ل رێكه‌فتى حه‌فتى ئادارا 1970 رێكه‌فتناما 11 ێ ئادارێ یا دیرۆكى ل به‌غدا پایته‌ختێ عیراقێ هاته‌ مۆركرن و هه‌بوونا وێ هاته‌ راگه‌هاندن كو ئه‌ڤ رێككه‌فتنه‌ ژ لایێ حوكمه‌تا عیراقێ و سه‌ركرداتیا كوردستانى ڤه‌ هاتبوو گرێدان ب راستى رێككه‌فتنه‌كا دیرۆكى بوو د خه‌بات و تێكۆشینا ملله‌تێ كورد دا، كو هه‌مى ملله‌تێن عیراقێ د شادبوون ب ڤێ رێككه‌فتنامێ، گومان تێدا نینه‌ ئه‌و ژى كو پشتى رژێما ده‌ستهه‌لاتدارا عیراقێ نه‌چاربووى و چ د ده‌ستان دا نه‌ماى و ژ هه‌مى لایان ڤه‌لاواز بووى و چه‌ندین شكه‌ستن دیتین ل سه‌ر ده‌ستێ پێشمه‌رگێ شۆره‌شا ئیلۆنێ و چه‌ندین داستان هاتینه‌ تۆماركرن كو ڤێ رژێمێ شیانێن به‌رده‌وامیا شه‌رێ ل گه‌ل شۆره‌شا ئیلۆنێ نه‌مابوون. ئه‌ڤجا نه‌چاربوو ژ بۆ گرێدانا دانوستاندنان ل گه‌ل لایه‌نێ كوردى، ئه‌و ژى دانپێدان ب مافێ ملله‌تێ كورد بهێته‌كرن و حوكمێ زاتى (ئۆتونومى) بهێته‌دان، ئه‌و ژى كو سێ پارێزگه‌ه دچارچووڤه‌یێ ڤێ رێككه‌فتنێ دا بن ئه‌و ژى هه‌ولێر و سلێمانى و دهۆك وه‌ك ده‌سپێك، هه‌ر وه‌سا چاره‌نڤێسێ باژێرێ كه‌ركووكێ ئێك ژ وان خالێن سه‌ره‌كى و گرنك بوون د ڤان دانوستاندنان دا، شاندێ كوردى د ڤان دانوستاندنان دا پێكهاتبوو ژ ڤان رێزداران: ئدریس بارزانى و مه‌سعود بارزانى و سامى مه‌حموود عه‌بدولره‌حمان و دارا ته‌وفیق و دكتۆر مه‌حموود عوسمان كو په‌یڤا لایه‌نێ كوردى ژ لایێ وی ڤه‌ هاته‌ خواندن و شاندێ حوكمه‌تا عیراقێ پێك هاتبوون ژ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن ئه‌لبه‌كر و جێگرێ وى سه‌دام حوسێن و عزه‌ت ئیبراهیم دۆرى ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا شۆره‌شێ و حه‌ردان عه‌بدولغه‌فار ئه‌لتكریتى وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیا عیراقى. مه‌ره‌م ژ ڤێ رێككه‌فتنێ ئه‌و بوو وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى كو دانپێدان بهێته‌ كرن ب مافێ كوردان و دانا حوكمێ ئوتونۆمى كو ئه‌ڤ به‌یانامه‌ هاته‌ خواندن ژ لایێ سه‌رۆك كۆمارى ڤه‌، به‌لێ مخابن حوكمه‌تا عیراقێ پێگیرى ب به‌ند و خال ورێنه‌مایێن ڤێ رێككه‌فتنێ نه‌كرن ئه‌وژى كو ماه‌یه‌كى نه‌كێشا جاره‌كا دى ڤێ رژێمێ خو ل سه‌ر پیان گرت وبه‌رده‌وامى دا شه‌رى دگه‌ل سه‌ركردایه‌تیا شوره‌شا ئه‌یلونێ ئه‌وبوو هێزێن خو هنارتنه‌ به‌روكێ شه‌رى كو دپشت گه‌رم بوون ب تانك وزریپووش وفروكه‌ وجاشان بڤێ چه‌ندێ جاره‌كا دى ملله‌تێ عیراقێ بگشتى ئێخسته‌ ژێر ژیانه‌كا سه‌خت و دژوار و بێ ئۆمێدیه‌ك په‌یداكر ل جه‌م خه‌لكێ عیراقێ و شه‌قامێ وێ كو ئه‌ڤێ رژێمێ گوژمه‌كێ زۆر یێ پاره‌ى ته‌رخانكر ژبۆ ڤێ مه‌ره‌مێ وه‌ك كرینا چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نى و تۆماركرنا چه‌ندین فه‌وجێن به‌ره‌ڤانیا نیشتیمانى (افواج الدفاع الخفیفه‌) و گرێدانا چه‌ندین ریككه‌فتنێن له‌شكرى و به‌ره‌ڤانی و هه‌والگیرى ل گه‌ل گه‌له‌ك وه‌لاتان مینا رۆسی و چینێ وه‌لاتێن ده‌ردۆر. جاره‌كا دى ئاگرێ هه‌لبووڤه‌ و بوو ئه‌گه‌رێ كوشتنا ژماره‌كا زۆر ژ هه‌ردو لایان و كاڤلكرن و سۆتنا چه‌ندین گوندێن كوردستانێ و ئاواره‌كرنا ب هزاران خێزانان كو تێ دا ته‌ر و هشك پێكڤه‌ هاتنه‌ سۆتن كو د ڤى شه‌ڕى دا زه‌ره‌رو و زیانێن مه‌زن گه‌هشتنه‌ هه‌مى خه‌لكێ عیراقێ كو ل وى سه‌رده‌مى رژێما ده‌ستهه‌لاتدار ب چه‌ند كریارێن دژى مرۆڤاتیێ رابوو ل دژى ملله‌تێ مه‌یێ كورد ژ وان ژى نه‌پێگیریكرن ب ماڤێ مرۆڤ و گرتنا سیاسه‌تمه‌دارێن كورد و په‌یداكرنا دوبه‌ره‌كیێ د ناڤبه‌را كورد و عه‌ره‌بان دا وجێبه‌جێكرنا درووشمێ سیسه‌تا ئه‌ردێ سۆتى (سیاسه‌ الارچ المحروقه‌) و بكارئینا نه‌دادپه‌روه‌ریا جڤاكى د ناڤ جڤاكى دا و بلندبوونا ئاستێ بێكاریێ و نه‌مانا ئازادیێ و هندابوونا هه‌ستا وژدانێ و نه‌مانا شه‌فافیه‌تێ، هه‌ر وه‌سا زیانه‌كا هه‌ره‌ مه‌زن گه‌هانده‌ پێكڤه‌ژیانێ. هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا باژێرێ كه‌ركووك ئێك ژ وان خالێن هه‌ره‌ گرنگ و ناكۆكدار بوویه‌ كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ هه‌لوه‌شاندنا ڤێ رێككه‌فتنێ و هه‌ر هه‌مان كێشه‌یه‌ كو ڤێ گاڤێ ژى رێگره‌ كو تا نوكه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ نه‌جێ به‌جێكرنا مادێ 140. خوه‌یایه‌ كو شۆره‌شا ئیلۆنێ به‌رده‌وامی دا خه‌باتا خوه‌ یا چه‌كدارى هه‌تا رێككه‌فتناما جه‌زائر یا خیانه‌تكارى ل 6\3\1975 مه‌ره‌م ژێ ڤه‌مراندنا چریسكا شۆره‌شا ئیلۆنێ بوو كو ڤێ چه‌ندێ ژى سه‌رگرت، پشتى كێمتر ژ دو سالان ل سه‌ر ڤێ رێككه‌فتنێ خه‌تیرا چریسكا شۆره‌شا گولانا پێشكه‌فتنخواز هه‌لبوو و هاته‌ د گۆره‌پانێ دا و ده‌ست ب خه‌باتا خوه‌یا چه‌كدارى كر، ئه‌و ژى ل 26\5\1976 و یا به‌رده‌وام بوو هه‌تا سه‌رهلدانا سالا1991 ێ ورزگاركرنا كوردستانێ ژ لایێ پێشمه‌رگه‌ى و جه‌ماوه‌رێ دلسۆزێ كوردستانێ ڤه‌ و ب پشته‌ڤانیا هه‌ڤپه‌یمانان و چێكرنا ده‌ڤه‌ره‌كا ئارام ژ بۆ هه‌رێما كوردستانێ كو ب بریاره‌كا نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى بوو كو ڤێ گاڤێ ئه‌م خودان په‌رله‌مان و حوكمه‌ت و هه‌رێمه‌كا سه‌ربخوه‌ و ئازادین كو ئه‌ڤه‌ هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت ژبۆ خه‌بات و ماندیبوون و خوینا شه‌هیدێن ڤان هه‌ردو شۆره‌شان خودێ ژبۆ مه‌ ڤێ ره‌وشێ هۆسا راگریت و مه‌ ژ ڤێ قه‌یرانا جه‌ركبر قورتالكه‌ت و ئه‌ڤ ملله‌ته‌ جاره‌كا دى تووشى چ كاره‌ساتێن دى نه‌بیت.

