‌ن بۆ گه‌هشتنا ب ئارمانجێ خوه‌ هه‌كه‌ ئه‌و رێ و تێگه‌هـ گرێدایی كه‌سایه‌تی یا میدیاكاری ژی بن، چنكو قانوون د خزمه‌تا میدیایێ دایه‌ ل جهه‌كی ب مه‌رجه‌كی وه‌ك رۆماننڤیس ئاماژێ پێدده‌ت ئه‌و پێزانین د پشتراستكری بن و به‌لگه‌ و ده‌نگ و وێنه‌ ل گه‌ل هه‌بن و پیشه‌ییبوون و وێره‌كی چه‌كێ میدیاكاری بیت وه‌ك رێكه‌كا سه‌ره‌كی بۆ دابینكرنا سه‌ركه‌فتنێ د ڤی كاریدا.

ده‌مێ بریار هاتیه‌ دان كو هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كێ حه‌ز و شیان هه‌بن دشێت خوه‌ ب ڤه‌گوهێزیته‌ ل سه‌ر میلاكێ وه‌زارتا په‌روه‌ردێ و كارێ مامۆستای بكه‌ت، من هه‌ر خوه‌ گرت و ب دو چاڤێن زیق ته‌ماشه‌ی تیڤیان دكر و په‌رپه‌رێن رۆژنامان د وه‌رگه‌راندن و د گۆته‌ خوه‌: ها ها ته‌دیت ئێكه‌تیا مامۆستایان یان چه‌ند مامۆستایه‌كان نه‌رازیبوونا خوه‌ دیاركرن ل به‌رامبه‌ر ڤێ بریارێ، لێ مامۆستایان ب ( اچعف الایمان) و د دلێ خوه‌ دا! شه‌پرزه‌بوون ل به‌رامبه‌ر ڤێ ڤه‌گوهاستنێ، هه‌كه‌ مرۆڤ ب هووری هزرا خوه‌ بكه‌ت و د هه‌مان ده‌مدا چه‌ند پرسیاره‌كان ژ خوه‌ بكه‌ت، دێ زانیت كا ئه‌ڤ بریاره‌ چه‌ندا د جهێ خوه‌ دایه‌، وه‌رن پێكڤه‌ دالغه‌كێ لێبده‌ین و ڤێ پرسیارێ ژ خوه‌ بكه‌ین، گه‌لۆ ئه‌و فه‌رمانبه‌رێن خوه‌ بڤه‌گوهێزن دا ئه‌ركێ مامۆستایان وه‌رگرن دێ كیژ جۆر بن؟ تو بێژی فه‌رمانبه‌ر خودان به‌رپرسیاری یه‌، ئانكو پله‌ یان پشك و رێڤه‌به‌ریه‌ك د ده‌سهه‌لاتا وی دا بیت و خودان پله‌ بیت؟ هه‌لبه‌ت به‌رسڤ نه‌خێر! دا پرسیاره‌كا دی بكه‌ین تو بێژی هه‌كه‌ فه‌رمانبه‌ره‌كێ زیره‌ك و چالاك بیت رێڤه‌به‌رێ وی، دێ دستووریا ڤه‌گوهاستنێ پێ به‌خشیت؟ دیساڤه‌ به‌رسڤ نه‌خێر! ئه‌ز دبێژم ئه‌ڤ هه‌ر دو پرسیاره‌ به‌سن دا دیار بیت ئه‌و چ جۆره‌ فه‌رمانبه‌ره‌ دێ شێن خوه‌ ڤه‌گوهێزن و ببنه‌ مامۆستا و وانا ده‌نه‌ زارۆیێن مه‌، ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ هه‌میێ میلاكێ په‌روه‌ردێ و رێ گرنگ و هه‌ستیاره‌ كو ئه‌ون پاشه‌رۆژا زارۆیێن ڤی وه‌لاتی د ده‌ستاندا و ئه‌و مامۆستایێن شه‌ره‌فمه‌ندیا مامۆستایه‌تیێ وه‌رگرتی ب سالان ڤی ئه‌ركی دخوونن و ب تایبه‌ت مه‌ به‌حسا (گرق التدریس)ه‌، لێ فه‌رمانبه‌ری چو رۆژه‌كێ ئه‌ڤ زانسته‌ نه‌خواندیه‌ وه‌كی ئه‌لمان دبێژن ((هه‌ر كه‌سێ ئاگر ڤێ نه‌بیت نه‌شێت كه‌سێن دی گه‌رم بكه‌ت)) و ئه‌م كورد دبێژین ((ده‌رزیكێ بده‌نه‌ كه‌سه‌كی كو بزانیت درووارێ بكه‌ت)) مامۆستا دڤیا بیت گه‌له‌كێ بسپۆر بیت د وارێ خوه‌ دا ده‌مێ ئه‌م بێژین مامۆستا ئه‌م یێ به‌حسێ كه‌سه‌كی دكه‌ین كو ئایندێ ڤی وه‌لاتی د ده‌ستان دایه‌، هه‌ر د ڤێ مژارێدا پرسه‌كا دی ژ دایك دبیت و دبێژیت ئه‌ڤ بریاره‌ ژبه‌ر چ هاتیه‌ دان؟ تو بێژی مه‌ مامۆستانینن له‌وا؟، هه‌ر كه‌سێ ڤێ پرسیارێ بكه‌ت ئێكسه‌ر دێ گرنژینه‌كا ته‌حل كه‌ت، چونكو هه‌ر كه‌سه‌ك دزانیت كو ب هزاران گه‌نج و ژ هه‌ر واره‌كێ تو بخوازی نوكه‌ دبێ كارن و ل به‌ندا وێ ئێكێ نه‌ كو بهێنه‌ دامه‌زراندن، ڤه‌گوهاستنا فه‌رمانبه‌ران بۆ میلاكێ په‌روه‌ردێ و كاركرن وه‌ك مامۆستا دێ ئه‌نجامێن باشتر هه‌بن گه‌ر هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كێ حه‌ز و شیان هه‌بن بۆ ده‌مێ ساله‌كێ یان دویان ل په‌یمانگه‌هه‌كێ یان كۆلیژه‌كێ بهێنه‌ وه‌رگرتن وه‌ك قوتابی و پاشی بهێنه‌ ڤه‌گوهاستن وه‌ك مامۆستا، ل دووماهیێ بۆ وی كه‌سێ هه‌تا دووماهیێ ئه‌ڤ گۆتارا خواندی گۆتنه‌كا (كنفۆشیوس) ی بۆ ڤه‌گوهێزم ده‌مێ دبێژیت ((هه‌كه‌ كه‌سه‌ك یێ ژ هه‌ژی فێربوونێ بیت و نه‌هێته‌ فێركرن، ئه‌ڤه‌ ژ ده‌ستدانا مرۆڤه‌كی یه‌، لێ هه‌كه‌ كه‌سه‌ك یێ ژ هه‌ژی فێربوونێ نه‌بیت و بهێته‌ فێركرن ئه‌ڤه‌ ژ ده‌ستدانا گۆتنه‌كێ یه‌، لێ كه‌سێ ب ئاقل و تێگه‌هشتی نه‌ مروڤی ژده‌ست دده‌ت نه‌ گۆتنێ)).

كۆبانێ ئه‌و باژێرێ بریندار، ئه‌و باژێرێ به‌رخودان و تێكۆشینێ دژی چه‌تێن داعشێ دكه‌ت، ئه‌و باژێرێ بوویه‌ گۆرستانا تیرورێ، ئه‌و باژێرێ هاتیه‌ نیاسین ل هه‌می جیهانێ باژێرێ مێرخاس و عه‌گید و جاڤنه‌ترسان دژی هزرا تیرۆرێ و داعشێ و ئالایێ ره‌ش، ئه‌و باژێرێ پتره‌ ژ چل رۆژان ژ هه‌ر سێ لایه‌نان ڤه‌ ل بن دۆرپێچێ دایه‌ و به‌ره‌ڤانیێ ژ نفش و شه‌ره‌ف و ئاخا كوردان دكه‌ت، د ڤی شه‌ڕی دا گه‌له‌ك نهێنی دیار بوون و دێ دیاربن، دێ دوست و دوژمنێن مه‌ دیاربن، پشته‌ڤان و هه‌ڤالێن كوردان و نه‌حه‌زێن وان ژێك هاتنه‌ جوداكرن، رۆن و ئاشكه‌را بۆ كینه‌ د خه‌ما كۆبانێ رۆندكان درێژن و كینه‌ ل هیڤیا كه‌تنا كۆبانێ نه‌ و تلیلیان رادهێلن و شه‌هیانا دشارینن.
ژ ئه‌نجامێ ڤێ دۆرپێچێ ل سه‌ر كۆبانێ ژ لایێ چه‌ته‌یێن داعشێ ڤه‌ په‌رله‌مانێ هه‌رێما كوردستانێ بریاره‌كا مێژووی و وێره‌كانه‌ دا ب چوونا پێشمه‌رگه‌ی ب چه‌كه‌كێ گران بۆ كۆبانێ ژبۆ هاریكاریا برایێن خوه‌ شه‌رڤانێن (یه‌كینه‌كانی پاراستنی گه‌ل) دوور ژ رازیكرنا به‌غدا و دیمه‌شقێ و وه‌ك ده‌وله‌ته‌كا سه‌ربه‌خوه‌ بریار دا، ئه‌و تشتێ بوویه‌ جهێ سه‌رنجراكێشێ ل هه‌می میدیایێن جیهانی ئه‌و بوو هه‌ر ژ هه‌ولێرا پایته‌خت و به‌ر ب دهۆك و زاخۆ و كوردستانا توركیا خه‌لك رژیانه‌ سه‌ر جادان بۆ پێشوازیكرنێ ل ڤێ پانۆرامایێ ل ڤێ داستانێ ل ڤێ حنێرێ و ب گول ئالایێن كوردستانێ و ستران و تلیلی و هۆزانان و ده‌ست قوتانان و ڤه‌كرنا له‌وندیا پێشوازی ل ڤان چاڤنه‌ترسان ل ڤان پێشمه‌رگه‌ و عه‌گیدان دكر و خه‌ونا وانه‌ ئێدی كور دچه‌په‌ره‌كی دابیت و ب ده‌ڤه‌كی و ب دله‌كی كاركه‌ت و كوردستانێ رزگار بكه‌ت، وه‌كر ئێدی هه‌ر كه‌سه‌ك نه‌شیان رۆندكێن خوه‌ راگریت و راوه‌ستینیت و به‌رده‌وام پشته‌ڤانی دكر و خه‌لك زۆر ب كه‌یڤ بوو ژ ڤان دیمه‌ن و داستانان، له‌وما دێ بێژین چوونا پێشمه‌رگه‌ی بۆكوبانێ هیڤیه‌كا مه‌زنه‌ بۆ هه‌می كوردان داكو باژێركێ كۆبانێ نه‌ ئێته‌ پیسكرن ب ببێهن و شوونپێن داعشێ و ئه‌ڤ پێنگاڤه‌ گه‌له‌ك په‌نجه‌ران ل به‌ر كوردان ڤه‌دكه‌ت، چونكی ئه‌ڤ بریاره‌ پتر ئێگرتنا كوردان نێزیكی ئێك دكه‌ت و دكه‌ته‌ هێڤێنه‌ك بۆ ئێگرتنا هه‌می هێزێن كوردی، هه‌روه‌سا ئه‌ پێنگاڤه‌ هشیاریه‌كێ د هزرا نه‌ته‌وه‌یا كوردی دا بلند دكه‌ت چونكی ب چوونا پێشمه‌رگه‌ی ل ناڤ باژێركێن كوردی، تایبه‌ت ل كوردستانا تركیا