دیا جوان، هەلبەستڤانا خودان هەست و هەلوەست
عزەت یوسف
زكاتا ئەڤینێ، ملوكەكێ هەلبەستێن (دیا جوان) ژ وەشانێن ناڤەندا خانی یا رەوشەنبیری و راگەهاندنێ یە. پەرتووكەكە ژ كۆمەكا هەلبەستێن بژارە ب ئەلفوبێتكا لاتینی مشتاخ بوویە، ژ كەڤالێن داهێنەر و جوان داگرتی و باركری یە، ژ هەستەكێ تژی باوەری و ڤیاندارییا نیشتمانی هاتینە فرشكرن. گیانێ هەلبەستێ خۆ ل ل بلنداهیێن رەوانبێژیێ دا دشەكینیت و هەژینیت. هەمبێزا گەل و نیشتمان تێدا سەرپشكە. هەلبەست د سافی و ساهینە و ب سەودایەكا كویر و نەخشە رێكا كوردایەتیێ و شەیدایا زمانێ شرینێ كوردی هاتینە ڤەهاندن و دارێژتن.
نیاز وەسا بوو، ئەڤ دیوانە ب ئامادەبوونا وێ و ب خامەیێ وێ یێ رەنگین و زەنگین بۆ خوێندەڤانان هاتبا ئیمزاكرن و دیاری بەخشین، لێ مەرگ و قەدەرێ ئەو رێ نەدا، لەوا ل بیرەوەریا چلرۆژیا وەغەرا وێ د رێورەسمەكێ هەرێ هەژی دا پەرتووكا وێ مینا وەسیەتنامەكێ د پرسا وێ دا ژ ئالیێ ناڤەندا خانی هاتە نیاسین و پێشكەشكرن.
هەلبەست ل نك دیا جوانێ، ب گۆتنا وێ ب خوە، بەرێ و نها گرنگترین چەكە همبەری ستەم و تەپەسەركرنێ، هەلبەستا كوردی مل ب ملێ تڤەنگێ شەڕكریە و بەەردەوامە ل سەر شەڕكرنێ.
ناڤێ دیوانا زكاتا ئەڤینێ، ژ ڤێ كۆپلێ هاتیە:
وەكە كو خەلك زكاتا ملك و مالێ خۆ ددن
ولۆ ژی زكات ل ئەڤینا وان بكەتە..
ئوو ئەز ڤی خزان و هەژارەك بامە
ل دەڤێ دەرییێن دێر و مزگەفتان..
هندەك ژ ئەنتولوژیایێن دیوانێ؛ ب هەستەكێ مەلیل بەحسی وێ جیهانێ دكەت یا وێ/مە كوردان بار تێنەبیت، بلا ئەو جیهان چەندا مەزن بیت بۆ وێ جهپێلاڤەك تێدانینە. د هەلبەستا ئەڤ دونیادا وەسا دبێژیت:
ئەڤ دونیا هندە مەزن و فرەهە
ما من چ ژێ یە ئەگەر پێلاڤا من تەنگ بە..
دیا جوان، ل گەل بەلێ بۆ ریفراندۆمێ یە، د خەما دەولەتبوونێ یە، د خەما هەلاتنا رۆژا كوردایە، خودان پرانسیب و هەلوەستە، خودان بیروباوەر و دۆزا ڕەوایا دەولەتا كوردانە:
ریفراندۆم:
كوردۆ.. ئیرۆ رۆژ رۆژا تەیە
دەنگێ بلند دەنگێ تەیە
چاڤێ جیهانێ… ل تەیە
دەولەتبوون… هەر خەما تەیە
دیسا هەلبەستڤان د ئەنتولوژیا ب ناڤێ بارزانی، پەسنا وی دكەت كو ژبلی نەخشەیێ كوردستانێ هیچ چارچۆڤ تێرا وێنەیێ وی ناكەت:
بارزانی
سەرێ تە
ژ هەمی تاجێن جیهانێ مەزنترە..
چ چارچۆڤ
ژبلی نەخشەیا كوردستانێ تێرا وێنەیێ تە ناكە..
دیا جوان خودان هەلوەستێن نەگۆڕێن كوردایەتیێ بوو، لەوا ل دەمێ رێورەسمێن بەخشینا داوی پەرتووكا وێ زێدەباری هەلبەستڤان و نڤیسكار ب تێكوشەرا مەزن هاتە ب ناڤكرن.