مامۆستایێن قوتابخانەیێ سروود و هۆزانێن نەتەوەیی و شۆرەشگێڕی بۆ مە دگۆتن
دیدار: رەمەزان دەشتمری/ زاخۆ
4 – 5
لیژنا ناوچا زاخۆ ئەڤ پێشنیارە قەبیل كر و لیژنا ناوچا زاخۆ ناكەیەك نڤیسی و من عەبدولستاری بۆ لەقی ئێك دگەل خۆە بر و ئەم بۆ رێكخراوێ ڤەگوهاستن و ئەز بیم كادرێ ڕێكخراوێ. شەهید محو گەودا گوتە لیژنێ: ئەم دێ بۆ زوزانا چین و پاشی دێ مالێن بۆب ۆ سەر سنوری ڤەگوهێزین. ئەم هەژمارا حەفت پێشمەرگەیان دگەل شەهید محو گەودا بۆ زوزانێن فەرەشینێ چوین و بۆ ماوێ چل و پێنج ڕۆژان ل زوزانا ماین و پاشی شەهید محو گەودا مالا بۆ سەر سنوری ڤەگوهاست و دەمێ ئەم گەهشتین دەڤەرا شكەفتە ڕەشێ كو قەرەقولەكا عەسكەرێ توركی ل بارهیكا مەدا بی و نەهێلا ئەم دەربازی سنوری ببن و پشتی بورینا دوو دەمژمێران ئەم ل بەرامبەری ئێك ڕاوەستان و پاشبی بێ تەقە ئەم ژ عەسكەرێ توركیاڕە بورین. هەتا ئەم بۆ چەمێ باڤێ هاتین و ل وێرێ مە لبن برین و مە ئاڤاهی بۆخوە چێكرن و پشتی بورینا شەش هەیڤان كو سالا 1981 ی لیژنا تەفتێشی ب سەرپەرشتیا بەرێز فازل میرانی ژ مەكتەبا سیاسی بۆ لەقی ئێك هاتن و پاشی ئێكسەر بۆ بارەگایێ لیژنا ناوجا زاخۆ و دەست ب كارێ خۆەكرن. ل دویف بڕیارا لیژنا تەفتێشی ڕێكخراوا مە یا شەهید مەحمود یوسف بۆ لیژنا ناوچا شێخان و ئاكرێ ڤەگوهاستن و شەهید مەلا رەمەزان قومری وەك بەرسێ لیژنێ هات دەیناندن. ل هەیڤا یازدە سالا 1981ی ڕیكخراوا مە یا شەهید مەحمود یوسف هەژمارا پێشمەرگەیێن ڕیكخراوێ گەهشت سەد و دەهـ كەسان و ئەم بۆ گوندێ تلاكرو هاتین مە ل وێرێ فەرماندە محەمەد خالد بوسەلی و فەرماندە حاجی خدر و فەرماندە ئوسمان قاسم دیتن و بڕیار دان كو چالامیەكا لەشكەری یا هەڤپشك ئەنجام بدن. ئەوبی هەژمارا شێست پێشمەرگەیان ژ هەر چوار ڕیكخراوا ژێگرتن و ئەز ئێك ژ وان بیم و گوتن مە بۆ گوندێ دوبانكێ هەرن هەتا ئەم گەهشتینە هەوە. ئەم بۆ گوندێ دوبانكێ هاتین و مە شیڤخوار و ل دەمژمێر ئێكی شەڤی ئەم ژ ناڤ گوندی دەركەتن و د ڕێكا چایی ڕا بۆ پیشتا گوندێ ئەرمشتێ چوین هەتا ئەم گەهشتن گەیێ ڕێ و بۆ هنداڤی فەوجا ئەرمشتێ و مە جهێن خۆە گرتن. ئەبی هاڤێتن فەوجێ و ل دەمێ پێشمەرگە پاشدا زڤرین پێشمەرگەیەك ب ناڤێ فاخر ئەحمەد بلێجانی ب سڤكی برینداربی و بۆ سەرێ چیایی هاتین و ل هندجاڤێ گوندێ باڤیا مە بێهنڤەدا و ب شەڤێ بۆ گوندێ زیناڤا و دەرگەلی هاتین و ل وێرێ مە خاترا خۆە ژێك خواست و ڕێكخراوا مە بۆ لیژنا ناچا شێخان چووین. ئەوبی ل دەڤەرا كورێن گاڤانا ل جادا گشتی دەربازبین و هەر ل ئەوێ شەڤێ ئەم گەهشتن گوندێ بانیێ و ل ڕۆژا پاشتر بۆ گوندێ ستوكوركێ چوین و ل هەشارێ بەرێز سلو خدر بەرپرسێ لیژنێ هات دەف مە و سیمینارەك بۆ گێرا و ڕەوشا دەڤەرێ بۆ مە شروڤەكر. ل ڤێرێ ئەم بین سێ بەش و بۆ ئەوان گوندان چوین هەتا گەهشتن گوندێ چەمانێ و پاشی ئەم هاتن ئاگەهداركرن كو ئەم هەمی ل گوندێ خوركێ خڕڤەببن. دەمێ هەمی پێشمەرگە گەهشتن و گوت نبۆ ڕیكا چایی ب سەركەتین و ل سەرێ چیایی ڕوەستاین هەتا شەهید محو گەودا و بەرێز سلو خدر ئەوژی گەهشتن و كومبونەكم دگەل پێشمەرگەیی ئەنجامدان. پاشی گوتن ئەم دێ بۆ گوندێ بوزا چین یۆ مەبەستا