فازل میرانی
ئه‌ز باس ل بابه‌ته‌كێ دیاركرى دكه‌م ـ ئه‌و ژى ژ ڕویێ ژیوارى و بۆیه‌ران ڤه بابه‌ته‌كێ به‌رفره‌هه ـ ئه‌و ژی ئه‌و مژاره لسه‌ر مه‌یدانا جێبه‌جێكرنێ بگه‌هنه ئاستێ تاقیكرنا درووشمان، له‌ورا ده‌ستهه‌لات و ئۆپۆزسیۆن ژ ڕوویێ پابه‌ندبوونێ و ئه‌ركان ڤه رۆلێن خه‌باتا ئه‌رێنی دگێرن و ل به‌رییا وان ژى پابه‌ندبوون ب ده‌ستهه‌لاتێ ڤه و به‌رییا پابه‌ندبوونێ ژى ئه‌خلاق و ڕه‌فتار و ئه‌و ئارمانجا تایبه‌ت هه‌یه كو بده‌ستڤه‌ئینانا وێ یا گرێداى به‌رژه‌وه‌ندیه‌كا ڕه‌وا بیت.
بزاڤا ڕزگاریخوازا كوردى و ب تایبه‌تی ژى پارتی دیموكراتی كوردستان؛ وه‌كو (بزاڤ) و وه‌كو (حزب) هه‌ول ددا و د ناڤ ڕێبازا هه‌بوونا كریاره‌كا ده‌سهه‌لاته‌كا هه‌ڤسه‌نگ دا بمینیت كو ئه‌ڤ ده‌سهه‌لاته ژ لایێ ئۆپۆزسیۆنێ ڤه ڕوی ب ڕوی كارڤه‌دانه‌كا شێتانه نه‌بیت، ئۆپۆزسیۆنه‌ك بیت كو پارچه‌ك بیركرنێ نه‌بیت و كاره‌كی تێكدانێ بیت، هه‌ر جۆره تێكدانه‌ك بیت و هه‌ر كى ئارمانج بیت، تاك بیت، گرۆپ بیت یان به‌رژه‌وه‌ندی بیت.
ئه‌ڤ كارێ مه، هه‌ر ژ وه‌ختێ كو ئه‌م ئوپۆزسیۆن بووین ل هه‌نبه‌رى ده‌سهه‌لاتا پێشیێ یا ئیراقێ و یا به‌رییا هینگى ژی، ته‌نانه‌ت ل ده‌مێ پشكداریكرنا مه د لایه‌نێن یاسادانانێ و جێبه‌جێكرنێ ژى دا پشتی ده‌مه‌كى. پێنگاڤه‌كا هه‌ڤدژ مه دگرته‌به‌ر ئه‌گه‌ر مه دیتبا كو ڕێككاره‌كا دیاركرى، یان بڕیاره‌ك، یان هه‌ر مه‌به‌سته‌كا دیاركرى پشتی پێكئینانێ هاتبایه لڤاندن، بۆ هندێ كو ببیته كۆپیه‌ك ژ وان كریارێن پێچه‌وانی داخوازیا دیموكراسی بن.
ئه‌ز دبێژم پشكداریا مه و نابێژم هه‌ڤپشكییا مه، هه‌روه‌سا جوداهی ژی یا ڕۆهنه و ئه‌و ئه‌قلیه‌تا كو كار ل سه‌ر شه‌راكه‌تێ دكه‌ت هێشتا ژ ئه‌زمۆنا نها یا ئیراقێ دا ژدایك نه‌بوویه، ته‌نێ ل جهه‌كێ سه‌ر كاغه‌زه‌كێ و چه‌ندین زمانێن پڕۆپاگنده‌یان نه‌بیت.
د رامانه‌كا سه‌ره‌كی دا كو ئۆپۆزسیۆن قه‌واره‌یه‌كێ مه‌عنه‌وی بیت، ئه‌وه كو كۆمه‌كا تاكان دژایه‌تیا ڕێسایه‌كێ یان حوكمه‌ك بكه‌ن سه‌باره‌ت ڕاستییه‌كا دیاركرى پابه‌ندن ب ئاشتیێ و ناچار نین یان ئاماده نین ئامرازێن دیتر بكاربینن (پتر دئاماده‌نه ژ هندێ كو دنه‌چاربن)، واته ئه‌وا ب ئاگه‌هداری و ب ڕاستى و بێی خوه‌ڤه‌نیساندن دژایه‌تیێ دكه‌ن.
