ئحسان ئامێدی

هه‌رێما كوردستانێ هه‌رێمه‌كا فیدرالیه‌ د ئیراقا دیمۆكراتیا فیدرالی دا، ئه‌ڤ هه‌رێمه‌ ب مه‌زناتی و هێز و ئیرادا سه‌رۆك و رێبه‌ر و سه‌ركرده‌یێن وێ و خه‌بات و خۆراگریا ملله‌تی و قاره‌مانیا پێشمه‌رگه‌ی و خوینا شه‌هیدان هاتیه‌ دامه‌زراندن و پێگه‌یێ خوه‌ ل ناڤه‌ندێن هه‌رێمایه‌تی و نێڤده‌وله‌تی ب باشی چێكریه‌.
هێزا كه‌ساتیا سه‌ركردان و گوری و قوربانیێن ملله‌تی و ره‌وایا دۆزا كوردستانێ وه‌كر كو جڤاكێ نێڤده‌وكه‌تی ئاوریه‌كێ ل كوردستانێ بده‌ن و پشته‌ڤانیێ لێ بكه‌ن و بریارا 688 یا جڤاتا ئاسایشا نیڤده‌وله‌تی ده‌ربینن و ده‌ڤه‌را دژی فرین ده‌ستنیشانكه‌ن و ده‌ڤه‌را ئارام چێكه‌ن و د ئه‌نجامدا هه‌رێما كوردستانێ هاته‌ دامه‌زراندن و هه‌لبژارتنێن گشتی لێهاتن كرن و سیسته‌مێ حوكمرانیا دیمۆكراتی لێ دانا و په‌یوه‌ندیێن كوردستانی ـ نێڤده‌وله‌تی هاتن چێكرن و پێشڤه‌برن و هه‌رێما كوردستانێ ژی سه‌قامگیر و پێشڤه‌چوو، و بوو هێز و دستهه‌لات و ره‌وایێ.
هه‌لبه‌ت رۆلێ فره‌نسا ل ڤێ پرۆسێ یێ سه‌ره‌كی بوو هه‌روه‌كو ل قۆناغێن پشتی هینگی ژی رۆلێ وێ یێ سه‌ره‌كی بۆ پشته‌ڤانیا هه‌رێما كوردستانێ و پاراستنا وێ، و ژ ده‌وله‌تێن زلهێزێن جیهانی یێن به‌راهیێ بۆ یێن پێشوازی ل سه‌رۆك و رێبه‌رێن كوردان ل كۆچكا سه‌رۆكاتیێ كرین و ده‌وله‌تا ئێكێ بوو كو سه‌رۆكێ وێ سه‌ره‌دانا كوردستانێ بكه‌ت و ل گه‌ل سه‌رۆكێ كوردستانێ بچیته‌ د ناڤ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی و قه‌ستا به‌رۆكێن شه‌ڕێ دژی داعشێ بكه‌ت.
ئه‌ڤرۆ ژی هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆك و رێبه‌ر و كاربده‌ست و خه‌لكێ خوه‌ڤه‌ ب دله‌ك پڕخۆش و سه‌رفرازیڤه‌ یێ پێشوازیێ ل سه‌ره‌كێ ڤێ ده‌وله‌تا زلهێز ئه‌نداما هه‌رده‌ما جڤاتا ئاسایشا نێڤده‌وله‌تی و ئه‌نداما سه‌ره‌كیا قۆلپا ناتۆ و ئه‌نداما كاڕایا ئێكه‌تیا ئۆرۆپی و ئه‌نداما كاڕا یا هه‌می گرۆپێن جیهانی یێن ئابۆری و ئاسایشێ و ووزێ و ژینگه‌هێ دكه‌ت و وه‌كو دۆسته‌كێ دێرین و باوه‌ریپێكری دهێته‌ هه‌مبێزكرن.
سه‌ردانا سه‌رۆكێ فه‌ره‌نسا ئه‌مانۆیێل ماكرۆن بۆ هه‌رێما كوردستانێ گه‌له‌ك ره‌هه‌ندێن خوه‌ یێن سیاسی و ئابۆری و ئاسایشی و دیبلۆماسی و كلتۆری هه‌نه‌، هه‌روه‌كو نیشان و هێمایێن خوه‌ هه‌ین، و هه‌میان ژی بۆ هه‌رێما كوردستانێ گرنگیه‌كا مه‌زن هه‌یه‌، چونكی هێز و جهێ فره‌نسا د جڤاكێ نیڤده‌وله‌تیدا مه‌زن و گرنگه‌ و دشێت هه‌ڤكێشێن جیهانی بگوهۆریت و ئێكلا بكه‌ت.
فره‌نسا ب سه‌ره‌دانا به‌رێز سه‌رۆكێ وێ بۆ هه‌رێمێ په‌یامه‌كێ ب جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و هه‌رێمایه‌تی و كوردستانی رادگه‌هینیت كو هه‌رێم جهێ گرنگی و پیته‌دانا فه‌ره‌نسایه‌ و پشته‌ڤانیێ لێدكه‌ت و دڤێت هه‌می ژی سه‌ره‌ده‌ریه‌كا ئه‌كتیڤ دگه‌لدا بكه‌ن.
سه‌رۆك ماكرۆن د ڤێ سه‌ره‌دانێ دا دبێژیته‌ جیهانێ، هه‌رێما كوردستانێ دۆسته‌كا نێزیكا وانه‌، و دێ به‌رده‌وام پشته‌ڤانیێ لێكه‌ین و بۆ هه‌رێما كوردستانێ هه‌مان وێ هێزێ و پشته‌ڤانیێ ده‌تێ و وه‌دكه‌ت كو زلهێزێن دیتر و ده‌وله‌تێن هه‌رێمایه‌تی ژی ب وێ سه‌نگێ سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل هه‌رێمێ بكه‌ن.
ل ڤی بارودۆخێ ئالۆز و گرژیێ رۆژهه‌لاتا ناڤێن، هه‌رێما كوردستانێ نموونه‌كێ ئه‌رینیێ حوكمرانیێ و كارگێریێ و پێشڤه‌چوون و گه‌شه‌كرنێ و سه‌قامگیریێ نیشا جیهانێ ده‌ت و هه‌ولێرا پایته‌خت نموونه‌كێ دیێ شارستانیه‌ت و ئارامی و پێشكه‌ڤتنێ و پێكڤه‌ژیانێ یێ پێشچاڤه‌، سه‌رۆك و رێبه‌رێن هه‌رێمێ ژی نموونێن ده‌ستهه‌لاتداریا رێزدار و هێژا و گونجایه‌ ژێ دهێت ل ئاستێ سه‌رۆكێن جه‌مسه‌رێن جیهانێ سه‌ره‌ده‌ریێ بكه‌ن و سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل بهێته‌كرن و بۆینه‌ جهێ باوه‌ریا جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی.
هه‌لبه‌ت رۆلێ رێزدار سه‌رۆك بارزانی و سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ریزدار نێچیرڤان بارزانی گه‌له‌ك بوو، بۆ نیشادانا هه‌رێما كوردستانێ كو قه‌واره‌ك سیاسیێ كوردستانیێ فیدرالیێ سه‌ركه‌فتیه‌ و بۆ چێكرنا تۆرا په‌یوه‌ندیێن دبلۆماسیێن سه‌ركه‌فتی ل گه‌ل جیهانا ئازاد و ببنه‌ جهێ باوه‌ریێ و پشتبه‌ستبوونێ بۆ گه‌له‌ك پرسێن گرنگ ل ده‌ڤه‌رێ، و ئه‌ڤێ وه‌كریه‌ كو ل ئاستێ سه‌رۆكێن ده‌وله‌تان ل ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تی بهێنه‌ پێشوازیكرن و هه‌ر ل وی ئاستی سه‌ره‌دانا هه‌رێمێ بكه‌ن.
جاران گه‌له‌ك خۆش بوو ئه‌گه‌ر جاره‌كێ رۆژنامه‌ڤانه‌كێ بیانی سه‌ره‌دانا كوردستانێ كربا و دیداره‌ك ل گه‌ل كاربده‌سته‌كی كربا یان ده‌نگوباسه‌كێ كوردستانێ ل میدیایه‌كا جیهانیدا به‌لاڤكربا، ئه‌ڤرۆكه‌ پێگه‌ی هه‌رێما كوردستانێ و سه‌رۆكاتیا وێ وه‌كر كو سه‌رۆكێ ئێك ژ پێنچ ده‌وله‌تێن هه‌رێن مه‌زنێن جیهانێ بخوشحالیڤه‌ سه‌ره‌دانا كوردستانێ بكه‌ت و هه‌رێم ژی ب كه‌یف و شاهیڤه‌ هه‌مبیزبكه‌ن. هه‌روه‌كو پێگه‌یێ هه‌رێمێ و رێزداریا سه‌رۆك و رێبه‌رێن هه‌رێمێ ل ئاستێ ته‌ڤ جه‌مسه‌رێن جیهانێ و جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی ئه‌ڤ گرنگیه‌ و رێزه‌ هه‌ی.
به‌لێ ئه‌ڤه‌ سه‌ركه‌فتنا دیبلۆماسیه‌تا كوردستانێ یه‌ كو د كه‌ساتیا سه‌رۆك بارزانی و سه‌رۆكێ هه‌رێمێ و سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ دا خوه‌ نیشاده‌ت و پشتراستیه‌كێ دده‌ته‌ سه‌ركردێن جیهانێ كو هه‌رێما كوردستانێ وه‌لاته‌كێ ئارام و سه‌قامگیره‌ و گونجایه‌ دگه‌ل سیسته‌مێ جیهانا مروڤایه‌تیێ و هه‌ڤسه‌نگه‌ره‌ دگه‌لدا ژبه‌نا ئاشتیێ و ئازادیێ و پێكڤه‌ژیانێ و دژی تیرۆرێ.
هه‌رێما كوردستانێ بۆ پێشڤه‌یه‌ چونكی د ناڤخوه‌دا قه‌واره‌ك بهێزه‌ و خۆراگره‌، و شیایه‌ سه‌نگا خوه‌ ل ئاستێ هه‌رێمایه‌تی و جیهانێ چێكه‌ت و په‌یوه‌ندیێن خوه‌ دگه‌ل جیهانا ئازاد و جه‌مسه‌رێن جیهانێ خورت كه‌ت و ببیته‌ جهێ پیته‌دانا نێڤده‌وله‌تی.
ئه‌ڤرۆ هه‌می كوردستانی ب كه‌یفخۆش و شانازیڤه‌ دنێرنه‌ سه‌ره‌دانا سه‌رۆكێ فه‌ره‌نسا بۆ هه‌رێما كوردستانێ و دیدارێن وی دگه‌ل سه‌رۆك و رێبه‌رێن كوردستانێ و ئه‌ڤه‌ هیڤی و ئۆمێده‌كا دیتر ده‌ته‌ خه‌لكێ كوردستانێ كو كوردستان ب سه‌رۆكاتیا بارزانی بخودانه‌ و ئاڤه‌دانه‌ و بۆ پێشڤه‌یه‌.

