NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، به‌یاننامه‌ك ل دۆر شه‌هیدبوونا پێشمه‌رگه‌كێ دی ل ناحیا ده‌ركارێ سه‌ر ب قه‌زا زاخۆ به‌لاڤكر و تێدا داخواز ژ هه‌ڤپه‌یمانان و حوكمه‌تا عیراقێ كر رۆلێ خوه‌ د راگرتنا وان ده‌ستدرێژیان بگێرن.

د به‌یاننامه‌یا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دا دووپاتی ل وێ چه‌ندێ هاتیه‌ كرن، سه‌روه‌ریا ئاخا هه‌رێما كوردستانێ ژ ئه‌وله‌ویه‌تا كارێن وێ یه‌ و رێ ناده‌ت هیچ هێز و لایه‌نه‌ك سنووران بێخیته‌ د مه‌ترسیێ دا، بۆ ڤێ چه‌ندێ ژی ب مافێ خوه‌ دزانیت ب هه‌موو هێزێن دیموكراتیخواز و وه‌لاتێن دۆست رابگه‌هینیت، كو ئه‌ركێ پێشمه‌رگه‌ی پاراستنا ئاشتیێ و ئازادیێ و راهێلانا تیرۆرستێن داعشێ یه‌، نه‌كو شه‌ره‌كێ نه‌خوازراو و ده‌ستدرێژیكارانه‌.

د به‌یاننامێ دا هاتیه‌ ژی، وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دووپاتی ل وێ چه‌ندێ دكه‌ت، پێدڤیه‌ هێزێن pkk د وێ چه‌ندێ بگه‌هن، ئه‌ڤ جۆره‌ كریاره‌ هیچ ئارمانجه‌كا گه‌لێ كورد بجه نائینن.

 

ده‌قێ به‌یانناما وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ..

ل ده‌ڤه‌را شه‌رانش ل ناحیا ده‌ركار یا سه‌ر ب قه‌زا زاخۆ، جاره‌كادی ل درێژیا وان روودانێن نه‌خوازراو یێن چه‌ند رۆژێن بۆری، پێشمه‌رگه‌ك ب ناڤێ (ره‌زوان محه‌مه‌د عه‌لی) شه‌هید بوو.

د ده‌مێ سێ رۆژێن بۆری دا، ئه‌ڤه‌ جارا دویێ یه‌ روودانه‌كا نه‌ خوازراو ب وی شێوه‌ی روو دده‌ت، ئه‌م ل وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ڤان جۆره‌ كریاران ب توندی ئیدانه‌ و شه‌رمزار دكه‌ین، كو ل دووماهیی مفایێن وان بۆ دوژمن و نه‌حه‌زێن گه‌لێ مه‌ دزڤریت.

داخوازێ ژ هه‌ڤپه‌یمانان و حوكمه‌تا عیراقێ دكه‌ین، بۆ نیشاندانا رۆلێ كارا و كاریگه‌ر د راگرتنا وان ده‌ستدرێژیان و پاراستنا ده‌ڤه‌رێن سنووری یێن هه‌رێمێ، مل ب ملی هێزێن پێشمه‌رگه‌ی دا رۆلێ خوه‌ بگێرن.

پێدڤیه‌ هێزێن pkk ژی د وێ چه‌ندێ بگه‌هن كو چ ئارمانجێن وان ب ده‌ستڤه‌ ناهێن و تنێ گه‌لێ مه‌ باجا مه‌زن دده‌ت، هێزێن پێشمه‌رگه‌ی دێ ل ئاستێ به‌رپرسیاره‌تیا مه‌زن یا ل سه‌ر ملێن وان بن، د پاراستنا باژێر و گوندان و خه‌لكێ كوردستانێو ده‌ستكه‌فتێن هه‌رێمێ ژ حوكمه‌ت و په‌رله‌مان و ده‌زگه‌هێن وێ.

وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دووپات دكه‌ت، كو پاراستنا سه‌روه‌ریا ئاخ هه‌رێمێ ل ئه‌وله‌ویه‌تێن كارێن وێ یه‌ و رێ ناده‌ت هیچ هێز و لایه‌نه‌ك سنوورێن وێ بێخیته‌ د مه‌ترسیێ دا، بۆ ڤێ چه‌ندێ ژی ب مافێ خوه‌ دزانیت ب هه‌موو هێزێن دیموكراتخواز و وه‌لاتێن دۆست رابگه‌هینیت، كو ئه‌ركێ پێشمه‌رگه‌ی پاراستنا ئاشتیێ و ئازادیێ و راهێلانا تیرۆرستێن داعشێ یه‌، نه‌كو شه‌ره‌كێ نه‌خوازراوێ ده‌ستدرێژكارانه‌.