و پێشوازیا خه‌لكی هزرا وان یا كوردینێ دفیریێت و بلند دكه‌ت دگه‌هینته‌ به‌ر په‌ڕێن ئه‌سمانی و شاخێن كوردان و پیێن وان دخورینیت بۆ خه‌بات و تێكۆشانێ ژ بۆ ئازادیا كوردستانا مه‌زن، خه‌ونا هه‌ر كورده‌كی یه‌ ل سه‌رانسه‌ری جیهانێ ببینیت هێزێن كوردان یێ پێكڤه‌ كوردستانێ دپارێزن و پێگڤه‌ یێ پاپۆرا كوردستانێ دهاژوون و ئه‌ڤ پێنگاڤه‌ شكاندنا پایته‌ختێن ده‌وله‌تانه‌، شكاندنا قه‌ید و سنۆرانه‌ ئه‌و سنۆرێن بێی رازیبوونا كوردان ل رێكه‌فتنا سایكس پیكۆت ل سه‌ر كوردان هاتیه‌ سه‌پاندن، دڤێت ئێدی كورد ئێك ده‌نگ بن و ده‌ستان بكه‌نه‌ تێكدا چونكی ئه‌ڤ ده‌رفه‌تا بۆ كوردان رۆخسای چ جاران ب ڤی شێوه‌ی ناهێت و پاشی دیرۆك ره‌حمێ بكه‌سێ نابه‌ت یێ كوردان بفرۆشیت.

ب مخابنیڤه‌ ئه‌ڤ جه‌نگێ ل سه‌ر مه‌ هاتیه‌ سه‌پاندن كو تێدا ب درنده‌ترین شێوه‌ دوور ژ رێسا و یاسایێن جه‌نگا مرۆڤ دهێنه‌ كرێتكرن و سه‌رژێكرن و سۆتن و.. . هتد و ئه‌ڤ دیمه‌نێن هه‌نێ دهێنه‌ به‌لاڤكرن و دیتن ب ساناهیترین و له‌زترین شێوه‌ و ته‌ماشاچیێن ڤان كارێن هۆڤانه‌نه‌ ب تنێ مرۆڤێن فامانه‌، به‌لكو گه‌نج و زارۆ ژی ته‌ماشا كه‌رێن ڤان دیمه‌نانه‌. ئه‌ڤه‌ ژی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ كارتێكرنا نه‌رێنی ل سه‌ر دیده‌ڤانێن ڤان دیمه‌نان، ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ ده‌مێ ئه‌م دبینین ئه‌ڤ گرۆپێن توندره‌و و هۆڤ و دوور ژ ره‌وشتێن مرۆڤاتیێ ڤان كریارا ئه‌نجامدده‌ن كه‌سێن بێ هه‌ست و نه‌سلن، لێ بۆ ڤان كو ئه‌م دبینین ب مخابنیڤه‌ خه‌باتكه‌رێن مه‌ دلسۆزێن وه‌لاتی پێشمه‌رگه‌ و شۆره‌شڤانێن مه‌ هه‌ول دده‌ن تۆلڤه‌كرنا خوه‌ هه‌ر ب شێوێ دوژمنێن مه‌ كو دوورن ژ ره‌وشتێ مرۆڤاتیێ، ناڤوده‌نگی و ره‌وشتێ ملله‌تی به‌نه‌ ل بن پرسیارێ. نابیت كریارێن وان یێن هۆڤانه‌ ئه‌م لاسایی بكه‌ین، چونكو ئه‌مین یێن كو مه‌ دڤێن وه‌لاتێ خوه‌ ل سه‌ر ده‌ستێ مرۆڤاتیێ ئاڤا بكه‌ین و ده‌ستێن خوه‌ ب پیسان پیس نه‌كه‌ین. هه‌ر چاوا بیت نابیت كرێتكرنا مرۆڤان بهێته‌ وێنه‌كرن و به‌لاڤكرن چونكو چاڤ یێ ل سه‌ر مه‌ و حساب ل سه‌ر مه‌ هه‌یه‌. بلا چاڤێ دونیایێ ره‌فتارێن مه‌ وان تێكهه‌ل نه‌كه‌ن و ره‌وشتێ ملله‌تێ كورد كرێت نه‌كه‌ن، چونكو سوباهی دێ د سه‌رێ گه‌نجێن مه‌ دا ژی ئه‌ڤ كریاره‌ ب ره‌وا هێنه‌ زانین و دێ بیته‌ كلتوور د تولڤه‌كرنێدا د ناڤ مه‌دا.

