NO IORG
Authors Posts by غياس خالد زێبارى

غياس خالد زێبارى

غياس خالد زێبارى
76 POSTS 0 COMMENTS

18

غیاس خالد زێباری
هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌نجامێن به‌راهیێ یێن هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ پارتی دیمۆكراتی كوردستان زۆر دلخۆشكه‌رن ب سه‌ركه‌فتنا (32) كاندیدێن پارتی.
ئه‌ڤ ئه‌نجامه‌ سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زنه‌ بۆ پارتی دیمۆكراتی كوردستان كو شیایه‌ ل سه‌رتاسه‌رێ هه‌رێما كوردستانێ كاندیدێن وێ بسه‌ركه‌ڤن و جارا ئێكێ یه‌ كه‌ركووك و سلێمانیێ ب ڤی ڕه‌نگی و ب ڤێ گه‌رم و گۆڕیێ رێژه‌یه‌كا زێده‌ر خه‌لك ده‌نگی بده‌ته‌ پارتی.
ل هه‌ولێر و دهۆك و مووسل ژی پارتی ئێكه‌ما بێ كابه‌ره‌ و مه‌زنترین پارتیێن هه‌ڤڕكێن وێ تووشی شكه‌ستنه‌كا مه‌زنا جه‌ماوه‌ری بوونه‌ و باوه‌ریپێدانا خه‌لكێ كوردستانێ ب سه‌رۆك بارزانی و سه‌ركردایه‌تی و سیاسه‌تا پارتی، لێ ژ لایه‌كێ دیتر ڤه‌ كێمیا رێژا پشكداریا خه‌لكی د ڤان هه‌لبژارتنان دا و زۆربوونا ده‌نگێن پۆچه‌ل و سپی و چوونا ژماره‌كا زۆرا ده‌نگان بۆ لایه‌نه‌كێ نه‌په‌ن كو ئه‌ز ب ده‌نگێن (كارڤه‌دان و كه‌ربوكینێ) دبینم ئاماژه‌یه‌كا مه‌ترسیداره‌ بۆ پارتی.
كه‌ربوكین و كارڤه‌دان به‌رامبه‌رن نه‌دادوه‌ریا ڕه‌فتارێن هنده‌ك پله‌دارێن پارتی و ره‌وشا ئابۆری و وێ نه‌دادوه‌ریا دهێته‌كرن ب نه‌ڕێنی لسه‌ر پارتی ڕاوه‌ستا ب تایبه‌ت ژلایێ كێمیا رێژا پشكداریا وه‌لاتیان ل هه‌لبژارتنان و پێگیرنه‌بوونا هنده‌ك كادرێن پارتی ب ڕێنما و به‌رنامێ پارتی بۆ شێوازێ ده‌نگدانا ئه‌ندام و جه‌ماوه‌رێ وێ.
ژ لایه‌كێ دیتر ڤه‌ شێوازێ گه‌ریانێن هنده‌ك كاندیدێن پارتی ل ناڤ جه‌ماوه‌ری ئه‌وێن د رێیا په‌یوه‌ندیێن تایبه‌ت و د رێیا كه‌سایه‌تیا بێ ئاگاداریا ئۆڕگانێن پارتی یێن نه‌رێخستی بوون و دژی ڕێنمایێن سه‌ركردایه‌تیا پارتی بوون، ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژی كاریگه‌ریێن نه‌ڕێنی هه‌بوون و بوویه‌ ئه‌گه‌رێ به‌ڵاڤبوونا ده‌نگێن ده‌نگده‌رێن پارتی و مفاگه‌هانده‌ كاندیدێن لایه‌نێن دیتر و ماندیكرن و مژویلكرن و بێزاركرنا كادرێن ئۆرگانێن خوارێ یێن پارتی.
ئه‌ڤ تێبینیه‌ و چه‌ندین تیبینیێن دیتر وه‌كو رێژا پشكداریێ كێم ببیت و ده‌نگێن پارتی پارچه‌پارچه‌ ببن و ئه‌ڤ سه‌ركه‌فتنا مه‌زنا پارتی بێ مفا كر.
زۆربوونا ده‌نگێ پۆچه‌ل و سپی ژی دیسا ژ ئه‌نجامێ وێ نه‌پێگیریا هنده‌ك كادرێن پارتی بوو ب رێنمایان، چ كادرێن ئۆرگانێن پارتی بن یان یێن له‌شكری و جه‌ماوه‌ری.
تێكه‌لنه‌بوونا ئه‌ندامێن سه‌ركردایه‌تیا پارتی ل گه‌ل جه‌ماوه‌ری و ئۆرگانێن خوارێ یێن پارتی خاله‌كا دیتر لاوازیێ بوو، چونكی ئه‌و ئه‌ندامێن سه‌ركردایه‌تیێ ئه‌وێن ل هه‌وا بانگه‌شا هه‌لبژارتنان سه‌ره‌دانا ده‌ڤه‌ران دكر، چوونه‌ ماڵێن كه‌سوكارێن شه‌هید و كادر و پێشمه‌رگێن دێرین و ئۆرگانێن خوارێ یێن پارتی، یان كه‌سایه‌تیێن جڤاكی و …هتد.
راسته‌ سه‌ره‌دانا وان كه‌سایه‌تیا یا گرنگه‌ لێ ئه‌وێن مه‌ دیاركری گرنگترن، چونكی كاریگه‌ریا وان كه‌سایه‌تیا لسه‌ر خه‌لكی و ده‌ور و به‌رێ خوه‌ مینا جاران نه‌مایه‌,
ئه‌گه‌ر پارتی د بانگه‌شا هه‌لبژارتنان دا زێده‌تر گرنكی دابا ئۆڕگانێن خوه‌ یێن خوارێ و گڤاشتن لسه‌ر كاندید و كادرێن خوه‌ د هه‌می سازیاندا كربان بۆ بجهــ ئینانا رێنمایێن شێوازێ ده‌نگدانا ئه‌ندام و جه‌ماوه‌رێ وێ دا سه‌ركه‌فتنا پارتی مه‌زنتر بیت و پڕ به‌رهه‌متر بیت.
ئه‌ڤ سه‌ركه‌فتنه‌ زێده‌تر پاداشتێ خه‌لكێ كوردستانێ بوو به‌رامبه‌ر هه‌ڵویست و سیاسه‌تا نشتیمانی و نه‌ته‌وی یا سه‌رۆك مسعود بارزانی به‌رامبه‌ر پیلانێن دوژمن و نه‌یاریێن كوردستانێ.

2

غیاس خالد زێباری
پشتی چه‌ند رۆژه‌كێن دی ئانكو ل (10/10/2021) خه‌لكێ ئیراقێ دێ به‌ر ب هه‌لبژارتنێن گشتی ڤه‌ چیت بۆ جڤاتا نوونه‌ران، ئه‌و هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن ب گڤاشتنێن خه‌لكێ ئیراقا عه‌ره‌بی و جه‌ماوه‌رێ خوه‌نیشانده‌ر و نه‌ڕازی ل شێوازێ ئیداره‌دان و ده‌سهه‌ڵاتداریا وه‌ڵاتی كو ب (ته‌شرینی) هاتینه‌ ناسین بریار لسه‌ر هاتیه‌دان.
چونكێ گه‌نده‌ڵی و نه‌دادوه‌ری و نه‌سه‌قامگیری د ناڤ ئیراقا عه‌ره‌بی دا گه‌هشته‌ گۆپیتكێ، له‌وما ژماره‌كا زۆرا خه‌لكێ ئیراقێ نه‌خاسمه‌ لاو و چالاكڤانان سینگێ خوه‌ كره‌ مه‌تاڵ به‌رامبه‌ر فیشه‌كێن چه‌كێن هێزێن میلیشیایان و ترسێنه‌رێن ده‌نگێن نه‌ڕازی، سه‌ره‌ڕای گه‌فێن دژوار و كۆشتن و گرتن و بێ سه‌ر و شوونكرنا ژماره‌كا زۆر به‌رده‌وامی دا نیشاندانان.
ڕه‌نگه‌ ئێك ژ مه‌به‌ستێن ده‌ركرنا قانوونا فڕه‌بازنه‌یی بۆ ڤان هه‌لبژارتنان په‌ڕه‌كرنا ده‌نگێن خه‌لكێ نه‌ڕازیبوویی بیت ل ئیراقێ، له‌وما ئه‌ڤرۆ ئه‌و جه‌ماوه‌رێ نه‌ڕازیی یێن ته‌شرینی داخوازا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت دكر، ئه‌ڤرۆ زۆربه‌ی وان داخوازا باكۆتكرنێ دكه‌ن.
ده‌باره‌ی كوردستانێ ژی ڕه‌نگه‌ هێزێن شۆفینیا عه‌ره‌بی وه‌كی پیلانه‌ك دژی هه‌رێما كوردستانێ ب تایبه‌ت ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ بكارئینابیت بۆ په‌ڕه‌كرنا ده‌نگێن كوردستانیان و نه‌هێلانا مۆركا كوردستانێ و نه‌ته‌وایه‌تی بتایبه‌ت دژی پارتی دیمۆكراتی كوردستان، چونكی خه‌بات و هه‌ڵویست و قوربانیێن پارتی یێن نشتیمانی و نه‌ته‌وایه‌تی و به‌ڕه‌ڤانیكرنێ ل پاراستن و پێشڤه‌برنا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ جهێ دلگرانیا دوژمن و نه‌یارا بوونه‌ و پارتی ب جوداخواز و پێشڕه‌وا پرۆژێ نه‌ته‌وی و نشتیمانیێ كوردستانێ دزانن، له‌وما هه‌رده‌م پیلانێن وان دژی پارتی بوونه‌.
ژبه‌ركو پارتی ب هێزا جه‌ماوه‌رێ كوردستانێ و سیاسه‌تا دۆربین و لێزانینا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی ب سه‌ر هه‌می پیلانێن وان سیاسی و ئابووری و له‌شكری زاڵبوویه‌، په‌نا بره‌ به‌ر پیلانا قانوونان هه‌لبژارتنان و هه‌وڵێن كێمكرنا سه‌نگا پارتی ل ئیراقێ ب كێمكرنا كورسیێن پارتی ل جڤاتا نوونه‌ران.
لێ ئیڕاده‌ و هه‌ست و هشیاریا خه‌لكێ كوردستانێ ڕاستیا ڤان پیلان و پێدڤیبوونا بهێزتركرنا پێگه‌هێ پارتی ل ئیراقێ و ده‌ڤه‌رێ باش دزانیت.
خه‌لكێ كوردستانێ دزانیت كو هه‌بوونا پارتی هه‌بوونا ئازادیێ و كوردایه‌تیێ و ئارامیێ و ده‌سكه‌فتێن نه‌ته‌وی و نشتیمانی یه‌، پارتی و سه‌رۆك بارزانی تاكه‌ ژێده‌رێن وه‌رگرتنا هه‌ڵویستانه‌ ل كوردستانێ ل به‌رامبه‌ر داگیركار و تێكده‌رێن قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و شیرازێ جڤاكی ل كوردستانێ و ئیراقێ.
له‌وما پشتێ هه‌ر پیلانه‌كا دژی كوردستانێ و پارتی، خه‌لكێ كوردستانێ ب پشته‌ڤانیه‌كا زێده‌تر ل پارتی به‌رسڤا نه‌یار و نه‌حه‌زا دایه‌.
ئه‌ز باوه‌رم بۆ هه‌لبژارتنێن ڤێ جارێ دا خه‌لكێ كوردستانێ بریار دایه‌ زێده‌تر ل جاران كاندیدێن پارتی ڕه‌وانه‌ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بكه‌ت، چونكی یێ پشتڕاسته‌ كو پارتی و نوونه‌رێن وێ دێ د ناڤ ده‌وله‌تا ئیراقێ دا تاكه‌ فاكته‌رێن دابینكرن و پاراستنا ماف و ئارمانجێن وان و به‌خته‌وه‌ری و ئارامیا جڤاكێ كوردستانێ تنێ د ب پارتی گڕه‌نتی دبیت، پارتی تاكه‌ هێزا كوردستانی یه‌ یا هه‌لگرا ستراتیژیه‌تا بهێزتركرنا كوردستانێ ژلایێ سیاسی و دبلۆماسی و ئابووری و ئێمناهی و جڤاكی.

