هه‌كه شه‌رێ جيهانى يێ سيێ چێبوو هه‌ره ئێك ژ ڤان 10 وه‌لاتان
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئه‌م يێن د جيهانه‌كێ دا دژين يا پره ژ خۆشى و شه‌رى، ل ڤێره دێ 10 وه‌لاتان ل جيهانێ به‌رچاڤ كه‌ين كو هه‌كه شه‌رێ جيهانى يێ سيێ چێبوو سه‌ره‌دانا وان بكه‌يى هه‌كه ته ڤيا ب ئارامى بژى.
ئه‌ڤان وه‌لاتان نه‌خواستيه د ناڤ شه‌ر و نه‌خۆشيان دا بژين و هه‌موويان خوه ژ هه‌ر ره‌نگه شه‌ره‌كى دوورخستيه و دڤێت بێ شه‌ر و هه‌ڤركى و نه‌خۆشى بژين.
10- ئيرله‌ندا
ڤى وه‌لاتى هه‌لويسته‌كێ ناڤين ژ لايێ له‌شكرى ڤه وه‌رگرتيه ئه‌ڤه ژ سالێن سيهێ ژ سه‌دێ بۆرى، ئه‌و دێ ڤى هه‌لويستێ خوه پارێزيت د ڤى وارى دا، هه‌كه خوه شه‌رێ جيهانى يێ سيێ ژى روو ده‌ت.
9- سويسرا
سويسرا وه‌لاتێ ئێكێ وه‌كو مێژوو ئه‌وێن ژيانا شه‌رى ب دووماهى ئينايى پشتى هه‌ڤپه‌يمانيا پاريس ل سالا 1815ێ. ئه‌ڤه ژ وى ده‌مى وه‌ره پشكدارى د چو شه‌رێن ده‌ره‌كى دا نه‌كريه، چيايێن وێ كه‌لهێن باشن بۆ پاراستنا وێ ژ شه‌رێن ده‌ره‌كى، ئه‌ڤه ژى دبيته ئه‌گه‌ر كو ببيته نموونه‌ك بۆ ژيارێ هه‌كه شه‌رێ جيهانى يێ سيێ روودا.
8- سلوڤينيا
قامت دولة سلوفينيا بتطوير نظام طاقة شمسية وحرارية وكهرومائية، مما يعني أنها تستطيع الاعتماد على نفسها لتأمين الطاقة اللازمة في حال نشوب صراع دولي واسع. كما أنه من المفيد معرفة أن دولة سلوفينيا نأت بنفسها عن الحرب العالمية الأولى والثانية، وهذا يرجح أنها ستفعل الشيء نفسه في حال اندلاع الحرب العالمية الثالثة
7- ڤيجى
ده‌وله‌تا ڤيجى پێك دهێت ژ گزيرته‌كا گرتى ژ لايێ جوگرافيايێ ڤه ل باشوورێ زه‌ريا هادى، چ په‌يوه‌ندى ب هشكاتيێ ڤه نينن، ده‌سته‌لاتدارێن وى وه‌لاتى هه‌رده‌م پشته‌ڤانيا وێ چه‌ندێ دكه‌ن كو د دوور بن ژ شه‌رى و هه‌ڤركيێن نێڤده‌وله‌تى، ئه‌ڤه ژى دبيته ئه‌گه‌ر كو جهه‌كێ هێمن و ئارام بيت ل ده‌مێ شه‌ران.
6- دانيمارك
د سه‌ر وێ چه‌ندێ ژى كو نه‌شێى بێژى دانيمارك وه‌لاته‌كێ بێ لاينه ژ به‌ر هه‌بوونا وێ د ناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا باكورێ ئه‌تله‌س (ناتۆ) دا و دبيت پشكدارى شه‌ران ببيت هه‌كه روودا، به‌لێ وێ پلێته‌كا نمونه و سه‌ركه‌فتى يا هه‌يى كو ئه‌و ژى گرينلانده كو مه‌زنترين گزيرته‌يه ل جيهانى، ئه‌و خودان مافێ چاره‌يێ خوه‌نڤيسينه وه‌كو ئيداره گرێدايى دانيماركه، به‌لێ ئه‌ڤه يا دووره ژ شه‌ران و بێ لايه‌نه و مايێ خوه د وان كاران دا ناكه‌ت.
