ره‌وشه‌نبیریا دژه‌كورد .. (دژه‌پارتى) وه‌ك نموونه
فه‌رهاد حاجى باڤى
ره‌وشه‌نبیریا دژه‌كورد ئه‌و ره‌وشه‌نبیرییه یا كو هه‌ڤدژى ژیان، بیرو بۆچوون، هزر، هیڤى و ئارمانجێن كوردان و كوردایه‌تییێ، ب درێژاهیا ب هزاره‌هان سالان تورك، عه‌ره‌ب و فارسیان په‌یره‌و و پراكتیزه كرینه، داكو كورد وه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌ك سه‌ربخوه و باوه‌رى ب دۆزا خوه هه‌ى نه‌مینت و ببته تركێن چیای، كورێن ئه‌جان و صه‌عصه‌ى و قه‌ره‌چێن فارسیان، كولتوورێ داگیركه‌رێن كوردستانێ ته‌ژى و خورى دژه‌كورده تا وى راده‌ى ئه‌م ل سه‌ر ئاستێ مللى تێگه‌هاند بوون، كو خودێ و ئیسلام دژى مه‌نه و پێغه‌مبه‌رى یێ گۆتى((هه‌كه‌ر كورد بوون ده‌وله‌ت دێ دنیا خراپ بت))، هه‌لبه‌ت پێغه‌مبه‌رى وه نه گۆته، و ژ ڤه‌رێژا وى قه‌بارێ مه‌زنێ ره‌وشه‌نبیریا دژه‌كورد هه‌ژماره‌كا ساخله‌تێن نه‌جوان و نه‌شرین و خوه‌گرتى د كه‌ساتییا مرڤێ كورددا دروست بوون، و ئێك ژ وان ساخله‌تان ئه‌وه كه‌ساتییا تاكێ كورد به‌رامبه‌ر تورك، عه‌ره‌ب و فارسان زوو بۆچوون و دیتنا خوه دیار ناكت هه‌تا كو هێزا وى بزانت ژنوو دیار دكت، و مخابن به‌رامبه‌ر برایێ خوه یێ كورد بێ سنۆر دئاخڤت، ئانكو بۆ مه گایه و بۆ خه‌لكێ گولكه و هنده‌ك كه‌س و لایه‌ن وێڤه‌تر دچوون، ده‌ما كاره‌ك بۆ دوژمنێن مه دخوازتن و هه‌مان كار بۆ كوردان نه دخوازتن، و ئه‌ڤ چه‌نده گرێكه‌كا ده‌روونی یه و ڤه‌رێژا كه‌توارێ بنده‌ستییێ بوویه كو ب ئه‌گه‌ر و بێ ئه‌گه‌ر مرۆڤێ كورد دهاته كوژتن و ته‌په‌سه‌ركرن، و دیاره ساخله‌ت زوو نائێنه گۆهۆرین و ده‌مه‌ك درێژ دمینت هه‌تا گۆهۆرین ب سه‌ردا بئێن، ئه‌ڤه چه‌نده ژی مه د ره‌وشا سیاسیا كوردستانێدا تێبینى كر، ئانكو (دژه‌كورد) یا خوه ل پشت (دژه حزبه‌ك) ڤه‌دشارت، له‌وا حزب هه‌نه بۆ مرنێ دژى وێ چه‌ندێ بوون سیسته‌مێ حكومرانییێ ل كوردستانێ ببته سه‌رۆكاتى، لێ هه‌مان سیسته‌م بۆ توركیا دخواستن و دگه‌لدا بوون، كه‌س و لایه‌ن و كه‌ساتیێن كورد هه‌بوون دگۆتن (كۆرۆنا ل ئیراقێ راستییه و هه‌بوونا وێ به‌رچاڤه و مه‌ترسیداره) لێ بۆ كوردستانێ دگۆتن (نینه و یاریه‌كا ده‌ستهه‌لاتا كوردیه)، ره‌وشه‌نبیریا دژه كورد یا چووى د ناخێ هنده‌ك مرۆڤان دا حه‌تا وى راده‌ى دبێژن (خوه‌زى ل زه‌مانێ دكتاتۆرى) و