پێشمه‌رگه‌ هێمايێ مێرخاسي‮ ‬و ئازايه‌تي‮ ‬و به‌رگريا تيرۆرێ‮ ‬يه

پێشمه‌رگه‌ هێمايێ مێرخاسي‮ ‬و ئازايه‌تي‮ ‬و به‌رگريا تيرۆرێ‮ ‬يه

111

ده‌مێ كو داعشێ هه‌ست ب شكه‌ستنێ كري‮ ‬ل عێنزاله‌،‮ ‬رابوو ئاگر به‌ردا سێ پارزنێن پترۆلێ كو ‮031‬ هزار به‌رميل ژێ سۆتن‮. ‬هه‌ر ديسا رۆژا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ژ به‌ر ئه‌گه‌رێن ته‌كنيكي‮ ‬عينزاله‌ هێلايي،‮ ‬ده‌ستێ خوه‌ ب خرابي‮ ‬نه‌كره‌ وان بيران.به‌ري‮ ‬ڤێ روودانێ ژي‮ ‬داعشێ نه‌خشه‌ دانا بۆ په‌قاندنا سكريچ مووسلێ به‌ري‮ ‬ژێ بهێته‌ ده‌رخستن،‮ ‬لێ پێشمه‌رگه‌ ب له‌زتر گه‌هشتێ و شيا وێ پيلانا وێ‮ ‬يا دۆزه‌خين براوه‌ستينيت‮. ‬بۆ زانين كو پێشمه‌رگه‌ ده‌مێ ژ سكري‮ ‬خوه‌پاشكێشاي‮ ‬بۆ ئه‌گه‌رێن ته‌كنيكي‮ ‬ژي،‮ ‬سكر هێلا وه‌كو خوه‌‮. ‬ل ده‌سپێكا سالا ‮1991‬ده‌مێ له‌شكرێ عيراقێ ژ كويتێ هاتيه‌ ده‌رخستن،‮ ‬ئێكه‌م تشتێ كري‮ ‬كو وي‮ ‬له‌شكرێ(باسل‮) ‬ئه‌و بوو كو ئاگر به‌ردايه‌ بيرێن پترۆلا كويتێ و هه‌مي‮ ‬بهايێن ره‌وشتين‮ ‬يێن پاك ل نيڤا ديواري‮ ‬دان‮. ‬رۆژا پێشمه‌رگه‌ ژ كه‌ركووكێ هاتيه‌ ڤه‌كێشان ل هه‌مان سال‮ ‬ژبه‌ر هنده‌ك ئه‌گه‌ران كو ده‌ليڤا دياركرنێ ل ڤێره‌ نينه‌،‮ ‬لێ چو بيره‌كا پترۆلێ نه‌سۆتبوو،‮ ‬سه‌ره‌راي‮ ‬هندێ كو دشيا بكه‌ت و ب ساناهي‮ ‬ژي‮ ‬و سه‌ره‌راي‮ ‬هندێ كو حوكمه‌تێن عيراقي‮ ‬يێن ل دووڤ ئێك داهاتێن پترۆلێ ل كه‌ركووكێ بكاردئينان دژي‮ ‬كوردان و بۆ ده‌مێ ساله‌ها سالان،‮ ‬مژار شه‌رمزارتر ئه‌وه‌ كو له‌شكرێ عيراقێ‮ ‬يێ هاتيه‌ ناسين ب زارێ‮ (‬الباسل‮) ‬و پاسه‌وانێ ده‌رگه‌هێ رۆژهه‌لاتا نه‌ته‌وا عه‌ره‌بي‮ ‬يه‌،‮ ‬رابوو ده‌ستدرێژي‮ ‬و هه‌ تكبه‌ري‮ ‬ل سه‌ر‮ (0001) ‬ژن و كچێن كوێتێ كرن و ل ئادارا ‮1991‬ ده‌مێ له‌شكرێ عيراقي‮ ‬ل به‌رامبه‌ر پێشمه‌رگه‌ و جه‌ماوه‌رێ ملي‮ ‬يێ كوردي‮ ‬رۆخيايي،‮ ‬لێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تۆلێن خوه‌ ژ ئه‌فسه‌ر و سه‌ربازێن وي‮ ‬له‌شكرێ تاوانبار ڤه‌نه‌كرن ژ ئه‌گه‌رێ وان كاره‌ساتێن نه‌هێنه‌ سالوخه‌تكرن وه‌كو‮: ‬ئاگربارانكرنا حه‌لبجه‌ ب كيمياوي‮ ‬و زالكرنا ئه‌نفالێن ره‌ش ل سه‌ر كوردان و خرابكرنا ‮0054‬ گوندێن كوردان و بنئاخكرنا ب ساخي‮ ‬يا ده‌هان هزاران ژ كوردان د ناڤ گۆرێن ب كۆم دا‮. ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل شوونا هندێ كو سزدانا وان بكه‌ت رابوو خه‌لكێ وي‮ ‬خوارن و ڤه‌خوارن بۆ وان ئه‌فسه‌ر و سه‌ربازان پێشكێش كرن ل ده‌مێ ڤه‌گه‌ريانا وان بۆ ديلكريان ل ناڤه‌ند و ژێريا عيراقێ‮. ‬ل سالێن هشكه‌سالي‮ ‬ده‌مێ ل ده‌ڤه‌رێن عه‌ره‌بێن سوني‮ ‬دايي‮ ‬به‌ري‮ ‬نێزيكي‮ 41‬ سالان،‮ ‬حوكمه‌تا كوردستانێ رابوو كه‌رشوكه‌وال و په‌زێ وان ئينانه‌ كوردستانێ ژ به‌ر ئه‌گه‌رێن چه‌رواني‮ ‬و پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬پاراستنا وان كر،‮ ‬هه‌ر وه‌سا ده‌مێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬كونترۆل ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێن دابڕي‮ ‬ژ كوردستانێ كري‮ ‬،‮ ‬لێ ب درێژيا ‮11‬ سالان رابوو هاريكاريا هۆزێن عه‌ره‌بي‮ ‬يێن هه‌ڤسووي‮ ‬گوندێن كوردي‮ ‬كرن ل دووڤ پره‌نسيپێ‮ (‬حه‌قێ جيرانێ ل سه‌ر جيراني‮) ‬و هنده‌ك پره‌نسيپێن ديترێن زه‌لال‮. ‬باشه‌ هوون دزانن ئه‌وان عه‌ره‌بان ب چو شێوه‌ به‌رسڤدانا قه‌نجيێ كرن؟‮. ‬پشتي‮ ‬كو داعشێ گوندێن كوردان ل شنگالێ و زمارێ و مه‌خمۆر و گۆێر‮ .. ‬هتد،‮ ‬داگير كرين،‮ ‬لێ ئه‌وان عه‌ره‌بان داعش پێشخستن و مالێن كوردان تالان كرن و خه‌لكێ شڤيل و بێ چه‌ك كوشتن ژ ژن و زارۆ و زه‌لامان ژ بلي‮ ‬هه‌تككرنا ژنان‮.. ‬هتد ژ وان كريارێن هۆڤ،‮ ‬ل به‌رامبه‌ر دا ژي‮ ‬ده‌مێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ئه‌و ده‌ڤه‌رێن داعشێ داگيركرين زڤراندينه‌ ڤه‌ لێ تۆل ژوان عه‌ره‌بان ڤه‌نه‌كرن‮ ‬يێن خرابي‮ ‬كرين،،‮ ‬لێ بارزاني‮ ‬داخواز بژاند كو عه‌ره‌بێن په‌نابه‌ر ل كوردستانێ نه‌هێنه‌ زياندان ژ وان عه‌ره‌بێن قه‌نجي‮ ‬نه‌زان،‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ژي‮ ‬چو تۆلڤه‌كرن ژێ نه‌كرن‮. ‬ژ به‌ر ڤان هه‌لويستێن چاك‮ ‬يێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬و هنده‌كێن ديتر،‮ ‬ئێدي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ بوو جهێ رێزلێنانا جيهانێ هه‌ميێ كو ب له‌ز ب چه‌كێ پێشكه‌فتي‮ ‬پرچككر و پشته‌ڤانيا وێ كر،‮ ‬هێشتا ژي‮ ‬عه‌ره‌بێن عيراقي‮ ‬ژ سونه‌ و شيعه‌ ب تنێ ئه‌و ماينه‌ ئينكارا زيره‌كي‮ ‬و ئازاتيا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دكه‌ن،‮ ‬چونكو سونه‌يان داخوازا پاشخستنا شه‌رێ دژي‮ ‬داعشێ كرن،‮ ‬داعشا كوردان و هه‌مي‮ ‬مرۆڤاتيێ ژناڤ دبه‌ت و حوكمه‌تا شيعي‮ ‬ل به‌غدا ژي‮ ‬هێشتا‮ ‬يا دابرينێ ل سه‌ر مه‌زاختنا مووچه‌يێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬و ژ چه‌ككرنێ دكه‌ت‮.‬
و:ئه‌ڤرۆ

کۆمێنتا تە