5- نه‌مسا
وه‌لاتێ نه‌مسا ل رێزا چارێ دهێت ژ سه‌رجه‌مێ 163ێ وه‌لاتێن هه‌لگرێن ناما ئاشتيا جيهانى ل سالا 2017ێ، ئه‌ڤه ب تنێ به‌سه كو سه‌رنجا ته بۆ وێرێ ب راكێشيت؟
4- پرتۆگال
پرتۆگال ژ لايێ پله‌كرنا ئاشتيا جيهانى ل رێزا دويێ دهێت.
پرتۆگال شيا خوه ژ چه‌پ ده‌ستيا تۆندڕه‌ۆ يا ئورۆپا رزگار بكه‌ت، ئه‌وا هه‌تا نوكه ب راده‌يه‌كێ مه‌زن ب ڤه‌شارتى مايى، پشت به‌ستن ل سه‌ر خوه كريه و خوه ژ هه‌ر ره‌نگه شه‌ره‌كى و هه‌ڤركيه‌كێ پاراستيه ژ شه‌رێ جيهانى يێ دويێ وه‌ره. ئه‌ڤه ژى بوويه ئه‌گه‌ر ل سه‌ر ئاستێ ناڤخۆ و جيهانى گه‌له‌ك يا به‌رقرار بيت، ئه‌ڤه ژى ل ده‌مێ روودانا شه‌رێ جيهانى يێ سيێ دبيت جهه‌كێ باش بيت.
3- نيوزيله‌ندا
نيوزله‌ندا نيڤا پێدڤيا خوه ژ كاره‌بێ دابين دكه‌ت ب رێيا هێزا كاروموگناتيسى، ب ئه‌ردێ خوه و به‌رفره‌هيا خوه و به‌رهه‌مێ خوه يێ ناياب دهێته نياسين و ئه‌ڤه ژى هندێ دگه‌هينيت كو ژ لايێ خوارنێ ژى ڤه چو ئاريشه نينن هه‌كه خوه بهێته گرتن ژ جيهانا دى ل ده‌مێ روودانا شه‌رى. ژ جهێن شه‌رێن جيهانى ژى يا دووره ده‌سته. ئه‌ڤه هه‌موو دبنه ئه‌گه‌ر كو هه‌لبژارتنه‌كا باش بيت ل ده‌مێ روودانا شه‌رێ جيهانى يێ سيێ بچيه وێرێ.
2- كه‌ندا
گه‌نه‌دا ل رێزا هه‌شتێ دهێت د رێزبه‌ندا وه‌لاتێن ئاشتيێ ل جيهانى ب گۆره‌يى رێزبه‌نديا 2017ێ و د رێزبه‌نديا شه‌رێن ناڤخۆ و جيهانى ژى دا 1.1 ژ سه‌رجه‌مێ 5ێ ب ده‌ست خوه ڤه ئينا. ئه‌ڤه ژى هندێ دگه‌هينيت كو وه‌لاته‌كێ ئارامه ل جيهانێ هه‌كه بچنێ.
1- ئايسله‌ندا
ئايسله‌ندا به‌رده‌وام ل رێزا ئێكێ يه ل سه‌ر ئاستێ جيهانێ بۆ ئاشتيێ. ژ لايێ جوگرافى ژى ڤه يا دووره ژ وان وه‌لاتێن هه‌ڤركيێن شه‌ران ل سه‌ر
وه‌كو وه‌لاتێن ئێكگرتى يێن ئه‌مريكى و رۆسيا و كوريا باكوور. ئه‌ڤه هه‌موو دبنه ئه‌گه‌ر كو جهه‌كێ گه‌له‌ك خۆش بۆ كو تو بچيێ هه‌كه شه‌رێ جيهانى يێ سيێ روودا.
ڤيديۆ: گه‌شته‌ك ل ئايسله‌ندا