17

غیاس خالد زێباری
به‌ری هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كێ ده‌نگێن گازنده‌ و ڕه‌خنا د ناڤ كوردستانێ دا بلند دبن، زۆر ژ ڤان كه‌سێن گازندا دكه‌ن و ڕه‌خنه‌ دگرن، كه‌سێن چالاكڤان و راگه‌هاندكار و كه‌سێن نێزیكی هنده‌ك لایه‌نێن سیاسی نه‌، ڕه‌نگه‌ پڕانیا وان گازنده‌ و ڕه‌خنه‌یێن وان د ئه‌رێنی و جهێ خوه‌دا بن، ئه‌م دزانین زۆر ل داخوازیێن خه‌لكێ كوردستانێ نه‌هاتینه‌ بجهئینان، نه‌خاسمه‌ د وارێ گه‌هاندنا پرۆژێن خزمه‌تگۆزاری و دامه‌زراندنێ و هه‌بوونه‌ گه‌نده‌ڵیێ و نه‌دادوه‌ریێ دا، له‌وما مافێ خه‌لكی یه‌ گازندان بكه‌ت و ڕه‌خنه‌یان بگریت.
لێ نابیت ئه‌ڤ كێماسیێن ده‌ستهه‌ڵاتا هه‌رێما كوردستانێ ببنه‌ فاكته‌رێ دۆركه‌تنا خه‌لكی ژ هه‌لبژارتنان و لاوازكرنا هه‌ستا نه‌ته‌وی و نشتیمانی، ب تایبه‌ت هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، چونكی پرسا مه‌ دگه‌ل ئیراقێ پرسه‌كا نشتیمانی و نه‌ته‌وی و قانوونی و ده‌ستووری یه‌، نه‌ك پرسا دامه‌زراندنێ و پرۆژان، ئه‌ركێ نوونه‌رێن مه‌ ل به‌غدا به‌ڕه‌ڤانیكرن و پاراستنه‌ ل ڤان مافێن خه‌لكێ كوردستانێ.
له‌وما ئه‌ركێ هه‌ر تاكه‌كێ كورده‌ د ڤێ قۆناغێ دا وازێ ل گله‌ و گازنده‌ و ڕه‌خنان بینیت و د هانا خه‌لكی بده‌ت ب مه‌زنترین رێژه‌ پشكداری د ڤان .هه‌لبژارتنان بكه‌ن و نوونه‌رێن وێ پارتیێ هه‌لبژێرن ئه‌وێن مینا پێشمه‌رگه‌هێن د سه‌نگه‌ران دا ل به‌غدا به‌ڕه‌ڤانی ل مافێن قانوونی و ده‌ستووری یێن خه‌لكێ كوردستانێ كری و به‌ڕه‌ڤانیا وان بوویه‌ ئه‌گه‌رێ مانه‌ڤه‌ و پاراستنا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و زاڵبوون بسه‌ر وان قه‌یرانێن ده‌ستكرن یێن ئیراقێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ درۆست كری.
بۆ خه‌لكێ كوردستانێ و ئیراقێ یا ئاشكرایه‌ كو نوونه‌رێن پارتی دیمۆكراتی كوردستان چ ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، یان د سازیێن دیتر یێن ده‌وله‌تا ئیراقێ دا ئه‌و نوونه‌ر بوونه‌ یێن شه‌ر لسه‌ر مافێن خه‌لكێ كوردستانێ كری و بووینه‌ فاكته‌رێ رێگریكرنێ ل ده‌ركرنا یاسا و بریارێن دژی هه‌رێما كوردستانێ ل به‌غدا.
به‌رامبه‌ر ڤێ چه‌ندێ نوونه‌رێن هنده‌ك حزب و لایه‌نێن كوردستانی ل به‌غدا، ژبووی به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌ت و دژایه‌تیا پارتی بووینه‌ پشكه‌ك ژ دروستكرن و سه‌پاندنا قه‌یرانێن سیاسی و ئابۆری و دارایی لسه‌ر كوردستانێ، له‌وما پێدڤی یه‌ خه‌لكێ كوردستانێ د ڤان هه‌لبژارتنان دا هه‌ڵویستێن نشتیمان په‌روه‌ری یێن نوونه‌رێن پارتی دگه‌ل هه‌ڵویستێن وان پارتیێن كوردستانی یێن دژی ماف و ئارمانج و داخوازیێن خه‌لكێ كوردستانێ كرینه‌ پلان و به‌رنامێن خوه‌، ژبیرنه‌ك و هه‌ڵویسی وه‌ربگرن و ده‌نگی بده‌نه‌ به‌ربژێن پارتی داكو ل داهاتی زێده‌تر به‌ڕه‌ڤانیێ ل ماف و ئارمانجێن خه‌لكێ كوردستانێ و پیلانێن شۆفینیان یێن دژی قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ بهه‌ڵوه‌شینن و په‌رێزه‌ریێ ل قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و سه‌قامیگریا سیاسی و ئابۆری و جڤاكی ل كوردستانێ و ئیراقێ دابین ببیت.
ژ لایه‌كێ دیتر دوژمن و نه‌یاریێن كوردستانێ پارتی ب نوونه‌را راسته‌قینه‌یا كوردایه‌تیێ و هه‌لگرا پرۆژێن نه‌ته‌وی دبینیت، له‌وما هه‌رده‌م نیشان و ئارمانجا وانه‌ و پیلانێن مه‌زن دژی وێ دادرێژن، ئه‌ڤه‌ ژی دیتنه‌كا ڕاسته‌ به‌رامبه‌ر پارتی، بۆ نموونه‌ پشتێ خیانه‌تا 16ئكتۆبه‌رێ هه‌تا نهۆ ئه‌و حزبێن كوردستانی یێن ل كه‌ركووكێ مای نه‌ تنێ وێره‌كیا بلندكرنا ئاڵایێ كوردستانێ نه‌بوو،به‌لكی ل پێش چاڤێن وان بێ رێزی به‌رامبه‌ر ڤی هێمایێ پیرۆزێ خه‌لكێ كوردستانێ دكر و مت و بێده‌نگ دمان..! لێ پشتێ نڤیسینگه‌هێن هه‌وار راگه‌هاندنا به‌ربژێرێن پارتی ل كه‌ركووكێ هاتینه‌ ڤه‌كر، ئاڵایێ پیرۆزێ كوردستانێ ژلایێ پارتی و جه‌ماوه‌رێ وێ ل كه‌ركووكێ هاته‌ڤ بلندكرن و هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یی یا خه‌لكێ كه‌ركووكێ مینا رۆژێن سه‌رهه‌لدانا پیرۆزا سالا 1991 لێكر و چاڤێن وێ ب پیرۆزیا ئاڵایێ كوردستانێ گه‌ش بوونه‌ڤه‌.
دڤێره‌دا دیار دبیت كۆ پارتی پارێزه‌را پیرۆزیێن كوردستانێ و كانگه‌ها نه‌ته‌وایه‌تیێ و نشتیمان په‌روه‌ریێ یه‌. ده‌رباره‌ی حوكمه‌تا هه‌رێما ژی ب زاڵبوونا لسه‌ر ئاسته‌نگ و قه‌یرانێن سیاسی و ئابۆری و گاڤێن ئه‌رێنی یێن چاكسازیا. بۆ خه‌لكی و ده‌ڤه‌رێ دیاربوو كو پارتی هێزا پۆلایی یا خۆڕاگریێ یه‌ و هه‌لگرا پرۆژێن ستراتیژی یێن سیاسی و نه‌ته‌وی و جڤاكی و كارگێری و چاكسازی یه‌.
ئه‌ڤ پرۆژه‌ و ستراتیژیه‌ت و سیاسه‌تا پارتی ب رێنمایی یێن سه‌رۆك مسعود بارزانی خه‌لك ناچار كریه‌ كۆ ده‌نگی ب پارتی و كاندیدێن وێ بده‌ت و خه‌لك گره‌نتیا پاشه‌رۆژا خوه‌ یا گه‌ش و به‌خته‌وه‌ر بهێزبوونا پارتی ڤه‌ گرێدده‌ت، له‌وما هه‌رده‌م پارتی پێشه‌نگه‌ ل پشته‌ڤانیا هێزا جه‌ماوه‌ریا كوردستانێ.