ئه‌ندامه‌كێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو شانده‌كێ ئه‌مریكا چه‌ند رۆژن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ل گه‌ل وان و ئالیێ دی ئانكۆ ته‌ڤده‌مێ ده‌ست ب دانوستاندنان كرینه‌ و ئه‌و ژی داخواز ژ ته‌ڤده‌مێ دكه‌ن كو چو ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر دانوستاندنان دروست نه‌كه‌ن.

سلێمان ئۆسۆ ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو د ماوه‌یێ چه‌ند رۆژێن بۆری دا شانده‌كێ ئه‌مریكا ب سه‌رۆكاتیا جێگرێ نوونه‌رێ تایبه‌ت یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن سووریێ ل گه‌ل ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ و هه‌روه‌سا ته‌ڤده‌مێ ژی كۆمبوویه‌ و د كۆمبوونێ دا شاندێ ئه‌مریكا دیار كریه‌ كو دڤێت جاره‌كا دی هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن و گۆت: (د كۆمبوونا شاندێ ئه‌مریكی یا ل گه‌ل سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ دا مه‌ بۆ وان دیار كر كو دڤێت ته‌ڤده‌م و هێزێن دی یێن سه‌ر ب په‌یه‌دێ هه‌لویستێ خوه‌ ب گوهۆرن و هێرشێن نه‌ ره‌وا یێن ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی بده‌نه‌ راگرتن، بێگومان ئه‌مریكا ده‌ست ب بزاڤه‌كا نوو كریه‌ و ئه‌ز وه‌سا دبینم كو نها ره‌وشه‌كا گونجای بۆ دانوستاندنان هاتیه‌ پێش).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ژ به‌ر هه‌لویستێ خراب یێ په‌یه‌دێ و هێرشێن وان یێن ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ به‌ری نها وان بریار دابوون كو دانوستاندنێن ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ بده‌نه‌ راگرتن، لێ نها ئه‌مریكا ده‌ست ب بزاڤه‌كا نوو كریه‌ و شاندێ ئه‌مریكا سۆز دایه‌ كو دێ یا پێدڤی كه‌ت دا چو ئاسته‌نگی ل هه‌مبه‌ر دانوستاندنان نه‌مینن و گۆت: (بێگومان هه‌تا نها ته‌ڤده‌م و په‌یه‌دێ ئاسته‌نگی دروست كرینه‌، ده‌ست ب هێرشێن نه‌ ره‌وا ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی و پارتێن دی یێن نه‌ته‌وی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كرینه‌، ژ به‌ر وان هێرشان ژی مه‌ وه‌كو ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ دانوستاندنێن خوه‌ ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ دانه‌ راگرتن، نها ره‌وشه‌كا گونجای هاتیه‌ پێش لێ دیسان ژی دوپات دكه‌م كو دڤێت ته‌ڤده‌م هه‌لویست و گۆتارا خوه‌ ب گوهۆریت و ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر ده‌ستپێكرنا قۆناغه‌كا نوو دروست نه‌كه‌ت).

ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو گه‌له‌ك جاران وان دیار كریه‌ كو ژ بۆ هه‌ڤگرتنا هێزێن كوردی و چاره‌سه‌ركرنا ئاریشێن نها یێن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئه‌و به‌رهه‌ڤن گه‌له‌ك فیداكاریان بكه‌ن، لێ مخابن هه‌لویستێ ته‌ڤده‌مێ و په‌یه‌دێ گه‌له‌ك خراب بوو، ب جهێ كو ئه‌و ژی هه‌لویستێ خوه‌ ب گوهۆرن و ژ بۆ چاره‌سه‌ركرنا ئاریشێن نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كار بكه‌ن، وان ده‌ست ب هێرشێن نوو ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ و پارتێن دی یێن نه‌ته‌وی كرن كو ژ به‌ر هندێ ژی ره‌وش گه‌له‌ك خراب بوو و گۆت: (نها ئه‌مریكا ده‌ستێوه‌ردان كریه‌ و شاندێ ئه‌مریكی ژی دیار كر ئه‌و دێ یا پێدڤی كه‌ن دا دانوستاندن جاره‌كا دی ده‌ستپێ بكه‌ن، چونكو ئه‌مریكی ژی باش دزانن ته‌ڤده‌م و په‌یه‌ده‌ نه‌شێت ئاریشێن نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ چاره‌سه‌ر بكه‌ن و دڤێت ئیداره‌كا نوو بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ بهێته‌ دانان و هه‌روه‌سا دڤێت پێشمه‌رگێن رۆژ ژی ڤه‌گه‌رنه‌ ڤه‌ رۆژئاڤایێ كوردستانێ، ژ به‌ر هندێ ژی هه‌لویست و بزاڤێن ئه‌مریكا گه‌له‌ك ئه‌رێنی نه‌، ره‌وشه‌كا گونجای ژی نها هاتیه‌ پێش و هه‌كه‌ ته‌ڤده‌م و هێزێن سه‌ر ب وێ چو ئاسته‌نگیان دروست نه‌كه‌ن دێ ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ هێته‌ كرن).

