NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

18

نۆشداره‌كێ‌ تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خۆشیێن گولچیسكان دیاردكه‌ت كو ل ڤێ‌ دووماهیێ‌ پرسیارا گه‌له‌ك ژ مه‌ دهێته‌كرن ئه‌وه‌ ئه‌رێ‌ كارتێكرنا ڤاكسینێ‌ ل سه‌ر كه‌سێن ئاریشێن گولچیسكان هه‌ی چیه‌ و ئه‌رێ‌ ڤاكسینێ‌ بدانن یان نه‌ و چه‌ند رونكرنان ل دۆر نه‌خۆشێن گوه‌لچیسكان دده‌ت.

د.نه‌شوان محه‌مه‌د ره‌شید، تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خۆشیێن گولچیسكان و میزه‌رۆیێ‌ دیاركر نه‌خۆشیا كۆرۆنایێ‌ نه‌خۆشیه‌كا دژوار و ترسناكه‌ و رێكا هه‌ره‌سه‌ره‌كی بو خوه‌ ژێ‌ پاراستنێ‌ ڤاكسیندانه‌، و پێگیری ب رێنمایێن ساخله‌میێ‌ وه‌كو ل به‌ر خوه‌كرنا ماسكا و خوه‌ ژێك دوور كرن.

ده‌رباره‌ی نه‌خۆشێن ئاریشه‌یێن گولچیسكان هه‌ین، د.نه‌شوان دیاركر، هه‌كه‌ نه‌خۆشی هه‌ودانه‌ك یان به‌رك هه‌بیت یان یێ‌ ب گولچیسكه‌كێ‌ بیت، هه‌كه‌ هات و تووشی كۆرۆنایێ‌ بوون ره‌نگه‌ پتر كارتێكرن لێ‌ ببیت و گۆت: له‌ورا باشتره‌ ئه‌ڤه‌ خوه‌ ب پارێزن ب دانانا ڤاكسینێ‌ و ڤاكسین چ كارتێكرنێ‌ ل ساخله‌میا وان ناكه‌ت، و هه‌ر چ جورێ‌ ڤاكسینێ‌ بیت چو\ ئاریشه‌ تێدا نینن یا گرنگ ئه‌وه‌ ڤاكسینێ‌ وه‌ربگریت و هه‌تا هه‌كه‌ گولچیسكه‌ك ژی هه‌بیت چ جوداهیا وی دگه‌ل كه‌سه‌كی نینه‌ كو دو گولچیسك هه‌بن و پێدڤیه‌ ڤاكسینی وه‌ربگریت.

د.نه‌شوان ئه‌وژی دیاركر كو ئه‌و نه‌خۆشێن ژ ئه‌گه‌رێ‌ لاوازیا گولچیسكان كو گولچیسك بو هاتیه‌ چاندن، ره‌نگه‌ ئه‌و هنده‌ك ده‌رمانان وه‌ربگریت كو كارتێكرنێ‌ ل به‌رگریا له‌شێ‌ وی بكه‌ن، ئه‌و دیسا پێدڤی یه‌ ڤاكسینێ‌ وه‌ربگریت، به‌لێ‌ به‌ری وه‌رگرتنێ‌ شیره‌تان ژ نۆشدارێ‌ خوه‌ وه‌ربگریت.

دیسا ئه‌و نه‌خۆشێن جوره‌كێ‌ په‌نجه‌شێرێ‌ یان گرێیا د گولچیسكان دا هه‌ین، و ده‌رمانێن كیمیاوی ویربگرن، ئه‌وژی پێدڤیه‌ شیره‌تان ژ نۆشدارێ‌ خوه‌ وه‌ربگرن ل دۆر چاوانیا وه‌رگرتنا ڤاكسینێ‌ و چ جوره‌ ڤاكسینێ‌ وه‌ربگریت.

22

ئه‌ڤرۆ، به‌رپه‌رێ‌ ساخله‌میێ‌:

زانایێن ئێرله‌ندی ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ دیتیه‌ كو هنده‌ك كه‌س بۆ ده‌مه‌كێ‌ درێژ تووشبوویێن كۆرۆنایێ‌ نه‌ و پشتراست دكه‌ن، ئه‌ڤه‌ هۆكاره‌كێ‌ گرنگه‌ بۆ دیتنا چاره‌سه‌ریه‌كا كاریگه‌ر.

رۆژنامه‌یا ده‌یلی مه‌یلی یا بریتانی به‌لاڤكریه‌، زانایانێن ئێرله‌ندی به‌حس ل وێ‌ چه‌ندێ‌ دكه‌ن هۆكارێ‌ كو هنده‌ك كه‌س بۆ ماوه‌یه‌كێ‌ درێژ توشبوویێن كۆرۆنایێ‌ نه‌ و نیشان دمینن، مه‌هینا خوینێ‌ یه‌.

روهنژی كریه‌، سه‌ره‌ڕای كو ملیۆنان توشبوون ژ مرنێ‌ رزگار بووینه‌، به‌لێ‌ بۆ چه‌ندین هه‌یڤان نیشان ل ده‌ڤ دمینن، ژلایێ‌ خوه‌ ڤه‌ پرۆفیسۆر “جه‌یمس ئۆدونێل” وه‌ك پشكداره‌كێ‌ ڤه‌كۆڵینێ‌ ئاماژه‌ دا،  تێگه‌هشتن ل نه‌خۆشیێ‌ هۆكاره‌كێ‌ گرنگه‌ بۆ پێدانا چاره‌سه‌ریه‌كا كاریگه‌ر.