18

غیاس خالد زێبارى

پشتى گۆهۆرینێن نه‌چاڤه‌رێكرى یێن سیاسى و له‌شكرى ل وه‌ڵاتێ ئه‌ڤغانستانێ و زڤراندنا بزاڤا تالیبان بۆ سه‌ر ده‌ستهه‌ڵاتێ بێ شه‌ڕ، باشتره‌ بێژین ب رێكه‌فتنه‌كا سیاسى د ناڤبه‌را وێ بزاڤێ و وه‌ڵاتێن ئێكگرتى یێن ئه‌مریكا.
ئه‌و بزاڤا چه‌كداریا ئۆَلى ئه‌وا به‌رى بیست ساڵا ژلایێ ئه‌مریكا ب هێزا چه‌كى ل ده‌ستهه‌ڵاتێ لاداى و ب رێخستنه‌كا تیرۆرستى دناساند.
هه‌رچه‌نده‌ ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ د ڤان بیست ساڵێن بوورى دا هه‌مى رێك بكارئینان بۆ ئاڤاكرنا ده‌وله‌ته‌كا نوى یا بێ تالیبان ل ئه‌ڤغانستان ل سه‌ر بنه‌مایێ دیمۆكراستى و مه‌زاختنا ب سه‌دان مه‌لیار دۆلارا ل ئاڤاكرنا وه‌ڵاتى و له‌شكره‌كێ بهێز و ئیداره‌كا ساخله‌م و دادوه‌ر و چاكساز، لێ ڤان هه‌مى رێیان سه‌رنه‌گرتن.
ل دوماهیێ ب رێكه‌فتنه‌كا سیاسى و ل ده‌مه‌كێ كورت دا ئه‌و وه‌ڵات پشتى ڤه‌كێشانا له‌شكرێ، ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ كه‌فته‌ د ده‌ستێ وێ بزاڤێ ئه‌وا ئه‌مریكا ب هزاران له‌شكرێن خوه‌ ژ پێخه‌مه‌ت ژناڤبرنا وێ ب كوشتن داى…!
هه‌ر ل لده‌سپێكا ڤێ بریار و رێكه‌فتنا ئه‌مریكا به‌رامبه‌ر ئه‌ڤغانسان، هنده‌ك نڤیسه‌ر و چاڤدێرێن سیاسى و سازیێن مه‌دیایى ب كۆپیكرنا سیناریۆیا ل ئه‌ڤغانستانێ ل ئیراقێ پشتى ڤكێشانا هێزێن ئه‌مریكا ل ئیراقێ گۆتار و په‌یام به‌ڵاڤكرن دا دیاركرن كۆ مه‌ترسى ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ هه‌یه‌ و ئه‌وا ب سه‌ر خه‌لكێ ئه‌ڤغانستانێ هاتى دێ بسه‌ر خه‌لكێ كوردستانێ ژى هێت.
ڤان په‌یام و گۆتاران هه‌تا راده‌یه‌كى ترس ئێخسته‌ د ناڤ خه‌لكێ كوردستانێ بێ كو جوداهیێن جڤاكى و سیاسى و ئه‌تنى یێن كوردستانێ و ئیراقێ دگه‌ل ئه‌ڤغانستانێ بۆ خه‌لكێ كوردستانێ دیار بكه‌ن.
ب دیتنا من ئه‌وێن پشتى ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانا ئیراقێ مینا ئه‌ڤغانستانێ دبینن و كوردستانێ دكه‌نه‌ قوربانیا ڤێ ڤه‌كێشانێ، كه‌فتینه‌ دبن دیتنه‌ك و به‌رێكڤه‌دانه‌كا چه‌وت دا، چونكى هه‌رێما كوردستانێ قه‌واره‌یه‌كێ ده‌ستوورى یه‌ و چه‌ندین رێكه‌فتن لگه‌ل ئیراقێ هه‌نه‌ و په‌یوه‌ندیێن گرنگ و ستراتیژى لگه‌ل هژماره‌كا وه‌ڵاتێن زلهێز و سازیێن نیڤده‌وله‌تى هه‌نه‌، هه‌ر وه‌سا به‌رژه‌وه‌ندیێن سیاسى و ئابوورى یێن زۆر وه‌ڵاتان دگه‌ل قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ نه‌، له‌وما ب ساناهى نینه‌ ده‌ستا ژڤان به‌رژه‌وه‌ندیان به‌رده‌ن.
ئه‌گه‌ر مه‌ترسیه‌ك ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ هه‌بیت پشتى ڤه‌كێشانا ئه‌مریكا، دێ حه‌شدا شه‌عبى بیت، ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژى جهێ مه‌ترسیێ نینه‌ چونكى حه‌شدا شه‌عبى ب پڕاكتیك ده‌سهه‌لاتدارا ئیراقێ یه‌ و پڕ چه‌كدارترین هێزا له‌شكرى یا ده‌وله‌تا ئیراقێ یه‌، ئه‌ڤه‌ ژى یا جودایه‌ ل گه‌ل ئه‌ڤغانستانێ كۆ هێزه‌كا له‌شكرى و ئایدیلۆژیه‌كا جودا هاتنه‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ.
پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ ژى وه‌كى هێزه‌كا باوه‌رپێكه‌ر ل سه‌ر ئاستێ نیڤده‌وله‌تى و خودان ئه‌زمۆنه‌كا چه‌ندین سالى و ووڕه‌ هه‌ست بلند لایێ نه‌ته‌وى و نشتیمانى، نه‌یا ب ساناهى یى به‌رامبه‌ر حه‌شدا شه‌عبى بشكێت، هه‌ر وه‌كى ل پیلانا خیانه‌تكاریا 16 ێ ئكتۆبه‌را سالا 2017 داستانێن مه‌زن به‌رامبه‌ر وان و له‌شكرێ ئیراقێ و میلیشیانێن وه‌ڵاتێن هه‌رێمى تۆماركرن.
خه‌لكێ كوردستانێ ژى ئه‌و خه‌لكه‌ ئه‌وێ باوه‌رى ب دۆزا خوه‌ یا سیاسى و قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ هه‌ى و یێ به‌رهه‌ڤه‌ د دژوارترین كاودان دا به‌ره‌ڤانیێ ژ ڤان ده‌سكه‌فتان بكه‌ت كو جیهانێ نه‌چار بكه‌ت ل سه‌ر بهێنه‌ ده‌نگ.
راسته‌ ل سه‌ر ئاستێ كارگێرى، ژ به‌ر گه‌نده‌لیێ و نه‌دادوه‌ریێ گله‌ و گازنده‌ و تیبینى هه‌نه‌، لێ دگه‌ل ئیدارا ده‌سهه‌ڵاتى به‌رى یا ئه‌ڤغانستانێ ناهێته‌ به‌راوردكرن و ل ڤێره‌ ب دیده‌ڤانیا سازیێن نیڤده‌وله‌تى و هه‌ڤپه‌یمانا ڤێ كابینا حوكمه‌تێ گاڤێن باش بۆ به‌هنگاریا گه‌نده‌لیێ و سه‌روه‌ریا قانوونێ و دادوه‌ریێ هاڤێتینه‌ و كه‌فتینه‌ د وارێ پڕاكتیزه‌كرنێ دا.
یا ژ ڤێ هه‌میێ گرنگتر هه‌رێما كوردستانێ سه‌ركردایه‌تیه‌كا وێره‌ك و باوه‌رپێكه‌ر هه‌یه‌ كو هه‌رده‌م ل پێشیا سه‌نگه‌رانه‌ بۆ به‌ڕه‌ڤانیكرنێ ل وه‌لات و ده‌سكه‌فت و ماف و ئارمانجێن گه‌لێ خوه‌ ب رێبه‌رى و پلان و ڕێنمایى یێن سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى.
جوداهیه‌كا دیتر یا كوردستان دگه‌ل ئه‌ڤغانستانێ ئه‌وه‌ كوردستان خودان پرسه‌كا نه‌ته‌وى و نشتیمانى و جۆوگرافى و دیرۆك و كلتووره‌كێ تایبه‌ته‌، ئه‌وا ئه‌ڤغانستانێ تنێ گۆڕینا سیسته‌مێ ده‌سهه‌لاتداریێ یه‌.
له‌وما خه‌لكێ كوردستانێ پشتراست دكه‌ین كو بڤه‌كێشانا ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانا مه‌ترسى ل سه‌ر كوردستانێ چێنابیت و دبیت ببیته‌ ئه‌گه‌رێ بهێزتربوونا كوردستانێ، چونكى پێشبینى دهێته‌كرن له‌شكرێ ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانان پشتى ڤه‌كێشانێ ل ئیراقێ ل هه‌رێما كوردستانێ بنگه‌هێن مه‌زنتر دابنن و دویكێلا ئاگرێ شه‌رێ ئه‌ڤغانستانێ ناگه‌هیته‌ كوردستانێ، نه‌ك كۆپیبوونا ئه‌زمۆنا وان ل ڤێره‌. لێ مه‌رجێ سه‌ره‌كى بۆ پاراستن و بهێزبوونا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ، ئێكرێزیا هێز و ئالیێن سیاسى یێن كوردستانى و ئه‌نجامدانا چاكسازیێن بنه‌ڕه‌تى و سه‌روه‌ریكرنا یاسایێ و به‌رپاكرنا دادوه‌ریێ یه‌, ئه‌ڤه‌ ژى دهێته‌ چاڤه‌رێكرن.

