دیموكراسیه‌ت ل بن فشارا شه‌ری و نه ئارامیێ دا
سیسته‌ما دیموكراسی بوونێ سه‌ره‌رای هندێ كو پرانیا كوَما مرۆڤان ل جیهانێ قه‌بوول دكه‌ن باشترین پلان بۆ چاره‌كرنا كێشێن سیاسی دناڤا ئالوزیێن جڤاكیدا، لێ پروسێسا گه‌هشتنا ئارمانجا پێ مه‌ره‌م كه ئه‌و ژی رازیبوونا هه‌مه لایان ب ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنا هه‌روه‌سان ئه‌نجامدانا ده‌نگدانێ بێی سه‌خته و سه‌خته‌كرنا و دوور ژ هاتنا پێشا گه‌نده‌لان ئه‌ڤه ژبلی كو كانێ تاكه كه‌سێ وه‌لاتێ دیموكراتخاز ل چ ئاستێ بریاردانێ یه كو نه‌كه‌ڤه بن بیروَكا پارتایه‌تی و خێلایه‌تی و مادی وووو.. . هتد. ئه‌ڤه هه‌موویان ئه‌گه‌ر لێكده‌یه‌ڤه وه‌سان خۆیا دبیت كو سیسته‌ما دیموكراسی سیسته‌مه‌ك ئالوَزه و ده‌مێن درێژ پێدڤێن كو جڤاك بگه‌هته وێ قوناغا بیریاردانا دوور ژ فشارێن ڤێره و وێراهه. ئه‌ڤه هه‌موو ژی چنه دیموكراسیه‌ت وێ چه‌وان بكارت رۆلێ خوه په‌یدا كه دناڤا جڤاكا كوردیدا كو هێشتا نیڤا رێكا ئازادبوونا نه‌ته‌وی نه بریه و ل ئاسته‌ك ده‌ستپێكی یێ چه‌سپاندنا ڤێ سیسته‌مێ دكه‌ت. د سه‌ر ڤان هه‌موویان ژی ڕا دناڤا شه‌ر دابه و دژی تیرورێ و دورماندوور ژی هه‌موو نه دهاریكارن بۆ ئاڤابوون بن ئاشێ كورد ئاڤا دكه‌ن. له‌وان ئه‌ز باوه‌ر دكه‌م كێشا ئه‌ڤرو یا تێت پێش بۆ كوردان ل ناڤا په‌رله‌مان و جڤاكێ كوردی دا گه‌له‌ك هشیارانه و واقع بینانه چاره بكه‌ن و نه هێلێن خاڤ و سستی بكه‌ڤه ناڤا هێز و لایه‌نێن به‌شدار دڤێ پروسێسێدا، ب تایبه‌تی كێشا گرێدای بسه‌ر و شنی هه‌لبژارتنا سه‌رۆكێ هه‌رێمێ.
د راستیا خوه دا كێشه هه‌تا راده‌كی گه‌هشتیه رادێ هندێ كو ژ هه‌ر ئالیه‌كی لێ ته‌ماشا بكه‌ی هنه‌ك خال وێ وه‌رن پێش كو هه‌تا راده‌یه‌كی مافێن ره‌وا هه‌نه ئه‌و په‌رله‌مانتار وی مه‌وقفێ كو وه‌رگرتی بابه‌تی به. ژ ئالیێ ب سه‌رچوونا ده‌ما مافێ ده‌ستووری و دیموكراسیێ یێ سه‌رۆكی ب سه‌رڤه وێ بچت، كه‌سێن كو بێژن ئه‌م دخازن سه‌ر و شنی ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنان بكه‌ن ئه‌و وه‌كو ماف و ده‌ستوور هه‌ر كه‌س رازیه. ژ لایێ دنڤه ته‌ماشای كێشێ بكه‌ی وه‌كو دیار كوردستان دده‌مه‌ك نه ره‌وا و ئالوَز دا دچیت؛ ب هه‌ر ئاوایه‌ك بت دڤێت كورد رێكا دروست هه‌لبژێرن كا چه‌وان د گه‌ل كاودانێت ئه‌ڤروَ دا د ره‌همن و چه‌وان ئه‌و پێنگاڤا درهه‌میت د گه‌ل كاودانێت ئه‌ڤروَ دا وێ بكارن دخزمه‌تا كێشه‌یا ده‌مكی یا نها ده‌ڤه‌ر و كورد تێدا بوورن كو