ل دووڤ ڤه‌كولینێ‌، پشتی چاڤدێریكرنا 50 نه‌خۆشان بۆ ده‌مێ‌ 10 حه‌فتیان هاتیه‌ كرن و خوین ژێ‌ هاتیه‌ وه‌رگرتن، ده‌ركه‌فتیه‌ رێژه‌یا مه‌هینا خوینێ‌ ل وان توشبووان یا بلنده‌، هه‌تا ل ده‌ستپێكا توشبوونا وان و ڤه‌گۆهاستنا وان بۆ نه‌خۆشخانێ‌ رێژه‌ یا بلند بوویه‌.

ژلایێ خوه‌ڤه‌ “هێلین فۆگارتی” ڤه‌كوله‌را سه‌ره‌كی به‌حسێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ كریه‌، دبیت سیسته‌مێ‌ مه‌هینا خوینێ‌ هۆكارێ‌ بنه‌ره‌تی یێ‌ توشبوونێ‌ بیت ب كۆرۆنایا دومدرێژ.

17

ئه‌ڤرۆ، به‌رپه‌رێ‌ ساخله‌میێ‌:

هنده‌ك شاره‌زایان دیاركر كو 99% ژ مرنێن ژ ئه‌گه‌رێ‌ ڤایرۆسێ‌ كۆرۆنایێ‌ بو جوره‌كێ‌ مرۆڤان ڤه‌دگه‌رن، ئه‌و چیه‌؟ و بۆچی كه‌سێن ڤاكسین ژی وه‌رگرتی تووشی كۆرۆنایێ‌ دبن؟

شاره‌زایێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتی دیاردكه‌ن” 99% ژ مرنێن كۆرۆنایێ‌ ئه‌و كه‌سن یێن ڤاكسین وه‌رنه‌گرتی، ئه‌ڤ رێژه‌ هێشتا یا بلند دبیت و نه‌خۆش یێ‌ مشه‌ دبن و ل نه‌خۆشخانان دهێنه‌ نڤاندن و مرن ژی جاره‌ك دی یا زێده‌دبیت ب تایبه‌ت پشتی دیاربوونا خوگوهورێ‌ ده‌لتا كو نوكه‌ پتریا تووشبوویێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتی ژ وی جوری نه‌.

ل دووڤ گۆتنێن به‌رپرسێ‌ ساخله‌میا جیهانی، پتریا كه‌سێن نوكه‌ ل نه‌خوشخانان دهێنه‌ نڤاندن و د مرن، ژ ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ یه‌ كو ڤاكسین وه‌رنه‌گرتینه‌.

د.رۆشێل والینسكی، رێڤه‌به‌را كونترولكرنا نه‌خۆشیان و خوپاراستنێ‌ دبێژیت: 97% كه‌سێن ل نه‌خوشخانان دهێنه‌ نڤاندن ڤاكسین وه‌رنه‌گرتیه‌، ئه‌ڤ پێلا كۆرۆنایێ‌ یا دیاره‌ كو پێلا وان كه‌سانه‌ یێن ڤاكسین وه‌رنه‌گرتی.

ل ده‌ستپێكا مه‌ها تیرمه‌هێ‌ ژی، ئه‌نتونی فاوتشی، مه‌زنه‌ شیره‌تكارێ‌ نۆشداری یێ‌ سه‌رۆكێ‌ ئه‌مریكا گۆتبوو” 99% ژ مرنێن ژ ئه‌نجامێ‌ كۆرۆنایێ‌ د نوكه‌ دا ئه‌و كه‌سن یێن ڤاكسین وه‌رنه‌گرتین”.

45

دهۆك، شاكر ئه‌تروشی:

په‌رتووكخانا به‌درخانیان ل دهۆكێ‌، ب هه‌ڤكاری ل گه‌ل مالباتا نڤیسه‌ر و رۆژنامه‌ڤانێ‌ دێرین (ئیسماعیل تاهر جانگیر) دوهی 22/ 8/ 2021 ئاهه‌نگه‌كا ماته‌مینی ب هه‌لكه‌فتا بۆرینا چل رۆژان ل سه‌ر وه‌غه‌ركرنا وی نڤیسه‌ری كو هه‌تا رۆژا وه‌غه‌ركری رێڤه‌به‌رێ‌ په‌رتوكخانا به‌درخانیان بوو گێڕا و پرتووكا وی یا ئێكێ‌ یا پشتی وه‌غه‌ركرنێ‌ ل بن ناڤێ‌ (دهۆك ژ گونده‌كێ‌ مه‌زن بۆ باژێره‌كێ‌ بچویك) ل سه‌ر به‌رهه‌ڤبوویان هاته‌ به‌لاڤكرن.

بشار عه‌لی، رێڤه‌به‌رێ‌ په‌رتووكخانا به‌درخانیان ب وه‌كاله‌ت، د په‌یڤا ده‌ستپێكرنێ‌ دا گۆت: خودێ‌ ژێ‌ رازی (ئیسماعیل تاهر) ل رۆژا 1/12/ 2015 ببو رێڤه‌به‌رێ‌ په‌رتووكخانا به‌درخیان و دماوێ‌ كاركرنێ‌ دا په‌رتووكخانێ‌ گه‌له‌ك گوهۆرین و پێشڤه‌چوون ب خوه‌ ڤه‌ دیتن، ژوانا كاك ئیسماعیل شیا چار پیرتووكخانێن نوو ل (شێخان، بامه‌رنێ‌، مانگێشكێ‌، سێمێلی) ڤه‌كه‌ت، كو ئه‌ڤه‌ ژی ژ ده‌ستكه‌فتێن باش بوون، هه‌روه‌سا پرۆژێ‌ ئیمزاكرنا پرتووكان و گه‌له‌ك چالاكیێن دی، له‌ورا ب وه‌غه‌ركرنا وی زیانه‌كا مه‌زن گه‌هانده‌ په‌رتووكخانێ‌ و ئه‌م هه‌موو گه‌له‌ك پێ‌ ئێشاین و من دیت خه‌لكێ‌ دهۆكێ‌ ب وه‌غه‌ركرنا وی یێ‌ په‌ریشان بوو.