به‌لكو مافێ وان بت، چونكو مفادار بوون و چه‌تیێن دوژمنێن ملله‌تێ خوه بوون و قوربانى نه‌دا بوون، و د وى چارچوڤه‌یدا هه‌ر هه‌یام ـ هه‌یام ئه‌ڤ ره‌وشه‌نبیریه ل گه‌ل قه‌یرانان دیار دبت، لێ ل ژێر په‌ردا ره‌وشه‌نبیریا دژه‌پارتى، ئه‌ڤ ره‌وشه‌نبیریا نه‌خۆمالى كریاره‌ك نه‌جوانه و سوبه هه‌كه حزبه‌كا دیتر ژی ده‌ستهه‌لات وه‌رگرت بێ گۆمان دێ ئه‌و ره‌وشه‌نبیرى دژى وان ژی سه‌رهلدده‌ت، ئه‌ڤ ره‌وشه‌نبیریه دژى حوكمه‌تا كوردییا رۆژئاڤاى ژی هه‌یه و تیۆریزه‌كرن بۆ دئێته كرن، هه‌ر چاوابت گه‌له‌ك كه‌سێن مفادار هه‌تا ل سه‌ر هه‌ستى ڤێ جۆره ره‌وشه‌نبیرییێ خۆرت دكن، و گه‌له‌ك لایه‌نگر، پشته‌ڤان، كادر و به‌رپرسێن پارتى ب خوه ژی خوه مت و بێ ده‌نگ دكن هه‌مبه‌ر وێ ره‌وشه‌نبیریا دژه‌پارتى، هه‌روه‌كو تو بێژێ ئاریشه نه یا وانه و یا درواسییێ وانه، هه‌روه‌سا گه‌له‌ك كه‌سێن حزبێن دژه‌پارتى ل ژێر ناڤێ (كه‌سێن سه‌ربخوه، چالاكڤان، رۆژنامه‌نڤیس و نڤیسه‌ر) سووارى پێلا توره‌بوونا ده‌مكیا خه‌لكێ دبن، و ژهرا خوه درێژن دناڤ رایا گشتییا كوردستانێدا و د ئه‌نجامدا نه ب ته‌نێ باوه‌رییا تاكه‌كه‌سێ كورد ب پارتى نامینت، به‌لكو ده‌ربازى سینۆره‌ك مه‌ترسیدار دبت ئه‌و ژی نه‌مانا باوه‌رییێ ب پرسگرێكا كوردى ب خوه ژی و هه‌رفاندنا كه‌ساتیا تاكه‌كه‌سێ كورد.
ـ بۆچى ره‌وشه‌نبیریا دژه‌پارتى وه‌ك نموونه؟
چونكو:
1ـ دیرۆكا پارتى پشكه‌كه ژ دیرۆكا سه‌روه‌رییا كوردان ب درێژاهیا پتر ژ نیڤ چه‌رخى.
2ـ حزبه‌كا دیرۆكییه و بۆ ده‌مه‌ك درێژ تاكه نوونه‌را ملله‌تێ كورد بوو ل هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ.
3ـ حزبه‌كا خۆدان مه‌رجه‌عیه‌ته‌كا بهێز و دیرۆكییه.
4ـ پارتى دیموكراتى كوردستان حزبه‌كا مه‌زن و خۆدان جه‌ماوه‌ره‌كێ به‌رفره‌هه و شه‌رێ به‌رخوه‌دانێ دژى دوژمنان كرییه.
5ـ خودان چه‌ندین خالێن هێزێیه و ده‌ستهه‌لات ژی وه‌رگرتییه ئانكو ده‌وله‌تا سیبه‌ره.
ـ پێناسه:
وه‌كو پێناسه ئه‌م دكاران ببێژن ره‌وشه‌نبیریا دژه‌پارتى: هه‌ژماره‌كا هزروبیر و بۆچوونێن به‌رهه‌ڤن و پرانیا جاران شكه‌ستیخوارن (دوژمنان ژی بكاردئینان) ژبۆ شكاندنا پارتى دیموكراتى كوردستان، و ره‌شكرن و نه‌جوانكرنا هه‌ر كاره‌كێ ئه‌نجامداى و نها ئه‌نجامددت و د ئاینده‌یدا چاڤه‌رێیه ئه‌نجام بدت.