ئحسان ئامێدی

رویدانێن جیهانی دپڕن و دسه‌یرن، و گه‌له‌ك جاران د مه‌ترسیدارن و دكوژه‌كن، ئه‌ڤه‌ ململانا ژیانێ و سیاسه‌تێ و به‌رژه‌وه‌ندیانه‌، و هه‌ر ئێكی و لایه‌نه‌كی بۆ خۆیه‌.   جڤاكێ مرۆڤی د سروشتێ خوه‌دا پێكهاتێن ژێكجودانه‌ و هه‌ر پێكهاته‌ك ژی ل كونجه‌كا ڤێ جیهانێ جهێ خوه‌ كریه‌ و دێ یا سروشتی و باشتر بیت، ئه‌ڤ پێكهاته‌ هه‌ڤقه‌بوول بكه‌ن و رێزێ ل هه‌ڤبگرن و هه‌ر ئێك كارگێریا خوه‌ بكه‌ت. مخابن ره‌وشه‌كا شه‌ڕ و ململانێ و هه‌ڤركیا نه‌سروشتی د ناڤ جڤاكێ مرۆڤیدا هه‌یه‌ و وێرانكرنێن خراپ ل پاشخوه‌ دهێلیت. دێ چه‌ندا باش و سوودبه‌خشتر بیت ئه‌گه‌ر هه‌می پێكهات پێكڤه‌ كاربكه‌ن بۆ ئاسایش و سه‌رفرازی و خوشگوزه‌رانیا مرۆڤی. لێ دیاره‌ رێره‌وا ژیانێ گه‌له‌ك لادان و شاشی و دژمنكاری تێدانه‌ و كاره‌ساتان لێدكه‌ڤن.   رویدانێن ڤێ دوماهیێ ل ئه‌فغانستانێ و ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن نێڤده‌وله‌تی و سه‌ركه‌فتنا بله‌زا بزاڤا تالیبان جهێ سه‌رسۆرمانیا ته‌ڤ جیهانێ بوو، و ترسه‌ك ئێخسته‌ وان هه‌می ملله‌تان یێن پشتبه‌ست ب ئه‌مریكا، وه‌سا خوه‌یا بوویه‌ كو ئه‌مریكا هه‌ڤال هێله‌ تایبه‌تی د ته‌نگاڤیاندا و بۆ خاترا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ب ساناهی ده‌ستێ خوه‌ ژ دۆست و هه‌ڤپه‌یمانێن خوه‌ به‌رده‌ت و ئه‌ڤ سه‌ربۆره‌ مێژوویا سیاسیا ئه‌مریكیا ره‌شكریه‌، ل فلیپینێ و كۆریایێ ڤێتنامێ و شۆرشا ئه‌یلۆلێ ل كوردستانێ و ده‌ستبه‌ردان  ل رژێمێن دۆستێن خوه‌ وه‌كو رژێما شاهێ ئیرانێ و تونسێ و مسرێ و یه‌مه‌نێ و رۆژئاڤا و ئه‌ڤا ڤێجارێ ژی ل ئه‌فغانستانێ و ل ئیراقێ، و ل هه‌می ڤان ده‌ستبه‌ردانا كاره‌ساتێن مه‌زن لێكه‌فتینه‌، و ده‌لیڤه‌ بۆ  هێزێن هه‌ڤڕكێن سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ چێبوو ئێكودو ژناڤببه‌ن. د هه‌مان ده‌مدا ئه‌ڤ ده‌ستبه‌ردانه‌ سه‌ركه‌فتن بۆ خودانێن ئه‌ردی بوویه‌ چونكی ئه‌مریكا ب هێزه‌ك ده‌ره‌كی زانیه‌!. خه‌لكێ كوردستانێ نیگه‌رانه‌ ژ ڤێ سیاسه‌تێ نه‌مازه‌ ئه‌وا ل رۆژئاڤا رودای رویدانه‌كا زیندیه‌ و  برینێن رێكه‌فتنا جه‌زائیرێ ژی هێشتا د هه‌وداینه‌ ژبه‌ر هندێ هه‌سته‌كێ نه‌ئارامیێ و ترسێ به‌لاڤبوویه‌ كو نه‌دووره‌ ئه‌مریكا ده‌ستبه‌رداری هه‌رێمێ ژی بیت و ئه‌ڤه‌ بیر و دیده‌كا د جهێ خوه‌دایه‌ گۆره‌یی سه‌ربۆرێن دبن. لێ یا گرنگه‌ مرۆڤ باشتر و دۆرهێلانه‌ به‌رێ خوه‌ بده‌ته‌ پرسگرێكان و ببینیت، ئه‌مریكا و هه‌ر ده‌وله‌ته‌كا دیتر ده‌وله‌تا خه‌لكێ خوه‌یه‌ و به‌راهیا كارێن وانن به‌رژه‌وه‌ندیێن وانه‌، هه‌روه‌كو هه‌ر ملله‌ته‌كی به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ هه‌ین، و یا دیتر ئه‌گه‌ر ب حوكمێ به‌رپسیاریێ و جه‌مسه‌ریا جیهانی و ئه‌ندامه‌تیا هه‌رده‌ما جڤاتا ته‌ناهیا نیڤده‌وله‌تی و پرانسیبێن وێ و بهایێن مرۆڤی ژی بیت، ئه‌ڤه‌ ژی هه‌ر جه‌مسه‌ره‌ك گۆره‌ی به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ سیاسه‌تێ دهاژۆت، ئه‌ڤا گرنگ ئه‌وه‌، مرۆڤ چ تاك چ جڤاك چیه‌ و دشێت چبكه‌ت!. هۆكار و فاكته‌رێن هێزێ چ هه‌نه‌، سه‌ربۆرا ژیانێ یا خوه‌یا كری سه‌ركه‌فتنا دوماهیێ بۆ هێزێ و ده‌ستهه‌لاتێ وخودانێن ره‌سه‌نێن ئه‌ردینه‌. ده‌وله‌ت یا ملله‌تانه‌، و مان و به‌رده‌وامی ژی هه‌ر بۆ وانه‌، و تاكێن ملله‌تی هێزێ و ده‌ستهه‌لاتێ و ئیرادێ دابیندكه‌ت بۆ ڤێ مانێ. كوردستان هاتیه‌ داگیركرن و وێرانكرن، لێ ملله‌تێ كوردستانێ ژناڤنه‌چوویه‌ هه‌ر یێ مایی و هه‌ر به‌رگریا كری و یا سه‌ركه‌فتی. گه‌له‌ك دوژمن و نه‌یار سه‌ر ب كوردستانێدا یا گرتی و ل دوماهیێ هه‌می یێن ره‌ڤینه‌ و ژناڤچووینه‌ و كوردستان هه‌ر بۆ خه‌لكێ وان مایه‌، چونكی هه‌رده‌م ڤی ملله‌تی سه‌ركرده‌ و ئیراده‌ و هێزا به‌رخودانێ هه‌بوویه‌. ئه‌مریكا ل هه‌ر جهێ ب هێزێ چویێ چونكی خودانا ئه‌ردی نه‌بوویه‌ ل دوماهیێ ب شه‌همزاری یا خوه‌ ڤه‌كێشای  ئه‌و جهێ هێلای و د گه‌ره‌وا وێ دا دۆست و لایه‌نگیرێن وێ دكه‌ڤنه‌ به‌ر سته‌ما ده‌ستهه‌لاتدارێن نوی.   چ ملله‌تان ژی چ ژ ڤان ژ ئه‌مریكا نه‌وه‌رگرتینه‌ كو دێ به‌ره‌ڤانیێ ژێ كه‌ت هه‌تاهه‌تایێ!، ئه‌ڤجا ژی ب حكومێ سه‌نگ و جهێ ڤی جه‌مسه‌رێ جیهانێ گه‌له‌ك ژ به‌رپسیاریێ دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ملێن وێ یان هه‌ر ده‌وله‌ته‌ك دی كو بچیته‌ وه‌لاته‌كی و به‌رللایێ و شه‌ڕێ ناڤخوه‌یی ل پاشخوه‌ بهێلیت. ئه‌مریكا خودان ئه‌رد نینه‌ هه‌ر وه‌لاته‌كێ بچتێ بناڤێ داگیركرن بیت یان ئازادكرن مێهڤانه‌ و كاتیه‌ هه‌ر دێ چیته‌ڤه‌ چ ب ده‌رخستن و ره‌ڤین بیت یان رێكه‌فتن و ڤه‌كێشان بیت، و هۆسا بۆ هه‌می هێزێن داگیركه‌ر و بیانی. ئه‌مریكا خوه‌ دا به‌رژه‌وه‌ندى و سێ ئاستێن به‌رژه‌وه‌ندیان هه‌نه‌، ستراتیژی، ژینداری و لاوه‌كی، و ل دویڤ ڤان ئاستان به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ برێڤه‌دبه‌ت. ئه‌مریكا بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن ستراتیژی و ژینداری شه‌ڕی دكه‌ت، ده‌وله‌تێن قۆلپا ناتۆ ئسرائیل به‌رژه‌وه‌ندیێن ستراتیژینه‌ و ئه‌مریكا بۆ وان بێ دودلی شه‌ڕی دكه‌ت، كوێت و ده‌وله‌تێن كه‌نداڤی به‌رژه‌وه‌ندیێن ژیندارینه‌ ئه‌گه‌ر زانی دێ كارتێكرنێ ل به‌رژه‌وه‌ندیێن وێ كه‌ت دێ بۆ شه‌ڕی كه‌ت، به‌لێ بۆ یێن لاوه‌كی ئه‌و گرنگی نینه‌ و زی ب زی شه‌ڕی بۆ ناكه‌ت، ئه‌گه‌ر مرۆڤ ب دروستاهی د ڤان ئاستێن به‌رژه‌وه‌ندیان و تیۆرێن جیۆپۆلیتیكی و پێشكه‌فتنا زانستی و تكنۆلۆجی بگه‌هیت دێ زانیت رێره‌وا سیاسه‌تێ به‌ر ب كیڤه‌یه‌. ئه‌مریكا بریار دایه‌ ژ ئیراقێ ژی خوه‌ ڤه‌كێشیت، ئه‌ڤه‌ سیاسه‌ته‌كا سروشتی و گونجایه‌ بۆ ده‌وله‌ته‌كێ بۆ مه‌به‌ستێن خوه‌ چبیته‌ وه‌لاته‌كی و ل بن گڤاشتن و داخوازێن خه‌لكێ وی وه‌لاتی خوه‌ ڤه‌كێشیت!، ل هه‌می ڤان ڤه‌كێشانا ئه‌رد هه‌ر بۆ خودانێن ئه‌ردی هێلایه‌ تنێ ئالوگۆر د ده‌ستهه‌لاتێ دا چێبوویه‌!. كورد ژی خودانێن كوردستانێ نه‌، وه‌كو هێزه‌كا داگیركه‌ر یان بیانی ژێ بهێته‌ ده‌رێخستن یان خوه‌ لێ ڤه‌كێشیت، ئه‌رد هه‌ر بۆ كوردان دمینیت. ژبه‌ر جهێ جوگرافیێ كوردستانێ و جیۆپۆلیتیك و ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یا ده‌وروبه‌ران، ره‌وشا كوردستانێ یا ب زه‌حمه‌ته‌ و كوردستان پێدڤی ب پشته‌ڤانه‌كێ ده‌ره‌كیێ ب هێزه‌ داكو دلنیایێ بۆ چێكه‌ت، و ئه‌و هێزا ده‌ره‌كی بێی هه‌بوونا هۆكارێن هێزێ ل كوردستانێ په‌یدا نابیت، و ژ ئه‌نجامێ ئیرادێ و هێزێ و خه‌باتێ و وێره‌كیێ و رژدیێ و به‌رده‌وامیێ ئه‌ڤ هۆكارێن هێزێ ل هه‌رێما كوردستانێ دابینكرینه‌ و كارلێكی دگه‌ل جه‌مسه‌رێن جیهانی پێكئینایه‌ و هه‌رێم گه‌هاندیه‌ ئاسته‌ك دانپێدای و سه‌ره‌ده‌ریه‌كا باش دگه‌لدا دهێته‌كرن. نهو ل ئیراقه‌كا هه‌لوه‌شیای كو ئه‌مریكا خوه‌ لێ ڤه‌كێشیت دێ مه‌یدان ڤه‌كری بیت بۆ گه‌له‌ك كێشه‌ و گرفتان و نه‌ دووره‌ داعش سه‌هلده‌ت و هنده‌ك شه‌ڕێن دی چێبن، لێ دڤێت بزانین ئه‌و مه‌یدان بۆ كوردان ژی ڤه‌كریه‌ كو باشتر خوه‌ رێكبێخن و ده‌ستێ خوه‌ داننه‌ سه‌ر ده‌ڤه‌رێن كوردستانیێن داگیركری، نه‌مازه‌ هه‌رێما كوردستانێ هۆكارێن هێزێ هه‌نه‌ و خودان ئه‌رد و ده‌ستهه‌لات و شیان و ئیرادا خوه‌یه‌، و لایه‌نێن دی یێن ئیراقێ ب وێ هێزی نینن بێی پشته‌ڤانیا ده‌ره‌كی بوێرن رویبروی هه‌رێمێ ببن و وان بخوه‌ ژی پتر كێشه‌ ل گه‌ل خوه‌ و یێن دیتر هه‌نه‌ و هه‌لویستێ هه‌رێمێ بهێزه‌. ئه‌گه‌ر ل دویڤ گۆتنا جۆبایدنێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكا بیت ده‌مێ دبێژیت ئه‌م د ئامه‌ده‌ نینین شه‌ڕی پێش ملله‌ته‌كی ڤه‌ بكه‌ین ئه‌و بخوه‌ شه‌ڕی بۆ خوه‌ نه‌كه‌ن، ئه‌ڤه‌ ل ڤێره‌ ئه‌ڤ هه‌ڤكێشه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردستانێ دایه‌، چونكی كوردستانی شه‌ڕه‌كێ باش دكه‌ن و ئیرادا خۆپاراستنێ هه‌یه‌ و هه‌ر ڤێ وه‌كریه‌ كو هه‌رێما كوردستانێ دروست بیت و بهێته‌ پاراستن. كو كوردستان هه‌یه‌ و شه‌ڕێ هه‌بوون و مان و به‌رده‌وامیا خوه‌ دكه‌ت، چ پێنه‌ڤێت دێ جڤاكێ نیڤده‌وله‌تی ژی پشته‌ڤانیێ لێ كه‌ت، هه‌روه‌كو نوكه‌ دۆستینیا هه‌رێمێ ل گه‌ل پتر ژ جه‌مسه‌ره‌كێ جیهانێ ل ئاسته‌ك باشه‌، و گه‌له‌ك ژ ڤان جه‌مسه‌ران دگه‌ل ڤێ سیاسه‌تا ئه‌مركا نینن. وه‌كو هه‌رێما كوردستانێ به‌ره‌ڤانی ژخوه‌ كری دژی رێكخراوا تیرۆرستا خیلافا ئیسلامی  هه‌ر زوی جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی ژی هاته‌ سه‌ر هێلێ و پشته‌ڤانیا خوه‌ بۆ دیاركر، هه‌ر ئه‌ڤ پشته‌ڤانیه‌ نویبووڤه‌ پشتی شه‌ڕێ پێشمه‌رگه‌ی دژی هێزێن ئیراقی و حه‌شدێ ل پردێ و سحێلا سه‌ركه‌فتن ئینای. گرنگه‌ ئه‌م بزانین ئه‌م خودان ئه‌ردین و ئه‌ڤه‌ وه‌لاتێ مه‌یه‌ و ئه‌م بهێزین و مه‌ شیانێن له‌شكری و ئابووریێن شه‌ڕی هه‌نه‌ و ئه‌م خودان ئیراده‌ینه‌ و مه‌ باوه‌ریا ب ملله‌ت و دۆز و سه‌ركردایه‌تی و شیانێن خوه‌ هه‌یی كو دێ شێین به‌رگریێ كه‌ین و خوه‌ پارێزین، و د هه‌ڤكێشا شه‌ڕ و ململانێ دا سه‌ركه‌فتن بۆ خودانێن ئه‌ردی و هێزێ و ئیرادێ بیت. هه‌رێم یا بهێزه‌ ب ملله‌تی و پێشمه‌رگه‌ی و سه‌رۆك بارزانی و سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ و سه‌رۆكاتیا حوكمه‌تێ و شیانێن سیاسی و ئابووری و دبلۆماسی، ناهێلیت د چ كاودانان دا خه‌ونێن دوژمن و نه‌یاران بجهبهێن. هه‌رێم د ره‌وشه‌كا باش دایه‌ و پاشڤه‌ ناچیت. و سه‌ركه‌فتن هه‌ر بۆ خودانێن ئه‌ردیه‌.

ئحسان ئامێدی

تاوانێن كوشتنێ و تاوانێن جه‌نگی و تاوانێن دژی مرۆڤایه‌تیێ هه‌می د كریارا كۆمكوژیێدا دهێنه‌ بكارئینان، لێ وه‌كو كۆمكوژی دبیته‌ جینۆساید، مه‌به‌سته‌كا دیتر ژی دگه‌ل خوه‌ دهه‌لگریت، ئه‌و ژی ژناڤبرنا نفشه‌كی یا پێكهاته‌كا دیاركری ل دویڤ به‌رنامه‌كێ دارژتی بۆ گوهۆرینا ژیوارێ جوگرافی و مرۆڤی یێ پێكهاتێن مرۆڤی ل جهه‌كێ ده‌ستنیشانكری.

