مرۆڤ جه‌رگێ گوهۆرینێ یه
ئه‌و گوهۆرینێن د 40 سالێن بووریدا رووداین د هه‌می بیاڤان دا پترن ژ هه‌می گوهۆرینێن د مێژوویا مرۆڤایه‌تیێ دا چێبووین، واته ژیانا مرۆڤی یا د گوهۆرینه‌كا ب له‌ز و به‌رده‌وام دا، تشتێ نه گوهۆر تێدا گوهۆرین بخوه‌یه، گه‌له‌ك قانوونێن سروشتی هه‌نه ئاماژا گوهۆرینێ دده‌نه مه، وه‌كی گوهۆرینا ده‌می، گوهۆرینا شه‌ڤ و رۆژان، گوهۆرینا وه‌رزێن سالێ، گوهۆرینا جه‌سته‌یێ مرۆڤی ژ قووناغه‌كێ بۆ ئێكا دی، گوهۆرینا شێوێ ژین و ژیارا خه‌لكی، گوهۆرینا دابونه‌ریتان، هه‌روه‌سا گوهۆرینا ب له‌ز یا ئامرازێن په‌یوه‌ندی و گه‌هاندنێ،.. . هتد، ئه‌ڤ هه‌می گوهۆرینه دبێژنه مه: مرۆڤی چ رێ نینن ژبلی گوهۆرینێ، بێ نووكرن پاشه‌رۆژ یا تاریه، هه‌ر تشته‌كێ گوهۆرین تێدا نه هێته‌كرن رۆژ ب رۆژ بێ بها دبیت، نه‌شێت هه‌ڤركیا گوهۆرینێن دی بكه‌ت، ئه‌ڤجا چاوا سه‌نته‌رێ گوهۆرینێ د ڤێ ژ یانێ دا كو مرۆڤه بخوه‌یه، گوهۆرینێ د هزر و گۆتن و كریار و سیسته‌مێن خوه دا نه‌كه‌ت؟؟
گوهۆرینا راسته‌قینه ئه‌وه ئه‌وا هزرا مرۆڤی وه‌ك تاك ژ قووناغه‌كێ دبه‌ته قووناغه‌كا باشتر، كو شیان و مهاراتێن مرۆڤی پتر گه‌شه بكه‌ن، ده‌لیڤه زێده‌تر بهێنه پێش، به‌رهه‌م و خزمه‌ت و داهات زێده‌ببن، مرۆڤ بخوه و یێن دی پتر هه‌ست ب رازیبوون و به‌خته‌وه‌ریێ بكه‌ن، له‌وما یا فه‌ره گوهۆرین به‌رده‌وام بهێته‌كرن، چ گوهۆرینێن تاكه‌كه‌سی بن وه‌كی (هزر، بیروبۆچوون، سه‌ره‌ده‌ری، ره‌فتار، شیان، پێشه، ژینگه‌ها مرۆڤی،.. . هتد) یان یێن گشتی بن وه‌كی (سیسته‌م، پلان و به‌رنامه، رێخستن، جێبه‌جێكرن، رێڤه‌برن، دووڤچوون،.. . هتد)، هه‌كه خوه گوهۆرینێ مه‌ترسی ژی تێدا هه‌بیت، یان ببیته جهێ نه‌رازیبوونا هنده‌ك كه‌س و لایه‌نان، هه‌ر یا گرنگه!! چونكی چ جاران چ گوهۆرین ب دلێ هه‌می كه‌سان نابن، بلا مه ترس ژ گوهۆرینێ نه‌بیت چ وه‌ك تاك یان گرۆپ.