مژار دو ته‌وه‌ران بخوه‌ڤه‌ دگریت، ته‌وه‌رێ ئێكێ كو ئه‌وژى قه‌یرانا سیاسى یه‌ یاكو ئه‌ڤ چه‌نده‌ یابوویه‌ په‌یڤه‌كا رۆژانه‌ ل سه‌ر زارێ هه‌ر وه‌لاتیه‌كى و دشێن بێژین بوویه‌ به‌نیشتێ ده‌ڤێ خه‌لكى و بابه‌ته‌كێ هه‌ره‌ مشه‌ و ئازراندى د ناڤ جادا كوردستانى دا ب گشتى ئه‌وژى كو ل دووڤ بۆچوونێن وان كو دبێژن قه‌یرانێن ئابوورى نینن ته‌نها قه‌یران یا سیاسى یه‌ كو ب راستى ڤێ ئێكێ خه‌لك زۆر بێزاركریه‌ و نه‌دلره‌حه‌تى و دلگرانى كریه‌ كو ل دووڤ را و بۆچوونێن ڤى خه‌لكى دبێژن هه‌كه‌ هات و هه‌مى پارت و لایه‌نێن سیاسى ل هه‌رێمێ ب رێیا سازانێ گه‌هشتنه‌ رێككه‌فتنه‌كێ سه‌باره‌ت ئه‌ڤ كێشه‌ و ناكۆكى و ئالۆزیێن د ناڤبه‌را وان دا، كو ئه‌و ژى كاراكرنا په‌رله‌مان و حوكمه‌تا هه‌رێَما كوردستانێ و ئه‌كتیڤكرن و رێخستنا ناڤمالیا كوردى و ده‌سپێكرنا چاكسازیان و به‌رچاڤكرن گرنگیدان ب به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى یێن گرێداى ب ژین و ژیارا ملله‌تى ڤه‌ و به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن تایبه‌ت و به‌رته‌نگ ب ده‌نه‌ لایه‌كى ل دووڤ دیتن و نه‌رینێن وان كو چ ئارێشه‌ نامینن و دێ ره‌وش جاره‌كا دى ئاسایى بیته‌ ڤه‌ چونكو ب ئه‌نجامدنا ڤێ ئێكێ وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ دایى، ئه‌و ژى كو ئێكرێزى و ئێك ده‌نگى و ئێك هه‌لۆیستیا هه‌مى پارت و لایه‌نێن كوردى یه‌ و ب تایبه‌تى ل به‌رامبه‌ر كێشێن هه‌لاویستى ل گه‌ل به‌غدا و ناڤخوه‌یێ، هه‌ر وه‌سا ل به‌رامبه‌ر هه‌ر پیلان و بزاڤ و جموجۆله‌ك و ده‌ستێوه‌ردانه‌كا بهێته‌ كرن ژ لایێ هه‌ر جهه‌كى ڤه‌، هه‌ر وه‌لاته‌كێ ده‌ره‌كى ڤه‌. ئه‌ڤه‌ ژ لایێ سیاسى ڤه‌، لێ سه‌باره‌ت ته‌وه‌رێ دویێ كو ئه‌و ژى قه‌یرانا ئابوورى یه‌، كو ب راستى ڤى قه‌یرانێ ژ هه‌مى لایان ڤه‌ پشتا خه‌لكى شكاندیه‌ و قه‌یرانه‌كا جه‌رگبره‌ و خه‌ل گه‌له‌ك بێزار و برسى كریه‌، ئه‌و ژى كو ئه‌ڤه‌ پتره‌ ژ دو سالان ڤێ قه‌یرانێ هه‌رێم ڤه‌گرتى ئه‌و ژى ژ ئه‌گه‌رێ لاوازبوونا مووچه‌یان و بلندبوونا بهایێ كه‌لوپه‌ل و بهایێ دۆلارى ل بازارى و په‌یكه‌فتنا پرۆژه‌یان و نه‌دامه‌زراندنێ و نه‌بوونا ده‌لیڤه‌یێن كارى و هه‌ر وه‌سا كو هێشتا چاكسازیێ ژى جهێ خوه‌ نه‌گرتیه‌ و ل ڤێ داویێ لاوازبوونا كه‌هره‌بێ و خوه‌نیشادانێن نه‌رازیبوونێ كو هاتینه‌ د گۆره‌پانێ دا سه‌ره‌راى په‌یدسابوونا كێشه‌یێن جڤاكى و سنۆربه‌زاندن ژى یابه‌رده‌وامه‌ ژ لایى گه‌نجان ڤه‌ كو رۆژانه‌ چه‌ندین گه‌نج خوه‌ دكه‌نه‌ نێچیرا حووت و ماسیان د ناڤا ده‌ریایان دا كو ژ ئه‌گه‌رێ ڤێ ئێكێ به‌ر ب چاره‌نڤێسه‌كێ نه‌ دیار ڤه‌ دچین و ئه‌ڤه‌ هه‌مى هندێ د سه‌لمینیت كو ژ نه‌چارى ڤێ رێیێ دهه‌لبژێرن وه‌سا دبینم كو هه‌كه‌ چاره‌یه‌ك ژ بو نه‌بیت نه‌دووره‌ و ره‌نگه‌ ره‌وش خرابتر و ئالۆزتر لێ بهێت وه‌كو دبێژن ئه‌گه‌ر نینه‌ و به‌ریكا ڤالایه‌ بلا هه‌موویان ڤه‌بگریت و یا دادپه‌روه‌رانه‌بیت نه‌ك هنده‌ك باجا ڤێ چه‌ندێ بده‌ن و ببنه‌ قوربان. كو وه‌سا دیاره‌ نه‌دادپه‌روه‌ریێ جهێ خوه‌ كریه‌ د ناڤا هه‌مى ده‌زگه‌هان دا ڤێ نه‌خۆشیێ رێكخراوێن بكارێ مرۆڤاتیى ژى رادبن ڤه‌گرتى یه‌ كو ئه‌و ژى نه‌ د ئاستێ پێدڤى دانه‌ و تاگیركرنه‌ك د كارێ وان ژى دا هه‌یه‌. هیڤیا مه‌ ئه‌وه‌ كو سه‌ره‌ك ب سه‌ره‌كى بكه‌ڤیت و ئه‌م ژڤێ قه‌یرانا كوژه‌ك قورتال بین، چنكو ڤێ ملله‌تى گه‌له‌ك نه‌خۆشى و ده‌ربه‌ده‌رى و تراژیدیا دیتینه‌ د درێژاهیا دیرۆكێ دا و بلا ئه‌ڤه‌ نه‌خۆشیا مه‌ یا دووماهیێ بیت، چنكو مۆرالا خه‌لكى ب ئێك جارى هاتیه‌ خوارێ و ب تایبه‌تى وه‌ك دبینین كو پیلانێن نه‌حه‌ز و فراكسیۆنێن هه‌ڤدژ ل گه‌ل كوردان و ب تایبه‌تى یێن شیعه‌یان كو هنده‌ك جاران سه‌رگرتینه‌ ژ بۆ نموونه‌ د پرۆسه‌یا په‌سه‌ندكرنا بۆدجه‌یا سالا\2017 دا كو د ڤێ هه‌ڤكێشێ دا كورد ده‌ركه‌فتن د زیانمه‌ند، ئه‌ڤه‌ هه‌مى ڤه‌دگه‌ریێت ژبۆ لاوازبوونا ناڤمالیا كوردى و هه‌بوونا ده‌رزان د ناڤ ڤێ ناڤمالیێ دا كو ئه‌ڤ لایه‌نێن هه‌ڤدوژ و ب تایبه‌تى وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى ده‌وله‌تا یاسا بخوه‌ ئه‌ڤ ئێكه‌ ب ده‌لیڤه‌ دا زانین و دشێن بێژین پیلانا وێ سه‌رگرت.

گومان تێدا نینه‌ ئه‌و ژى كو وه‌ك چریسكا بابه‌لیسكا ئه‌ڤا دبێژنێ بهارا عه‌ره‌ب گه‌هشتیه‌ سووریایێ رژێما به‌شار ئه‌له‌سه‌دى بێ گیرۆبوون ده‌ڤه‌رێن كوردنیشین بێ مه‌رج و شه‌ڕ راده‌ستى په‌یه‌دێ كرن كو ئه‌ڤێ ئێكێ ژى رامانا خوه‌ هه‌یه‌، ئه‌و ژى كو نه‌ ژ به‌ر چاڤێن كلێن كوردین رۆژئاڤا و ب تایبه‌تى په‌یه‌دێ كو هه‌تا نوكه‌ ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ دبن كونترۆلا په‌یه‌دێ ڤه‌نه‌ و ب ئاگر و ئاسنى سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل خه‌لكێ سڤیلێ رۆژئاڤا دكه‌ن و ب تایبه‌تى ئه‌و پارت و لایه‌نێن دژى و نه‌ ل گه‌ل سیاسه‌تا وێ ئه‌نه‌كه‌سه‌ ركه‌به‌رێ وێ وه‌ك نموونه‌ كو په‌یوه‌ندیێن رژێمێ ل گه‌ل په‌یه‌دێ د ئاسته‌كێ نۆرمال دانه‌ وه‌كو دبێژن ل سه‌ر حسابا لایه‌نێن دى خوه‌ كریه‌ بانه‌ك و باگوردانه‌ك، كو رژێم ژى نه‌جهێ باوه‌ریێ یه‌ ودیوارێ ل سه‌ر به‌فرێ یه‌ كو وه‌سا دیاره‌ په‌یه‌ده‌ ل گه‌ل هرچێ چوویه‌ د جوهالى دا كو هه‌ر ئێك رژێم و په‌یه‌ده‌ ڤێ ئێكێ ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دده‌نه‌ زانین و ئه‌م هه‌موو دزانین و یا ئه‌شكه‌رایه‌ كو په‌یه‌ده‌ یا ب هنده‌ك لایه‌نان ڤه‌ گرێدایه‌ ئه‌و ژى كو بریار ورێنه‌مایێن وان جێبه‌جێدكه‌ت ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌ ژ به‌ر كو رژێم ژى یا تووشى ڤێ قه‌یرانا سیاسى و ئابوورى بوویه‌، هه‌ر وه‌سا شه‌رێ وێ ل گه‌ل ئوپوزسیۆنا توندره‌و داعش و فه‌تح ئه‌لشام و.. هتد و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ ل گه‌ل ئوپوزسیۆنا میانره‌و ((معتدل)) وه‌ك ئارتێشا ئازاد و سۆپایێ سووریا دیمۆكرات و… هتد ژ به‌ر وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى كو په‌یوه‌ندیێن په‌یه‌دێ ل گه‌ل ڤان هه‌ردو گرۆپێن ئوبوزسیۆنێ نه‌ د نۆرمالن و د باشن و هه‌ر وه‌سا كو ل گه‌ل توركیا گه‌هشتینه‌ ئاسته‌كێ مه‌ترسیدار و تێكچوونا په‌یوه‌ندیێن وێ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ كو ئه‌ڤ هه‌ردوكه‌ دهه‌ڤسنۆرن ل گه‌ل رۆژئاڤا. ئه‌ڤجا په‌یه‌دێ و رژێما سووریێ ب فه‌ر دیت كو خوه‌ ب ده‌نه‌ ل گه‌ل ئێك و پێكڤه‌ كار بكه‌ن ل دژى هه‌ردو گرۆپێن ئوپۆزسیۆنێ و ركه‌به‌رێ وان لایه‌نێ كوردى كو ئه‌و ژى ئه‌نه‌كه‌سه‌یه‌. چونكو چاره‌نڤێسێ هه‌ردویان ئانكو رژێمێ و په‌یه‌دێ یێ پێكڤه‌ گرێدایه‌ هه‌ر چه‌نده‌ به‌لكى هه‌ردو خوه‌ ل سه‌ر پیان بگرن و به‌رده‌وامیێ ب ده‌نه‌ حكومرانیا خوه‌ یا شاش و نه‌دروست یا دیاره‌ ژبه‌ر سیاسه‌تا په‌یه‌دێ یا تاكه‌ره‌وى كو ژ چه‌ندین كوربه‌ند و جڤین وكۆنفراس و خرڤه‌بوونێن هاتینه‌ دانان و ته‌رخانكرن ژ بۆ دیتنا چاره‌سه‌ریه‌كێ ژبۆ كێشه‌یا سووریێ یا ئالۆز كو په‌یه‌ده‌ هاتیه‌ پشت گوهاڤێتن ونه‌داخوازكرن جڤینێن جنێف و كۆنفراسێ ئه‌ستانه‌ وه‌ك نموونه‌. هه‌ر وه‌سا دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین كو په‌یه‌ده‌ ل جه‌م زۆربه‌ى وه‌لاتێن رۆژئاڤا و ئه‌مریكا و ب تایبه‌تى توركیا ئه‌و ژى كو ب رێكخراوه‌كا تیرۆرستى دهێته‌ زانین كو هه‌ر ژ به‌ر ڤێ ئێكێ ژى نه‌هێلابوو كو پشكداریێ د رزگاركرنا منبج و ئه‌لباب و هه‌تا دگه‌هیته‌ ره‌قایێ دا بكه‌ت كو توركیا رۆله‌كێ كاریگه‌ر و به‌رچاڤ هه‌بوویه‌ د ڤێ چه‌ندێ دا. هه‌ر وه‌سا دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین كو په‌یه‌ده‌ و رژێم ژى ل گه‌ل ئێك و پێكڤه‌ ناگونجێن كو چه‌ندین جاران ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا گرژى و ئالۆزى وپ شه‌رچوونێ د ناڤبه‌را وان دا و ب تایبه‌تى ل قامشلۆ وحه‌سه‌كێ و …هتد و هه‌ر وه‌سا دیاره‌ كو ره‌وشا په‌یه‌دێ ژى زۆر یا ئالۆزه‌ چنكو هه‌ڤالێن وى َكێمترن ژ ركه‌به‌رێن وێ وكه‌فتیه‌ د ناڤبه‌را چه‌كۆچێ رژێما سووریایێ وسندانێ توركیێ دا ئه‌ڤجا ته‌ نه‌ڤێت ره‌وشا وێ یا چاوا بیت واته‌ كو دڤێت په‌یه‌ده‌ بریار ورێنه‌مایێن رژێمێ و هه‌تا ئیرانێ جێ به‌جێ بكه‌ت و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ ئه‌وژى كو هه‌ر ده‌م یا دبن هه‌ره‌شه‌ و گه‌فێن توركیێ دا، هه‌ر د ڤى كڤانى دا كو وه‌سا دیاره‌ سه‌رۆك و ئیداره‌یا نووى یا ئه‌مریكا ژى وه‌كى یا به‌رێ گرنگیێ ناده‌نه‌ په‌یه‌دێ ئه‌وژى كو ل دووڤ داخویانیێن هنده‌ك به‌رپرس و سه‌ركرده‌یێن ئه‌مریكا له‌ورا ئه‌مریكا ل گه‌ل بریارا داخوازكرنا توركیا ئه‌و ژى ژ بۆ چێكرنا ده‌ڤه‌ره‌كا ئارم ل سه‌ر سنۆرێن توركیا ل گه‌ل رۆژئاڤا كو په‌یه‌ده‌ ب ڤێ ئێكێ دلگرانه‌ و قه‌بوول ناكه‌ت. ب دیتنا من كو په‌یه‌دێ پێگه‌هه‌كێ باش نابیت پشتى روخاندنا رژێما سووریێ كو هه‌كه‌ كوردان رۆله‌ك هه‌بیت ژى د حكومرانیا سووریا نووى دا په‌یه‌دێ چ رۆل نابیت، چنكو په‌یه‌ده‌ ڤێ گاڤێ نوونه‌راتیا كوردێن رۆژئاڤا ناكه‌ت وه‌ك مه‌ئاما ژه‌ پێ داى فرامۆشكرنا وێ د هه‌ر كۆنفراس و جڤین و كوربه‌نده‌كێ گرێداى بیت ب قه‌یرانا سووریێ ڤه‌ كو لایه‌نێ دیتر ركه‌به‌رێ وێ كو ئه‌و ژى ئه‌نه‌كه‌سه‌یه‌ دهێته‌ داخوازكرن كو زۆربه‌ى وه‌لاتان دانپێدانێ پێ دكه‌ن و ب نوونه‌رێ شه‌رعى و راسته‌قینه‌ یێ كوردێن رۆژئاڤا دده‌نه‌ زانین ئه‌ڤه‌ لایه‌كى ڤه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كو ئه‌نه‌كه‌سێ جه‌ماوه‌ره‌كێ هه‌ره‌ باش هه‌یه‌ ل رۆژئاڤا. یا دروست ئه‌وه‌ كو كوردێن رۆژئاڤا و ب تایبه‌تى ئه‌و ژى هه‌ردو لایه‌نێن ركه‌به‌ر ئه‌نه‌كه‌سه‌ و په‌یه‌ده‌ ده‌ستێن خوه‌ تێكبگرن و ب برایانه‌ و هه‌ماهه‌نگى كاربكه‌ن و ناڤمالیا خوه‌ بپارێزن و ناكۆكیێن خوه‌ ب ده‌نه‌ لایه‌كى و به‌رژه‌وه‌ندیێن ملله‌تى ل به‌رچاڤ وه‌ربگرن ئه‌وژى كو هه‌ر دو لایه‌ن د پابه‌ند و پێگیر بن ب بریار و رێنمایێن جڤینێن هه‌ولێر ودهۆك كو هاتینه‌ ئه‌نجامدان د ناڤبه‌را وان دا و ب سه‌رپه‌رشتیا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى. كو د ڤێ ره‌وشێ دا لێكنێزیكبوونا وان و پاراستنا ناڤمالیا وان گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌، ئه‌و ژى كو دڤێت مرۆڤ چ جاران ب وه‌ریسێ خه‌لكى نه‌چیته‌ كه‌ڤرى وه‌كى دبێژن سیارێ خه‌لكى هه‌ر یێ په‌یایه‌ و بلا هه‌ردو لایه‌ن باش بزانن كو ڤێ گاڤێ سووریا ل سه‌ر سێله‌كا شاریایه‌ به‌س خودێ دزانیت كانێ دێ پاشه‌رۆژا وێ چبیت ودێ به‌ره‌ ب كیژ كنارڤه‌ چیت وه‌ك دبینین كو سووریا وه‌ك كه‌له‌خه‌كێ مرى لێ هاتیه‌ هه‌ر ئێكى دڤێت بخوه‌ داده‌تێ و به‌هرا خوه‌ ژێ راكه‌ت.

