ریفراندۆما هه‌رێما كوردستانێ
په‌روین دۆسكى
جڤاتا نه‌ته‌وێن ئێكگرتى ل (5 فبرایرا 1952) دا جه‌ختى ل وێ چه‌ندێ دكه‌ت (هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌كێ مافێ چاره‌نڤیسێ خوه دیار بكه‌ت، هه‌روه‌سا جڤاتا نه‌ته‌وه ئێكگرتى ل 16 دیسه‌مبه‌را 1952 دا تێدا هاتیه ئه‌ركێ جڤاتا نه‌ته‌وێن ئێكگرتى هایكاریا نه‌ته‌وه‌یێن مافپێشیلكرى ل ژێر ده‌ستان بكه‌ت بۆ هندێ بگه‌هنه مافێن خوه یێن چاره‌نڤیسساز. ئه‌وا دبیته جهێ سه‌رنجێ ل بریارێن جڤاتا نه‌ته‌وێن ئێكگرتى و جارنامه‌یا جیهانى بۆ مافێ مرۆڤى. بریار و بریاردانانا ئه‌وان كرینه كو هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌كى مافێ هندێ هه‌یه كو چاره‌نڤیسێ ئاینده‌یێ خوه ب ئازادانه دیار بكه‌ت.
ئه‌ڤ رسته‌یا چڕوپر، نه‌شێت هه‌ر كه‌س و لایه‌ن و حزب و حوكمه‌ت و ملله‌ته‌كى ب جۆره‌كى لێكبده‌ت ل دویڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه سه‌ره‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل بكه‌ت.
ب شێوه‌یه‌كێ گشتى مه‌به‌ست ژێ ئه‌وه: هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ك ل سه‌ر ئاستێ تاك و جڤاكى ئازاد و سه‌ربخوه بیت و خوه‌دى سه‌قایه‌كێ نه‌ته‌وه‌یى و كه‌سایه‌تیا سیاسى یا خوه بیت و ده‌وله‌تا هه‌ڤنه‌ته‌وه‌یى و هه‌ڤنشتیمانى یا تایبه‌ت ب خوه‌ڤه بدامه‌زرینیت و به‌س بۆ هه‌یه هه‌ر لێكدانه‌ڤه و بۆچوونه‌كا تایبه‌ت ئه‌نجام دیارى بكه‌ت.
ل به‌ر رۆناهیا ئه‌و به‌لگه‌یێن سه‌لماندى و بریارا نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى و سیاسه‌تێن نووی یێن ده‌وله‌تێن مه‌زن، خوه‌دیى بریار ب ده‌ست، چ ده‌مه‌ك ڤێ ده‌مى باشتر نه‌بوو كو ده‌وله‌تا كوردى رابگه‌هینن ل سه‌ر ئاستێ سیاسه‌تا جیهانى و به‌رژه‌وه‌ندیا نێڤده‌ولى ل بارترین و گونجایترین سات بوو، بۆ هندێ كورد ل باشۆرێ كوردستانێ دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا سه‌ربخوه رابگه‌هینیت.
گومان د وێ چه‌ندێ دا نینه كو ب ده‌ركه‌فتنا هه‌ر ده‌وله‌ته‌كێ ل ناڤ جڤاكا نیڤده‌وله‌تی دا، فشاره‌كا مه‌زن دروست دئێخیته سه‌ر حه‌زا ده‌وله‌تان كو دبیته ئه‌گه‌ر هه‌لویستێ خوه ب دیاربێخن ل به‌رامبه‌ر ده‌وله‌تا نوی، چونكو دروستبوونا هه‌ر ده‌وله‌ته‌كا نوى ئه‌وێ دگه‌هینیت كو كیانه‌كێ نوى یێ سه‌ربه‌خوه دروستبوویه جودایه ژ هه‌موو ده‌وله‌تێن دروست ب دروستكرنا سیسته‌مه‌كێ سیاسى یێ قانوونى یێ نوى ب مه‌به‌ستا پیاده‌كرنا ماف و ده‌سهه‌ڵاتێن نێڤده‌وله‌تی بۆ بجهئینانا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه كو بێگومان ب شێوه‌یه‌كێ ئه‌رێنى یان نه‌رێنى كاریگه‌ریێ دكه‌ته سه‌ر ماف و به‌رژه‌وه‌ندیێن ده‌وله‌تێن دیتر.
ئه‌ڤجا ل ڤێره هه‌ڵوێستێ ده‌وله‌تێن ل به‌رامبه‌ر راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا نوى دگوهۆرێت ل گۆره‌یى كاریگه‌ریا دروستبوونا ده‌وله‌تا نوی دا ل سه‌ر هه‌ر ده‌وله‌ته‌كا ب گۆره‌یێ رێچكا ده‌وله‌تان هه‌لوێستێ وان ژ سێ هه‌لوێستان ده‌رناچن، ئه‌و ژى یان دانپێدانه ب كیانێ نوی و سه‌ره‌ده‌ریكرن ل گه‌ل وه‌كو ده‌وله‌ته‌ك یان ره‌تكرنا دانپێدانێ ب شێوه‌یه‌كێ ئاشكرا ب كیانێ نوی و سه‌ره‌ده‌رینه‌كرن دگه‌لدا.