مه‌زنێن مه‌ كوردان گۆتینه‌ (هه‌تاكو نیڤا ده‌ستی ره‌ش نه‌بیت تاما ده‌ڤی خۆش نابیت) یان (یێ نه‌كه‌ت ناخۆت) هه‌ر په‌یڤه‌كا مه‌زنێن مه‌ گۆتین حیكمه‌ته‌ك تێدا هه‌یه‌. باشه‌ هه‌كه‌ گه‌نج پله‌ و پۆستان و به‌رپرسیاریان وه‌رگرن و بشێن داهێنانێ د تایبه‌تمه‌ندیا خوه‌ دا بكه‌ن، دێ بیته‌ هانده‌ره‌ك و داهێنان و شیان دێ هێنه‌ دیاركرن، لێ سه‌ربۆر و ژیی و شێوه‌ و رابردوو زۆر د پێدڤینه‌ د وه‌رگرتنا هه‌ر پۆسته‌ك و به‌رپرسیاریه‌كێ دا. مه‌ره‌م ژ ڤی مانشێتی ئه‌وه‌ كو نه‌یا دروسته‌ هه‌ر كه‌سه‌ك زوو بێ خزمه‌ت یان شاره‌زایا كاری یان بێ سه‌ربۆڕ بهێته‌ پێش و ببیته‌ مه‌زن و عه‌قلدارێ هۆزه‌كێ یان رێڤه‌به‌ر و سه‌رۆكێ ده‌زگه‌هه‌كی یان پله‌ و پۆسته‌كی وه‌رگریت. هه‌ر رێیه‌كا پڕه‌ ژ ژێهه‌لی ونشیڤیان و ده‌مێ دچیه‌ رێیه‌كێ بێگومان دێ زۆر ماندی بیت و شوونوارێن وه‌ستانێ پێڤه‌ دیار بن. ژیان ژی یا پڕه‌ ژ ئاسته‌نگان و ل گه‌ل بۆرینا ژیانێ دێ ماندی بین هه‌تا ئارمانج بده‌ستڤه‌دهێن. هه‌كه‌ك لێنێرینه‌كا كورت ل باب و باپیرێن خوه‌ بكه‌ین، دێ بینین كو زۆر ماندو بووینه‌ و ب كێمێ رازی بووینه‌ و زوی ب زوی و ب ساناهی پله‌ و پایه‌ و به‌رپرسیاره‌تی نه‌ وه‌رگرتینه‌ هه‌تا كو ژیێ وان نه‌یێ گونجای بایه‌، نموونه‌ ژی ل زۆر وه‌لاتێن بیانیان و ب تایبه‌ت ئه‌مریكا هه‌تا ژیێ كاندیدێن سه‌رۆكاتیێ نه‌گه‌هیته‌ (50) پێنجی سالان نابیت بهێته‌ به‌ربژاركرن بۆ پۆستێ ناڤئینای، نهێنیا ڤێ چه‌ندێ ژی ئه‌وه‌ كو د ژیانێ دا دڤێت هه‌ر كه‌سه‌كی سه‌ربۆر و سه‌رهاتی هه‌بن و ژ هه‌می ئاسته‌نگان ده‌ربازببن. لێ نوكه‌ ل رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و ل ناڤ جڤاكێ كورده‌واری پتریا خه‌لكی زوو