29

ده‌وله‌ت باخچه‌لی سه‌رۆكێ پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست یا توركیا راگه‌هاند كو ئێدی ده‌م یێ هاتی هه‌ده‌په‌ بهێته‌ داخستن و نها ئه‌ركێ سه‌ره‌كی یێ ده‌وله‌تێ و سازیێن وێ ئه‌وه‌ كو فه‌رمانا داخستنا هه‌ده‌پێ بده‌ن، چونكو هه‌ده‌په‌ ب ته‌مامی ل دژی به‌رژه‌وه‌ندیێن توركیا كار دكه‌ت و بوویه‌ پشكه‌ك ژ رێكخراوا تیرۆرستی یا په‌كه‌كێ، ژ به‌ر هندێ ژی گرنگه‌ نها هه‌ده‌په‌ بهێته‌ داخستن و دڤێت دادگه‌ها بلند یا توركیا د زووترین ده‌م دا بریارا داخستنا هه‌ده‌پێ بده‌ت.

باخچه‌لی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو به‌ری نها وان چه‌ندین جاران داخوازا داخستنا هه‌ده‌پێ كرینه‌ لێ دادگه‌ها توركیا بریارا خوه‌ نه‌دایه‌، نها چو به‌هانه‌ ل هه‌مبه‌ر دادگه‌هێ نه‌ماینه‌ و دڤێت دادگه‌ه بریارا خوه‌ بده‌ت و هه‌ده‌په‌ بهێته‌ داخستن و گۆت: (دڤێت رێ نه‌هێته‌ دان كو كه‌سێن نها د ناڤ هه‌ده‌پێ دا ده‌ست ب ئاڤاكرنا پارته‌كا دی یا سیاسی بكه‌ن، دڤێت كارێ سیاسی ل وان كه‌سان بهێته‌ قه‌ده‌غه‌كرن، چونكو هه‌ده‌پێ گه‌له‌ك زیان گه‌هاندینه‌ توركیا و ب داخستنا هه‌ده‌پێ دێ گه‌له‌ك ئاریشه‌ هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌ز جاره‌كا دی داخواز ژ دادگه‌ها بلند یا توركیا دكه‌م كو ب فه‌رمی بریارا داخستنا هه‌ده‌پێ بده‌ت، چونكو گه‌له‌ك به‌لگه‌ ل دۆر كریارێن هه‌ده‌پێ ل به‌ر ده‌ستێ دادگه‌هێ هه‌نه‌).

20

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا عه‌ره‌بی دیار دكه‌ن كو د ماوه‌یێ دو مه‌هێن بۆری دا سێ جاران شانده‌كێ بلند یێ سعوودیێ سه‌ره‌دانا شامێ كرینه‌ و ل گه‌ل به‌شار ئه‌سه‌دێ سه‌رۆكێ رژێما سووریێ و به‌رپرسێن دی یێن وی وه‌لاتی كۆم بووینه‌ و د كۆمبوونێ دا هه‌ر دو ئالیان دیار كرینه‌ كو ده‌م یێ هاتی په‌یوه‌ندیێن خوه‌ ئاسایی بكه‌ن.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دكه‌ن كو پشتی ئیرانێ و سعوودیێ ده‌ست ب دانوستاندنان كری ئه‌و یه‌ك ده‌لیڤه‌ بۆ هندێ خوه‌ش كریه‌ كو سعوودیێ و سووریێ ژی په‌یوه‌ندیێن خوه‌ ئاسایی بكه‌ن.

17

سازیا جیهانی یا ئه‌تۆمی راگه‌هاند كو ئیران ب ره‌نگه‌كێ به‌رچاڤ رێژا پیتاندنا یۆرانیۆمێ زێده‌ كریه‌ و رێ ناده‌ت كو لیژنا وان سه‌ره‌دانا ناڤه‌ندێن ئه‌تۆمی یێ ئیرانێ بكه‌ن و ئه‌و یه‌ك ژی مه‌ترسیه‌كا خوه‌ یا گه‌له‌ك مه‌زن بۆ هه‌موو جیهانێ هه‌یه‌، چونكو ل گۆر رێككه‌فتنا به‌ری نها پێدڤی بوو ئیران پیتاندنا یۆرانیۆمێ سنوردار بكه‌ت لێ ئیرانێ رێككه‌فتن بنپێ كریه‌.

ل ئالیێ دی عه‌لی ئه‌كبه‌ر سالحی سه‌رۆكێ سازیا ئه‌تۆمی یا ئیرانێ ژی راگه‌هاند كو هه‌لویستێ سازیا ئه‌تۆمی سیاسیه‌ و وان دڤێت ئیرانێ ته‌نگاڤ بكه‌ن، لێ ئیران دێ ل سه‌ر سیاسه‌تا خوه‌ یا نها به‌رده‌وام بیت.