دیاری وه‌ستا عه‌زیز، رێڤه‌به‌رێ‌ گشتی یێ‌ په‌رتووكخانان ل وه‌زاره‌تا ره‌وشه‌نیری، د په‌یڤه‌كێ‌ دا ب ناڤێ‌ وه‌زیرێ‌ ره‌وشه‌نبیری و هه‌موو ستافێ‌ وه‌زاره‌تێ‌ سه‌ره‌خۆشی ل مالباتا خودێ‌ ژێ‌ رازی ئیسماعیل تاهر كرن و ژده‌ست دانا وی ب زیانه‌كا مه‌زن ل قه‌له‌م دا، هه‌روه‌سا داخواز ژ رێڤه‌به‌ریا په‌رتووكخانێ‌ كر كو هولا سه‌ری یا په‌رتووكخانێ‌ ناڤێ‌ وی ل سه‌ر بهێته‌ دانان، هه‌روه‌سا داخواز ژ سه‌رۆكاتیا باژێرڤانیا دهۆكێ‌ و په‌روه‌ردا دهۆكێ‌ كر كو جاده‌ك یان قوتابخانه‌كا دهۆكێ‌ ناڤێ‌ وی ل سه‌ر بهێته‌ دانان.

د. ره‌شید فندی، كو دبیته‌ خالێ‌ رۆژنامه‌ڤانێ‌ خودێ‌ ژێ‌ رازی، د په‌یڤه‌كێ‌ دا بناڤێ‌ بنه‌مالێ‌ ژ ده‌ست دانا كاك ئیسماعیلی ب زیانه‌كا مه‌زن بۆ بنه‌مالێ‌، هه‌روه‌سا بۆ هه‌موو خه‌لكێ‌ دهۆكێ‌ زانی و گۆت: دناڤ خێزانا مه‌دا كه‌سه‌كێ‌ دیار و ره‌وشه‌نبیره‌كێ‌ ب ره‌وشت و مرۆڤه‌كێ‌ هه‌ڤال خۆش بوو، هه‌روه‌سا ئه‌دیبه‌كێ‌ چالاك و زیره‌ك بوو، و پشتی وه‌غه‌ركرنا وی جهێ‌ وی دناڤ خێزانێ‌ دا مایه‌ ڤالا.

هه‌ر ب وێ‌ هه‌لكه‌فتی هژماره‌كا په‌یڤ و گۆتار و هه‌لبه‌ستان كو ب وه‌غه‌ركرنا وی هاتبوونه‌ نڤیسین هاتنه‌ خواندن.

29

دهۆك، شاكر ئه‌تروشی:

ناز شكری، كچه‌كا خه‌لكا دهۆكێ‌ یه‌، ل چه‌ند رۆژێن بۆری پرتووكا وێ‌ یا ئێكێ‌، كو ئه‌و ژی وه‌رگێڕانا رۆمانه‌كێ‌ یه‌ ژ زمانێ‌ ئنگلیزی بۆ كوردی ل بن ناڤێ‌ (دلخۆشی د ئاسته‌نگییاندا) كه‌فته‌ بازاری و ب گۆتنا وێ‌ هه‌ر ژنوكه‌ پلانا وێ‌ چه‌ندێ‌ دانایه‌ كو هژماره‌كا دی یا پرتووكێن بیانی وه‌رگێریته‌ سه‌ر زمانێ‌ كوردی و مه‌ره‌ما وێ‌ ب وێ‌ چه‌ندێ‌ ئه‌وه‌ دا پرتووكخانا كوردی پتر پێ‌ زه‌نگین بكه‌ت،

نازێ‌، كو نوكه‌ قوتابیه‌ ل كولیژا ئه‌ندازیاری ل زانكۆیا ئه‌مریكی ل دهۆكێ‌، بۆ ئه‌ڤرۆ دبێژیت: ده‌مێ‌ ئه‌ز قوتابی ل ئاماده‌یا میدیا یا نموونه‌ی، ل سالا (2017) ماموستایێ‌ من (ئاشتی) پرتووكه‌كا رۆمانڤیسێ‌ ناڤدارێ‌ ئوسترالی پێشكێشی من كر و گۆته‌ من هه‌كه‌ بشێی ڤێ‌ رۆمانێ‌ بكه‌ كوردی، هه‌لبه‌ت ئه‌و پرتووك ب زمانێ‌ ئنگلیزی بوو، پشتی چه‌ند جاران من خواندی من ده‌ست ب وه‌رگێڕانا وێ‌ كر، لێ‌ هێدی هێدی ژبه‌ركو ئه‌ز قوتابی بووم و من گه‌له‌ك ده‌م نه‌بوو، لێ‌ پشی هاتنا كۆرۆنایێ‌ و مانا مه‌ هه‌موویان د مالدا، ئانكو ل ده‌مێ‌ كه‌ره‌نتیێ‌ خۆش ده‌لیڤه‌ بوو ب دووماهی بینم و ب سوپاسی ڤه‌ هه‌موو خێزانا من پشته‌ڤان بوون، ب تایبه‌ت بابێ‌ من (شكری جه‌میل رۆستینكی) ل سه‌ر ئه‌ركێ‌ خوه‌ پرتووكا من چاپكر، هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌ڤا من كری خزمه‌ته‌كا بچووكه‌ بۆ پرتووكخانا كوردی، لێ‌ دێ‌ یا به‌رده‌وام بم و هه‌ر ژنوكه‌ من پلانه‌ك دانایه‌ بۆ وه‌رگێڕانا هژماره‌كا دی یا پرتووكێن بیانی، ب تایبه‌ت ژی شاكارێن ئه‌ده‌بێ‌ جیهانی.

