پەسەندکرنا قانوونا حەشد شەعبی دووماھی ب دەولەتا عیراقێ ئینا

ئه‌ڤرۆ نيوز:

دوھی جڤاتا نوونەرێن عیراقێ بدەنگێ زوورینەیا پەرلەمانتارێن شیعە، قانوونا حەشد شەعبی پەسەندکرن کو ئیمتیازێن مەزن ددەتە چەکدارێن حەشد شەعبی وھاتینە یەکسانکرن ل گەل سەرباز و پۆلیسان و خزمەتا چەکدارێن میلیشیێن شیعی دێ ھێتە ھژمارتن وەکو خزمەتا فەرمی، پەرلەمانتارەکێ کورد ژی دبێژیت، ئەڤ قانوونە ل پاشەرۆژێ دێ بیتە مەترسی ل سەر ھەرێما کوردستانێ و دووماھی ژی ب دەولەتا عیراقێ ئینا.
دکتۆر عەرەفات کەرەم، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ژ لیستا پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” ئەڤ پرۆژە قانوونە ب دەنگێ پتریا شیعان ھاتە پەسەندکرن، چونکی شیعان گەف کربوون ھەکە پەرلەمانتارێن لیستێن دی دەنگ ب وی پرۆژە قانوونێ نەدەن، ئەم تنێ دێ پەسەندکەین کو ھژمارا وان دبیتە 180 پەرلەمانتار ژ سەرجەمێ 328 پەرلەمانتاران.
ب دیتنا دکتۆر عەرەفاتی، ب پەسەندکرنا قانوونا حەشد شەعبی، دووماھی ب دەولەتا عیراقێ ھات و رەوشا عیراقێ دێ وەکو لوبنانێ بیت کا چاوان ل وێرێ حزب اللە ھەیە، دیسا وەکو زێرەڤانێن شۆرەشێ ژی (پاسدار) ل ئیرانێ، ئەڤ قانوونە مەزنترین گەفە ل سەر دەولەتا عیراقێ و دوھی ب پەسەندکرنا وێ قانوونێ دووماھی ب دەولەتا مەدەنی ل عیراقێ ھات و بەر ب دەولەتەکا ئایدیۆلوجی – مەزھەبی چوو و ئەڤ قانوونە دێ پرۆسا سیاسی ل عیراقێ گەلەک ب زەحمەت کەت و دوور نینە وێ پرۆسێ ب ھەلوەشینیت.
ل دۆر ھەلویستێ لیستێن کوردستانی ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ، ئایا کا ب شێوە رەفتار کر و کێ دەنگ ب وێ قانوونێ دا، دکتۆر عەرەفاتی گۆت” ئەم دئازاد بووین ھەر کەسێ دەنگ بۆ بدەتیان نەدەت و ھەکە ھەموو کوردان دەنگ بدژی دابا ژی، دا ھەر ھێتە پەسەندکرن، ژبەرکو پەرلەمانتارێن شیعە زوورینەیا پەرلەمانتاران پێک دئینن و دا ب دەنگێن وان ب تنێ ژی ھێتە پەسەندکرن.
سەبارەت وێ چەندێ ئایا ب ڤی شێوەی حەشد شەعبی نابیتە شوونگرێ لەشکرێ عیراقێ، ب تایبەتی تنێ بۆ شەڕێ داعشێ ھاتیە دامەزراندن ب فەتوایا سیستانی، پەرلەمانتارێ کورد دبێژیت” حەشد شەعبی بۆ دەمەکێ دیارکری ھاتبوو دامەزراندن و ھەکە شەڕێ دژی داعشێ ب دووماھی بھێت، حەشد شەعبی ژی نەمینیت و ب دووماھی بھێت، بەلێ وەسا دیارە فشارەکا مەزن یا ھاتیە کرن کو قانوونا حەشد شەعبی بەری ئازادکرنا مووسلێ بھێتە پەسەندکرن، ئەوژی ژلایێ ئیرانێ ڤە کو ئیرانێ دخوازت ھێلەک ھەبیت ل عیراقێ و دزانیت پشتی ئازادکرنا دەڤەرێن عیراقێ ژ داعشێ و نەمانا حەشد شەعبی، وێ چو کاریگەری و دەستێوەردان ل عیراقێ نامینیت.
ب دیتنا ڤێ پەرلەمانتارێ لیستا پارتی، کاکلکا ڤێ قانوونێ ئەوە کو شیعە ھەتا ھەتایێ دێ حوکمڕانیێ ل ڤی وەلاتی کەن و حەشد شەعبی دێ بەرگریێ ل ڤێ بیرۆکێ کەن، بەلێ حەشد شەعبی گەفەکا مەزنە ل سەر ھەرێما کوردستانێ ژی، چونکی ھەکە سوباھی داعش نەمینیت، دێ ماعش پەیدا بیت ئەوژی میلیشیێن شیعی نە ومن وەکو ئەندامەکێ فراکسیۆنا پارتی پێشنیارەک دا و تێدا من گۆت” ئەڤ قانوونە ل پاشەرۆژێ گەفە ل سەر ھەرێما کوردستانێ، چونکی ل گۆرەی وێ قانوونێ، حەشد شەعبی ب سەر سەرۆک وەزیران ڤەیە و دبیت مالکی جارەکا دی ببیتە سەرۆک وەزیران، یان سەرۆک وەزیرانەک بھێتە کو دژی کوردان بیت و دێ حەشد شەعبی دژی کوردان بۆ پاراستنا بەرژەوەندیا خوە بکارئینیت.