24

ئه‌ڤرۆ، هه‌رهین محه‌مه‌د:

ماموسایه‌كا زاكۆیێ‌ ده‌ته‌ دیاركرن كو هه‌كه‌ وه‌زاره‌تا خاندنا بلند پلانه‌كا باش هه‌بیت و هه‌ماهه‌نگی هه‌بیت ل گه‌ل زانكۆیا و په‌روه‌ردێ‌  بێگۆمان ئه‌و خاندنا وێ‌ سالێ‌ ژ قوتابی چووی سالا بهێت یا خاندنێ‌ بهێته‌ قه‌ره‌بوكرن، به‌لێ‌ ب چو ره‌نگان ل گه‌ل بریارێن مه‌ركه‌زی نینم، چونكو هه‌ر راگرنك به‌رژه‌وه‌ندیا كولیژا خوه‌ دزانیت و كارتێكرن ل قوتابێن وان نه‌بیت.

 

ئه‌ڤین سه‌لیم نوری پرۆفیسورا هاریكار و ماموستایا زانكۆیا دهۆك دیداره‌كێ‌ دا بۆ به‌رپه‌رێ‌ په‌روه‌رده‌ و زانكۆ گۆت: په‌تایا كورونایی َكارتێكرنا خوه‌ ل ژیانا هه‌موو مرۆڤان كریه‌ نه‌بتنێ‌ ل خاندنا قوتابیان كریه‌، به‌لێ‌ ئاستێ‌ خاندنێ‌ ل گه‌ل خاندنا ئه‌لكترونی ناهێته‌ (مقیاسكرن) به‌لكو ل دووڤ ئاستێ‌ قوتابی و ماموستای دمینت و هه‌كه‌ ئاستێ‌ قوتابی یێ‌ باش بوو خاندنا ئه‌لیكترونی چ كارتێكرنا خوه‌ ل قوتابی ناكه‌ت، به‌روڤاژی دئاستێ‌ وی بلند بیت و هه‌كه‌ ئاستێ‌ ماموستایێ‌ باش بوو چ ئه‌لیكترونی بیت، یان خاندنا دهولێ‌ ڤه‌ بیت هه‌ردو رێك ته‌مامكه‌رێن ئێكن، به‌لێ‌ كارنتێكرن دێ‌ ل یێ‌ دی بیت.

ئه‌ڤینێ‌ زێده‌ترژی گۆت: ئاستێ‌ خاندنێ‌ نه‌ بتنێ‌ ل زانكۆیێن كوردستانێ‌ و عیراقێ‌ هاتیه‌ خارێ‌، به‌لكۆ ل هه‌موو زانكۆێن جیهانێ‌ هاتیه‌ خارێ‌ و هه‌كه‌ ئه‌م به‌حسێ‌ كوردستانێ‌ بكه‌ین باشی و خرابێ خوه‌ هه‌بووینه‌ ئه‌م وه‌كو زانكۆ و ئێك ژخرابێن وێ‌ ئه‌و بۆ ئاستێ‌ ته‌كنه‌لۆژی هند یێ‌ باش نینه‌ كو كارتێكرنا خوه‌ ل كوردستانێ‌ كربیت ب شێوه‌كێ‌ گشتی كارتێكرن ل هه‌موو جیهانێ‌ كریه‌ نه‌ بتنێ‌ ل كوردستانێ‌ و عیراقێ‌ ودیسان عیراق ژوان وه‌لاتایه‌ دانپێدانێ‌ ب خاندنا ئه‌لیكترونی ناكه‌ت و گه‌له‌ك وه‌لات هه‌بووینه‌ مرۆڤ ل مالا خوه‌ دخوینت و ئه‌و دانپێدانێ‌ ب وێ‌ خاندنێ‌ دكه‌ن وه‌كو بریتانیا و ئه‌مریكا و گه‌له‌كێن دی، به‌لێ‌ چونكی كاودان نه‌خوشن و دسه‌رهندێ‌ را زانكۆێن مه‌ یێن دهۆكێ‌ و كوردستانێ‌ شیایه‌ خوه‌ ل گه‌ل ڤان كاودانان ب گۆنجینن، به‌لێ‌ هه‌كه‌ وه‌زاره‌تا خاندنا بلند پلانه‌كا باش هه‌بیت و هه‌ماهه‌نگی هه‌بیت ل گه‌ل زانكۆیا و په‌روه‌ردێ‌  بێگۆمان ئه‌و خاندنا وێ‌ سالێ‌ ژ قوتابی چووی سالا بهێت یا خاندنێ‌ بهێته‌ قه‌ره‌بوكرن و مه‌ ل زانكۆیا مه‌ سه‌روك زانكۆ راگرۆ سه‌رۆك به‌ش هه‌نه‌ ئه‌و دشێن پلانێن خوه‌ ب دروستی ب دارێژن و سه‌رۆك زانكۆ ب گه‌هینته‌ وه‌زاره‌تێ‌ و پلانه‌كا باش بهێته‌ دانان و قوتابی مفای ژێ‌ وه‌رگرن .