رۆمانا (دلخۆشی د ئاسته‌نگییاندا) ژ (160) به‌رپه‌ران پێك دهێت، ناڤه‌رۆكا وێ‌ ل دۆر قورتالبوونێ‌ یه‌، ئانكو مرۆڤێن كه‌یفخۆش كا چاوا هزردكه‌ن و دێ‌ چاوا وه‌كو وان بی، هه‌روه‌سا ل دۆر حه‌ز ژێكرنا خوه‌یی یه‌، كا چاوا د ئاسته‌نگیان دا دێ‌ وه‌كو خوه‌ مینی و دلخۆشبی، ل گه‌ل هنده‌ك چیرۆكێن وان كه‌سان یێن هه‌موو خێزانا خوه‌، یانژی هه‌موو مولك و پاره‌یێ‌ خوه‌ ژ ده‌ست داین، هه‌روه‌سا ئه‌وێن روودانێن نه‌خۆش و ئاسته‌نگ ب سه‌رێ‌ وان هاتین.

ئه‌ڤرۆ، قائید میرۆ

پارتی ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ده‌ست ب هه‌وا هه‌لبژارتنان كریه‌ و به‌رپرسه‌كێ پارتی ژی ل مووسل راگه‌هاند، پێشبینی دهێته‌كرن د هه‌لبژارتنێن داهاتی دا پارتی كورسیێن زێده‌تر ل مووسل بده‌ستڤه‌ بینیت و دبێژیت، هه‌وا هه‌لبژارتنان ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی بێ ئاسته‌نگ ب ڕێڤه‌ناچیت”.

مه‌ناف حه‌سه‌ن، به‌رپرسێ نڤیسینگه‌ها هه‌لبژارتنێن  پارتی ل مووسل بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” چه‌ند رۆژه‌ پارتی ل مووسل هه‌وا هه‌لبژارتنان ده‌ستپێكریه‌ و به‌ربژارێن پارتی ل سنورێ پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا د ناڤا خه‌لكی دانه‌ بۆ كۆمكرنا ده‌نگان، پارتی به‌رهه‌ڤیێن باش كرینه‌ بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی و ب فه‌رمی ژی ل مووسل ده‌ست ب هه‌وا هه‌لبژارتنان كریه‌”.

مه‌نافی زێده‌تر گۆت” بۆ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، پارتی ١٣ به‌ربژار ل سنورێ پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا یێن هه‌ین و بسه‌ر هه‌شت بازنێن هه‌لبژارتنان هاتینه‌ به‌لاڤكرن، هه‌رچه‌نده‌ پشكه‌كا مه‌زن یا سنورێ مووسل دبیته‌ ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌ڤه‌ ژی بۆ هه‌وا هه‌لبژارتنان بێ ئاسته‌نگ نابیت، چونكه‌ چه‌ندین هێزێن جودا ل وان ده‌ڤه‌ران یێن هه‌ین و به‌رده‌وام پێشێلكاری هاتینه‌كرن د هه‌لبژارتنێن بۆری دا”.

گۆت ژی” هه‌لبژارتنێن بۆری یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، پارتی شیایه‌ شه‌ش كورسیان بده‌ستڤه‌ بینیت، به‌لێ هه‌كه‌ ئه‌م ڤێجارێ ب گۆره‌ی پلانا هاتیه‌ دانان كار بكه‌ین، پێشبینی دهێته‌كرن پارتی كورسیێن زێده‌تر ل مووسل بده‌ستڤه‌ بینیت، ئه‌ز باوه‌رم هه‌تا هه‌شت كورسیان ژی پارتی ل مووسل دێ د ڤان هه‌لبژارتنان دا بده‌ستڤه‌ئینیت ، چونكه‌ سیاسه‌تا پارتی یا په‌سه‌نده‌ ل ده‌ف خه‌لكێ مووسلێ و ده‌نگده‌رێ پارتی ژی هه‌رده‌م یێ به‌رهه‌ڤه‌ ب ده‌نگدانێ بۆ به‌ربژارێن پارتی، هه‌روه‌سا پارتی خزمه‌تێن زۆر پێشكێشی خه‌لكێ مووسلێ كرینه‌ و خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێن مووسلێ خزمه‌تا پارتی لبه‌رچاڤه‌ ده‌مێ ره‌وشا بسه‌ردا وان دا هاتی پارتی خوه‌ ل خه‌لكی كریه‌ خودان، ب تایبه‌تی لسه‌رده‌مێ هێرشێن داعشێ بۆ سه‌ر مووسلێ، هه‌رێما كوردستانێ شیایه‌ بسه‌دان هزار ئاوارێن خه‌لكێ مووسلێ بحه‌وینیت و هه‌تا نوكه‌ ژی هژماره‌كا مه‌زن یا ئاوارێن مووسلێ ل پارێزگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ ماینه‌، هه‌كه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ده‌رگه‌هێ خوه‌ ژبۆی ئاواره‌یان ڤه‌نه‌كربا، دا كاره‌ساتێن زۆر مه‌زنتر ب سه‌رێ وان هێن، له‌وڕا د هه‌موو ره‌وشان دا پارتی و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هاریكاربووینه‌ دگه‌ل خه‌لكێ مووسلێ ب هه‌موو پێكهاتێن وێ ڤه‌”.

