ئهحمهد سادق زاویتهى
ئاشكرایه كو ههر خێزانهكا كهسانهكێ دانعهمر تێدا نهبیت ئهوێ خێزانێ دهرگههێ وێ یێ گرتیه یان ئهم دشێن بێژین كاڤله واته ئهوهیه كو دانعهمران رۆلهكێ گرنك و سهرهكى ههیه د ناڤا خێزان و جڤاكى دا. ههر دڤى چارچووڤهى دا؛ دێ بینى كو ئهو خێزانا ژ دانعهمران بێبههر بیت وێ خێزانێ سهنگ و رێز و بهایێن خوه نینن ل جهم ههر كهسهكى و ههر خێزانهكێ و ئهو خێزان تووشى ڤالاتیهكێ دبیت و دهێته ههژمارتن ب خێزانهكا نهتهمام. ژبهر كو دانعهمر ب چارهسهركرنا گهلهك كێشه و ئاریشهیان رادبن د ناڤا خێزانێ دا و ههر ئهون كو نههێلن ئهڤ چهنده بهر ب بهرفرههبوونێ و مهزنبوونێ ڤه بچن كو د چارچووڤهیێ خێزانێ دا بهێنه چارهسهركرن كو ناهێن ژ خێزانێ دهركهڤیت. كو وهسا دیاره مرۆڤێ دانعهمر د ناڤ مالێ دا وهك پهژانهكى و ستوونهكا خۆڕستییه و جهێ دلرهحهتى و باوهرى و ئارامییا خێزانێ یه كو ههمى ئهندامێن خێزانێ پێڤه دگرێداینه، ئهوژى كو ژبۆ ههر تشتهكێ مهزن و بچویك پهنایێ دبهنه دهف، كو وهك رهشمالهكێ سهرهكى یه و ههمى ئهندامێن خێزانێ دبن ڤه دپاراستینه و سهرپهرشتییا وان دكهت. وێ گاڤێ دێ زانى و دێ ههست ب ڤێ چهندێ كهى وهك دایك یان بابێن مرۆڤى ژبهر ههر ئهگهرهكێ ژ مرۆڤى دویر دكهڤن یان ژى دچنه بهر دلۆڤانیا خودێ ههر وهكى مرۆڤى تشتهكێ خوه بهرزهكرى و دێ ڤالاتیهك كهڤیته د مالێ دا كو دێ رۆژ بۆ رۆژێ سستى و ئالۆزى و نهتهبایى پهیدابن د ناڤ خێزانێ دا، ههروهسا دیاره ئهو مالا (كالهك) ئانكو دانعهمرهك تێدا نهبیت گهلهك خهلك قهست ناكهتێ و بتایبهتى دێ ڤێ دیاردێ بینى ل رۆژانێن جهژن كا چاوا جوداهى ههیه د ناڤبهرا مالا دانعهمر تێدا و نهتێدا. ههر د ڤى بیاڤى دا مرۆڤێ دانعهمر یێ پابهند و پێگیره ب دابونهریت و ههر تشتهكێ گرێداى رهسهناتى و كهلتۆرێ كوردهوارى ڤه و بتایبهتى جلكێن رهنگێن یێن كوردى كو ئهڤ جلوبهرگه سومبولا كوردایهتیێنه. ههر وهسا یا ژ ههمیان گرنكتر كو ئهو مالا دانعهمر تێدا گهلهك خوارنێن كوردهوارى داڤ وێ خێزانێ دا دهێنه بهرههڤكرن و چێكرن و دێ د ناڤ وێ مالێ دا بینى، ئهڤه نیشانا ههبوونا مرۆڤێ دانعهمره د ناڤ خێزانێ دا. بێگومان كو چ خێزان بیت یان گهرهك و گوند و ههتا عهشیرهتێ پێدڤى یا ههى ب دانعهمران و ئهو مالا دانعهمر تێدا؛ بۆ ههر كارهكى پهنایێ دبنه دهڤ ژبۆ چارهسهركرنێ و تایبهتى یێن جڤاكى مینا ژن خواستنێ و كێشهیێن خوینداریێ و ب شهڕچوونێ و ئامادهبوونێ ل بههى و شههیان و رێكخستنا توخیبان و ژن مههركرنێ و دیدهڤانیێ و ههر ههلكهفتهكێ و..هتد. ههروهسا و دڤێت ئهم ژبیر نهكهین كو ههبوونا مرۆڤێن دانعهمر د ناڤ مالێ دا گرنگیا خوه ههیه سهبارهت زارۆیان، ئهوژى كو گهلهك زارۆك پێڤه دگرێداینه ههر نزانن كانێ دایك و باب ههنه یان نه، ژبهر باپیر و داپیرێن خوه، ئهوژى كو دبێژنه وان دادێ و بابۆ. ههروهسا دێ بینى مالا دانعهمر تێدا گهلهك خهلك قهست دكهتێ ژبۆ ههر پێدڤیهكێ و ژبۆ بۆراندنا شهڤ بێریان، ژبهر كو مرۆڤێن دانعهمر خودان سهربۆرن و چاندكێن وان دتژینه ژ گۆتنێن خۆش و دلڤهكهر و پڕ بها یێن كوردهوارى بگره ژ سهرهاتى و مومك و حهیرانۆكان و…هتد. ئهڤجا دڤێت رێزێ ل ڤان دانعهمران بگرین چنكو بهرهكهتن د ناڤ مالێ دا و پتریا وان دپابهند و پێگیرن و گرێداینه ب ئایین و دیندارێ ڤه. بهس جهێ داخێ یه نهخۆشییا كورۆنایێ كارتێكرنهكا نێگهتیڤ كربوو سهر ڤێ تهخا گرنك كو گهلهكان ژ ڤێ ئهگهرێ ژناڤ مه باركر.