گومان تێدا نینه‌ كو هه‌ر ژ ده‌سپێكا كه‌ساتیا مالكى گه‌هشتیه‌ سه‌ر كورسیا ده‌سهه‌لاتێ و هه‌تا نوكه‌ ژ هه‌لگرێن كه‌ربوكینا كوردانه‌. هه‌كه‌ چیه‌ ئه‌و ژى كو هه‌مى هه‌ول و بزاڤان دكه‌ت ژ بۆ ژێكدوورخستن و نێزیكبوونا حوكمه‌تا ناڤه‌ندى و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و په‌یداكرن و هه‌بوونا ده‌رزان د ناڤمالیا كوردى دا، هه‌ر وه‌سا ده‌ستێوه‌ردانێن وى یێن راسته‌وخوه‌ د كاروبارێن هه‌رێمێ دا ب هه‌ر رێكه‌كێ بیت، هه‌ر وه‌سا گه‌ف و هه‌ره‌شه‌یێن وى ل سه‌ر حوكمه‌تا هه‌رێمێ و پێشمه‌رگه‌ى و ب تایبه‌تى سه‌باره‌ت وان ده‌ڤه‌ران یێن دكه‌ڤنه‌ ژ ده‌رڤه‌ى هه‌رێما كوردستانێ كو ڤێ گاڤێ د بن كونترۆلا پێشمه‌رگه‌ى ڤه‌نه‌ ئه‌و ژى كو ب خوین هاتینه‌ كو كوردستان ژ بۆ وان هه‌موویان په‌ناگه‌هه‌كا ئارام بوو ل سه‌رده‌مێ رژێما سه‌دام حوسه‌ینى، لێ ئه‌ڤه‌ ژ وان كه‌سانه‌ یێن به‌ران دهاڤێژنه‌ وێ كانیا كو ئاڤ دایێ ئاشكه‌رایه‌ كو كه‌ساتیا مالكى سوننه‌ مه‌زهب ژى نه‌ڤێن و هه‌ر وه‌سا كێمنه‌ته‌وه‌ ژى و هه‌تا دژایه‌تیا شیعه‌یان ژى دكه‌ت و ب تایبه‌تى باسكێ سه‌دڕى و كه‌ساتیا سه‌درى بخوه‌ ژى ژ به‌ر كو مالكى كه‌سانه‌كێ دكتاتۆره‌ و خوه‌ ددانیت ب هێزترین كه‌س ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ، هه‌ر وه‌سا خوه‌ ددانیت كو هه‌كه‌ ل سه‌ر كورسیا ده‌سهه‌لاتێ ژى نه‌بیت هه‌ر ئه‌وه‌ و دڤێت وى چاوا بڤێت هه‌ر وه‌كى وی بیت و چ رێزه‌كێ ژى ژ بۆ كه‌سه‌كێ ناگریت و ژ بۆ كه‌سێ چ نادانیت و هه‌ر ئه‌و فاكته‌رێ سه‌ره‌كى یه‌ ژ بۆ هه‌بوونا كێشه‌ و گرژى و ناكۆكیان د ناڤمالیا شیعه‌یان دا، هه‌روه‌سا لاوازكرنا رۆلێ كوردان و سوننه‌یان د پرۆسه‌یا حوكمرانیا عیراقێ دا. ئه‌و ژى كو مالكى چه‌ندین گرۆپێن شیعى یێن توندره‌و شۆفێنى ل خوه‌ خرڤه‌ كرینه‌ كو د بن كونترۆلا وى ڤه‌نه‌ و بریارێن وى جێبه‌جێدكه‌ن و ل دووڤ فیتكا وى دله‌یزن ئه‌و ژى كو ب رێیا ڤان گرۆپان ب گه‌ف هه‌ره‌شه‌ وكارێن تیرۆرستى و ره‌ڤاندنێ و بنپێكرن و پێشێلكرنا مافێ مرۆڤ پێخه‌مه‌ت خستنا ترس و سه‌همێ د ناڤا جاده‌یا عیراقى دا و هه‌ر د ڤى بیاڤى دا هاندانا جاده‌یا عیراقى كو ب خۆنیشادانان رابن و كونترۆلكرنا وى ل سه‌ر په‌رله‌مانێ عیراقێ و دادگه‌ها فیدرالى ئه‌و ژى ب پشتگه‌رمیا ڤان گرۆپان و ئیرانێ وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى عه‌سائیب ئه‌هل ئه‌لحه‌ق و حزب الله‌ و سه‌رایا ئه‌لنوجه‌با‌و و ئه‌بۆ فه‌زل ئه‌لعه‌باس و..هتد، كو ژێده‌رێ وان یێ سه‌ره‌كى ئیرانه‌ و ب وێ د پشتگه‌رمن كو ئیران ژى كوما فسق و فه‌سادێ یه‌ كو ژ حه‌ز و ئاره‌زۆیێن وێ ئه‌وه‌ كو هه‌ر ده‌م ده‌ڤه‌ر نه‌یا ئارام و سه‌قام گیرۆبیت، ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌ كو مالكى هه‌رێما كوردستانێ و پێشمه‌رگه‌ و پارتى وكه‌سایه‌تیا سه‌رۆكێ هورێمێ كرینه‌ بابه‌تێن خوه‌

یێن رۆژانه‌ و دژمنكارانه‌ و به‌نیشتێ ده‌ڤێ خوه‌ كو ئه‌ڤ ئێكه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ هندێ كو چه‌ندین كه‌ساتیێن پارتى كرینه‌ ئارمانجێن خوه‌ كو ژ پۆستێن وان هاتینه‌ ژ كاردوورخستن وه‌زیرێ دارایێ و سۆپا سالارێ عیراقێ و هێرشكرنا گرۆپێن وى یێن توندره‌و یێن كو ب ویڤه‌ دگرێداى بۆ سه‌ر نڤێسینگه‌ها رۆژناما ته‌ئاخى، ئه‌و ژى كو هه‌مى كه‌لوپه‌ل و ناڤمالى و ئوتومبێلێن وێ هاتینه‌ شه‌وتاندن و تالانكرن و هه‌ر وه‌سا سڤكاتیكرن ب جێگرێ دووێ یێ په‌رله‌مانێ عیراقێ كو ب سه‌ر فراكسیۆنا گۆڕان ڤه‌یه‌ وهه‌ر وه‌سا سفكاتى كرن ب سه‌رۆكا فراكسیۆنا ئێكه‌تى كو ب سه‌ر فراكسیۆنا ئێكه‌تى ڤه‌یه‌ و دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین ئه‌و پیلانا دووڤه‌لانكێن وى ئاڤراندى د جڤینا په‌رله‌مانێ عیراقێ دا كو یا ته‌رخانكری بوو ژ بۆ په‌سه‌ندكرنا بۆدجا سالا 2017 كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ هندێ فراكسیۆنا پارتى خوه‌ ڤه‌كێشیت ژ ڤێ جڤینێ كو د ڤێ هاوكێشێ دا كورد د زیانمه‌ندبوون، هه‌ر وه‌سا بزاڤێن وێ یێن دوژمنكارانه‌ ئه‌و ژى ژ په‌یداكرنا گرژى و ئالۆزیان ل ده‌ڤه‌را شنگالێ و دۆزخورماتۆ و… هتد. هه‌ر د ڤى چارچووڤى دا كو دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین هه‌ر ل سه‌ر ده‌مێ وى وه‌كى هه‌ر ده‌م هه‌ره‌شه‌ دكره‌ سه‌ر هه‌رێمێ ب هاندانا فه‌رماندێ هێزا ئوپه‌راسیۆنێن دیجله‌ وه‌كى ل ده‌ڤه‌رێن كێشه‌دار. ب دیتنا من وه‌كو دیار كو مالكى كه‌سه‌ك نه‌ڤێت كو ژ به‌ر په‌یوه‌ندیێن وى یێن لاواز دگه‌ل سوننه‌ مه‌زهه‌بان چه‌ندین كه‌ساتیێن سونه‌یان ژى نه‌چاركرینه‌ كو وه‌لاتى ب جه بهێلن و به‌ر ب هه‌رێما كوردستانێ و ده‌رڤه‌ى وه‌لاتى ڤه‌ بچن تارق ئه‌لهاشمى و رافع ئه‌لعیساوى و میسال ئه‌لئالوسى و ژكارلادانا وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیا عیراقێ خالد ئه‌لعوبه‌یدى و ل ڤێ داویێ ره‌ڤاندنا چالاكڤانێن سڤیل و.. هتد. ب دیتنا من و ئه‌ز وه‌سا دبینم ئه‌و ژى كو هه‌كه‌ پشتى رزگاركرنا مووسل ره‌ش ئارام ژى بیت مالكى ناهێلیت ئه‌ڤ ره‌وشه‌ یا به‌رده‌وام بیت دێ ب هه‌ر درامایه‌كێ رابیت ئه‌ڤجا چ ل گه‌ل كوردان بیت یان ژى چ ل گه‌ل سوننه‌یان بیت ئه‌و ژى ب هاندانا حه‌شدا ئه‌لشه‌عبى كو ئارمانجا مالكى ئه‌وه‌ كو هه‌كه‌ بۆ من نه‌بیت ئه‌ز ناهێلم بۆ كه‌سێ ژى بیت. له‌ورا مالكى وه‌لاتێن سوننه‌نیشین ب دوژمنێن خوه‌ دده‌ته‌ زانین عه‌ره‌بستانا سعوودى و قه‌ته‌ر و ئیمارات و مه‌سر و ئه‌ردون و هه‌ر وه‌سا توركیا و..هتد. ئه‌ڤجا دڤێت هه‌مى لایه‌نێن كوردى باش بزانن كو ئه‌ڤ كه‌سه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا كه‌سێ دانینه‌ كو هه‌ر ئه‌وه‌ ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كى ژ بۆ په‌یداكرن و هه‌بوونا ڤێ قه‌یرانێ و تێكدانا ناڤمالیا كوردى. هه‌ر د ڤى بیاڤى دا و بلا شیعه‌ ژى ڤێ چه‌ندێ بزانن كو دێ مالكى ببیته‌ ئه‌گه‌رێ پارچه‌ پارچه‌كرنا ناڤمالیا شیعى و ده‌وله‌تا یاسا و ئێكه‌تیا نیشتیمانى یا شیعه‌یان (تحالف وه‌ته‌نى) و پارتا ده‌عوه‌ و هه‌ر وه‌سا تێكدانا په‌یوه‌ندیێن عیراقێ ل گه‌ل وه‌لاتێن عه‌ره‌بى و ده‌ره‌كى و جیهانى ئیران و رژێما سووریێ تێ نه‌بن چونكو ئه‌ڤ هه‌ر سێ كه‌بانه‌ك و باگوردانه‌كن و چاره‌نڤێسێ وان یێ پێكڤه‌ گرێدایه‌، هه‌ر وه‌سا ژ به‌ر په‌یره‌وكرنا سیاسه‌تا وى یا مه‌زهه‌بى و شۆڤینى وه‌لێ كریه‌ كو ژ ئیرۆ وێڤه‌ سونه‌ و شیعه‌ دبن ئێك ره‌شمال ڤه‌ نه‌ژین.

