د.خالص صه‌بری هه‌سنی: هنده‌ك جورێن به‌ركان ب جوره‌كێ‌ وه‌رزشێ‌ یان گه‌له‌ك ڤه‌خوارنا...

د.خالص صه‌بری هه‌سنی: هنده‌ك جورێن به‌ركان ب جوره‌كێ‌ وه‌رزشێ‌ یان گه‌له‌ك ڤه‌خوارنا ئاڤێ‌ نامینن

9

ئه‌ڤرۆ، سولین ئیبراهیم سمو:

گه‌له‌ك جورێن به‌ركا هه‌نه‌ ژ هه‌میا گرنگتر ئه‌ون یێن مادا كالسیومی دگه‌ل هه‌ی ئه‌وژی 75%تا85% ژجورێن به‌ركا كالسیوم یێ‌ دناڤدا هه‌ی و مه‌یێن هه‌ین كێمتر ئه‌م دبێژینێ‌ یوریك ئه‌سید ئه‌وێن ترشاتیا یوریك زێده‌دبیت ب تایبه‌ت ئه‌وێن نه‌خۆشێن (دا‌و الملوك)هه‌ی، هنده‌ك جورێن دی یێن به‌ركایێن هه‌ین تایبه‌ت گرێدانه‌ك ب ئاریشێن خوینێ‌ ڤه‌ هه‌یه‌ و هنده‌ك ماددێ‌ (سستین) زێده‌دبیت دگه‌ل میزێ‌ و خوینێ‌ دبێژنێ‌ (سستین ستون) و گوت: به‌رك بو هه‌موو ته‌مه‌نا چێدبن به‌لێ‌ ژته‌مه‌نێ‌ 25 تا30 ێ‌ پترن ژته‌مه‌نێن بچووكتر، هنده‌ك ئاریشه‌یێن هه‌ین دناف خوینێ‌ دا هنده‌ (ترسباتا ) چێدكه‌ن، و به‌رك چێدبن و هنده‌ك جارا به‌رك بو ته‌مه‌نێ‌ هه‌یڤه‌كێ‌ ژی چێدبن  و هنده‌ك زاروكێن 4تا5 سالی ئاریشێن زكماكی دناڤا گولچیسكێ‌ دا چ جهه‌ك ته‌نگ بیت یان كیسكه‌ك هه‌بیت گولچیسك كارێ‌ خوه‌ نه‌كه‌ت یانژی خوین یادروست نه‌بیت هنده‌ك دبێژنێ‌ (میتابولیك دزیز).

د.خالص صه‌بری، دیاركر، نیشانێن به‌ركا گه‌له‌كن جار نه‌خوش دێ‌ هێن بێژن هه‌ودانا میزه‌رۆیێ‌ من یا هه‌ی و هندی چاره‌سه‌ریا وه‌ردگرم بو هه‌یڤه‌كێ‌ یان دو هه‌یڤا و جاره‌كا دی ئه‌و هه‌ودان دزڤریته‌ڤه‌، ئێك ژوان ئه‌گه‌ران به‌ركه‌ ئه‌گه‌ر سونه‌ر یان تیشكه‌كێ‌ چێكه‌ن دێ‌ زانن به‌رك یێ‌ هه‌ی هنده‌ك جاران ژی دێ‌ ره‌نگێ‌ میزێ‌ هێته‌ گوهورین ب تایبه‌ت هه‌كه‌ به‌رك بهێته‌ دحالبی یان گولچیسكێ‌ دا هنده‌ك برینداریێ‌ چێدكه‌ت و دێ‌ خوین دگه‌ل میزێ‌ هێت به‌لكی نه‌خوش خوینێ‌ نابینیت به‌س دێ‌ بینیت ره‌نگێ‌ میزێ‌ یا سۆر بووی یان یا شێلی یه‌، ئه‌و ئێك ژنیشانایه‌ و به‌رك هه‌كه‌ د گولچیسكێ‌ دابیت ئێشانا وێ‌ یا زور نینه‌ ئه‌و ئێشانا هه‌بیت ژی دێ‌ كه‌ڤیته‌ ته‌نشتێ‌ دا چ یاراستێ‌ بیت یان چه‌پێ‌ و هنده‌ك جارا هه‌ردو ته‌نشت دئێشن و به‌رك تێدا چێدبن و گۆت: ده‌مێ‌ به‌رك ژگولچیسكێ‌ بهێته‌ د حالبی دا ل وێرێ‌ رێكا ده‌ركه‌فتنا میزێ‌ قفل دكه‌ت، ئێشانه‌كا دژوار دێ‌ چێبیت، چ كه‌س نه‌شێن خوه‌ ل به‌ر بگرن، هنده‌ك ژ نیشانێن دی یێن به‌ركی ئه‌وه‌ گه‌له‌ك چوونا ده‌ستئاڤێ‌ یان كێم چوونا ده‌ستئاڤێ‌  و ئه‌ف نیشانه‌ دبنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ لاوازبوونا گولچیسكان، هوسا دێ‌ نه‌خوش لاواز بیت و نه‌شێت خوارنێ‌ بخۆت، دیاركرنا به‌ركی ل ده‌ف نه‌خوشی ب پشكنینا میزێ‌ ئه‌گه‌ر هه‌ودانه‌ك هه‌بیت دیاردبیت و پشكنیناسونه‌رێ‌  به‌رك95%دیاردبیت و پشكنینا میفراسێ‌ هه‌موو جورێن به‌ركا دیاردكه‌ت.

