نه‌ورۆز ل چادرگه‌ها مێردینێ
گه‌له‌ك چیرۆك و چیڤانۆك ل سه‌ر جه‌ژنا نه‌وروزێ هه‌نه، هه‌ر ژێده‌ره‌ك ب شێوازه‌كێ جودا ڤه‌دگێریت و زۆر ژێده‌ران به‌حسێ داستانا كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر دژى زوحاكى كریه، لێ تشتێ ژ هه‌میان باشتر و بالكێشتر ژ چیرۆكا ناڤبرى ده‌ركه‌فتى ئه‌وه كو كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر ب سه‌ر زوحاكێ خوینمێژ سه‌ركه‌فتیه. دبێژن نه‌ورۆز ئانكو نوو رۆژ، رۆژه‌كا نوو ژ وه‌رزێ بوهارێ، ئانكو رۆژه‌كا نوو یه ژ سالا كوردى، وه‌كو (شاهنامێ) به‌حسێ نه‌ورۆزێ و گرێدانا وێ ب ملله‌تێ كورد ڤه‌كرى ئه‌وه كو شاهه‌ك هه‌بوو، ناڤێ وى زوحاك (ئه‌ژده‌هاك) بوو، ل وه‌لاتێ وى زولم و سته‌م دهاته كرن و هه‌تا كو هنده‌ك ژێده‌ر دبێژن كو رۆژێ ژى ئه‌و ده‌ستهه‌لاتدار نه‌دڤیا، له‌وما ل وه‌لاتێ وى رۆژ نه‌دهه‌لات و ل سه‌ر ملێن ڤى شاهى دو مارێن مه‌زن هه‌بوون و خوارنا وان مه‌ژیێ زارۆ و گه‌نجێن كوردان بوو، هه‌ر رۆژه‌كێ ڤى زوحاكى مه‌ژیێ دو كوردان ددا ڤان مارا داكو سه‌رێ ئه‌ژده‌هاكى ته‌نا ببایه. رۆژه‌ك ژ رۆژان دووڤه‌لانك و ئێلچیێن وى شاهێ دوژمنكار هاتنه زارۆیێ كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر یێ كو ژ (16) زارۆیان ب تنێ ئه‌و مابوو، ئه‌و ژى كچ بوو، لێ كاوه‌یێ زیره‌ك و شاره‌زا پیلانه‌ك دانا و ل شوونا مه‌ژیێ كه‌چا خوه یێ په‌زه‌كى دایێ وانان، نه زانى و پاشان ئه‌ڤ تشته ب نهێنى به‌لاڤبوو، ئێدى كه‌سه‌كى زارۆیێن خوه نه‌دانێ لێ ژ به‌ر وانان ره‌ڤیان و چوونه چیایى و كاوه‌یى سه‌رپه‌رشتى و ئیداره‌كرنا وانان دكر و پاشان ئه‌ڤ زارۆ و گه‌نج بوونه زه‌لام و مێرخاس و ژمارا وانان زۆربوو كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر ب شۆره‌شه‌كێ دژى زوحاكى رابوو و هێرش كرنه سه‌ر كه‌لها وى خوینمێژى و ب سه‌ركه‌فتن و ئه‌ژده‌هاك كوشت و كونترۆل ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتا وى كر و هه‌لكرنا ئاگره‌كێ مه‌زن ژى نیشانا سه‌ركه‌فتن و كونترۆلكرنێ بوو. وه‌كو ژێده‌رێن دیرۆكێ دیاردكه‌ن كو كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر كورد بوو و ملله‌تێ زولم لێ دهاته‌كرن، سه‌ركه‌فتن ژى هه‌ر یا كوردان بوویه. له‌وما ملله‌تێ كورد هه‌ر ژ ده‌مێن كه‌ڤن و دێرین و هه‌تا نوكه ڤێ بیره‌وه‌ریێ ساخ دكه‌ن و شانازیێ پێ دبه‌ن و حوكمه‌تا هه‌رێمێ زۆر پووته‌ى ب ڤێ جه‌ژنا نه‌ته‌وه‌یى دده‌ت. هه‌مى ده‌مان دوژمنێن ملله‌تێ كورد ب ڤێ روژێ نه‌دخۆش بوون و نه دهێلا ملله‌تێ كورد ڤێ بیره‌وه‌ریا پیرۆز