ل رێكه‌فتى23\1\2017 ل پایته‌ختێ كازاخستان ((ئه‌ستانه‌)) كۆنفراسه‌ك هاته‌ ئه‌نجامدان د ناڤبه‌را رژێما سووریێ و ئوپۆزسیۆنێ دا كو ئه‌ڤ كۆنفراسه‌ هاتیه‌ ئاماده‌كرن و به‌ر هه‌ڤكرن ژ لایێ رۆسیا و توركیا ڤه‌. شاندێ حوكمه‌تا سووریێ ب سه‌رۆكاتیا به‌شار ئه‌لجه‌عفه‌رى بوو نوونه‌رێ سووریێ ل نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى و شاندێ ئوپوزسیۆنێ ب سه‌رۆكاتیا محه‌مه‌د عه‌لۆش بوو و شاندێ ئیرانێ ب سه‌رۆكاتیا حوسێن جابرى ئه‌لئه‌نسارى بوو كو دێ ئیرانێ رۆله‌كێ هه‌ره‌ به‌رچاڤ هه‌بیت د ڤى كۆنفراسى دا و به‌رهه‌ڤكارێن ڤى كۆنفراسى ئه‌و ژى كو رۆسیا و ئیرانن شاندێن وان ل سه‌ر ئاستێ بلند بوون دێ ئه‌مریكا ژى نوونه‌رێ خوه‌ هه‌بیت د ڤى جڤینێ دا وه‌ك چاڤدێر ئه‌وژى بالیۆزێ وێ ل كازاخستان ئه‌ڤێ ژى واته‌یا خوه‌ هه‌یه‌ كو ب پشكداركرنا ئه‌مریكا و هنده‌ك وه‌لاتێن عه‌ره‌بى ئیران و رژێما سووریێ نه‌درازینه‌، هه‌ر وه‌سا كو دێ نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى و ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپى و به‌ریتانیا و فه‌ره‌نسا و ئه‌لمانیا ژى نوونه‌رێن خوه‌ هه‌بوون. مه‌ره‌م ژ ڤى كۆنفراسى ڤه‌دیتنا چاره‌یه‌كێ ژبۆ كێشه‌یا سووریێ یا ئالۆز و بێده‌نكرنا شه‌رى ل ڤى وه‌لاتى و گه‌هاندنا هاریكاریان ژ بۆ وان ده‌ڤه‌ران یێن كو د بن ره‌وشا نه‌له‌بار دا دنالینن كو د ڤى كۆنفراسى دا (په‌یه‌ده‌) داخوازنه‌كریه‌ ئه‌ڤه‌ ژى جهێ گومانێ یه‌ كو نهێنیه‌كا ڤه‌شارتى ل پشت ڤێ چه‌ندێ هه‌یه‌ كو ((ئه‌نه‌كه‌سێ)) ژى پشكداری د ڤى كۆنفراسى دا كریه‌، ئه‌و ژى ب سه‌رۆكاتیا (ئیبراهیم برۆ)) و هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا گرۆپێن توندره‌و و خودانێن هزرێن توندره‌وى وه‌ك داعش و فه‌تح ئه‌لشام و..هتد، هاتینه‌ پشتگوهاڤێتن و نه‌ داخوازكرن ژ بلى ئۆپوزسیۆنا میانره‌و (موعته‌دل) وه‌ك ئارتێشا ئازاد و..هتد. ئاشكه‌رایه‌ كو كێشه‌یا سووریێ بوویه‌ كێشه‌یا جیهانى ژ كێشه‌یا ناڤخوویێ ئه‌و ژى ژ به‌ر زێده‌بوونا كارێن تیرۆرستى و بنپێكرن و پێشێلكرنا مافێ مرۆڤى زێده‌بارى كێشا ئاواره‌یان. ئه‌ڤجا ژ به‌ر ڤێ ئێكێ توركیا و رۆسیا ب فه‌ر دیت كو پێكڤه‌ كار بكه‌ن ژ بۆ دیتنا رێكه‌كێ ژ بۆ راوه‌ستاندنا شه‌ڕى ل ڤى وه‌لاتى سه‌ره‌راى هه‌بوونا گه‌له‌ك كێشه‌ و گرژى و ناكۆكیان د ناڤبه‌را وان دا كو گه‌هشتبوونه‌ ئاسته‌كێ مه‌ترسیدار نه‌داخوازكرنا (په‌یه‌دێ) وه‌سا دگه‌هینیت كو (په‌یه‌ده‌) یا گرێدایه‌ ب رژێما سووریێ ڤه‌ وه‌كو دبێژن بانه‌ك و باگوردانه‌كن، ئه‌ڤجا نه‌ دووره‌ ژ به‌ر ڤێ ئێكێ نه‌هاتبیته‌ داخوازكرن به‌س د ڤى بیاڤى دا و یا دروست ئه‌وه‌ كو توركیا رۆله‌كێ كاریگه‌ر هه‌یه‌ د نه‌پشكداركرنا وێ دا و فاكته‌ره‌كێ سه‌ره‌كى یه‌ چونكو ل ده‌ف توركیا (په‌یه‌ده‌) پشكه‌كه‌ ژپه‌كه‌كێ) كو هه‌ردوكان ددانیت گرۆپێن تیرۆرستى. چێدبیت جهێ پسیارێ بیت كا بۆچى رۆسیا و توركیا ب ڤى ئه‌ركى رابوون؟ چونكو توركیا و هنده‌ك هه‌ڤالبه‌ندێن وێ ل وه‌لاتێن عه‌ره‌بى وه‌ك عه‌ره‌بستانا سعوودى و قه‌ته‌ر و ئیمارات ل سه‌ر ئوپوزسیۆنا میانره‌و دزالن و دبن كونترۆلا وانه‌ ڤه‌نه‌ و دشێن كارتێكرنێ ل سه‌ر بكه‌ن ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌، رژێما سووریێ و ئه‌و چه‌كدارێن د گه‌ل دا وه‌ك حزب الله‌ یا لبنانى و لیوا‌و ئه‌بۆ فه‌زل ئه‌لعه‌باس و سه‌رایا ئه‌لنوجه‌با‌و یێن عیراقى و ..هتد كو د بن كونترۆلا رۆسیا و ئیرانێ ڤه‌نه‌ كو ئه‌و ژى دشێن كارتێكرنێ ل سه‌ر بكه‌ن چونكو یا دیار و ئه‌شكه‌رایه‌ كو ئه‌ڤ هاریكاریێن رۆژانه‌ رۆسیا و ئیران پێشكێشى رژێما سووریێ دكه‌ن ژ لایێ له‌شكرى و لۆجستى ڤه‌ و هه‌مى جۆرێن هاریكاریان بوویه‌ ئه‌گه‌رێ هندێ كو هه‌تا نوكه‌ ئه‌ڤ رژێمه‌ شیایه‌ خوه‌ ل سه‌ر پیان بگریت و به‌رده‌وامیێ ب ده‌ته‌ حوكمرانیا خو. وه‌سا دیاره‌ فرامۆشكرن و نه‌داخوازكرنا (په‌یه‌دێ) د ڤێ كۆنفراسێ دا كولاڤه‌ك بیت كریه‌ سه‌رێ وێ ژ لایێ ڤان هه‌ردو لایه‌نان ڤه‌ كو وه‌سا دیاره‌ دێ پشتى ڤێ جڤینێ ژى گفتوگو د به‌رده‌وام بن ب دیتنا من هه‌كه‌ ئه‌ڤ كۆنفراسه‌ سه‌ربگریت ژى دێ گه‌له‌ك ئالۆزى و ئاسته‌نك كه‌ڤنه‌ د رێ دا، چونكو هه‌ر ژده‌ستپێكێ هه‌ردو لایه‌ن یێن هه‌ره‌شه‌ و گه‌فان ل هه‌ڤدو دكه‌ن به‌س خودێ دزانیت كانێ دێ ئه‌نجامێن كۆنفراسێ (ئه‌ستانه‌) چ بن و دێ چ ل پاش خوه‌ هێلیت؟! و دێ د به‌رژه‌وه‌ندیا كێ دابیت و دێ چارنڤیسێ كوردێن رۆژئاڤا چبیت و ب تایبه‌تى (په‌یه‌دێ) هه‌كه‌ هات هه‌ر دو لایه‌ن گه‌هشتنه‌ رێككه‌فتنه‌كێ، چونكو ئه‌سته‌مه‌ كو به‌حسێ كوردان ژى نه‌هێته‌كرن د ڤى كۆنفراسى دا. كو ل دووڤ دیتن و نه‌رینا من كو وه‌سا یا دیاره‌ دێ رێككه‌فتناما جه‌زائر یا خیانه‌تكارى یا سالا 1975 دوباره‌ بیته‌ ڤه‌ و دێ ڤێ جارێ كوردێن رۆژئاڤا باجا ڤێ ئێكێ دده‌ن و ب تایبه‌تى (په‌یه‌ده‌)، ئه‌و ژى ژ به‌ر سیاسه‌تا وێ یا شاش و نه‌زه‌لال و نه‌حه‌كیمانه‌ ل به‌رامبه‌ر ئه‌و پارت و لایه‌نێن كوردى یێن نه‌ درازى ب سیاسه‌ت و حكومرانیا وێ (ئه‌نه‌كه‌سه‌) وه‌ك نموونه‌ و هه‌ر وه‌سا په‌یوه‌ندیێن وێ یێن نه‌نۆرمال ل گه‌ل توركیا و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو هه‌ردو دهه‌ڤسنۆرن د گه‌ل دا و هه‌تا په‌یوه‌ندیێن وێ یێن نه‌ باش ل گه‌ل ئوپوزسیۆنێ ژى. نه‌دووره‌ كو ره‌وش خرابتر لێ بهێت و ب تایبه‌تى سه‌باره‌ت ره‌وشا ناڤمالیا كوردى ئه‌و ژى كو چێدبیت شاندێ (ئه‌نه‌كه‌سێ) داخوازیا پێشمه‌رگێ رۆژ بكه‌ت ئه‌ڤێ ڤێ گاڤێ ل هه‌رێما كوردستانێ كو ئه‌ڤ ئێكه‌ دێ پتر ره‌وشێ ئازرینیت، چونكو ئه‌ڤ پێشمه‌رگه‌یه‌ ل ده‌ڤ (په‌یه‌دێ) هێلا سۆره‌ وه‌ك ئه‌و دبێژن كو دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ شه‌ڕێ ناڤخوه‌یێ كو ئه‌ڤ هێزه‌ یا هاتیه‌ ئافراندن ژ لایێ توركیا و پارتى ڤه‌. گومان تێدا نینه‌ كو هه‌كه‌ شاندێ ئوپوزسیۆنێ و یێ رژێما سووریێ گه‌هشتنه‌ رێككه‌فتنه‌كا درێژخایه‌ن سه‌باره‌ت بێده‌نگرنا شه‌رى و سه‌باره‌ت حوكمرانیا سووریێ و هه‌تا حوكمرانیا ده‌ستهه‌لاتا ڤه‌گوهاستنێ (ئینتیقالى) وه‌سا دیاره‌ كو هه‌كه‌ كوردان رۆل هه‌بیت ژى دێ نه‌ د ئاستێ پێدڤى دابیت، چونكو ژ لایه‌كى ڤه‌ (په‌یه‌دێ) پێن خوه‌ یێن ل گه‌ل پێن رژێمێ ڤه‌ گرێداین