16

غیاس خالد زێباری
ل شه‌ڤا ١٥ – ١٦/ ٢/٢٠٢١ هێرشه‌كا مۆشه‌كی ل سه‌ر هه‌ولێرا پایته‌ختێ هه‌رێما كوردستانێ هاته‌كر، به‌حسێ زیان و زه‌ره‌ێن وێ ناكه‌ین، ره‌نگه‌ ل قه‌بارێ هێرشكرنێ زۆر بچووكتر بن، لێ رامان و په‌یامه‌كا مه‌زن و دژواره‌، نه‌ تنێ هه‌وله‌كا تیرۆرستی یه‌ بۆ تێكدانا ره‌وشا ئارامیا ئارامترین باژارێن عیراقێ و وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر، به‌لكی ئاشكراكرنا پیلانه‌كا هه‌رێمی یه‌ دژی قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌و قه‌وارێ بوویه‌ ئێمناهیترین و پێشكه‌فتیترین ده‌ڤه‌ر ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ و خودان بریارا خوه‌ یا سه‌ربه‌خوه‌، جودا ل عیراقێ كو سه‌نگ و بریارا خوه‌ یا سه‌ربه‌خوه‌ ژده‌ستدایه‌ و ب ته‌مامی كه‌فتیه‌ بن بریار و رێنمایی و ئه‌جنده‌یێن وه‌لاته‌كێ هه‌رێمی یێ دیاركری و هه‌وسارێ وێ كه‌فتیه‌ د ده‌ستێ وی وه‌لاتی دا، كیڤه‌ دڤێت دێ به‌رێ وێ ده‌ته‌ وێ كو ئیرانێ.
ئه‌ڤ هێرشێن مۆشه‌كی بۆ سه‌ر هه‌ولێرا پایته‌خت زه‌نگه‌كا مه‌ترسیدارن دژی قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و پرۆسا ئازادی و دیموكراسی و ئارامیا ده‌ڤه‌رێ و به‌رژه‌وه‌ندیێن وان وه‌ڵاتێن كونسلخانه‌ و نوونه‌رایه‌تی ل هه‌رێما كوردستانێ هه‌ی و به‌رژه‌وه‌ندیێن وان یێن سیاسی و ئابووری گه‌ل یێن هه‌رێما كوردستانێ تێكه‌ل بووی.
ئه‌ڤ تێكه‌لبوونا به‌رژه‌وه‌ندێن هه‌رێمێ دگه‌ل یێن وان وه‌ڵاتان د به‌رژه‌وه‌ندیا گرۆپ و میلیشیایێن چه‌كدارێن عیراقی، ب تایبه‌ت یێن شیعی نینه‌ ئه‌وێن رێنما و بریارا ل ئیرانێ وه‌ردگرن، له‌وما هه‌می هه‌وڵا دده‌ن ره‌وشا كوردستانێ مینا ده‌ڤه‌رێن دی یێن عیراقێ لێبكه‌ن داكۆ بشێن پرۆژێ شیعه‌گه‌ریا ئیرانێ ل سه‌رانسه‌رێ عیراقێ ب كوردستان ژی ڤه‌ بجهبینن، ئه‌و پرۆژێ كو هه‌ولێر بوویه‌ مه‌زنترین ئاسته‌نگ به‌رامبه‌ر وان. چونكی هه‌می هه‌وڵێن وان یێن به‌ری نهو وه‌كی بڕینا بۆدجه‌ و مووچێ هه‌رێما كوردستانێ و سه‌پاندنا گه‌ماروویێن ئابووری و سیاسی و پاشان هێرشێن چه‌كدارێن میلیشیایێن حه‌شدا شیعی و هنده‌ك وه‌ڵاتێن هه‌رێمی پشتی خیانه‌تا ١٦ ئكتۆبه‌را سالا ٢٠١٧ سه‌رنه‌گرتی و تووشی شكه‌ستنێن مه‌زن بوون ل سه‌ر ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ و سیاسه‌ت و لێزانین و حیكمه‌تا سه‌رۆك بارزانی و سه‌رۆك نێچیرڤان بارزانی و هێزێن پاراستنا ئێمناهیا كوردستانێ.
پێدڤی یه‌ خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ پشتی ڤان هێرشان ده‌ستان ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن به‌رته‌نگێن حزبایه‌تی به‌رده‌ن و ژبۆی به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتی و پاراستنا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ گڤاشتنا ل سه‌ر حزبێن كوردستانی بكه‌ن، ب تایبه‌ت پارتی و ئێكه‌تیێ بۆ سازان و ئاشته‌وایا سیاسی داكو پێكڤه‌ ببنه‌ هێزه‌كا پۆلایی بۆ خۆڕاگرتن و زاڵبوون ل سه‌ر ڤان پیلانێن ده‌وله‌ته‌كا هه‌رێمی و گرۆپ و میلیشیایێن چه‌كدارێن عیراقێ، ئێكگرتن و ئێكرێزی و ئێك هه‌ڵویستیا وان تاكه‌ رێكه‌ بۆ هه‌لوه‌شاندنا ڤان پیلانا، هه‌ر لایه‌نه‌كێ كوردستانی ئه‌گه‌ر دگه‌ل ئێكرێزیێ نه‌بیت و ببیته‌ پشكه‌ك یان هه‌ڤپه‌یمان ل گه‌ل وان لایه‌نێن پیلانگێرێن عیراقی دژی كوردستانێ پێدڤی یه‌ ژلایێ خه‌لكێ كوردستانێ بهێنه‌ شه‌رمزاركرن.
چونكی ب سه‌رگرتنا ڤێ پیلانا وان، ژده‌ستدانا ده‌ستكه‌فتێن نه‌ته‌وی و نشتیمانی یێن كوردستانێ نه‌ و زیانێن وێ بۆ ته‌ڤایا خه‌لكێ كوردستانێ بێ جوداهیێن بیر و باوه‌رێن حزبایه‌تی و ڤه‌گرانده‌نه‌ بۆ سه‌رده‌مێ داگیركاریێ و بعه‌ره‌بكرنێ و دكتاتۆریه‌تێ.
جهێ دلخۆشیێ یه‌ پڕانیا سازیێن نیڤده‌وله‌تی و وه‌لاتێن جیهانێ و هه‌ڤپه‌یمانیان ب سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكا ئه‌ڤ هه‌وڵه‌ مانده‌ل كرینه‌، ئه‌ڤه‌ ژی جهێ دلخۆشیا خه‌لكێ كوردستانێ یه‌ و نیشانێ هندێ یه‌ كو كوردستان یا پاراستی یه‌ و پشكه‌كا كاریگه‌ره‌ ل وێ هه‌ڤپه‌یمانیێ، دیسا به‌ڵگه‌یه‌ ل سه‌ر سه‌ركه‌فتنا سیاسه‌ت و دبلۆماسیه‌تا كوردستانێ ل گه‌ل وه‌لاتێن مه‌زن و هه‌ڤپه‌یمان.
هیڤیه‌ ئه‌ڤ پیلانه‌ ببیته‌ ده‌رفه‌ته‌ك بۆ ده‌سپێشخه‌ریكا ئاشته‌وایا سیاسی د ناڤبه‌را هه‌می ئالیێن سیاسی یێن كوردستانی ل سه‌ر ده‌ستێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی و سه‌رۆك نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ داكو هه‌می ببنه‌ ئێك هێز و ئێك بریار بۆ پاراستن و بهێزكرنا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و هه‌لوه‌شاندنا پیلانێن داهاتی یێن دوژمن و نه‌یارێن كوردستانێ.