به‌ربژاره‌كێ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، راگه‌هاند، ل ئیراقێ ده‌ستهه‌لات یا د ده‌ستێ میلشیان دایه‌ و حوكمه‌تا ئیراقێ ده‌ستهه‌لات نینه‌ قانوونێ ل سه‌ر میلشیان ب سه‌پینت، هه‌كه‌ ئه‌مریكا نه‌با ره‌نگه‌ نوكه‌ بهایێ په‌ترۆلێ گه‌له‌ك ئه‌رزان فرۆت با و داهات هه‌می نه‌هاتبا كۆمكرن، ئه‌گه‌ر ئه‌مریكا ب ئێكجاری خوه‌ ڤه‌كێشیت دێ ئیراق به‌ر ب چاره‌نڤیسه‌كێ نه‌دیارچیت.

د.خه‌لیل غازی دۆسكی، مامۆستایێ زانكۆیێ و به‌ربژارێ پارتی دیموكراتی كوردستان هژماره‌ 23 بازنێ (دهۆك – ئامێدی) بۆ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” هه‌ر رێككه‌فتنه‌كا ل گه‌ل ئیراقێ بهێته‌ كرن ل سه‌ر بۆدجێ بۆ ساله‌كێ یه‌ ول 31/12/ ب دووماهی دهێت، بۆدجه‌ قانوونه‌كه‌ ژ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ده‌ردكه‌ڤیت و  ب ئیمزا سه‌رۆك كۆماری بۆ وه‌رگرتنا داهاتی ژ هه‌می ژێده‌ران و مه‌زاختنا وی پارێ حوكمه‌تێ ل دووڤ قانوونێ بیت، ل گۆر دیتنێن حوكمه‌تا به‌غدا ره‌نگه‌ بهایێ 200 ملیار دیناران پارێ مه‌ ل دووڤ وان بچیت و ره‌نگه‌ ئه‌ڤه‌ ل دووڤ گوهۆرینا بهایێ به‌رمیلا په‌ترۆلێ ب ٤٥ دۆلاران هاتبیته‌ دانان و نوكه‌ به‌رمیل ب 70 دۆلارانه‌ و ره‌نگه‌ داهات زێده‌تر بیت، له‌وما دێ داهاتێ هه‌رێما كوردستانێ ژی زێده‌تر لێ هێت و 200 ملیار وه‌ك سولفه‌ دێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ وه‌رگریت و دڤێت ل هه‌یڤا ئێك 2021 حوكمه‌تا هه‌رێمێ وه‌رگرتبا و هه‌ر دو لژنێن چاڤدێری ل به‌غدا و هه‌رێمێ دكۆمبن و داهاتێ هه‌رێمێ دهێته‌ وردبینیكرن و دووماهیێ دێ دیاربیت كا پشكا هه‌رێمێ ل بۆدجا گشتی چه‌نده‌ و ره‌نگه‌ به‌هرا مه‌ ژ 200 ملیاران زێده‌تر بیت”.

گۆت ژی” چه‌ند لژنێن سیادی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ یێن هه‌ین وه‌ك لژنێن (دارایی، ده‌رڤه‌، ناڤخوه‌ و به‌ره‌ڤانیێ، سامانێن سرۆشتی) گرنگه‌ سه‌ركرداتیا كوردستانێ پتر ته‌كه‌زیێ ل سه‌ر وه‌رگرتنا ڤان لژنان بكه‌ت، نه‌بتنێ په‌رله‌مانتار مه‌ هه‌بن، به‌لكو گرنگه‌ مه‌ شێره‌تكار ژی هه‌بن دا رێ ل وان سه‌رپێچیان بگرن ئه‌وێن مافێ مه‌ پێ دهێته‌ خوارن ب رێیا قانوونا بۆدجا گشتی یا ئیراقێ كو چه‌ندین كێموكاسی تێدا هه‌نه‌ وپێدڤیه‌ زێده‌تر پشت به‌ست به‌ستن ل سه‌ر ڤان لژنا بهێته‌كرن، بۆ نموونه‌  لژناخزمه‌ت گوزاریان ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ چو په‌یوه‌ندی ب كوردستانێ ڤه‌ نینه‌”.