پۆسته‌ و به‌رپرسیاره‌تیێن مه‌زن و گران وه‌ردگرن و بێ كو خزمه‌ت و خه‌بات هه‌بیت و سه‌ربۆرا كاركرن و به‌رپرساتیێ هه‌بیت و سیسته‌مێ كاركرن و ئیداره‌كرنێ بزانیت و هه‌كه‌ كه‌سه‌ك ل جهه‌كی بهێته‌ داناندن زۆر فه‌ره‌ مه‌رج و خالێن پێدڤی هه‌بن یێن وه‌رگرتنا هه‌ر پۆسته‌كی و نه‌ ب هنده‌ك رێیێن نه‌ سروشتی و نه‌ دادپه‌روه‌رانه‌ بهێنه‌ داناندن و ژ به‌ر هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كی بهێته‌ پێشنیازكرن چ ئه‌گه‌رێن هۆزاتیێ یان مرۆڤكانێ یان كوتله‌وكۆمانێ یان ل سه‌ر بنه‌مایێن مه‌لاقی و له‌گله‌گیێ ل ڤی ده‌می مافێن كه‌سانێن خودان شیان و خه‌باتكه‌ر و یێن خزمه‌ت هه‌ی دچه‌وسینن وبوارێ خزمه‌ت كرن و پێشڤه‌چوون و كاركرنێ ب ئێكجاری دهێته‌ پێشیلكرن، به‌لكو هه‌ر هه‌بوون بۆ وارێ ناڤبری نابیت. ئه‌ڤه‌ لایه‌نه‌كێ نه‌رێنی یێ وه‌رگرتنا پۆستان بوو و لایه‌نێ خرابتر ئه‌وه‌ ده‌مێ ل ژیه‌كێ زوو و ب له‌ز پله‌ و پۆسته‌ وه‌رگرتن، دێ د ناخێ خوه‌ دا خوه‌ ژ هه‌ر كه‌سه‌كێ باشتر بینیت ژ بۆ وه‌رگرتنا پۆسته‌كێ مه‌زنتر و دێ خه‌مساریێ د كار و پۆستێ خوه‌ دا كه‌ت، ب تنێ دێ بۆ كاروپۆستێ مه‌زنتر كاركه‌ت، ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ ئه‌گه‌ر كو سستیه‌ك كه‌ڤیته‌ د كارێ وی یێ ئیداری دا، چونكو بێ ماندیبوون كه‌س نا گه‌هته‌ مه‌ره‌مێ و هه‌كه‌ گه‌هه‌شتنێ ژی، دێ ئه‌و پۆسته‌ یێ تژی بیت ژخرابكاری و كێماسی و شاشیان. بلا ماندی ببین و خزمه‌تێ بكه‌ین هه‌تا كو بهایێ وی پله‌ و پۆست و كورسیێ بزانین و ب درستاهی مافێ كورسیێ بده‌ینێ و كه‌سانێن ژ هه‌ژی ل جهێن هه‌ ژی بن و ب تنێ خزمه‌تا ملله‌ت و وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌ت.

