وهلاتێ رێنگزه هوون بهحسێ ژنێ دكهن!
ب راستی ئهز بخوه یا گههشتیمه وێ باوهرێ ئهڤه وهلاتێ قهیرانانه و دڤیا ڤهكوَلینێن گرنگ بهێنه كرن چما وهلاتهكێ پری زانا و داهێنهر و سیاسهتمهدار و رۆژنامهنڤیس و نڤیسهر توَشی هنده قهیرانا دبیت، ئهڤه جهێ پرسێ یه؟ مهزنترین قهیران د ناڤ وهلاتێ مه دا قهیرانا مێشكی یه، ههر ئێَك ل سهر جهێ خوه ل پشت شاشا لاپتوَپ و موَبالیێن خوه زانایهكێ بلیمهته، باشترین بهلگه ژی ئهڤه سهرێ چهندین رۆژانه مژارا مه یا بوویه جلوبهرگێن ژنهكێ ل سلێمانیێ؟ ئهرێ گهلوَ ب راستی ئهڤه مژاره؟ چما ئازادی ب تهڤایا چهمك و تێگههێن خوهڤه د چاڤێن مه دا هنده بچووك بوویه؟ سهدهم چیه ئهم رێزێ ل بیروبوَچوون و هزرێن تاكی ناگرین؛ ب تایبهت ههكه ژن بیت؟ یا من دڤێت ل سهر براوستم گهلهك ژ ڤێ ئێكێ گرنگتره، جارنا من ل گهل ماموَستایهكێ خوه گهلهك بابهت دئازراندن و مه پرس دهربارهی تاكی و تێگههشتنا وی دكرن و دچووینه ناڤا پێگههشتنا جڤاكی دا ئهوی گهلهك جارا هۆسا دگوت: (ئهم ژ چیا هاتنه خوار لێ مه عهقلیهتا چیای دگهل خوه ئینا و د باژێریدا كارپێكر). لێ ئهڤرۆ ئهز ب تهمامی پێچهوانهی گۆتنا وی دبینم ئهم ژ چیای هاتنه خوار و كهتینه بن كونتروَلا عهقلیهتا جزیرا عهرهبی، خوهزی مه نهریت و بیروباوهرێن چیای ل گهل خوه ئینابان و پاراست بانه. ئهم مللهتهكین مه كهلتور و نهریتێن چیای ههبهون و د تایبهت بوون ب مهڤه و ژ ئهفراندنا هزرا مهیا خومالی بوون و لێ چما گزیرتا عهرهبی شیا نهریتێن خوه ب سهر مه دا بسهپینیت و ههتا مهژیێ مهژیێ مه ژی عهرهب بكهن؟! ههكه بهێین و ل سهر مژارا چیای و گزیرتا عهرهبی براوستین دێ گهلهك تشت بوَ مه ئاشكرا بن، ژ وان یێ ئهڤرۆ بوویه مژارا میدیا باشوورێ كوردستانێ ئهوژی روخسارو جل و بهرگێن ژنێ یه، ئهرێ ئهڤه نهریتێ مهیه یان یێ گزیرتا عهرهبی یه یان ژی ئهركهكێ ئاینێ ئیسلامێ یه؟، ل دهستپێكێ یا پێدڤیه بزانین ڤان ههرسێ ستوونا چ پهیوهندی پێكڤه نینن ژبلی ئێك یا تێكهلی یا دی بووی، گزیرتا عهرهبی بهری هاتنا ئاینێ ئیسلامی گهلهك نهریت ههبوون و ل جهم وان عورف بوون، ژ وان عورفێن گرنگ راپێچا ژنێ بوو یاكو نها ژنێن موسلمان بكاردینن و دیسا (نقاب) ژی ههبویه بوَ ژنێن چینا ئێكی ئانكو ژنێن ئازاد، پێدڤی بوو ل سهر ژنا ئازاد یا چینا ماقولا ل گزیرتا عهرهبی یا راپێچای بیت، دیسا د ناڤا گهلهك مللهت و ئاینان دا راپێچ ههبوویه مینا مللهتێ فارسا و دڤیا ژنێن چینا ئێكێ خوه راپێچابا داهاتبان جوداكرن ژ ژنێن دی زێدهبارهی د ناڤا ئیانێ هندۆسی و یههودی و مهسیحی یان دا راپێچ ههبوویه، دهمێ ئیسلام هاتی زێدهبارهی ڤی نهریتێ دی گهلهك نهریێتن دی ل گزیرتا عهرهبی وهكو خوه هێلان و نهگوهارتن؛ پشتی بۆرینا سهردهما و بهلاڤبوونا ئیسلامێ ئهو عورف تێكهلی بنهما و شهنگستن ئیسلامێ بوون و هاتنه بهلاڤ كرن ل ناڤا وان وهلاتێن ب فتوحاتا موسلمان كرین مینا كوردستانێ وان ژی هوَسا گرتن ههروهكو شهنگستهكێ سهرهكی یێ ئیسلامێ و تانها یێ شهری سهرا دكهن، دهربای وان ئایهتێن هاتنه خوارێ دور راپێچا ژنێ مینا (ێا أَیهَُّا النَّبیُِّ قُل لّأَِزْوَاجِكَ وَ بَنَاتِكَ وَ نِسَاءِ الْمُۆْمِنِینَ یُدْنِینَ عَڵیهِْنَّ مِن جَڵابِیبِهِنَّ ژالِكَ أَدْنێ أَن یُعْرَفْنَ) شارازانین شلوَڤهكرنا ئایهتێن قوَرئانێ باش دزانن هندهك ئایهت دهمكی بوون ئانكو (سبب النزول) ههبوو، تنێ گرێدان ب وێ روودانێ وی دهمی ڤه ههبوو، ژ بوَ ڤێ ئێكێ ژی گهلهك بزاڤ هاتنه كرن ل وهلاتێن عهرهبی بخوه، ئهڤ ئێكه بهێته پهیرهوكرن ژ وان ل وهلاتێ مسرێ محهمهد عهبدۆ و سهعد زهغلوول دهێنه بناڤكرن ب سهركێشێن چهرخێ رۆناهیێ، خوهیاكربوو كو راپێچا ژنێ ب تنێ نهریتهكێ عهرهبی یه، ب ناڤێ ئاینی ژن یا دۆرپێچ و بن دهست كری، ژن بخوه نكارن خوه رزگار بكهن، ئهڤ چهنده باش دیار بوو د داوی ڤهكوَلینا جامیعا ئهزههرێ ل مسرێ كو راپێچا ژنێ عورفه نهك ئهركهكێ ئاینێ یه. جا ههكه ئهم ژ لایێ فتنێ و جوانیێ بهرێخوبدهینی كو ب بهانا وێ یهكێ ژن یاجوانه و دبیته سهدهما فتنێ و عهورهته دڤێت یا ڤهشارتی بیت، ئهگهر وهسان بیت گهلهك زهلام ههنه جوانیا وان ژی فتنهیه و باشترین بهلگه یوسڤه و قورئان دهت خویاكرن چهوا ژنێن مصرێ د فتنه برن و بڤی رهنگی زهلام ژی دبن عهورهت.
مانه جهێ راوستیانێ یه؟ ئهو كهسێن دژی ئازادیا ههلبژارتنا جل و بهرگێن ژنێ دزانن دیروَكا ژنا كوردی یا چهوا بوو؟ هیچ جارهكێ ژنا كورد نههاتیه سنوورداركرن د جل و بهرگێن خوه دا شاه ژنێن كورد شانازی ب كهزیێن خوه برنه و جاران ژنا كورد بوَ كاری ههمان جلێن زهلاما لبهر خو كرینه، لهیلا بهدرخان دهمێ لسهر دهپێ شانویێ دلهیزی شانازی ب زهندكێن خوه دبرن، لێ هاتنا ئیسلامێ ههمی تشت پێكڤه گوهارتن و مه نهریت و رهوشتێ خوه ژ دهست دا و بههموو ڤه بوینه بهندهیێن رهوشت و تیتالێن عهرهبی.
مخابن ئهڤرۆ نه جهێ روی رهشی و شهرمزاریێ یه عهبایهكێ رهش ژ گزیرتا عهرهبی بهێت و بهژنا و بالا ژنا كورد ب راپێچیت لێ شهرمزاریه ژن فیستان و لهوهندیێن كوردی ل بهژنا خوه بكهتن و ل ناڤا بازاری و گهشت و سهیرانا ل خوه بكهت! لبن كیش پهردهی ههلبهت ئاینی و بوَچی؟ چنكو شێخ و مهلایێن ئاینی ددهنه خویاكرن ژن چكلێته و شرینی یه ههكه یاڤهكری بیت دێ مێش و موَر دهنه سهر! باشه نێ ههمی ڤهكوَلینێن زانسی دوپات كهن كو ژن مروَڤه نه چكلێته! ؟ ههكه شارازاو زاناین مه ئهوێن دترسن كو ئازادیا جلێ ژنێ مهترسیه لسهر كومهلگههێ و جڤاكی علی الوردی د پهرتوكا خوه دا ئاماژه پێ دایه كو ئهو كومهلگههێن گرتی رێژا تهحرشێ تیدَا گهلهك پتره ژ وهلاتێن ئازاد سهرێ لیستێ ئهڤفانستان و سعودیا عهرهبی دهێن! ئهز بخوه تێناگههم هین ژكیش تێكدان و رهوشتی دترسن وهلاتهك ل گوَپیتكا گهندهلی و دزیێ و خوه فروَشی دا بیت، وهلاتهك ل گوپیتكا پاشڤه مانا ئالیێ زانستی و ئابووری و پێشهسازی بیت نه مهترسیه لێ ژنهك بههمی هشیاری و تێگههشتنا خو جلهكی بوخو ههلبژێریت مهترسیه؟ ل وهلاتێ نهفتێ گهنج دووسێ رۆژا ل سرا پهنزینێ بیت و لهیڤیا كارهبێ و موَچهی بیت و نهبیته جهێ فیتكا و ها ها یه لێ جلێ ژنێ ل سهر جادێ ههژی ڤێ یهكێ یه! مخابن ل سهر ڤان قهیرانێن وهڵاتێ مه تێدا دهرباز دبیت مهدیا مه یا مهحتله ب بابهتێ ژنهكێ ڤه كو دخازت وهسا بژیت وهكو وێ دڤێت و كولتۆرێ سهپاندیێ داگیركهر و فتوحاتكهرێن عهرهب رهت بكهت، گهلوَ ل هیڤیا چ بین؟