ساخ بكه‌ن و هه‌مى ده‌مان رێ لێ دگرت. ل سالا (1988) ل هه‌وێن ئه‌نفالا ده‌مێ ئه‌م دژه‌ستێ زوحاكێ ئیراقێ قورتال بووین و كه‌فتینه بن كونترولا زوحاكێ تركا دیسا وانان ژى رێ نه ددا كو ڤێ بیروه‌وریا پیرۆز ساخ بكه‌ین و ل ده‌مێ بۆ ئێكه‌م جار خه‌لكێ چادرگه‌ها مێردینێ ئاگر هه‌لكرین خه‌لكێ مه یێ وان گوندێن دۆرماندۆر ب له‌ز هاتن وانان وه‌سا هزركر كو ئاگر یێ به‌ربوویه چادران، لێ مه بۆ وانان دیاركر كو ئه‌ڤه ئاگرێ نه‌وروزێ یه و سه‌ركه‌فتنا ملله‌تێ كورده و جه‌ژنه‌كا نه‌ته‌وه‌یى یه. لێ پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و خه‌لكێ مشه‌ختێ شۆره‌شگێرێ چادرگه‌ها مێردینێ ب شیانێن كێم و ب پارێ پاله‌تى و قووتێ زارۆیێن خوه و ل سه‌ر ده‌ستێ رژێما تركیا دا و ب نهێنى ڤه كاردكر ژبۆ ساخكرنا جه‌ژنا نه‌ورۆزێ و به‌رنامه دانان و شانۆگه‌ریا كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر دروست كر و ستران و سروود و هۆزانێن نوو ب نه‌ورۆزێ ڤه چێكرن و گوینیكێن ڤالا كۆمكرن و ئاخ كرێ و كرنه ستێج و دارێن درێژ یێن سپینداران ئینان و كرنه تیان و په‌رۆكێن مه‌زن ئێخستنێ داكو ره‌نگێ شانوویێ بده‌ت و جلوبه‌رگێن تایبه‌ت دروستكرن، هه‌ر ئێكى ژ لایێ خوڤه پاره‌كێ كێم ددا كو ئه‌ڤ كاره بهێته‌كرن. جه‌ماوه‌ره‌كێ زۆر زێده ئاماده‌ببوو و ئه‌ز دشێم بێژم خه‌لكێ چادرگه‌هێ هه‌مى ئاماده ببوون. ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریه ل چادگه‌ها مێردینێ و ل ناڤ په‌نجێن سیمێ تێلبه‌ندێ زالم و د ناڤ چه‌ند هزار مه‌تره‌كێن كێم و ل ناڤ جه‌رگێ هۆڤان دا ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریا نشتیمانى ب باشترین و نازكترین شێوه د هاته ساخكرن و برێڤه‌برن، هه‌ر سال ژى دهاته‌كرن و چونكو بوو كه‌توار، له‌وما حوكمه‌تا تركیا ژى ب نه‌چارى ڤه رازى بوون كو ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریه هاتبا كرن لێ ب هه‌لاویستنا ئالایێ تركیا و یێ كوردستانێ ژى. ل دووماهیێ دێ بێژم ملله‌تێ كورد دێ هه‌ر سه‌ركه‌ڤیت و ژ چ دوژمنان ناترسیت و دابه‌زینێ ژ مافێن خوه یێن ره‌وا ناكه‌ت، بلا نه‌ورۆز و سه‌رسالا كوردى و هه‌مى بیره‌وه‌ریێن كوردان ببنه پره‌كا پێكڤه‌گرێدانا ملله‌تێ كورد و پتر ئێكگرتن و ئێكرێزى بكه‌ڤیته ناڤ وانان دا و هه‌كه كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر و ملله‌تێ خوه هه‌ڤكارى و ئێكگرتنا خوه ب هێز نه‌كربایه چ جاران نه دشیانه زوحاكى و دا هه‌ر ل بن ده‌ست بن و زولم لێ هێته كرن و ب ئێكرێزى و ئێكگرتنێ سه‌ركه‌فتن هه‌ر دێ هێت.