زاراڤێ جینۆساید ل سالێن چلێ ژ سه‌دێ بیستێ ژلایێ پارێزه‌رێ پۆله‌ندی رافائیل لیمكین ڤه‌ هاتیه‌ بكارئنان و كه‌فتیه‌ د فه‌رهه‌نگا سیاسی دا ب پێناسا وێرانكرنا به‌رنامه‌كری و مه‌به‌ستدار ل سه‌ر بنگه‌هێ ئه‌تنی یان ئایینی یان نشتیمانی.
ژمێژوه‌ره‌ كریارێن جینۆسایدێ د ناڤ كۆمه‌لگه‌هی مرۆڤی دا دهێنه‌ بجهئینان. مێژوویا كوردستانێ یا پڕه‌ ژ كریارێن جینۆسایدێ، لێ ژ بێخودانی و بێده‌ستهه‌لاتیا كوردان بابه‌تێ كۆمكوژیێ نه‌كه‌فته‌ به‌ر باس و ڤه‌كۆلینێن ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تی، به‌لێ تاوانێن كۆمكوژیا ئه‌رمه‌نیان ب ده‌ستێ ئوسمانلیان و كۆمكوژیا جوییان ب ده‌ستێ نازیان بۆ پرسه‌كا جیهانی و كه‌فته‌ د كارناما ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تی و د ئه‌نجامدا ل 9/12/1948 كۆمه‌لا گشتی یا نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی رێكه‌فتنا نه‌هێلان و سزادانا تاوانێن كۆمه‌لكوژیێ په‌سه‌ندكر.
سیاسه‌تێن پاكسازیا نه‌ژادی ژ كوشتنێ و ڤه‌گوهاستنێ و ده‌ربه‌ده‌ركرنێ و ژێكدابرینا خێزانی و نه‌ساخكرنێ و گرتنێ و ئێشاندنێ و دویركرنێ و سۆتن و وێرانكرنا ئاڤاهی و ده‌رامه‌تی و رێبواران هه‌می و شێواندنا شینواران و ژێبرنا كه‌ساتیا مرۆڤی ئه‌ڤه‌ هه‌می ب سه‌رێ كوردستانێ ئیناینه‌ پێناڤی نه‌هێلانا كوردستانێ و شوینوارێن وێ یێن ئه‌تنی و شارستانی، و دوژمن و داگیركه‌رێن كوردستانێ ل ڤی سنۆری نه‌راوه‌ستاینه‌، به‌لێ ئاستێ تاوانێن خوه‌ ل دژی كوردستانێ مه‌زنتر لێكر، ب كریارێن كۆمكوژیا مه‌به‌ستدار، هه‌ر ژ ناڤبرنا فه‌یلییان و بێسه‌روشوینكرنا بارزانیان و كیمیابارانكرنا كوردستانێ و كریارێن ئه‌نفالێن ره‌ش و ئه‌نفالكرنا ئێزدیان، هه‌می ئه‌ڤ كۆمكوژیه‌ كریارێن جینۆسایدن دژی كوردستانێ و مه‌به‌ستێن وێ دیارن.
نهو ژی هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ دكه‌ڤنه‌ به‌ر لێمشتێن جینۆسایدێ و هه‌می كوردستان لبه‌ر گه‌ف و هه‌ره‌شه‌یێن جینۆسایدێ نه‌، و هشتا جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی خوه‌ ل كورستانێ نه‌كریه‌ خودان. و چ بریار دژی ئه‌نجامده‌رێن وان نه‌ده‌رئیناینه‌ كو ل ئاستێ وان كاره‌سات و مه‌رگه‌ساتان بن.
یا گرنگه‌ كوردستانی پتر گرنگیێ ل رێكه‌فتنا نه‌هێلانا كۆمكوژیێ یا كۆمه‌لا گشتی یا نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی و رێكه‌فتنێن جڤاتا مافێن مرۆڤی یا نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی بده‌ت و كارى ل سه‌ر بكه‌ت بۆ هندێ ل ئاستێ نێڤده‌وله‌تی ئه‌ڤ تاوانه‌ ب جینۆساید بهێنه‌ ناسكرن و لێكه‌فتێن وێ بهێنه‌ بجهئینان دا ئێدی رێگری بهێته‌كرن ل دوباره‌كرنا ئه‌نجامدانا ڤان تاوانان.
هه‌می ئه‌و كاره‌سات و جینۆسایدێن ب سه‌رێ كوردستانێ هاتین دوماهیێ پشتی ماوه‌یه‌كی سه‌رانێن ئه‌نجامده‌ر كه‌فتنه‌ به‌ر تۆلڤه‌كرنا خودێ و گه‌لێ كوردستانێ، هه‌روه‌كو سه‌رانێن رژێما دكتاتۆری ب سه‌رۆكاتیا سه‌دامێ فاشست ئه‌نجامده‌رێن جینۆسایدا فه‌یلی و بارزانییان و ئه‌نفالان ب رژێم ڤه‌ هه‌لوه‌شیاندین و هاتینه‌ گرتن و دادگه‌هكرن و سێداره‌دان، هۆسا و زویتر ئه‌نجامده‌رێن ئه‌نفالكرنا ئێزدیان كه‌فتنه‌ به‌ر سزایێ تولڤه‌كرنێ ل سه‌رده‌ستێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی ب سه‌رۆكاتیا سه‌رۆك بارزانی و رسزایێ گه‌ل و وه‌لاتی ب سه‌ردا سه‌پاند.
كاره‌ساتا شه‌نگارێ گه‌له‌كا مه‌زن بوو و هه‌می تاوانێن جینۆسایدێ ب خوه‌ڤه‌ دگرتن، لێ ل ڤێ جارێ هه‌رێما كوردستانێ و هێزا پێشمه‌رگه‌ی و سه‌رۆك بارزانی په‌ناگه‌ه و رزگاركه‌ربوون بو شه‌نگارێ، سه‌رۆك بارزانی هه‌ر زوی شییا ره‌وشێ راگریت و كونترۆل بكه‌ت و باوه‌ریێ چێكه‌ت و ووره‌یێ بلندكه‌ت و هه‌ڤپه‌یمانیه‌كا كوردستانی جیهانی پێكبینیت و ره‌وشێ ڤه‌گه‌رینیت، ژ شه‌ڕێ به‌ره‌ڤانیێ بۆ شه‌ڕێ هێرشكرنێ و رزگاركرنێ ڤه‌گه‌هێزیت و جاره‌كا دی شه‌نگارێ و ده‌ڤه‌رێن دی رزگاركه‌ت و گه‌له‌ك ژ وان گرتیا و ئاسێیا و ڤه‌قه‌تیایا رزگاركه‌ت، و دفنا تیرۆرستان و شكۆیا وان بشكێنیت و سه‌رفرازیه‌كا مه‌زن بۆ پێشمه‌رگه‌ی و كوردستانێ تۆمار بكه‌ت.
تنێ یێ ب سه‌ری هاتی پتر ژ هه‌ر ئێكێ دی دزانیت ئێش و ئازارێن كۆمكوژیێ و جینۆسایدێ چ لێكه‌فت هه‌نه‌ و چه‌ند گرانن،
و نهو ژی پتریا خه‌لكێ مه‌ یێ زیندیه‌ كو ئه‌ڤ كاره‌ساته‌ ب سه‌ری هاتبن یان دیتبن و هه‌میان ژی گولێ بویه‌ و وێنێن وان ده‌رده‌سه‌ریان دیتینه‌، ژ ژناڤبرنا فه‌یلیان و كۆمكوژیا بارزانیان و كیمیابارانا حه‌له‌بچه‌ و كوردستانێ و ئه‌نفالكرنا كوردستانێ و ئه‌نفالكرنا ئێزدیان، كو هه‌می رۆژێن سالێ مه‌ بیرهاتن دگه‌ل سالڤه‌گه‌ر و به‌ركه‌فتیێن ڤان كاره‌ساتان هه‌نه‌.
ل بیره‌وه‌ریا ڤان كاره‌ساتان، ژ ملله‌تی دهێته‌ خواستن د هشیار و دهه‌ڤگرتی بن، بۆ به‌سینگرتنا هه‌ر گه‌فه‌ك و هه‌ره‌شه‌یه‌كێ، و نیاساندنا جیهانێ ب ڤان تاوانان و ئه‌نجامده‌ر بهێنه‌ سزادان و قوربانی بهێنه‌ قه‌ره‌بۆكرن.

ئحسان ئامێدی
كوردستان وه‌لاتێ كوردان و پێكهاتێن دی یێن نشتیمانی، د كه‌ڤندا ڤان پێكهاتان كوردستان ب وه‌لاتێ خوه‌ نیاسیه‌ و لێ ژیاینه‌، هه‌روه‌كو دژمن و نه‌یار و داگیركه‌را ژی ئه‌ڤ وه‌لاته‌ ب وه‌لاتێ كوردان ناسكری.
ژ كه‌ڤندا ئه‌ڤ وه‌لاته‌ دكه‌فته‌ به‌ر لێمشتێن داگیركرن و تالانكرنا ڤان نه‌ته‌وه‌یێن ده‌ردۆر، ژ فورس و ئه‌ره‌ب و رۆم و تورك، كو ئه‌ڤ نه‌ته‌وه‌ هه‌ڤدژبوون و هه‌رده‌م ب شه‌ڕ و هه‌ڤچوون بوون، لێ ل به‌رامبه‌ر سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ د هه‌ڤگرتی بوون.
ژ به‌ركو جهێ جوگرافیێ كوردستانێ دكه‌فته‌ د ناڤه‌راستا ڤان نه‌ته‌وه‌یان دا، له‌وا هه‌رده‌م دبوو مه‌یدانا ململانێ و پێكدادان و شه‌ڕێن وان، و هه‌ر ئێكی دڤیا پترا كوردستانێ داگیركه‌ت و بكه‌ته‌ ده‌ڤه‌رێن بالاده‌ستیا خوه‌ و خه‌لكێ وێ بكه‌ته‌ هێزه‌كا شه‌ڕكه‌ر و بۆ خوه‌ بكاربینیت.
ل سه‌رده‌مێ ئیسلامیه‌تیێ جاره‌كا دی كوردستان كه‌فته‌ به‌ر پێلێن داگیركرنێ و تالانكرنێ ل بن ناڤێن ژێكجودا، ژیكڤه‌بوونا ئیسلامێ و سه‌رهلدانا تیمێن ژێكجودا هه‌ر ل سه‌ر وی شێوازێ ژیكجودا كوردستانا داگیركری و ملله‌تێ ته‌په‌سه‌ركری هاته‌ دابه‌شكرن ب مانه‌ڤه‌یا ته‌په‌سه‌ركرنێ!.
ئه‌ڤان تیمێن هه‌ڤدژ جاره‌كا دی كوردستانی كرنه‌ كه‌رستێ شه‌ڕ و پێكدادانێ و كرنه‌ قوربانی!.
ل هێرشێن داگیركه‌رێن مه‌گۆلی و ته‌تاری جاره‌كا دی هه‌مان سته‌م و زۆری و تالانكرن چه‌ند باره‌ بوو.
ل دامه‌زراندن و به‌رفرهبوونا هه‌ردو ئمبراتوریه‌تێن ئوسمانلی و سه‌فه‌وی كوردستانی ب ساناهی ل سه‌ر وان هه‌ردو قه‌واران دابه‌شبووون و كرنه‌ دارده‌ستێ شه‌ڕ و پێكدادانێن خوه‌، بێی كو دانپێدانێ ب مافه‌كێ نه‌ته‌وه‌یێ وان بكه‌ن.
ل سه‌رده‌مێ سولتانێن ئوسمانلی و شاهێن ئیرانی چه‌ندین میرنشینێن كوردستانی یێن تاگیر بوو ئمبراتوریه‌تان چێبوون، لێ ئه‌ڤ میرنشینه‌ نه‌شیان هه‌ڤبگرن و قه‌واره‌كێ خومالیێ كوردستانیێ سه‌ربخوه‌ چێبكه‌ن، به‌لكو پتریا جاران خویك و سه‌رانه‌ بۆ ده‌وله‌تێ دهنارتن و شه‌ڕ و پێكدادانا ئێكودو بۆ وان دكرن.
پشتی نه‌مانا میرنشینێن كوردی ل سه‌ده‌یێ نۆزدێ ل سه‌رده‌ستێ ئمبراتوریه‌تان چ كیانه‌كێ خومالیێ كوردستانی نه‌ما و كوردستان وه‌كو دو پارچه‌یێن داگیركری و ژێكجودا ما بن ده‌ست!.
ل ئه‌نجامێ جه‌نگی جیهانیێ ئێكێ و شكه‌ستنا ئمبراتۆریه‌تان و چێكرنا ده‌وله‌تێن نوی ل رۆژهه‌لاتا ناڤین، كوردستانێ خوه‌ دیت چار پارچه‌یێن داگیركری، و ملله‌ت ژی یێ په‌رتوبه‌لاڤ و بێ هێز و بێ ماف.
لێ وه‌كو هه‌رجار ملله‌تی به‌رخودان كر و یاخی بوو و بزاڤ و چالاكیێن سیاسی ب شێوازه‌كێ دیتر ئه‌نجامدان، رێكخستنێن سیاسی چێكرن و شۆره‌ش و سه‌رهلدانكرن.
ژ رێكه‌فتنا زه‌هاو ل سالا 1639 بۆ رێكه‌فتنا سیڤه‌ر 1920 بۆ په‌یمانا لۆزان 1923 بۆ رێكه‌فتنا سه‌عدئاباد 1937 بۆ ریكه‌فتنا جزائیر 1975 زێده‌باری ده‌هان رێكه‌فتنێن دوقولی و پتر د وی ماوه‌ی هاتن كرن بۆ سه‌ر ژنوی دانان و پاراستنا سنوورێن سێ نه‌ته‌وه‌یێن فورس، تورك، ئه‌ره‌ب ل سه‌ر كیانێ كوردستانێ، و بێ به‌هركرنا كوردستانێ ژ ماف و بزاڤێن وێ یێن سیاسی.
مێژوویا خویناویا ڤان ملله‌تان ب ملیۆنان مرۆڤ قوربانی و ب ترولیۆنان دۆلارا زیان و وێرانكرنه‌كا هه‌می لایه‌نی ب هه‌میان كه‌فتیه‌ لێ هشتا نه‌بوویه‌ په‌ند و وانه‌ كو ئه‌ڤ ملله‌ته‌ ده‌ستبه‌رداری شه‌ر و كوشتن و خۆسه‌پاندنێ بن ئێدی پێكڤه‌ ئیدارا ده‌ڤه‌رێ بكه‌ن.