رۆژنامه‌ڤانی پیشه‌یه‌كا ئه‌خلاقی و مرۆڤی یه‌، ئه‌ركێ وێ كۆمكرن و لیكۆلینێن ل سه‌ر راستیا ده‌نگ و باسان و د رێا سازییه‌كا راگه‌هاندنێ را بگه‌هینته‌ وه‌لاتیان. پتریا جاران ژی گرێدایی روودانێن رۆژانه‌یه‌، دیسا پره‌كا په‌یوه‌ندیانه‌ دنێڤبه‌را خه‌لكی و ده‌ستهه‌لاتێ دا و ب هه‌می ئالیێن خۆڤه‌ و د سیسته‌مێ برێڤه‌برنا ده‌ستهه‌لاتا دیمۆكراسی دا ده‌ستهه‌لاتا چارێ یه‌ ل حوكمرانیا ده‌وله‌تێ، له‌وما فه‌ره‌ مرۆڤێ رۆژنامه‌ڤان، نه‌مازه‌ هه‌كه‌ گرێدایی سازیه‌كا راگه‌هاندنێ بیت (رۆژنامه‌ و كۆڤار) وه‌كو په‌یامنێر ڤی پیشه‌یا ئه‌خلاقی ب ئه‌مانه‌تڤه‌ بگه‌هینیت و نه‌ك ب تنێ ئارمانجا وی ره‌شكرنا به‌رپه‌رێ رۆژنامێ ب چه‌ند دێركه‌كانه‌ و ب مانشێته‌كێ مه‌زن و ئارمانج ل به‌خشینا سه‌رێ هه‌یڤێ بیت، كو ب هزرا من ئه‌ڤ جۆره‌ رۆژنامه‌ڤانه‌ هه‌كه‌ د هه‌می ژیانا خۆ دا د ڤی ئه‌ركی دا بیت، نابیته‌ رۆژنامه‌ڤان و نڤیسكاره‌ك و نكاریت ب دروستی خزمه‌تا په‌یڤا ره‌سه‌نا كوردی و خزمه‌تا گه‌لێ خوه‌ بكه‌ت و وی پیشه‌یێ ئه‌خلاقی و مرۆڤایه‌تی ژی بگه‌هینیت، چونكو سه‌ره‌ده‌ریكرنا ڤان كه‌سێن هه‌ وه‌كو كارگه‌ره‌ك ل گه‌ل سازیه‌كێ دایه‌ نه‌ك وه‌كو راگه‌هاندكاره‌كێ خودان شیان كو ئارمانج ئه‌و بیت ببیته‌ راگه‌هاندكار و رۆژنامه‌ڤانه‌كێ سه‌ركه‌فتی، ره‌نگه‌ خه‌لكه‌ك پرسیار بكه‌ت و بێژیت هه‌ر كاره‌ك ل گه‌ل هه‌ر داموده‌زگه‌هه‌كێ بهێته‌كرن ب به‌رامبه‌ره‌؟ ئه‌ڤه‌ راسته‌ مافه‌كێ هه‌ر تاكه‌ كه‌سه‌كێ یه‌ كو هه‌مبه‌ری وی كارێ دكه‌ت ل به‌رامبه‌ر ژی هه‌بیت، چونكو ژێده‌ره‌كێ برێڤه‌برنا ژیانا وی یه‌، لێ یا گرنگ ئه‌وه‌ كو هه‌رده‌م ب چاڤه‌كێ بلند به‌رێ خوه‌ بده‌ته‌ ڤێ پیشه‌یی و هه‌رده‌م هه‌ول بده‌ت ئارمانجا گشتی و خزمه‌تكرنا گه‌ل و وه‌لاتێ خوه‌ ل پێشیا خزمه‌تا كه‌سایه‌تیا خوه‌ دابنێت، دیسا فه‌ره‌ مرۆڤێ رۆژنامه‌ڤان كه‌سانه‌كێ ب وێره‌ك بیت و هه‌رده‌م هه‌ول بده‌ت ل راستیان بگه‌رهێن و دژی كارێن گه‌نده‌لڤان و گه‌نده‌لكاران بیت و هه‌ر كێموكاسیه‌ك ژی ل هه‌ر سازیه‌كێ ببینیت و هه‌ول بده‌ت به‌لگه‌یێن راست و دروست ل سه‌ر كۆم بكه‌ت