د.خلیل غازی دۆسكی، ئه‌و ژی گۆت” ل ئیراقێ ده‌ستهه‌لات یا دده‌ستێ میلشیان دا و حوكمه‌تا ئیراقێ ده‌ستهه‌لات نینه‌ قانوونێ ل سه‌ر میلشیان ب سه‌پینیت، خالێن سنوری لبن گڤاشتنێن میلشیان دانه‌ و گه‌نده‌لی ل هه‌می خالێن سنوری ل ئیراقێ یا هه‌ین”

ل دۆر هه‌لبژارتنێن ئیراقێ ژی گۆت” باوه‌رناكه‌م هه‌لبژارتن نه‌خشێ سیاسی ب گوهۆرن، چنكو هه‌مان كیانێن سیاسی ل ئیراقێ و تایبه‌ت شیعی هه‌مان هێز و سیاسه‌ته‌ و هه‌مان كه‌سن و بزحمه‌ته‌ بهێته‌ گوهۆرین و ره‌نگه‌ رێژا گه‌نده‌لیێ كێمتر لێ بهێت، چنكو جه‌ماوه‌ر زێده‌تر خونیشادانا  و گڤاشتنان دكه‌ت و گومان نینه‌ دێ حوكمه‌ت بهێزتر لێ هێت و تایبه‌ت هه‌كه‌ زێده‌تر هه‌می پێكهات تێدابن و ده‌ستهه‌لاته‌كا ب هێز دروست بكه‌ن، هه‌لبه‌ت نه‌شێت ده‌ستهه‌لاتێ ل هه‌می عیراقێ بكه‌ت لێ دێ خالێن باش ژی تێدا هه‌بن”.

ئه‌ڤرۆ، له‌زگین جوقی

به‌رپرسێ‌ لقێ‌ 17 پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ به‌حسێ‌ هه‌بوونا فشارێ‌ ل سه‌ر ده‌نگده‌رێن قه‌زا شنگالێ دكه‌ت ودبێژیت،  هه‌موو پلانێن گرۆپێن چه‌كدار وهێزێن نه‌شه‌رعی د ناڤ شنگالێ دا ئه‌ون پارتی د هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ سه‌رنه‌كه‌ڤیت وده‌نگێن كێم ل شنگالی بده‌ستڤه‌ بینیت.

ئاشتی كوچه‌ر، به‌رپرسێ‌ لقێ‌ 17 یێ پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ، گۆت” هه‌تا نوكه‌ ئاوارێن شنگالێ ژبه‌ر نه‌زڤرینا ئێدارا شه‌رعی بۆ شنگالێ ونه‌بوونا ئێمناهیێ‌ ل شنگالێ نه‌شیاینه‌ ڤه‌گه‌رن وماینه‌ د ناڤ كه‌مپان دا، ئه‌وێن زڤرینه‌ شنگالێ ژی چاڤه‌رێی پێشمه‌رگێ‌ كوردستانێ‌ ولقێ‌ پارتی دكه‌ن بزڤرن شنگالێ، چونكه‌ خه‌لك گه‌هشتیه‌ باوه‌ره‌یه‌كێ‌ ئه‌ڤه‌ حه‌فت سالن لایه‌نێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی نه‌شیاینه‌ هاریكاریا خه‌لكێ‌ شنگالێ بكه‌ن ونه‌شیاینه‌ خزمه‌تگوزاریان پێشكێشی وه‌لاتیێن زڤرینه‌ شنگالێ بكه‌ن و ئه‌و خه‌لكێ زڤریه‌ شنگالێ ژی په‌شێمان بووینه‌ ژزڤرینا خوه‌، ژئه‌گه‌رێ گرۆپێن چه‌كدار و نه‌ شه‌رعی”.

ئاشتی كۆچه‌ر زێده‌تر گۆت” گرۆپێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی ل شنگالێ هه‌موو بزاڤا دكه‌ن بۆ ترساندنا خه‌لكێ‌ شنگالێ وكیمكرنا ده‌نگێن پارتی ل وێ ده‌ڤه‌رێ و هه‌تا نوكه‌ ژی لاینێن سه‌ر ب  pkk  ل شنگالێ رێنمایان ژ حه‌شدا شه‌عبی ل شنگالێ وه‌ردگریت، چونكه‌ مۆچی وان ژحه‌شدا شه‌عبی یه‌، لێ‌ ئه‌م د وێ‌ باوه‌ریێ‌ داینه‌ كو پلانێن وان سه‌رناگرن وجه‌ماوه‌رێ‌ شنگالێ پشته‌ڤانیێ‌ ل پارتی وبه‌ربژارێن پارتی ل شنگالێ دكه‌ت”.

به‌رپرسێ لقێ 17 یێ پارتی خویاكر” پێدڤیه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ‌ قه‌بوول نه‌كه‌ت گرۆپێن چه‌كدار به‌ربژار ل شنگالێ هه‌بن، هه‌روه‌سا گه‌له‌ك جاران ئه‌و كه‌سێن وه‌كو پۆلیس بۆ پاراستنا شنگالێ دهێنه‌ تۆماركرن گرۆپێن چه‌كدار كار دكه‌ن لایه‌نگه‌رێن خوه‌ دناڤ لی دانن، له‌وما پێدڤیه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ‌ رێگریێ‌ ل ڤان پلانێن گرۆپێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی بكه‌ن، ژ به‌ر كو مه‌ترسینه‌ ل سه‌ر پاشه‌رۆژا شنگالێ وهه‌كه‌ زێده‌گاڤی و سه‌رپێچیان د هه‌لبژارتنان دا بكه‌ن، دێ‌ كارتیكرنێ‌ ل پرۆسا هه‌لبژارتنان كه‌ن، هه‌روه‌سا مه‌ترسی یا هه‌ی گرۆپین چه‌كدار ونه‌شه‌رعی ده‌ستكاری ده‌نگین خه‌لكێ‌ شنگال بكه‌ دناڤ شنگالێ‌ دا بۆ وی چه‌ندێ‌ پرۆسا هه‌لبژارتنان سه‌رنه‌گریت “.

