به‌رپرسه‌كێ یه‌مه‌نى بۆ ئه‌ڤرۆنیوز:سال ونیڤه فه‌رمانبه‌رێن یه‌مه‌نى مووچه وه‌رنه‌گرتینه
ئه‌ڤرۆنیوز/ ئه‌یاد به‌روارى
جێگرێ پارێزگه‌رێ ئه‌بیه‌ن بۆ كاروبارێن ئاشتبوونا نیشتمانى وگه‌شه‌پێدانێ ل وه‌لاتێ یه‌مه‌ن بۆ ئه‌ڤرۆنیوز راگه‌هاند، هێرشێن ئه‌سمانى یێن سعودى ل سه‌ر باژێرێن یه‌مه‌نى وه‌كو سه‌نعا پایته‌خت ومحویت ومارب وسعده وحجه كو دئه‌نجامدا ژێرخانا ئابوورى ل یه‌مه‌نێ تێكچوو ونوكه هێرشه ل سه‌ر پارێزگه‌ها حدیده ب به‌هانه‌یا ژناڤبرنا ئیرانێ وحوسیان، به‌لێ ئیران وحوسى ب سلامه‌تن وئه‌وێ زیاندار ودهێته ژناڤبرن تنێ گه‌لێ یه‌مه‌نێ یه.
دكتور ره‌بیع شاكر مه‌هدى، جێگرێ پارێزگه‌رێ ئه‌بیه‌ن بۆ كاروبارێن ئاشتبوونا نیشتمانى وگه‌شه‌پێدانێ ل وه‌لاتێ یه‌مه‌ن زیده‌تر بۆ ئه‌ڤرۆنیوز گۆت” هه‌ر كه‌سه‌كێ باوه‌ر نه‌كه‌ت چ وێرانكارى ل یه‌مه‌نێ یا په‌یدابووى، بلا بهێت وب چاڤێن خوه ببینیت، هه‌تا كو نه‌ته‌وێن ئێكگرتى ب خوه ژى راگه‌هاندیه كو یه‌مه‌ن یا تووشى كاره‌ساته‌كا مرۆڤایه‌تى یا مه‌زن بووى”.
ل دۆر كارتێكرنێن شه‌رێ هه‌ڤپه‌یمانیا عه‌ره‌بى ب سه‌ركێشیا سعودیێ دگه‌ل حوسیێن یه‌مه‌نێ، ربیع شاكر گۆت” شه‌رێ وێرانكه‌رێ یه‌مه‌نێ وه‌كریه حوسى ل باكوورێ یه‌مه‌نێ ده‌ستهه‌لاتدار بن و سعودیه ل باشوورێ یه‌مه‌نێ یا ده‌ستهه‌لاتدار بیت”.
ئاماژه دا ژى كو “یه‌مه‌ن وه‌لاته‌كێ ئارام بوو وهاتنا بوهارا عه‌ره‌بى ل ده‌ڤه‌رێ ب تایبه‌تى ل تونسێ ومسرێ ولیبیا وسووریێ بۆ ئه‌گه‌رێ وێرانكرنا یه‌مه‌نێ ژى”.
سه‌باره‌ت ده‌ستهه‌لات ورۆلێ ئیرانێ ل یه‌مه‌نێ، جێگرێ پارێزگه‌رێ ئه‌بیه‌ن یا یه‌مه‌نى گۆت” ئیرانێ چو ده‌ستهه‌لات ورۆل ل یه‌مه‌نێ نه‌بوو، به‌لێ دۆرپێچا ئابوورى ژلایێ سعودیێ وهنده‌ك وه‌لاتێن هه‌ڤپه‌یمانێن وێ ڤه ل سه‌ر یه‌مه‌نێ، حوسى نه‌چاركرن رێككه‌فتنه‌كا ئابوورى وده‌ریایى ل گه‌ل ئیرانێ ئیمزا بكه‌ن وئیرانێ هاریكاریێن مروڤایه‌تى ژ ده‌رمان وچه‌ندین هاریكاریێن دى پێشكێشى یه‌مه‌نێ كرن ورێككه‌فتن هاته كرن هه‌فتیانه چه‌ندین گه‌شتێن ئه‌سمانى دناڤبه‌را یه‌مه‌نێ وئیرانێ بهێنه ئه‌نجامدان ب رێیا تۆرا ئه‌سمانى یا یه‌مه‌نى وتۆرا ماهان یا ئیرانى پشتى كو پێنج كۆمپانیێن ئه‌سمانى یێن سعودى وكه‌نداڤى گه‌شتێن خوه بۆ یه‌مه‌نێ ل ئه‌یلۆلا 2014 راوه‌ستاندین”.
گۆت ژى” ئه‌و رێككه‌فتنه ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كى بوو بۆ هێرشێن سعودیێ ل سه‌ر یه‌مه‌نێ ب به‌هانه‌یا وێ چه‌ندێ ئه‌و هاریكاریێن ئیران پێشكێشى یه‌مه‌نێ دكه‌ت تنێ چه‌كه وهه‌تا نوكه ژى ئه‌و هێرشێن سعودى دبه‌رده‌وامن ل سه‌ر یه‌مه‌نێ ورۆژانه وه‌لایێن یه‌مه‌نی دهێنه كوشتن ژ ئه‌نجامێ وان هێرشان”.
وى به‌رپرسێ یه‌مه‌نى ئاشكراكر كو ده‌مێ سال ونیڤایه فه‌رمانبه‌رێن حوكمه‌تێ ل یه‌مه‌نێ مووچێن خوه وه‌رنه‌گرتینه وگۆت” ئه‌ڤه كاره‌ساته‌كه ددیرۆكا چو وه‌لاتان دروست نه‌بوویه وبوته پشت راست دكه‌م كو 7 ملیۆن مرۆڤ كو خێزانێن فه‌رمانبه‌رانه د به‌رسى نه وره‌وش یا گه‌هشتیه وى راده‌ى نوكه ب سه‌دان ئه‌كادیمیێن یه‌مه‌نى وه‌كو كرێكار ل فرنان شول دكه‌ن و ومامۆستا ژى یێن بووینه حه‌مال وچه‌ندین كارێن دى تنێ بۆ دابینكرنا پاریێ رۆژێ بۆ خێزانێن خوه وهێشتا گه‌لك چیرۆكێن دى یێن تراجیدى یێن هه‌ین، ئه‌ڤه هه‌موو ونه‌ته‌وێن ئێكگرتى ووه‌لاتێن جیهانێ تنێ بینه‌رێن بۆ ڤێ كاره‌ساتا ب سه‌رێ خه‌لكێ یه‌مه‌نێ هاتى”.