و رژێم ژى دیوارێ ل سه‌ربه‌فرێ یه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كو ئێكرێزى و ئێكگرتن و ئێك هه‌لۆیستیا ناڤمالیا كوردى ل سووریێ نه‌یا پاراستى یه‌ كو یا پره‌ ژ ناكۆكى و ده‌رزان. هه‌ر د ڤى كڤانى دا كو (په‌یه‌ده‌) ب هه‌ر شێوه‌كى ناهێلیت كو ئه‌ڤ پارت و لایه‌نێن كوردى كو د ناڤا به‌ره‌یێ (ئه‌نه‌كه‌سێ) دا سه‌رێ خوه‌ ژ كه‌ڤلۆژانكێ خوه‌ بینه‌ده‌ر و د ئازادبن د راو بۆچوونێن خوه‌ دا كو چه‌ندین جاران باره‌گایێن وان كرینه‌ ئارمانج و چالاكڤان و سیاسه‌تمه‌دارێن وان ژى بنچاڤكرینه‌ و كرینه‌ د زیندانان كو ئه‌ڤ زولم و سته‌ما (په‌یه‌ده‌) ل (ئه‌نه‌كه‌سێ) دكه‌ت چ جاران رژێما سووریێ لێ نه‌كریه‌. كو توركیا ژى ب هه‌مى شیانێن خوه‌ بزاڤێ دكه‌ت كو نه‌هێلیت كوردێن رۆژئاڤا بگه‌هنه‌ مه‌ره‌م و ئارمانجێن خوه‌ و بخوه‌ بنه‌ كوركه‌كێ دانن دیوارێ كونكرینى و بزاڤكرنا چێكرنا ده‌ڤه‌ره‌كا ئارام ل سه‌ر سنۆرێن خوه‌ ل گه‌ل رۆژئاڤا هندێ دسه‌لمینیت و ئه‌گه‌ر ژێ وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى هه‌مى (په‌یه‌ده‌یه‌). ئه‌و ژى كو رژێما سووریێ و ئیران و ده‌وله‌تا یاسا و كه‌ساتیا مالكى و حزبوللا یا لبنانى هاندده‌ن و زلكان دده‌نه‌ بن سمبێلێن وێ كو دژایه‌تیا (ئه‌نه‌كه‌سێ) بكه‌ت و خودان ئه‌ڤ هه‌لویسته‌ بیت، چنكو ئه‌ڤ لایه‌نێن مه‌ به‌حس ژێ كرى ڤێ ئێكێ ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ددنه‌ زانین.

هه‌كه‌ مرۆڤ ب كوراتى ته‌ماشه‌ى سیاسه‌تا ئیرانێ بكه‌ت دێ بۆ مرۆڤى دیار و ئه‌شكه‌را بیت، ئه‌و ژى د درێژاهیا دیرۆكێ دا كو ئیرانێ ده‌سته‌كێ بالا هه‌یه‌ دده‌ست تێوه‌ردانێن هه‌مى وه‌لاتێن ده‌ڤه‌رێ و ب تایبه‌تى وه‌لاتێن ده‌ردور كو كوردستان ژى ژ ڤێ په‌یره‌وكرنا سیاسه‌تا وێ یا شۆفینى و مه‌زهه‌بى یا بێبه‌هر نینه‌ و نه‌ بوویه‌ كو ئه‌ڤ وه‌لاتێن مه‌ ئاماژه‌ پێ داى كرینه‌ جهێن ده‌ست تێوه‌ردان وململانا خوه‌ یا سیاسى و هه‌ر وه‌سا په‌رزنینا كێشه‌یێن خوه‌ چونكو ئه‌ڤ ئێكه‌ ژحه‌ز و ئاره‌زویێن وێ نه‌ ئه‌و ژى كو چو وه‌لاته‌ك نانه‌كێ ب ره‌حه‌تى نه‌خۆت و ب ئازادیا خوه‌ شاد نه‌بیت كو ئه‌وێ دڤێت خۆێ یا خوه‌ بكه‌ته‌ د ناڤ هه‌مى گراران دا وه‌ك دبینین ئه‌ڤ چه‌نده‌ دهێته‌ پێشچاڤ كرن ل وه‌لاتێن سووریێ و یه‌مه‌نێ و به‌حره‌ینێ و لوبنانێ و عیراقێ و د كاروبارێن وه‌لاتێن كه‌نداڤێ عه‌ره‌بى دا و .. هتد. ئه‌و ژى ب بهانه‌یا پاراستنا شیعه‌ مه‌زهه‌بان یان ژى ب بهانایا پاراستنا جهێن پیرۆزێن شیعه‌یان ل هه‌ر جهه‌كى بیت كو دشێن بێژین ده‌ڤه‌ر هه‌مى خستیه‌ ل سه‌ر سێله‌كا شاریاى و د بن باندۆره‌كا خراب ڤه‌ ژ هه‌مى لایانڤه‌ و ئه‌ڤ رژێمه‌ یا به‌رده‌وامه‌ ل سه‌ر ڤێ سیاسه‌تێ و ده‌ستان ژى ژێ نابه‌رده‌ت، چونكو ڤێ ئێكێ ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دده‌ته‌ زانین و خوه‌ ددانیت ب قه‌رالێ ده‌ڤه‌رێ ل به‌رامبه‌ر وه‌لاتێن سوننه‌نیشین یێن كو هه‌ڤركیا وێ دكه‌ن ل ده‌ڤه‌رێ وه‌ك توركیا و عه‌ره‌بستانا سعوودى ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌، ژ لایه‌كێ دیڤه‌ هه‌ڤركیا ئه‌مریكا و قولپا نیتۆ ژى دكه‌ت گومان تێدا نینه‌ كو وه‌ك دبینین ل ڤێ داویێ كو ئه‌ڤ رژێمه‌ یا هه‌مى هه‌ول و بزاڤێن خوه‌ دئێخته‌ كارى، ئه‌و ژى ژ بۆ په‌یداكرنا گرژى و ئالۆزى و نه‌ئارامیێ ل هه‌رێما كوردستانێ و ب هه‌ر بهانه‌یه‌كێ و ب تایبه‌تى ل دژى سیسه‌ت مه‌دارێن كورد و باره‌گایێن ئه‌و لایه‌ن و پارتێن سیاسى یێن نه‌ د رازى ب سیاسه‌تا وێ دكه‌ته‌ ئارمانج و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كرینا و ژدانا هنده‌كێ دى ل هه‌رێما كوردستانێ كو دشێن بێژین وه‌سا دیاره‌ كو ده‌ستتێوه‌ردانێ دكار و بارێن ئایینى ژى دا دكه‌ت و هنده‌ك زانایێن ئایینى دكه‌ته‌ ئارمانج كو ڤێ رژێمێ د درێژاهیا دیرۆكێ دا ده‌سته‌كێ هه‌ره‌ درێژ هه‌بوو دسه‌ركوت كرن و ژناڤبرنا هه‌ر بزاڤه‌ك و جموجوله‌ك و شۆره‌شه‌كا هاتیه‌ كرن ژ لایێ بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانى ڤه‌ ل هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ كو ئیرانێ ده‌ست تێدا هه‌بوو. هه‌ر د ڤى بیاڤى دا ئه‌ڤ رژێمه‌ یا هه‌مى بزاڤان دكه‌ت ژبۆ تێكدانا ناڤمالیا كودى و په‌یداكرنا ده‌رزان د ناڤ ڤێ ناڤ مالیێ دا ئه‌و ژى كو ڤێ ناڤمالیێ ژێك دووربێخیت و لاواز بكه‌ت كو گه‌له‌ك جاران ڤێ ئێكێ سه‌رگرتى یه‌ زێده‌بارى كو ده‌م بۆ ده‌مى زێده‌گاڤیێن وێ ل سه‌ر سنۆرێن هه‌رێمێ چونكو رژێما ئیرانێ دڤێت كو ده‌ستهه‌لاتا هه‌رێما كوردستانێ ژى خوه‌ راده‌ستى وێ بكه‌ت وه‌ك ده‌ستهه‌لاتا عیراقێ كو دبن كونترولا وێ ڤه‌بیت وچاوا وێ بڤێت وه‌سا بخوه‌ سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل، بكه‌ت وه‌سا دیاره‌ ژ به‌ر ڤێ سیاسه‌تا وێ یا مه‌زهه‌بى و دوژمنكارانه‌ و ده‌ستێوه‌ردانێن وێ رۆژ بۆ رۆژێ په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمێ ل گه‌ل ڤێ رژێمێ به‌ر ب لاوازبوونێ ڤه‌ دچن. كو ل دووڤ دیتن و نه‌رینا من ئه‌و ژى كو پشتى بداوى ئینانا شه‌رێ داعش ره‌نگه‌ كو ئه‌و ژى ب هاندانا ئیرانێ كه‌سایه‌تیا مالكى ئه‌ڤ گرۆپێن توندره‌و یێن شیعى كو هه‌رده‌م هه‌ره‌شێ دكه‌نه‌ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ و ب تایبه‌تى گرۆپێ عه‌سائیب ئه‌هل ئه‌لحه‌ق ب سه‌رۆكاتیا قه‌یس ئه‌لخه‌زعه‌لى كو د چه‌ندین داخۆیانیێن خوه‌ دا هه‌ره‌شه‌ كریه‌ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ. ئه‌ڤجا نه‌ دووره‌ كو گرژى و ئالۆزى په‌یداببن د ناڤبه‌را ڤان گرۆپان دا و هه‌رێما كوردستانێ چونكو وه‌سا دیاره‌ ده‌ستهه‌لاتدارێن كوردستانێ دژى پرۆژه‌ و ئارمانجێن وێ راوه‌ستیاینه‌ و داخوازیێن وێ جێ به‌جێ ناكه‌ن و بجه نائینن. یا ئه‌شكه‌رایه‌ كو ئیران نه‌جهێ باوه‌ریێ یه‌ وه‌كو دبێژن وه‌كى مارێ بن گلگله‌یه‌ و مه‌ترسى یه‌ و هه‌ره‌شه‌یه‌ و یا بوویه‌ كنجرۆكا بن پێن هه‌مى جیهانێ ئه‌ڤجا ژ به‌ر كو هه‌رێما كوردستانێ یا هه‌ڤ سنۆره‌ ل گه‌ل ڤى وه‌لاتى وه‌سا دخوازیت كو په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمێ ل گه‌ل د نۆرمال بن واته‌ ئه‌وه‌یه‌ كو نه‌ د گه‌ل ئیرانێ دقه‌تیێت و نه‌ بێ ئیرانێ دقه‌تیێت و ئیران ژى تۆپزێ ل كه‌نداله‌.