پێشكێكێشكرنا سمینارەكێ بۆ خەلكێ گوندی پێكێشكین. گوتن پێشمەرگە خۆە ب كنە جوت جوت و ژوردا چدچیایی دا هەرن خوار و هەتا ئەم گەهشتن تەنشتا ناحیا ئەلقویشێ و بۆ گوندێ بوزا چووین ئەڤە ئێكەم جاربی كو پیشمەرگە ل سەردەمێ شوڕەشا 26ی گولانێ بۆ ناف گوندێ بوزا بچن. ئەوبی ل بەربەرێ مەغرەب ئەم گەهشتن بۆ ناف گوندی و هەردوو پێشمەرگە ل مالەكێ بەلافبین، بەلێ كموختارێ گوندێ بوزا قایل نەبی كو پێشمەرگە بچن بۆ مالاوی و تەقە ل پێشمەرگەیی كر و دئەگەرێ دا بەرپرسێ ڕێكخراوا مە فەرماندە محو گەودا و دگەل پێشمەرگەیەك دیتر ب ناڤێ ئیبراهیم باخونبفی برینداربی. دگەل ئەڤێ تەقێ عەسكەرێ فەوجا ئەلقوشێ ب تەپ و مودەرع و دوشكان ڕەمی ل مەكرن و ئەم ژناف گوندێ دەركەكتن و بۆ نهالا تەشتا گوندی ب سەركەتن چیایی و مە بریندارێ خۆە هەلگرت هەتا ئەم گەهشتن بۆ هنداڤی گوندێ پیرز و كەسافا و ل ناف ئەوان شكەفتان مە خۆە هەشاردا و چەند پێشمەرگە بۆ ناف گوندێ كەرسافا چوون و هندەك نان و پێخوارن بۆمە ئینان و و مە نان خوارپاشی بریندار ل دەوارەكێ سیاركرن و ئەمژی ل گوندێ خوركێ هاتین و ئەم گەهشتن گەلیێ ڕوما مە خۆە ل وێرێ دا هەشارێ و مە بێهنا خۆە ل لێ ڤەدا. ئەوبی فەرماندە محو گەودا دگەل ئیراهیمێ بریندار بۆ دەڤەرا كوماتەیی چوو و ئەم مەفرەزەیەك یا شەهید محمود یوسف دگەل بەرپرسێ لیژنا ناوچا شێخان ل دەڤەرێ ماین. ل ئێڤاریەكێ بەرپرسێ لیژنێ سلو خدر گازی جێگرێ ڕیكخراوا مە یا شەهید مەحمود یوسف كر و گوتێ: تو حەف پێشمەرگەیێن ڕیكخراوا هەوە و دگەل حەفت پێشمەرگەیێن لیژنا مە دێ بۆ كارەكی گرنگ بۆ جهەكێ چن. ئەم هەر ئەڤ چواردە پێشمەرگەیێن ژێ هاتین گرن بۆ گوندێ ڕكاڤا تلخشنێ هاتین كو هەتا ئەوی دەمی مە نزانی ئەم دێ بۆ كیڤە چین؟ ئەوبی بەرپرسێ لیژنێ سلو خدر دگەل مە ئاخفت و گوت: هوین دێ بۆ جهەكێ چن و ئەو زەلامێ هەنێ وەكو دەلیل و ڕێبەر بۆ كماوێ بیست گاڤان دێ ل بەراهیكا هەوە چت و ناچێبت هوین خۆە نێزیكی ئەوی بكن و یان چ پرسیارا ژێ بكن هەما هەوە دبتە جهێ مەرەمێ ئەوێ موهیمێ ب جهبینن. هەر وەسا سلو خدر گوت: ب تنێ هەردوو ئامر مەفرەزە ئیبراهیم كوچەر و قادر بوزانی دێ دگەل ئەڤی ڕێبەری ئاخڤن و دێ ل بەراهیكا هەوە چن. هەر دئەوێ شەڤێ دا ئەم بۆ سەرێ چیایی هاتن و مە بەرێ خۆە دا بو ناحیا فەیدیێ ئەڤە ل سەرێ هەیڤا ئێك سالا 1982 بی ل دەمەكێ ئەم گەهشتن تەنشتا ناحیا فەیدیێ و گوتن: كا ل ڤێرێ ب ڕاوەستن و ئەو زەلامێ ڕێبەر چوو خۆە ژ دویری مە ڕاوەستا و ئەم كومبین و هەردوو هەڤالێن مە ئیبراهیم كوچەر و قادر بوزانی ژنویكا گوتن: ئەم یێن هاتین دێ هاڤێژنە بنگەهێ پولیسا و بارەگایێ حزبا بەعس ل ناف سەنتەرێ ناحیا فییدیێ دێ گولەباران كین. ئەوبی مە جهێن خۆە گرتن و دگەل دەمژمێرا دەستنیشانكرن و ب چەكێ ئاربیجیێ گولە بەردان بارەگایێ بەعسیا و بنگەهێ ناحیێ و پاشی ئەم پاشدا زڤڕین و عەسكەرێ خكومەتا ئیراقێ تەقە ل مەكرن و عەرەبێن شوفینی ب دویف مە كەتن و قێرقێرا وان دگەهشت مە و و بێ ڕاوەستان ئەم گەهشتن گوندێ كانی گولانێ و پاشی مە خۆە دا هەشارێ و ل دەمێ سپێدێ و دەمێ ڕۆژهەلاتنێ چەند فروكێن هەلیكەپتەر بۆ سەر دەڤەرێ هاتن و دویڤ چوونا مەكرن.