مخابن ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ كلتوورێ شه‌ر و پێكدادانێ و بێ به‌هركرنا ئه‌وێ دشێنێ هه‌رێ به‌رده‌وامه‌ زێده‌باری ده‌ستدرێژی و مایتێكرنێن جیهانی و هه‌ر لایه‌كی بۆ به‌رژه‌ندێن خوه‌ بێی ل به‌رچاڤگرتنا هه‌ست و بهایێن ئاینی و مرۆڤی!.
سه‌ره‌را ڤێ هه‌میێ تاكه‌ رێكه‌فتن كو كورد لایه‌نه‌كێ سه‌ركی و ب هێز بوونه‌ تێدا به‌رامبه‌ر ده‌وله‌ته‌كا داگیركه‌ر و ل سه‌ر دانپێدان ب مافێن كوردستانێ هاتیه‌ ئه‌نجامدان، رێكه‌فتنا 11 ئادارا سالا 1970 بۆ سه‌رده‌مێ شۆره‌شا ئه‌یلۆلا نشتیمانی ب سه‌رۆكاتیا بارزانیێ نه‌مر بوو كو ل گه‌ل حوكمه‌تا ئیراقێ یا وی سه‌رده‌می هاته‌ مۆركرن، ئه‌و ژی كه‌فته‌ به‌ر پیلانه‌كا دژمنكارانه‌ یا هه‌رێمایه‌تی و هاته‌ ژناڤبرن.
ئێكانه‌ بریارا نێڤده‌وله‌تی یا ده‌لیڤه‌كا مانه‌ڤه‌ و پاراستنا كوردستانێ ده‌ركه‌فتی بریارا جڤاتا ته‌ناهیا نیڤده‌وله‌تی ژماره‌ 688 ل 5/4/1991 بۆ راوه‌ستاندنا سه‌ركوتكرنا كوردان بده‌ستێ رژیما دكتاتۆری ل ئیراقێ بوو، كو دگه‌ره‌وا وێ دا هه‌رێما كوردستانێ هاته‌ پێكئینان.
د مێژوویا مرۆڤایه‌تیێ دا چ ملله‌تان هندی كوردان داگیركرن و تالانكرن ده‌رده‌سه‌ری نه‌دیتینه‌، و خه‌بات و به‌رخودان نه‌كرینه‌ و گوری و قوربانی نه‌داینه‌ بۆ مان و به‌رده‌وامیا هه‌بوونا خوه‌!، و ل ئه‌نجام ملله‌تێ كورد و كوردستان هه‌ر ما، لێ تنێ هه‌رێما كوردستانێ ل پارچه‌كا باشۆرێ كوردستانێ بوویه‌ قه‌واره‌كێ خومالیێ كوردستانێ یێ ده‌ستووریێ دانپێدای، ئه‌وژی هه‌ر دكه‌ڤیته‌ به‌ر گه‌ف و هه‌ره‌شه‌ و ده‌ستدرێژیێن داگیركه‌ر و نۆكه‌رێن وان.
ل هه‌رێما كوردستانێ ئیراده‌كا كوردستانی یا ب هێز و بخوه‌باوه‌ر هه‌یه‌ كو به‌رسینگا هه‌می ركه‌به‌ری و قه‌پخوازیا دگریت پێناڤی كوردستانه‌كا سه‌ربخوه‌ و گه‌شه‌كری، ئه‌ڤ ئیراده‌ خوه‌ د رێبازا پارتی و بارزانی دا ب سه‌رۆكاتیا سه‌رۆك بارزانی و دامه‌زراوێن ده‌ستهه‌لاتا هه‌رێما كوردستانێ، سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ و سه‌رۆكاتیا ئه‌نجوومه‌نی وه‌زیران دا دبینیته‌ڤه‌.
داكو هه‌رێم یا بهێزبیت دڤێت پارتی یا بهێزبیت، چونكی پارتی تاكه‌ رێخستنا سیاسیا كوردستانیه‌ خوه‌ ل دۆزا كوردستانێ دكه‌ته‌ خودان و نوینه‌راتیا وێ دكه‌ت.
پارتی بهێزبیت كو بشیت هه‌می لایه‌نێن سیاسی ل ژێر ئالا سه‌رۆك بارزانی كۆمڤه‌كه‌ت پێناڤی گه‌هاندنا دۆزا كوردستانێ بۆ كه‌نارێن ئارام.
نه‌رمی نواندن و پشكداریپێكرن دو بنه‌مایێن گرنگێن رێبازا پارتی و بارزانی نه‌، بۆ خڕڤه‌كرنا هه‌می لایه‌نان ل ژێر چادرا سه‌رۆك بارزانی، د وی ده‌می دا هه‌ر لایه‌ك دێ هه‌ست ب هه‌بوون و رۆلێ خوه‌ كه‌ت د پرۆسا سیاسی و كارگێری و دۆزا كوردستانێ دا و دێ هێزه‌كا دیتر ده‌ته‌ بارودۆخێ هه‌یی.
ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤین جوگرافیه‌ك مه‌زنه‌ ب ب سامانێن خوه‌ یێن سروشتی و مرۆڤی ڤه‌، سه‌رۆكانیا زاین و گه‌شه‌كرنا بیروهزرێن توندره‌و و دژایه‌تیكرنێ یه‌!، هه‌ر ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ مه‌یدانا ململانا زلهێزێن جیهانێ یه‌، وه‌كو دهێته‌ زانین ده‌ڤه‌ره‌كا زیندیه‌ ل نیڤا جیهانێ یه‌، رۆژهه‌لات و رۆژئاڤا و باشۆر و باكۆری پێكڤه‌ گرێده‌ت، و ژێده‌ره‌كێ سه‌ره‌كیێ ووزا جیهانیه‌، د ڤێ ره‌وشێ دا هه‌رێما كوردستانێ هه‌بۆنه‌كا خومالیا كوردستانی یه‌، یا د ناڤ ڤێ گێله‌شۆكا هه‌ڤدژان دا، هه‌ڤدژێن هه‌رێمایه‌تی كو خوه‌ د سێ نه‌ته‌وه‌یێن مه‌زن و توخمپه‌رست و ریكخراوێن وانێن توندره‌ودا نیشادده‌ن، و هه‌ڤدژن جه‌مسه‌رێن جیهانی، ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ ژ لایه‌كی، و رۆسیا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ ژلایێ دی ڤه‌، و چین و چالاكیێن وێ ژ لایێ دیترڤه‌ كو هه‌ر لایه‌نه‌كی دیدوبۆچوون و به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن تایبه‌ت هه‌نه‌، ئه‌ڤه‌ هه‌می ژی د بنگه‌هێن ستراتیژی و به‌رژه‌وه‌ندیێن دۆمدرێژدا هه‌ڤدژن.
بهایێن مرۆڤی و مافێن مرۆڤان و مافێن بریارێن چاره‌نڤیس یێن گه‌لان به‌رامبه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌می ڤان لایه‌نان جێگیرنابن ئه‌گه‌ر هێزه‌كا كارا و ده‌ستهه‌لاته‌كا ره‌وا ل میدانێ خوه‌ نه‌چه‌قینیت، ژبه‌ر هندێ هه‌رێم د ناڤ ڤێ گێله‌شۆك و كێشوڤه‌كێشا هه‌ڤدژا یا خواستیه‌ خوه‌ بهێزبێخیت و ئیراده‌یا خوه‌ بسه‌پینیت، نه‌مازه‌ فاكته‌رێن هێزێ ئه‌ڤرۆ ل هه‌رێمێ هه‌نه‌ تنێ چێكرنا ئیرادا گشتی ب سه‌رۆكاتیا سه‌رۆك بارزانی پێدڤیه‌ و ئه‌ركه‌كێ ته‌ڤایا پارتی و لایه‌نێن سیاسی و جڤاكییه‌.
سه‌رۆك بارزانی نوونه‌راتیا دۆزا كوردستانێ دكه‌ت، ب خه‌بات و به‌رخودان و رژدیێ و داكۆكیكرنێ و به‌رده‌وامیێ، ئه‌وه‌ یێ شیایی ئاستێ داخوازێن نه‌ته‌وایه‌تی ژ ئۆتونۆمی بۆ ئۆتونۆمیێ راسته‌قینه‌ بۆ فیدرالزمێ بۆ ریفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ببه‌ت و پتریا وان جێگیركه‌ت و بجهبینیت.
سه‌رۆك ئه‌و سه‌ركردێ ب هێز و پاك و خه‌مخۆر و دلسۆز و وێره‌ك و لێزان كو باش د سیاسه‌تا هه‌رێمایه‌تی و نێڤده‌وله‌تی دگه‌هیت و سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل دكه‌ت پێناڤی به‌رژه‌وه‌ندیێن كوردستانێ، هه‌ر د كه‌ساتیا وی دا دهێته‌ دیتن وێ رایێ و ئیرادا گشتی پێكبینت و سه‌ركردایه‌تیا وێ بكه‌ت و وه‌لاتی ژڤێ گێله‌شۆكا هه‌ڤدژان رزگاربكه‌ت.
رێبازا پارتی و بارزانی كوردستانه‌كا دابڕی ژ جیهانێ، ب جیهانێ دا ناسین و كره‌ قه‌واره‌ك نه‌ته‌وه‌یی و ژ دۆستینیا چیا به‌ر ب جیهانیبوونێ ڤه‌ بر و گه‌له‌ك هۆكارێن هێزێ دابینكرن، و هه‌ر ل وێ دهێته‌ پێشبینیكرن كوردستانه‌ك سه‌ربخوه‌ بجهبینیت.
ناهێته‌ چاڤه‌رێكرن ل وه‌لاتێن هه‌رێمایه‌تی حوكمرانیه‌كا دیمۆكراتی كو ده‌ربڕینێ ژ ئیرادا هه‌ڤوه‌لاتیان بكه‌ت سه‌ربكه‌ڤیت، و دانێ ب مافێن هه‌می پێكهاتێن جڤاكی بده‌ت و سه‌قامگیریێ و گه‌شه‌یێ بجهبینیت، هه‌روه‌كو ناهێته‌ چاڤه‌رێكرن جه‌مسه‌ره‌كی جیهانی ژی خوه‌ ل دۆزا كوردستانێ بكه‌ته‌ خودان و پشته‌ڤانیا چێكرنا قه‌واره‌كی سه‌ربخوه‌ بۆ بكه‌ت، نه‌مازه‌ ئه‌و سیاسه‌تێ ل دویڤ بنه‌مایێن به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دكه‌ن و د ئاماده‌ نینن به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ تێكبده‌ن بۆ خاترا ملله‌ته‌كێ هه‌ژار و بێده‌ستهه‌لات!.
خۆشبه‌ختانه‌ ل ناڤ ململانێ و شه‌ڕ و پێكدادانێن ده‌ڤه‌رێ، پتریا رژێمێن حوكمدار نه‌ل جهێ خۆشحالیا جڤاكێ نیڤده‌وله‌تینه‌ و هۆكارێن ئارامیێ و سه‌قامگیریێ نینن، به‌روڤاژی هۆكارێن تێكدانا ئاسایش و سه‌قامگیریا ده‌ڤه‌رێ و جیهانێ نه‌، و كوردستان پتر ژ وان توخمه‌كێ سه‌قامگیریێ یه‌ و خوه‌ گونجاندیه‌ ل گه‌ل سیاسه‌تا نێڤده‌وله‌تی و هۆكارێن هێزێ چێدكه‌ت و به‌ر ب پێشڤه‌یه‌، هه‌روه‌كو ل ده‌ف داگیركه‌ران ژی هۆكارێن لاوازیێ په‌یدادبن و بنگه‌هێ وانێ ده‌ستهه‌لاتداریێ و خوه‌سه‌پاندنێ دهه‌ژیێت، و داكو ئه‌ڤ ب هێزبوونا خۆیی به‌رامبه‌ر لاوازبوونا دژمنی ببیته‌ كیانه‌كێ كوردستانی، كوردستانی دخواستینه‌ هۆكارێن هێزێ بهێزتربكه‌ن، ب هه‌ڤگرتنێ و ئیرادا ته‌ڤایی و كۆمڤه‌بوون ژێر ئالا سه‌رۆك بارزانی.
د مێژوویێ دا گه‌له‌ك جاران ئه‌م د ناڤ ڤێ گێله‌شۆكا هه‌ڤدژاندا به‌رزه‌بووینه‌!، لێ باوه‌رم ڤێ جارێ ئه‌و ئیرادا ب هێز ب سه‌رۆكاتیا بارزانی جهه‌كێ هه‌رێمایه‌تی و جیهانی هه‌یه‌، كو ڤێ جارێ ئه‌م باشتر خوه‌ ببینین و ده‌ستكه‌فتیێن مه‌زنتر بده‌ستڤه‌ بینین.
دڤێت كوردستانی ب خوه‌ بۆ خوه‌ كاره‌كێ وه‌سا بكه‌ن بشێن خوه‌ بكه‌نه‌ قه‌واره‌كێ سه‌ربخوه‌، و ئێدی ژ وێ گله‌یا مێژوویی رزگاربن ئه‌وا هه‌رده‌م به‌رپرسیاریێ دئێخنه‌ سه‌ر لایه‌نێن دی كو نه‌كرینه‌ ده‌وله‌ت!.. فارسان بۆ مه‌ چ نه‌كر!، رۆما بۆ مه‌ چ نه‌كر!، ئه‌ره‌بان بۆ مه‌ چ نه‌كر!، ئیسلامێ بۆ مه‌ چ نه‌كر!، توركان بۆ مه‌ چ نه‌كر!، ئینگلیزان بۆ مه‌ چ نه‌كر!، فه‌ره‌نسا بۆ مه‌ چ نه‌كر!، رۆسیا بۆ مه‌ چ نه‌كر!، ئه‌مریكا بۆ مه‌ چ نه‌كر!،. ئێ دا ئه‌م ب خوه‌ بۆ خوه‌ تشته‌كی بكه‌ین.. وه‌كو وان بو خوه‌ كری.