هه‌تا گوهۆرینێن بچووك ژی هه‌سته‌كێ خۆش بۆ مرۆڤی چێدكه‌ن، وه‌كی وی كه‌سێ هه‌ر ده‌م ئێك ماركا قه‌میسا دكره به‌رخوه، وه‌ختێ جاره‌كێ ل گه‌ل هه‌ڤاله‌كێ خوه چوویه ماركیته‌كێ و هه‌ڤالێ وی نه‌چاركری كو قه‌میسه‌كێ دی بكریت نه وه‌كی یێن به‌رێ، ده‌سپێكێ ب دلێ وی نه‌بوو، حه‌زژێ نه‌كر، لێ وه‌ختێ ڤه‌گه‌ریایه مال و كریه به‌رخوه، خێزانا وی گۆتێ باش بوو ته ماركه‌كا دی كری، هه‌یامه‌كێ دی كره به‌ر خوه گه‌له‌ك كه‌سوكار و هه‌ڤالێن وی گۆتیێ گه‌له‌ك یێ جوانه، ژ ته دهێت، سه‌روسیمایێ ته یێ هاتیه پێش، پشتی هه‌یڤه‌كێ چوو قمیسه‌كێ دی كری ژ هه‌مان ماركه، پشتی ساله‌كێ ئه‌و ماركه بوو ماركا وی یا تایبه‌ت یا جلوبه‌رگان، وه‌ختێ كارێ خوه دكر پتر هه‌ست ب خۆشی و باوه‌ریێ دكر، بلا كه‌س نه‌بێژیت ئه‌ز حه‌زژ گوهۆرینێ ناكه‌م، بلا مرۆڤی تشته‌كێ تایبه‌ت هه‌بیت، لێ هه‌می وه‌ختا مرۆڤ یێ پێدڤیه هێشتا تشتێن نووتر و باشتر، ببینیت، بزانیت، بجه‌ربینیت.
ئه‌ڤرۆ گوهۆرینا ژ هه‌میان مه‌زنتر و فه‌رتر ئه‌وه ئه‌وا مرۆڤ د هزر و ره‌فتارێن خوه دا دكه‌ت، د ده‌روونێ خوه دا، د بریارا خوه دا، د هه‌لویستێ خوه دا، د بیروباوه‌رێن خوه دا، ژ نه‌رێنی بۆ ئه‌رێنی، ژ باش بۆ باشتر، ژ ره‌ش بۆ سپی، ژ داخستی بۆ ڤه‌كری، چونكی گوهۆرینا راست و دورست ئه‌وه ئه‌وا مرۆڤ د ناخێ خوه دا ده‌ستپێدكه‌ت، هه‌كه ئه‌و گوهۆرین نه‌چێبوو گوهۆرینێن دی چ بوهای خوه نینه، به‌لكو ره‌نگه گوهۆرینێن دی ببنه ئامرازێن باش، لێ د ده‌ستێن خراب دا، له‌وما دێ دبێژن مرۆڤ سه‌نته‌رێ گوهۆرینێ یه، گه‌له‌ك زانایێن ده‌روونناسی دوپات دكه‌ن كو ئه‌و مرۆڤێن گه‌له‌گ گوهۆرین (متغیر) د ژیانا وان دا هه‌ین سه‌ركه‌فتیترن، به‌خته‌وه‌رترن، زاناترن، نه وه‌ك وی كه‌سێ د چارچووڤه‌كێ دیاركری دا دژیت، نه‌شێت ده‌رڤه‌ی وی چارچووڤه‌ی هزر بكه‌ت، له‌وما هه‌ست وره‌فتارا وی ژی گوهۆرین ونووكرن تێدا ناهێته دیتن.