29

غیاس خالد زێباری
مانشیت (پارتی دزانیت سیناریۆ بداوی نه‌هاتینه‌ و وێستگه‌ها نهۆ داخوازا نه‌هێلانا ڤی قه‌واره‌ی و تێكدانا ره‌وش و شیرازێ جڤاكى یه‌)
هه‌ر درامایه‌كێ چیرۆك و سیناریۆیا خوه‌ هه‌یه‌، لده‌مێ داڕشتنێ زنجیرا داویێ دهێته‌ ده‌ست نیشان و تێدا ئه‌نجام دیار دبن، هه‌ر وه‌سا دڕاما ل سه‌ر چه‌ند زنجیره‌یا دهێنه‌ دابه‌شكرن و هه‌ر زنجیره‌كێ داوی یا خوه‌ هه‌یه‌. بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانی ژی مینا دڕامایه‌كێ یه‌ و لچه‌ند وێستگه‌ها، ئانكۆ زنجیرایا پێك هاتیه‌ و هه‌تا نهۆ یا به‌رداوامه‌. زنجیرا داویێ ل ده‌سپێكێ هاتیه‌ ده‌ست نیشانكرن، كۆ ئازادی و رزگاری و سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ یه‌. ڕاسته‌ به‌ڕامبه‌ر به‌رده‌وامیا ڤێ دڕامایێ و گه‌هشتن ب زنجیرا داویێ بسه‌ركه‌فتیانه‌ و بده‌ستڤه‌ئینانا ئارمانجێ، ب پیلان سیناریۆیێن دژبه‌ر هه‌بوونه‌ بۆ هه‌لوه‌شاندنا وێ و ل به‌ر ئێكبرنا ئه‌كته‌رێن دڕامایێ، لێ ژبه‌ر شیانداریا ده‌رهێنه‌ری و باوه‌ری بخوه‌ بوونا ئه‌كته‌ر و قاره‌مانێن سه‌ره‌كی دڕامایێ قووناغێن مه‌زن و گران بڕینه‌ و د قووناغا نهۆ دا، مه‌به‌ست (ڕاگرتن و بهێزكرنا قه‌وارێ هه‌رێما كردستانێ یه‌) به‌رهه‌ڤیێن باش و خورت دهێنه‌كرن بۆ ده‌ربازبوونێ بۆ وێستگه‌ها داویێ. له‌وما دژبه‌رێن وێ پشتی سه‌رنه‌گرتن و هه‌ڵوه‌شاندنا چه‌ندین پیلانێن وان یێن دژی قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانی، ب ڕه‌نگه‌كێ بهێزتر و دارێژه‌رتر پیلانا بۆ دادرێژن و ده‌ستێ وان گه‌هشتیه‌ دناڤ ئه‌كته‌ران دا و هنده‌ك ئه‌كترێن سه‌ره‌كی ژی بووینه‌ پشكه‌ك ل پیلانێن نه‌یارا و دژایه‌تیا ده‌رهێنه‌ری و سیناریۆرستی دكه‌ن داكۆ ئه‌ڤ دڕامایه‌ لڤێ ویستگه‌هێ بێ ئه‌نجام و گه‌هشتن ب داویێ، داویێ پێ بینن و بینه‌رێن وێ ژی نه‌فرینا لێ بكه‌ن و په‌شێمانیێ ل بینه‌ریكرنا هه‌تا بخوازن..! ئه‌ڤه‌ ئه‌و كه‌س و لایه‌نن ئه‌وێن نهۆ داخوازا هه‌ڵوه‌شاندنا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ن و ل گه‌ل عیراقێ و هنده‌ك وه‌ڵاتێن هه‌رێمی پیلانێن سیاسی و ئابووری و له‌شكری و ئێمناهی دادرێژن، بێ لبه‌رچاڤكرتنا چاوانیا ئاڤاكرن و پاراستنا ڤێ قه‌واره‌ی. لێ نزانن ئه‌ڤ یاریا وان مینا وێ تیما ته‌پا پێ یه‌، كۆ كۆمه‌كا یاریزانێن سه‌ره‌كی ژبووی شكه‌ستنا تیمێ و بده‌ست نه‌ئینا جاما خولێ رێزێن تیمێ بهێلن، لێ ڕاهێنه‌رێ وێ ب لێزانین و پلانا خوه‌ یا درێژخایه‌ن و ل به‌رچاڤگرتنا هه‌می ئه‌گه‌ران، ب یاریزانێن یه‌ده‌ك درێژیێ ب یاریێن خوه‌ دده‌ت و سه‌ركه‌فتنێ بده‌ست دئینن و جاما خولێ بلند دكه‌ن. پارتی دیمۆكراتی كوردستان مینا وی ڕاهێنه‌ری یه‌، ئه‌وێ هه‌رده‌م یاریزانێن یه‌ده‌كێن زیره‌ك یێن به‌رهه‌ڤكری هه‌ی بۆ یاریكرنێ به‌رامبه‌ر بهێزترین تیم و سه‌ركه‌فتنێ ژی بده‌ست دئینن. تیما حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌و تیمه‌ ئه‌وا پارتی سه‌رپه‌رشتیێ لێ دكه‌ت و دزانین به‌رامبه‌ر هه‌ر یاریه‌كێ چ پلان بكار بینیت و خالێن لاواز و بهێزێن تیما به‌رامبه‌ر باش د وینیت. بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانی ژی ب سه‌رپه‌رشتیا پارتی مینا درامایه‌كا چه‌ندین زنجیره‌یی و ل دووڤ سیناریۆیا بۆ هاتیه‌ دارشتن دێ به‌رده‌وام بیت تا خه‌له‌كا ویێ، ئه‌ڤ قووناغا گه‌هشتیه‌ ئاستێ قه‌وارێ هه‌رێما و پاراستنا وێ ویستگه‌هه‌ك ل وێ زنجیره‌ دڕامایێ، نه‌ك خه‌له‌كا داویێ یه‌، هه‌ر وه‌كی خائین و پیلانگێر و دیڤه‌لانكێن داگیركارا وێ هزرێ بۆ دكه‌ن. ژلایه‌كێ دیتر پارتی دزانیت سیناریۆیا زنجیره‌ درامیا دژبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ و كوردایه‌تیێ ژی بداوی نه‌هاتینه‌ و وێستگه‌ها وان یا نهۆ داخوازا نه‌هێلانا ڤی قه‌واره‌ی و تێكدانا ره‌وش و شیرازێ جڤاكێ كوردستانێ یه‌، لێ به‌رامبه‌ر سیناریۆیه‌كا وان پارتی و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا سه‌رۆكێ هه‌رێمێ و سه‌رۆكێ حوكمه‌تێ سیناریۆ و پلانێن بهێز هه‌نه‌ بۆ ژناڤبرنا پیلانێن نهۆ و داهاتی و بینه‌ر و جه‌ماوه‌رێ ڤێ درامایێ ژی پشته‌ڤان و هاریكارن تاكۆ تاما خوه‌ شیێ و به‌خته‌وه‌ریێ ل زنجیرا داویێ ببینن، ئه‌و ژی ئازادی و رزگاریا ئێكجاری یه‌.

27

غیاس خالد زێباری

ڕه‌نگێ كه‌سك هێمایێ ژیانه‌كا پاڤژ و بوونه‌، ژیانه‌كه‌ پاقژ بۆ مرۆڤ و گیا و گیانداران. له‌وما ژبووی پاراستنا ژینگه‌هێ ل زۆر وه‌ڵاتێن جیهانێ پارت و رێكخراوێن تایبه‌ت یێن پاراستنا ژینگه‌هێ هاتینه‌ دامه‌زراندن و ل سه‌ر ئاستێ نێڤده‌وله‌تی ژی پشته‌ڤانیا ژینگه‌هپارێزان دهێته‌كرن و به‌رده‌وام كۆنفرانس ژبۆی پاراستنا ژینگه‌هێ دهێنه‌ به‌ستن.
چونكی پیسبوونا ژینگه‌هێ بوویه‌ مه‌ترسی ل سه‌ر گه‌ردوونی ب گشتی.
ل هه‌رێما كوردستانێ ژی پارت و رێكخراوێن تایبه‌ت یێن پاراستنا ژینگه‌هێ .ده‌ڤه‌را ل ده‌مێ دو ئیداره‌یا هه‌رێما كوردستانێ ژێر دستهه‌ڵاتا ئێكه‌تیا نشتیمانی ب ده‌ڤه‌را كه‌سك دهێته‌ نیاسین و هه‌تا نهۆ ژی ئه‌و پارت ده‌ستهه‌ڵاتێ ئێكێ یا وێ ده‌ڤه‌رێ یه‌، ئه‌و پارتیا هێمایا كه‌سك هه‌لگرتی،
ئانكۆ خه‌باتێ دكه‌ت و قوربانیان دده‌ت ژپێخه‌مه‌ت ژیانه‌كا خۆش و به‌خته‌وه‌ر بۆ كورد و كوردستانیان، لێ د ڕه‌فتار دا پشكه‌كا كاریگه‌را دستهه‌ڵاتێ وێ پارتێ دژی ژینگه‌ها كوردستانێ نه‌، مه‌به‌ستا من ژینگه‌ها جڤاكێ و ئێمناهیێ یه‌ ، چونكی ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ ژینگه‌هه‌ ل هه‌ر وڵاته‌كێ بهێنه‌ به‌رجه‌سته‌كرن ژینگه‌ها دیتر ژی دێ هێته‌ پاراستن . پتایبه‌ت پشتی وه‌غه‌را داویێ یاسكرتێرێ گشتی وێ حزبی ( مام جه‌لا تاله‌بانی ) ، ئه‌و ده‌ڤه‌را ژبن ده‌سهه‌ڵاتا حزبا هه‌لگرا ئارمێ كه‌سك و ب ده‌ڤه‌را كه‌سك دهێته‌ نیاسین پێدڤی یه‌ نمۆنێن پاراستنا ژینگه‌هێ بن . ژینگه‌ها سیاسی ، ئێمناهی و ژینگه‌ها گشتی ، نه‌خاسمه‌ كۆ سه‌نته‌رێ وێ پایته‌ختێ ڕه‌وشه‌نبیری یه‌ .
لێ مخابن ل جهێ ئه‌و ده‌سهه‌ڵاتێن وێ حزبێ درووشم و بنه‌مایێن حزبا خوه‌ پراكتیك بن، بووینه‌ چه‌ته‌ و رێگر و تێكده‌رێن ژینگه‌ها خه‌لكی، له‌شكرێن راگه‌هاندنێ و سۆشیال میدیایێ و چه‌كدای و ئێمناهیێ پێكئینانه‌، نه‌ ژبووی پاراستنا به‌رژه‌وندیێن گشتی یێن خه‌لكێ كوردستانێ و ژینگه‌ها وان، به‌لكی ژبووی سه‌پاندنا هێزا خوه‌ ل سه‌ر قانوون و ده‌ستهه‌ڵاتێ و پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ و كۆمپانێن ژێر ده‌ستهه‌لاتا وی.
ڕێگریكرن ل گه‌هاندنا گازا شل بۆ پارێزگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ، نه‌خاسمه‌ هه‌ولێر و دهۆك ژلایێ، تنێ ژبووی مه‌ره‌ما تێكدانا ژینگه‌ها جڤاكی و سیاسی یا كوردستانێ و قورخكرنا كۆمپانیێن كوردستانێ و دابینكرنا به‌رژه‌وه‌ندێن خوه‌ یێن ئابووری و دارایی گرۆپێ میلیشیایێن سه‌ر ب وان چه‌تان ب ڤێ ڕه‌فتارێ رابوون.
بێ گوهدان ل قانوون و ڕێنمایێن وێ ده‌ستهه‌ڵاتا حزبا وان پشكه‌كا كاریگه‌ر ل ده‌سهه‌ڵاتا هه‌رێمێ ب حكومه‌تێ و سه‌رۆكایه‌تی ڤه‌.!
ئه‌ڤه‌ژی هه‌ولێن زڤراندنێ نه‌ بۆ سه‌رده‌مه‌كێ پاشكه‌فتی یێ دوئیداره‌یێ و عه‌سكه‌رتاریه‌تێ، ل ده‌مه‌كی كو سه‌ركردێن حزبان و خه‌لكێ پایته‌ختێ ره‌وشه‌نبیری و ته‌ڤایا كوردستانێ داخوازا سه‌روه‌ریا قانوونێ و سازیكرنا حوكمه‌تێ و نه‌هێلانا قورخكرنێ دكه‌ن.
دیاره‌ ڤان چه‌ته‌ و ڕێگران دڤێت راستیا ل پێشچاڤێن خه‌لكی ڤه‌شێرن و نزانن ئه‌ڤ كابینا حوكمه‌تا هه‌رێمێ كابینا سه‌روه‌ریا قانوونێ و دادوه‌ریێ و وه‌كهه‌ڤیێ و پاراستنا ئێمناهیێ یه‌ ل كوردستانێ، ئه‌و سه‌رده‌م ب سه‌ر چوویه‌ ئه‌ڤ گرۆپه‌ و یێن ژ وان مه‌زنتر بشێن دژبه‌ریا حوكمه‌تێ بكه‌ت و خوه‌ ل قانوون و ڕێنمایا مه‌زنتر ببینن، كو ئه‌ڤه‌ هیڤیا خه‌لكێ كوردستانێ یه‌، له‌وما پشته‌ڤانیێ لێ دكه‌ت.
پشته‌ڤانیا خه‌لكێ كوردستانێ بۆ گاڤ و پرۆژێن چاكسازی و خزمه‌تگۆزاری و دادوه‌ریێ یێن ڤێ كابینا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا مه‌سروور بارزانی، دز و چه‌ته‌ و ڕێگر و گه‌نده‌ڵكار دته‌نگ و نه‌رحه‌ت كرنه‌، له‌وما هه‌می شیانێن خوه‌ د مه‌زێخن بۆ دروستكرنا ئاسته‌نگان ل هه‌مبه‌ر حوكمه‌تێ، دوونێ حوكمه‌تێ گونه‌هبار دكر ب پاشگوهـ هاڤێتنا ده‌ڤه‌ران بن ده‌ستهه‌ڵاتا وان ژلایێ ئه‌نجامدانا پرۆژێن خزمتگۆزاری، ل ده‌مكی كو ده‌سهه‌ڵاتداێن وێ ده‌ڤه‌رێ كو ل سه‌ر حزبان ڤان رێگر و جه‌رده‌چیانه‌ پارێ پرۆژان بێ سه‌روشوون كریه‌.!
ژ لایه‌كێ دیتر ڤه‌ ئه‌و پرۆژێن مه‌زنێن ل سنوورێ هه‌ولێرا پایته‌خت هاتینه‌ ئه‌نجامدان چاڤێن خه‌لكی ڤه‌كرتر كرینه‌ ل سه‌رانسه‌رێ كوردستانێ ب سلێمانی ڤه‌ كو ئه‌و ده‌ڤه‌رێن پارتی ده‌سهه‌ڵاتا ئێكێ ئێمناهیترن و به‌رده‌وام د پێشكه‌فتنێ دانه‌، ئانكو ئیدارا خزمه‌تكرنا خه‌لكی یه‌، به‌رۆڤاژی وان ده‌ڤه‌رێن چه‌ند كه‌سه‌كێن پارێزه‌رێن به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ فه‌رمانێن خوه‌ ل سه‌ر دسه‌پینن.!
پێدڤی یه‌ سه‌ركردایه‌تیا ئێكه‌تیا نشتیمانی به‌رێ خه‌لكێ كوردستانێ و حوكمه‌تا هه‌رێمێ ل سه‌ر ڤان ره‌فتاران بهێته‌ ده‌نگ و رێگریێ ل سه‌رپێچیكارێن قانوونێ ئه‌وێن سه‌ر ب حزبا وان بگریت و كونترۆلێ ل سه‌ر كادر و لایه‌نگرێن خوه‌ بكه‌ت و بریار د ده‌ستێ كه‌سێن وه‌ڵات پارێز دا بیت ل چارچووڤێ پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتی یێن كوردستانێ و رێزگرتن ل قانوون و رێنمایێن حوكمه‌تێ، هه‌كه‌ نه‌ مه‌زنترین زیان دێ ب حزبا وان كه‌ڤیت و خه‌لك دێ باجه‌كا گڕان لێ ستینیت.
بلا سیاسه‌ت و ره‌فتارێن حزبان هه‌لگرا ئارمێ كه‌سك و ده‌ستهه‌ڵاتا ئێكێ یا ده‌ڤه‌را كه‌سكین، ب ڕامان و پراكتیك بۆ پاراستنا كه‌سكاتیێ و ژینگه‌هێ بن.
داكۆ ژینگه‌ها هه‌رێما كوردسانێ ب گشتی ژینگه‌هه‌كا پاڤژ و بژوین بیت، ژ لایێ سیاسی و كارگێری و جڤاكێ و ئێماناهی و رووه‌كی و گیانداری، نه‌ك ببنه‌ پیسترین ڤایرۆس بۆ كوشتنا ژینگه‌ها كوردستانێ بۆ پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن سیاسی و ئابووری یێن چه‌ند كه‌سه‌كان.!

