هەمی دشێن رەخنەیێ بگرن بەلێ بەڕەڤانیكرن ژ مل و دەستـێن هەمیان ناهێت
ديدار، سالار محةمةد دۆسكى:
2 – 4
زێدەتر گۆت: راستە بنەمالا مە مامۆستایێن ئاینی بوون بەلێ كوردپەروەربوون و مەلاتیا گوندان نەدكرن مولكەكێ مەزن هەبوون و فەقی خودان كرن و ل گوندێ فەقی یا چ مووچە نەبوون هەر هەمی ب ئەوی عەردی دژیان و زێدەتر كورد پەروەربوون، پشتی شۆرەشا ئیلۆنێ دەست پێكری دەڤەر هەمی كەفتنە سنورێ شورەشێ دا و مالێن مە هەر مانە ل گوندی .
هەمان پێشمەرگەیێ شۆرەشێن ئیلونێ و گولانێ زێدەتر گۆت: مالا مە زێدەتر چاڤێن وا ل سەر خواندنێ یە و دایكا خودێ ژێ رازیبت ژنەكا تێگەهشتی و شارەزا بوو و خەلكا زێبارێ بوو، ئەڤە ژی چیرۆكەكا دی یە، هەڤژینا بابێ من سورك هاتنێ پێ وەغەركر و بابێ من ما ل دەڤەرا زێبارێ و ژنەكا زێباری دایێ كو دایكا مە بوویە دووماهی گوندێ زێبارێ یە، دەڤەرا دەشتا زێ بگشتی كورد پەروەر بووینە و هەتا رادەكێ باش سەر ب بارزان بووینە و پرا (كەلیا) سنورێ هەر دو دەڤەران بووینە و هەتا سالێن 1943 ژی خالەكا لەشكری یا بارزان ل سەر پرێ بووینە و دەمێ شكەستین چوونە بالندا و بەرەف ئیرانێ چوون.
هێشتا گۆت: ل گوندێ مە كو پێشتر مە ئاماژە پێكری هەر چ مال نەبوون چەك نەبوو، دەمێ شۆرەش گەش بووی بریاردا ئەگەر مالەكێ پی چ نەبیت چەكی بكریت بلا دو مال خوە بكەنە ئێك و چەكەكی بكرن و ئەڤە فەرمانا (شێخ ئەحمەد)ی بوو.
نزار باوانی، پێشمەرگەیێ هەر دو شۆرەشێن ئیلۆن و گولانێ ئەو ژی گۆت: هندی من گوهلێ بووی ژ مرۆڤێن خوە و ئەڤە چەندە ل دەزگەهێ ئیلونێ دا، دەمێ (مەلا مستەفا بارزانی) خودێ ژێ رازیبت ژ روسیا زڤری یە ئیراقێ و دەستورەك هاتەدانان كو ئیراق یا هەڤ پشكە دناڤبەرا كورد و عەرەبان و هەتا سرودەك هاتە گۆتن دگۆتن كورد و عەرەب برانە و پشتی ڤەگەریا ئیراقێ ولدیف بوچوونا من ئەو ڤیانا (مەلا مستەفا بارزانی ) بۆ مللەتی و بەرۆڤاژی یا مللەتی بۆ جەنابێ وی و ئەو قیمەتا وەلاتان دا خودێ ژێ رازی، نەحەزێن كورد ئەڤە پێ نەخوش بوو و خوە گەهاندنە (عەبدولكریم قاسم) كو سوزێن داینە بارزانی ژێ پەشێمابیت و هەتا گەهشتینە وی ئاستی دڤیان بگرن و هەتا گەهشتینە وی ئاستی هێرشی دەڤەرێ كرن و فرۆكە هاتن بارزان دا، چ جاران كوردان شەر نەكریە و بتنێ بەرەڤانی كرینە و 0مەلا مستەفا بارزانی) خودێ ژێ رازیبت بریار دا بەرەڤانی ژ ئاخ و كەرامەتا وەلاتی بهێتەكرن، شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ دەمێ دەست پێكری ب هیمەتا بارزانی و ئەو شورەشێن پێشتر هەبووین ل بارزان، بارزانی هزر ل شورەشا ئیلونێ كر كو ئەف شۆرەشە بتنێ ل دەڤەرا بارزان نەبیت و ئەگەر ڤەگەرینە نە ڤە كوردان ب درێژاهی یا مێژوویێ گەلەك شۆرەش و سەرهلدان ل هەمی پارچێن كوردستانێ ئەنجامداینە و هەر دەڤەرەكێ شۆرەش تێدا رابووینە و ئەڤە هەمی دەڤەری بووینە و هەتا شۆرەشا دووێ یا بارزان هەتا دەڤەرا ئامێدیێ كەفتە ل گەل و بتنێ ئەڤە دەڤەری بووینە، بەلێ شۆرەشا ئیلونێ ب هزرێن حكیمانەیێن بارزانی و ئەو شۆرەشێن وی دیتین و ئەو سەربورێن ب سەری هاتین دڤیا شۆرەشەكێ دروست بكەت یا سەرتاسەری بیت و ئێك جورێ شەری بیت و ئێك بریاربیت، بۆ مێژوو دێ بێژین راستە هندەك هوزێن كوردان ل گەل حوكمەتێ هەبووینە و دژی شۆرەشێ چەك هەلگرتینە بەلێ چ هوزێن كوردان ب گشتی ل گەل حوكمەتێ نەبووینە ئانكو هەر هەمی خەلكی گوهداری یا ئاغا نەكرینە بەلكو ل سەرانسەری كوردستانێ هەتا هندەك هوزێن دهاتنە گۆتن كو 100% ل گەل حوكمەتێ نە بەلێ ئەڤە نەبوویە و ئەوێن ماین هزرێن كوردینێ ل گەل بوون و كوردینی دكر ، (مەلا مستەفا بارزانی) مرۆڤەكێ گەلەك زانابوو و ئەو دەف نەبوو كو ئاغایێ هوزەكا كوردان چووبا دەف حوكمەتێ و ئەوی سەنگا وێ هوزێ شكاندبا و جێوازی دناڤبەرا ئێكێ بارزانی نەبوو ل گەل كەسەكێ ئاغایێ خوە هێلای و مایە ل سەر گوندێ خوە و گەهشتیە شۆرەشێ و بەرەڤانی ژ ئاخ و وەلاتی كربیت، لەوما زێدەتر ئەو كەسێن چووینە خارێ ژی زڤرینە دناڤا شۆرەشێ دا و هاتنە سەر گوندێن خوە نموونەكێ بووتە هینم هوزێن كوردی هەبووینە و رەنگە هندەك كێشێن مێژوویی هەبووینە ل گەل هندەك هوزێن دی و دناڤبەرا هەر دوكان دا پتری چووینە خارێ بەلێ هندەك كەس ناڤا ئەوان هوزان دا هەبووینە ناڤ و دەنگیەكا مەزن دناڤا شۆرەشێ دا هەبووینە و سەنگ و هێزەكا مەزن پەیدا كرینە ل دەڤەرێ و ژ گوندێن هەرە ب هێز و ئەڤە وەك نموونە و ب سەردان كەس هووسا و ل هەمی هوزان بڤی رەنگی (حسو زێباری) ل گەل حوكمەتێ بوو بەلێ (سەعیدێ عەبێ) 1961 هەتا 1975 ئامر بەتیلون بوو، چ هوزێن كوردان بگشتی نەچووینە ل گەل حوكمەتێ هەر هەمی رێژەیی بووینە.
هەمان پێشمەرگە گۆتژی: تشتەك د دنیایێ دا نینە ژ باوەری بخوو بوونێ مەزنتر سەركردایەتیا كوردی ب رێبەرایەتیا (مەلا مستەفا بارزانی) هەر زووی تشتێ بۆ كوردان كرین كو هوون ژ كەسەكێ كێمتر نینن هوون ژی مرۆڤن وەكی هەمی خەلكی بۆچی هەتا نوكە ژی و پەرۆتووكێن ئیلونێ دا هاتیە كو شۆرەشا ئیلۆنا مەزن ناسناما گەلێ كوردە و ل سەر ڤێ بنیاتی ئەف ناڤە بۆ شۆرەشا ئیلۆنێ هاتەدان و تشتەك نەبوو ڤێ حوكمەتا بەعس بشكێن ئیلا ئەوا ڤیانا وان بۆ كوردایەتیێ بوویە و ئەڤە هەمی ب رێكا بارزانی بوویە و ئەڤە راستیەكە، هەتا ئەڤان سالان ژی گەلەك كورد چووینە دەڤەر یان چووینە ئەمریكا و پرسیار ژێ هاتینەكرن هوون چ نەتەوە یان چ كەسن؟ دەمێ بەرسف داین ئەم كوردین هەر كەسەكێ نەنیاسینە و دەمێ گوتین بارزانی نە ئێكسەر هاتینە نیاسینە و ئەو هزر ناكەن كو بارزان هوزەكا كوردانە چونكە بەر ناڤێ (مەلا مستەفا)ی بارزانی یە ئەو هزركەن ئانكو كورد، هەتا خودێ ژێ رازی (مام جەلال) پەیڤەكا خوە دا دبێژیت ئەم ل جهەكی بووین و ئەم ب زمانێ كوردی تاخفتین و هندەك هاتن گۆتن ئەڤە چ زمانە هوون پێ تاخڤن؟ مە گۆتێ كوردی یە ئەوان گۆت مە شنی كوردی بیهست و مە شرۆڤەكرنەك دا رەوشا كوردان و شەرێ ل گەل بەغدا ئێكسەر ئەوان كەسان گۆتن هوون بارزانی نە، ئانكو ناڤێ كوردان شۆرەشا ئیلۆنێ و ب سەرۆكاتیا مەلا مستەفا بارزانی بناڤ و دەنگكر، چوونا بارزانی بۆ رۆسی وی سەردەمی و سنورێن سێ وەلاتان بری ب 500 كەسان ڤە و بێ نانی و برس و ترس و هەرسێ وەلاتان شەر ل گەل دكر و ئەڤە نە تشتەكێ بچوویك بوو و دڤێت گەنج و خەلكێ مە باش بزانیت باوەری ب خوو بوون تشتەكێ مەزنە.
هەمان پێشمەرگە گۆت: شەرێ زووزك و هندرین ل سالا 1969 یێ بەرنیاس كو ئەو شەر بوویە حوكمەتا بەعس نەچاركر بهێتە سەر مێزا دانوستاندنێ، خودێ ژێ رازی (ئدریس بارزانی) سەرپەرشتی یا وی شەری دكر و ئیراق نەچار بوو و نەشیا ئەوان جها بگرن ئەوێن دڤیان.