ئه‌و ژی كاودانێت شه‌ریه دگه‌ل داعشان و شه‌رێ ده‌روونی یێ موچه‌ی و گه‌له‌كێن دن. ئه‌گه‌ر دیموكراسیانه بیر كه‌ین و پێنگاڤان بۆ پاڤێژین وه‌سان دیاره ئاڤاكرنا كه‌سایه‌تیان و چه‌وانیا پێشوازیكرنا وان ژ لایێ پرانیا گه‌لی و ژێك رازیبوونا هێزێن سیاسی دیاره ئه‌و لده‌مێن ئاسای و دوور ژ كاودانێت شه‌ری د بت وپێدڤیه وه‌سان سیسته‌م رۆلێ خوه ببینه لێ واقع بیانه بیر بكه‌ین ئه‌و جوور هه‌ولدان ئه‌ڤروَكه بۆ كوردستانێ نه دگوونجاینه وێ ده‌رزێن مه‌زنتر بێخه ناڤا مالا كوردی ماشه‌ڵا قه‌زمه و بێر و چاكوَك دپرن كو ئه‌ڤێ ده‌رزێ مه‌زنتر لێ بكه‌ن و گه‌ر ته‌ڤن و ناڤمالا كوردان خراب بوو ئێدی ته دیموكراستیه‌ت برێڤه بر یان نه هیچ مانا تێدا نینه. ئه‌ڤروَ كوردان ته‌نێ دڤێت ڤێ قوَناغا ناله‌باره بچ ئاوایه‌ك بت، ده‌رباز بكه‌ن. له‌وان ب بوَچوونا من باشتر ئه‌وه كو ده‌ست لچ گوهوَرینان نه ده‌ن و به‌رده‌وام سه‌رۆك لسه‌ر كارێ خوه بمینه ژ به‌ر كو كه‌ستیه‌كا پتر ژ لایه‌نه‌كی خوه پێڤه گرێدایه ژ ناڤدا و ژ ده‌رڤه. بۆ جڤاكه‌ك مینا یا كوردی كو ل ئاسته‌كێ دیاركری یێ قوَناغا دیموكراسیدایه و د ناڤا ده‌مه‌ك نه گونجای دا بۆ گوهوَرینان. گه‌ر ده‌مێ ئه‌ڤروَ سوبه‌هی به‌ره‌ڤ ئارامیێ ڤه چوو ئه‌ڤ گێله‌شوَكا سیاسی یا ده‌ڤه‌ر هه‌موو تێدا كو تێكدا ئاگره پاشان كه‌سێ ده‌ستێ سیاستمه‌داران و پارتێن سیاسی نه گرتیه بلا د زیره‌ك و زانا بن و پلانا دانان و هه‌ر كه‌س و لایه‌نێ نه بدلێ وان بگوهوَرن. ئاڤاكرنا سیسته‌ما ته پێ مه‌ره‌م كو دیموكراسی بوونه مانا وێ نینه كو تۆ په‌رێن كتێبه‌كا پیرۆزا ئاسمانی دگهوری هه‌موو خال قابلێ گوهوَرینێ نه ل دووف به‌رژه‌وه‌ندیا نه‌ته‌وی و گشتیدا ئه‌گه‌ر نه دێ خوه هاڤێژی ئاگری و پلان و په‌یره‌وێن خوه هه‌موویا دگه‌ل سوژی ئه‌و بابه‌ته‌ك دیه و جوَره خوه كوژیه‌كا كوژه‌كه و كه‌س ژێ سوود مه‌ند نابت ته‌نێ لایه‌نێن نه حه‌ز نه‌بن.
ل كورتیا بابه‌تی یا من دڤێت بینم زمان كو چه‌سپاندنا دیموكراسیێ باشتر ئه‌وه بره‌هه‌میت د گه‌ل كاودانێت جڤاك و بارودوخ تێدا دبوورن. دوور ژ هه‌ر بنه‌مایه‌ك بیروَكیه‌كا تایبه‌ت و به‌رژه‌وه‌ندیا كه‌سایه‌تی ئه‌ز باوه‌ر دكه‌م باشترین چاره سازانه كو بۆ ده‌ه‌مكیه كوردستان تێدا دبووریت یا به‌رده‌وام بت بۆ ده‌مێن گونجای تر دا كو ناڤ مالیا كورد وه‌ره پاراستن پلا كورد گه‌هشتینێ نه بته قوَربانی مل ملانێین سیاسی و ئه‌جه‌ندایێن حزبی و ده‌ڤه‌ری كو وه‌كو چاڤێ رۆژێ تێدا خوه‌یا دكه‌ن.