و بگه‌هینته‌ سازیێن په‌یوه‌ندیدار، چونكو مه‌ بڤێت یان نه‌ڤێت راگه‌هاندن دڤیا ببیته‌ چاڤدێر ل سه‌ر كاروپرۆژێن سازیێن حوكمه‌تێ هه‌تاكو بكاریت وی ئه‌مانه‌تی ب ئه‌مانه‌تڤه‌ بگه‌هینیت و پتر خزمه‌تا گه‌ل و وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌ت، ل ڤێره‌ چه‌ند پرسیار دهێنه‌ پێش، ئه‌رێ ئه‌ڤ جۆره‌ كه‌سه‌ ب تنێ ئه‌و به‌رپرسیارن ل ڤی ئه‌ركی یان ئه‌و سازیا راگه‌هاندنا ئه‌و ب سه‌رڤه‌ هنده‌ك به‌رپرسیاره‌تی دكه‌ڤیته‌ ستوویێ وان؟ باشه‌ بۆچی هه‌تا نوكه‌ رۆژنامه‌ڤانه‌كێ ده‌ڤه‌را به‌هدینان نه‌شیاینه‌ ئێك گه‌نده‌لڤانان ئاشكرا بكه‌ن و نه‌مازه‌ ل سنۆرێ ده‌ڤه‌را به‌هدینان؟ ب هزرا من ب تنێ ئه‌ڤ رۆژنامه‌ڤانه‌ به‌رپرسیار نینه‌ به‌لكو ئه‌و سازیێن ئه‌و ب سه‌رڤه‌، ئه‌و ژی به‌رپرسیارن ژ به‌ركو فه‌ره‌ هنده‌ك جاران ئه‌و ژی ل گه‌ل په‌یامنێرێ خوه‌ ڤێ داخوازیێ لێ بكه‌ن و هه‌كه‌ دیت و ب درێژاهیا وی ده‌مێ ل گه‌ل كار دكه‌تن، ب تنێ ئارمانجا وی كۆمكرنا دراڤی یه‌ بگه‌هنه‌ قه‌ناعه‌تێ كو ئه‌ڤ كه‌سه‌ هه‌ژی وی پیشه‌یی نینه‌، چونكو مه‌ گۆت پێدڤی یه‌ مرۆڤێ رۆژنامه‌ڤان و راگه‌یاندكار دڤیا یێ وێره‌ك بیت و ل چه‌وانیا نه‌ره‌ڤیت و به‌رگریێ ل مافێن گشتی یێن ڤی ملله‌تی بكه‌ت و خوه‌ ب خودانێ راستی و سه‌روه‌ت و سامانێ ئه‌ڤی ملله‌تی بزانیت ئه‌وێن خه‌لكه‌ك ب غه‌در و خیانه‌ت بۆ خوه‌ حه‌لالكری، لێ ب مخابینڤه‌ دبێژم كو هه‌تا نوكه‌ مه‌ ئه‌ڤ جۆره‌ رۆژنامه‌ڤانه‌ ل ده‌ڤه‌را به‌هدینان نه‌دیتینه‌ و هه‌كه‌ هه‌بن ژی زۆر دكێمن و هه‌كه‌ نه‌ بێژین هه‌ر نینه‌، هه‌ر چه‌نده‌ چو ده‌مه‌كێ ئه‌ز ل گه‌ل هندێ نینم و نه‌بوویمه‌ كو رۆژنامه‌ڤان رابیت ب ناڤزراندنێ یان ل ئاسایشا نه‌ته‌وی بده‌ت، لێ فه‌ره‌ یێ هشیار بیت و په‌یوه‌ندیێن وی ل گه‌ل هه‌می سازیه‌كێ د موكم بن و ل دووڤ راستیان بگه‌ریێت، له‌وما جاره‌كا دی دبێژم ئه‌و رۆژنامه‌ڤانێ ب تنێ ئارمانج كۆمكرنا دراڤی بیت نه‌ دبیته‌ رۆژنامه‌ڤان و نه‌ دكاریت خزمه‌تا گه‌ل و وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌ت و یادی ژی بلا به‌رسڤ بۆ خوینده‌ڤانان بیت.