ئاماژه‌ كر ژی” گرۆپێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی هه‌موو تشته‌كێ‌ ل شنگالێ ئه‌نجام دده‌ن داكو تێكدانا ره‌وشێ‌ بكه‌ن وجهێ قه‌بوولكرنێ نینه‌ وان به‌ربژار بۆ هه‌لبژارتنان هه‌بن وپێدڤیه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ ڤی چه‌ندێ‌ قه‌بوول نه‌كه‌ت، لێ‌  هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ كونترۆلا ره‌وشا شنگالێ نه‌كریه‌، به‌لكو هێشتا شنگال یا دبن كونترۆلا حه‌شدا شه‌عبی و گرۆپێن نه‌شه‌رعی دا كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی ژی دێ بیته‌ ئه‌گه‌ر سه‌خته‌كاری و دكتاتوریه‌ت ل شنگال هه‌بیت و سته‌م ل سه‌ر خه‌لكێ‌ شنگال دێ‌ هه‌بیت ونه‌شێن ده‌نگێن خوه‌ بده‌ن  وهه‌تا نوكه‌ فشار یا ل سه‌ر خه‌لكێ‌ شنگالێ هه‌ی داكو نه‌شێن ده‌نگێن خوه‌ بده‌ن “.

ئاشتی كوچه‌ر ئه‌وژی ئاشكه‌را كر” ئه‌م پیشبینیێ دكه‌ین پارتی ده‌نگین هه‌ره‌ باش ل شنگالێ بده‌ستڤه‌ بینیت و ئه‌و پیلانا سالا 2018 دژی شنگالێ هاتیه‌ دانان وهه‌موو ده‌نگ هاتینه‌ سۆتن، ل هه‌لبژارتنان داهاتی ئه‌و پیلان نابیت وبه‌ربژارێن پارتی ل شنگالێ دێ بۆ په‌رله‌جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ سه‌رگه‌ڤن، چونكو خه‌لكێ‌ شنگالێ یێ گه‌هشتیه‌ وێ‌ باوه‌ریێ هه‌كه‌ پارتی نه‌چیته‌ شنگالێ، ئاواره‌ نازڤرن”.

ب، سه‌رجان مه‌حمود:

ئه‌مریكا و روسیا بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا سووریێ ده‌ست ب هه‌ڤدیتنان كرینه‌ و روسیا ژی داخواز ژ كوردێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ دكه‌ت كو ل گه‌ل رژێما به‌شاری ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن دا هه‌موو پرسێن هه‌ی چاره‌سه‌ر بكه‌ن.

ل سووریێ هه‌ڤدیتنێن جودا جودا د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و رژێما ئه‌سه‌دی و د ناڤبه‌را روسیا و كوردان دا ده‌سپێ كریه‌ و بایدن و پوتین ل سه‌ر چاره‌سه‌ركرنا پرسا سووریێ نێزیكی هه‌ڤدو دبن‌ و بۆ ڤێ چه‌ندێ ئه‌مریكا مێهڤانداریا شاندێ سووریێ دكه‌ت و روسیا دخوازیت ئه‌مریكا سیاسه‌تا توند یا ل دژی ده‌ستهه‌لاتا ئه‌سه‌دی نه‌رمتر بكه‌ت و بۆ چاره‌سه‌ر‌كرنا قه‌یرانا ل سووریێ كوردان هان بده‌ت دا كو ل گه‌ل رژێما ئه‌سه‌دی رێكبكه‌ڤن.

د ڤێ مژارێ دا سیرگێی لاڤرۆڤ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ روسیا راگه‌هاند كو ئه‌و به‌رده‌وام ل گه‌ل ئالیێ كورد ل سووریێ د ناڤ په‌یوه‌ندیان دانه‌ و خوا‌ست كو ئالیێ كوردی نه‌كه‌ڤیته‌ ژێر كاریگه‌ریا چو ئالیه‌كێ و بریارا خوه‌ ب ئه‌ر‌ێنی بده‌ت و گۆت: (ل سووریێ ب هه‌ڤدیتنان و دیالۆگێ پرسێن هه‌ی دێ هێنه‌ چاره‌سه‌ر‌كرن و رێڤه‌به‌ریا كورد ژی دڤێت د چارچۆڤێ سووریا یه‌كگرتی دا ل گه‌ل حوكمه‌تا سووریێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت و د ڤێ مژارێ دا بۆ نێزیككرنا هه‌ر دو ئالیان ئه‌م ئاماده‌ینه‌‌ هه‌ڤكاریا وان بكه‌ین، لێ دڤێت ئالیێ كوردی ب زه‌لالی بریارا خوه‌ بده‌ت و ب ره‌نگه‌كێ ئه‌رێنی بۆ دیالۆگا ل گه‌ل حوكمه‌تا سووریێ پێنگاڤان بهاڤێژیت).

ل ئالیێ دی به‌رپرسه‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا باكورێ سووریێ ژی راگه‌هاند كو ئالیێ كورد ل سووریێ ژی دخوازیت كو د‌ستووره‌كی گشتی كو مافێن نه‌ته‌وی یێن كوردان و كێم نه‌ته‌وێن دی تێدا پاراستی بیت بهێته‌ دروست كرن و سیسته‌مه‌كا پرئالی و دیموكراتی سه‌روه‌ر بیت و هه‌كه‌ حوكمه‌تا سووریێ د ڤێ مژارێ دا پێنگاڤان بهاڤێژیت ئه‌و ژی ئاماده‌نه‌ ده‌ست ب هه‌ڤدیتن و دانوستاندنان بكه‌ن.