بێگومان ئه‌ڤرۆ نه‌ك سوباهى دێ هه‌ر باژێرێ مووسل هێته‌ رزگاركرن به‌س جهێ پسیارێ یه‌ ئه‌رێ شنگال كو ل رێكه‌فتى13\11\2015 هاتیه‌ رزگاركرن كو ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ ساله‌ك هێشتا كاڤله‌، ژیان لێ نه‌زڤریه‌ ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ وه‌ك یادیار كو باژێر 65% هاتیه‌ كاڤل وێرانكرن، ژ لایه‌كێ دیڤه‌ هه‌بوونا هنده‌ك لایه‌نان كو چ په‌یوه‌ندى ب ڤى باژێرى ڤه‌ نینه‌ و نه‌مایه‌ و هه‌بوونا وان چ واته‌ ژ بۆ نینه‌ كو ئه‌ڤه‌ بوویه‌ رێگر بۆ ڤه‌ژاندنا ژیانێ و گه‌هاندنا خزمه‌تگوزاریان بۆ ڤى باژێرى كو ئه‌ڤ لایه‌نه‌ چه‌ندین جاران هاتینه‌ ئاگه‌هداركرن، ئه‌و ژى ژبۆ ڤه‌كێشانا هێزێن خوه‌ ژ ڤى باژێرى، لێ هه‌تانوكه‌ چ ژبۆ نه‌بوویه‌ و سه‌رنه‌گرتیه‌ كو ل دووڤ داخۆیانیێن وان دبێژن ئه‌م یێ ب رێیا حوكمه‌تا عیراقێ هاتینه‌ و دێ ب فه‌رمانا وێ ژى عیراقێ وه‌كو فه‌ره‌فى ژى چۆلكه‌ین، كو ئه‌ڤه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا گرژى و ئالۆزیان د ناڤبه‌را حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و حوكمه‌تا ناڤخوه‌یا شنگال و ئه‌ڤان لایه‌نان، ژ لایه‌كێ دیڤه‌ توركیا ژى ب هه‌بوونا وان نه‌یا رازى یه‌ و هه‌رشه‌شێ دكه‌ته‌ سه‌ر كو ب زووترین ده‌م چۆل بكه‌ن كو هه‌ر بزاڤ و جموجوله‌ك بهێته‌ كرن ژلایێ وان ڤه‌، ب تایبه‌تى په‌كه‌كێ ئه‌و ژى كو به‌ر ب ده‌شتا نه‌ینه‌وا ڤه‌ دێ بنه‌ ئارمانجێن فرۆكێن وان و توركیا دبێژیت ئه‌م ب چو ره‌نگه‌كى قه‌بوول ناكه‌ین كو په‌كه‌كه‌ بخوه‌ چیایێ شنگالێ بكه‌ته‌ قه‌ندیله‌كا دى. ئه‌ڤجا هه‌تا نوكه‌ ته‌ڤن زۆرێ ئالۆزه‌ و سه‌ره‌ك ب سه‌ره‌كى نه‌كه‌فتیه‌. یا ئه‌شكه‌رایه‌ كو تا نوكه‌ ئه‌ڤ هێزێن مه‌ به‌حس ژێ كرى پێگه‌هێن خوه‌ موكوم كرینه‌ ل شنگالێ كو د پشتگه‌رمن ب حوكمه‌تا عیراقێ و هنده‌ك وه‌لاتێن ده‌ردۆر ئیران وه‌ك نموونه‌ كو مه‌ره‌م ژێ تێكدانا ناڤمالیا كوردى یه‌ كو وه‌سا دیاره‌ توركیا ژى هێزێن خوه‌ ژ سه‌ربازگه‌ها باشیكێ ناڤه‌كێشیت ژ به‌ر ڤێ ئێكێ وئ هه‌كه‌ توركیا و عیراق و هه‌رێم گه‌هشتتنه‌ رێككه‌فتنه‌كێ سه‌باره‌ت ڤى بابه‌تى چێدبیت كێشه‌ بهێته‌ ئێكلاكرن و چاره‌سه‌ركرن، هه‌ر د ڤى بیاڤى دا حوكمه‌تا عیراقێ دڤێت هێزێن ڤان لایه‌نان ل شنگالێ هه‌بن داكو وه‌ك كارته‌كا فه‌شارێ بكاربینیت ل دژى حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو ڤێ چه‌ندێ ب به‌رژوه‌ندیێن خوه‌ دده‌ته‌ زانین. د ڤى كڤانى دا ئه‌و ژى كو ده‌ستنیشانكرنا به‌ره‌یێ رۆژئاڤایێ مووسل بۆ حه‌شدا شه‌عبى كو هاتینه‌ راسپاردن د ئۆپه‌راسیۆنا مووسل دا ڤێ ئێكێ ژى رامان و مه‌به‌ستا خوه‌ هه‌یه‌ كو نه‌دووره‌ وه‌ك حه‌شدا شه‌عبى ته‌له‌عفه‌ر كونترۆل دكه‌ت به‌ر ب شنگالێ ڤه‌ بچیت، ئه‌و ژى كو بكه‌ته‌ بانه‌ك و باگوردانه‌ك ژ بۆ رژێما ئیرانێ داكو راسته‌وخوه‌ هاتنوچوون و هاریكاریا رژێما سووریێ بكه‌ت و ده‌ڤه‌ر بكه‌ڤته‌ دبن كونترۆلا وان ڤه‌ كو ژمێژه‌ وه‌ره‌ ئه‌ڤه‌ د مێشكێ ئیرانێ دایه‌ كو ل دووڤ داخۆیانیێن سه‌رۆكێ حه‌شدا شه‌عبى هادى ئه‌لعامرى كو مه‌ ل به‌ره‌ پشتى كونترۆلكرنا مووسل ئه‌م به‌ر ب سووریێ ڤه‌ بچین داكو هاریكاریا رژێما سووریێ بكه‌ین ل دژى تیرۆرێ و ئه‌و لایه‌نێن نه‌ درازى و دژى سیاسه‌ت و دسهه‌لاتا به‌شار ئه‌سه‌دى كو نه‌دووره‌ ده‌روازێ ڤێ ده‌ربازبوونێ بۆ سووریێ ته‌له‌عفه‌ر بیت بۆ شنگال و به‌عاج و هه‌تا دگه‌هنه‌ سووریێ كو ئه‌ڤه‌ ئێك ژ خه‌ونێن رژێما ئیرانێ یه‌ هه‌حه‌ هات و ب ده‌ست حه‌شدا شه‌عبى ڤه‌ هات، ئه‌و ژى جێبه‌جێكرنا هیلالا خوه‌ یا شیعى. به‌س ب دیتن و نه‌رینا من ڤێ ئارمانجێ دێ گه‌له‌ك ئاسته‌نك كه‌ڤنه‌ د رێ دا و سه‌رناگریت، چونكو هه‌ر چاوا بیت هۆزین سوننه‌یان ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ ڤێ ئێكێ قه‌بوول ناكه‌ن و ب هێله‌كا سۆر دده‌نه‌ زانین و نه‌دووره‌ شه‌ره‌كێ هه‌رێمى په‌یدا ببیتن ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كو ئه‌ز ب دوور نادانم كو دێ گرژى و ئالۆزى په‌یدابن د ناڤبه‌را حه‌شداشه‌عبى و پێشمه‌رگه‌ى دا و د ناڤبه‌را پێشمه‌رگه‌ى ئه‌و لایه‌نێن مه‌ به‌حس ژێ كرى و ئه‌وان توركیا ژى. له‌ورا له‌شكركێشیا توركیا یا به‌رده‌وامه‌ بۆ سنۆرێن خوه‌ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ و باش چاڤدێریا بارودۆخى دكه‌ت، چونكو مووسل ده‌ڤه‌ره‌كا گرنگه‌ سه‌باره‌ت توركیا و ئیرانێ وه‌ك عیراقه‌كا بچووكه‌ و گه‌له‌ك كێشه‌ هه‌نه‌ كو پرۆژێ سیاسى ژ بۆ داهاتوویێ مووسل زۆرێ گرنگه‌ ئه‌ڤجا وه‌ك یا رۆهن و ئه‌شكه‌را كو پشتى رزگاركرنا مووسل كێشه‌یا باژێرێ شنگالێ دێ هێته‌ د رۆژه‌ڤى دا، هه‌كه‌ توركیا و حوكمه‌تا عیراقێ و حوكمه‌تا هه‌رێمێ نه‌گه‌هشتنه‌ چ رێككه‌فتنێن بنبڕ ژ بۆ دیتنا رێگه‌چاره‌یه‌كێ ژبۆ ڤه‌كێشانا هێزێن ڤان لایه‌نان ژ شنگالێ. هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا هه‌بوونا چه‌ندین خوه‌به‌خشێن برایێن ئێزیدى د ناڤا رێزێن په‌كه‌كێ و په‌یه‌دێ و پشكدارێ دا و هه‌بوونا كه‌مپا ئاواره‌یێن شنگالێ ل دێركێ ل سووریێ ئه‌ڤه‌ ژى بووینه‌ رێكخۆشكه‌ر و هانده‌ر و بهانه‌ كو ئه‌ڤ هێزه‌ پێن خوه‌ برۆكوبینن و موكوم بكه‌ن، ل شنگالێ ب بهانه‌یا وه‌كو ئه‌و دبێژن ئه‌وان شنگال یا رزگاركرى. كه‌س نه‌شێت بێژیت كو ئه‌وان ژى چ نه‌كریه‌ و رۆل نه‌بوویه‌ د هاریكاریا ئاواره‌یان دا و د رزگاركرنا شنگالێ و قوربانى نه‌داینه‌ ئه‌وان ژى رۆله‌كێ ئه‌كتیڤ هه‌بوو ل دووڤ شیانێن خوه‌ چونكو دوژمنێ مه‌ هه‌مویان هه‌ر ئێكه‌ و د قوربانیدانێ ژى دا ئه‌م هه‌ر ئێكین ئه‌ڤجا دڤێت كورد داگێرانێ ژ بۆ ئێك بكه‌ین و ئه‌ڤ ئێكه‌ ژى نه‌كێماسى یه‌، چنكو ئه‌م برایێن ئێكین و ئێك خوینین داكو كه‌یفا دوژمن و دوژمنكاران ب مه‌ خۆش نه‌بیت كو ب ڤێ چه‌ندێ ئه‌م دێ شێین پیلانێن وان ژ ناڤبه‌ین. به‌س پا هه‌كه‌ هنده‌كێن وه‌كى خاتوونا نادیا موراد هه‌بن وه‌كى، ئۆمێده‌وارم كو پشتى رزگاركرنا مووسل كێشه‌یا شنگال ژى ب دانوستاندن و دیالۆگێ بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن چونكو به‌س ئه‌م كورد د زیانمه‌ندین و دێ باچا ڤێ ئێكێ ده‌ین.

