ده‌مێ داعشۆك ببنه مۆدێل (سایكۆلۆژیایا تیرۆرێ)
پشتى ده‌ركه‌فتنا ڕێكخراوا تیرۆرستییا داعشێ ل جیهانێ تڕوبچمێ وان و نه‌خاسمه ڕهێن وان یێن بێ زه‌ڤه‌ر و بێ ڕامان خوه ل جیهانێ كره مۆدێله‌ك. دیاره دیاردا مۆدێلان ژى، ب ڤى ئاواى و گه‌له‌ك نموونێن دیتر، چو نرخه‌كى بۆ بۆهایێن مرۆڤى دانانیتن. هنده‌ك جوامێر مامۆستایێن ئایینى نه و هه‌بوونا ڕها لنك وان تشته‌ك ئاساییه. به‌لێ ده‌مێ ڕه وه‌ك مۆدێله‌ك ژ داعشیان دهێته وه‌رگرتن ئه‌و كاودان په‌یدادبیت ئه‌وا ناڤێ وێ پیسبوونا سایكۆلۆژییه. وه‌ك چاوا پیسبوونا ژینگه‌هێ كارتێكرنێن خراب ل سه‌ر مرۆڤان دكه‌تن و گه‌فه‌یه بسه‌ر ژیانا وى، ب هه‌مان ره‌نگ ژى هه‌بوونا مۆدێله‌كێ ژ ڤى ره‌نگى زیانێ دگه‌هینیته جڤاكى و نه‌خاسمه ئه‌وێن ڕاسته‌وخوه قوربانیێن تیرۆرێ و داعشان بووینه. ئه‌ڤ مۆدێلێ وه‌رگرتى ژ داعشان بیرا هنده‌ك مرۆڤان ل كاره‌سات و روودانێن دلته‌زینێن كۆشتن و ڕه‌ڤاندن و سۆتن و سه‌ربڕینا مرۆڤان و كاولكرن و وێرانكرنا گۆند و باژێڕان دهینیتن. پیسبوونا سایكۆلۆژى تنێ ئه‌و نینه مرۆڤ ب هه‌بوونا هنده‌ك ساخله‌تێن وه‌كى كه‌ربوكینه و ڕك و تۆلڤه‌كه‌ریێ، بێهنته‌نگى، ده‌مارگیرى، تووندوتیژى و حه‌سوودیێ و…هتد، زیانێ بگه‌هینیته خوه و خه‌لكا دیتر، به‌لكۆ ئه‌ڤ مۆدێلێ ڕه‌زیل ژى هه‌مان ڕولێ خراب دگێڕیتن. ئه‌ڤ مۆدێله دلێ هنده‌كا دكۆزرینیت. مه كوردستانیان پتر ژ هزار و پێنج سه‌د شه‌هید و زێده‌ترى هه‌فت هه‌شت هزاران بریندار دان دا خوه ژ ئاگر و تڕوبچمێ داعشیان دوور بێخین و بپارێزین. ئه‌ڤرۆكه هزاران ئافره‌ت ل كوردستانێ بیژنن و هزاران زارۆك ده‌وله‌سه‌رێ ڕهێن داعشیان هێتیم و سێوینه. باشه چه‌وا هنده‌ك مرۆڤ كۆر فه‌هم و گێژۆكن و ڤێ چه‌ندێ نابینن به‌لێ وان ڕهێن پیس و چه‌په‌ل دبینن و ل ناڤ هه‌ڤال و جڤاكى شانازیێ پێڤه دكه‌ن؟ شانازیێ بكیرا وان ڕها دكه‌ن؟ خوه‌لى سه‌ر! ئه‌ڤه چ سه‌روبه‌ره ته بۆ خوه چێكرى و خوه كرییه سینه‌ما ل كۆلانان؟ تو ب ڕهێن بابێ خوه دكه‌نى. كێ مالا خوه و یاته خراب كرییه گۆتیه: تو جوانى؟ خۆدیكا ته تارییه. (فه‌رقا) ته و بزنه‌كا چیڕ نینه! باوه‌ربكه!