37

غیاس خالد زێباری

ره‌نگه‌ تانكه‌را نه‌فتێ و كامیره‌ دو تشتێن ژێكجودا بن، لێ ل هه‌رێما كوردستانێ دووراتی د ناڤبه‌را وان دا نه‌هێلایه‌ و هاتینه‌ پێكڤه‌ گرێدان.
ل ڤی سه‌رده‌می چافكێ كامیرێ باشترین هێزا چاڤدێریێ و پارێزڤانیێ یه‌ و بوویه‌ پێدڤیه‌كا سه‌رده‌مانه‌.
ل ده‌مێ دابه‌شكرنا (گازا سپی) من دیت كو كامیره‌یا ب پیڤه‌را یا هاتیه‌ گرێدان و ئه‌ڤه‌ ئێكه‌مین جاره‌ ڤێ دیاردێ ل هه‌رێما كوردستانێ دبینم و كار و بریاره‌كا هه‌ره‌ باشه‌، لێ ژ لایێ جڤاكی گرێدانا كامیرا چاڤدێریێ ب پیڤه‌را تانكه‌را نه‌فتێ نیشانێ نه‌ساخله‌میا جڤاكێ كورستانێ و نه‌بوونا باوه‌ریێ یه‌ د ناڤبه‌را (كۆمپانیێن بازرگانی و خه‌لكی) و (حوكمه‌تێ و كۆمپانیان) و (خه‌لكی و حوكمه‌تێ).
ب ڕامانه‌كا دیتر دزی و گه‌نده‌لی گه‌هشتیه‌ ئاستێن خوارێ، ئانكو باوه‌ری ب ده‌سهه‌ڵاتدارێن هه‌ره‌ كێم ژی نه‌هێت مینا شۆفێرێ تانكه‌را نه‌فتێ یان نوونه‌رێ كۆمپانیایێ كو چ پله‌یێن به‌رپرسیاریێ نینه‌.
دێ شێین بێژین نه‌باوه‌ری و گه‌نده‌لی بوویه‌ دیارده‌كا جڤاكی ل هه‌رێما كوردستانێ، پچووك مه‌زن، پله‌دار و بێ پله‌ كه‌فتینه‌ د ناڤ ڤێ گۆمێ دا.
ژلایه‌كێ دیتر ئه‌ڤه‌ نیشانێ هندێ یه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌ست ب ڤێ چه‌ندێ كریه‌، له‌وما ئه‌ڤ كابینا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ به‌رهنگاربوون و راوه‌ستاندنا وێ كریه‌ به‌رنامه‌ و كارناما خوه‌ و گاڤێن پڕاكتیكی به‌رامبه‌ر هاڤێتینه‌.
لێ ده‌مێ من كامیرا چاڤدێریێ ب تانكه‌ران نه‌فتێڤه‌ دیتی، من هه‌ست ب شه‌رمزاریێ كر، چونكی مخابنه‌ جڤاكێ ساخله‌م و دادوه‌ر و ڕاستگۆیێ كوردستانێ بگه‌هیته‌ ڤی ئاستی.!
ئه‌ڤه‌ژی نه‌ گونه‌ها خه‌لكی و جڤاكی یه‌، به‌لكی گونه‌ها ده‌سهه‌ڵاتێ و حوكمه‌تێ و به‌رپرس و حزبێن كوردستانێ یه‌، كو ڕه‌وش گه‌هاندیه‌ ڤی ئاستی و زوو رێگری ل دز و گه‌نده‌ل و گه‌نده‌لیێ نه‌گرت، به‌لكی ئه‌و بوونه‌ پشكه‌كا سه‌ره‌كی ل به‌رده‌وامیدان و ته‌شه‌نه‌كرنا ڤێ ڤایرۆسا كۆژه‌ك. هه‌تا گه‌هشتیه‌ ئاستێ دروستبوونا نه‌باوه‌ریه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را ده‌ستهه‌ڵاتێ و جه‌ماوه‌ری و خه‌لكی به‌رپرسان . ده‌سهه‌ڵاتا دادوه‌ریێ ژی نه‌خاسمه‌ داواكاریا گشتی پشكه‌كا گونه‌ها وێ هه‌لدگریت، چونكی هه‌تا نهو نه‌شیایه‌ ب دروستی ب ئه‌ركێ خوه‌ ڕاببیت و به‌ڕه‌ڤانیێ ل مافێن گشتی بكه‌ت، ژ وان به‌رهنگاربوونا گه‌نده‌ل و گه‌نده‌لكاران، كو سه‌روه‌ت و سامانێ گشتی و نشتیمانی ب هه‌ده‌ر دایه‌، یان بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌ت بكارئینانه‌. ئه‌گه‌ر هنده‌ك گاڤ ژی هاڤێتبن د ڤه‌شارتی بوونه‌ و جهێ ڕه‌زامه‌ندیا خه‌لكی نینه‌.
رێگری و چاره‌سه‌ریا وێ ژی، ده‌مه‌كێ درێژ و ووڕ و وێره‌كیه‌كا نشتیمایانه‌ پیدڤێت.
نه‌ك چاره‌سه‌ریێن ده‌مكی و ئێش شكێن به‌لكێ چاره‌سه‌ریێن بنه‌ڕه‌تی یێن نه‌هێلانا ڤێ ئێشێ ب ڕهوریشال ڤه‌.
ئه‌ز باوه‌رم پڕانیا خه‌لكێ دلسۆز و نشتیمانپه‌ڕوه‌رێ كوردستانێ باوه‌ریه‌كا موكوم ب سه‌رۆك وه‌زیرێ نهۆ (مه‌سرۆر بارزانی) هه‌یه‌ ب ڕاگرتن و به‌هنگاربوونا گه‌نده‌ل و گه‌نده‌لكاران، موعجیزه‌كا مه‌زن ئه‌نجامبده‌ت و بێ ئۆمێدیا خه‌لكێ كوردستانێ به‌رامبه‌ر ڤێ دیاردێ بكه‌ته‌ ئۆمێده‌كا گه‌ش و باوه‌ریا خه‌لكێ كوردستانێ ب ده‌سهه‌لاتێ بزڤرینته‌ڤه‌ و گاڤێن جه‌نابێ وی یێن به‌رهنگاروونا گه‌نده‌لیێ و سه‌روه‌ریكرنا قانوونێ و دادوه‌ریا جڤاكی ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ ده‌نگ ڤه‌بده‌ن. چونكی ل سه‌ر ئاستێ جه‌ماوه‌ری پشته‌ڤانی و پشتگیریه‌كا زۆر هه‌یه‌، هه‌ر وه‌سا ل سه‌ر ئاستێ سیاسی و حزبی ژی دیسا مه‌زنترین پشته‌ڤان لێ دهێته‌ كرن، ئه‌و ژی پارتی دیمۆكراتی كوردستانه‌. ل سه‌ر ئاستی كه‌سایه‌تی ژی پێگه‌هه‌كێ مه‌زن و تایبه‌ت هه‌یه‌.
ئه‌ڤه‌ هه‌می فاكته‌رن كۆ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ (مه‌سرۆر بارزانی) بشێت بریار و كارناما خوه‌ بجه بینیت و چ كه‌س و لایه‌ن نه‌شێن هه‌ڤدژیێ لێ بكه‌ن و بریار و ڕاسپاردێن جه‌نابێ وی دێ بنه‌ كامیرێن چاڤدێریێ و هه‌می خه‌لك به‌رپرس و نه‌به‌رپرس، بازرگان و جۆتیار، فه‌رمانبه‌ر و كاسبكار، دێ خوه‌ ژێ پارێزن.