ئه‌ڤ سه‌ربورا مێژوویی و ئه‌ڤ ده‌ستودارێ مه‌ترسیدار تێرا هندێ هه‌یه‌ ئه‌م بخودا بچینه‌ڤه‌ و خاندن و ڤه‌كولینێن زانستیانه‌ بكه‌ین و لوژیكێ ژیری بكاربینینین بو تێگه‌هشتنه‌كا راست و دروست بو دوزا كوردستانێ و یا پێدڤی بكه‌ین بو گه‌هشتن ب ئارمانجێن ده‌ربر ژ ماف و داخازێن كوردستانێ، و ئیدی هه‌می شیان و كار بو پاراستن و گه‌شه‌كرن و پێشڤه‌برنا هه‌رێما كوردستانێ.

مرۆڤ وه‌كو هزر و گۆتن و كار د سروشتێ خوه‌ دا د گورانكاریه‌كا به‌رده‌وام دایه‌، ڤێ گورانكاریێ گه‌له‌ك ئه‌ركێن مرۆڤی ژی گوهارتینه‌، مرۆڤ دهێته‌ گوهۆرین و دشێت خوه‌ بگوهۆریت ب هۆكارێن بۆماوه‌یی و هۆكارێن وه‌رگرتنێ.
یا ل پێشچاڤ، گورانكاری ب مرۆڤی دا دبیت ده‌مێ زانیاریاریان وه‌ردگریت و زێده‌دكه‌ت و شاره‌زایێ و بسپۆریێ بده‌ستڤه‌بینیت و بیروباوه‌رێن وی بهێنه‌ گوهۆرین یان نووی ببن، و كارتێكرنا ل ره‌فتار و هه‌لویستێ وی بكه‌ن و گورانكاریێ تێدا بكه‌ن كو پێرابوونێن وی باشتر ببیت.
ژ بۆ ڤێ ژی دڤێت مرۆڤی حه‌زێن گوهۆرینێ هه‌بن و به‌رهه‌ڤیێ ژی بكه‌ت داكو گوهۆرینا مه‌به‌ست بجهبهێت.
مرۆڤ كو ژینداره‌كێ جڤاكیه‌، دكه‌ڤیته‌ قادا كار و ململانێدا داكو جهێ خوه‌ بكه‌ت و سه‌ربكه‌ڤیت.
مرۆڤی ژی ته‌مه‌نه‌كێ هه‌یی حه‌زدكه‌ت و بزاڤێ دكه‌ت كو د وی ته‌مه‌نی دا ب خۆشی و سه‌رفرازی بژیت.
هۆسا ژی ده‌ست ل دووڤ ده‌ستی نه‌وێن مرۆڤی چێدبن و دهێن و جهێن خوىى دگرن و ل سه‌ر زانین و شارستانیه‌تا مرۆڤی زێده‌دكه‌ن.
ئه‌ڤ به‌رهه‌م و زانست و بیروباوه‌ر و شارستانیه‌تا مرۆڤی به‌رهه‌مێ كۆمڤه‌بوونا ڤه‌رێژا بزاڤا مرۆڤى یه‌ ب ده‌هان هزار سالان.
چ مرۆڤه‌ك تاكانه‌ نه‌شیایه‌ هزره‌كێ یان زانسته‌كێ یان ده‌ستپێشخه‌ریه‌كێ یان داهێنانه‌كێ بكه‌ت، یان ل سه‌ر زێده‌كه‌ت ئه‌گه‌ر خوه‌ د جڤاكێ مرۆڤی دا نه‌دیتبا و كارلیكی دگه‌ل نه‌كربا.
واته‌ مرۆڤ ژینداره‌كێ جڤاكیه‌ ژێ وه‌ردگریت و دده‌تێ، و ئه‌رك و ماف خوه‌ تێدا به‌رجه‌سته‌ دكه‌ن.
هۆسا به‌رپسیاری ژی دوهی د ستویێ هنده‌كان دا بوویه‌ و ئه‌ڤرۆ هنده‌كێن دی و سباهی هنده‌كێن دیتر.
گوهۆرین و جهگرتن پێدڤیه‌ و سروشتیه‌، هونه‌ره‌ بۆ مرۆڤی بشێت د قووناغه‌كێ دا ناڤونیشانه‌ك بیت و په‌یاما خوه‌ ب سه‌ركه‌فتیانه‌ بگه‌هینیت و ب سه‌رفرازی راده‌ستی یێ دیتر بكه‌ت، و ئه‌ڤه‌ سروشتێ دامه‌زراوێن مرۆڤیه‌.
ناڤه‌ندا خانی ب ئورگانێن خوه‌ڤه‌ تێله‌فزیۆنا دهۆك، رادیۆیا دهۆك، رۆژناما ئه‌ڤرۆ، كۆڤارا سڤۆره‌ و چاپخانا خانی ل سه‌ر ده‌ستێ كۆمه‌كا هه‌ڤالێن دلسۆز و ب شیان یێن پارتی دروستبووینه‌ و گه‌شه‌كریه‌ و شیاینه‌ خوه‌ بگونجینن و سوودی ل پێشكه‌فتنا زانست و ته‌كنولوجیا میدیایی ببینن و ببنه‌ جهێ پیته‌دان و باوه‌ریا خه‌لكی، رۆلێ ڤان كۆمان هه‌ڤالان كو هنده‌ك چووینه‌ به‌ر دلۆڤانیا خودێ و هنده‌ك خانه‌نشین بووینه‌ و هنده‌ك هێشتا به‌رده‌وامن یێ دیار و پێشچاڤه‌ د خزمه‌تا پارتی و ملله‌تی دا د ڤی بیاڤێ میدیایێ پارتی دا.
حه‌تا نوكه‌ چه‌ندین گورانكاری د ڤێ دامه‌زراو و ئۆرگانێن وێ دا ژلایێ ده‌زگه‌ه و ئامیره‌ و به‌رنامه‌ و ناڤه‌رۆك و كه‌س دا هاتینه‌كرن، ئه‌ڤه‌ ژی دێ یا به‌رده‌وام بیت ل دووڤ پێدڤی و خواستا سه‌رده‌میانه‌.
ل رۆژا 27/5/2021 د رێوره‌سمه‌كێ هه‌ژی دا ب ئاماده‌بوونا به‌رێز محه‌موود محه‌مه‌د ئه‌ندامێ مه‌كته‌با سیاسیا پارتی دیمۆكراتی كوردستان و به‌رپرسێ ده‌زگه‌هێ ره‌وشه‌نبیری و راگه‌هاندنێ و شاندێ دگه‌ل دا و ب ئاماده‌بوونا نوونه‌رێ لقێ ئێكێ پارتی و نوینه‌رێ پارێزگارێ دهۆكێ رێوره‌سمێن ئالوگۆركرنا رێڤه‌به‌ر و سه‌رنڤیسه‌رێن ئۆرگانێن سه‌ر ب ناڤه‌ندا خانی ڤه‌ هاته‌كرن، و سۆپاسیه‌كا فه‌رمی ب وان هه‌ڤالان كر یێن كو دێ جهێن خوه‌ بۆ هنده‌ك هه‌ڤالێن دی بجههێلن و خزمه‌تا وان یا سالێن ئه‌و به‌رپسیاری هه‌یی و خزمه‌تكری د كاودانێن سه‌خت و قه‌یران دا ب باشی هه‌لسه‌نگاند و ده‌ستخۆشی لێكر، هه‌روه‌سا پیرۆزباهی ل جهگرتیێن وان ژی كر و داخوازا سه‌ركه‌فتنێ بۆ خواست.
ب ڤێ هه‌لكه‌فتنێ ئه‌م ژی وه‌كو ناڤه‌ندا خانی ب رێز و ده‌ستخۆشی ڤه‌ به‌رێ خوه‌ ده‌یینه‌ خزمه‌ت و خه‌باتا ڤان هه‌ڤالان و خۆیا دكه‌ین كو ڤان هه‌ڤالان د نه‌خۆشترین كاودان دا كو پڕی ئارێشه‌ و قه‌یران بوونه‌ شیایینه‌ خۆراگرن و خۆراگریێ و به‌رده‌وامیێ بده‌نه‌ ڤان ئۆرگانێن پارتی و پێرابوونێن باش كرینه‌ داكو په‌یام به‌رده‌وام بگه‌هیت.
كار و خه‌باتا وه‌ ل ڤان ئۆرگانان جهێ سه‌رفرازیێ یه‌ و هوون ژی بوونه‌ ناڤونیشان و ستێرێن گه‌ش ل ئاسمانێ رۆژنامه‌گه‌ریا پارتی و كوردستانێ دا.
سۆپاسیێ و ده‌ستخۆشیێ ل هه‌میان دكه‌ین هیڤیا ده‌رفه‌تێ باشتر بۆ دخوازین.
هه‌روه‌سا پیرۆزباهیێ ل هه‌ڤالێن نوی هاتین دكه‌ین كو هه‌می ژی كادرێن پارتی یێن خودان شیان و سه‌ربۆرن و هیڤیا سه‌ركه‌فتنێ بۆ دخوازین ب ئۆمێدا پێرابوونێن باشتر و خزمه‌ته‌كا زێده‌تر.
به‌لێ ئه‌ڤه‌ ژیانه‌ و سیاسه‌ته‌ و پێدڤی و سروشتێن وانه‌.

ئحسان ئامێدی
شۆره‌شا گولانێ یا نشتیمانیا پێشكه‌فتنخواز ل 26 گولانا 1976 ل سه‌ر ده‌ستێ پارتی و سه‌رۆك بارزانی وه‌كو درێژه‌دان بۆ شۆره‌شا ئه‌یلۆلا نشتیمانی و به‌رده‌وامیا شۆره‌شا رزگاریخوازا كوردستانێ ده‌ستپێكره‌ڤه‌، ب به‌رنامه‌ك و پلانه‌ك نوی، بۆ ره‌دكرنا رێكه‌فتنا شه‌شی ئادارا جه‌زائیرێ یا سالا 1975 و كه‌توارێ كه‌فتنێ.

شۆره‌شا گولانێ ب هیڤی و ئۆمێد درێژی دا خه‌بات و به‌رخودانێ و خۆیاكر بۆ دوژمن و داگیركه‌ر و پیلانگێران، كو ئیرادا ملله‌تی هه‌را ب هێزه‌ و دێ رژدبین ل سه‌ر ماف و داخوازێن خوه‌ یێن ره‌وا و به‌رده‌وام بین ل سه‌ر خه‌بات و تێكۆشینێ هه‌تا بجهئینانا ماف و ئارمانجێن گه‌لێ كوردستانێ.
ب ڤان هزروبیران و ب ڤی گیانێ قه‌بخوازیێ و به‌رخودانێ، پارتی خوه‌ نووكره‌ڤه‌ و درێژی دا خه‌باتێ، و هه‌ر زوی هیڤی و باوه‌ری خورتكرن، حه‌تا ئه‌و كه‌تا هه‌لوه‌شیای بێ ووڕه‌ و هیڤیبووین وه‌كو دیتی سه‌رۆك بارزانی سه‌ركردایه‌تیا ده‌مكی بۆ پارتی پێكئینا و هێزێن پێشمه‌رگه‌ی به‌رهه‌ڤكرین و هنارتینه‌ كوردستانێ و شۆره‌شا گولانێ ب شێوازه‌ك نوو ده‌ست ب شه‌ڕێ چه‌كداری كر، جاره‌كا دی ئه‌و ژی هاتنه‌ سه‌ر ره‌وشا خوه‌ یا سروشتی و ڤه‌گه‌ریانه‌ ناڤ رێزێن پارتی و پێشمه‌رگه‌ی.
ڤێ ئیرادا سه‌رۆك بارزانی، وه‌كو خواسیه‌ته‌كا رێبازا بارزانی، ته‌سلیم بوون نینه‌ و هه‌رده‌م دشێن رابنه‌ڤه‌، و ب ڤێ رابوونه‌ڤێ ب ڤی گیانێ شۆره‌شگێری و به‌رنامێ نوی، پارت و شۆره‌ش شیان د ماوه‌كێ پیڤایی دا رێكخستنێن خوه‌ ل هه‌مى ده‌ڤه‌رێن كوردستانا ئیراقێ و ئورۆپا و ئه‌مریكا و ئیرانێ نووكه‌ته‌ڤه‌ و پێكهاتێن پێشمه‌رگه‌ی ل سه‌رتاسه‌ری كوردستانێ به‌لاڤبكه‌ت و چالاكیا ئه‌نجامبده‌ن، ئێدی خه‌ون و پیلانا دوژمن و داگیركه‌ران ژناڤچوو، و پارتی و شۆره‌شێ گه‌شه‌كر هه‌تا سه‌رهلدانا ئادارا 1991 ئه‌نجامدای و هه‌رێما كوردستانێ دامه‌زراندی و هه‌لبژارتنێن گشتی كرین و دامه‌زراوێن ده‌ستهه‌لاتداریێ پێكئیناین و به‌رنامێن ئاڤه‌دانكرنێ و خزمه‌تكرنێ داناین و بجهئیناین.
ئه‌ڤه‌ رێبازا بارزانى یه‌، پارتی ژی ئه‌و دامه‌زراوا وێیه‌ یا پ وێ رێبازێ دوستبووی و ل سه‌ر دچیت و بجهدئینیت و ده‌وله‌مه‌ند دكه‌ت.
پارتی ئه‌ڤ رێبازه‌یه‌، رێبازا بارزانی یا كو دروستبووی داكو مافێن ملله‌تی بده‌ستڤه‌بینیت و سته‌م و زۆریێ ژناڤببه‌ت و دادپه‌روه‌ریێ بجهبینیت و پێكڤه‌ژیانێ جێگیركه‌ت و ژینگه‌پاریزیێ بكه‌ت.
پارتی كو ل سه‌ر ڤان بنه‌مایان هاتیه‌ دامه‌زراندن و خوه‌ ب به‌رنامێن هه‌ڤچه‌رخ خه‌ملاندی، یا پێگیره‌ كو ب دلسۆزی وێ رێبازێ و وی به‌رنامه‌یی بجهبینیت یێ هاتیه‌ راگه‌هاندن.