هه‌ر گرۆپ و تاخمه‌ك ژ كۆمه‌كا بهایێن هاوشێوه و هه‌ڤپشك دروست دبن، چ ل سه‌ر ئاستێ هزرى و چ ل سه‌ر ئاستێ سه‌رڤه‌یى. ته‌ماشه‌ى وان داعشان بكه هه‌مى ژ هزرێ و سه‌روبچم و جلوبه‌رگا وه‌كى ئێكن. هه‌بوونا هه‌ر خاله‌كا هه‌ڤپشك پشكه‌كه ژ قۆناغا نێزیكبوون ل تاخم و گرۆپه‌كێ. هه‌ڤالێن جۆقه‌كێ ل كۆلانه‌كا مه هه‌مى یان گه‌له‌ك ژ وان بیروباوه‌ر و ره‌فتارێن وه‌ك ئێك یێن هه‌ین. ئه‌ڤ خاله هه‌مى پێكهاتێن جۆداجۆدایێن پرۆسێسه‌كا جڤاكى، سایكۆلۆژییه بناڤێ پێگه‌هاندنا جڤاكى، كه د ئاڤاكرن و ده‌یناندنا بنیاتێ كه‌ساتیا مرۆڤى ب گرنگ دهێته هژمارتن و زانا ته‌كه‌زێ ل سه‌ر هه‌ستیاریا وێ دكه‌ن. ل وه‌لاته‌كێ ئاسیا ناڤین پێنگاڤێن دژوار دژى هزرا تیرۆریستێن داعشێ هاتن هاڤێتن و ئه‌ڤه ل ئه‌لمانیا ژى زیندانه‌كا تایبه‌ت بۆ هشكباوه‌ران هاته ڤه‌كرن. مخابن ل كوردستانێ، ئه‌و جهێ سینگێ شه‌ڕێ داعشێ و تووندڕه‌ویێ یه، ئه‌ڤرۆكه ل فه‌رمانگه‌ه و داموده‌زگه‌هێن كه‌رتێ تایبه‌ت و میرى و نه‌خاسمه یێن په‌روه‌رده‌یى و مامۆستا و قوتابى ب ڤى مۆدێلى و سه‌روبه‌رێ كرێت و بێى هیچ ڕێزه‌كێ بۆ قۆربانیێن ڤى وه‌لاتى و كه‌س و كارێن شه‌هید و برینداران بگرن، لبه‌ر چاڤێن مه و ڕێڤه‌به‌ر و مامۆستایێن خوه دهێن و دچن و كه‌س پرسیارا وان ناكه‌تن ئه‌ڤه چ سه‌نى و مه‌نیكن هوون ژ خوه چێدكه‌ن؟ ئه‌ڤا ئه‌م دبێژین نه به‌رته‌نگكرنا ئازادیا تاكه‌كه‌سی یه، به‌لكۆ تێهه‌لدانا وان بێدماخانه ئه‌وێن ب ڤى مۆدێلى ئازادیا هزرى و جڤاكى و سایكۆلۆژیا تاكێ كوردى بن پێ دكه‌ن و ب پیسكرنا ژینگه‌ها فیزیكى ـ جڤاكیا جڤاكێ مه دبنه ئه‌گه‌رێ سه‌رهلدانا پیسبوونا سایكۆلۆژیا خوه و چاڤێن مه به‌رده‌وام هزرا مه ل بن وێنێ خوه یێ نه‌شرین و كرێت و تڕوبچمێ خوه شاش و تارى دكه‌ن و ئێش و ئازارێن جڤاكێ مه، سه‌ربارى هه‌مى ڤان قه‌یران و دوژمن و كۆل و كۆڤان و خه‌م و خه‌یالان هندا دیتر زێده‌تر دكه‌ن. پێدڤیه لایه‌نێن ئایینى و په‌روه‌رده‌یى و ئاسایشێ سنۆره‌كێ بۆ ڤان تۆخمه كه‌سان ده‌ینن و ئه‌ڤه پێنگاڤه‌كه بۆ ڕێگرى ل به‌لاڤبوونا پیرۆزیا هزر و بیروباوه‌رێن تیرۆرێ و به‌لكۆ ژى گه‌هشتنا ڤان تۆخمه مرۆڤانه بۆ ناڤ ڕێزێن داعشێ.
*بسپۆرى پێداگۆگى و سایكۆلۆژیایێ/ زانـــینگـــه‌ها زاخۆ