د بەرسڤا پرسیارا ئەڤرۆ دا، ئایا ب دەرکرنا قانوونەکا تایبەت ب حەشد شەعبی ڤە ودانا چەندین ئیمتازاتان بۆ چەکدارێن وێ و یەکسانیکرنا وان ب سەرباز و پۆلیسان ژروویێ مووچە و مافان دا، نابیتە دژایەتیەک راستەوخوە بۆ پێشمەرگەی کو پێشمەرگە ددستوورێ عیراقی دا وەکو پشکەک ژ سیستەمێ بەرگریێ عیراقی ھاتیە نیاسین و ھەتا نوکە حوکمەتا عیراقێ چو بودجە و پشتەڤانی بۆ دابین نەکریە، دکتۆر عەرەفاتی گۆت” ھەڤپەیمانیا نیشتمانی یا شیعی بەر ب وێ چەندێ ڤە دچیت کو عیراق پارچە پارچە ببیت، ھەتا نوکە چو مافێن پێشمەرگەی ژلایێ حوکمەتا عیراقێ ڤە نەھاتیە دان، ھەر چەندە ددستووری دا ھاتیە کو پشکەکە ژ وەزارەتا بەرگریێ و ھەتا نوکە ئەم جورعەت ناکەین بچین تانێ ل ڤێ چەندێ بدەین دادگەھا فیدرالی ژ وێ چەندێ کو ئەم دترسین ئەڤ دادگەھە یا بێ لایەن نینە و پتر ب لایێ وان ڤە بچیت، لەوما ستەمەکا مەزن یا ل پێشمەرگەی ھاتیە کرن و قانوونا حەشد شەعبی ھەموو ئیمتیازاتان ددەتە چەکدارێن وێ و ھەتا بودجە ژی بۆ حەشد شەعبی یێ ھاتیە تەرخانکرن، بەلکو ھەتاکو بەری پەسەندکرنا قانوونێ، بودجە بۆ ھاتبوو تەرخانکرن، ئەڤە ھەموو وێ چەندێ دیار دکەت کو بۆچوونەک دناڤ ھەڤپەیمانیا شیعی دا یا ھەی کو عیراقێ بەر ب پارچەبوونێ ڤە ببەت و ل ئیرانێ ھەکە ( ولایە الفقیە) ھەبیت، ل عیراقێ دێ ( ولایە المراجع) ھەبیت و و ل پاشەرۆژێ ھەکە ھەر کێشەکا ئایدیۆلۆجی یا گرێدای ب شیعان ڤە ھەبیت و ل کیرێ و ل کیش وەلاتی بیت، ئەو دێ حەشد شەعبی ھنێرن وی جھی”.
نیازی ئوگلۆ، بریاردەرێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ کو پەرلەمانتارەکێ تورکمانە بۆ ئەڤرۆ دیارکر کو ژ سەرجەمێ 239 پەرلەمانتارێن بەرھەڤی کۆمبوونا دوھی یا جڤاتا نوونەران بووین، 201 پەرلەمانتاران دەنگ بۆ پەسەندکرنا قانوونا حەشد شەعبی دا، نە تنێ پەرلەمانتارێن شیعە دەنگ بۆ دا، بەلکو کورد و مەسیحی و سونەیان ژی دەنگ بۆ دایە کو 10 پەرلەمانتارێن سونی دەنگ بۆ قانوونێ دا.
بەلێ دکتۆر عەرەفات کەرەم دبێژیت ئەو پەرلەمانتارێن سونی ئەوێن دەنگ بۆ پەسەندکرنا وێ قانوونێ دا د بەرنیاسن ب ( سونەیێن مالکی)، ھەر چەندە نوکە دھێتە چاڤەڕێکرن کا دێ ھەلویستێ سونەیان ژ پەسەندکرنا ڤێ قانوونێ چ بیت، وان ژی چو بۆچوونێن ئێکگرتی نینن، بەلکو بۆچوونێن وان د بەلاڤەنە و ھەر ھندەکان ھەلویست و بەرژەوەندیا خوە یا ھەی، کو ھندەک ل گەل پرۆسا سیاسی نە و ھندەک ل گەل مالکی نە و ھندەکان ژی ھەر باوەری ب پرۆسا سیاسی نینە.
ئاشکراکر ژی کو ھەر دوھی و بەری پەسەندکرنا قانوونا حەشد شەعبی، حەیدەر عەبادی سەرۆک وەزیرێن عیراقێ نامەک بۆ جڤاتا نوونەران ھنارت و داخوازکر پرۆژە قانوونا حەشد شەعبی بھێتە ڤەکێشان، ژبەر کو وی ھەست ب وێ چەندێ کربوو کو ھەکە قانوون ب وی شێوەیێ پێ ھاتیە دارێشتن بھێتە پەسەندکرن، دێ پرۆسا سیاسی ل عیراقێ تێکچیت، بەلێ ئەو داخوازە ژلایێ شیعان ڤە ل جڤاتا نوونەران ھاتە رەتکرن و قانوون ژی ھاتە پەسەندکرن

کۆمێنتا تە