كێشه‌یا هه‌ره‌ گرنك و مه‌زن ڤێ گاڤێ كو كوردستان ڤه‌گرتى و ب تایبه‌ت ئه‌و ژى كو ل ڤێ داویێ زۆر لاوزبوویه‌ كه‌هره‌به‌، وه‌كو دبێژن چاڤێ كوله‌ و هه‌ر ده‌م یا زیز و سله‌ كو كه‌هره‌ب ئێك ژ پێدڤیێن هه‌ره‌گرنگ كو ب ده‌مارا ژیانێ دهێته‌ زانین كو هه‌ر تشته‌كى پێدڤى پێ هه‌یه‌ وه‌ك دبینین كو ڤێ گاڤێ به‌هرا پتر كه‌هره‌با موه‌لیدان یا هه‌ى و ب ئێكجارى كه‌هره‌با گشتى خوه‌ به‌ردایه‌ ئه‌ردى هه‌ما رۆژ بۆ رۆژێ لاوازتر و كمباختر لێ دهێت، كو ئه‌ڤ ئێكه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ب ئێكجارى نزمبوونا وه‌ره‌یا وه‌لاتیان و تێكچوونا ره‌وشا وان سه‌ره‌راى نه‌بوونا موچه‌یان و بلندبوونا بهایێ كه‌لوپه‌ل و بهاى دۆلارى ل بازارى كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ گله‌ و گازندێن خه‌لكى كو ئه‌و ژى مافه‌كێ وان یێ ره‌وایه‌0 ئه‌جا ژ ئه‌نجامێن ڤێ ئێكێ خه‌لك یێ كه‌فتیه‌ دبن سته‌ما خودانێن موه‌لیدان ڤه‌ كو چاوا وان دڤێت وه‌سا بخوه‌ سه‌ره‌ده‌ری و ره‌فتارێ ل گه‌ل خه‌لكى دكه‌ن چنكو هه‌ر خودانێ موه‌لیده‌كێ خوه‌ ددانیت جهێ رێڤه‌به‌ره‌كى یان وه‌زیره‌كێ كه‌هره‌بێ و ب تایبه‌تى كو د ڤێ ره‌وش و كاودانێن نهو ئه‌م تێدا كو ڤێ قه‌یرانێ پشتا خه‌لكى شكاندیه‌ و بێزار كرینه‌ ژ هه‌مى لایان ڤه‌. ئه‌ڤجا خودانێن موه‌لیدان ژى بخوه‌ ڤێ ئێكێ ب ده‌لیڤه‌ دده‌نه‌ زانین ژ بۆ نموونه‌ كو ل هه‌یڤا 11\2016 بهایێ هه‌ر ئه‌مپێره‌كى نه‌ه حه‌تا ده‌ه هزار دیناران بوون ئه‌رێ پسیار ئه‌ڤه‌یه‌ یێ ئه‌ڤه‌ چار هه‌یڤه‌ مووچه‌ نه‌وه‌رگرتى دێ ژكیڤه‌ هینیت و ئه‌ڤه‌ نابیته‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا شه‌ره‌ ده‌ڤ و ئارێشه‌یان د ناڤبه‌را خودانێن موه‌لیدان و خه‌لكێ بێ ده‌ستهه‌لات دا، چنكو وه‌كو یا دیار حه‌تا نوكه‌ چو دووڤچوونه‌ك یان پێرابوونه‌ك نه‌هاتیه‌ كرن ل به‌رامبه‌ر ره‌فتار و سه‌رپێچى و زێده‌گاڤیێن خودانێن موه‌لیدان هه‌كه‌ هه‌بن ژى نه‌ د ئاستێ پێدڤى دانه‌ هه‌ما وان چاوا بڤێت دێ یا وه‌ سابیت ئه‌شكه‌رایه‌ كو زۆربه‌ى خه‌لكێ ڤێ گاڤێ كرییا كه‌هره‌با گشتى ناده‌ن چنكو نینه‌ و پێ چێنابیت به‌س پا ته‌ بڤێت و ته‌نه‌ڤێت دێ یێ موه‌لیدێ ده‌ى هه‌كه‌ نه‌ دێ هێته‌ قوتكرن. ئه‌ڤجا باوه‌ر بكه‌ن یا وه‌لێ هاتى وه‌كى ره‌شه‌كێن خودانێن موه‌لیدان دهێنه‌ به‌ر ده‌رگه‌هى و جه‌ره‌سێ لێ دده‌ن یان ژى ده‌رگه‌هى دقوتن هه‌ر وه‌كى ئیزرائیل هاتى ئه‌و ژى كو وه‌سا یێن بووینه‌ بارگرانى و كه‌سانێن نه‌دلڤه‌كه‌ر ل جه‌م خه‌لكى كو خوه‌ دبێژى وه‌كى ل سه‌رده‌مێ به‌عسیانه‌، ئه‌و ژى وه‌كى سیخورێن وان ده‌رگه‌ه دقوتان و خه‌لك ژ خانیان دئینانه‌ده‌ر ب زۆرى و دبرنه‌ جه‌یش ئه‌لشه‌عبى یان ژى دێ بینى كو وێ هه‌ ئیك هات داره‌كێ د ده‌ستان دا دێ بێژى كا ئه‌ڤ چ قه‌ومیه‌ دێ پسیار كه‌ى كا ئه‌ڤه‌ چ چێبوویه‌ دێ بێژیت دێ چم سركێتى بلند كه‌م یێ هاتیه‌ خوارێ دێ بلندكه‌م و هه‌كه‌ ده‌مژمێره‌كێ یان دویان ده‌مژمیران عه‌ته‌له‌ك یان كێشه‌یه‌كا ته‌كنیكى ژى هه‌بیت خه‌لك ناهێته‌ قه‌ره‌بۆكرن یا ژ هه‌میان كامبختر ئه‌و ژى هه‌ر جهه‌كێ تو بابه‌تى یان ژى گلله‌ و گازندێن خوه‌ بۆ بێژى و شلۆڤه‌ بكه‌ى یا بێ مفایه‌ ئه‌و جه یان ئه‌و لایه‌ن دێ بێژیت باوه‌ربكه‌ ئه‌م مایێ خوه‌ تێناكه‌ین و نه‌كارێ مه‌یه‌ پا ب خودێ ب هیڤیا لیژنا سه‌رپه‌رشتیا موه‌لیدان ڤه‌ دێ كوریێ كه‌ینه‌ سنگ چنكو هه‌ر ئه‌و ئه‌ندامن دلیژنا موه‌لیدان دا ئه‌ڤجا وه‌كو دبێژن ئه‌گه‌ر ده‌واتا دهۆلقوتى بیت ته‌ نه‌ڤێت چاوا دهۆلێ بقوتیت. ئۆمێده‌وارین كو جهێن شۆله‌ژێ و په‌یوه‌ندیدار و یێن بریارا موه‌لیدان د ده‌ستان دا چاڤخشاندنه‌كێ د بابه‌تى دا بكه‌ن هه‌ر چه‌نده‌ به‌لكى پیچه‌كێ بارێ خه‌لكى سڤك بكه‌ن. هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا ئه‌و ژى كو سزایێن توند بهێنه‌ وه‌رگرتن سه‌باره‌ت وان كه‌سانێن نه‌فس خراب یێن كو زێده‌گاڤیان ل سه‌ر تۆرا كه‌هه‌بێ گشتى دكه‌ن. چونكو وه‌سا دیاره‌ دێ ژئه‌ڤرۆ وێڤه‌ بهایێ هه‌ر ئه‌مپێره‌كى 10 هه‌تا 15 هزار دیناران بیت. هه‌كه‌ هه‌ر پێداویستیه‌ك یێ كێم بیت بلا لێ كه‌هه‌ره‌ب نه‌ چونكو كه‌هره‌ب ژیانێ برێڤه‌دبه‌ت كو بێى وێ ژیان یا ئه‌سته‌مه‌ ژ به‌ر كو بارگرانیه‌ك هه‌ره‌ مه‌زن كه‌فتیه‌ سه‌ر تۆرا كه‌هه‌با گشتى ئه‌و ژى ژ ئه‌گه‌رێ كێمبوونا دابه‌شكرنا گازێ ئه‌ڤجا دێ خه‌لك نه‌چار بیت كو بخوه‌ ئامیرێن كه‌هره‌بێ بكاربینیت ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤى، ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كو ئه‌ڤ ئامیرێن مه‌ به‌حس ژێ كرى ب كه‌هره‌با موه‌لیدان كارناكه‌ن چونكو كه‌هره‌با موه‌لیدان ته‌نها ژبۆ رۆناهیێ یه‌ و چو مفایه‌كێ دیتر ژێ ناهێته‌ وه‌رگرتن. ئه‌ڤجا ژ به‌ر ئه‌ڤ چه‌ندا مه‌ به‌حس ژێ كرى زێده‌گاڤى دهێنه‌ كرن ل سه‌ر تۆرا كه‌هره‌با گشتى، هه‌ر وه‌سا كارتێكرنه‌كا نه‌رێنى دێ كه‌ته‌ سه‌ر ژینگه‌هێ و دارستانێ و هه‌ر وه‌سا كو دێ باندۆره‌كا خراب كه‌ته‌ سه‌ر تۆرا ئاڤێ ژى چونكو هه‌مى پرۆژه‌یێن ئاڤێ ژى ب كه‌هره‌با گشتى كاردكه‌ن.

نڤێسینا\ ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى

ئه‌شكه‌رایه‌ كو چه‌ند ساله‌كه‌ ئه‌ڤ قاره‌مانه‌ هاتیه‌ د گۆره‌پانا له‌شكرى دا و بوویه‌ جهێ به‌حس و خه‌به‌ران و ب تایبه‌تى یێن راگه‌هاندنێ، ئه‌و ژى قاره‌مانێ درامایێن ئیرانێ قاسم سوله‌یمانى یه‌ فه‌رماندێ له‌شكرێ قودس یێ ئیرانى كو ناڤبرى سه‌ركێشیا هه‌ر ئۆپه‌راسیۆنه‌كا له‌شكرى كریه‌ و دێ ل سووریێ و عیراقێ كه‌ت ل دژى داعش، پشتى چه‌ندین ده‌ڤه‌رێن سووریێ و عیراقێ كونترۆل كرین ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌، ژ لایه‌كێ دیڤه‌ ب بهانه‌یا پاراستنا جهێن پیرۆزێن شیعه‌یان ل هه‌ردو وه‌لاتان وه‌ك كه‌ربه‌لا و نه‌جه‌ف و كازمیه‌ و هه‌ردو مه‌زارگه‌هێن ئیمامێن عه‌سكه‌رى ل سامه‌را وهه‌ر وه‌سا مه‌زارێ سه‌یده‌ زه‌ینه‌ب ل سووریایێ مه‌ره‌م ژ ڤان هه‌موویان داكو ئیرانێ هه‌بوونا خوه‌ هه‌بیت و پێگه‌یه‌كێ ب هێز هه‌بیت ل ڤان هه‌ردو وه‌لاتان و هه‌ر وه‌سا داكو جێبه‌جێكرنا پرۆسا تۆلڤه‌كرنێ و په‌رزنینا كێشه‌یێن خوه‌ یانكو ل گه‌ل سوننه‌یان ل عیراق و سووریێ و پالپشتیكرنا رژێمێن ڤان هه‌ردو وه‌لاتان داكو خوه‌ ل سه‌ر پیان بگرن و لاوازبوونا رۆلێ سوننه‌یان و هه‌تا یێ كوردان د پرۆسا برێڤه‌برنا ده‌سهه‌لاتێ دا كو وه‌سا دیاره‌ ئه‌ڤ قه‌هره‌مانه‌ دێ سه‌ركێشیا له‌شكرى كه‌ت ژ بۆ ئازادكرنا مووسلێ كو هه‌موو لایه‌ن د هه‌ڤگرتینه‌ ل سه‌ر نه‌پشكداریكرنا حه‌شدا شه‌عبى د ڤێ پر‌وسێ دا. به‌لێ ل عیراقێ هه‌موو تشت چێ دبن ژ به‌ر كو ته‌ڤن ل عیراقێ زۆرێ ئالۆزه‌ كو وه‌سا دیاره‌ هه‌بوونا قاسم سوله‌یمانى ل عیراقێ ره‌وش خرابتر لێ كریه‌ و دێ خرابتر ژێ لێ كه‌ت و ناكۆكى كوورتر لێ كرینه‌ و پتر كێشه‌ ئازراندى نه‌ و ب تایبه‌تى د ناڤبه‌را شیعه‌ و سوننه‌یان دا كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ جهێ دلگرانى و نه‌دلره‌حه‌تیا زۆربه‌ى لایه‌نێن عیراقى كو ئه‌ڤ ئێكه‌ مایتێكرنه‌كه‌ د كاروبارێن ڤى وه‌لاتى دا و فاكته‌ره‌كێ سه‌ره‌كى یه‌ ژبۆ ئاڤراندنا كێشه‌یان د ناڤبه‌را هه‌موو لایه‌نان دا كو پتر ده‌رز خستینه‌ د ناڤمالیا عیراقێ دا ژبه‌ر كو ئه‌ڤ قه‌هره‌مانه‌ كه‌سانه‌كێ نه‌ دلڤه‌كه‌ر و خۆشتڤى یه‌ ل جه‌م زۆربه‌ى خه‌لكێ عیراقێ شیعه‌ تێنه‌بن و ئه‌م هه‌موو پشتى ئازادكرنا مووسلێ دێ به‌رهه‌مێ ڤى قاره‌مانى ب چاڤێن خوه‌ بینین و هه‌تا كو عیراقێ ژى ب چ بهێلیت كانێ دێ چ ل باش خوه‌ هێلیت و دێ ئه‌نجامێن وێ چ بن چونكو ژ حه‌ز و ئاره‌زویێن ئیرانێ ئه‌وه‌ كو چ وه‌لات نانه‌كێ ب ره‌حه‌تى نه‌خۆت و ئارامى و سه‌قامگیرى لێ به‌رقرار نه‌بیت كو ڤێ ئێكێ ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دزانیت له‌ورا یا رژده‌ ل سه‌ر ڤێ سیاسه‌تا خوه‌ یا خرابكار و شۆڤینیانه‌ ئه‌وژ ى كو دڤێت هه‌ر تشته‌كى خۆیا خوى بكه‌ت د ناڤ دا داكو ب ڤێ چه‌ندێ باده‌كا خوه‌ یا ئه‌تۆمى په‌رده‌پۆش بكه‌ت ل گه‌ل وه‌لاتێن (5+1)، هه‌ر وه‌سا ڤه‌شارتنا كارێن خوه‌یێن درندانه‌ ژ وان ژى سێداره‌دانا ب ده‌هان گه‌نجێن ئیرانێ ب تایبتى یێن كورد و عه‌ره‌بێن سوننه‌یێن ئه‌حواز ب هه‌ر ب هانه‌یه‌كێ. ب دیتنا من هندى ئیران یا به‌رده‌وام بیت ل سه‌ر ڤێ سیاسه‌تێ رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست سه‌قامگیرى و ئارامیێ بخوه‌ڤه‌ ناگریت كو یا دیاره‌ ل عیراق و سووریێ و یه‌مه‌نێ و لوبنانێ و.. هتد. ئه‌ڤ وه‌لاته‌ به‌ر ڤێ په‌یره‌وكرنا سیاسه‌تا وێ یا دوژمنكارانه‌ كه‌فتینه‌ و مه‌حاله‌ ژ ئیرو پێڤه‌ سوننه‌ و شیعه‌ دبن ئێك ره‌شمال ڤه‌ بژی چونكو هاتنا سوله‌یمانى ئه‌ڤ چه‌نده‌ پتر ئازراندیه‌ و خلخلاندى یه‌. ئه‌ڤجا سووننه‌ نه‌چاركرینه‌ كو بخوه‌ په‌نایێ ببه‌نه‌ ده‌ڤ هنده‌ك وه‌لاتێن سوننه‌ وه‌ك سعوودیێ و قه‌ته‌رى و توركیایێ..هتد.

