ل دهۆكێ‌ ب رێژا 15% خه‌لكی كێمیا كه‌رستێ‌ زینكی هه‌یه‌

ل دهۆكێ‌ ب رێژا 15% خه‌لكی كێمیا كه‌رستێ‌ زینكی هه‌یه‌

77

زینگ كه‌رسته‌كێ‌ گرنگه‌ دناڤ له‌شێ‌ مروڤیدا، هاریكاره‌ بو ئه‌نزیم و هورمونێن ناڤ له‌شییدا، گرنگه‌ مروڤ بزانیت كا رێژا ڤی كه‌رسته‌ی چه‌نده‌ د له‌شێ‌ مروڤی دا و گۆت: كێمیا كه‌رستێ‌ زینگی ڤه‌دگه‌ریت بو وان خوارنێن زینگ دناڤدا وه‌كی چه‌ره‌ز( گه‌زۆ ، فسته‌ق ، توفك ، توفكێن كولندا) هه‌روه‌سا دناڤ گوشتێ‌ سۆر دا و گۆشتێ‌ مریشكێ‌ هه‌روه‌سا دناڤا كڤاركاندا هه‌یه‌ كو رێژەكا باش یا زینگی دناڤدا هه‌یه‌ و كێمیا ڤان خوارنا دبیته‌  ئه‌گه‌رێ‌ كێمیا زینگی، هه‌روه‌سا هنده‌ك هوكار هه‌نه‌ دبنه‌ رێگر كو زینگ  نه‌چیته‌ دناڤ خوینێ‌ دا ئه‌وه‌ كو كه‌رستێ‌ ( فایتێت)ه‌، كو دناڤ  گه‌له‌ك خوارنان دا یێ‌ هه‌ی و ژ وان خوارنێن به‌ربه‌لاڤ ناڤ جڤاكێ‌ مه‌دا خوارنا برنجی و ساڤار و به‌رهه‌مێن گه‌نمیه‌، هه‌روه‌سا د هنده‌ك ڤه‌خوارنان دا ژی ئه‌ڤ كه‌رسته‌ یێ‌ مشه‌یه‌ وه‌ك كوكا كولا و پێپس، كو ئه‌ڤ كه‌رسته‌ (فایتێت) وه‌دكه‌ت كو زینگ نه‌چیته‌ دناڤ خوینێ‌ دا و كێمبیتن.

تایبه‌تمه‌ندێ‌ تاقیگه‌هێ‌ و نه‌خۆشیێن خوینێ‌ خۆیاكر هنده‌ك نیشانێن هه‌ین ده‌ڤ زارۆكان ده‌مێ‌ زینگ كێمبوو به‌رگریا له‌شێ‌ وان كێمدبیت و پتر تووشی هه‌ودانان دبن  وه‌ك هه‌ودانێن سینگی و ده‌ستاڤێ‌، هه‌روه‌سا هه‌ودانێن پیستی و برینێن وان زوو ساخ نابن و وه‌ریانا پرچێ‌، ئه‌ڤه‌ نیشانن بو كێمیا زینگی دناڤ خوینێ‌ دا.

هه‌روه‌سا دا زانین كو چه‌ند ڤەكولین ل دهۆك و شێخان و به‌غدا دناڤا خه‌لكیدا ئه‌نجامداینه‌ بو زانینا رێژا زینگی دناڤ خه‌لكێ‌ ئاسایدا و دڤان ڤه‌كولیناندا وه‌سا دیاربوو ل دهوكێ‌ رێژا 10٪هه‌تا 20٪ خه‌لكێ‌ نورمان كو چ نه‌خۆشی نه‌بن، رێژا زینگی یا كێم بوو دناڤ خوینا واندا هه‌روه‌سا ل شێخان 15٪ حه‌تا 20٪ كو زوربه‌یا وان قوتابیێن زانكۆیێ بوون، زینگ دناڤ خوینا واندا كێم بوو، هه‌روه‌سا ل به‌غدا 40٪ حه‌تا 50٪ زینگ دناڤ خوینا واندا كێم بوو.

د. هییڤی محمد محمود، تایبه‌تمه‌ندێ‌ تاقیگه‌هێ‌ و نه‌خۆشیێن خوینێ‌ ئه‌وژی گ\ۆت بو زانینا رێژا زینگی دناڤ خوینێدا پێدڤیه‌ پشكنینان ئه‌نجام بده‌ن هه‌روه‌سا ئه‌وان خوارنا  بخۆی  داكو زینگ دناڤ خوینێدا زێده‌ببیت كو به‌رگریا له‌شێته‌ بهێز بكه‌ڤیت و خوه‌ ژوان خوارنان و ڤەخوارنان دوور بێخی یێن دبنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ كێمبوونا زینگی دناڤ له‌شیدا.

کۆمێنتا تە