شاندەکێ بەغدا بۆ چارەکرنا کێشێن دارایی دێ سەرەدانا ھەرێمێ کەت
ئەڤرۆ نیۆز، سالار دۆسکی:
ئەندامەکێ پەرلەمانێ عیراقێ ئاشکرا کر کو ھێشتا دەم یێ مای بۆدجا ھەرێما کوردستانێ بھێتە زێدەکرن و گۆت: “سێ سیناریۆ بۆ زێدەکرنا بۆدجا ھەرێمێ ل بەر دەست ھەنە، سیناریۆیا دویێ پتر دبەرژوەندا ھەرێمێ دایە”.
د.ئەحمەد سەفار، ئەندامێ لژنا دارایی و ئابووری بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو بۆدجا عیراقێ ب ١٣٣ تریلون دیناران ھاتیە خەملاندن، ژڤی پارەی ٥٦.٦ تریلۆن، نەفەقاتێن سیادی و حاکیمە نە، ٧٤ تریلۆن و ٤٠٠ ملیۆن بتنێ دمینن، ژڤێ رێژێ ١٢.٦٧% بۆ ھەرێمێ یە کو دبنە نەە تریلۆن ٧٨٣ملیار، ئەڤە ب دو مەرجان دھێـتە دان دڤێت ئەو مەزاختیێن دارایی دناڤبەرا ھەر دو حوکمەتان دا ژ ٢٠١٤ ھەتا ٢٠١٨ بھێتە ھەژمارتن و ب چاڤدێریا دارایی و ئەڤە مەرجەکێ ب زەحمەتە، مەرجێ دویێ دڤێت رۆژانە حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ٢٥٠ ھزار بەرمیلێن گازێ رادەستی کۆمپانیا سومو بکەت، ھەکە ھەر دو مەرج نەھاتنە بجھئینان ئەو نەە ترۆیلۆن دھێنە ھەلوەشاندن و رێکەفتن ل سەر ڤێ ھاتیەکرن، ل گەل دورێن ٦٠٠ ملیاران نەفەقات حاکیمە دێ بۆ کوردستانێ زڤرن وەک دەرمان ھندەک تشتێ دی و گۆت: “مە داخوازا کربوو دورێن ٤٠ بەندان ژ نەفەقاتێن سیادی ھەرێما کوردستانێ پەیوەندی پێڤە نینە، ئەڤە جھێ قەبوولکرنێ نینە، تشتێ ھاتیەکرن ناڤێ کوردستانێ ل جھێ پارێزگەرێن باکوری ھاتە راستڤەکرن، نەفەقاتێن سیادی بتنێ ١٢ بەند ئینانە خوارێ ژ ١١١ بەندان، ئەڤە باشترە ژ چ نەھاتیەکرن، ئەم یێ داخواز دکەین رێژا مە یا دستووری کو ١٤% بھێتەدان ل دووڤ دووماھی ئامارا وەزارەتا پلاندانا عیراقێ”.
ناڤھاتی خویا کر کو ل دووڤ سیناریۆیێ ئێکێ، ھندەک نەفەقاتێن سیادی دێ ھێنە دوورکرن، گرێبەستێن پەترۆلێ دێ وەک خوە مینن، کورتھێنان زێدەدبیت بۆ رێژا ھەرێما کوردستانێ دێ زێدەبیت بۆ زێدەتر ژ ١١ ترلیون ٩٠ ملیار دینار، سیناریۆیا دویێ ھەکە حوکمەتێ ھەر دو مەرجێن بەغدا بجھنەئینان، دێ ئەو رێکەفتن ھێتە ھەلوەشاندن و بتنێ بەغدا دێ مووچێ فەرامانبەرێن ھەرێمێ، دەرمان و سوتەمەنی و پارێن جوتیاران و ئاھێن خوارنێ دێ ھنێریت، کێشا سەرەکی ئەوە رێژا فەرمانبەران ل بەغدا ژمارەکە و ل ھەرێمێ ژمارەکە و و گۆت: “باوەرکەم دێ ٣١٧ ملیاران زێدەتر لێ ھێت و دبیت بگەھیتە دورێن ٤٠٠ ملیاران دیناران”.
د. ئەحمەد سەفار ئەو ژی ئاشکراکر کو، پرۆژە وێ شەڤێ گەھشتە لژنا دارایی شەڤا دەنگدان ل سەر حوکمەتا عادل عەبدولمەھدی ھاتیەدان، ئانکو پرۆژە ژ حوکمەتا عەبادی گەھشتە لژنا دارایی یا پەرلەمانی، لەوما وان داخوازکر بۆ حوکمەتێ بھێتە ڤەگەراندن، حوکمەتا نوو یا عیراقێ دیارکر کو دەم یێ کورتە و سالا نوو ھات کا لژنا دارایی چ تێبینی و گوھورین ھەنە دێ کەین بۆ جارا ئێکێ ل دیرۆکا عیراقێ دا ھەر دو دەست ھەلاتێن تەنڤیزی و شەرعی پێکڤە کاردکەن ل قووناغا بەرھەڤکرنا بۆدجێ دا، لەوما ل شەڤا بوری خواندنا ئێکێ بۆ ھاتەکرن و ل دەمێَ چەند رۆژێن دی دێ کار بەردەوام ل سەر ھێتەکرن دا بزڤریتە پەرلەمانی و خواندنا دویێ بۆ بھێتەکرن، ھێشتا دەنگدان ل سەر نەھاتیەکرن.
ھەمان ئەندامێ پەرلەمانی ئەو ژی ئاشکراکرکو لژنا دارایی ٤٧ خال پێشکێشی لژنا حوکمەتێ کرینە، سەرجەمێ ئەڤان خالان نەە گرێداینە ب ھەرێما کوردستانێ ڤە، پشتی زڤراندین بتنێ خالەک جێبەجێکریە، لەوما دەمێ خواندنا دووێ بۆ دھێتەکرن دێ داخازا گوھورینان کەین ل گەلەک مادان دا.
ئەندامێ لژنا دارایی ئەو ژی گۆت: ژڤانە لژنە حوکمەتا عیراقێ یا دارایی سەردانا ھەرێما کوردستانێ بکەت و ل گەل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ کومبوون بھێنەکرن بۆ گەھشتن ب رێکەفتنەکێ.