ماموستایا زانكۆیێ‌ ئه‌و چه‌نده‌ژی گۆت:  هه‌كه‌ بابه‌ت ب خازیت بابه‌ت دو رۆژان بهێته‌ شرۆڤه‌كرن من باوه‌ری هه‌یه‌ قوتابی دێ‌ شێت خوه‌ گونجینت ل گه‌ل وێ‌ خاندێ‌، به‌لێ‌ هنده‌ك زانكۆ په‌یمانگه‌ه مه‌ هه‌نه‌ دبیت بابه‌تێن وان پتر پراكتیكی نه‌ و هنده‌ك په‌یمانگه‌ه هه‌بووینه‌ پتر ژدو رۆژان ده‌وام كریه‌ ژ بۆ وێ‌ یه‌كێ‌ ئه‌و بابه‌تێ‌ وێ‌ سالێ‌ دهێته‌ شرۆڤه‌كرن و چو كارتێكرن ل سه‌ر نه‌بیت  و خاندن ئه‌وه‌ قوتابی دهۆلا خاندنێ‌ ڤه‌ ئاماده‌بیت و ماموستا قوتابی بینت و پرسیار بهێنه‌كرن و به‌رسڤ بهێنه‌ دان و هه‌موو مفای ژ وێ‌ دان و ستاندنێ‌ وه‌رگرن وه‌ گه‌له‌ك جوداهی هه‌یه‌ ده‌مێ‌ وانه‌ ب پرۆگرامێ‌ زووم بهێته‌ شرۆڤه‌كرن، یان قوتابی یێ‌ ئاماده‌بیت دهۆلا خاندنێ‌ ڤه‌ و كا چه‌وان ریكلامه‌ك ل رادیویێ‌ بهێته‌گۆتن و ل ته‌له‌ڤزیونێ‌ ژی بهێته‌ نیشاندان ب ده‌نگ ره‌نگ پشت راستی كارتێكرنا خوه‌ هه‌یه‌ و هه‌كه‌ ده‌نگه‌و ره‌نگ هه‌بیت دێ‌ باشتربیت، به‌لێ‌ ئه‌ڤ كاودانه‌ نه‌ ب ده‌ستێ‌ كه‌سێ‌ بۆ ئه‌م وه‌كو ماموستایێن زانكۆیێ‌ و قوتابی شیان خوه‌ ل گه‌ل  ڤی پرۆگرامی گۆنجاندی و هه‌ربابه‌ته‌كێ‌ ب تیوری بیت مه‌ ب پرۆگرامێ‌ زووم گه‌هاندیه‌ قوتابیان و هه‌كه‌ بابه‌ت پراكتیكی بیت قوتابی چووینه‌ زانكویێ‌ وان دو رۆژان ده‌وام كریه‌، به‌لێ‌  هه‌ردبێژم خاندنا ب دروستی ئوه‌ قوتابی دهۆلا خاندنێ‌ دا یێ‌ ئاماده‌ بیت پتر مفا ژێ‌ دهێته‌ وه‌رگرتن.

ناڤهاتیێ‌ گۆتژی: چو جاران ل گه‌ل بریارا مه‌ركه‌زی نینم، هه‌ر زانكویه‌ك و كولیژه‌ك و په‌یمانگه‌هه‌ك دزانیت قوتابێن وان پێدڤی چنه‌ و هه‌كه‌ (صلاحیات) بده‌نه‌ سه‌روك زانكویا و راگرێن كولیژان دێ‌ باشتر بیت و ئه‌و دێ‌ پتر خوه‌ گونجینن ل گه‌ل ڤی كاودانی و هه‌كه‌ بێژین قوتابیان دو رۆژان ده‌وام كریه‌ دبیت هنده‌ك كولیژه‌ هه‌بن سێ‌ رۆژان ژی ده‌وام كریه‌ و په‌یمانگه‌ه هه‌بووینه‌ چار رۆژان ده‌وام كریه‌، چونكو بابه‌تێن وان هند رۆژان دخازن .

10

هه‌ولێر، قائید میرۆ

به‌ری نوكه‌ وه‌زیرێ په‌روه‌ردێ راگه‌هاند، كو ژلایێ په‌روه‌ردێ ڤه‌ دهۆك مه‌غدوورترین پارێزگه‌ها هه‌رێما كوردستانێ یه‌ و ئاریشه‌یا كێمیا میلاكێ مامۆستا هه‌یه‌، چونكه‌ زۆربه‌یا په‌روه‌ردێن دهۆكێ ب رێیا مامۆستایێن وانه‌بێژ میلاكێ وان هاتیه‌ تژیكرن، په‌رله‌مانتاره‌كژی دبێژیت، مه‌ نڤیسارا فه‌رمیی دایه‌ سه‌رۆكایه‌تیا حوكمه‌تێ بۆ دامه‌زراندنا وانه‌بێژان و نێزیكی هه‌ژده‌ هزار وانه‌بێژ لهه‌رێما كوردستانێ داخوازا دامه‌زراندنێ دكه‌ن.

گولستان باقی، ئه‌نداما لیژنا په‌روه‌ردێ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ به‌رپه‌رێ‌ په‌روه‌رده‌ و زانكۆ ب دیاركركو  ل سه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ نێزیكی 18 هزار مامۆستایێن وانه‌بێژ هه‌نه‌ و داخاز دكه‌ن بشێوه‌یێ گرێبه‌ست بهێنه‌ دامه‌زراندن، به‌ری نوكه‌ حه‌فت هزار مامۆستایێن گرێبه‌ست هه‌بوون و هاتینه‌ دامه‌زراندن و بووینه‌ هه‌میشه‌یی، به‌لێ مامۆستایێن وانه‌بێژ هێشتا نه‌بووینه‌ گرێبه‌ست و دامه‌زراندن، مامۆستایێن گرێبه‌ست چه‌ندین خۆنیشاندان ئه‌نجامداینه‌ و داخواز دكه‌ن بهێنه‌ دامه‌زراندن، مه‌ وه‌كی لیژنا په‌روه‌ردێ و خواندنا بلند ب نڤیسارا فه‌رمی داخواز ل حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كریه‌ مامۆستایێن وانه‌بێژ بهێنه‌ دامه‌زراندن چ بشێوه‌یێ هه‌میشه‌یی بیت، یان ژی گرێبه‌ست، چونكه‌ مافێ‌ وانایه‌ بهێنه‌ دامه‌زراندن و سالا بۆری ئه‌گه‌ر به‌هانه‌یا دانه‌مه‌زراندنا وان نه‌بوونا پاره‌ی بیت، یان ژی قه‌یرانا دارایی بیت ئه‌ڤه‌ بێگومان نوكه‌ ره‌وشا دارایی باشتره‌ ل هه‌رێما كوردستانێ، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ چ به‌رسیڤێن فه‌رمیی و ئێكلاكه‌ر ژلایێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌ هاتینه‌دان لدۆر دامه‌زراندنا مامۆستایێن وانه‌بێژ، هنده‌ك ژوان مامۆستایێن وانه‌بێژ چه‌ندین كیلۆمه‌تران رێكێ دچن هه‌تا ده‌وامێ دكه‌ن هه‌موو ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ هه‌گه‌ر دامه‌زراندن ڤه‌بیت بهێنه‌ دامه‌زراندن.

 

ئه‌نداما لیژنا په‌روه‌ردێ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ دازانین ژی كۆ ئه‌ركه‌كێ گران ل سه‌ر مامۆستایێن وانه‌بێژ هه‌یه‌، چونكه‌ هه‌مبه‌ر كریه‌كا كێم ده‌وامێ دكه‌ن و لسه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ نوكه‌ ئه‌ركێ رێڤه‌برنا كه‌رتێ په‌روه‌ردێ كه‌فتیه‌ سه‌ر ملێن مامۆستایێن وانه‌بێژ، بتایبه‌تی ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هژماره‌كا به‌رچاف یا مامۆستایێن وانه‌بێژ هه‌نه‌ و هنده‌ك قوتابخانان زێده‌تر مامۆستایێن وانه‌بێژ هه‌نه‌ نه‌ك مامۆستایێن هه‌میشه‌یی، واته‌ ئه‌ركێ سه‌ره‌كیێ رێڤه‌برنا په‌روه‌ردێ ل سه‌ر ملێن مامۆستایێن وانه‌بێژه‌ و شیاینه‌ ئه‌ڤێ ڤالاهیا ل كه‌رتێ په‌روه‌ردێ هه‌یه‌ تژی بكه‌ن، ئه‌م ژی وه‌كی په‌رله‌مان پشته‌ڤانیا دامه‌زراندنا مامۆستایێن وانه‌بێژ دكه‌ین.