ئیلهام ئه‌حمه‌د هه‌ڤسه‌رۆكا جڤاتا سووریا دیموكرات د ڤێ ده‌ربارێ‌ دا ئاشكرا كر كو ئه‌و ئاماده‌نه‌ ل گه‌ل سووریێ هه‌ڤدیتنان بكه‌ن لێ نه‌ ئاماده‌نه‌ بێی چاره‌كا سیاسی و دیموكرات رۆژئاڤا و باكور و رۆژهه‌لاتێ سووریێ راده‌ستی رژێما سووریێ بكه‌ن و گۆت: (د ناڤ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا رۆژئاڤا ئانكۆ باكور و رۆژهه‌لاتێ سووریێ دا كورد، عه‌ره‌ب و سریان و نه‌ته‌وه‌یێن دی هه‌نه‌ و دڤێت رژێما ئه‌سه‌دی به‌ری هه‌ر تشته‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر قه‌بوول بكه‌ت و ئه‌م هه‌رده‌م ل گه‌ل ئاشتیێ و چاره‌یه‌كا دیموكراتی نه‌ ‌و مه‌ به‌ری نها ژی گه‌له‌ك جاران دیار كریه‌ كو كار بۆ پارچه‌كرنا سووریێ ناكه‌ین و چو به‌رنامێ مه‌ بۆ هندێ ژی نینن).

هه‌ر چه‌نده‌ ل ئالیه‌كێ د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و سووریێ دا هه‌ڤدیتن ده‌ستپێكرینه‌ لێ ل ئالیێ دی ژی ئه‌مریكا رازی نابیت ب ده‌ستهه‌لاتا به‌شار ئه‌سه‌دی و بۆ ڤێ چه‌ندێ ژ سووریێ دخوازیت كو بۆ گوهۆرینا سیسته‌م و ده‌ستهه‌لاتێ پێنگاڤ بهێنه‌ ئاڤێتن و پشته‌ڤانیێ ژی ل ده‌ستپێكرنا دانوستاندنێن د ناڤبه‌را كوردان و حوكمه‌تا سووریێ دا دكه‌ت، د هه‌مان ده‌می دا ئالیێ كوردی ل گه‌ل داخوازا ده‌ستپێكرنا دانوستاندنان ل گه‌ل رژێما ئه‌سه‌د، ب ره‌نگه‌كێ سه‌ربخوه‌ بۆ ناساندنا رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ د ئاستێ جیهانی دا ده‌ست ب كه‌مپینه‌كا به‌رفره‌ه كریه‌ و د ڤێ چارچۆڤێ دا ل سویسرا نوونه‌راتیا فه‌رمی یا رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر ژی هاته‌ ڤه‌كرن و رژێما ئه‌سه‌د ژ ڤێ كه‌مپینێ رازی نینه‌.

47

ئه‌ڤرۆ:

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا جیهانی دیار دكه‌ن كو پشتی رێكخستنا تالیبانێ شیا پرانیا ده‌ڤه‌رێن ئه‌فغانستانێ كۆنترۆل بكه‌ت نها نه‌رازیبوونه‌كا مه‌زن ل دژی تالیبانێ ده‌ستپێكریه‌، ب تایبه‌تی ژی ژنێن ئه‌فغانی د به‌ره‌یێ‌ پێشیێ دانه‌، هه‌روه‌سا به‌ره‌یه‌ك نوو ب ناڤێ به‌ره‌یێ‌ به‌رخوه‌دانێ هاته‌ ئاڤاكرن كو پشكه‌ك ژ له‌شكرێ ئه‌فغانستانێ د ناڤ ڤێ به‌ره‌یه‌كێ دا جه دگرن و هێزێن وان شیاینه‌ د ماوه‌یێ دو رۆژێن بۆری دا سێ باژێران ژ ده‌ستێ تالیبانێ رزگار بكه‌ن و پتر ژ ٦٠ چه‌كدارێن تالیبانێ ژی هاتینه‌ كوشتن.

ل گۆر راپۆرته‌كا ئاژانسا بی بی سی رێكخستنا تالیبانێ پێگیری ب سۆزێن خوه‌ نه‌كر هه‌ر زوو چه‌كدارێن تالیبانێ ده‌ست ب گرتن و كوشتنا كه‌سێن دژبه‌رێن خوه‌ كرن، زۆلم و زۆرداریێ‌ ل ژنان دكه‌ن، تالیبان چو رێزه‌كێ ل ژنان و مافێن وان ناگریت، ژ به‌ر هندێ ژی ژن د به‌ره‌یێ پێشیێ یێ شه‌رێ ل دژی رێكخستنا تالیبانێ دانه‌ و رۆلێ وان د ئاڤاكرنا به‌ره‌یێ به‌رخوه‌دانێ دا گه‌له‌ك گرنگه‌.

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا جیهانی ژی دیار دكه‌ن كو ره‌وشا ناڤخوه‌یی یا ئه‌فغانستانێ گه‌له‌ك خرابه‌ و ب سه‌د هزاران وه‌لاتیێن ئه‌فغانی دخوازن هه‌ر زوو ژ ترسا چه‌كدارێن تالیبانێ ژ ئه‌فغانستانێ بره‌ڤن و ئه‌و یه‌ك ژی دشێت ئاریشێن مه‌زن بۆ ئورۆپا دروست بكه‌ت.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com