ئه‌و پێشهاته‌یێن ل چه‌ند ڕۆژێن بۆرین دا ل سه‌ر گۆڕه‌پانا ئیراقێ هاتینه ڕوودان، واقعه‌كی ئاشكراكه‌ر پێكدئینن، نه‌ك واقیعه‌كێ بنیاتنه‌ر، ژ سروشته‌كی و ڕاستیه‌كێ و واقعێ وێ ره‌فتارا كو په‌سنینا وێ ڕاستیێ دكه‌ت كو هێشتا هه‌ڤپشكی ژدایك نه‌بوویه، ئه‌و پابه‌ندبوونا ب ده‌ستوورى، كاره‌كێ هه‌لبژێرده‌یه، و زۆره‌ك ژ ناڤه‌ندێن ده‌سهه‌لاتداران ئه‌وێ بیرۆكێ بۆ خه‌لكى ته‌رخان دكه‌ت، كو قانوون بۆ كه‌سێن لاوازه و زۆرینه ژی بۆ وى ئه‌و كه‌سێ ب هێز و یێ زال، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر ژ مالیه‌تا گشتی ژی دابین بكه‌ت.
خوه‌نزمكرن ب بالێ زه‌لیلیێ ژ ره‌حمه‌تێ یه (جناح الژل… من الرحمه) نه‌كو ژ ترسێ یه، ئه‌گه‌ر نه ئه‌و كه‌سێ داخوازا جێبه‌جێكرنا سیسته‌مێ گشتی دكه‌ت، ئه‌و هه‌ژیتره بۆ چاڤدێریكرنێ یا كو ل سه‌ر هه‌میان دهێته جێبه‌جێكرن.
ئه‌ڤه ژی وێ رامانێ ناده‌ت كو لایه‌نه‌ك بهێته تۆمه‌تباركرن و لایه‌نه‌كێ دیتر بێ تاوان ببیت، ئه‌ڤجا پرسگرێك د ڕێڤه‌برنا قه‌یرانێن ئیراقێ دایه، ڤێجا ژ قه‌یرانێن ده‌ستكرد یان یێن وه‌كو نۆرمال، میتۆده‌كێ لاوازه كو ل گه‌ل واقیعى ناگونجیت. ئه‌ڤه ب جۆره‌كی یه هه‌كه توخمان ب خوه ب هه‌می چاڤدێرى هه‌ژی هاندانێ نه‌بن، به‌لێ هنده‌ك تاكان دروست دكه‌ت و هاندده‌ت كو ته‌قلیدا ئه‌وان هێزان بكه‌ن یێن كو نوكه یێن هه‌یین. داكو وه‌كو ئه‌وان بن، مفای بۆ خوه ده‌ربینیت و زیانان هنارده بكه‌ت.
ئۆپۆزسیۆن هه‌لبژارتنه، هنده‌ك جاران ژی ب ناچاری دهێته‌كرن، به‌لێ ئه‌وێ ب گۆڕه‌ی شریعه‌تا دادپه‌روه‌ریێ مافی هه‌نه، له‌ورا پێگیرى و ئه‌ركێن ئه‌خلاقی ژی هه‌نه و ئه‌م ژى ئه‌و كه‌سێن كو ب ده‌هان سالان مه د ئۆپۆزسیۆنیێ دا خزمه‌ت كری و دژاتییا هنده‌ك ده‌سه‌لاتان دكر كو دڕنداتیا وان كێمتر نه‌بوو ژ خراپترین ڕژێمان كو د مێژووێ دا تێپه‌ڕینه، به‌لێ ئارمانجا مه ئه‌و نه‌بوو كو لسه‌ر بنه‌مایێَن نازك و لاواز، یان ل سه‌ر دره‌وان، یان تۆلڤه‌كرنێ هاتبنه ئاڤاكرن، به‌لكو ل سه‌ر لێك تێگه‌هشتنێ لسه‌ر شێوه‌یێن حوكمه‌كێ ب ئه‌قلانه كو باوه‌ریێ ب زۆریێ نه‌ئینیت، یان بۆ ئاڤاكرنا حوكمه‌كێ دادپه‌روه‌رانه، و ئه‌ڤ ئامانج و ڕه‌فتارا مه د دوورن ژ ئه‌وا كو ڕوودای و ئه‌ڤڕۆ ڕوودده‌ت ژ تێكهه‌لكرنه‌كا هه‌ڤپشك بۆ چه‌ند كاغه‌زه‌كان كو خوینا ئیراقییان و مالیه‌تا وان و واقیعێ وان نیشادده‌ت وه‌كو سفره‌ك ئه‌وان تێر دكه‌ت یێن سه‌ره‌ده‌ریا وان ل گه‌ل ئیراقێ وه‌ك به‌نزینخانه‌یه‌كا سۆته‌مه‌نی، نه‌ك وه‌كو وه‌لاته‌ك، ڤێجا بۆ خوه ژێ دادگرن و پاره‌ى ژى ناده‌ن.
و/ ئه‌ڤرۆ
نيشاندان