ئاماژه‌كره‌ ب وێ‌ یه‌كێ‌ ژی كركو ل هه‌رێما كوردستانێ چه‌ندین ساله‌ دامه‌زراندن هاتیه‌ راگرتن و ژبه‌ر قه‌یرانا دارایی نه‌بوونا بودجه‌ی دامه‌زراندن نه‌بوویه‌، ئه‌ڤه‌ ژی ئه‌گه‌ره‌ك بۆ بێكاربوونا هزاران ده‌رچوویێن زانكۆ په‌یمانگه‌هان، نوكه‌ زێده‌تری هه‌ر ده‌مه‌كێ چاڤێ وان ده‌رچوویان ل سه‌ر دامه‌زراندنێ هه‌یه‌، ب تایبه‌تی هه‌كه‌ به‌حسێ كه‌رتێ په‌روه‌ردێ بكه‌ین ڤالاهیه‌كا زۆر هه‌یه‌ ل كێمیا میلاكێ مامۆستا و سالانه‌ قوتابخانه‌ دهێنه‌ زێده‌كرن و هژمارا قوتابیان زێده‌ دبیت، به‌لێ د هه‌مبه‌ردا مامۆستا ناهێنه‌ زێده‌كرن ئه‌ڤه‌ ژی بوویه‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا ئاریشا نه‌بوونا میلاكی، پێدڤیه‌ پێداچوون ب میلاكێ قوتابخانا بهێته‌كرن، چونكه‌ هنده‌ك قوتابخانا مامۆستایێن زێده‌ هه‌نه‌ و هنده‌كان ژی مامۆستا نینن، ده‌وروبه‌رێ دهۆكێ ئه‌ڤ ئاریشه‌ یا زۆره‌ و پێدڤی ب چاره‌سه‌ر كرنێ هه‌نه‌، دناڤ باژێڕێ دهۆكێ ره‌وش باشتره‌ و مامۆستا هه‌تا راده‌یه‌كی هه‌نه‌، هه‌كه‌ مامۆستایێن وانه‌بێژ نه‌بن ئه‌ڤه‌ بێگومان دێ ڤالاهیا زێده‌تر په‌یدابیت، چه‌ند پێشنیاره‌ك ژی هه‌نه‌ بۆ دامه‌زراندنا مامۆستایێن وانه‌بێژ ژوان ژی مامۆستایێن دهێنه‌ خانه‌نشینكرن وانه‌بێژ ل جهێ وانا بهێنه‌ دامه‌زراندن.

57

ئه‌ڤرۆ، زنار تۆڤی:

پڕۆژه‌كێ مه‌زن یێ چێكرنا به‌رهه‌مێن خوارنێ ژ گه‌نمێ ناڤخوه‌ ل سنوورێ پارێزگه‌ها دهۆكێ دێ هێته‌ دانان و سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ مه‌سرۆر بارزانی دێ به‌رێ بنیاتێ وی پرۆژه‌ی دانیت، ئه‌و پرۆژه‌ ل سه‌ر رووبه‌رێ 500 دۆنه‌مێن ئه‌ردی ل پشت باتێلێ ل سنوورێ قه‌زا سێمێلێ دێ هێته‌ چێكرن، كو ژ سایلۆ و كارگه‌هان پێك دهێت، ئه‌و به‌رهه‌مێن ژ گه‌نمی چێدبن وه‌كو ئاری و ساڤاری و مه‌عكه‌روونا و دانقۆتێ و پسكێتان، هه‌موو دێ ژ وی گه‌نمی هێنه‌ چێكرن و دێ ل بازاری هێنه‌ فرۆتن.

ئه‌حمه‌د جه‌میل، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ چاندنێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، دوهی ژڤانێ وه‌رگرتنا گه‌نمی ژ ئالیێ دو كۆمپانیێن هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌ ده‌ست پێكریه‌، لێ هێشتا چو جۆتیاران گه‌نمێ خوه‌ نه‌ئینایه‌، دیسا باشترین بژارده‌ بۆ جۆتیارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ فرۆتنا گه‌نمی یه‌ ب رێیا كاش، چونكی حوكمه‌تا عیراقێ پارێ جۆتیاران ب سالان گیرۆ دكه‌ت و كۆمپانیێن هه‌رێمێ ئێكسه‌ر دێ پاره‌ی ل ده‌مێ راده‌ستكرنا گه‌نمی ده‌نه‌ جۆتیارین هه‌رێمێ و گۆت: “هه‌موو به‌رهه‌ڤی بۆ وه‌رگرتنا گه‌نمێ جۆتیارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ هاتینه‌ كرن و جۆتیار هه‌ر ژ نوكه‌ دشێن گه‌نمێ خوه‌ راده‌ست بكه‌ن و پارێ خوه‌ كاش وه‌ربگرن”.

ناڤهاتی گۆت: “ئه‌ڤ ساله‌ ته‌نا گه‌نمێ پله‌ ئێك ل عیراقێ ب 560 هزار دینارانه‌، ل هه‌رێمێ ب 475 هزار دینارانه‌، دیسا گه‌نمێ پله‌ دو ل عیراقێ ب 480 هزار دینارانه‌ ل هه‌رێمێ ب 400 هزار دینارانه‌، گه‌نمێ پله‌ سێ ل عیراقێ ب 420 هزار دینارانه‌ و ل هه‌رێمێ ب 325 هزار دینارانه‌ و ئه‌و جۆتیارێن گه‌نمێ خوه‌ د فرۆشنه‌ كۆمپانیێن هه‌رێمێ دێ پارێ خوه‌ كاش وه‌رگرن و پارێ وان گیرۆ نابیت”.

رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ چاندنێ ل دهۆكێ گۆتژی: “ل عیراقێ وه‌رگرتنا گه‌نمی ب لێبڕینا 3% یه‌، لێ ل كۆمپانیێن هه‌رێما كوردستانێ لێبڕین 2% یه‌، ئه‌ڤه‌ ژی د به‌رژه‌وه‌ندا جۆتیارێن هه‌رێما كوردستانێ دایه‌”.

65

ئه‌ڤرۆ، نه‌وزاد هلۆری:

جوانترین پرۆژێ سه‌ركێشێن گه‌شتیاری ل هه‌رێما كوردستان و عیراقێ ل هاڤینگه‌ها گه‌لیێ عه‌لی به‌گ ل سنوورێ‌ قه‌زا سۆران دهێته‌ چێكرن و پرۆژه‌ی قووناغێن باش ده‌رباسكرینه‌.

بارزان سۆران، رێڤه‌به‌رێ گه‌شت و گۆزارا سۆران بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: “پرۆژێ سه‌ركێشیێن گه‌شتیاری ل گه‌لیێ شادی د ناڤا هاڤینگه‌ها گه‌لیێ عه‌لی به‌گ دا ل سۆران ژلایێ كه‌رتێ تایبه‌ت ڤه‌ دهێته‌ چێكرن”.

زێده‌تر گۆت: “پرۆژه‌ دبیته‌ مه‌زنترین پرۆژێ گه‌شتیاری ل عیراق و كوردستانێ و ژ ب كارئینانا به‌له‌مێن یاریێن سه‌ركێشیان، سه‌فاران، زیبلاین، كافتریایێن هه‌لاویستی، كافتریا ل سه‌ر ره‌نگێ بورجێ ئیڤل پێك دهێت، دیسا چه‌ندین یاریێن ئاڤێ بۆ مه‌زن و زارۆیان، هه‌ر دیسا 40 مۆتێلێن گه‌شتیاری و كۆشك و كه‌پرێن گه‌شتیاری و خوارنێن بله‌ز، ل گه‌ل چه‌ند خزمه‌تگۆزاریێن دی، دێ تێدا هێنه‌ چێكرن”.

ناڤبری دیار كر ژی كو د نوكه‌ دا ده‌ست ب چێكرنا پرۆژه‌ی هاتیه‌كرن و كار تێدا یێ‌ به‌رده‌وامه‌ و گۆت: “هه‌كه‌ چو ئاریشه‌ نه‌هێنه‌ پێش د ده‌مه‌كێ نێزیك دا پرۆژه‌ دێ ب دووماهی هێت و كه‌ڤیته‌ د خزمه‌تا گه‌شتیاران دا و ب هزاران ده‌لیڤێن كاری ژی بۆ وه‌لاتیان دێ‌ دابین كه‌ت”.

 

29

دهۆك، له‌زگین جوقی:

رێڤه‌به‌رێ‌ گشتیێ‌ چاندنێ‌ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دیار كر، ئه‌ڤ ساله‌ ل سنوورێ‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ پتر ژ 29 هزار دۆنه‌مێن پتاتان هاتینه‌ چاندن و دبێژیت: به‌رهه‌مێ‌ وان بۆ پارێزگه‌هێن ناڤه‌راست و ژێریا عیراقێ‌ دهێته‌ هنارتن.

ئه‌حمه‌د جه‌میل، رێڤه‌به‌رێ‌ گشتیێ‌ چاندنێ‌ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند، ئه‌ڤ ساله‌ جۆتیار به‌رهه‌مێ‌ پتاتان و باجانسۆركان ره‌وانه‌ی پارێزگه‌هێن ناڤه‌راست و ژێریا عیراقێ‌ دكه‌ن و گۆت: “هه‌تا نوكه‌ بهایێ‌ كڕین و فرۆتنا باجانسۆركان یێ‌ باشه‌، چونكو نه‌ بتنێ‌ د بازارێ‌ پارێزگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ‌ دا دهێنه‌ فرۆتن، به‌لكو بۆ بازارێ‌ پارێزگه‌هێن ناڤه‌راست و ژێریا عیراقێ‌ ژی دهێنه‌ ره‌وانه‌كرن، ئه‌ڤه‌ ب خوه‌ ژی پشته‌ڤانیه‌ بۆ جۆتیاران كو به‌رهه‌مێ‌ وان ب هه‌ده‌ر نه‌چیت و زیان نه‌گه‌هیته‌ جۆتیاران”.

ل دۆر گه‌نمی ژی ناڤهاتی ئاشكرا كر كو ئه‌و جۆتیارێن ئه‌ڤ ساله‌ گه‌نم چاندی به‌رهه‌مێ‌ وان گه‌له‌كێ‌ باش نه‌بوویه‌ و هه‌تا 50% گه‌نم نه‌هاتیه‌ دوورین، دیسا دوهی 8/6/2021 ده‌ست ب وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ جۆتیارێن دهۆكێ‌ ژلایێ‌ دو كۆمپانیێن ناڤخوه‌یی ڤه‌ هاته‌ كرن”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com