ـ ئه‌گه‌ر:
ئه‌ڤ نیڤ دیارده بێ ئه‌گه‌ر په‌یدانه‌بوویه ژ ئه‌گه‌رێن په‌یدابوون و خۆرتبوونا وێ:
1ـ پارتى تێر به‌رهه‌م و ده‌ستكه‌ڤته و (دارا ب به‌ر به‌ر دچنێ).
2ـ ژ ئه‌نجامێ سه‌ركه‌ڤتان پارتى د هه‌لبژارتناندا هه‌ر ژ سالا 1992 و پرانیا جاران سه‌ركه‌ڤتییا ئێكێ بوو و گه‌هێن ده‌ستهه‌لاتێ كه‌ڤته ده‌ستێ وێ، و یێ ده‌ستهه‌لاتێ بكت جاران راسته و دبته ده‌ستكه‌ڤت و هه‌موو دبنه هه‌ڤال و جاران ژی شاشه و هه‌موو ژ به‌رپرسیارییێ دره‌ڤن و پارتى ناره‌ڤت و باجێ دت، هوسا خه‌لكه‌ك ساده وه‌كو تشته‌ك خۆمالى و دناڤبه‌را (خۆماندا) و مینا گازندێن ناڤ خێزانه‌كێدا پارتى ره‌خنه دكن، ئه‌ڤجا ئه‌و گازنده و ره‌خنه ده‌ربازى ئاقاره‌ك دیتر دبت دوژمن و نه‌حه‌ز مفاى ژێ دبینن.
3ـ ئه‌و كه‌سێن ژ زكره‌شى ڤێ ره‌وشه‌نبیرییێ په‌یره‌ودكن د رابۆریدا دوژمن یان كورێن دوژمنێن پرسگرێكا كوردى بوون، و ژێیاتییا وان لاوازه بۆ ئاخ و ئه‌سمانێ كوردستانێ وخوه دبینن زیاندار ژ كوردینییێ.
4ـ نه‌گه‌هشتینه پله و پۆستێن دخوازتن.
5ـ نه‌كارینه تێرا خوه دزییان و گه‌نده‌لییێ بكن.
6ـ یێ هاتى سزادان ژ لایێ پارتیڤه.
7ـ لاوازییا ره‌وشا ئابوورى و نه‌بوونا خزمه‌تگوزارییان وه‌ك ئاڤ، كاره‌ب و مووچه…هتد.
8ـ هنده‌ك حزب و ره‌شه‌كێن وان ل سه‌ر بنیاتێ دوژمناتیا پارتى و كوردایه‌تییێ هاتینه دامه‌زراندن و كار دكن و نه‌كو دژى رژێما ئیراقێ هاتینه دامه‌زراندن و پشته‌ڤانێن خوه په‌روه‌رده‌كرینه.
ـ نیشانێن ڤێ ره‌وشه‌نبیریێ:
داكو جه‌ماوه‌ر و پشته‌ڤانێن پارتى و كوردایه‌تییێ خوه ژ ڤان جۆره مرۆڤێن هه‌لگرێن وێ ره‌وشه‌نبیرییێ بپارێزن گرنگه نیشانێن وان بزانن وه‌كى:
1ـ ب رۆژ پارتینه (ده‌ستهه‌لاتن) و ب شه‌ڤ دژه‌پارتینه (ئۆپۆزسیۆنن).
2ـ خواندنه‌كا سڤك و سه‌رنجه‌كا سه‌رپێ بده پۆست و كۆمنتێن وان د سوشیال میدیایێدا و ب تایبه‌تى د فه‌یسبووكیدا بێهنا نه‌حه‌زییێ ژێ دفرت.
3ـ ل گۆره‌ى شیانێن خوه و یا پێچێ بن ب هه‌لكه‌ڤت و بێ هه‌لكه‌ڤت پارتى كێم دكن و شدكێنن.