گوهۆرینێ نهینیه‌كا ساده هه‌یه، ئه‌م باش هه‌ست پێ ناكه‌ین، ئه‌و ژی ئه‌وه ” هه‌ر گوهۆرینه‌ك چه‌ند یا بچووك بیت گوهۆرینه‌كا دی چێدكه‌ت”، بۆ نموونه ئه‌م وه‌ك تاك ده‌مێ گوهۆرینه‌كا بچووك د هزرا خوه دا دكه‌ین دێ بینی هه‌ست وره‌فتار وره‌نگه چاره‌نڤیس ژی بهێته گوهۆرین، یان ره‌نگه ب رێیا سه‌فه‌ره‌كێ مرۆڤ هنده‌ك سه‌ره‌ده‌ری و ره‌فتار و سیسته‌م و میكانزمێن جوان ژ خه‌لكه‌كێ دی ببینیت پێ داخبار ببیت، یان به‌لكی ب گوهداریكرنا وانه‌كێ ژ كه‌سه‌كێ سه‌ركه‌فتی یان بیرمه‌ند، هزر و هه‌لویستین مرۆڤی بهێنه گوهۆرین، ئه‌ڤه هه‌می گوهۆرینن، سه‌رنجا مرۆڤی رادكێشن و ده‌ستپێدكه‌ن ژ تشته‌كێ بچووك، پاشی مه‌زن دبن، هۆسا ره‌نگه ئێك گوهۆرین گه‌له‌ك گوهۆرینێن دی چێكه‌ت، ب گوهۆرینه‌كا بچووك گوهۆرینێن مه‌زن چێدبن، ره‌نگه ژیانا هزاران مرۆڤان بهێته گوهۆرین به‌ر ب باشتر.
گوهۆرین دوو جۆرن، یا ئێكێ، ئه‌وه ئه‌وا مرۆڤ وه‌ك تاك یان جڤاك وه‌ك كۆم هه‌ول دده‌ت ئه‌نجامبده‌ت، پێنگاڤ پێنگاڤ، رۆژ ب رۆژ، ئه‌وه ئه‌وا ژ ئه‌نجامێ زانین و تێگه‌هشتنا مرۆڤی چێدبیت، نه یا ب له‌زه و نه یا دره‌نگه، ل وه‌ختێ خوه‌یه، یا دووێ، ئه‌وه ئه‌وا ب له‌ز، كه‌سه‌ك یان لایه‌نه‌ك ب مرۆڤی دده‌ته كرن، ئه‌وا هێشتا باش نه‌گه‌هشتی، یا ته‌عل و گرانه، چونكی نه ب حه‌ز و ڤیانا مرۆڤی یه، له‌وما زوی ب زوی ناهیته قه‌بوول كرن، مرۆڤ ب خورتی خوه د گه‌ل دگونجینیت، گه‌له‌ك جاران به‌رهنگاریا ڤی جۆرێ گوهۆرینێ دهێته كرن، سه‌ره‌رای گرنگی و پێویستیا گوهۆرینێ، له‌وما هشیاركرن و خوشكرنا زه‌مینێ یا گرنگه به‌ری هه‌ر گوهۆرینه‌كێ.
دڤێت هه‌ر ل بیرا مه بیت كو هه‌می گوهۆرین ب شێوێ (تراكم)ی چێدبن، پێنگاڤ پێنگاڤ، نه ب شه‌ڤ و رۆژه‌كا، چاوا دا رووبار و رووه‌ك هێدی هێدی گه‌شه دكه‌ت، هه‌تا دووماهیێ دبیته داره‌كا مه‌زن، گوهۆرین ژی وه‌سا چێدبن، یا گرنگ ئه‌وه رێك و ده‌رگه‌ه به‌رامبه‌ر گوهۆرینێ نه هێنه گرتن، لێ ئه‌گه‌ر ئارمانج ژ گوهۆرینێ یا رۆن نه‌بیت، ل ده‌مه‌كێ گونجای نه‌هێته‌كرن، یا بێ پلان و به‌رنامه بیت، یا ب له‌ز و بێ به‌رهه‌ڤی بیت، كاردانه‌ڤێن به‌روڤاژی ژێ چێدبن، ل شوونا كو ببیته گوهۆرینه‌كا پوزیتڤ ئه‌نجامێن خراب ژێ ده‌ردكه‌ڤن.