د.خالص صبری گۆت: چاره‌سه‌ریا به‌ركان یا ب زه‌حمه‌ت نینه‌، هندی نه‌خوش زوو سه‌ره‌دانا نوشداره‌كێ‌ تایبه‌تمه‌ند بكه‌ت و به‌رك هه‌بیت و به‌رك گه‌له‌كێ‌ یێ‌ بچووك بیت دێ‌ ب چاره‌سه‌ریێن بچووك هێته‌ چاره‌سه‌ركرن و به‌رك نامینیت، دبیت ب جوره‌كێ‌ وه‌رزشێ‌ یان گه‌له‌ك ڤه‌خوارنا ئاڤێ‌  به‌ركی نه‌هێلیت و ئه‌گه‌ر به‌رك ژ 5ملیما زێده‌تر بیت و دناڤ گولچیسكێ‌ یان حالبی دابن دشێن ب رێكا لێزه‌ری ژناف ببه‌ین، و گۆتژی: نوكه‌ هه‌موو ئامیر دبه‌رده‌ستن  بو نه‌هێلانا به‌ركی ئه‌و نشته‌رگه‌ریێن به‌ری نوكه‌ دهاتنه‌كرن و گولچیسك دهاته‌ ڤه‌كرن نه‌مایه‌، خوپاراستن ژبه‌ركی گه‌له‌ك ڤه‌خوارنا ئاڤێ‌ یافه‌ره‌ ژبو دووركه‌تن ژنه‌خوشیا به‌ركا دیاركرنا ره‌نگێ‌ میزێ‌ ئه‌گه‌ر یا تاری بیت و یازه‌ر بیت ئه‌و پێدڤی ب هێشتا ئاڤێ‌ یه‌، ره‌نگێ‌ میزێ‌ ئه‌گه‌ر یا زه‌لال بیت یان زه‌ره‌كێ‌ كێم بیت ئه‌و یانورماله‌.

ل دووماهیێ‌ د.خالص صبری هه‌سنی  تایبه‌تمه‌ندێ‌ نشته‌رگه‌رێ‌ گولچیسكا  گوت: ئاڤا له‌یمونێ‌ گه‌له‌ك یا باشه‌ بهێته‌ ڤه‌خوارن دا به‌رك چێنه‌بن، وه‌رزش ژباشترین چاره‌سه‌ریایه‌ بو به‌ركی وه‌كی حه‌بلانێ‌ ئانكو خو هه‌لاڤێتن یان چوناسه‌رده‌ره‌جكا ژباشترین ته‌مرینایه‌ بو نه‌هێلانا به‌ركی وماددا پروتینی، وگوتژی: سویراتیێ‌ یاكێم بیت ئه‌گه‌ر به‌رك هه‌بیت، ژهه‌میان باشتر بونه‌هێلانا به‌ركی  هندی نیشانه‌كێ‌ ژیێن مه‌دیاركری ل ده‌ف نه‌خوشی هه‌بیت ب زووترین ده‌م ل ده‌ف نوشداره‌كێ‌ تایبه‌تمه‌ند چاره‌سه‌ریێ‌ وه‌رگریت.

کۆمێنتا تە