38

غیاس خالد زێباری
پشتی گه‌لێ كورد ب ڕه‌نگه‌كێ ئاشتیانه‌ و دیمۆكراسیانه‌ د ڕاپرسیا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ل 25 ئیلۆنا سالا ۲۰۱۷ ب پڕانیا داخوازا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ كری، بێ ل به‌رچاڤكرنا ڤی مافێ ڕه‌وا یێ ملله‌ت و نه‌ته‌وه‌یه‌كێ بنده‌ستكری و ئاشتیخواز و باشترین هه‌ڤسویێن وان، ژبه‌ری لێ هاته‌كرن.
هه‌رچه‌نده‌ ژ لایێ بنه‌مایێن ئایینی و نیڤنه‌ته‌وی ژی گه‌هشتنا نه‌ته‌وان ب مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وی و نشتیمانی و ئازادی و رزگاریا ئێكجاری مافه‌كێ سروشتی و ڕه‌وایه‌.
هه‌ر وه‌كی د ڤێ ئایه‌تا پیرۆز دا هاتی (
ێا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَڵقْنَاكُمْ مِنْ ژَكَرٍ ۆأُنْپَى ۆجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا ۆقَبَائِڵ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ) [ سوره‌ الحجرات: ێیه‌13].
ئه‌ڤه‌ دانپێدانه‌كا خودایی یه‌ ب مافێن ملله‌ت و نه‌ته‌وا و وه‌كهه‌ڤیا وان.
و د ئایه‌ته‌كا دیتر دا هاتی (ۆمِنْ ێێاتِهِ خَلْقُ السَّمَاۆاتِ ۆالْأَرْچِ ۆاخْتِڵافُ أَلْسِنَتِكُمْ ۆأَلْۆانِكُمْ ) [سوره‌ الروم: اڵایه‌22].
ئه‌ڤه‌ ژی رێزگرتن و دانپێدانه‌ ب زمان و وه‌ڵات و كلتۆرێ نه‌ته‌وان.
پێغه‌مه‌ر (د.خ) ل سه‌ر بن گۆتیه‌.
((إن الله حرم علیكم دما‌وكم وأعراچكم وأموالكم))
[البخاری عن ابن عمر]
ئه‌ڤه‌ژی نیشانێ ته‌كه‌زیا ئیسلامێ یه‌ ل سه‌ر ئاشته‌وایی یێ و پاراستنا سه‌ر و ماڵ و ملكێ خه‌لكێ.
ئه‌ڤه‌ به‌ڵگه‌نه‌ كو ئیسلامێ و ئایینێن دیترێن ئاسمانی نه‌ تنێ رێز و دانپێدان ب ملله‌ت و نه‌ته‌وان كریه‌، به‌لكی ل سه‌ر سه‌پاندیه‌ به‌ره‌ڤانیێ لێ بكه‌ن و ب ئاشتیانه‌ و برایانه‌ و وه‌كهه‌ڤی پێكڤه‌بژین.
لێ مخابن ب درێژاهیا دیرۆكێ ڤان وه‌ڵاتێن موسلمان ب دارێ زۆردایێ مافێن ملله‌تێ كورد لێ زه‌فت و بنپێ كرینه‌ و هه‌وڵێن جینۆسایدكرنا وان ژی داینه‌.
پشتی د ڤان هه‌می هه‌لاندا نه‌شیا ڕێ ل هه‌مبه‌ر رژدیا خه‌لكێ كوردستانێ بۆ زڤراندنا مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌ی و نشتیمانی بۆ ئازادی و رزگاریێ بگرن، پرانیا وه‌ڵاتێن عه‌ره‌بی دژبه‌ریا بریارا ئاشتیانه‌ و سه‌رده‌میانه‌ یا خه‌لكێ كر ل ڕاپرسیا سه‌رخۆبوونا كوردستانێ ل ئیلۆنا سالا ۲۰۱۷، یا جهێ حیبه‌تیێ ئه‌و بۆ ده‌سهه‌ڵاتا فه‌له‌ستینی كو هه‌مان ده‌ردێ داگیركاریا كوردستانێ هه‌یه‌، به‌ر هه‌میان دژبه‌ریا خوه‌ دیار كر…!
پسیار ئه‌وه‌ ئه‌رێ چما ده‌سهه‌ڵاتدارێن ڤان وه‌ڵاتێن عه‌ره‌بی، ئازادی و سه‌ربه‌ستێ بۆ وه‌ڵات و ملله‌تێن خوه‌ دڤێت و هه‌مان بریارا ملله‌تێ كورد ب تاوان و جوداخواز دبینن..؟
ئه‌رێ مافێن مرۆڤایه‌تی و ئایینی ئه‌ڤه‌نه‌..؟
ئه‌رێ ئه‌ڤ ڕه‌فتار و هه‌ڵویسته‌ ناچنه‌ د چارچووڤێ ڕه‌گه‌ز په‌رستیێ و شۆفینیه‌تێ دا ..؟
ئه‌رێ ئه‌ڤه‌ به‌روڤاژی بنه‌مایێن ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ نینه‌، ئه‌و ئایینێ هنگ خوه‌ ب سه‌ركێش و پێشه‌وا و پارێزه‌ر دبینن..؟
دگه‌ل ڕێزێن مه‌ بۆ هژماره‌كا كێم یا ره‌وشه‌نبیر و نڤیسه‌ر و ئه‌كادیمی و رۆژنامه‌ڤانێن عه‌ره‌ب بۆ وێ پشته‌ڤایا ل مافێن ڕه‌وا یێن نه‌ته‌وا كورد دكه‌ن، ب تایبه‌ت ل وه‌ڵاتێ مسرێ.
ئه‌گه‌ر سه‌رخوه‌بوونا باشوورێ كوردستانێ ببیته‌ ئه‌گه‌رێ ژێڤه‌بوونا پشكه‌كا نشتیمانێ عه‌ره‌بی ب دیتنا وه‌، چما هه‌وه‌ رێ دا باشوورێ سوودان جودا ببیت..! وه‌ دانپێدان پێ كرن.
چما هه‌رێما كوردستانا عیراقێ، ئه‌وا ژلایێ دیرۆكی و كلتووری و جۆگراڤی، خودایێ مه‌زن تایبه‌تمه‌نی دایێ و ل گه‌ل گه‌ل و وه‌ڵاتێن جیران جودا كری، هوون ب نشتیمانێ عه‌ره‌بی دبینن..؟!
ئه‌گه‌ر راسته‌ وه‌ ئێكپارچه‌یا وه‌لاتێن عه‌ره‌بی دڤێت و دژی داگیركاریا ئاخا وێنه‌، بۆچی هوون ل سه‌ر داگیركاریا رۆژئاڤایێ كوردستانێ (باكوور و رۆژهه‌ڵاتێ سووریێ) ژ لایێ ده‌وله‌تا توركیا ب هێزا چه‌كی بێده‌نگ و مت بوونه‌..؟!
نه‌ تنێ بێ ده‌نگ و مت بوونه‌، به‌لكی هنده‌ك وه‌ڵاتێن عه‌ره‌بی ڕه‌وایه‌تی ژی دایێ…!
ئه‌و داگیركاریا چه‌ندین ده‌ڤه‌رێن سووریا ڤه‌گرتی و ب سه‌دان هزار وه‌ڵاتی ئاواره‌ و ده‌ربده‌ركری و سه‌روه‌ت و سامانێ وان تاڵانكری، ژبلی چه‌ندین شه‌هید و برینداران.
بۆچی ب دینا وه‌ ڕه‌وایه‌ وه‌ڵاتێ توركیا یێ خودان سه‌روه‌ری، ئاخا وه‌ڵاته‌كێ هه‌ڤسوى داگیر بكه‌ت و كلتوور و زمانێ خوه‌ ل سه‌ر بچه‌سپینیت و گۆهۆڕینین دیمۆگرافی بكه‌ت.
بۆ گه‌لێ كورد تاوانه‌ ل سه‌ر ئاخا خوه‌ یا سه‌دان هزار سالی و خودان زمان و كلتوورێ خوه‌ یێ تایبه‌ت، بریارێ ل سه‌ر مافێ خوه‌ یێ ڕه‌وا بده‌ت..!
هه‌كه‌ به‌راووردیێ د ناڤبه‌را گه‌لێ كورد و تركیا دا بكه‌ن، ب هه‌می پیڤه‌رێن موسلمانه‌تی و مرۆڤی و جڤاكی گه‌لێ كورد باشتره‌، نه‌خاسمه‌ ژلایێ په‌یوه‌ندیێن ل گه‌ل گه‌ل و وه‌ڵاتێن عه‌ره‌بی. ژلایێ دیرۆكی ژی زۆربه‌ی وه‌ڵاتێن عه‌ره‌بی ب سه‌ر ده‌ستێ ڕێبه‌ریا كوردان و فه‌رماندێ كاریزمایێ یێ كورد و موسلمان سه‌لاحه‌ددین ئه‌یۆبی ژبن ده‌ستێ داگیركاریێ رزگاربوونه‌، لێ زۆر به‌ی وه‌ڵاتێن عه‌ره‌بی ل ده‌مێ خوه‌ ژلایێ ئمبراتۆریه‌تا عوسمانیا توركی هاتبوونه‌ داگیركرن.
لێ دیاره‌ وه‌ داگیركاریا ل سه‌ر ده‌ستێ توركان پێ باشتره‌، ل رزگاریا كوردستانێ.

