ئه‌لهۆ براندن .. مشك مشه‌بوون
خالد ئه‌حمه‌د بادى
ژینگه‌ه ئه‌و ئیدیه‌مه‌یێ وێ چه‌ندێ دیاردكه‌ت كو وێ ده‌ڤه‌ر یان ناڤه‌ندا تو د ناڤدا دژى و ئه‌و جهه یێ كو هه‌مى گیاندارێن جودا جودا تێدا دژین ژ گیاندار و مرۆڤ و گلوگیا و دارودرخت و ئه‌و خودان گیان دشێن ل وێ ژینگه‌ه و ناڤه‌ندا ئه‌و د ناڤ دا ژیانا خوه په‌یره‌و بكه‌ت و ب هه‌مى مافێن خوه شادبیت د وێ ده‌ڤه‌ر و ناڤه‌ندا ئه‌و تێدا دژیت. ئه‌و كه‌ره‌سته و تشتێن كو ژینگه‌هێ پێكدئینن، ئه‌و ژی ئاڤ و هه‌وا و ئاخ و خاك و گیانه‌وه‌ر و روه‌ك و مرۆڤن, كاریگه‌ریا پاراستنا دارستان و ژینگه‌ها زۆر یا گرنگه و ب تایبه‌ت بۆ وان وه‌لات و ده‌وله‌ت و ملله‌تێن هه‌ژار و د بێ داهاتێن دى مینا پێشه‌سازى و دۆخێن دى یێن سروشتى، چونكو دارستان و ژینگه‌ه باشترین به‌خێوكه‌رن بۆ جڤاكێن مرۆڤان و ئه‌و دارستان و ژینگه‌ه دبنه ئه‌گه‌رێ پێشڤه‌چوون و پێشكه‌فتنێ بۆ وى ملله‌تى یان وه‌لاتى یێ ژینگه‌ها خوه پاراستى. ل دێر زه‌مان باب و بابكالكێن مه ل كوردستانێ ب هه‌مى رێیان ژینگه‌ها خوه پاراستى یه و ره‌وشه‌نبیریا پاراستنا ژینگه‌هان چوویه د مێشكێ هه‌ر كورده‌كێ وى سه‌رده‌مى دا و مفایێن مه‌زن ژ ڤان دارستان و ژینگه‌هان دیتینه و ئه‌و ژینگه‌ه و دارستانێن كوردستانێ بووینه پالپشت و پالده‌رێن ب هێز ژبۆ پاراستنا كوردستانێ ژ دوژمنان و ئه‌م دشیێن بێژین دارستان و ژینگه‌هه‌كا شۆره‌شگێر و خه‌باتكه‌ر مه هه‌بوویه. ل پتریا وه‌لاتان وه‌زاره‌تێن ژینگه‌ه و ساخله‌میێ هه‌نه، لێ دو وه‌زاره‌تین ژێكجودانه و ئێك تمامكه‌را یا دى یه، چونكو وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ نه‌خوا چێ دكه‌ت و دروست دكه‌ت و وزاره‌تا ژینگه‌هێ نا هێلیت مرۆڤ نه‌خۆش بكه‌ڤن. ل ناڤ ژینگه‌هێ دا به‌لانسه‌ك هه‌یه كو هه‌ر گیانداره‌ك ژیانا خوه دۆم دكه‌ت ل سه‌ر گیانداره‌كێ دى و ب ڤى شێوه‌ى به‌لانسێ دۆمكرنا ژینگه‌هێ دروست دكه‌ڤیته د وارێ جه بجهكرنێ دا. ل كوردستانێ زۆر نموونه هه‌نه كو ژینگه‌ه و دارستانێن كوردستانێ شیان ره‌وشا شۆره‌شێ دۆم بكه‌ت و شۆره‌شێن كوردان ب هێز و پێشبكه‌ڤن. ژینگه‌هه‌كا پاقژ و دارستانێن مه‌زن زۆر كارتێكرنێ د به‌رده‌وامى یا باران هاتن و عومباركرنا رێژێن پترێن عومباریێ ئاڤا ژێر ئه‌رد دا دكه‌ت و بوخوه گه‌نجینه ملكێ ته‌ڤایا وه‌لاتیانه. ل سالین دێرین ل وه‌لاتێ ئه‌مریكا هه‌وه‌ك ده‌ستپێكرن ژبۆ ژناڤبرنا پتر ژ (100) سه‌د هزار بالندێن ئه‌لهۆیان و ئه‌ڤێ بنبڕكرنا ڤان جۆره بالندان مشك و جرد زۆر مشه‌بوون و كارتێكرنه‌كا مه‌زن كره سه‌ر چاندن و به‌روبومێ وان یێ وێ سالێ. ئه‌ڤجا قانوونا ژیانێ وه‌سا یا هاتیه دروستكرن و خودایێ مه‌زن حه‌زكریه هه‌ر ئێك تمامكه‌رێ یا دى بیت. په‌یاما من بۆ ده‌ستهه‌لاتدار و خودان بریاران و هه‌ر وه‌سا وه‌لاتیان كو دارستان و ژینگه‌ها خوه بپارێزین، چونكو ئه‌ڤه بۆ مه گه‌نجینه یه و فه‌ره ئه‌م ڤێ گه‌نجینێ بپارێزین و ئه‌م و نفشێ داهاتى ژی مفاى ژێ وه‌ربگرین.