ژ دامه‌زراندنا هه‌رێما كوردستانێ، و پێكئینانا كابینێن حوكمه‌تا هه‌رێمێ به‌رنامێ پارتی ب زه‌لالی یێ راگه‌هاندی بۆ كو ده‌ربڕینێ ژ رێبازا پارتی و بارزانی دكه‌ت و ب رژدی كاردكر كو باشترین خزمه‌تان پێشكێشی خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت، و شیا د ماوێ بۆری دا سه‌قامگیریێ و ئاسایشێ جێگیركه‌ت و ئاڤه‌دانیێ د هه‌می بیاڤان دا بكه‌ت و خزمه‌تێن ساخله‌میێ و خویندنێ و شارستانی بگه‌هینیته‌ هه‌میان و ده‌لیڤێن كاری ل كه‌رتێن گشتی و یێ تایبه‌ت به‌رفره‌هكه‌ت و خوشگوزه‌رانیێ بجهبیینیت.
نوكه‌ ژی كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا به‌رێز مه‌سرور بارزانی كو قوتابی و سه‌كردێ ڤێ رێبازێ یه‌، و دلسۆز و خه‌مخۆرێ بجهئینانا وێ په‌یامێ یه‌، ل سه‌ر هه‌مان رێباز یا درێژیێ دده‌ته‌ بجهئینانا ریبازا پارتی و بارزانی و به‌رنامێ خوه‌ یێ راگه‌هاندنێ و ب هیڤی و ئۆمێد و گیانێ شۆره‌شا گولانێ یا رویبروی هه‌می ئه‌سته‌نگ و ركه‌به‌ریان دبیت و یا د هه‌می بیاڤان دا خزمه‌تان پێشكێش دكه‌ت و ب ئاشكرایی یا دبێژیت، ئه‌م یێن هاتین دا گورانكاریێ و نوویاتیێ بكه‌ین و سه‌ربكه‌ڤین ب خزمه‌تكرنێ و ئاڤه‌دانكرنێ و چاكسازیا و پێشكه‌فتنێ و گه‌شه‌كرنێ.
كابینا نه‌هێ ب سه‌رۆكاتیا میراتگر و دلسۆزێ رێبازا بارزانی و مالباتا بارزان و به‌رنامێ پارتی به‌رێز مه‌سرۆر بارزانی سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ب رژدی د مه‌یدانا كاركرنێ دایه‌ پێناڤی وه‌لاته‌كێ ئاڤا و ملله‌ته‌كێ به‌خته‌وه‌ر، و ئه‌ڤه‌ ژڤی سه‌ركرده‌ی و كابینا نه‌هێ دهێته‌ چاڤه‌رێكرن.
ل ڤی ماوێ كورتێ ده‌ستبكاربوونا كابینا نه‌هێ سه‌ره‌رای قه‌یران و قه‌پخوازیان، لێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ شیا ل سه‌ر وان ئاسته‌نگان زال ببیت و ره‌وشا ناڤخوه‌ باشكه‌ت و ژیانا خه‌لكی به‌ر ب باشیێ ڤه‌ ببه‌ت و لێكتێگه‌هشتنێ ل گه‌ل حوكمه‌تا ئیراقێ ل سه‌ر پرسێن بۆدجێ و ده‌ڤه‌رێن كوردستانیێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێمێ و ئاسایشا سنووران پێكبینیت و چاره‌سه‌یان بۆ دابنیت، هه‌روه‌كو شیایی په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمێ و ده‌وله‌تێن هه‌رێمایه‌تی و نیڤده‌وله‌تی بۆ ئاسته‌كێ باشتر ببه‌ت و سه‌قامگیریا ناڤخوه‌یی دابین بكه‌ت و گه‌شه‌بوونێ ب هه‌می بیاڤێن ژیانێ ل هه‌رێمێ ده‌سته‌به‌ركه‌ت و كاروان برێڤه‌یه‌.
ب كار و چالاكی و خزمه‌تێن كابینا نه‌هێ گیانێ شه‌هیدان شاد دبیت و دلێ كه‌سوكارێن وان خوش دبیت، ژیانا پێشمه‌رگه‌ی و ته‌ڤایا خه‌لكێ هه‌رێمێ باش دبیت.
ل بیره‌وه‌ریا 44 سالیا شۆره‌شا گولانێ سلاڤ و پیرۆزباهیا ل سه‌رۆكێ خوشتڤی مسعود بارزانی و ته‌ڤایا پێشمه‌رگه‌ و هه‌ڤچه‌په‌رێن وی دكه‌ین.
سه‌رێ رێز و نه‌وازشێ بۆ شه‌هیدێن گولانێ و ته‌ڤایا شه‌هیدێن كوردستانێ دچه‌مینین.
سه‌ركه‌فتی بیت كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كورستانێ ب سه‌رۆكاتیا به‌رێز مسرور بارزانی.

ئحسان ئامێدی
ژ سه‌رده‌مێن كه‌ڤن تا نوكه‌ كورد ل ڤی وه‌لاتی ژیاینه‌ و ئه‌ڤ وه‌لاته‌ بناڤێ وان هاتیه‌ نیاسكرن و پاشی ناڤێ كوردستان ل سه‌ر هاتیه‌ دانان.
كوردستان وه‌لاتێ كوردان و كومه‌كا پێكهاتێن دی یێن جوداهیێن ئه‌تنی و ئاینی یه‌، وه‌لاتێ پێكڤه‌ژیانێ یه‌.
د ڤی وه‌لاتیدا پتریا سه‌رده‌مان قه‌وارێن خومالیێن كوردستانی هه‌بووینه‌، بناڤێ ده‌وله‌ت و میرنشین و ئیاله‌ت و هه‌میشه‌ سیاسه‌ته‌كا ئاشتیانه‌ هاژۆتیه‌ و چو جاران ژی دژمناتی و زێده‌گاڤی ل سه‌ر سنوورێن چ هه‌ڤسۆیان نه‌كریه‌، لێ مخابن نیازپاكی و ئاشتیخوازیا خه‌لكێ كوردستانێ رێز لێ نه‌هاتیه‌گرتن و ب لاوازی دیتیه‌!، له‌وان ملله‌تێن هه‌ڤسنوورێن كوردستانێ سیاسه‌تا فراوانخوازیێ ب ئاگر و ئاسنی دژی گه‌لێ مه‌ بكارئینایه‌ و كوردستان داگیركریه‌ و كریه‌ مه‌یدانا شه‌ڕی و هه‌ڤركیێ و به‌رفره‌هكرنێ و سه‌پاندنا ده‌ستهه‌لاتا خوه‌ و تالانكرن و وێرانكرنا كوردستانێ.
دژمن و داگیركه‌رێن كوردستانێ چ جاران رێز ل مرۆڤ و بها و پیرۆزیێن كوردستانێ نه‌گرتیه‌،كوژتن و ژناڤبرنا مرۆڤێ كوردستانی و وێرانكرن و ژناڤبرنا كلتوور و شینوار و پیرۆزیێن وێ ب ئاسایی و سروشتی دزانی، به‌لكی شانازی ب كوشتن و وێرانكرنا كوردستانێ دبر!.
ئه‌گه‌ر ئه‌م بێژین ئه‌ڤه‌ ل سه‌رده‌مێن كه‌ڤن و شه‌ڕێن ئمبراتوریه‌تان و ئاینان و ئمپریالزمێ و دكتاتۆریه‌تان رووداینه‌، راسته‌ به‌لێ ل ڤی سه‌رده‌مێ جیهانگیریێ و به‌لاڤبوونا ره‌وشه‌نبیریا دیمۆكراسیه‌تێ و مافێ مرۆڤی و هه‌لوه‌شیانا ده‌وله‌تێن سته‌مكار ژی ئه‌ڤ سیاسه‌ته‌ دژی گه‌لێ كوردستانێ هه‌ر یا به‌رده‌وامه‌.
هه‌رێما كوردستانێ به‌رهه‌مێ خه‌بات و قوربانیدانا خه‌لكێ كوردستانێ یه‌، هه‌ر ب ئیرادا ڤی ملله‌تی و بهێزا پێشمه‌رگه‌ی دهێته‌ پاراستن، مه‌ هه‌میا دیت ده‌وله‌تا ئیراقێ كو هه‌رێماكوردستان هه‌رێمه‌كا فیدرالیا ده‌ستووریا دانپێدایه‌ و پشكداره‌ تێدا، چاوا هه‌ڤپشكێن وێ ژ ئه‌تنێ دیتر ب دژمناتی سه‌ره‌ده‌ری ل گه‌ل كر و هێرشه‌كا سه‌ربازی ب هه‌می چه‌كێ گران كره‌ سه‌ر و باژێر و ده‌ڤه‌رێن ب خوینێ هاتین رزگاركرن ژ رێكخراوا ده‌وله‌تا خیلافا ئیسلامی داگیركرن و هه‌می پیرۆزیێن ملله‌تی بن پێ كرن!، هه‌ر ئه‌ڤ هنگافتنه‌ ژلایێ حوكمه‌تا توركیا ڤه‌، دژی گه‌لێ كوردستانێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ هاته‌ بجهئینان، ب مه‌ره‌ما بچویككرن و لاوازكرنا كوردستانا رزگاركری.
كوردستان تاكه‌ وه‌لاته‌ ل ده‌ڤه‌رێ پێكڤه‌ژیانا ئاشتیانه‌ یا كۆما پێكهاتێن ژێكجودا ژلایێ ئه‌تنی و ئاینی و ئۆلی تێدا هه‌ی و شیای وێ پێكڤه‌ ژیانێ بپارێزیت و پێشڤه‌ ببه‌ت، لێ ده‌وله‌تێن داگیركه‌رێن كوردستانێ ئه‌تن و ئاین و ئۆلێن نه‌یێن كوما ده‌ستهه‌لاتێ هه‌می ژناڤبرن یان سنوورداركرن.
سه‌یره‌ ل ڤی سه‌رده‌می، ده‌وله‌تا ئیراقا دیمۆكراتیا فیدرالیا ده‌ستووری!، هه‌می بنه‌مایێن ده‌وله‌تا سه‌رده‌م و بهایێن مرۆڤی و مافێن پێكهاتێن جڤاكێ لێبده‌ت و تێكبده‌ت، و ب ئاشكرا و پێشچاڤێن جیهانێ كۆمێن یاخی و شوشتی ژ هه‌می بهایێن مرۆڤی و ده‌رچووین ژ قانوونێ هێرشێ بكه‌نه‌ سه‌ر پیرۆزیه‌كا گه‌لێ كوردستانێ و دامه‌زراوه‌كا هێزه‌كا سیاسیا ئاشتیخواز و پشكدار د پرۆسا سیاسی دا و باره‌گایێ لقێ پێنجێ پارتی دیمۆكراتی كوردستان ل به‌غدا بكه‌نه‌ ئارمانج و ئاگری به‌رده‌نێ و ئالایێ كوردستانێ و پارتی و هێمایێن ملله‌تی بینه‌ خارێ و بسۆژن!، لێ د هه‌مان ده‌م دا ئه‌ڤ هه‌لسوكه‌وته‌ نه‌ كاره‌كێ ژێ دووره‌!، به‌لكی ئه‌ڤه‌ كلتوورێ ڤان ملله‌تێن داگیركه‌ر شه‌ڕخوازه‌، یێ كو ژكه‌ڤندا ژیارا وان ل سه‌ر داگیركرنێ و كوژتنێ و تالانكرنێ و وێرانكرنێ، ئه‌ڤه‌ ئه‌نفالچینه‌ دوژمنێن مرۆڤایه‌تیێ نه‌!، ژ به‌ر هندێ ژی ژیان و پێكڤه‌ژیان ل گه‌ل ڤان توخمه‌ مرۆڤان یا بزه‌حمه‌ته‌ و برێڤه‌ناچیت! و چاره‌ ئه‌وه‌ یا ٩٣٪‏ ژ خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ گۆتی به‌لێ بۆ سه‌به‌خویێ، هه‌روه‌كو سه‌رۆك بارزانی فه‌رمۆی، ئه‌گه‌ر ئه‌م نه‌شێین هه‌ڤپشكێن هه‌ڤسه‌نگ بین باشتره‌ ببینه‌ هه‌ڤسۆیێن باش و رێزێ ل هه‌ڤدو بگرین.
ده‌ستهه‌لات ل ڤان ده‌وله‌تان هه‌رده‌م د ده‌ستێن كۆمه‌كێ دابوویه‌ كو ده‌ربرین ژ ژیر و كلتوورێ شۆفینیه‌ت و توخمپه‌رستی و شه‌ڕخوازى و تاكره‌وی و توندره‌ویێ كریه‌، چ جاران نه‌ هێلایه‌ ده‌وله‌ت و وه‌لاتێن وان ویێن ده‌وروبه‌ر د ئارامیێ و سه‌قامگیریێ دابن!.
گه‌لێ كوردستانێ ملله‌ته‌كێ ئاشتیخوازه‌، هه‌روه‌كو پارتی ژی ده‌ربرینه‌كا دروست ژ ڤی هه‌لسۆكه‌وتی دكه‌ت و هه‌رده‌م درووشمه‌كێ وێ ئاشتی بوویه‌، وباره‌گایێ وێ ل به‌غدا باره‌گایه‌كێ رێكخستن و هشیاركرنا خه‌لكی و چێكرن و خۆشكرنا په‌یوه‌ندیان دگه‌ل هه‌می لایه‌نان بوویه‌، ب رێیێن ئاشتیانه‌ و چ جاران ژێده‌رێ گه‌فێ و هه‌ره‌شێ و شه‌ڕی نه‌بوویه‌ و مه‌ترسی ل سه‌ر چ لایه‌نان نه‌ چێكریه‌، باشه‌ ب چ ژیر و ب چ ره‌وشت و ب چ سیاسه‌ت و ب ده‌ستپێشخه‌ری و هاندانا، كێ ڤان كۆمه‌ لاده‌ر و سه‌رداچوویان ئه‌و هێرشا دوژمنكارانه‌ كره‌ سه‌ر وی باره‌گایێ ئارام، ل پایته‌ختێ دبێژنێ باژێرێ ئاشتیێ یێ كو چ جاران ئاشتی بخوه‌ڤه‌ نه‌دیتی!؟..