33

غیاس خالد زێباری

د ڤان سالێن داویێ دا وه‌لاتێن ئه‌ورۆپا و ب تایبه‌ت ئه‌ندامێن ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپی، ل سیاسه‌ت و ره‌فتارێن توركیا دلگرانن و زۆر جاران ئاستێ په‌یوه‌ندیێن هنده‌ك ژ وان گه‌هشتینه‌ ئاسته‌كێ نزم، ب تایبه‌ت پشتی داگیركرنا پشكه‌كا رۆژئاڤایا كوردستانێ و دانانا ده‌ڤه‌كا ئارام ژلایێ توركیا و كورشتن و ئاواره‌بوونا خه‌لكه‌كێ زۆرێ وان ده‌ڤه‌رێن توركیا داگیركری و پشته‌ڤانیا توركیا بۆ گرۆپێ توندڕه‌وێ ئۆپۆزسیۆنا توركیا ب ناڤێ له‌شكرێ سووریا یێ دیمۆكرات، چونكی چه‌كدارێن ڤێ گرۆپه‌ی خه‌لكه‌كێ سڤیل ب درنده‌ترین شێواز كوشتنه‌ و ئه‌شكه‌نجه‌دانه‌. كو بووینه‌ جهێ نه‌رازیبوونا هژماره‌كا وه‌لاتێن ئه‌ورۆپا و رێخستنێن مافێن مرۆڤ، به‌رامبه‌ر نه‌رازیبوونا ڤان وه‌لات و رێخستنا سه‌رۆكێ توركیا به‌رده‌وام گه‌فێن ڤه‌كرنا سنوورێ خوه‌ به‌رامبه‌ر په‌نابه‌ر و چه‌كدارێن تیرۆرستێن داعش بۆ ئه‌ورۆپا كرینه‌، ره‌نگه‌ ڤان گه‌فان هه‌تا راده‌یه‌كی ترس ل سه‌ر وان وه‌لاتێن دروستكر بیت و ببیته‌ ئه‌گه‌رێ بێده‌نگیا وان به‌رامبه‌ر وان هه‌می پێشێلكاریێن توركیا. چونكی ڤه‌كرنا سنۆرێن توركیا ل هه‌مبه‌ر په‌نابه‌ر و چه‌كدارێن داعش دێ مه‌ترسیێن ئێمناهی و ئابووری و جڤاكی ل سه‌ر ئه‌ورۆپا دروست كه‌ن، د ڤان گه‌فان دا توركیا ژ سێ لایه‌نان قازانج كر:
1ـ بێده‌نگكرن یان كێمكرنا ده‌نگێ وان وه‌لاتان به‌رامبه‌ر پێشێلكاریێن توركیا به‌رامبه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ (باكوورێ رۆژهه‌لاتێ) سووریا.
2ـ بجهئینانا پشكه‌كا مه‌رامێن خوه‌ بۆ به‌رفره‌هكرنا سنوورێن خوه‌ و داگیركرنا پشكه‌كا ئاخا وه‌لاته‌كێ خودان سه‌روه‌ری و ئاكنجیكرنا خه‌لكه‌كێ لایه‌نگرێ خوه‌ ل وێ ده‌ڤه‌را داگیركری ب ناڤێ ده‌ڤه‌را ئارام و گۆرینا دیمۆگرافیا ده‌ڤه‌رێ ل دووڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌.
3ـ وه‌رگرتنا هه‌ڤكاریان بۆ په‌نابه‌رێن سووری ل وه‌لاتێن ئه‌ورۆپا و سازی و رێكخراوێن نیڤده‌وله‌تی.
راسته‌ ئه‌ڤ سه‌ره‌ده‌ریێن وه‌لاتێ توركیا ل گه‌ل بنه‌مایێن نیڤده‌وله‌تی یێن پاراستنا سه‌روه‌ری و سنوورێن وه‌لاتێن جیران ناگۆنجیت، لێ پرانیا خه‌لكێ توركیا و پارتیێن سیاسی یێن وه‌لاتێ توركیا پشته‌ڤانێن ڤان گاڤێن توركیا نه‌ ئه‌ڤه‌ژی بوویه‌ هانده‌ره‌ك بۆ سه‌رۆك كۆمار و ده‌وله‌تا توركیا بۆ به‌رده‌وامیبوونێ.
وه‌كی ئه‌ز دبینم ئێكه‌تی نشتیمانیا كوردستانێ ژی ب هنده‌ك گه‌فێن بێ بنه‌ما هه‌ول دده‌ت هنده‌ك مه‌رجێن پارتیا خوه‌ ل سه‌ر حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بسه‌پینیت چ ب به‌رده‌ستبوونا سازیه‌كا ئه‌منی یان پشكه‌كا پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ، هه‌ر وه‌كی ئه‌وا پشتی راپرسیا سه‌رخۆبوونا هه‌رێما كوردستانێ كری به‌رامبه‌ر كه‌ركووك و ده‌ڤه‌رێن دیتر یێن كوردستانێ ل 16 ئكتۆبه‌را سالا 2017, نهۆ ژی پشتی ده‌مێ چه‌ند رۆژانه‌ ل به‌غدا یا پایته‌ختێ عیراقێ و پرانیا بارێزگه‌هێن باشوورێ عیراقێ خوه‌نیشادانێن به‌رفره‌هێن جه‌ماوه‌ری د به‌ره‌وام داخوازیێن خه‌لكێ عیراقێ ل چاكسازی و گه‌هاندنا پرۆێن خزمه‌تگۆزاری، ده‌نگێن گوهۆرینا سیسته‌مێ سیاسی یێ عیراقێ و ده‌ستوورێ هه‌رده‌میێ عیراقێ هاتینه‌ زێده‌كرن و گڤاشتنه‌كا زۆر ل سه‌ر ده‌سهه‌لاتێ كریه‌ و په‌رله‌مانێ عیراقێ نه‌چار كریه‌ په‌نایێ ببه‌ته‌ به‌ر گوهۆڕینا دستووری.
ئه‌ڤه‌ژی ئه‌گه‌ر سه‌ر بگریت مه‌ترسیێ ل سه‌ر عیراقێ ب گشتی و هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ت، چونكی دبیت زۆر لایه‌نێن سیاسی یێن عیراقێ و جادا عیراقێ، عیراقێ ل سیسته‌مێ په‌رله‌مانی و دیمۆكراسی و فیدرالی بكه‌نه‌ سیسته‌مێ سه‌رۆكایه‌تی و ئه‌و به‌ندێن دستووری یێن د به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌رێما كوردستانێ هه‌ی بگوهۆرن مینا ماددێ 140 و نه‌هێلانا هه‌رێما كو ئه‌ڤه‌ مژاره‌كا دیتره‌.
راسته‌ گوهۆرینا دستوورێ عیراقێ ب نه‌رازیبوونا زۆرینه‌یا خه‌لكێ سێ پارێزگه‌هان سه‌رناگریت، لێ ره‌نگه‌ ڤێ جارێ ژی گرۆپێ ده‌ستهه‌لاتدار د ناڤ ئێكه‌تیێ دا گه‌فێن پشته‌ڤانیا گوهۆرینا دستوورێ عیراقێ بكه‌ن و بچنه‌ به‌ره‌یێ شۆفینیێن عه‌ره‌ب ، بۆ ژده‌ستدانانا هه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ و ده‌ستكه‌فتێن نشتیمانی و نه‌ته‌ویێن خه‌لكێ كوردستانێ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و پارتی دیمۆكراتی كوردستان بكه‌ن به‌رامبه‌ر هنده‌ك ده‌سكه‌فتێن به‌رته‌سكێن حزبایه‌تی و ماددی..!
ژلایه‌كێ دیتر كڤاشتنا ل سه‌ر حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ن كۆ په‌نایێ نه‌به‌نه‌ به‌ر هنده‌ك بریار و قانوونێن گرنگ و پێدڤی یێن د به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی یا كوردستانێ دا وه‌ك قانوونا چاكسایان و پێشمه‌رگه‌هی و سازیێن ئێمناهیێ و نه‌هێلانا چه‌كی د ده‌ستێ خه‌لكی و حزبان دا.
لێ ئه‌ز باوه‌رناكه‌م ئێكه‌تیا نشتیمانی د ڤان داخوازیان دا یا سه‌ركه‌فتی بیت، چونكی به‌روڤاژی توركیا خه‌لكێ وان ده‌ڤه‌رێن ئێكه‌تی بۆ خوه‌ هژمار دكه‌ن (سلێمانی و هه‌له‌بجه‌ و گه‌رمیان ) د وی ئاستی دا بن پشته‌ڤانیا پیلانه‌كا ب ڤی ره‌نگی یا دژی كوردستانێ بكه‌ن. چونكی خه‌لكێ ڤان ده‌ڤه‌ران زۆر قوربانی بۆ ئازادی و رزگاریا كوردستانێ و پاراستنا ڤێ ئه‌زمۆنێ داینه‌ و مه‌حاله‌ بچنه‌ وی به‌ره‌یێ پشكه‌كا ده‌سهه‌لاتدارێن د ناڤ ئێكه‌تیێ دا, ژلایه‌كێ دیتر زۆر سه‌ردێن ئێكه‌تیێ ژی به‌رامبه‌ر حه‌وله‌كا ب ڤی ره‌نگی ئه‌گه‌ر هه‌بیت، دێ هه‌لویست هه‌بیت.
پێدڤی یه‌ په‌رلمان و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ب زووترین ده‌م گاڤێن چاكسازیێن دارایی و كارگێری بكه‌نه‌ قانوون و پراكتیزه‌كرن و پرانیا خه‌لكێ كوردستانێ ئه‌ڤه‌ دڤێت نه‌ك گوهۆڕینا دستوورێ هه‌رده‌مێ عیراقێ و پیلانێن پیلانگێرێن خه‌ونێن ب ڤی ئاوایی دبین دێ شه‌رمزاركه‌ن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com