4ـ یاریێن خوه ب هه‌ر تشته‌كێ پارتى دكن تا وى راده‌ى یاریان ب خه‌باتا و قوربانیدانا پێشمه‌رگه‌ى و خوینا شه‌هیدان ژی دكن.
5ـ كێماسى و شاشیێن پارتى مه‌زن دكن و بێ به‌لگه و بنه‌مایه‌ك عه‌قلى هه‌موو كارێن باش ژی بۆیاغه‌كا كرێت پێدا دكن.
6ـ مووچه‌خوه‌رن و جاران هه‌موو ئه‌ندامێن خێزانا وان مووچه‌ى وه‌ردگرن و پرانیا خووشك و برایێن وان مووچه‌خوه‌رن، و ژبه‌رى بئێنه دامه‌زراندن دلسۆزێن پارتى بوون و پشتى هینگێ سوبحانه الله ژ ڤى ده‌ستى چوونه د ده‌ستێ دیتردا و بوون دوژمن و نه‌حه‌ز، و باوه‌رناما گه‌له‌ك ژ وان سه‌خته‌یه یان ژی سه‌ره‌تاى و ناڤنجیه و د باشترین ره‌وشدا ده‌رچوویێن ئاماده‌یى یان په‌یمانگه‌هه‌كێنه و ته‌ژى ده‌رچوویێن كۆلیژا و خۆدان ماسته‌ر و دكتۆرا نه‌دامه‌زراندینه.
7ـ مفادارن ژ ره‌وشا كوردستانێ یا پشتى سه‌رهلدانێ په‌یدابووى و نه‌كرێدار، خۆدان خانى و ترمبێله و پارچه زه‌ڤى ژی وه‌رگرتنه.
8ـ خوه ل پشت مه‌زنه به‌رپرسه‌ك پارتى ڤه‌دشێرن.
9ـ د سه‌ركه‌ڤتن، ده‌سته‌كه‌ڤتان و به‌رفره‌هیاندا پشكدار و هه‌ڤپشكن و د شكه‌ستن و هه‌بوونا كێماسیاندا ژ به‌رپرسیارییێ دره‌ڤن.
ـ ئه‌نجام:
1ـ باوه‌ریا خه‌لكێ ب پارتى سست و خاڤ دكت.
2ـ باوه‌ریا خه‌لكێ ب كوردایه‌تییێ ژی ناهێلت.
3ـ تاكه كه‌سێ كورد فێرى دوریاتى و كولتوورێ دره‌وێ دكت.
4ـ كه‌ساتیا تاكێ كورد به‌ره‌ف هه‌لوه‌شاندنێ دبت.
5ـ وێ چه‌ندێ دسه‌لمینن كو كوردان ره‌وشه‌نبیریا ده‌ستهه‌لاتداریكرنێ نینه و ژبۆ ده‌ستهه‌لاتا خوه یا نه‌ته‌وه‌یى ناچه‌من و پێدڤییه چیڤێ داگیركه‌ران ل هنداڤ سه‌رێ وان بت.
ـ چاره‌سه‌رى:
و ژبۆ چاره‌سه‌ریا ڤێ ره‌وشه‌نبیریا زیانبه‌خش:
1ـ گرنگه جه‌ماوه‌رێ دلسۆزێ پارتى و كوردایه‌تییێ هایدارێ ڤێ ره‌وشه‌نبیریێ ببن، ب تایبه‌ت د سۆشیال میدیایێدا.
2ـ ده‌ستنیشانكرن و رسواكرنا كه‌سانێن ڤێ جۆره‌ره‌وشه‌نبیرییێ په‌یره‌ودكن، ب تایبه‌تى یێن دناڤ پارتیدا.
3ـ پارتى ب خوه ئه‌جنده و كه‌نالێن هزرى هه‌بن بۆ به‌رسینگگرتنا ڤێ جۆره‌ره‌وشه‌نبیریێ و په‌یره‌وكه‌رێن وێ.
4ـ چاكسازى د ناڤ پارتى ب خوه‌دا بهێنه‌كرن.