شه‌ڕم و فهێتیه‌ بۆ حوكمه‌تا فیدرال و دامه‌زراوێن ده‌ستهه‌لاتێ و ئاسایشێ و هه‌می هێزێن سیاسی ل ئیراقێ ده‌لیڤه‌دای روودانا هێرشكرنێ ل سه‌ر باره‌گایێ لقێ پێنچ كو ل ل ناڤه‌ندا به‌خدایێ پاته‌ختا ده‌وله‌تا ئیراقا فیدرالی بهێته‌ ئه‌نجامدان، باره‌گایێ پارتی، پارتیا ئاشتیێ، پارتیا قوربانی دانێ، پارتیا دیمۆكراتیێ بۆ ئیراقێ، پارتی یا ده‌ستێ ئاشتینیێ و دۆستینیێ بۆ هه‌می هێزێن سیاسیێن ئیراقی درێژكری، پارتیا دوژمناتی و شه‌ڕ ل گه‌ل چ جهان نه‌ راگه‌هاندی ببیته‌ ئارمانج و ئاگری به‌رده‌نێ و پیرۆزیێن وێ بسۆژن.
ل ڤێره‌ پسیاره‌ك دهێته‌ پێش، بۆچی باره‌گایێ پارتی بوویه‌ ئارمانجا وان به‌دره‌وشت و لاده‌ران؟ پانێ باره‌گایێن گه‌له‌ك پارتیێن كوردستانی ل به‌خدا هه‌نه‌!؟ به‌رسڤ یا دیاره‌ ل به‌راهیێ دڤێت بزانێن ئه‌وێن پێ رابووین هه‌مێ ئه‌و توخمێن توخمپه‌رێس و تایفه‌گێر و لاده‌ر ژ قانوونێ و بهایێن مرۆڤینر، یا دی ئه‌ڤه‌ دوژمنێن هه‌ر هه‌بوونه‌كا دیترا ئه‌تنی نه‌ ژبلی ئه‌تنێ خوه‌، یا دیتر چونكی پارتی ئه‌و هێزا سیاسیا ب سه‌نگه‌ یا كو نوونه‌راتیا راسته‌قینه‌یا گه‌لێ كوردستانێ و مافێن وێ یێن ره‌وا دكه‌ت و به‌ره‌ڤانیێ ژێ دكه‌ت. ئه‌ڤ روودانه‌ و روودانا16 ئۆكتوبه‌را 2017راستیا سیاسه‌ت و دید و بۆچوونا پارتی و بارزانی نیشادده‌ت كو ژیان ل گه‌ل ڤان ره‌گه‌زان ب رێڤه‌ناچیت و چاره‌ ژێكڤه‌بوون و سه‌رخوه‌بوونه‌.
زێده‌باری كو یا فه‌ره‌ ل سه‌ر حوكمه‌تا ئیراقێ و لایه‌نێن په‌یوه‌ندیداره‌ ڤێ زێده‌گاڤیێ تاوانبار و مه‌حكوم بكه‌ن و سزایێن توند دانه‌ سه‌ر ئه‌نجامده‌رێن ڤێ تاوانێ و داخوازا لێبۆرینێ و قه‌ره‌بۆیا پارتی بكه‌ن، و رێبگرن ل دوباره‌بوونا ڤان جۆره‌ كریاران و هه‌وه‌كا نشتیمانی بكه‌ن بۆ ناساندنا ئیراقێ كو ده‌وله‌ته‌كا لێكدایا دیمۆكراتی و فیدرالی و په‌رله‌مانی و ده‌ستووری و فره‌لایه‌نێ یه‌ و بنه‌مایێن ڤان زاراڤا بۆ خه‌لكی و پێكهاتێن وانێن سیاسی رۆن بكه‌ن و ده‌وله‌تا دامه‌زراوێن دیمۆكراتی و فیدرالی ئاڤاكه‌ن و رێ ل هێزێن میلیشیاتا بگرن و ده‌ستهه‌لات بۆ حكومه‌تێ و ده‌زگه‌هێن وێ یێن ره‌وا ڤه‌گه‌رینن.
مخابن ل ڤی سه‌رده‌مێ پێشكه‌فتنا هزری و زانستی و ته‌كنولۆجی و ڤی بارودۆخێ سه‌ختێ ئابووری و به‌لاڤبوونا په‌تایا كۆرۆنایێ رژیمێن حوكمدارێن ڤان ده‌وله‌تێن داگیركه‌رێن كوردستانێ هشتا ل سه‌ر ده‌وودوا خۆیا كه‌ڤنن و سیاسه‌تا فراوانخوازیا ب شه‌ڕی برڤه‌دبه‌ن، كوردستانیێن ئاشتیخواز ل گه‌ره‌باخێ بۆ مهابادو سنه‌ و بۆ كه‌ركووك و شنگارێ و بۆ گرێ سپی و ئفرینێ تا دیاربه‌كر و دێرسیمێ هه‌ر یێ دكه‌ڤنه‌ به‌ر لێمشتا سیاسه‌تا قركرنێ و ژناڤبرنێ!، لێ بلا دژمن و نه‌یار باش بزانن، گه‌لێ كوردستانێ یێ ب درێژاهیا مێژویێ خوه‌ پاراستی و به‌رگری ژخوه‌ كری دێ یێ رژدبیت ل سه‌ر به‌رڤانیكرنێ ژ مافێن خوه‌ و ئه‌و ئیرادا ب هێزا خوه‌نه‌چه‌ماندنێ ل ده‌ف گه‌لێ كوردستانێ هه‌یه‌ كو رژد دبیت ل سه‌ر خه‌باتا خوه‌ تا بجهئینانا ماف و ئارمانجێن خوه‌ و سه‌ركه‌فتن و سه‌رفرازی هه‌ر دێ بۆ گه‌لێ كوردستانێ یێ ئاشتیخوازبیت و فهێتی و شه‌همزاری و ژناڤچوون دێ بۆ دژمن و داگیركه‌ران بیت.
گه‌له‌ك كوردستانێ یێ ئاشتیخواز خودان ئه‌رد و مافداربیت و ئیرادا سه‌رخوه‌بوونێ هه‌بیت و یێ رژدبیت ل سه‌ر خه‌باتا خوه‌ هه‌ر دێ سه‌ركه‌ڤیت.

ئحسان ئامێدى
مێژوویا مرۆڤایه‌تیێ یا پره‌ ژ كاره‌سات و مه‌رگه‌سات و ده‌رده‌سه‌ریان، كو هنگافتنن دكه‌ڤنه‌ درێكا مرۆڤى دا، هنده‌ك ته‌ڤایى نه‌ و هنده‌ك كه‌سوكى نه‌، یێن ته‌ڤایى هه‌مى به‌ردكه‌ڤن و یێن كه‌سوكى سنۆرداركرینه‌ ب كه‌سه‌كى ڤه‌، خۆ ژیان بخۆ ژى هه‌مى خۆشى و نه‌خۆشى نه‌، هونه‌ر ئه‌وه‌ مرۆڤ چه‌ند دشێت ل سه‌ر ئاسته‌نگ و ئارێشا و نه‌خۆشیا زالبیت و پێتڤیێن خۆ دابینكه‌ت و ژیانا خۆ خۆشتر لێبكه‌ت و به‌رده‌وامیێ پێبده‌ت، كو ئه‌ڤه‌یه‌ جه‌وهه‌رێ ململانا ژیانێ یه‌.
هنگافتنێن ته‌ڤایى گه‌له‌ك جورن هه‌نه‌ سروشتى و هه‌نه‌ ده‌ستكردێن مرۆڤى، و هه‌نه‌ هه‌ڤپشك.
ڤولكان، لافاو، بیبه‌له‌رز، باروڤه‌، گه‌رم، سه‌رما، به‌فر، باران، هشكاتى، گورانكاریێن سه‌قاى، هریانا عه‌ردى، سوتنا دارستانا و ده‌رامه‌تى، ژ نافچوونا ته‌رشوته‌والى، لیكدانا گه‌ردیله‌یان، ره‌ڤین كولیا و مێشوموران، نه‌خۆشى و په‌تا، هنگافتنێن سروشتى نه‌ و كاره‌سات لێدكه‌ڤن، و شه‌ر و لێكدان، كوچپێكرن و ده‌ربه‌ده‌ریا بخورتى و نه‌چارى و سوتن و هنده‌كێن دى ژ هنگافتنێن ده‌ستكردن و هه‌ر كاره‌سات لێدكه‌ڤن…هه‌روه‌كو دبیت د كارڤه‌دانه‌كا مرۆڤى یان ب ده‌ستڤه‌دانه‌كا ب مه‌ره‌م هنگافتنه‌ك چێبیت و كاره‌سات لێبكه‌ڤن وه‌كو ده‌ستپێكرنا شه‌ره‌كى یان سۆتنا ئاقاره‌كى یان هژیانا عه‌رده‌كى یان به‌لاڤبوونا گازه‌كا كۆژه‌ك یان په‌یدابوونا نه‌خۆشیه‌كا ڤه‌گر ل ئێكى و … هتد. ئه‌ڤه‌ هه‌مى هۆیێن كاره‌ساتانه‌ و ب سه‌رێ مرۆڤان هاتینه‌ و قوربانیێن مه‌زن لێكه‌فتینه‌، و سه‌ره‌راى قه‌بارێ زیانێن هنگافتنێ لێ ژیان نه‌راوه‌ستایه‌ ومرۆڤى رێیا خوه‌ شه‌قاندیه‌ و ژیانا خوه‌ برێڤه‌بریه‌. و وه‌كو سروشتێ هه‌بوونێ، ئه‌ڤ هنگافتنه‌ هه‌ر دێ هه‌بن و كاره‌سات ژى دێ لێكه‌ڤن، لێ ژیان هه‌ر دێ مینیت و خوه‌ گونجینیت.
ئه‌ڤ هنگافتنێن نه‌ چاڤه‌رێلێكری، روودانێن وێرانكه‌رێن جه‌ركبرن، خه‌لك ژ باندۆرا وان دنالن، و زیانێن مه‌زنێن گیانى و ده‌راڤى ل پاش خوه‌ دهێلن و كارتێكرنه‌كا مه‌زن ل ئابوورێ وه‌لاتى و داهاتیێ تاكى و ژیانا جڤاكى دكه‌ن و پێدڤى ب خۆ ژێ پاراستنێ یان خۆپاراستنێ ژ كارڤه‌دانێن وێ دبن، هه‌روه‌كو پێدڤى هه‌مى هۆیێن ژیانێ دبن، كو گه‌له‌ك جاران ژبلى زیانیێن كاره‌ساتێ زیانیێن كارڤه‌دانێن وێ یێ ل دووڤ كاره‌ساتێ پترترن و بۆ ده‌مه‌ك درێژ دمینن، و دابینكرنا پێدڤیێن بنه‌كیێن ژیانێ بزه‌حمه‌تكه‌ڤن.
ل ڤى سه‌رده‌مێ جیهانیبوونێ و پێشكه‌فتنا زانستى و ته‌كنۆلۆجى و دۆستینی و هه‌ڤكاریا ده‌وله‌تان و ملله‌تان و كارایا رێكخراویێن نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى و یێن نێڤده‌وله‌تى و خێرخوازیێن جیهانى، زووتر زانیارى دهێن وه‌رگرتن و بله‌زتر به‌رهه‌ڤى دهێنه‌كرن و ب ساناهیتر هاریكارى دگه‌هن، و قه‌بارێ قوربانیان و زیانان كێمتر لێدهێت. لێ ئه‌ڤه‌ هه‌مى ژى نه‌شێن رێ ل قه‌ومینا كاره‌ساتان بگرن، هه‌روه‌كو ل ڤان چه‌ند سالێن بۆرین چه‌ندین روودانێن بیبه‌له‌رز و بارۆڤه‌ و لافاو و شه‌ران و ده‌ربه‌ده‌ریا و نه‌خۆشیا رووداین و زیانێن مه‌زن لێكه‌فتین.
ئه‌ڤا نوكه‌ ژى په‌تایا كۆرۆنا یا نه‌خۆشیا كۆڤید 19 یه‌، كو په‌تایه‌كا جیهانیه‌ و سه‌تاسه‌رى جیهانێ ڤه‌كرتیه‌ و هه‌مى جیهان پێڤه‌ گریده‌بوویه‌، و حه‌تا نوكه‌ ئه‌گه‌ر مرۆڤ شیابن زیانێن وێ ژى كێم كه‌ن،لێ نه‌ شیاینه‌ كونترۆل بكه‌ن و توخیبه‌كى بۆ دابنن و چاره‌سه‌ربكه‌ن.
د مێژوویا مرۆڤان دا گه‌له‌ك نه‌خۆشى و په‌تایێن كوژه‌ك ب سه‌ر كۆمێن مرۆڤان دا هاتینه‌ و زیانێن مه‌زن ل پاشخۆ هێلاینه‌ و گه‌له‌ك ژ وان په‌تا و نه‌خۆشیان بۆ ماوه‌یێن درێژ ل گه‌ل مرۆڤى ماینه‌ حه‌تا مرۆڤ ل سه‌ر هۆكارێن په‌یدابوونا وێ و ریێن چاره‌سه‌ریێ هه‌لبووین و كونترۆلكرین، لێ هه‌ر دوان بارودۆخ و ده‌مان دا هه‌ر مرۆڤى ململانا خوه‌ یا ژیانێ كریه‌ و نه‌ راوه‌ستایه‌، له‌وان یا سروشتیه‌ د ڤێ ره‌وشێ دا، تاكو زانا و زانست ل سه‌ر هۆیێن ڤێ په‌تایێ هه‌لدبن و چاره‌سه‌ریێ بۆ دبینن، مرۆڤ ژیرانه‌ سه‌ره‌ده‌رێێ ل گه‌ل ڤى بارودۆخى بكه‌ت و ب خۆ پاراستنا زانستیانه‌ خوه‌ بگونجینیت.
خۆشبه‌ختانه‌ مرۆڤێن ڤى سه‌رده‌مى هه‌تا راده‌كى هشیار و روشه‌نبیره‌ و ئامیرێن وه‌رگرتنا زانیاریا و رێنمایێن خۆپاراستنێ ل به‌ر ده‌ست هه‌نه‌ و دشێن خوه‌ بپارێزن و ژیانا خۆ یا ئاسایى ژى برێڤه‌ببه‌ن.