ئه‌گه‌ر مروڤ ب كوورى ته‌ماشه‌ى باژێرێ تله‌عفه‌ر بكه‌ت دێ بۆ مرۆڤى دیار و ئه‌شكرا بیت كو پێكهاتێن سه‌نته‌رێ ڤى باژێرى نه‌ته‌وه‌ توركمان و مه‌زهه‌ب سونه‌ و شیعه‌نه‌ و مه‌زنترین قه‌زایه‌ ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ و ده‌ڤه‌ره‌كا هه‌رى مه‌زن ب خۆڤه‌ دگریت، گومان تێدا نینه‌ كو پشتى رۆخاندنا رژێما به‌عسا گۆر بگۆر ل سالا\2003ێ كو ئه‌ڤ باژێره‌ بوویه‌ جهێ گرژى و ناكۆكى و ئالۆزی و مل ملانا مه‌زهه‌بى د ناڤبه‌را ڤان هه‌ردو مه‌زهه‌بان دا كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ئه‌نجامدانا چه‌ندین په‌قین و كارێن تیرۆرستى ژلایێ رێكخراوا تیرۆرستیا قاعیده‌ڤه‌ و پشتى كونترۆلكرنا تله‌عفه‌ر ژلایێ تیرۆرستێن داعش ڤه‌ كو شیعه‌یێن ڤى باژێرى بوونه‌ ئارمانجێن ڤان تیرۆرستان ب هاریكاری و پشته‌ڤانیا توركمانێن سوننه‌ كو ئه‌ڤ یه‌كه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ئاواره‌بوونا زۆربه‌ى مالباتێن شیعه‌ مه‌زهه‌ب ئه‌و ژى ژترسێن كارێن هوڤانه‌ یێن تیرۆرستان دا كو به‌ره‌ف شنگالێ ڤه‌ هاتن و پشتى ماوه‌یه‌كێ كێم ل دووڤ داخوازیا مه‌رجه‌عیا بالا یا شیعه‌یان كو خوه‌ ل ڤان مالباتان كره‌ خودان و ب هاریكارى و ب هه‌ماهنگى دگه‌ل حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ پارێزگه‌هێن باشوورێ عیراقێ وه‌ك كه‌ربه‌لا و نه‌جه‌ف و..هتد هاتنه‌ ره‌وانه‌كرن و تا نوكه‌ دئاكنجینه‌ ل ڤان پارێزگه‌هان كو چاڤه‌رێی رۆژه‌كێ نه‌ بزڤرنه‌ ناڤ مال و حالێن خوه‌ ل تله‌عفه‌ر و یا رۆهن و ئه‌شكرایه‌ كو ڤێ گاڤێ زۆربه‌ى گه‌نجێن وان د ناڤا حه‌شدا شه‌عبى دانه‌ كو هاتینه‌ راسپاردن ژبۆ به‌ره‌یێ رۆژئاڤایێ مووسلێ و بتایبه‌تى د ناڤا گرۆپێ عه‌سائیب ئه‌هل ئه‌لحه‌ق دا كو د مێشكێ وان دایه‌ و د داخویانیێن خوه‌ دا گۆتیه‌ كو دێ چینه‌ مووسل، دا كو تۆلا حه‌سه‌ن و حسێنا ڤه‌كه‌ین و كێشێن خوه‌ ئێكلا بكه‌ین دگه‌ل سوننه‌یان كو ئه‌ڤ هه‌وا باژێرێ تله‌عفه‌ر ژى ڤه‌دگریت و ل دووڤ ئه‌وێ پلانا بۆ ئۆپه‌راسیۆنا مووسل هاتیه‌ دانان كو ژبلى سوپایێ عیراقێ و پۆلیسێن فیدرالى نابیت حه‌شدا شه‌عبى بچیته‌ د ناڤا باژێرێ تله‌عفه‌ر دا، به‌س پا هه‌مى تشت ل عیراقێ چێ دبن، كو ل دووڤ دیتن و نه‌رینێن شرۆڤه‌كارێن سیاسى كو ژهه‌مى لایان ڤه‌ باژێرێ تله‌عفه‌ر گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌ و ب تایبه‌تى ژلایى ستراتیژى ڤه‌، چونكی مووسل و سووریایێ پێكڤه‌ گرێ دده‌ت.
به‌س جهێ پرسیارێ یه‌ ئه‌رێ ئه‌گه‌ر هات و ئه‌ڤ توركمانێن شیعه‌ چوونه‌ د ناڤا باژێرێ تله‌عفه‌ر دا كو ل دووڤ نووچه‌یێن خه‌به‌رى، قاسم سوله‌یمانى سه‌رۆكێ سوپایێ قودسێ یێ ئیرانى سه‌رپه‌رشتیا حه‌شدا شه‌عبى دكه‌ت، ئه‌ڤجا ژبه‌ر ئه‌و زۆلما ل شیعه‌یان هاتیه‌ كرن ل سه‌ر ده‌ستێن تیرۆرستان و سوننه‌یێن ڤى باژێرى كو پرانیا وان ڤێ گاڤێ سه‌ركرده‌یێن داعشن ل مووسل و تله‌عفه‌ر، ئه‌ڤجا دێ ره‌وش چه‌وا بیت و دێ چ چێ بیت ئه‌رێ پرۆسه‌یا تولڤه‌كرنێ ناهێته‌ د رۆژه‌ڤێ دا و دێ ره‌وش به‌ره‌ف كیڤه‌ چیت و پێكڤه‌ژیان دێ نه‌یا ئه‌سته‌م بیت كو نه‌دووره‌ تراژیدیێن مرۆڤایه‌تیێ ل ڤى باژێرى په‌یدا ببن، چنكو ژ ئیرۆ پێڤه‌ گه‌له‌كا ئه‌سته‌مه‌ كو شیعه‌ و سوننه‌ دبن ئێك ره‌شمال ڤه‌ بژین!، ئه‌ها ئه‌ڤه‌یه‌ كو تیرۆر و هزرێن شوفێنى و گه‌نى و توندره‌و ل پاش خوه‌ دهێلن و ئه‌ڤه‌ به‌رهه‌مێ وانه‌، وه‌ك دیتن و نه‌رینا من كو مه‌حاله‌ ره‌وش ل ڤى باژێرى ئارام و به‌رقرار بیت، سه‌ره‌راى كاڤلكرن و وێرانكرنێ و ب تایبه‌تى ژبه‌ر ده‌ستوه‌ردانێن ده‌ره‌كى و ناڤخۆیى، ئه‌و ژى كو ژلایێ ناڤخۆیی ڤه‌ هنده‌ك لایه‌ن و كه‌سایه‌تیێن عیراقى، مالكى وه‌ك نموونه‌، هه‌روه‌سا رژێما ئیرانێ كو دڤێت هه‌ر تشته‌كى د ناڤ دا بیت پا توركیا ژى ڤێ ده‌ستوه‌ردانێ ب مافێ خوه‌ دده‌ته‌ زانین ب بهانه‌یا پاراستنا توركمانان ل ڤى باژێرى و ل ده‌ڤه‌رێ كو ئه‌ڤ یه‌كه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ شه‌رێ راگه‌هاندنێ د ناڤبه‌را عیراقێ و توركیا دا، ئه‌ڤجا وه‌سا دیاره‌ كو دێ ته‌ڤن زۆرێ ئالۆز بیت ل ڤى باژێرى، چونكی هه‌ر ڤێ گاڤێ توركمانێن سوننه‌ و ب تایبه‌تى ئه‌ڤێن دگه‌ل داعش و بكارێن تیرۆرستى و نه‌ره‌وا رابووین دژى توركمانێن شیعه‌ یێن كو نها دگه‌ل خێزانێن خوه‌ ژ باژێرێ ته‌له‌عفه‌ر ده‌ردكه‌ڤن و به‌ره‌ف ره‌قایێ ڤه‌ دچن ژبه‌ر كو هێزێن حه‌شدا شه‌عبى و پێشمه‌رگه‌ى گه‌هشتینه‌ ئێك، چونكی ئه‌و باش دزانن ئه‌وان به‌رامبه‌ر توركمانێن شیعه‌ چ كریه‌، هه‌روه‌سا كو ده‌ستهه‌كێ بالا هه‌بوو د ته‌ڤكوژی و ده‌سته‌سه‌ركرن و ره‌ڤاندنا كچ و ژنێن برایێن ئێزیدى دا و هانده‌ر و رێكخۆشكه‌ر بوون كو داعش ده‌ڤه‌رێ و ب تایبه‌تى مووسل و تله‌عفه‌ر كونترۆل بكه‌ت، له‌ورا ڤێ رێكێ دهه‌لبژێرن و به‌ره‌ف چاره‌نڤیسه‌كێ نه‌دیارڤه‌ دچن، چونكی ره‌قا ژى دێ هێته‌ كونترۆلكرن، ئه‌ڤجا دێ كیڤه‌ چن ژبه‌ر كو ئۆپه‌راسیۆنا غه‌زه‌با فوراتێ ژى د پێشره‌ویێ دایه‌.