هه‌كه‌ ئه‌ڤ جیهانیبوونه‌ و ریكخراوێن نه‌ته‌ویێن ئێكگرتى و پرانسیبێن مافێن مرۆڤى و رێكخراوا ساخله‌میا جیهانى و رێنمایێن وان و هه‌وا جیهانیا ریبریبوونا په‌تایا كورۆنا و هشیاریا ته‌ڤایى نه‌با، دا نوكه‌ جیهان د ره‌وشه‌كا گه‌له‌ك خراپتردا بیت و دا ژمارا تووشبووی و مریان چه‌ند قات بیت،
هه‌ر وان زانیارى و هوشداریێن رێكخراوا ساخله‌میا جیهانى و لایه‌نین په‌یوه‌ندیدار وه‌كر كو حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌ر زوى هه‌ست ب به‌رپسیاریا خوه‌ بكه‌ت و ساخله‌مى و پاراستنا خه‌لكى بكه‌ته‌ ژ كارێن خوه‌ یێن به‌راهى و پێرابوونێن پێدڤى بجهبینیت و رێنمایێن گرنگ و ساخله‌م ده‌ربینیت بۆ ریبریبوونا ڤێ په‌تایێ و خۆپاراستنێ و ژبوونا رێگرتن ل په‌یدابوون و به‌لاڤبوونا وێ و بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ ژى و ژ بۆ پاراستنا ساخله‌میا خه‌لكێ كوردستانێ، ئه‌ڤه‌ پتر ژ سێ هه‌یڤانه‌ هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل جیهانا هشیار یێن د ره‌وشه‌كا خۆپاراستنێ دا و چه‌مكێن ژیانێ په‌كخستى نه‌ و زیانێن مه‌زنێن ئابوورى ب هه‌مى جیهانێ و هه‌رێما كوردستانێ كه‌فتینه‌ ده‌رئه‌نجام ژى به‌ركه‌فتیێن ڤێ په‌تایێ كێمكرینه‌.
دیاره‌ ئه‌ڤ په‌تایه‌ دێ مینیت ب زێده‌یى و كێم و ژیان ژى دێ هه‌ر برێڤه‌چیت، له‌وان پێدڤیه‌ ب ژیرانه‌ سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل ڤێ په‌تایێ بكه‌ین و خوه‌ بگونجینین داكو بشیێن ساخله‌میا خوه‌ بپارێزین و ژیانا خۆ ژى ئاسیى كه‌ین و ببه‌ینه‌ سه‌رى.
ژیان بێ كار برێڤه‌ ناچیت، و ژیان ب ساخله‌مى و ته‌ندروستى خۆشه‌، هیڤینه‌ ئه‌ڤ ماوێ بۆرى تێرا هندێ هه‌بیت ئه‌م فێر ببین دێ چاوا شیێن كاركه‌ین و ساخله‌میا خۆ پارێزین.
د ده‌مه‌كى دا كو مه‌ترسیا په‌تایا كورۆنا هه‌ر مایه‌، ره‌وش به‌ر ب ئاساییكرنێ ڤه‌یه‌ و ده‌رگه‌هێن سازیێن كارى و بزاڤا جڤاكى و ئابوورى دهێنه‌ ڤه‌كرن، یا گرنگ و پێدڤیه‌ ره‌وشه‌نبیریا ته‌ندروستى هه‌ڤجێمكا مه‌ بیت و ل هه‌ر جهێ مرۆڤ لێبیت رێنمایێن ته‌ندروستى بجهبینیت ژ بۆ پاراستنا ساخله‌میا خوه‌ و نه‌ بیته‌ هۆیێ هنگافتنا یێ دیتر.
ئه‌ڤ په‌تایه‌ هنگافتنه‌كا دیتره‌ د رێیا مرۆڤان دا، ل وێ باوه‌رێینه‌ كا مرۆڤ چاوا ژ هنگافتنێن دى ده‌رباز بووینه‌، دێ وه‌سا ژ ڤێ ژى ده‌ربازبن و دێ ژیان ئاسایى بیته‌ڤه‌ ل گه‌ل پێگیریێن رێنمایێن ساخله‌میێ و خۆپاراستنا هه‌رده‌م.
بلا ئه‌ڤ هنگافتنه‌ ببیته‌ په‌ند وانه‌ بۆ مرۆڤایه‌تیێ پێناڤى جێگیركرنا بهایێن مرۆڤى و دادیێ و وه‌كهه‌ڤیێ. و ئاساییكرن ژى ژیرانه‌ و هشیارانه‌ بیت و هه‌ر ئێك هه‌ست ب به‌رپسیاریا خوه‌ بكه‌ت ژ بۆ خۆپاراستن و یێ دى پاراستن و ملله‌ت پاراستن.

ئحسان ئامێدی
ل22ـ24/1/2020 به‌رێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ پشكداربوو ل كۆربه‌ندێ ئابووریێ جیهانی ل داڤۆس ل سوێسرا كو كۆربه‌ندێ ده‌سته‌یا ده‌ستهه‌لاتداریا جیهانی یه‌ و ل وێرێ په‌یاما خوه‌ راگه‌هاند و چه‌ندین دیدارێن گرنك ئه‌نجامدان د خزمه‌تا پێشڤه‌برنا دۆزا كوردستانێ دا، نهۆ ژی ل 14/16/2/2020 به‌رێز مه‌سرۆر بارزانی سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ یێ پشكداره‌ ل خولا 56 یێ كۆنفرانسێ مونشن یێ ئاسایشا جیهانی. كو دهێته‌ خه‌ملاندن پتر ژ 500 بریاربده‌ست و گه‌وره‌ به‌رپرس و كه‌سانێن ئاست بلندێن جیهانی دبه‌رهه‌ڤن، ئه‌ڤ كۆنفرانسه‌ زۆرێ گرنگه‌ چونكی سه‌رۆك و كاربه‌ده‌ستێن بالاده‌ستێن وه‌لاتێن جیهانی تێدا پشكدار دبن و په‌یامێن خوه‌ پێشكێش دكه‌ن و ل په‌راوێزا كۆنفرانسێ دیتن و دیدارێن گرنگێن تایبه‌ت و نهێنی د ناڤبه‌را ئاماده‌بۆیان چێدبن و رێكه‌فتن و هه‌ڤكاری و هه‌ماهه‌نگی دروست دبیت پێناڤی ئاسایش و به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتی دا.
كۆنفرانسێ مونشن یێ ئاسایشێ ئێك ژ گرنگترین كۆنگرێن نێڤده‌وله‌تیه‌ سالانه‌ ل باژێرێ مونشنێ ئه‌لمانی بۆ ماوێ سێ رۆژان دهێت به‌ستن تێدا سه‌رۆك و سه‌ركردێن مه‌زن و بریاربده‌ست و بسپۆر و ئه‌كادیمی د هه‌می بیاڤێن ئاسایشێ و سیاسی و له‌شكری دا به‌حسێ ئاسایشێ و سیاسه‌ت و به‌رهنگاریێن وێ ل ئاستێ جیهانێ دكه‌ن و بریارێن گرنگ دده‌ن.
كۆنگرێ ئاسایشێ ل مونشن، ژبلی كارێن كارناما كۆنگره‌ی كو دێ ل سه‌ر گشت پرسێن ئاسایشێ و قه‌یرانێن ئابووری و كێشێن مرۆڤی و گه‌ف و مه‌ترسیێن تیرۆرێ و گیروگرفتێن رۆژهه‌لاتا ناڤێن و جیهانێ و ئارێشێن ئاواره‌ و په‌نابه‌ران ئاخڤن لایه‌نێن هه‌ڤكار و هه‌ڤدژ ژی ئاماده‌دبن و ده‌رفه‌ته‌كا دی یا دبلۆماسیه‌تا پشت ده‌رگه‌هێن گرتی و پشت كه‌والیسانه‌ كو هه‌مان گرنگی هه‌یه‌ كو ب ڤێ رێ ده‌رفه‌تێن نوی بۆ دیالۆك و دانوستاندن و لێكتێگه‌هشتنێ و هه‌ماهه‌نگیێ و هه‌ڤكاریێ ڤه‌دبن.
هه‌ژیه‌ بێژین ل سالا 2015 سه‌رۆك بارزانی پشكداری د ڤێ كۆنگرێ داكر و ده‌رفه‌ته‌كا گرنگ بوو سه‌رۆك بارزانی په‌یاما خوه‌ ب جیهانێ را بگه‌هینیت و ره‌وشا ئاسایشا هه‌رێما كوردستانێ و ئیراقێ و مه‌ترسیا رێكخراوا تیرۆرستیا ده‌وله‌تا ئیسلامی دائش پێشچاڤ بكه‌ت و چه‌ندین دیدارێن تایبه‌ت ل ئاستێن بلند ئه‌نجامبدت و هه‌ڤكاریێ و هه‌ماهه‌نگیێ بۆ شه‌ڕێ دژی دائش بده‌ستڤه‌بینیت، هه‌روه‌سا ل سالا 2018 به‌رێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل وی سه‌رده‌می پشكداربوو ل كارێن ڤی كۆنگره‌ی و درێژی دا رێبازا سه‌رۆك بارزانی د وی بیاڤی دا، ل سالا 2019 به‌رێز مه‌سرۆر بارزانی وه‌كو سه‌ركرده‌یه‌كێ ب هێز یێ دابینكرنا ئاسایشێ ل هه‌رێمێ و ده‌ڤه‌رێ پشكداری كارێن وی كۆنگره‌ی بوو.
پشكداریا سه‌رۆكی حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل كارێن كۆنگره‌یێ مونشن به‌لگه‌یێ هێزا كه‌ساتی و گرنگیا به‌رپسیاریا ڤی سه‌ركردێ كوردستانیه‌ و پێشداچوونا دۆزا كوردستانێ و رۆلێ هه‌رێما كوردستانێ د شه‌ڕێن دژی تیرۆرێ و جێگیركرنا ئاسایشێ و دابینكرنا ووزێ بۆ بازارێن جیهانێ.
بڕیاره‌ ل ڤی كۆنگره‌ی ئه‌وێ ل رۆژێن 14 ـ 16 ڤێ هه‌یڤێ برێڤه‌دچیت، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ به‌حسێ قوربانیێن پێشمه‌رگه‌ی و گه‌لێ كوردستانێ ل شه‌ڕێ دژی تیرۆرێ و دائشێ بكه‌ت و پێدڤیا هه‌ماهه‌نگی و هه‌ڤكاریێ د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی بۆ به‌رهنگاربوونا تیرۆری نیشابده‌ت و چاڤ ب مه‌زنه‌ به‌رپرسان و بڕیاربه‌ده‌ستێن جیهانی یێن پشكدار د كۆنگرێ دا بكه‌ڤێت و بارودۆخێ نوكه‌ یێ عێراقێ و ناڤچێ و په‌ره‌پێدانا په‌یوه‌ندیێن هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ڵ جڤاكێ نێڤده‌وڵه‌تی گفتوگو بكه‌ت.
ئه‌ڤه‌ بۆ چه‌ندین جاران به‌رێز مه‌سرۆر بارزانی دبیته‌ ئێك ژ پشكدارێن سه‌ره‌كی یێن ڤی كۆنگره‌ی، ئه‌ڤه‌ خوه‌ب خوه‌ ژی فاكته‌ره‌كێ بهێزكرنا پێگه‌یێ هه‌رێما كوردستانێ یه‌ ل ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تی.
پشكداریا به‌رێز سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل كۆنفرانسێ ئاسایشا جیهانی و دیدار و كۆمبوونێن جه‌نابێ وی ل گه‌ل مه‌زنه‌به‌رپرسێن جیهانێ دلخۆشكه‌رن و گه‌شبینیێ چێدكه‌ن ماده‌م مه‌زنێن مه‌ كوردستانێ گه‌هشتینا ئاستێن بلندێن جیهانێ و پشكداریێ ل گوپیتكێن نه‌خشا سیاسه‌تا ئاسایشێ و ئابووری ل جیهانێ دا دكه‌ن دێ رێخۆشكه‌ن كو دۆزا كوردستانێ ژی به‌ر ب پێشڤه‌ڤه‌ بچیت و بگه‌هیته‌ كنارێن ئارام.
دۆزا كوردستانێ ب رێیا نوونه‌ر و هێمایێن گه‌لێ كوردستانێ گه‌هشتیه‌ ناڤه‌ندێن نیڤده‌وله‌تی و ل بۆرینا ده‌می دێ دۆزا كوردستانێ كه‌ڤیته‌ د ئه‌جنیدایێن ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تی و به‌ر ب چاره‌سه‌ریێن گونجای رێیا خوه‌ ڤه‌كه‌ت.
د ده‌مه‌كی دا ئه‌م دلخۆش دبۆین هه‌كه‌ رۆژنامه‌ڤانیه‌كێ بیانی دیداره‌ك دگه‌ل به‌رپرسه‌كێ مه‌ كربا ل ئێزگه‌كی یان ل رۆژنامه‌كێ دا به‌لاڤ كربا، لێ ئه‌ڤرۆ ل پێشچاڤێن هه‌می جیهانێ سه‌رۆك و به‌رپرسێن ده‌وله‌تێن زلهێز یێ پێشوازیێ ل سه‌رۆك و به‌رپرسێن كوردستانێ دكه‌ن و رۆلێ وان د پرسێن دابینكرنا ئاسایشێ و شه‌رێ دژی تیرۆرێ و به‌رهه‌مئینانا ووزێ و د رێڤه‌برنا هه‌رێمێ دا بباشی د هه‌لسه‌نگینن و داخوازێن فه‌رمی بۆ دكه‌ن كو ل ناڤه‌ندێن بلند و گرنگێن جیهانی به‌رهه‌ڤبن.
دڤێت ئه‌م پر كه‌یفخۆش و گه‌شبین ده‌مێ دبینین جه‌نابێ مه‌سرۆر بارزانی سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤ جه و رێزه‌ ل ئاستێ جیهانێ هه‌یه‌ و ل ڤان كۆنگره‌ و كۆنفرانس و كۆربه‌ندان دا ئاماده‌دبیت و دیدار و كۆمبوونان ل گه‌ل سه‌رۆك و مه‌زنه‌ به‌رپرسێن جیهانی ئه‌نجام بده‌ت، ئه‌ڤه‌ ده‌ستكه‌فتیه‌كێ نه‌ته‌وه‌یێ گه‌لێ كوردستانێ یه‌ وێ باوه‌ریێ چێدكه‌ت ماده‌م به‌رپرسێن كوردستانێ گه‌هشتینه‌ وی ئاستی ئه‌ڤه‌ دۆزا كوردستانێ ژی گه‌هشتیه‌ وی ئاستی، چونكی سه‌رۆكێن كوردستانی هه‌لگرێن په‌یاما كوردستانێ نه‌ ل هه‌ر جهێ لێ بن.